1
00:00:00,873 --> 00:00:02,817
ઉત્તરીય વિસ્કોન્સિનમાં ઉછરીને,

2
00:00:02,841 --> 00:00:06,650
મે કુદરતી રીતે મિસિસિપી નદી સાથે 
જોડાણ બનાવ્યું છે.

3
00:00:07,167 --> 00:00:08,341
જયારે હું નાની હતી,

4
00:00:08,365 --> 00:00:12,512
હું અને મારી બહેન હરીફાઈ કરતા હતા 
કે કોણ સૌથી ઝડપી,

5
00:00:12,536 --> 00:00:16,250
"M-i-s-s-i-s-s-i-p-p-i" બોલી શકે છે.

6
00:00:16,975 --> 00:00:18,679
જયારે હું પ્રાથમિક શાળામાં હતી,

7
00:00:18,703 --> 00:00:23,244
મને પ્રારંભિક સંશોધકો અને તેમના 
અભિયાનો વિશે જાણવા મળ્યું,

8
00:00:23,268 --> 00:00:27,078
માકવૅટ અને જોલિએટ, કે કેવી રીતે તેઓ 
વિશાળ તળાવો, મિસિસિપી નદી અને

9
00:00:27,102 --> 00:00:30,171
તેની ઉપનદીઓનો, મિડવેસ્ટની શોધ માટે

10
00:00:30,195 --> 00:00:34,275
અને મેક્સિકોના અખાતનો વેપાર માર્ગ 
નક્કી કરવા ઉપયોગ કરતા હતા.

11
00:00:34,466 --> 00:00:35,910
સ્નાતક શાળામાં,

12
00:00:35,934 --> 00:00:38,395
હું નસીબદાર હતી કે મિસિસિપી નદી,

13
00:00:38,419 --> 00:00:40,823
એ મારી સંશોધન લેબોરેટરીની 
બારીની બહાર હતી,

14
00:00:40,847 --> 00:00:42,914
મીનેસોટાની યુનિવર્સિટી પાસે.

15
00:00:43,680 --> 00:00:47,300
તે પાંચ વર્ષ દરમિયાન મને 
મિસિસિપી નદી વિશે જાણવા મળ્યું.

16
00:00:47,425 --> 00:00:49,742
મને તેના સ્વભાવ વિશે જાણવા મળ્યું

17
00:00:49,766 --> 00:00:52,861
કે ક્યારે તે એક ક્ષણે તેના કાંઠે પૂર લાવશે,

18
00:00:52,885 --> 00:00:55,186
અને પછી તરત જ,

19
00:00:55,210 --> 00:00:57,740
તમને તેનાં સુકાઈ ગયેલા 
કિનારા જોવા મળશે.

20
00:00:58,218 --> 00:01:00,980
આજે, એક શારીરિક રસાયણશાસ્ત્રી તરીકે,

21
00:01:01,004 --> 00:01:03,035
હું પ્રતિબદ્ધ છું કે 
હું મારી તાલીમનો ઉપયોગ

22
00:01:03,059 --> 00:01:06,245
મિસિસિપી જેવી નદીઓના 
રક્ષણ માટે કરીશ,

23
00:01:06,269 --> 00:01:10,259
જે માનવીય પ્રવૃત્તિના કારણે આવેલાં 
અતિશય મીઠાને લીધે સંકટમાં છે.

24
00:01:10,374 --> 00:01:11,549
કારણ કે, તમે જાણો છો,

25
00:01:11,573 --> 00:01:16,250
મીઠું એક એવી વસ્તુ છે જે 
શુદ્ધ પાણીને દુષિત કરી શકે છે

26
00:01:16,422 --> 00:01:22,504
અને શુદ્ધ પાણીની નદીઓમાં, મીઠાનું સ્તર 
માત્ર ૦.૦૫ ટકા જેટલું જ હોય છે.

27
00:01:22,677 --> 00:01:25,890
અને આ સ્તરે, 
તે પીવા માટે સલામત છે.

28
00:01:26,296 --> 00:01:30,276
પરંતુ આપણા ગ્રહનું મોટાભાગનું પાણી 
આપણાં સમુદ્રોમાં રહેલું છે,

29
00:01:30,300 --> 00:01:34,322
અને સમુદ્રના પાણીમાં ત્રણ ટકાથી વધુ 
ક્ષારનું પ્રમાણ હોય છે.

30
00:01:34,346 --> 00:01:37,776
જો તમે તે પાણી પીધું હશે, 
તો તમે ખૂબ જલ્દી બીમાર પડશો.

