WEBVTT

00:00:00.873 --> 00:00:02.817
ઉત્તરીય વિસ્કોન્સિનમાં ઉછરીને,

00:00:02.841 --> 00:00:06.650
મે કુદરતી રીતે મિસિસિપી નદી સાથે 
જોડાણ બનાવ્યું છે.

00:00:07.167 --> 00:00:08.341
જયારે હું નાની હતી,

00:00:08.365 --> 00:00:12.512
હું અને મારી બહેન હરીફાઈ કરતા હતા 
કે કોણ સૌથી ઝડપી,

00:00:12.536 --> 00:00:16.250
"M-i-s-s-i-s-s-i-p-p-i" બોલી શકે છે.

00:00:16.975 --> 00:00:18.679
જયારે હું પ્રાથમિક શાળામાં હતી,

00:00:18.703 --> 00:00:23.244
મને પ્રારંભિક સંશોધકો અને તેમના 
અભિયાનો વિશે જાણવા મળ્યું,

00:00:23.268 --> 00:00:27.078
માકવૅટ અને જોલિએટ, કે કેવી રીતે તેઓ 
વિશાળ તળાવો, મિસિસિપી નદી અને

00:00:27.102 --> 00:00:30.171
તેની ઉપનદીઓનો, મિડવેસ્ટની શોધ માટે

00:00:30.195 --> 00:00:34.275
અને મેક્સિકોના અખાતનો વેપાર માર્ગ 
નક્કી કરવા ઉપયોગ કરતા હતા.

00:00:34.466 --> 00:00:35.910
સ્નાતક શાળામાં,

00:00:35.934 --> 00:00:38.395
હું નસીબદાર હતી કે મિસિસિપી નદી,

00:00:38.419 --> 00:00:40.823
એ મારી સંશોધન લેબોરેટરીની 
બારીની બહાર હતી,

00:00:40.847 --> 00:00:42.914
મીનેસોટાની યુનિવર્સિટી પાસે.

00:00:43.680 --> 00:00:47.300
તે પાંચ વર્ષ દરમિયાન મને 
મિસિસિપી નદી વિશે જાણવા મળ્યું.

00:00:47.425 --> 00:00:49.742
મને તેના સ્વભાવ વિશે જાણવા મળ્યું

00:00:49.766 --> 00:00:52.861
કે ક્યારે તે એક ક્ષણે તેના કાંઠે પૂર લાવશે,

00:00:52.885 --> 00:00:55.186
અને પછી તરત જ,

00:00:55.210 --> 00:00:57.740
તમને તેનાં સુકાઈ ગયેલા 
કિનારા જોવા મળશે.

NOTE Paragraph

00:00:58.218 --> 00:01:00.980
આજે, એક શારીરિક રસાયણશાસ્ત્રી તરીકે,

00:01:01.004 --> 00:01:03.035
હું પ્રતિબદ્ધ છું કે 
હું મારી તાલીમનો ઉપયોગ

00:01:03.059 --> 00:01:06.245
મિસિસિપી જેવી નદીઓના 
રક્ષણ માટે કરીશ,

00:01:06.269 --> 00:01:10.259
જે માનવીય પ્રવૃત્તિના કારણે આવેલાં 
અતિશય મીઠાને લીધે સંકટમાં છે.

00:01:10.374 --> 00:01:11.549
કારણ કે, તમે જાણો છો,

00:01:11.573 --> 00:01:16.250
મીઠું એક એવી વસ્તુ છે જે 
શુદ્ધ પાણીને દુષિત કરી શકે છે

00:01:16.422 --> 00:01:22.504
અને શુદ્ધ પાણીની નદીઓમાં, મીઠાનું સ્તર 
માત્ર ૦.૦૫ ટકા જેટલું જ હોય છે.

00:01:22.677 --> 00:01:25.890
અને આ સ્તરે, 
તે પીવા માટે સલામત છે.

00:01:26.296 --> 00:01:30.276
પરંતુ આપણા ગ્રહનું મોટાભાગનું પાણી 
આપણાં સમુદ્રોમાં રહેલું છે,

00:01:30.300 --> 00:01:34.322
અને સમુદ્રના પાણીમાં ત્રણ ટકાથી વધુ 
ક્ષારનું પ્રમાણ હોય છે.

00:01:34.346 --> 00:01:37.776
જો તમે તે પાણી પીધું હશે, 
તો તમે ખૂબ જલ્દી બીમાર પડશો.

