1
00:00:09,034 --> 00:00:11,641
Wychowałem się z moim bliźniakiem,

2
00:00:12,056 --> 00:00:15,374
który był niesamowicie kochającym bratem.

3
00:00:15,374 --> 00:00:19,555
Jako bliźniakiem byłem ekspertem

4
00:00:20,053 --> 00:00:22,638
w dostrzeganiu faworytyzmu.

5
00:00:22,638 --> 00:00:28,825
Jeśli jego ciastko było choć odrobinę
większe od mojego, miałem obiekcje.

6
00:00:28,825 --> 00:00:30,881
A nie przymierałem głodem.

7
00:00:32,564 --> 00:00:35,235
(Śmiech)

8
00:00:35,235 --> 00:00:37,360
Kiedy zostałem psychologiem,

9
00:00:37,360 --> 00:00:40,434
zacząłem zauważać
faworytyzm innego rodzaju.

10
00:00:41,612 --> 00:00:46,283
Polega on na tym, że dużo bardziej
cenimy ciało niż umysł.

11
00:00:46,283 --> 00:00:52,778
Spędziłem dziewięć lat na uniwersytecie,
robiąc doktorat z psychologii,

12
00:00:52,778 --> 00:00:56,554
a niezliczona liczba osób
patrzy na moją wizytówkę i mówi:

13
00:00:56,554 --> 00:01:02,483
"O, psycholog. Czyli taki niby-lekarz".

14
00:01:02,483 --> 00:01:04,681
Jak gdyby właśnie to
powinno być tam napisane.

15
00:01:04,681 --> 00:01:07,582
[Tylko psycholog, 
nie prawdziwy doktor. Ale klapa]

16
00:01:07,582 --> 00:01:09,372
(Śmiech)

17
00:01:09,372 --> 00:01:13,621
To faworyzowanie ciała względem umysłu

18
00:01:13,621 --> 00:01:15,417
widzę wszędzie.

19
00:01:15,691 --> 00:01:18,077
Niedawno byłem w u przyjaciół

20
00:01:18,077 --> 00:01:20,559
i ich 5-letni syn
szykował się do spania.

21
00:01:20,559 --> 00:01:23,982
Stał na stołku przy umywalce,
myjąc zęby.

22
00:01:23,982 --> 00:01:28,261
Poślizgnął się, spadł i skaleczył w nogę.

23
00:01:28,261 --> 00:01:30,797
Płakał przez chwilę, ale potem wstał,

24
00:01:30,797 --> 00:01:34,743
wszedł z powrotem na stołek
i sięgnął po opakowanie plastrów,

25
00:01:34,743 --> 00:01:37,256
żeby opatrzyć zadrapanie.

26
00:01:37,573 --> 00:01:41,392
Ledwo umiał wiązać buty, ale wiedział,

27
00:01:41,392 --> 00:01:45,590
że musi opatrzyć skaleczenie, 
bo inaczej się zakazi,

28
00:01:45,590 --> 00:01:49,425
i że należy dbać o zęby,
myjąc je dwa razy dziennie.

29
00:01:49,425 --> 00:01:52,605
Wszyscy wiemy, jak dbać o zdrowie fizyczne

30
00:01:52,605 --> 00:01:55,658
i o higienę jamy ustnej, prawda?

31
00:01:55,658 --> 00:01:58,998
Wiedzieliśmy to, mając zaledwie pięć lat.

32
00:01:58,998 --> 00:02:01,391
Ale co wiemy o dbaniu 
o zdrowie psychiczne?

33
00:02:03,784 --> 00:02:06,656
A no nic.

34
00:02:06,656 --> 00:02:09,528
Czego uczymy nasze dzieci
o higienie emocji?

35
00:02:09,528 --> 00:02:12,402
Niczego.

36
00:02:12,967 --> 00:02:15,639
Jak to się dzieje, 
że spędzamy więcej czasu,

37
00:02:15,639 --> 00:02:19,087
dbając o zęby niż o umysł?

38
00:02:20,385 --> 00:02:24,762
Dlaczego nasze fizyczne zdrowie 
jest dla nas dużo ważniejsze

39
00:02:24,762 --> 00:02:27,599
niż zdrowie psychiczne?

40
00:02:27,913 --> 00:02:30,703
Doznajemy psychicznych obrażeń

41
00:02:30,703 --> 00:02:33,249
częściej niż fizycznych.