31
00:01:38,427 --> 00:01:43,061
તેથી, જો આપણે સમુદ્રના પાણીના 
પ્રમાણની તુલના,

32
00:01:43,085 --> 00:01:46,363
આપણા ગ્રહની નદીના પાણી સાથે કરીએ,

33
00:01:46,387 --> 00:01:49,331
અને ધારો કે આપણે સમુદ્રના પાણીને

34
00:01:49,355 --> 00:01:52,133
ઓલિમ્પિક-કદના સ્વિમિંગ પૂલમાં 
સમાવી શકીએ,

35
00:01:52,157 --> 00:01:56,523
તો પછી આપણા ગ્રહની નદીનું પાણી 
એક-ગેલન જગમાં ફિટ થશે.

36
00:01:57,095 --> 00:02:00,007
તેથી તમે જોઈ શકો છો કે 
તે એક કિંમતી સ્ત્રોત છે.

37
00:02:00,031 --> 00:02:02,864
પરંતુ શું આપણે તેની સાથે 
કિંમતી સ્ત્રોતની જેમ વર્તીએ છીએ?

38
00:02:02,888 --> 00:02:05,157
તેના કરતાં, આપણે તેની સાથે 
એક જૂના પાથરણાંની જેમ વર્તીએ છીએ.

39
00:02:05,181 --> 00:02:08,394
જેને તમે તમારા આગળના દરવાજા પાસે 
મૂકો છો અને પોતાનાં પગ લૂછો છો.

40
00:02:09,244 --> 00:02:13,403
જૂનાં પાથરણાંની જેમ નદીઓને વર્તવાના 
ઘણાં ગંભીર પરિણામો છે.

41
00:02:13,427 --> 00:02:14,627
ચાલો એક નજર કરીએ.

42
00:02:15,022 --> 00:02:19,022
ચાલો જોઈએ કે માત્ર એક ચમચી મીઠું 
શું કરી શકે છે.

43
00:02:19,530 --> 00:02:21,794
જો આપણે એક ચમચી મીઠાને

44
00:02:21,818 --> 00:02:25,260
આ સમુદ્રના પાણીના ઓલિમ્પિક કદના 
સ્વિમિંગ પૂલમાં ઉમેરીએ,

45
00:02:25,284 --> 00:02:27,550
તો તે સમુદ્રનું પાણી જ રહે છે.

46
00:02:28,085 --> 00:02:30,315
પરંતુ જો આપણે તે જ એક ચમચી મીઠું,

47
00:02:30,339 --> 00:02:33,331
આ શુદ્ધ નદીના પાણીના 
એક-ગેલન જગમાં ઉમેરીએ,

48
00:02:33,355 --> 00:02:36,402
તો તરત જ, તે પીવા માટે 
ખૂબ ખારું થઈ જાય છે.

49
00:02:37,149 --> 00:02:38,371
તો અહીં મુદ્દો એ છે,

50
00:02:38,395 --> 00:02:44,061
કારણ કે નદીઓનો જથ્થો સમુદ્રની તુલનામાં 
ખૂબ જ ઓછો છે,

51
00:02:44,085 --> 00:02:46,704
તેથી તે ખાસ કરીને 
માનવ પ્રવૃત્તિ માટે દુર્લભ છે,

52
00:02:46,728 --> 00:02:49,461
અને આપણે તેમના રક્ષણ માટે 
કાળજી લેવાની જરૂર છે.

53
00:02:50,117 --> 00:02:52,482
તેથી તાજેતરમાં, 
મેં સાહિત્યનો સર્વે કર્યો,

54
00:02:52,506 --> 00:02:55,585
વિશ્વભરની નદીઓના 
આરોગ્યને જોવા માટે.

55
00:02:55,609 --> 00:02:58,839
અને હું બીમાર નદીઓનું આરોગ્ય જોવાની 
સંપૂર્ણ અપેક્ષા રાખું છું,

56
00:02:58,863 --> 00:03:03,736
ખાસ કરીને,પાણીની અછત અને 
ભારે ઔદ્યોગિક વિકાસના ક્ષેત્રોમાં.

57
00:03:03,760 --> 00:03:06,627
અને મેં તે ઉત્તરીય ચાઈના 
અને ભારતમાં જોયું.