00:01:38.427 --> 00:01:43.061
તેથી, જો આપણે સમુદ્રના પાણીના 
પ્રમાણની તુલના,

00:01:43.085 --> 00:01:46.363
આપણા ગ્રહની નદીના પાણી સાથે કરીએ,

00:01:46.387 --> 00:01:49.331
અને ધારો કે આપણે સમુદ્રના પાણીને

00:01:49.355 --> 00:01:52.133
ઓલિમ્પિક-કદના સ્વિમિંગ પૂલમાં 
સમાવી શકીએ,

00:01:52.157 --> 00:01:56.523
તો પછી આપણા ગ્રહની નદીનું પાણી 
એક-ગેલન જગમાં ફિટ થશે.

00:01:57.095 --> 00:02:00.007
તેથી તમે જોઈ શકો છો કે 
તે એક કિંમતી સ્ત્રોત છે.

NOTE Paragraph

00:02:00.031 --> 00:02:02.864
પરંતુ શું આપણે તેની સાથે 
કિંમતી સ્ત્રોતની જેમ વર્તીએ છીએ?

00:02:02.888 --> 00:02:05.157
તેના કરતાં, આપણે તેની સાથે 
એક જૂના પાથરણાંની જેમ વર્તીએ છીએ.

00:02:05.181 --> 00:02:08.394
જેને તમે તમારા આગળના દરવાજા પાસે 
મૂકો છો અને પોતાનાં પગ લૂછો છો.

00:02:09.244 --> 00:02:13.403
જૂનાં પાથરણાંની જેમ નદીઓને વર્તવાના 
ઘણાં ગંભીર પરિણામો છે.

00:02:13.427 --> 00:02:14.627
ચાલો એક નજર કરીએ.

00:02:15.022 --> 00:02:19.022
ચાલો જોઈએ કે માત્ર એક ચમચી મીઠું 
શું કરી શકે છે.

00:02:19.530 --> 00:02:21.794
જો આપણે એક ચમચી મીઠાને

00:02:21.818 --> 00:02:25.260
આ સમુદ્રના પાણીના ઓલિમ્પિક કદના 
સ્વિમિંગ પૂલમાં ઉમેરીએ,

00:02:25.284 --> 00:02:27.550
તો તે સમુદ્રનું પાણી જ રહે છે.

00:02:28.085 --> 00:02:30.315
પરંતુ જો આપણે તે જ એક ચમચી મીઠું,

00:02:30.339 --> 00:02:33.331
આ શુદ્ધ નદીના પાણીના 
એક-ગેલન જગમાં ઉમેરીએ,

00:02:33.355 --> 00:02:36.402
તો તરત જ, તે પીવા માટે 
ખૂબ ખારું થઈ જાય છે.

00:02:37.149 --> 00:02:38.371
તો અહીં મુદ્દો એ છે,

00:02:38.395 --> 00:02:44.061
કારણ કે નદીઓનો જથ્થો સમુદ્રની તુલનામાં 
ખૂબ જ ઓછો છે,

00:02:44.085 --> 00:02:46.704
તેથી તે ખાસ કરીને 
માનવ પ્રવૃત્તિ માટે દુર્લભ છે,

00:02:46.728 --> 00:02:49.461
અને આપણે તેમના રક્ષણ માટે 
કાળજી લેવાની જરૂર છે.

NOTE Paragraph

00:02:50.117 --> 00:02:52.482
તેથી તાજેતરમાં, 
મેં સાહિત્યનો સર્વે કર્યો,

00:02:52.506 --> 00:02:55.585
વિશ્વભરની નદીઓના 
આરોગ્યને જોવા માટે.

00:02:55.609 --> 00:02:58.839
અને હું બીમાર નદીઓનું આરોગ્ય જોવાની 
સંપૂર્ણ અપેક્ષા રાખું છું,

00:02:58.863 --> 00:03:03.736
ખાસ કરીને,પાણીની અછત અને 
ભારે ઔદ્યોગિક વિકાસના ક્ષેત્રોમાં.

00:03:03.760 --> 00:03:06.627
અને મેં તે ઉત્તરીય ચાઈના 
અને ભારતમાં જોયું.