42
00:02:33,249 --> 00:02:36,930
Obrażeń takich, jak porażka,
odtrącenie lub samotność.

43
00:02:36,930 --> 00:02:39,804
One też mogą się pogorszyć,
jeśli je zignorujemy.

44
00:02:40,055 --> 00:02:43,266
Mogą dramatycznie wpłynąć na nasze życie.

45
00:02:43,266 --> 00:02:47,750
Choć istnieją 
naukowo potwierdzone techniki,

46
00:02:47,750 --> 00:02:52,656
którymi można leczyć psychiczne urazy, 
nie robimy tego.

47
00:02:53,377 --> 00:02:56,715
Nawet nie przychodzi nam 
na myśl, że trzeba.

48
00:02:56,966 --> 00:03:01,517
"Och, masz depresję? Przejdzie ci,
to siedzi tylko w twojej głowie".

49
00:03:01,517 --> 00:03:04,555
Wyobraź sobie, że mówisz tak 
komuś ze złamaną nogą:

50
00:03:04,555 --> 00:03:07,759
"Po prostu to rozchodź,
to siedzi tylko w twojej nodze".

51
00:03:07,759 --> 00:03:10,008
(Śmiech)

52
00:03:10,008 --> 00:03:15,208
Czas zniwelować różnicę między
zdrowiem fizycznym i psychicznym.

53
00:03:15,271 --> 00:03:18,310
Czas dać im równe szanse.

54
00:03:18,310 --> 00:03:20,513
Coś jak bliźniakom.

55
00:03:21,349 --> 00:03:24,999
Przy okazji,
mój brat też jest psychologiem.

56
00:03:25,013 --> 00:03:28,096
Też jest tylko "niby-lekarzem".

57
00:03:28,096 --> 00:03:29,952
(Śmiech)

58
00:03:29,952 --> 00:03:31,963
Ale nie studiowaliśmy razem.

59
00:03:31,963 --> 00:03:35,822
Najtrudniejszą rzeczą w moim życiu

60
00:03:36,190 --> 00:03:39,012
była przeprowadzka przez Atlantyk
do Nowego Jorku,

61
00:03:39,012 --> 00:03:41,756
by zrobić doktorat z psychologii.

62
00:03:41,756 --> 00:03:44,690
Pierwszy raz w życiu się rozstaliśmy

63
00:03:44,690 --> 00:03:48,071
i to było dla nas obu brutalne.

64
00:03:48,447 --> 00:03:51,542
On został z rodziną i przyjaciółmi,

65
00:03:51,542 --> 00:03:54,185
a ja byłem sam w nowym kraju.

66
00:03:54,185 --> 00:03:56,453
Strasznie za sobą tęskniliśmy,

67
00:03:56,453 --> 00:03:59,713
ale międzynarodowe rozmowy telefoniczne 
były wtedy naprawdę drogie

68
00:03:59,713 --> 00:04:03,778
i było nas stać na zaledwie 5 minut
rozmowy na tydzień.

69
00:04:04,738 --> 00:04:06,100
W dzień naszych urodzin,

70
00:04:06,102 --> 00:04:08,826
po raz pierwszy obchodzonych osobno,

71
00:04:08,826 --> 00:04:10,216
postanowiliśmy zaszaleć

72
00:04:10,216 --> 00:04:13,575
i przeznaczyć na rozmowę 10 minut.

73
00:04:13,575 --> 00:04:16,250
Spędziłem ten poranek, chodząc po pokoju,

74
00:04:16,250 --> 00:04:18,043
czekając, aż zadzwoni,

75
00:04:18,043 --> 00:04:19,771
czekając,

76
00:04:20,415 --> 00:04:22,045
czekając,

77
00:04:22,045 --> 00:04:23,985
ale telefon nie dzwonił.

78
00:04:23,985 --> 00:04:26,136
Biorąc pod uwagę różnicę czasu, założyłem:

79
00:04:26,136 --> 00:04:28,808
"Jest z kolegami, zadzwoni później".

80
00:04:28,808 --> 00:04:31,456
Wtedy nie było jeszcze komórek.

81
00:04:31,456 --> 00:04:33,271
Ale on nie zadzwonił.

82
00:04:33,271 --> 00:04:38,082
Zaczęło mi świtać, że po 10 miesiącach

83
00:04:38,082 --> 00:04:41,421
nie tęsknił już za mną tak, jak ja za nim.

