0:00:01.436,0:00:03.316
Trong bộ phim "Interstellar,"

0:00:03.320,0:00:06.647
chúng ta có cái nhìn cận cảnh[br]một hố đen siêu lớn.

0:00:06.671,0:00:08.814
Nằm sau tấm màn khí ga sáng rực,

0:00:08.838,0:00:10.804
trường hấp dẫn cực kỳ mạnh [br]của hố đen này

0:00:10.804,0:00:12.439
bẻ cong ánh sáng thành chiếc nhẫn.

0:00:12.439,0:00:14.548
Nhưng đây không phải hình ảnh thật,

0:00:14.572,0:00:16.358
mà là hình ảnh đồ họa bằng máy tính -

0:00:16.382,0:00:19.772
một diễn giải đầy nghệ thuật[br]về một hình ảnh của hố đen.

0:00:20.401,0:00:21.567
Một trăm năm trước,

0:00:21.591,0:00:25.192
Albert Einstein lần đầu tiên công bố[br]Thuyết tương đối rộng.

0:00:25.216,0:00:26.655
Những năm sau đó,

0:00:26.679,0:00:29.652
các nhà khoa học đưa hàng loạt [br]bằng chứng ủng hộ thuyết này.

0:00:29.676,0:00:32.760
Nhưng một điều có thể đoán được [br]từ lý thuyết này, là việc hố đen

0:00:32.784,0:00:35.134
vẫn chưa được quan sát trực tiếp.

0:00:35.158,0:00:38.364
Mặc dù chúng ta có vài ý kiến[br]về hình dạng có thể của hố đen,

0:00:38.388,0:00:41.167
nhưng ta chưa từng chụp bức ảnh nào[br]về nó trong quá khứ.

0:00:41.191,0:00:45.470
Tuy nhiên, mọi người sẽ rất ngạc nhiên[br]khi biết được mọi thứ sẽ sớm thay đổi.

0:00:45.494,0:00:49.658
Chúng ta sẽ thấy được bức ảnh đầu tiên [br]của hố đen trong vài năm tới.

0:00:49.682,0:00:53.640
Những bức ảnh đầu tiên sẽ được chụp[br]bởi một nhóm các nhà khoa học quốc tế,

0:00:53.664,0:00:55.231
một kính thiên văn cỡ Trái đất,

0:00:55.255,0:00:58.087
và áp dụng một thuật toán [br]để cho ra hình ảnh cuối cùng.

0:00:58.111,0:01:01.639
Mặc dù tôi không thể cho các bạn xem [br]hình ảnh thật của hố đen hôm nay,

0:01:01.663,0:01:04.574
tôi muốn các bạn có cái nhìn lướt qua [br]những nỗ lực liên quan

0:01:04.598,0:01:06.211
để có được bức hình đầu tiên.

0:01:07.477,0:01:08.914
Tôi tên là Katie Bouman,

0:01:08.938,0:01:11.504
một nghiên cứu sinh tại Đại học MIT.

0:01:11.528,0:01:13.555
Tôi nghiên cứu tại một phòng lab máy tính

0:01:13.579,0:01:16.877
để tạo ra những máy tính [br]phân tích hình ảnh và video.

0:01:16.901,0:01:18.807
Mặc dù tôi không phải nhà thiên văn học,

0:01:18.807,0:01:20.372
nhưng tôi sẽ chỉ các bạn thấy

0:01:20.396,0:01:23.223
cách mà tôi đã xây dựng đề án thú vị này.

0:01:23.223,0:01:26.194
Nếu bạn nhìn xuyên [br]lớp ánh sáng của thành phố đêm nay,

0:01:26.194,0:01:28.614
bạn có thể may mắn nhìn thấy[br]toàn cảnh tuyệt vời

0:01:28.638,0:01:30.131
của Dải ngân hà.