00:03:07.736 --> 00:03:12.146
પણ મને આશ્ચર્ય થયું 
જ્યારે મેં 2018 નો લેખ વાંચ્યો

00:03:12.170 --> 00:03:16.734
જ્યાં નદીની 232 સેમ્પલિંગ સાઇટ્સ પર

00:03:16.758 --> 00:03:19.321
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં,
નમૂના લેવામાં આવ્યા હતા.

00:03:19.345 --> 00:03:21.000
અને તે સાઇટ્સ માંથી,

00:03:21.024 --> 00:03:24.515
37 ટકા જેટલી સાઈટ્સ પર 
ખારાશનું પ્રમાણ વધ્યું છે.

00:03:25.204 --> 00:03:26.926
વધુ આશ્ચર્યજનક એ હતું કે

00:03:26.950 --> 00:03:29.783
સૌથી વધુ વધારો

00:03:29.807 --> 00:03:32.712
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના 
પૂર્વ ભાગમાં જોવા મળ્યો હતો,

00:03:32.736 --> 00:03:34.767
અને શુષ્ક દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં નહીં.

00:03:35.480 --> 00:03:38.101
આ લેખના લેખકોના અનુમાન મુજબ

00:03:38.125 --> 00:03:42.854
તે રસ્તાઓ પરનાં બરફ હટાવવા માટે કરેલા 
મીઠાના ઉપયોગને કારણે હોઈ શકે છે.

00:03:43.751 --> 00:03:46.349
સંભવિત, આ મીઠાનો અન્ય સ્ત્રોત,

00:03:46.373 --> 00:03:49.506
ખારશયુક્ત ઔદ્યોગિક ગંદુ પાણી 
હોઈ શકે છે.

NOTE Paragraph

00:03:50.084 --> 00:03:55.382
તેથી જેમ તમે જુઓ છો, માનવ પ્રવૃત્તિ 
આપણી શુદ્ધ પાણીની નદીઓને

00:03:55.406 --> 00:03:57.906
સમુદ્રના જેવા પાણીમાં ફેરવી શકે છે.

00:03:57.930 --> 00:04:01.413
તેથી આપણે મોડું થઈ જાય તે પહેલા 
કંઈક કરવાની જરૂર છે.

00:04:02.231 --> 00:04:04.056
અને મારી પાસે એક પ્રસ્તાવ છે.

NOTE Paragraph

00:04:04.942 --> 00:04:09.251
આપણે નદી-સંરક્ષણ પદ્ધતિ માટે 
ત્રણ-પગલાં લઈ શકીએ છીએ,

00:04:09.275 --> 00:04:14.335
અને જો ઓદ્યોગિક જળ વપરાશકાર 
આ સંરક્ષણ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરે,

00:04:14.359 --> 00:04:18.533
તો આપણે નદીઓને વધુ સુરક્ષિત સ્થિતિમાં 
મૂકી શકીએ છીએ.

00:04:18.899 --> 00:04:21.310
આમાં શામેલ છે, નંબર ૧,

00:04:21.334 --> 00:04:23.823
આપણી નદીઓમાંથી, 
વોટર રિસાઇકલ અને

00:04:23.847 --> 00:04:27.810
ફરીથી ઉપયોગની કામગીરીના અમલીકરણ દ્વારા 
ઓછું પાણી નીકળશે.

00:04:28.403 --> 00:04:29.561
નંબર ૨,

00:04:29.585 --> 00:04:33.593
આપણે આ ખારા ઓદ્યોગિક ગંદા પાણીમાંથી 
મીઠું નીકાળવું જોઈએ

00:04:33.617 --> 00:04:37.132
અને તેને પુન: ર્પ્રાપ્ત કરી તેનો અન્ય હેતુ માટે 
ફરીથી ઉપયોગ કરવો જોઈએ.

00:04:37.695 --> 00:04:41.760
અને નંબર ૩, આપણે 
મીઠાના ઉપભોક્તાઓને,

00:04:41.784 --> 00:04:44.839
જેમનો હાલમાં
મીઠાનો સ્ત્રોત એ ખાણો છે,

00:04:44.863 --> 00:04:49.447
તેમને રિસાઈકલ કરેલા મીઠાને 
સ્ત્રોત બનાવવા તરફ વાળવા જોઈએ.

00:04:49.942 --> 00:04:53.418
આ ત્રણ પગલાંની સંરક્ષણ પદ્ધતિ 
પહેલેથી અમલમાં છે.