84
00:04:42,173 --> 00:04:44,525
Wiedziałem, że zadzwoni rano,

85
00:04:44,525 --> 00:04:49,602
ale ta noc była jedną z najsmutniejszych
i najdłuższych w moim życiu.

86
00:04:50,580 --> 00:04:52,678
Obudziłem się rano,

87
00:04:52,678 --> 00:04:54,874
spojrzałem na telefon

88
00:04:54,874 --> 00:04:57,621
i spostrzegłem,
że strąciłem słuchawkę z widełek,

89
00:04:57,621 --> 00:04:59,959
kiedy tak krążyłem poprzedniego dnia.

90
00:05:00,850 --> 00:05:02,657
Wstałem z łóżka,

91
00:05:02,657 --> 00:05:04,088
odłożyłem słuchawkę

92
00:05:04,088 --> 00:05:06,132
i telefon zadzwonił sekundę później.

93
00:05:06,132 --> 00:05:09,331
To był mój brat i, kurczę, był wściekły.

94
00:05:09,331 --> 00:05:11,528
(Śmiech)

95
00:05:11,528 --> 00:05:14,968
Była to najsmutniejsza i najdłuższa noc
także w jego życiu.

96
00:05:14,968 --> 00:05:17,560
Próbowałem wytłumaczyć, 
co się stało, ale powiedział:

97
00:05:17,560 --> 00:05:21,180
"Nie rozumiem. Jeśli ja nie dzwoniłem,

98
00:05:21,180 --> 00:05:24,892
to czemu ty nie zadzwoniłeś do mnie?".

99
00:05:25,399 --> 00:05:27,031
Miał rację.

100
00:05:27,031 --> 00:05:29,038
Dlaczego do niego nie zadzwoniłem?

101
00:05:29,397 --> 00:05:34,518
Nie potrafiłem wtedy odpowiedzieć,
ale dzisiaj już umiem. To proste.

102
00:05:35,298 --> 00:05:37,411
Samotność.

103
00:05:38,082 --> 00:05:42,066
Samotność tworzy głęboką
psychologiczną ranę.

104
00:05:42,069 --> 00:05:44,225
Taką, która wypacza nam percepcję

105
00:05:44,225 --> 00:05:46,652
i robi nam zamęt w umysłach.

106
00:05:46,652 --> 00:05:48,002
Przez nią wierzymy,

107
00:05:48,002 --> 00:05:51,892
że innym zależy na nas mniej,
niż jest w istocie.

108
00:05:51,892 --> 00:05:54,476
Sprawia, że bardzo boimy się
wyjść komuś naprzeciw,

109
00:05:54,476 --> 00:05:58,613
bo po co wystawiać się
na odrzucenie i cierpienie,

110
00:05:58,613 --> 00:06:02,268
skoro i tak już czujesz większy ból,
niż jesteś w stanie znieść?

111
00:06:02,473 --> 00:06:05,538
Byłem wtedy naprawdę samotny,

112
00:06:05,538 --> 00:06:08,203
ale całe dnie spędzałem wśród ludzi,

113
00:06:08,203 --> 00:06:10,345
więc to do mnie nie docierało.

114
00:06:10,345 --> 00:06:14,051
Samotność jest z definicji subiektywna.

115
00:06:14,657 --> 00:06:17,932
Zależy jedynie od tego, czy czujesz się

116
00:06:17,932 --> 00:06:21,415
emocjonalnie lub społecznie
oderwany od ludzi wokół.

117
00:06:21,415 --> 00:06:23,226
A ja tak się czułem.

118
00:06:23,689 --> 00:06:26,322
Przeprowadzono mnóstwo badań
na temat samotności

119
00:06:26,322 --> 00:06:28,822
i wszystkie są przerażające.

120
00:06:29,863 --> 00:06:34,128
Samotność nie tylko 
unieszczęśliwia, ale też zabija.

121
00:06:34,139 --> 00:06:35,463
Nie żartuję.

122
00:06:35,463 --> 00:06:38,687
Przewlekła samotność 
zwiększa ryzyko wczesnej śmierci

123
00:06:38,687 --> 00:06:40,772
o 14%.

124
00:06:40,772 --> 00:06:42,884
14 procent.

125
00:06:42,884 --> 00:06:46,936
Samotność powoduje wysokie ciśnienie,
wysoki cholesterol,

126
00:06:46,936 --> 00:06:50,639
a nawet pogarsza funkcjonowanie
układu odpornościowego,

127
00:06:50,639 --> 00:06:54,672
sprawiając, że łatwiej zapadasz 
na różne choroby.

