Mięśnie i stawy
przesuwają się i rozpychają.
Rytm serca przyspiesza.
Krew dudni w tętnicach i żyłach.
W czasie ciąży każdy organ
w ciele się zmienia.
Zmiany wywołane przez gamę hormonów
pojawiają się już na samym początku ciąży.
Kilka dni po zapłodnieniu
zarodek zagnieżdża się w nabłonku macicy.
Jego DNA nie jest dokładnie
takie samo jak matki,
dlatego teoretycznie układ odpornościowy
powinien uznać go za intruza,
zaatakować i zniszczyć, tak jak bakterie
czy inne szkodliwe mikroby.
Oto wyzwanie: układ odpornościowy matki
musi chronić zarówno ją jak i płód,
ale nie może działać tak jak zazwyczaj.
Jednak nie następuje po prostu
osłabienie reakcji odpornościowej,
tylko złożona reakcja,
którą dopiero zaczynamy rozumieć,
związana z wieloma różnymi rodzajami
komórek immunologicznych,
z których część chroni płód
przed atakiem innych komórek tego typu.
Ciało wytwarza też na szyjce macicy
przeciwbakteryjną plombę ze śluzu,
która nie przepuszcza zarazków
aż do momentu porodu.
W miarę rozwoju ciąży
macica rozciąga się do góry i na boki
wraz z rosnącym płodem.
Żeby zrobić miejsce, hormony
o nazwie progesteron i relaksyna
każą się mięśniom rozluźnić.
Mięśnie, które przepychają jedzenie
przez przewód pokarmowy,
też rozluźniają się i działają wolniej,
tworząc zaparcia, bo przejście
przez przewód pokarmowy trwa dłużej.
Rozluźnione mięśnie
w górnej części żołądka
mogą przepuszczać kwasy
do przełyku i gardła,
powodując zgagę.
Te zmiany mogą nasilić
poranne młodości powodowane
częściowo przez hormon hCG,
które mogą wystąpić o innych porach dnia.
Rosnąca macica naciska na przeponę,
mięsień, który rozszerza i obkurcza
klatkę piersiową przy każdym oddechu.
Ten nacisk ogranicza zasięg przepony.
W zamian progesteron przyjmuje
rolę stymulatora oddechu
i sprawia, że ciężarna kobieta oddycha
szybciej, tak żeby i ona, i dziecko
mogli dostać dosyć tlenu
przy mniejszej pojemności płuc.
Z tego powodu kobieta w ciąży
może łapać zadyszkę.
Z kolei nerki produkują
więcej erytropoetyny,
hormonu, który zwiększa
powstawanie czerwonych krwinek.
Nerki zatrzymują też wodę i sól,
zamiast odfiltrowywać je do moczu,
żeby zwiększyć objętość krwi.
Objętość krwi kobiety ciężarnej
wzrasta o 50% lub więcej.
Jest też trochę rozrzedzona,
bo ma tylko 25% więcej krwinek czerwonych.
Zazwyczaj ciało tworzy krwinki,
używając żelaza z jedzenia.
Ale podczas ciąży płód też buduje
swój własny zapas krwi
ze składników odżywczych pokarmu matki,
zostawiając jej mniej żelaza
i innych substancji.
Serce musi pracować wyjątkowo ciężko,
żeby przepompować tę krew
przez ciało i łożysko.
Tętno ciężarnej kobiety wzrasta,
ale nie do końca rozumiemy,
jak ciśnienie krwi
zmienia się w zdrowej ciąży,
co jest ważnym obszarem badań,
ponieważ najpoważniejsze komplikacje
wiążą się z sercem i ciśnieniem.
Rosnąca macica może uciskać żyły,
powodując nagromadzenie
płynów w nogach i stopach.
Nacisk na dużą żyłę,
zwaną żyłą główną dolną,
może zaburzyć powrót krwi do serca
i powodować zawroty głowy
przez spadek ciśnienia
po zbyt długim staniu.
Niektóre zmiany cofają się
jeszcze przed porodem.
Krótko przed porodem płód opada,
zmniejsza nacisk na przeponę
i pozwala ciężarnej głębiej oddychać.
Podczas porodu
nadmiar płynów odchodzi z wodami.
Macica obkurcza się
w kilka tygodni po porodzie.
Ciąża wpływa na wszystkie narządy,
także na mózg,
ale skutki tego wpływu są najmniej jasne.
Najnowsze badania pokazują
różnice w zdjęciach mózgu
po ciąży i we wczesnym rodzicielstwie.
Sugerują, że są to zmiany adaptacyjne.
Oznacza to, że mogą wspomóc
umiejętności rodzicielskie,
takie jak umiejętność odczytywania
znaków z mimiki twarzy niemowlęcia.
Brak informacji na temat
wpływu ciąży na mózg
podkreśla znaną prawdę, że w historii
prawie wszystkie badania nad ciążą
skupiały się na płodzie, a nie na matce.
Doświadczenia ciążowe są różne,
zarówno jeśli chodzi o zdrowe ciąże,
jak i te z komplikacjami;
nowe badania pomogą nam zrozumieć dlaczego
i rozwinąć skuteczne leczenie.
Tymczasem, każda ciąża jest inna
i trzeba konsultować
z lekarzem każdą wątpliwość.
Jesteśmy na progu zdumiewających odkryć,
w miarę rozwoju badań
nad niesamowitą biologią ciąży.