0:01:30.155,0:01:32.617
Và nếu bạn có thể thu cận cảnh[br]hàng triệu ngôi sao,

0:01:32.641,0:01:36.396
26.000 năm ánh sáng về tâm[br]Dải ngân hà hình xoắn ốc này,

0:01:36.420,0:01:39.941
chúng ta sẽ đi đến cụm sao[br]ở ngay vị trí trung tâm.

0:01:39.965,0:01:43.171
Bằng cách quan sát dải bụi ngân hà[br]qua kính thiên văn hồng ngoại,

0:01:43.195,0:01:47.062
các nhà thiên văn học đã quan sát[br]những ngôi sao này trong hơn 16 năm.

0:01:47.086,0:01:50.675
Nhưng thứ chúng ta không thấy được[br]lại là thứ tuyệt vời nhất.

0:01:50.699,0:01:53.765
Những ngôi sao này dường như [br]quay quanh một thực thể vô hình.

0:01:53.789,0:01:56.112
Theo dõi đường đi của những ngôi sao này,

0:01:56.136,0:01:57.430
các nhà thiên văn kết luận

0:01:57.454,0:02:00.583
rằng thứ duy nhất đủ nhỏ,[br]đủ nặng để gây ra hiện tượng này

0:02:00.607,0:02:02.575
là hố đen siêu khổng lồ --

0:02:02.599,0:02:06.777
một thực thể dày đặt đến mức[br]có thể hút mọi thứ rất gần nó

0:02:06.801,0:02:08.295
ngay cả ánh sáng.

0:02:08.319,0:02:11.380
Nhưng điều gì xảy ra[br]nếu chúng ta phóng to hơn nữa nhỉ?

0:02:11.404,0:02:16.137
Liệu ta có thể nhìn thấy thứ[br]theo lý thuyết là không thể thấy được?

0:02:16.719,0:02:19.837
Hóa ra nếu chúng ta có thể khảo sát[br]ở bước sóng radio,

0:02:19.837,0:02:21.613
ta có thể thấy một vòng tròn ánh sáng

0:02:21.613,0:02:24.104
tạo ra bởi thấu kính hấp dẫn[br]của dòng plasma nóng

0:02:24.128,0:02:25.957
chuyển động rất nhanh quanh hố đen.

0:02:25.981,0:02:27.141
Nói cách khác,

0:02:27.165,0:02:30.270
hố đen như một chiếc bóng[br]trên nền vật liệu màu sáng,

0:02:30.270,0:02:32.202
khắc nên hình một quả cầu tối.

0:02:32.226,0:02:35.565
Vòng tròn ánh sáng cho thấy [br]chân trời sự kiện của hố đen,

0:02:35.589,0:02:37.989
nơi lực hấp dẫn rất mạnh

0:02:38.013,0:02:39.613
đến nỗi ánh sáng không thể thoát.

0:02:39.613,0:02:42.662
Phương trình Einstein dự đoán[br]kích cỡ và hình dáng của vòng tròn

0:02:42.662,0:02:45.754
nên việc chụp hình nó [br]không chỉ rất tuyệt,

0:02:45.778,0:02:48.396
mà nó sẽ giúp xác minh các phương trình

0:02:48.420,0:02:50.886
trong các điều kiện cực hạn quanh hố đen.

0:02:50.910,0:02:53.468
Tuy nhiên, hố đen này[br]ở cách chúng ta rất xa,

0:02:53.492,0:02:56.590
nếu nhìn từ Trái Đất thì quả thật[br]vòng tròn này sẽ cực kì nhỏ --

0:02:56.614,0:03:00.204
chỉ bằng kích thước của quả cam[br]được đặt trên bề mặt của mặt trăng.

0:03:00.758,0:03:03.582
Điều đó làm cho việc chụp hình[br]trở nên vô cùng phức tạp.

0:03:04.645,0:03:05.947
Tại sao lại thế?

0:03:06.512,0:03:09.700
Câu trả lời nằm gói gọn[br]trong phương trình toán học đơn giản.