58
00:03:07,736 --> 00:03:12,146
પણ મને આશ્ચર્ય થયું 
જ્યારે મેં 2018 નો લેખ વાંચ્યો

59
00:03:12,170 --> 00:03:16,734
જ્યાં નદીની 232 સેમ્પલિંગ સાઇટ્સ પર

60
00:03:16,758 --> 00:03:19,321
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં,
નમૂના લેવામાં આવ્યા હતા.

61
00:03:19,345 --> 00:03:21,000
અને તે સાઇટ્સ માંથી,

62
00:03:21,024 --> 00:03:24,515
37 ટકા જેટલી સાઈટ્સ પર 
ખારાશનું પ્રમાણ વધ્યું છે.

63
00:03:25,204 --> 00:03:26,926
વધુ આશ્ચર્યજનક એ હતું કે

64
00:03:26,950 --> 00:03:29,783
સૌથી વધુ વધારો

65
00:03:29,807 --> 00:03:32,712
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના 
પૂર્વ ભાગમાં જોવા મળ્યો હતો,

66
00:03:32,736 --> 00:03:34,767
અને શુષ્ક દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં નહીં.

67
00:03:35,480 --> 00:03:38,101
આ લેખના લેખકોના અનુમાન મુજબ

68
00:03:38,125 --> 00:03:42,854
તે રસ્તાઓ પરનાં બરફ હટાવવા માટે કરેલા 
મીઠાના ઉપયોગને કારણે હોઈ શકે છે.

69
00:03:43,751 --> 00:03:46,349
સંભવિત, આ મીઠાનો અન્ય સ્ત્રોત,

70
00:03:46,373 --> 00:03:49,506
ખારશયુક્ત ઔદ્યોગિક ગંદુ પાણી 
હોઈ શકે છે.

71
00:03:50,084 --> 00:03:55,382
તેથી જેમ તમે જુઓ છો, માનવ પ્રવૃત્તિ 
આપણી શુદ્ધ પાણીની નદીઓને

72
00:03:55,406 --> 00:03:57,906
સમુદ્રના જેવા પાણીમાં ફેરવી શકે છે.

73
00:03:57,930 --> 00:04:01,413
તેથી આપણે મોડું થઈ જાય તે પહેલા 
કંઈક કરવાની જરૂર છે.

74
00:04:02,231 --> 00:04:04,056
અને મારી પાસે એક પ્રસ્તાવ છે.

75
00:04:04,942 --> 00:04:09,251
આપણે નદી-સંરક્ષણ પદ્ધતિ માટે 
ત્રણ-પગલાં લઈ શકીએ છીએ,

76
00:04:09,275 --> 00:04:14,335
અને જો ઓદ્યોગિક જળ વપરાશકાર 
આ સંરક્ષણ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરે,

77
00:04:14,359 --> 00:04:18,533
તો આપણે નદીઓને વધુ સુરક્ષિત સ્થિતિમાં 
મૂકી શકીએ છીએ.

78
00:04:18,899 --> 00:04:21,310
આમાં શામેલ છે, નંબર ૧,

79
00:04:21,334 --> 00:04:23,823
આપણી નદીઓમાંથી, 
વોટર રિસાઇકલ અને

80
00:04:23,847 --> 00:04:27,810
ફરીથી ઉપયોગની કામગીરીના અમલીકરણ દ્વારા 
ઓછું પાણી નીકળશે.

81
00:04:28,403 --> 00:04:29,561
નંબર ૨,

82
00:04:29,585 --> 00:04:33,593
આપણે આ ખારા ઓદ્યોગિક ગંદા પાણીમાંથી 
મીઠું નીકાળવું જોઈએ

83
00:04:33,617 --> 00:04:37,132
અને તેને પુન: ર્પ્રાપ્ત કરી તેનો અન્ય હેતુ માટે 
ફરીથી ઉપયોગ કરવો જોઈએ.

84
00:04:37,695 --> 00:04:41,760
અને નંબર ૩, આપણે 
મીઠાના ઉપભોક્તાઓને,

85
00:04:41,784 --> 00:04:44,839
જેમનો હાલમાં
મીઠાનો સ્ત્રોત એ ખાણો છે,

86
00:04:44,863 --> 00:04:49,447
તેમને રિસાઈકલ કરેલા મીઠાને 
સ્ત્રોત બનાવવા તરફ વાળવા જોઈએ.

87
00:04:49,942 --> 00:04:53,418
આ ત્રણ પગલાંની સંરક્ષણ પદ્ધતિ 
પહેલેથી અમલમાં છે.