128
00:06:54,672 --> 00:06:58,167
Naukowcy doszli do wniosku, 
że kiedy wziąć to wszystko pod uwagę,

129
00:06:58,167 --> 00:07:01,990
przewlekła samotność 
jest tak samo niebezpieczna

130
00:07:01,990 --> 00:07:06,488
dla zdrowia i życia, jak palenie tytoniu.

131
00:07:06,991 --> 00:07:11,061
Na paczkach papierosów 
piszą: "Palenie zabija".

132
00:07:11,103 --> 00:07:13,290
Samotność nie ma ostrzeżeń.

133
00:07:13,290 --> 00:07:15,232
Dlatego to takie ważne,

134
00:07:15,232 --> 00:07:18,564
Dlatego tak bardzo trzeba 
wyżej cenić zdrowie psychiczne.

135
00:07:18,564 --> 00:07:21,444
Dbać o higienę emocji.

136
00:07:21,896 --> 00:07:24,611
Nie możesz bowiem wyleczyć
psychologicznej rany,

137
00:07:24,611 --> 00:07:26,733
jeśli nawet nie wiesz, że ją masz.

138
00:07:26,733 --> 00:07:28,806
[Zwracaj uwagę na emocjonalny ból]

139
00:07:28,806 --> 00:07:31,303
Samotność nie jest jedyną psychiczną raną,

140
00:07:31,303 --> 00:07:34,178
która zniekształca percepcję
i wprowadza w błąd.

141
00:07:34,185 --> 00:07:35,713
[Porażka]

142
00:07:35,713 --> 00:07:38,128
Porażka robi to samo.

143
00:07:38,128 --> 00:07:42,110
Kiedyś w żłobku widziałem troje dzieci

144
00:07:42,110 --> 00:07:44,782
bawiące się identycznymi,
plastikowymi zabawkami.

145
00:07:45,186 --> 00:07:49,494
Po przesunięciu czerwonego guzika
wyskakiwał uroczy piesek.

146
00:07:49,905 --> 00:07:54,535
Jedna dziewczynka próbowała ciągnąć
fioletowy guzik, potem go wciskać,

147
00:07:54,535 --> 00:07:57,358
a potem tylko siedziała
i patrzyła na pudełko,

148
00:07:57,358 --> 00:07:59,450
a broda jej się trzęsła.

149
00:07:59,450 --> 00:08:02,346
Chłopiec, który siedział obok
i przyglądał się temu,

150
00:08:02,346 --> 00:08:04,786
spojrzał na swoje pudełko
i wybuchnął płaczem,

151
00:08:04,786 --> 00:08:06,839
choć nawet nie dotknął zabawki.

152
00:08:07,132 --> 00:08:10,778
W międzyczasie inna dziewczynka
próbowała wszystkiego,

153
00:08:10,778 --> 00:08:12,747
aż przesunęła czerwony guzik,

154
00:08:12,747 --> 00:08:17,429
uroczy piesek wyskoczył, 
a ona zapiszczała z radości.

155
00:08:17,429 --> 00:08:20,619
Troje dzieci z identycznymi zabawkami,

156
00:08:20,619 --> 00:08:23,609
ale z bardzo różnymi reakcjami
na niepowodzenie.

157
00:08:24,227 --> 00:08:28,468
Pierwsza dwójka umiałaby 
przesunąć czerwony przycisk,

158
00:08:29,016 --> 00:08:32,176
a powstrzymał je tylko

159
00:08:32,176 --> 00:08:36,473
ich własny umysł, 
który wmówił im, że nie mogą.

160
00:08:36,473 --> 00:08:40,599
Dorośli dają się tak okłamywać cały czas.

161
00:08:40,970 --> 00:08:46,463
Mamy domyślny zestaw uczuć i przekonań,

162
00:08:46,463 --> 00:08:50,024
które uruchamiają się w zetknięciu 
z frustracją i przeszkodami.

163
00:08:50,024 --> 00:08:53,168
Czy wiecie, jak wasz umysł 
reaguje na przegraną?

164
00:08:53,418 --> 00:08:54,890
Powinniście wiedzieć.