0:03:09.724,0:03:12.140
Bởi vì hiện tượng nhiễu xạ,

0:03:12.164,0:03:13.519
nên có những giới hạn cơ bản

0:03:13.543,0:03:16.213
đối với các vật thể nhỏ nhất[br]có thể nhìn thấy được.

0:03:16.789,0:03:20.461
Phương trình vi phân chứng minh [br]để nhìn thấy những vật càng nhỏ

0:03:20.485,0:03:23.072
thì chúng ta cần tạo ra[br]kính thiên văn càng lớn.

0:03:23.096,0:03:26.165
Nhưng ngay cả kính thiên văn quang học[br]tốt nhất Trái Đất,

0:03:26.189,0:03:28.608
chúng ta vẫn chưa đạt được [br]độ phân giải cần thiết

0:03:28.632,0:03:30.830
để ghi lại hình ảnh bề mặt mặt trăng.

0:03:30.854,0:03:34.471
Thực ra thì, ở đây tôi đưa ra những ảnh[br]có độ phân giải cao nhất chụp

0:03:34.495,0:03:35.892
mặt trăng từ Trái đất.

0:03:35.916,0:03:38.473
Nó có khoảng 13.000 pixels,

0:03:38.497,0:03:42.547
và mỗi pixel có kích thước đến [br]1,5 triệu quả cam.

0:03:43.396,0:03:45.368
Vậy ta cần một chiếc kính lớn đến mức nào

0:03:45.392,0:03:48.157
để có thể nhìn thấy quả cam[br]trên bề mặt mặt trăng,

0:03:48.181,0:03:50.395
hay, rộng hơn, là hố đen?

0:03:50.419,0:03:52.759
Hóa ra chỉ bằng việc tính toán các con số,

0:03:52.783,0:03:55.337
bạn sẽ dễ dàng tính được[br]chúng ta cần đến chiếc kính

0:03:55.337,0:03:56.564
lớn bằng cả Trái Đất.

0:03:56.564,0:03:57.332
(Cười)

0:03:57.352,0:03:59.435
Nếu ta có thể tạo ra[br]một thứ lớn như vậy,

0:03:59.455,0:04:02.950
ta chỉ mới bước đầu xác định được [br]chiếc vòng ánh sáng đặc trưng

0:04:02.974,0:04:05.157
biểu thị chân trời sự kiện của hố đen.

0:04:05.181,0:04:08.093
Mặc dù bức ảnh này không cho [br]chúng ta thấy mọi chi tiết

0:04:08.093,0:04:09.473
như trong đồ họa máy tính,

0:04:09.473,0:04:11.952
nó cho chúng ta cái nhìn[br]đáng tin cậy đầu tiên

0:04:11.976,0:04:14.463
về môi trường xung quanh một hố đen.

0:04:14.487,0:04:16.100
Tuy nhiên, hãy thử tưởng tượng,

0:04:16.124,0:04:19.748
việc tạo ra một kính thiên văn parabol [br]to bằng Trái đất là điều không thể.

0:04:19.772,0:04:21.659
Nhưng theo lời của Mick Jagger,

0:04:21.683,0:04:23.474
"Ta không thể luôn có thứ mình muốn,

0:04:23.498,0:04:25.685
nhưng nếu nỗ lực, ta có thể tìm ra

0:04:25.709,0:04:26.924
và đạt được thứ ta cần."

0:04:26.948,0:04:29.412
Bằng việc kết nối[br]các kính thiên văn trên thế giới,

0:04:29.436,0:04:32.974
một dự án cộng tác quốc tế được gọi là[br]Event Horizon Telescope

0:04:32.998,0:04:36.107
đang xây dựng một kính thiên văn [br]tính toán kích cỡ Trái đất,

0:04:36.131,0:04:37.668
có khả năng phân tích cấu trúc

0:04:37.692,0:04:39.891
trên quy mô sự kiện chân trời[br]của một hố đen.