00:04:53.442 --> 00:04:56.381
આ એ છે જેનો અમલીકરણ, 
ઉત્તરીય ચાઇના અને ભારત

00:04:56.405 --> 00:04:58.568
નદીઓના પુનર્વસન માટે કરી રહ્યા છે.

00:04:59.123 --> 00:05:00.647
પરંતુ અહીંયા હેતુ,

00:05:00.671 --> 00:05:04.877
આપણી નદીઓનું રક્ષણ કરવા 
આ સંરક્ષણ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરવાનો છે,

00:05:04.901 --> 00:05:07.435
તેથી આપણે તેમના 
પુનર્વસનની જરૂર નથી.

00:05:08.159 --> 00:05:11.595
અને સારા સમાચાર એ છે કે, 
આપણી પાસે ટેક્નોલોજી છે જે આ કરી શકે છે.

00:05:11.619 --> 00:05:13.000
તે પટલ સાથે છે.

NOTE Paragraph

00:05:13.532 --> 00:05:16.762
પટલ જે મીઠું અને પાણીને 
અલગ કરી શકે છે.

00:05:17.593 --> 00:05:20.728
એ પટલ ઘણા વષોથી આસપાસ છે,

00:05:20.752 --> 00:05:25.714
અને તે પોલિમરીક સામગ્રી પર આધારિત છે 
જે તેના કદના આધારે જુદા પડે છે,

00:05:25.738 --> 00:05:28.029
અથવા તેઓ ચાર્જને આધારે 
જુદા હોઈ શકે છે.

00:05:28.371 --> 00:05:31.895
પટલ કે જે મીઠું અને પાણીને 
અલગ કરવા માટે વપરાય છે

00:05:31.919 --> 00:05:34.942
તે સામાન્ય રીતે ચાર્જને આધારે 
જુદા હોય છે.

00:05:34.966 --> 00:05:37.569
આ પટલને નકારાત્મક ચાર્જ 
કરવામાં આવે છે,

00:05:37.593 --> 00:05:40.434
અને નકારાત્મક ચાર્જ કલોરાઇડ આયનોને 
દૂર કરવામાં મદદ કરે છે,

00:05:40.458 --> 00:05:42.525
જે ઓગળેલા મીઠામાં હોય છે.

00:05:43.974 --> 00:05:48.426
તેથી, જેમ મેં કહ્યું, આ પટલ 
ઘણાં વર્ષોથી આસપાસ છે,

00:05:48.450 --> 00:05:55.433
અને હાલમાં, તેઓ દર મિનિટે 
25 મિલિયન ગેલન પાણીને શુદ્ધ કરે છે.

00:05:55.457 --> 00:05:57.372
ખરેખર, તેના કરતા પણ વધારે.

00:05:57.770 --> 00:05:59.170
પણ તેઓ વધુ કરી શકે છે.

NOTE Paragraph

00:06:00.254 --> 00:06:04.952
આ પટલ રિવર્સ ઓસ્મોસિસના 
સિદ્ધાંત પર આધારિત છે.

00:06:05.421 --> 00:06:10.426
હવે ઓસ્મોસિસ એ એક કુદરતી પ્રક્રિયા છે 
જે આપણા શરીરમાં થાય છે --

00:06:10.450 --> 00:06:12.268
તમે જાણો છો, આપણાં કોષો 
કેવી રીતે કાર્ય કરે છે.

00:06:12.292 --> 00:06:15.714
અને ઓસ્મોસિસ એ છે, 
જ્યાં તમારી પાસે બે ખંડો છે

00:06:15.738 --> 00:06:19.316
જે મીઠાની સાંદ્રતાના 
બે સ્તરોને અલગ કરે છે.

00:06:19.340 --> 00:06:21.410
એક મીઠાની ઓછી સાંદ્રતાવાળુ સ્તર

00:06:21.434 --> 00:06:23.504
અને એક એ મીઠાની 
ઉંચી સાંદ્રતાવાળુ સ્તર.

00:06:23.528 --> 00:06:27.562
અને બે ખંડોને અલગ પાડનાર 
એ અર્ધવ્યાપી પટલ છે.