165
00:08:54,890 --> 00:08:57,483
Jeśli umysł usiłuje was przekonać,

166
00:08:57,483 --> 00:08:59,290
że nie potraficie czegoś zrobić,

167
00:08:59,290 --> 00:09:00,770
a wy w to uwierzycie,

168
00:09:00,770 --> 00:09:04,130
to, tak jak tamta dwójka,
poczujecie się bezradni

169
00:09:04,130 --> 00:09:07,894
i zbyt wcześnie się poddacie,
albo i wcale nie spróbujecie.

170
00:09:07,894 --> 00:09:11,617
Co tylko utwierdzi was w przekonaniu
o własnej nieudolności.

171
00:09:11,617 --> 00:09:13,328
To dlatego tyle osób

172
00:09:13,328 --> 00:09:15,865
żyje poniżej swojego potencjału.

173
00:09:15,865 --> 00:09:19,349
Gdzieś po drodze pojedyncza porażka

174
00:09:19,349 --> 00:09:21,503
przekonała ich,
że nie mogą odnieść sukcesu,

175
00:09:21,503 --> 00:09:23,483
a oni w to uwierzyli.

176
00:09:23,483 --> 00:09:26,016
Kiedy raz w coś uwierzymy,

177
00:09:26,016 --> 00:09:28,626
bardzo trudno jest nam zmienić zdanie.

178
00:09:28,626 --> 00:09:30,626
Przyszło mi się o tym przekonać,

179
00:09:30,626 --> 00:09:32,901
gdy byliśmy z bratem nastolatkami.

180
00:09:32,901 --> 00:09:36,510
Jechaliśmy nocą samochodem z kolegami,

181
00:09:36,510 --> 00:09:38,262
kiedy zatrzymała nas policja.

182
00:09:38,262 --> 00:09:41,544
W okolicy było włamanie
i szukali podejrzanych.

183
00:09:41,544 --> 00:09:42,874
Policjant podszedł

184
00:09:42,874 --> 00:09:45,595
i poświecił latarką na kierowcę,

185
00:09:45,595 --> 00:09:49,134
na brata na przednim siedzeniu,
a potem na mnie.

186
00:09:49,134 --> 00:09:51,736
Otworzył szeroko oczy i zapytał:

187
00:09:51,736 --> 00:09:54,375
"Gdzie ja cię wcześniej widziałem?".

188
00:09:54,375 --> 00:09:56,463
(Śmiech)

189
00:09:56,463 --> 00:10:00,465
A ja na to: "Na przednim siedzeniu".

190
00:10:00,465 --> 00:10:03,157
(Śmiech)

191
00:10:03,157 --> 00:10:05,510
Nie załapał.

192
00:10:05,510 --> 00:10:07,629
Pomyślał, że jestem naćpany.

193
00:10:07,629 --> 00:10:09,010
(Śmiech)

194
00:10:09,010 --> 00:10:11,413
Wyciągnął mnie z samochodu, przeszukał,

195
00:10:11,413 --> 00:10:13,603
zaprowadził do radiowozu

196
00:10:13,603 --> 00:10:16,913
i dopiero kiedy potwierdził,
że nigdy nie byłem notowany,

197
00:10:16,913 --> 00:10:20,841
mogłem mu pokazać, że mój bliźniak
siedzi koło kierowcy.

198
00:10:20,931 --> 00:10:24,761
Ale i tak, kiedy odjeżdżaliśmy,
widać było, że sądził,

199
00:10:24,761 --> 00:10:28,254
że coś mi się upiekło.

200
00:10:29,625 --> 00:10:33,575
Trudno jest nam zmienić zdanie,
kiedy raz się zdecydujemy.

201
00:10:33,575 --> 00:10:38,525
Zniechęcenie po porażce jest naturalne.

202
00:10:38,714 --> 00:10:43,171
Ale nie można sobie pozwolić
na myśl, że ci się nie uda.

203
00:10:43,171 --> 00:10:46,037
Trzeba walczyć z poczuciem bezsilności.

204
00:10:46,037 --> 00:10:48,973
Trzeba przejąć kontrolę nad sytuacją

205
00:10:48,973 --> 00:10:53,132
i przerwać to błędne koło,
zanim się zacznie.

206
00:10:53,134 --> 00:10:55,228
[Powstrzymaj emocjonalne krwawienie]

207
00:10:55,228 --> 00:10:57,371
Nasze umysły i uczucia

208
00:10:57,371 --> 00:11:01,059
nie są godnymi zaufania przyjaciółmi,
jak nam się wydaje.