0:04:39.915,0:04:43.132
Hệ thống kính thiên văn lên kế hoạch [br]chụp bức hình đầu tiên

0:04:43.156,0:04:45.141
về hố đen vào năm tới.

0:04:45.165,0:04:48.503
Mỗi kính thiên văn trong hệ thống[br]toàn cầu này đều làm việc với nhau.

0:04:48.527,0:04:51.239
Được liên kết qua hệ thống đồng hồ[br]nguyên tử chuẩn xác,

0:04:51.263,0:04:53.920
nhóm nghiên cứu ở mỗi điểm quan sát[br]ngưng đọng ánh sáng

0:04:53.944,0:04:56.894
bằng cách thu thập [br]hàng terabytes dữ liệu .

0:04:56.934,0:05:01.934
Dữ liệu này sau đó được phân tích [br]tại phòng lab ở Massachusetts.

0:05:01.971,0:05:03.765
Điều này được thực hiện như thế nào?

0:05:03.789,0:05:07.192
Nhớ rằng nếu ta muốn nhìn thấy hố đen [br]ở trung tâm dải Ngân hà,

0:05:07.216,0:05:10.198
ta phải xây một chiếc kính thiên văn [br]không tưởng cỡ Trái đất?

0:05:10.222,0:05:12.454
Nhưng khoan đã nào, giả sử[br]ta có thể xây

0:05:12.478,0:05:14.320
một chiếc kính lớn bằng Trái Đất.

0:05:14.344,0:05:16.179
Nó sẽ giống như việc biến Trái đất

0:05:16.203,0:05:18.570
thành một quả cầu disco khổng lồ.

0:05:18.594,0:05:20.794
Mỗi chiếc gương sẽ thu thập ánh sáng

0:05:20.818,0:05:23.415
để chúng ta có thể tổng hợp lại[br]thành một bức ảnh.

0:05:23.439,0:05:26.100
Thế nhưng, giờ nếu loại bỏ đi [br]hầu hết các tấm gương đó.

0:05:26.124,0:05:28.096
chỉ để lại một vài chiếc.

0:05:28.120,0:05:30.997
Chúng ta vẫn có thể tập hợp thông tin lại,

0:05:31.021,0:05:33.014
nhưng sẽ có rất nhiều lỗ hổng.

0:05:33.038,0:05:37.411
Những chiếc gương đại diện cho những nơi[br]kính viễn vọng được đặt.

0:05:37.435,0:05:41.514
Cực kỳ ít số liệu đo lường [br]để tạo dựng một bức ảnh.

0:05:41.538,0:05:45.376
Nhưng dù chúng ta chỉ thu thập được [br]ánh sáng ở một vài vị trí đặt kính,

0:05:45.400,0:05:48.823
khi Trái đất xoay, chúng ta sẽ [br]có thêm được những đo lường mới.

0:05:48.847,0:05:52.666
Nói cách khác, khi quả cầu disco quay, [br]những chiếc kính sẽ thay đổi vị trí,

0:05:52.690,0:05:55.589
chúng ta sẽ quan sát được[br]những phần khác nhau của bức ảnh.

0:05:55.613,0:05:59.631
Các thuật toán xử lý hình ảnh sẽ được dùng[br]để lấp đầy chỗ trống trên quả cầu disco

0:05:59.655,0:06:02.688
để kiến tạo hình ảnh cơ bản của hố đen.

0:06:02.712,0:06:05.348
Nếu kính thiên văn được đặt[br]ở khắp Địa cầu --

0:06:05.372,0:06:07.313
nói cách khác là khắp quả cầu disco --

0:06:07.337,0:06:08.621
thì đó chỉ là chuyện nhỏ.

0:06:08.645,0:06:11.967
Tuy nhiên, vì chúng ta chỉ thấy được [br]một vài điểm mẫu,

0:06:11.991,0:06:14.379
cho nên sẽ có vô số những hình ảnh khả thi

0:06:14.403,0:06:17.367
trùng khớp hoàn hảo với những đo lường[br]từ kính thiên văn.