88
00:04:53,442 --> 00:04:56,381
આ એ છે જેનો અમલીકરણ, 
ઉત્તરીય ચાઇના અને ભારત

89
00:04:56,405 --> 00:04:58,568
નદીઓના પુનર્વસન માટે કરી રહ્યા છે.

90
00:04:59,123 --> 00:05:00,647
પરંતુ અહીંયા હેતુ,

91
00:05:00,671 --> 00:05:04,877
આપણી નદીઓનું રક્ષણ કરવા 
આ સંરક્ષણ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરવાનો છે,

92
00:05:04,901 --> 00:05:07,435
તેથી આપણે તેમના 
પુનર્વસનની જરૂર નથી.

93
00:05:08,159 --> 00:05:11,595
અને સારા સમાચાર એ છે કે, 
આપણી પાસે ટેક્નોલોજી છે જે આ કરી શકે છે.

94
00:05:11,619 --> 00:05:13,000
તે પટલ સાથે છે.

95
00:05:13,532 --> 00:05:16,762
પટલ જે મીઠું અને પાણીને 
અલગ કરી શકે છે.

96
00:05:17,593 --> 00:05:20,728
એ પટલ ઘણા વષોથી આસપાસ છે,

97
00:05:20,752 --> 00:05:25,714
અને તે પોલિમરીક સામગ્રી પર આધારિત છે 
જે તેના કદના આધારે જુદા પડે છે,

98
00:05:25,738 --> 00:05:28,029
અથવા તેઓ ચાર્જને આધારે 
જુદા હોઈ શકે છે.

99
00:05:28,371 --> 00:05:31,895
પટલ કે જે મીઠું અને પાણીને 
અલગ કરવા માટે વપરાય છે

100
00:05:31,919 --> 00:05:34,942
તે સામાન્ય રીતે ચાર્જને આધારે 
જુદા હોય છે.

101
00:05:34,966 --> 00:05:37,569
આ પટલને નકારાત્મક ચાર્જ 
કરવામાં આવે છે,

102
00:05:37,593 --> 00:05:40,434
અને નકારાત્મક ચાર્જ કલોરાઇડ આયનોને 
દૂર કરવામાં મદદ કરે છે,

103
00:05:40,458 --> 00:05:42,525
જે ઓગળેલા મીઠામાં હોય છે.

104
00:05:43,974 --> 00:05:48,426
તેથી, જેમ મેં કહ્યું, આ પટલ 
ઘણાં વર્ષોથી આસપાસ છે,

105
00:05:48,450 --> 00:05:55,433
અને હાલમાં, તેઓ દર મિનિટે 
25 મિલિયન ગેલન પાણીને શુદ્ધ કરે છે.

106
00:05:55,457 --> 00:05:57,372
ખરેખર, તેના કરતા પણ વધારે.

107
00:05:57,770 --> 00:05:59,170
પણ તેઓ વધુ કરી શકે છે.

108
00:06:00,254 --> 00:06:04,952
આ પટલ રિવર્સ ઓસ્મોસિસના 
સિદ્ધાંત પર આધારિત છે.

109
00:06:05,421 --> 00:06:10,426
હવે ઓસ્મોસિસ એ એક કુદરતી પ્રક્રિયા છે 
જે આપણા શરીરમાં થાય છે --

110
00:06:10,450 --> 00:06:12,268
તમે જાણો છો, આપણાં કોષો 
કેવી રીતે કાર્ય કરે છે.

111
00:06:12,292 --> 00:06:15,714
અને ઓસ્મોસિસ એ છે, 
જ્યાં તમારી પાસે બે ખંડો છે

112
00:06:15,738 --> 00:06:19,316
જે મીઠાની સાંદ્રતાના 
બે સ્તરોને અલગ કરે છે.

113
00:06:19,340 --> 00:06:21,410
એક મીઠાની ઓછી સાંદ્રતાવાળુ સ્તર

114
00:06:21,434 --> 00:06:23,504
અને એક એ મીઠાની 
ઉંચી સાંદ્રતાવાળુ સ્તર.

115
00:06:23,528 --> 00:06:27,562
અને બે ખંડોને અલગ પાડનાર 
એ અર્ધવ્યાપી પટલ છે.