00:06:27.871 --> 00:06:30.307
અને કુદરતી ઓસ્મોસિસ પ્રક્રિયા હેઠળ,

00:06:30.331 --> 00:06:34.341
જે થાય છે એ, પાણી કુદરતી રીતે 
તે પટલ તરફ વહન કરે છે

00:06:34.365 --> 00:06:36.286
ઓછી મીઠાની સાંદ્રતાના ક્ષેત્રમાંથી

00:06:36.310 --> 00:06:38.778
ઉચ્ચ મીઠાની સાંદ્રતાના ક્ષેત્રમાં,

00:06:38.802 --> 00:06:41.309
જ્યાં સુધી સંતુલન મળે ત્યાં સુધી.

NOTE Paragraph

00:06:42.437 --> 00:06:46.112
હવે રિવર્સ ઓસ્મોસિસ, 
આ કુદરતી પ્રક્રિયાનું વિપરીત છે.

00:06:46.136 --> 00:06:48.260
અને આ વિપરીત હાંસલ કરવા માટે,

00:06:48.284 --> 00:06:53.138
આપણે ઉચ્ચ સાંદ્વતાવાળી બાજુ 
દબાણ લાવીએ છીએ

00:06:53.162 --> 00:06:56.741
અને આમ કરવાથી, આપણે પાણીને 
વિરુદ્ધ દિશામાં લઈ જઈએ છીએ.

00:06:57.130 --> 00:07:00.559
અને તેથી ઉચ્ચ સાંદ્રતાવાળી બાજુ 
વધુ ક્ષારીય અને

00:07:00.583 --> 00:07:01.963
વધુ જલદ બને છે,

00:07:01.987 --> 00:07:05.983
અને ઓછી સાંદ્રતાવાળી બાજુ 
શુદ્ધ પાણી બને છે.

00:07:06.436 --> 00:07:11.253
તેથી રિવર્સ ઓસ્મોસિસનો ઉપયોગ કરીને, 
આપણે ઔદ્યોગિક વિસ્તારનું ગંદુ પાણી લઈને,

00:07:11.277 --> 00:07:15.879
તેમાંથી ૯૫ ટકા પાણીને 
શુદ્ધ પાણીમાં ફેરવી શકીએ છીએ,

00:07:15.903 --> 00:07:20.116
જેથી માત્ર ૫ ટકા જ 
સાંદ્રતાવાળુ ક્ષારીય મિશ્રણ રહે છે.

00:07:21.022 --> 00:07:24.339
હવે, આ પાંચ ટકા 
એકત્રિત ખારા મિશ્રણનો

00:07:24.363 --> 00:07:25.513
બગાડ ન થવો જોઈએ .

00:07:25.879 --> 00:07:28.581
તેથી વૈજ્ઞાનિકો પણ 
પટલ વિકસાવે છે

00:07:28.605 --> 00:07:32.948
જેમાંથી અમુક ક્ષાર પસાર 
થઈ શકે છે

00:07:32.972 --> 00:07:34.122
બીજા નહીં.

00:07:34.939 --> 00:07:36.273
આ પટલનો ઉપયોગ કરીને,

00:07:36.297 --> 00:07:39.395
જેને સામાન્ય રીતે નેનોફિલ્ટરેશન મેમ્બ્રેન 
તરીકે ઓળખવામાં આવે છે,

00:07:39.419 --> 00:07:42.752
હવે આ પાંચ ટકા 
કેન્દ્રિત ખારું મિશ્રણ

00:07:42.776 --> 00:07:46.267
શુદ્ધ મીઠાના મિશ્રણમાં 
રૂપાંતરિત થઈ શકે છે.

00:07:46.863 --> 00:07:51.934
તેથી, કુલ, રિવર્સ ઓસ્મોસિસ અને 
નેનોફિલ્ટરેશન પટલનો ઉપયોગ કરીને,

00:07:51.958 --> 00:07:54.434
આપણે ઔદ્યોગિક ગંદા પાણીને

00:07:54.458 --> 00:07:58.228
પાણી અને મીઠાના સ્રોતમાં 
ફેરવી શકીએ છીએ.

00:07:58.633 --> 00:08:00.247
અને આમ કરવાથી,

00:08:00.271 --> 00:08:04.668
નદી-સંરક્ષણ પદ્ધતિના આ બે સ્તંભોને 
પ્રાપ્ત કરી શકીએ છીએ.

NOTE Paragraph

00:08:05.557 --> 00:08:10.160
હવે, મેં આને ઘણા ઔદ્યોગિક જળ વપરાશકારો 
સામે રજૂ કર્યું છે,

00:08:10.184 --> 00:08:12.871
અને સામાન્ય પ્રતિસાદ એ છે,

00:08:12.895 --> 00:08:15.561
"હા, પણ મારું મીઠું કોણ વાપરશે?"