0:06:17.391,0:06:20.407
Tuy nhiên, không phải tất cả hình ảnh[br]đều được tạo ra đồng đều.

0:06:20.849,0:06:25.307
Một số hình ảnh sẽ giống với những gì[br]chúng ta nghĩ hơn là những cái khác.

0:06:25.331,0:06:28.553
Nên, vai trò của tôi trong việc[br]chụp hình ảnh đầu tiên về hố đen

0:06:28.577,0:06:31.509
là thiết kế giải thuật tìm ra [br]hình ảnh hợp lý nhất

0:06:31.533,0:06:33.755
phù hợp với những đo lường[br]từ kính thiên văn.

0:06:34.727,0:06:38.669
Giống như một nghệ sĩ vẽ chân dung[br]trong Sở cảnh sát, sử dụng một số ít mô tả

0:06:38.693,0:06:42.207
để vẽ chân dung bằng cách sử dụng[br]kiến thức của họ về cấu trúc gương mặt,

0:06:42.231,0:06:45.546
các thuật toán tôi phát triển sử dụng[br]dữ liệu ít ỏi từ kính thiên văn

0:06:45.570,0:06:49.892
để cho ta một bức ảnh[br]về các vật thể trong vũ trụ.

0:06:49.916,0:06:53.567
Bằng cách sử dụng những giải thuật này,[br]ta có thể ghép các bức ảnh với nhau

0:06:53.591,0:06:55.771
từ đám dữ liệu khan hiếm, hỗn tạp này.

0:06:55.795,0:07:00.324
Vậy nên, giờ tôi sẽ cho các bạn thấy[br]một ảnh mẫu dược tạo bởi dữ liệu giả lập,

0:07:00.348,0:07:02.281
khi ta giả định hướng các kính thiên văn

0:07:02.305,0:07:04.890
về phía hố đen ngay giữa thiên hà[br]của chúng ta.

0:07:04.914,0:07:09.369
Mặc dù đây chỉ là giả lập, việc xây dựng[br]hình ảnh này cho chúng ta hy vọng

0:07:09.393,0:07:12.846
rằng ta sẽ sớm có thể chụp được hình ảnh[br]hố đen đáng tin cậy đầu tiên

0:07:12.870,0:07:15.465
và từ đó, xác định kích thước[br]của vòng sáng.

0:07:16.118,0:07:19.317
Mặc dù tôi rất thích được diễn giải[br]chi tiết về giải thuật này,

0:07:19.341,0:07:21.515
nhưng may cho các bạn,[br]tôi không có thời gian.

0:07:21.539,0:07:23.540
Nhưng tôi cũng trình bày thoáng qua

0:07:23.564,0:07:25.866
cách chúng tôi [br]xác định hình dạng của vũ trụ,

0:07:25.890,0:07:30.356
và chúng tôi sử dụng nó để xây dựng[br]và kiểm tra kết quả của mình thế nào.

0:07:30.380,0:07:32.876
Vì có hàng vô số hình ảnh khả thi

0:07:32.900,0:07:35.265
trùng khớp với những đo đạc[br]từ kính thiên văn,

0:07:35.289,0:07:37.894
chúng tôi bằng cách nào đó [br]phải chọn lựa chúng.

0:07:37.918,0:07:39.756
Chúng tôi xếp hạng các bức ảnh

0:07:39.780,0:07:42.614
dựa trên mức độ tương đương[br]với lỗ đen thực sự,

0:07:42.638,0:07:45.120
và lựa chọn cái có vẻ như giống nhất.

0:07:45.144,0:07:47.339
Ý của tôi chính xác là gì?

0:07:47.862,0:07:49.840
Giả như ta đang cố tạo một chương trình

0:07:49.864,0:07:53.047
cho ta biết về khả năng một tấm ảnh[br]có thể xuất hiện trên Facebook.