116
00:06:27,871 --> 00:06:30,307
અને કુદરતી ઓસ્મોસિસ પ્રક્રિયા હેઠળ,

117
00:06:30,331 --> 00:06:34,341
જે થાય છે એ, પાણી કુદરતી રીતે 
તે પટલ તરફ વહન કરે છે

118
00:06:34,365 --> 00:06:36,286
ઓછી મીઠાની સાંદ્રતાના ક્ષેત્રમાંથી

119
00:06:36,310 --> 00:06:38,778
ઉચ્ચ મીઠાની સાંદ્રતાના ક્ષેત્રમાં,

120
00:06:38,802 --> 00:06:41,309
જ્યાં સુધી સંતુલન મળે ત્યાં સુધી.

121
00:06:42,437 --> 00:06:46,112
હવે રિવર્સ ઓસ્મોસિસ, 
આ કુદરતી પ્રક્રિયાનું વિપરીત છે.

122
00:06:46,136 --> 00:06:48,260
અને આ વિપરીત હાંસલ કરવા માટે,

123
00:06:48,284 --> 00:06:53,138
આપણે ઉચ્ચ સાંદ્વતાવાળી બાજુ 
દબાણ લાવીએ છીએ

124
00:06:53,162 --> 00:06:56,741
અને આમ કરવાથી, આપણે પાણીને 
વિરુદ્ધ દિશામાં લઈ જઈએ છીએ.

125
00:06:57,130 --> 00:07:00,559
અને તેથી ઉચ્ચ સાંદ્રતાવાળી બાજુ 
વધુ ક્ષારીય અને

126
00:07:00,583 --> 00:07:01,963
વધુ જલદ બને છે,

127
00:07:01,987 --> 00:07:05,983
અને ઓછી સાંદ્રતાવાળી બાજુ 
શુદ્ધ પાણી બને છે.

128
00:07:06,436 --> 00:07:11,253
તેથી રિવર્સ ઓસ્મોસિસનો ઉપયોગ કરીને, 
આપણે ઔદ્યોગિક વિસ્તારનું ગંદુ પાણી લઈને,

129
00:07:11,277 --> 00:07:15,879
તેમાંથી ૯૫ ટકા પાણીને 
શુદ્ધ પાણીમાં ફેરવી શકીએ છીએ,

130
00:07:15,903 --> 00:07:20,116
જેથી માત્ર ૫ ટકા જ 
સાંદ્રતાવાળુ ક્ષારીય મિશ્રણ રહે છે.

131
00:07:21,022 --> 00:07:24,339
હવે, આ પાંચ ટકા 
એકત્રિત ખારા મિશ્રણનો

132
00:07:24,363 --> 00:07:25,513
બગાડ ન થવો જોઈએ .

133
00:07:25,879 --> 00:07:28,581
તેથી વૈજ્ઞાનિકો પણ 
પટલ વિકસાવે છે

134
00:07:28,605 --> 00:07:32,948
જેમાંથી અમુક ક્ષાર પસાર 
થઈ શકે છે

135
00:07:32,972 --> 00:07:34,122
બીજા નહીં.

136
00:07:34,939 --> 00:07:36,273
આ પટલનો ઉપયોગ કરીને,

137
00:07:36,297 --> 00:07:39,395
જેને સામાન્ય રીતે નેનોફિલ્ટરેશન મેમ્બ્રેન 
તરીકે ઓળખવામાં આવે છે,

138
00:07:39,419 --> 00:07:42,752
હવે આ પાંચ ટકા 
કેન્દ્રિત ખારું મિશ્રણ

139
00:07:42,776 --> 00:07:46,267
શુદ્ધ મીઠાના મિશ્રણમાં 
રૂપાંતરિત થઈ શકે છે.

140
00:07:46,863 --> 00:07:51,934
તેથી, કુલ, રિવર્સ ઓસ્મોસિસ અને 
નેનોફિલ્ટરેશન પટલનો ઉપયોગ કરીને,

141
00:07:51,958 --> 00:07:54,434
આપણે ઔદ્યોગિક ગંદા પાણીને

142
00:07:54,458 --> 00:07:58,228
પાણી અને મીઠાના સ્રોતમાં 
ફેરવી શકીએ છીએ.

143
00:07:58,633 --> 00:08:00,247
અને આમ કરવાથી,

144
00:08:00,271 --> 00:08:04,668
નદી-સંરક્ષણ પદ્ધતિના આ બે સ્તંભોને 
પ્રાપ્ત કરી શકીએ છીએ.

145
00:08:05,557 --> 00:08:10,160
હવે, મેં આને ઘણા ઔદ્યોગિક જળ વપરાશકારો 
સામે રજૂ કર્યું છે,

146
00:08:10,184 --> 00:08:12,871
અને સામાન્ય પ્રતિસાદ એ છે,

147
00:08:12,895 --> 00:08:15,561
"હા, પણ મારું મીઠું કોણ વાપરશે?"