00:08:16.014 --> 00:08:19.014
તેથી ત્રીજો સ્તંભ એ મહત્વપૂર્ણ છે,

00:08:19.038 --> 00:08:22.818
જે લોકો ખાણના મીઠાનો 
ઉપયોગ કરે છે તેમને આપણે

00:08:22.842 --> 00:08:25.548
રીસાઈકલ મીઠાનો ઉપયોગ કરતાં ગ્રાહકોમાં 
ફેરવવાની જરૂર છે.

00:08:26.080 --> 00:08:28.707
તો આ મીઠાના વપરાશકારો કોણ છે?

NOTE Paragraph

00:08:29.056 --> 00:08:31.326
સારું, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં 2018 માં,

00:08:31.350 --> 00:08:36.249
મને ખબર પડી કે 
US માં 43 ટકા જેટલું મીઠું,

00:08:36.273 --> 00:08:39.519
રસ્તા પરના બરફ હટાવવાના હેતુ માટે 
વપરાયું હતું.

00:08:40.289 --> 00:08:43.553
રાસાયણિક ઉદ્યોગ દ્વારા 39 ટકા જેટલા 
મીઠાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.

NOTE Paragraph

00:08:43.577 --> 00:08:46.410
તેથી આ બંને વિગતો પર નજર નાખીએ.

00:08:46.927 --> 00:08:49.934
આથી, હું ચોંકી ગઈ.

00:08:49.958 --> 00:08:53.117
વર્ષ 2018-2019 ની શિયાળાની ઋતુમાં,

00:08:53.141 --> 00:08:56.094
એક મિલિયન ટન મીઠું એ

00:08:56.118 --> 00:09:00.161
પેન્સિલવેનિયા રાજ્યના રસ્તાઓ પર 
વાપરવામાં આવ્યું હતું.

00:09:01.315 --> 00:09:03.114
એક મિલિયન ટન મીઠું એ

00:09:03.138 --> 00:09:06.338
રાજ્યની ઈમારતના બે-તૃતીયાંશ ભાગ 
ભરવા માટે પૂરતું છે.

00:09:07.030 --> 00:09:10.802
તે પૃથ્વીમાંથી કાઢવામાં આવેલ 
એક મિલિયન ટન મીઠું,

00:09:10.826 --> 00:09:12.524
જે રસ્તાઓ પર વપરાયું,

00:09:12.548 --> 00:09:16.490
અને પછી તે આપણા વાતાવરણમાં અને 
આપણી નદીઓમાં નાખવામાં આવ્યું.

00:09:17.625 --> 00:09:21.022
તેથી અહીં પ્રસ્તાવ એ છે કે

00:09:21.046 --> 00:09:24.666
આપણે ઔદ્યોગિક ખારા પાણીમાંથી 
મીઠું બનાવીએ,

00:09:24.690 --> 00:09:27.102
અને તેને નદીઓમાં જતા 
અટકાવીએ,

00:09:27.126 --> 00:09:30.180
અને આપણા રસ્તાઓ માટે 
તેનો ઉપયોગ કરીએ.

00:09:30.204 --> 00:09:32.954
તેથી જ્યારે વસંત-ઋતુમાં 
બરફ પીગળવાનું શરૂ થાય,

00:09:32.978 --> 00:09:35.728
અને જો તમારી પાસે 
આ ઉચ્ચ-ખારાશનો ઉપાય હોય,

00:09:35.752 --> 00:09:38.006
તો નદીઓ સારી સ્થિતિમાં હશે જેથી

00:09:38.030 --> 00:09:40.577
તે તેની સામે પોતાનો બચાવ કરી શકશે.

NOTE Paragraph

00:09:42.053 --> 00:09:43.434
હવે, એક રસાયણશાસ્ત્રી તરીકે,

00:09:43.458 --> 00:09:47.568
એ તક જેના માટે હું વધુ સંવેદનશીલ છું

00:09:47.592 --> 00:09:52.274
એ રાસાયણિક ઉદ્યોગમાં, 
ચક્રીય મીઠું રજૂ કરવાની વિભાવના છે.

00:09:53.052 --> 00:09:57.449
અને તેના માટે 
ક્લોર-આલ્કલી ઉદ્યોગ સંપૂર્ણ છે.