0:07:53.071,0:07:54.772
Chúng ta có lẽ muốn nó biết rằng

0:07:54.796,0:07:58.353
người ta sẽ không hay post [br]một tẩm ảnh nhiễu như phía bên trái,

0:07:58.377,0:08:00.796
nhưng người ta sẽ hay post [br]một tấm selfie

0:08:00.820,0:08:02.154
như tấm bên phải.

0:08:02.178,0:08:03.817
Tấm hình ở giữa bị mờ,

0:08:03.841,0:08:06.480
nhưng dù sao nó có vẻ sẽ được [br]post trên Facebook

0:08:06.504,0:08:07.864
so với tấm hình bị nhiễu,

0:08:07.888,0:08:10.132
nhưng ta sẽ ít thấy nó hơn[br]so với tấm selfie.

0:08:10.132,0:08:12.606
Nhưng đối với các hình ảnh từ hố đen,

0:08:12.606,0:08:16.688
chúng tôi gặp một vấn đề hóc búa thật sự:[br]chúng ta chưa từng nhìn thấy nó.

0:08:16.712,0:08:19.003
Trường hợp này, thứ gì có vẻ[br]giống với hố đen,

0:08:19.027,0:08:21.659
và chúng ta nên giả định cấu trúc[br]của hố đen thế nào?

0:08:21.659,0:08:24.395
Chúng tôi đã cố gắng sử dụng[br]những hình ảnh mô phỏng,

0:08:24.395,0:08:26.699
giống hình ảnh hố đen[br]trong phim "Interstellar,"

0:08:26.699,0:08:30.071
nhưng làm thế có thể[br]gây ra một số vấn đề nghiêm trọng.

0:08:30.071,0:08:33.541
Điều gì xảy ra nếu giả thuyết[br]của Einstein không đúng?

0:08:33.565,0:08:37.526
Chúng tôi vẫn muốn tái lập một hình ảnh[br]chuẩn xác về điều sẽ xảy ra.

0:08:37.550,0:08:40.921
Nếu giải thuật dựa quá nhiều[br]vào phương trình của Einstein,

0:08:40.945,0:08:43.700
kết cục chúng tôi sẽ nhìn thấy[br]điều chúng tôi kỳ vọng.

0:08:43.724,0:08:45.880
Nói cách khác, chúng tôi[br]muốn để dành một chỗ,

0:08:45.904,0:08:48.947
thậm chí dành cho một con voi khổng lồ[br]ngay giữa thiên hà này.

0:08:48.971,0:08:50.028
(Cười)

0:08:50.052,0:08:53.041
Các loại ảnh khác nhau có [br]những đặc điểm riêng biệt.

0:08:53.065,0:08:56.613
Chúng tôi có thể dễ dàng phân biệt được[br]những hình ảnh mô phỏng hố đen

0:08:56.637,0:08:58.913
với hình ảnh ta chụp hằng ngày[br]trên Trái đất.

0:08:58.937,0:09:02.041
Cần có cách giúp giải thuật biết[br]hình ảnh trông như thế nào

0:09:02.065,0:09:05.314
mà không phải quy định quá nhiều đặc điểm[br]cho một loại ảnh.

0:09:05.865,0:09:07.758
Một cách chúng tôi thử để giải quyết

0:09:07.782,0:09:10.844
là quy định những đặc điểm[br]của những loại ảnh khác nhau

0:09:10.868,0:09:14.998
và xem loại ảnh chúng tôi giả thiết[br]ảnh hưởng lên việc tái lập như thế nào.

0:09:15.712,0:09:19.203
Nếu tất cả các loại ảnh tạo ra[br]hình ảnh giống nhau,

0:09:19.227,0:09:21.284
thì ta có thể tự tin rằng

0:09:21.308,0:09:25.481
các giả thiết chúng tôi tạo nên[br]không bị lệch nhiều so với hình ảnh này.