148
00:08:16,014 --> 00:08:19,014
તેથી ત્રીજો સ્તંભ એ મહત્વપૂર્ણ છે,

149
00:08:19,038 --> 00:08:22,818
જે લોકો ખાણના મીઠાનો 
ઉપયોગ કરે છે તેમને આપણે

150
00:08:22,842 --> 00:08:25,548
રીસાઈકલ મીઠાનો ઉપયોગ કરતાં ગ્રાહકોમાં 
ફેરવવાની જરૂર છે.

151
00:08:26,080 --> 00:08:28,707
તો આ મીઠાના વપરાશકારો કોણ છે?

152
00:08:29,056 --> 00:08:31,326
સારું, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં 2018 માં,

153
00:08:31,350 --> 00:08:36,249
મને ખબર પડી કે 
US માં 43 ટકા જેટલું મીઠું,

154
00:08:36,273 --> 00:08:39,519
રસ્તા પરના બરફ હટાવવાના હેતુ માટે 
વપરાયું હતું.

155
00:08:40,289 --> 00:08:43,553
રાસાયણિક ઉદ્યોગ દ્વારા 39 ટકા જેટલા 
મીઠાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.

156
00:08:43,577 --> 00:08:46,410
તેથી આ બંને વિગતો પર નજર નાખીએ.

157
00:08:46,927 --> 00:08:49,934
આથી, હું ચોંકી ગઈ.

158
00:08:49,958 --> 00:08:53,117
વર્ષ 2018-2019 ની શિયાળાની ઋતુમાં,

159
00:08:53,141 --> 00:08:56,094
એક મિલિયન ટન મીઠું એ

160
00:08:56,118 --> 00:09:00,161
પેન્સિલવેનિયા રાજ્યના રસ્તાઓ પર 
વાપરવામાં આવ્યું હતું.

161
00:09:01,315 --> 00:09:03,114
એક મિલિયન ટન મીઠું એ

162
00:09:03,138 --> 00:09:06,338
રાજ્યની ઈમારતના બે-તૃતીયાંશ ભાગ 
ભરવા માટે પૂરતું છે.

163
00:09:07,030 --> 00:09:10,802
તે પૃથ્વીમાંથી કાઢવામાં આવેલ 
એક મિલિયન ટન મીઠું,

164
00:09:10,826 --> 00:09:12,524
જે રસ્તાઓ પર વપરાયું,

165
00:09:12,548 --> 00:09:16,490
અને પછી તે આપણા વાતાવરણમાં અને 
આપણી નદીઓમાં નાખવામાં આવ્યું.

166
00:09:17,625 --> 00:09:21,022
તેથી અહીં પ્રસ્તાવ એ છે કે

167
00:09:21,046 --> 00:09:24,666
આપણે ઔદ્યોગિક ખારા પાણીમાંથી 
મીઠું બનાવીએ,

168
00:09:24,690 --> 00:09:27,102
અને તેને નદીઓમાં જતા 
અટકાવીએ,

169
00:09:27,126 --> 00:09:30,180
અને આપણા રસ્તાઓ માટે 
તેનો ઉપયોગ કરીએ.

170
00:09:30,204 --> 00:09:32,954
તેથી જ્યારે વસંત-ઋતુમાં 
બરફ પીગળવાનું શરૂ થાય,

171
00:09:32,978 --> 00:09:35,728
અને જો તમારી પાસે 
આ ઉચ્ચ-ખારાશનો ઉપાય હોય,

172
00:09:35,752 --> 00:09:38,006
તો નદીઓ સારી સ્થિતિમાં હશે જેથી

173
00:09:38,030 --> 00:09:40,577
તે તેની સામે પોતાનો બચાવ કરી શકશે.

174
00:09:42,053 --> 00:09:43,434
હવે, એક રસાયણશાસ્ત્રી તરીકે,

175
00:09:43,458 --> 00:09:47,568
એ તક જેના માટે હું વધુ સંવેદનશીલ છું

176
00:09:47,592 --> 00:09:52,274
એ રાસાયણિક ઉદ્યોગમાં, 
ચક્રીય મીઠું રજૂ કરવાની વિભાવના છે.

177
00:09:53,052 --> 00:09:57,449
અને તેના માટે 
ક્લોર-આલ્કલી ઉદ્યોગ સંપૂર્ણ છે.