00:09:58.028 --> 00:10:01.498
ક્લોર-આલ્કલી ઉદ્યોગ એ 
ઇપોક્સિઝનો એક સ્રોત છે,

00:10:01.522 --> 00:10:04.376
તે યુરેથેન્સ અને દ્રાવકનો સ્રોત છે

00:10:04.400 --> 00:10:08.040
અને ઘણા ઉપયોગી ઉત્પાદનો જે આપણે 
રોજિંદા જીવનમાં વાપરીએ છીએ તેનો સ્ત્રોત છે.

00:10:08.593 --> 00:10:12.928
અને તે તેના મુખ્ય આહાર તરીકે 
સોડિયમ ક્લોરાઇડ મીઠાનો ઉપયોગ કરે છે.

00:10:13.934 --> 00:10:16.236
તેથી અહીં વિચાર એ છે,

00:10:16.260 --> 00:10:18.649
સારું, સૌ પ્રથમ, 
ચાલો રેખીય અર્થતંત્ર જોઈએ.

NOTE Paragraph

00:10:18.673 --> 00:10:22.006
તેથી રેખીય અર્થવ્યવસ્થામાં, 
તેઓ ખાણમાંથી મીઠાને પ્રાપ્ત કરે છે,

00:10:22.030 --> 00:10:24.085
તે આ ક્લોર-આલ્કલી પ્રક્રિયામાંથી 
પસાર થઈ,

00:10:24.109 --> 00:10:26.069
મૂળભૂત રસાયણ બને છે,

00:10:26.093 --> 00:10:28.831
જે પછી બીજા નવા ઉત્પાદનમાં અથવા વધુ કાર્યાત્મક ઉત્પાદનમાં,

00:10:28.855 --> 00:10:30.788
રૂપાંતરિત થઈ શકે છે.

00:10:31.300 --> 00:10:33.982
પરંતુ તે રૂપાંતર પ્રક્રિયા દરમિયાન,

00:10:34.006 --> 00:10:37.815
ઘણીવાર મીઠું પેટા-ઉત્પાદન તરીકે 
ફરીથી ઉત્પન્ન થાય છે,

00:10:37.839 --> 00:10:40.237
અને તેનો નિકાલ 
ઔદ્યોગિક ગંદા પાણીમાં થાય છે.

00:10:41.402 --> 00:10:46.497
તેથી, વિચાર એ છે કે આપણે 
ચક્રિયતા રજૂ કરી શકીએ છીએ,

00:10:46.521 --> 00:10:51.371
અને આપણે ઔદ્યોગિક ગંદા પાણીના પ્રવાહોમાંથી 
અને ફેક્ટરીઓમાંથી પાણી અને મીઠાને

00:10:51.395 --> 00:10:52.815
રીસાઇકલ કરી શકીએ છીએ,

00:10:52.839 --> 00:10:56.910
અને આપણે તેને ક્લોર-આલ્કલી પ્રક્રિયાના 
આગળના છેડે મોકલી શકીએ છીએ.

00:10:58.388 --> 00:10:59.594
ચક્રીય મીઠું.

NOTE Paragraph

00:10:59.936 --> 00:11:02.078
તો તે કેટલું અસરકારક છે?

00:11:02.420 --> 00:11:04.849
ચાલો, એક ઉદાહરણ લઈએ.

00:11:04.873 --> 00:11:08.359
પ્રોપિલિન ઓકસાઈડનું 
વિશ્વનું ૫૦ ટકા ઉત્પાદન,

00:11:08.383 --> 00:11:10.835
ક્લોર-આલ્કલી પ્રક્રિયા દ્વારા થાય છે.

00:11:11.379 --> 00:11:16.616
અને તેમાં લગભગ 5 મિલિયન ટન જેટલું 
પ્રોપિલિન ઓકસાઈડ,

00:11:16.640 --> 00:11:18.849
વાર્ષિક ધોરણે, વૈશ્વિક સ્તરે બને છે.

00:11:19.768 --> 00:11:23.926
તો તે પૃથ્વીમાંથી કાઢવામાં આવેલ 
૫ મિલિયન ટન મીઠું,

00:11:23.950 --> 00:11:27.839
ક્લોર-આલ્કલી પ્રક્રિયા દ્વારા 
પ્રોપિલિન ઓકસાઈડમાં રૂપાંતરિત થાય છે,

00:11:27.863 --> 00:11:29.553
અને પછી તે પ્રક્રિયા દરમિયાન,

00:11:29.577 --> 00:11:33.801
પાંચ મિલિયન ટન મીઠાનો નિકાલ, 
ગંદા પાણીના પ્રવાહમાં થાય છે.