0:09:25.505,0:09:28.495
Nó giống với việc đưa ra[br]mô tả giống nhau

0:09:28.519,0:09:31.515
cho ba nghệ sĩ phác họa khác nhau[br]ở khắp thế giới.

0:09:31.539,0:09:34.399
Nếu họ vẽ ra cùng[br]một khuôn mặt giống nhau,

0:09:34.423,0:09:36.216
chúng ta có thể tự tin rằng

0:09:36.240,0:09:39.856
họ không áp đặt những thiên hướng[br]văn hóa riêng của bản thân lên bức hình.

0:09:39.880,0:09:43.195
Một cách chúng tôi thử áp dụng[br]những đặc điểm hình ảnh khác nhau

0:09:43.219,0:09:45.660
là dùng những mảnh ghép[br]của các hình ảnh hiện có.

0:09:46.214,0:09:48.374
Chúng tôi chụp một số lượng lớn hình ảnh,

0:09:48.398,0:09:51.116
và chia chúng thành những mảnh hình nhỏ.

0:09:51.140,0:09:55.425
Sau đó chúng tôi dùng từng mảnh hình ấy[br]như những mảnh ghép hình.

0:09:55.449,0:09:59.727
Chúng tôi dùng những mảnh ghép[br]thường thấy để ghép lại thành một bức ảnh

0:09:59.751,0:10:02.203
khớp với các đo đạc từ kính thiên văn.

0:10:03.040,0:10:06.783
Các loại ảnh khác nhau có [br]các tập các mảnh ghép rất riêng biệt.

0:10:06.807,0:10:09.613
Vậy điều gì xảy ra khi chúng ta[br]dùng cùng một dữ liệu

0:10:09.637,0:10:13.767
nhưng lại dùng các tập mảnh ghép[br]khác nhau để tái lập bức hình?

0:10:13.791,0:10:18.557
Đầu tiên hãy bắt đầu với các mảnh ghép[br]giả lập hình ảnh hố đen.

0:10:18.581,0:10:20.172
Ok, cái này nhìn khá hợp lý.

0:10:20.196,0:10:22.890
Cái này nhìn có vẻ giống như[br]thứ chúng ta kỳ vọng.

0:10:22.914,0:10:24.107
Nhưng liệu ta đã làm được

0:10:24.131,0:10:27.445
bởi vì chúng ta chỉ đưa ra số ít[br]các hình ảnh giả lập về hố đen?

0:10:27.469,0:10:29.349
Hãy thử với tập các mảnh ghép khác

0:10:29.373,0:10:31.882
từ các thực thể thiên văn[br]mà không phải là hố đen.

0:10:32.914,0:10:35.040
OK, chúng ta cũng có hình ảnh giống thế.

0:10:35.064,0:10:37.300
Và giờ thì với các hình ảnh hằng ngày,

0:10:37.324,0:10:40.109
giống các bức hình bạn chụp[br]từ máy camera của mình?

0:10:41.312,0:10:43.427
Tuyệt ! Chúng ta cũng có[br]bức hình giống thế.

0:10:43.451,0:10:46.817
Khi có được các bức hình giống nhau [br]từ các tập mảnh ghép khác nhau,

0:10:46.841,0:10:48.887
chúng tôi có thể tự tin

0:10:48.911,0:10:50.877
rằng giả thiết hình ảnh chúng tôi dùng

0:10:50.901,0:10:53.822
không chênh lệch nhiều[br]so với bức hình cuối cùng.

0:10:53.846,0:10:57.099
Một thứ khác chúng tôi làm là[br]sử dụng cùng một tập các mảnh ghép,

0:10:57.123,0:10:59.612
ví dụ như tập lấy từ[br]các bức hình hằng ngày,

0:10:59.636,0:11:03.236
và sử dụng chúng để tái lập[br]các hình ảnh gốc khác nhau.