209
00:11:01,059 --> 00:11:03,863
Są bardziej jak humorzasty przyjaciel,

210
00:11:03,863 --> 00:11:09,027
który potrafi być całkowicie oddany,
by za chwilę pokazać rogi.

211
00:11:09,027 --> 00:11:11,015
Kiedyś pracowałem z kobietą,

212
00:11:11,015 --> 00:11:14,836
która po 20 latach małżeństwa
i bardzo trudnym rozwodzie

213
00:11:14,836 --> 00:11:17,383
w końcu była gotowa na pierwszą randkę.

214
00:11:17,383 --> 00:11:21,580
Poznała faceta przez Internet,
wydawał się miły i spełniony w życiu

215
00:11:21,580 --> 00:11:24,706
i, co najważniejsze, zdawał się
być nią szczerze zainteresowany.

216
00:11:25,052 --> 00:11:28,078
Była bardzo podekscytowana,
kupiła nową sukienkę.

217
00:11:28,078 --> 00:11:31,878
Spotkali się w ekskluzywnym
barze w Nowym Jorku.

218
00:11:31,878 --> 00:11:35,795
Po dziesięciu minutach
gość wstał i powiedział:

219
00:11:35,795 --> 00:11:38,903
"Nie jestem zainteresowany". I wyszedł.

220
00:11:38,903 --> 00:11:40,867
[Odrzucenie]

221
00:11:40,867 --> 00:11:43,523
Odrzucenie jest bardzo bolesne.

222
00:11:43,780 --> 00:11:46,442
Ta kobieta była tak zdruzgotana,
że nie mogła się ruszyć.

223
00:11:46,442 --> 00:11:48,922
Zdobyła się tylko 
na telefon do przyjaciółki.

224
00:11:48,922 --> 00:11:53,176
A ta na to: "A czego się spodziewałaś?

225
00:11:53,176 --> 00:11:56,722
Masz szerokie biodra,
nie masz nic ciekawego do powiedzenia,

226
00:11:56,722 --> 00:11:59,683
dlaczego przystojnemu człowiekowi sukcesu

227
00:11:59,683 --> 00:12:02,296
miałaby spodobać się taka frajerka?".

228
00:12:03,743 --> 00:12:07,239
Szokujące, prawda?
Że też przyjaciółka może być tak okrutna.

229
00:12:07,239 --> 00:12:09,747
Ale mniej by wami wstrząsnęło,

230
00:12:09,747 --> 00:12:12,651
gdybym powiedział, 
że to nie były słowa przyjaciółki.

231
00:12:12,651 --> 00:12:15,528
Kobieta sama to sobie powiedziała.

232
00:12:15,528 --> 00:12:18,153
Wszyscy to robimy.

233
00:12:18,153 --> 00:12:20,200
Szczególnie po odtrąceniu.

234
00:12:20,200 --> 00:12:23,603
Zaczynamy myśleć o swoich
wadach i mankamentach,

235
00:12:23,603 --> 00:12:25,951
jacy chcielibyśmy być, a jacy nie,

236
00:12:25,951 --> 00:12:27,438
sami siebie wyzywamy.

237
00:12:27,438 --> 00:12:29,809
Może nie tak ostro, ale wszyscy to robimy.

238
00:12:29,839 --> 00:12:34,419
Co ciekawe, robimy to, 
bo nasza samoocena jest już niska.

239
00:12:34,953 --> 00:12:38,381
Dlaczego chcemy
uszkodzić ją jeszcze bardziej?

240
00:12:38,381 --> 00:12:41,017
Nie pogarszalibyśmy umyślnie
fizycznego urazu.

241
00:12:41,017 --> 00:12:43,523
Po zranieniu ręki nikt by nie mówił:

242
00:12:43,523 --> 00:12:47,409
"Już wiem! Wezmę nóż i sprawdzę,
na ile to się da pogłębić".

243
00:12:47,409 --> 00:12:50,943
Nieustannie robimy to
z psychicznymi urazami.

244
00:12:50,943 --> 00:12:54,168
Dlaczego? Z powodu niskiej higieny emocji.

245
00:12:54,168 --> 00:12:57,619
Nie stawiamy psychicznego zdrowia
na pierwszym miejscu.