00:11:34.547 --> 00:11:36.031
તેથી પાંચ મિલિયન ટન

00:11:36.055 --> 00:11:39.452
એ મીઠું રાજ્યના ત્રણ મકાન 
ભરવા માટે પૂરતું છે.

00:11:39.794 --> 00:11:41.794
અને તે વાર્ષિક ધોરણે છે.

00:11:42.157 --> 00:11:47.696
તો તમે જોઈ શકો છો કે ચક્રીય મીઠું 
કેવી રીતે આપણી નદીઓ માટે

00:11:47.720 --> 00:11:51.637
આ અતિશય મીઠાના સ્ત્રાવ સામે 
અવરોધ પેદા કરી શકે છે.

NOTE Paragraph

00:11:52.446 --> 00:11:54.035
તેથી તમે આશ્ચર્ય પામશો,

00:11:54.059 --> 00:11:58.049
"સારું, આ પટલ ઘણા વર્ષોથી 
આસપાસ છે,

00:11:58.073 --> 00:12:02.178
તો શા માટે લોકો ગંદા પાણીના ફરીથી ઉપયોગનો 
અમલ નથી કરી રહ્યાં?

00:12:02.741 --> 00:12:04.772
સારું, તો તેનું એક કારણ,

00:12:04.796 --> 00:12:07.709
એ ગંદા પાણીના પુનઃ ઉપયોગને 
અમલમાં લાવવા માટેનો ખર્ચ છે.

00:12:08.114 --> 00:12:09.700
અને બીજું,

00:12:09.724 --> 00:12:12.886
કે તે દેશોમાં પાણીનું મૂલ્ય 
ખૂબ ઓછું છે,

00:12:13.323 --> 00:12:14.657
જ્યાં સુધી મોડું થઈ જાય.

00:12:15.244 --> 00:12:19.783
તમે જાણો છો, જો આપણે શુધ્ધ પાણીના બચાવની 
યોજના નહિ બનાવીએ,

00:12:19.807 --> 00:12:22.164
તો તેના કેટલાક ગંભીર પરિણામો છે.

NOTE Paragraph

00:12:22.188 --> 00:12:25.340
તમે ફક્ત વિશ્વના સૌથી મોટા 
કેમિકલ ઉત્પાદકોમાંથી કોઈને પૂછી શકો છો

00:12:25.364 --> 00:12:29.027
જેને ગયા વર્ષે 280 મિલિયન ડોલરનું નુકશાન

00:12:29.051 --> 00:12:33.040
જર્મનીના રાઈન નદીના 
નીચાં સ્તરને કારણે થયું હતું.

00:12:33.995 --> 00:12:37.855
તમે કેપ ટાઉન, દક્ષિણ આફ્રિકાના 
રહેવાસીઓને પૂછી શકો છો,

00:12:37.879 --> 00:12:42.077
જેણે તેમના સંગ્રહિત પાણીના સ્ત્રોતો સુકાવાને લીધે, 
એકથી વધુ વર્ષનો દુકાળનો અનુભવ કર્યો હતો,

00:12:42.101 --> 00:12:45.368
અને ત્યાંના લોકોને 
શૌચાલય સાફ ન કરવા કહ્યું હતું.

NOTE Paragraph

00:12:46.292 --> 00:12:48.077
તો તમે જોઈ શકો,

00:12:48.101 --> 00:12:50.315
આપણી પાસે અહીં 
ઉકેલ તરીકે પટલો છે,

00:12:50.339 --> 00:12:54.766
જ્યાં આપણે શુદ્ધ પાણી 
આપી શકીએ છીએ,

00:12:54.790 --> 00:12:57.004
આપણે શુદ્ધ મીઠું આપી શકીએ છીએ,

00:12:57.028 --> 00:12:59.172
આ બંને પટલનો ઉપયોગ કરીને,

00:12:59.196 --> 00:13:02.433
આપણી ભાવિ પેઢી માટે નદીઓને 
સુરક્ષિત કરી શકીએ છીએ.

NOTE Paragraph

00:13:02.734 --> 00:13:03.893
આભાર.