0:11:03.260,0:11:04.531
Trong quá trình giả lập,

0:11:04.555,0:11:08.330
chúng tôi vờ như hố đen trông giống như[br]một thực thế thiên văn khác

0:11:08.354,0:11:12.203
cũng như những bức ảnh hàng ngày[br]giống con voi giữa thiên hà chúng ta.

0:11:12.227,0:11:15.395
Khi giải thuật của chúng tôi ở phía dưới[br]đưa ra kết quả giống với

0:11:15.419,0:11:17.515
hình ảnh giả lập thật ở phía trên

0:11:17.539,0:11:20.885
chúng tôi sẽ tự tin hơn[br]về các giải thuật của mình.

0:11:20.909,0:11:22.776
Điều tôi muốn nhấn mạnh ở đây

0:11:22.800,0:11:24.734
là tất cả các bức hình này được tạo ra

0:11:24.758,0:11:27.694
bằng việc ghép các mảnh ghép từ[br]những bức hình hằng ngày

0:11:27.718,0:11:29.933
giống như bạn chụp chúng[br]từ camera của bạn.

0:11:29.957,0:11:33.233
Thế nên một bức tranh về hố đen[br]chúng ta chưa từng thấy trước đây

0:11:33.257,0:11:37.200
cuối cùng có thể được tạo ra bằng cách[br]ghép các bức hình chúng ta thường thấy

0:11:37.224,0:11:39.969
như về người, các tòa nhà, cây cối,[br]mèo, và chó.

0:11:39.993,0:11:42.638
Ý tưởng về hình ảnh như thế này[br]sẽ giúp chúng ta có thể

0:11:42.662,0:11:45.281
chụp được bức ảnh đầu tiên về hố đen,

0:11:45.305,0:11:47.752
và hy vọng có thể xác minh[br]các lý thuyết nối tiếng

0:11:47.776,0:11:50.197
mà các nhà khoa học[br]đang dựa vào hằng ngày.

0:11:50.221,0:11:52.829
Nhưng tất nhiên, việc thực hiện[br]các ý tưởng này

0:11:52.853,0:11:56.175
sẽ không bao giờ thực hiện được[br]nếu không có nhóm nghiên cứu tuyệt vời

0:11:56.199,0:11:58.086
mà tôi vinh dự có cơ hội làm việc cùng.

0:11:58.110,0:11:59.273
Tôi vẫn ngạc nhiên

0:11:59.297,0:12:02.648
rằng mặc dù tôi bắt đầu dự án[br]mà không hề biết về Thiên văn học,

0:12:02.672,0:12:05.291
điều chúng tôi đạt được [br]qua sự cộng tác độc đáo này

0:12:05.315,0:12:08.074
có thể dẫn tới những hình ảnh[br]đầu tiên về hố đen.

0:12:08.098,0:12:10.796
Nhưng những dự án lớn như[br]Event Horizon Telescope

0:12:10.820,0:12:13.634
rất thành công nhờ vào[br]sự cộng tác của những nhà chuyên môn

0:12:13.658,0:12:15.448
từ những lĩnh vực khác nhau.

0:12:15.472,0:12:17.178
Chúng tôi là nhóm các nhà thiên văn

0:12:17.202,0:12:19.434
vật lý, toán học, và kỹ sư.

0:12:19.458,0:12:22.012
Đây là công cụ sẽ thực hiện được điều

0:12:22.036,0:12:24.889
đã từng xem không thể thực hiện được.

0:12:24.913,0:12:27.169
Tôi muốn cỗ vũ tất cả[br]các bạn cùng tiến bước

0:12:27.193,0:12:29.289
và đẩy lùi các ranh giới của khoa học,

0:12:29.313,0:12:33.214
ngay cả khi nó thoạt đầu có vẻ bí ẩn[br]với bạn như hố đen chẳng hạn.

0:12:33.238,0:12:34.412
Cám ơn.

0:12:34.436,0:12:36.833
(Vỗ tay)