178
00:09:58,028 --> 00:10:01,498
ક્લોર-આલ્કલી ઉદ્યોગ એ 
ઇપોક્સિઝનો એક સ્રોત છે,

179
00:10:01,522 --> 00:10:04,376
તે યુરેથેન્સ અને દ્રાવકનો સ્રોત છે

180
00:10:04,400 --> 00:10:08,040
અને ઘણા ઉપયોગી ઉત્પાદનો જે આપણે 
રોજિંદા જીવનમાં વાપરીએ છીએ તેનો સ્ત્રોત છે.

181
00:10:08,593 --> 00:10:12,928
અને તે તેના મુખ્ય આહાર તરીકે 
સોડિયમ ક્લોરાઇડ મીઠાનો ઉપયોગ કરે છે.

182
00:10:13,934 --> 00:10:16,236
તેથી અહીં વિચાર એ છે,

183
00:10:16,260 --> 00:10:18,649
સારું, સૌ પ્રથમ, 
ચાલો રેખીય અર્થતંત્ર જોઈએ.

184
00:10:18,673 --> 00:10:22,006
તેથી રેખીય અર્થવ્યવસ્થામાં, 
તેઓ ખાણમાંથી મીઠાને પ્રાપ્ત કરે છે,

185
00:10:22,030 --> 00:10:24,085
તે આ ક્લોર-આલ્કલી પ્રક્રિયામાંથી 
પસાર થઈ,

186
00:10:24,109 --> 00:10:26,069
મૂળભૂત રસાયણ બને છે,

187
00:10:26,093 --> 00:10:28,831
જે પછી બીજા નવા ઉત્પાદનમાં અથવા વધુ કાર્યાત્મક ઉત્પાદનમાં,

188
00:10:28,855 --> 00:10:30,788
રૂપાંતરિત થઈ શકે છે.

189
00:10:31,300 --> 00:10:33,982
પરંતુ તે રૂપાંતર પ્રક્રિયા દરમિયાન,

190
00:10:34,006 --> 00:10:37,815
ઘણીવાર મીઠું પેટા-ઉત્પાદન તરીકે 
ફરીથી ઉત્પન્ન થાય છે,

191
00:10:37,839 --> 00:10:40,237
અને તેનો નિકાલ 
ઔદ્યોગિક ગંદા પાણીમાં થાય છે.

192
00:10:41,402 --> 00:10:46,497
તેથી, વિચાર એ છે કે આપણે 
ચક્રિયતા રજૂ કરી શકીએ છીએ,

193
00:10:46,521 --> 00:10:51,371
અને આપણે ઔદ્યોગિક ગંદા પાણીના પ્રવાહોમાંથી 
અને ફેક્ટરીઓમાંથી પાણી અને મીઠાને

194
00:10:51,395 --> 00:10:52,815
રીસાઇકલ કરી શકીએ છીએ,

195
00:10:52,839 --> 00:10:56,910
અને આપણે તેને ક્લોર-આલ્કલી પ્રક્રિયાના 
આગળના છેડે મોકલી શકીએ છીએ.

196
00:10:58,388 --> 00:10:59,594
ચક્રીય મીઠું.

197
00:10:59,936 --> 00:11:02,078
તો તે કેટલું અસરકારક છે?

198
00:11:02,420 --> 00:11:04,849
ચાલો, એક ઉદાહરણ લઈએ.

199
00:11:04,873 --> 00:11:08,359
પ્રોપિલિન ઓકસાઈડનું 
વિશ્વનું ૫૦ ટકા ઉત્પાદન,

200
00:11:08,383 --> 00:11:10,835
ક્લોર-આલ્કલી પ્રક્રિયા દ્વારા થાય છે.

201
00:11:11,379 --> 00:11:16,616
અને તેમાં લગભગ 5 મિલિયન ટન જેટલું 
પ્રોપિલિન ઓકસાઈડ,

202
00:11:16,640 --> 00:11:18,849
વાર્ષિક ધોરણે, વૈશ્વિક સ્તરે બને છે.

203
00:11:19,768 --> 00:11:23,926
તો તે પૃથ્વીમાંથી કાઢવામાં આવેલ 
૫ મિલિયન ટન મીઠું,

204
00:11:23,950 --> 00:11:27,839
ક્લોર-આલ્કલી પ્રક્રિયા દ્વારા 
પ્રોપિલિન ઓકસાઈડમાં રૂપાંતરિત થાય છે,

205
00:11:27,863 --> 00:11:29,553
અને પછી તે પ્રક્રિયા દરમિયાન,

206
00:11:29,577 --> 00:11:33,801
પાંચ મિલિયન ટન મીઠાનો નિકાલ, 
ગંદા પાણીના પ્રવાહમાં થાય છે.