246
00:12:57,619 --> 00:12:59,396
Wiemy z wielu badań,

247
00:12:59,396 --> 00:13:01,379
że kiedy mamy niską samoocenę,

248
00:13:01,379 --> 00:13:04,473
jesteśmy bardziej wrażliwi
na stres i niepokój,

249
00:13:04,473 --> 00:13:07,630
że porażka i odrzucenie bolą bardziej

250
00:13:07,630 --> 00:13:10,348
i że leczenie trwa dłużej.

251
00:13:10,348 --> 00:13:13,434
Po odrzuceniu po pierwsze trzeba zadbać

252
00:13:13,434 --> 00:13:15,911
o swoją samoocenę,

253
00:13:15,911 --> 00:13:19,001
zamiast robić z niej miazgę.

254
00:13:20,005 --> 00:13:22,456
Kiedy czujesz emocjonalny ból,

255
00:13:22,456 --> 00:13:25,296
traktuj siebie z takim samym współczuciem,

256
00:13:25,296 --> 00:13:28,211
jakiego oczekiwałbyś
od najlepszego przyjaciela.

257
00:13:28,211 --> 00:13:30,357
[Chroń swoją samoocenę]

258
00:13:30,357 --> 00:13:34,042
Musimy wyłapać niezdrowe nawyki 
i zmienić je.

259
00:13:34,128 --> 00:13:38,380
Jednym z najbardziej niezdrowych
i najpopularniejszych jest roztrząsanie.

260
00:13:39,108 --> 00:13:41,499
Roztrząsać - czyli przeżywać coś
wciąż na nowo.

261
00:13:41,499 --> 00:13:43,640
Kiedy szef na ciebie nawrzeszczy

262
00:13:43,640 --> 00:13:46,522
albo profesor ośmieszy cię podczas zajęć

263
00:13:46,522 --> 00:13:49,113
albo kiedy pokłócisz się z przyjacielem

264
00:13:49,113 --> 00:13:52,929
i po prostu nie możesz przestać
odtwarzać tej sceny w głowie,

265
00:13:52,929 --> 00:13:55,072
czasem całymi tygodniami.

266
00:13:55,072 --> 00:13:58,394
Takie roztrząsanie nieprzyjemnych wydarzeń

267
00:13:58,394 --> 00:14:01,865
może łatwo stać się nawykiem,
i to bardzo kosztownym.

268
00:14:01,865 --> 00:14:03,941
Gdy spędzamy tyle czasu,

269
00:14:03,941 --> 00:14:06,815
skupiając się na przykrych
i negatywnych myślach,

270
00:14:06,815 --> 00:14:10,552
wystawiamy się na poważne ryzyko

271
00:14:10,580 --> 00:14:13,631
klinicznej depresji, alkoholizmu,

272
00:14:13,631 --> 00:14:17,081
zaburzeń odżywiania,
a nawet chorób układu krążenia.

273
00:14:17,081 --> 00:14:20,337
Problem w tym, że ochota na roztrząsanie

274
00:14:20,337 --> 00:14:22,765
może być bardzo silna i wydawać się ważna,

275
00:14:22,765 --> 00:14:25,115
więc trudno ten nawyk zwalczyć.

276
00:14:25,115 --> 00:14:27,179
Wiem to z doświadczenia.

277
00:14:27,179 --> 00:14:31,300
Nieco ponad rok temu sam
rozwinąłem u siebie ten nawyk.

278
00:14:31,300 --> 00:14:34,128
U mojego brata zdiagnozowano

279
00:14:34,128 --> 00:14:37,451
chłoniaka nieziarniczego w 3. stadium.

280
00:14:37,451 --> 00:14:39,786
Nowotwór był bardzo agresywny,

281
00:14:39,786 --> 00:14:43,037
brat miał widoczne guzy na całym ciele.

282
00:14:43,631 --> 00:14:47,355
Musiał zacząć silną chemioterapię.

283
00:14:48,494 --> 00:14:52,577
A ja nie mogłem przestać myśleć
o tym, co on przechodzi.

284
00:14:53,332 --> 00:14:56,624
Nie mogłem przestać myśleć
o tym, jak on cierpi.

285
00:14:57,255 --> 00:15:00,785
Mimo że nigdy nie narzekał.

286
00:15:01,072 --> 00:15:03,820
Miał niewiarygodnie pozytywne nastawienie.

287
00:15:03,820 --> 00:15:06,918
Jego zdrowie psychiczne było niesamowite.