207
00:11:34,547 --> 00:11:36,031
તેથી પાંચ મિલિયન ટન

208
00:11:36,055 --> 00:11:39,452
એ મીઠું રાજ્યના ત્રણ મકાન 
ભરવા માટે પૂરતું છે.

209
00:11:39,794 --> 00:11:41,794
અને તે વાર્ષિક ધોરણે છે.

210
00:11:42,157 --> 00:11:47,696
તો તમે જોઈ શકો છો કે ચક્રીય મીઠું 
કેવી રીતે આપણી નદીઓ માટે

211
00:11:47,720 --> 00:11:51,637
આ અતિશય મીઠાના સ્ત્રાવ સામે 
અવરોધ પેદા કરી શકે છે.

212
00:11:52,446 --> 00:11:54,035
તેથી તમે આશ્ચર્ય પામશો,

213
00:11:54,059 --> 00:11:58,049
"સારું, આ પટલ ઘણા વર્ષોથી 
આસપાસ છે,

214
00:11:58,073 --> 00:12:02,178
તો શા માટે લોકો ગંદા પાણીના ફરીથી ઉપયોગનો 
અમલ નથી કરી રહ્યાં?

215
00:12:02,741 --> 00:12:04,772
સારું, તો તેનું એક કારણ,

216
00:12:04,796 --> 00:12:07,709
એ ગંદા પાણીના પુનઃ ઉપયોગને 
અમલમાં લાવવા માટેનો ખર્ચ છે.

217
00:12:08,114 --> 00:12:09,700
અને બીજું,

218
00:12:09,724 --> 00:12:12,886
કે તે દેશોમાં પાણીનું મૂલ્ય 
ખૂબ ઓછું છે,

219
00:12:13,323 --> 00:12:14,657
જ્યાં સુધી મોડું થઈ જાય.

220
00:12:15,244 --> 00:12:19,783
તમે જાણો છો, જો આપણે શુધ્ધ પાણીના બચાવની 
યોજના નહિ બનાવીએ,

221
00:12:19,807 --> 00:12:22,164
તો તેના કેટલાક ગંભીર પરિણામો છે.

222
00:12:22,188 --> 00:12:25,340
તમે ફક્ત વિશ્વના સૌથી મોટા 
કેમિકલ ઉત્પાદકોમાંથી કોઈને પૂછી શકો છો

223
00:12:25,364 --> 00:12:29,027
જેને ગયા વર્ષે 280 મિલિયન ડોલરનું નુકશાન

224
00:12:29,051 --> 00:12:33,040
જર્મનીના રાઈન નદીના 
નીચાં સ્તરને કારણે થયું હતું.

225
00:12:33,995 --> 00:12:37,855
તમે કેપ ટાઉન, દક્ષિણ આફ્રિકાના 
રહેવાસીઓને પૂછી શકો છો,

226
00:12:37,879 --> 00:12:42,077
જેણે તેમના સંગ્રહિત પાણીના સ્ત્રોતો સુકાવાને લીધે, 
એકથી વધુ વર્ષનો દુકાળનો અનુભવ કર્યો હતો,

227
00:12:42,101 --> 00:12:45,368
અને ત્યાંના લોકોને 
શૌચાલય સાફ ન કરવા કહ્યું હતું.

228
00:12:46,292 --> 00:12:48,077
તો તમે જોઈ શકો,

229
00:12:48,101 --> 00:12:50,315
આપણી પાસે અહીં 
ઉકેલ તરીકે પટલો છે,

230
00:12:50,339 --> 00:12:54,766
જ્યાં આપણે શુદ્ધ પાણી 
આપી શકીએ છીએ,

231
00:12:54,790 --> 00:12:57,004
આપણે શુદ્ધ મીઠું આપી શકીએ છીએ,

232
00:12:57,028 --> 00:12:59,172
આ બંને પટલનો ઉપયોગ કરીને,

233
00:12:59,196 --> 00:13:02,433
આપણી ભાવિ પેઢી માટે નદીઓને 
સુરક્ષિત કરી શકીએ છીએ.

234
00:13:02,734 --> 00:13:03,893
આભાર.