288
00:15:06,918 --> 00:15:11,755
Osobiście fizycznie byłem zdrowy,
ale psychicznie sobie nie radziłem.

289
00:15:12,014 --> 00:15:13,563
Wiedziałem jednak, co robić.

290
00:15:13,563 --> 00:15:16,933
Badania pokazują, że nawet
2-minutowe rozproszenie uwagi

291
00:15:16,933 --> 00:15:20,855
wystarcza, by zniweczyć 
ochotę na roztrząsanie.

292
00:15:20,855 --> 00:15:24,305
Kiedy tylko nachodziły mnie 
negatywne myśli,

293
00:15:24,305 --> 00:15:27,298
zmuszałem się do koncentracji 
na czymś innym,

294
00:15:27,298 --> 00:15:28,698
aż ta ochota przechodziła.

295
00:15:28,698 --> 00:15:33,263
Po tygodniu moje nastawienie się zmieniło,

296
00:15:33,263 --> 00:15:36,251
stało się bardziej pozytywne
i pełne nadziei.

297
00:15:36,693 --> 00:15:38,505
[Walcz z negatywnym myśleniem]

298
00:15:38,505 --> 00:15:42,819
Dziewięć tygodni po rozpoczęciu
chemioterapii mój brat miał tomografię

299
00:15:42,819 --> 00:15:45,880
i byłem przy nim, kiedy odbierał wyniki.

300
00:15:45,880 --> 00:15:48,497
Wszystkie guzy zniknęły.

301
00:15:48,497 --> 00:15:51,654
Przed nim wciąż były
trzy rundy chemioterapii.

302
00:15:51,654 --> 00:15:53,731
Ale wiedzieliśmy, że wyzdrowieje.

303
00:15:54,306 --> 00:15:57,716
To zdjęcie zostało zrobione
dwa tygodnie temu.

304
00:16:00,682 --> 00:16:03,587
Podejmując działanie,
gdy czujesz się samotny,

305
00:16:03,595 --> 00:16:06,595
zmieniając reakcje na niepowodzenie,

306
00:16:06,595 --> 00:16:09,157
chroniąc poczucie własnej wartości,

307
00:16:09,157 --> 00:16:11,649
walcząc z negatywnymi myślami,

308
00:16:11,649 --> 00:16:14,957
nie tylko wyleczycie psychiczne rany,

309
00:16:14,957 --> 00:16:18,133
ale też zbudujecie emocjonalną odporność,

310
00:16:18,133 --> 00:16:19,673
rozkwitniecie.

311
00:16:19,673 --> 00:16:24,134
Sto lat temu ludzie zaczęli
dbać o higienę osobistą.

312
00:16:24,134 --> 00:16:28,423
Średnia długość życia
wydłużyła się o ponad połowę

313
00:16:28,423 --> 00:16:30,584
w ciągu zaledwie kilku dekad.

314
00:16:30,584 --> 00:16:34,468
Wierzę, że jakość życia mogłaby
wzrosnąć równie gwałtownie,

315
00:16:34,468 --> 00:16:38,272
gdybyśmy zaczęli praktykować
higienę emocji.

316
00:16:38,841 --> 00:16:42,182
Potraficie sobie wyobrazić,
jak wyglądałby świat,

317
00:16:42,182 --> 00:16:44,476
gdyby wszyscy byli
zdrowsi psychicznie?

318
00:16:44,476 --> 00:16:48,427
Gdyby było mniej samotności i depresji?

319
00:16:48,427 --> 00:16:51,099
Gdyby ludzie wiedzieli,
jak poradzić sobie z porażką?

320
00:16:51,099 --> 00:16:54,413
Gdyby lepiej czuli się ze sobą
i więcej mogli?

321
00:16:54,413 --> 00:16:57,652
Gdyby byli szczęśliwsi
i bardziej zadowoleni?

322
00:16:57,652 --> 00:17:00,826
Ja potrafię, bo to jest świat,
w którym pragnę żyć

323
00:17:02,226 --> 00:17:06,021
i w którym chce żyć również mój brat.

324
00:17:06,021 --> 00:17:10,654
Jeśli tylko zdobędziecie wiedzę
i zmienicie kilka nawyków,

325
00:17:10,654 --> 00:17:14,352
będziemy mogli stworzyć
właśnie taki świat.

326
00:17:15,071 --> 00:17:16,813
Dziękuję bardzo.

327
00:17:16,813 --> 00:17:19,568
(Brawa)