[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Opowiadam historie. Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Podzielę się z wami opowieściami Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,na temat "niebezpieczeństwa jednej historii". Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Dorastałam na kampusie we wschodniej Nigerii Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Mama mówi, że jako dwulatka już czytałam Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,ale pewnie miałam wtedy cztery lata. Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęłam czytać wcześnie, Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,brytyjskie i amerykańskie książki dla dzieci. Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęłam też wcześnie pisać. Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Około siódmego roku życia Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:36.00,Default,,0000,0000,0000,,pisałam opowiadania, ilustrowane kredkami, Dialogue: 0,0:00:36.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,które moja biedna mama musiała czytać. Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Pisałam takie historie jakie czytałam. Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Bohaterowie byli biali i niebieskoocy, Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:50.00,Default,,0000,0000,0000,,bawili się w śniegu, Dialogue: 0,0:00:50.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,jedli jabłka, Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,często rozmawiali o pogodzie Dialogue: 0,0:00:56.00,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,i o tym jak fajnie, że wyszło słońce. Dialogue: 0,0:00:58.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Mimo tego, że mieszkałam w Nigerii Dialogue: 0,0:01:03.00,0:01:07.00,Default,,0000,0000,0000,,i nigdy nie byłam poza jej granicami. Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie mieliśmy śniegu. Jedliśmy owoce mango Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,i nigdy nie rozmawialiśmy o pogodzie, Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ nie było takiej potrzeby. Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Moje bohaterowie pili dużo imbirowego piwa, Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,jak postacie z książek, które czytałam. Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Oni też pili imbirowe piwo. Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie wiedziałam co to takiego, ale to nic. Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Wiele lat później, miałam ochotę Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:30.00,Default,,0000,0000,0000,,spróbować imbirowego piwa, Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,ale to już inna historia. Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Myślę, że to pokazuje Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:37.00,Default,,0000,0000,0000,,jak poddajemy się różnym wpływom Dialogue: 0,0:01:37.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,w obliczu opowieści Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,zwłaszcza, będąc dziećmi. Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Ponieważ we książkach Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,bohaterowie byli obcokrajowcami, Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,byłam przekonana, Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:50.00,Default,,0000,0000,0000,,że to w książkach naturalne, Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Że książki muszą być Dialogue: 0,0:01:52.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,o rzeczach mi obcych. Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,To się zmieniło, gdy odkryłam afrykańską literaturę. Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie było jej wiele a książki Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:03.00,Default,,0000,0000,0000,,trudniej było dostać od zagranicznych. Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale Chinua Achebe i Camara Laye Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:09.00,Default,,0000,0000,0000,,zmienili moje spojrzenie na literaturę. Dialogue: 0,0:02:09.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,zmienili moje spojrzenie na literaturę. Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Zrozumiałam, że ludzie tacy jak ja, Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,dziewczyny, o czekoladowej skórze, Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,których włosy nie dają spiąć w kucyk Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,mogą istnieć w literaturze. Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęłam pisać o rzeczach, które rozpoznawałam. Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Uwielbiałam anglojęzyczne książki. Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Pobudzały wyobraźnię. Otwierały nieznane światy. Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale ich efektem ubocznym Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:36.00,Default,,0000,0000,0000,,była niewiedza o tym, że mi podobni ludzie Dialogue: 0,0:02:36.00,0:02:38.00,Default,,0000,0000,0000,,mogą istnieć w literaturze. Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Odkrycie pisarzy afrykańskich, Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,sprawiło, że nie pisałam już jednej historii Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:47.00,Default,,0000,0000,0000,,podobnej do innych. Dialogue: 0,0:02:47.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Pochodzę tradycyjnej rodziny, z klasy średniej. Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Tata był profesorem. Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Mama - administratorką. Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Mieliśmy, co było powszechne, Dialogue: 0,0:02:58.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,żyjącą z nami pomoc domową z pobliskiej wsi. Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy miałam osiem lat pojawił się u nas chłopiec. Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Miał na imię Fide. Dialogue: 0,0:03:09.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Mama powiedziała mi o nim tylko jedno: Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,jego rodzina była biedna. Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Mama posyłała im korzenie i ryż Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,oraz stare ubrania. Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:22.00,Default,,0000,0000,0000,,A gdy nie dojadałam kolacji mama mówiła: Dialogue: 0,0:03:22.00,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,"Dokończ jeść! Rodzina Fidego głoduje." Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Było mi ich szkoda. Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Raz poszliśmy do jego wioski w odwiedziny. Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:38.00,Default,,0000,0000,0000,,A jego mama pokazała nam wzorzysty koszyk Dialogue: 0,0:03:38.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,zrobiony z wysuszonej rafi przez brata Fidiego. Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Byłam zdumiona. Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie przyszło mi na myśl, że ktoś z jego rodziny Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,może coś takiego zrobić. Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Słyszałam tylko o tym, że byli biedni. Dialogue: 0,0:03:52.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie byłam w stanie dojrzeć Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:57.00,Default,,0000,0000,0000,,czegoś innego niż bieda. Dialogue: 0,0:03:57.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Bieda była jedyną historią na ich temat. Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Wiele lat później, myślałam o tym Dialogue: 0,0:04:03.00,0:04:06.00,Default,,0000,0000,0000,,jadąc na studia do Ameryki. Dialogue: 0,0:04:06.00,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Miałam 19 lat. Dialogue: 0,0:04:08.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Moja współlokatorka była zdziwiona. Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Pytała, gdzie nauczyłam się tak dobrze mówić, Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:17.00,Default,,0000,0000,0000,,i była zmieszana, gdy odpowiedziałam jej, Dialogue: 0,0:04:17.00,0:04:22.00,Default,,0000,0000,0000,,że angielski jest językiem urzędowym Nigerii. Dialogue: 0,0:04:22.00,0:04:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Chciała posłuchać "muzyki plemiennej" Dialogue: 0,0:04:26.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,i była równie zawiedziona Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:30.00,Default,,0000,0000,0000,,gdy puściłam jej Mariah Carey. Dialogue: 0,0:04:30.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Założyła, że nie wiem jak Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,używać kuchenki... Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,"Uderzyło" mnie to, że współczuła mi, Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,zanim jeszcze mnie zobaczyła. Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Jej postawa wobec mnie jako Afrykanki, Dialogue: 0,0:04:46.00,0:04:50.00,Default,,0000,0000,0000,,była pełna protekcjonalności i dobrodusznego żalu. Dialogue: 0,0:04:50.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ta dziewczyna znała tylko jedną historię Afryki. Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Historię nieszczęścia. Dialogue: 0,0:04:56.00,0:04:58.00,Default,,0000,0000,0000,,W tej historii nie było możliwości Dialogue: 0,0:04:58.00,0:05:02.00,Default,,0000,0000,0000,,aby Afrykanie mogli być podobni. Dialogue: 0,0:05:02.00,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Jedyne co mogła czuć to żal. Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie widziała mnie jako podobnego człowieka. Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Zanim pojechałam do Ameryki Dialogue: 0,0:05:11.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,nie identyfikowałam się świadomie jako Afrykanka. Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale w USA miałam być ekspertem od Afryki. Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Mimo tego, że nie wiedziałam nic o np. Namibii. Dialogue: 0,0:05:21.00,0:05:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Udało mi się "objąć" swoją nową tożsamość. Dialogue: 0,0:05:23.00,0:05:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Dziś, myślę o sobie jako o Afrykance. Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale nadal irytuje mnie kiedy Dialogue: 0,0:05:28.00,0:05:30.00,Default,,0000,0000,0000,,określa się Afrykę mianem państwa. Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Najświeższym przykładem jest cudowny lot Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,z Lagos, dwa dni temu. Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Na pokładzie linii Virgin podano komunikat Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,o działalności charytatywnej w "Indiach, Afryce i innych krajach" Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:44.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:05:44.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki latach spędzonych w USA jako Afrykanka Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,zaczęłam rozumieć reakcję mojej współlokatorki. Dialogue: 0,0:05:52.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby nie dzieciństwo w Nigerii, moja wiedza o Afryce Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,pochodziłaby z popularnych obrazków. Dialogue: 0,0:05:57.00,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Myślałabym, że Afryka to ląd Dialogue: 0,0:06:00.00,0:06:04.00,Default,,0000,0000,0000,,pięknych krajobrazów i zwierząt, Dialogue: 0,0:06:04.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,niezrozumiałych ludzi, Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:09.00,Default,,0000,0000,0000,,bezsensowne wojen, głodu i AIDS, Dialogue: 0,0:06:09.00,0:06:12.00,Default,,0000,0000,0000,,ludzi bez własnego głosu, Dialogue: 0,0:06:12.00,0:06:14.00,Default,,0000,0000,0000,,czekających na ocalenie, Dialogue: 0,0:06:14.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,przez "białego obcokrajowca". Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Postrzegałabym Afrykanów Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:23.00,Default,,0000,0000,0000,,jak rodzinę Fidela jako dziecko. Dialogue: 0,0:06:23.00,0:06:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Pojedyncza wizja Afryki pochodzi z literatury zachodniej Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Zacytuję fragment Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,z zapisków kupca Johna Locka z Londynu, Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:35.00,Default,,0000,0000,0000,,który przypłynął do Afryki w 1561 roku. Dialogue: 0,0:06:35.00,0:06:40.00,Default,,0000,0000,0000,,To z jego dziennika podróży. Dialogue: 0,0:06:40.00,0:06:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Po nazwaniu czarnych Afrykanów Dialogue: 0,0:06:42.00,0:06:44.00,Default,,0000,0000,0000,,"bestiami bez domów" Dialogue: 0,0:06:44.00,0:06:48.00,Default,,0000,0000,0000,,pisze dalej: "są to również ludzie bez głów, Dialogue: 0,0:06:48.00,0:06:53.00,Default,,0000,0000,0000,,mający usta i oczy na klatce piersiowej." Dialogue: 0,0:06:53.00,0:06:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Czytając to śmieję się za każdym razem. Dialogue: 0,0:06:55.00,0:06:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Wyobraźnia Johna Locka jest godna podziwu. Dialogue: 0,0:06:59.00,0:07:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Jego relacja jest ważna Dialogue: 0,0:07:01.00,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,bo reprezentuje początek Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:06.00,Default,,0000,0000,0000,,tradycji opowiadania historii o Afryce na Zachodzie. Dialogue: 0,0:07:06.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Tradycji opisywania tych rejonów Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:11.00,Default,,0000,0000,0000,,w negatywnym świetle, jako innych. Dialogue: 0,0:07:11.00,0:07:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Pisania o ludziach, którzy według Dialogue: 0,0:07:15.00,0:07:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Rudyarda Kiplinga, Dialogue: 0,0:07:17.00,0:07:20.00,Default,,0000,0000,0000,,są "pół diabłami, pół dziećmi". Dialogue: 0,0:07:20.00,0:07:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Moja Amerykańska współlokatorka Dialogue: 0,0:07:23.00,0:07:25.00,Default,,0000,0000,0000,,musiała przez całe życie Dialogue: 0,0:07:25.00,0:07:27.00,Default,,0000,0000,0000,,widzieć i słyszeć różne wersje Dialogue: 0,0:07:27.00,0:07:29.00,Default,,0000,0000,0000,,tej jednej historii Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:31.00,Default,,0000,0000,0000,,tak jak profesor, Dialogue: 0,0:07:31.00,0:07:36.00,Default,,0000,0000,0000,,twierdzący, że moja powieść nie jest "autentycznie afrykańska". Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Przyznam, pozostawiała wiele do życzenia, Dialogue: 0,0:07:38.00,0:07:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Przyznam, pozostawiała wiele do życzenia, Dialogue: 0,0:07:40.00,0:07:44.00,Default,,0000,0000,0000,,w wielu miejscach była niedoskonała Dialogue: 0,0:07:44.00,0:07:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale jednak nie zgodzę się, Dialogue: 0,0:07:46.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,że nie była autentycznie afrykańska. Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:51.00,Default,,0000,0000,0000,,W sumie sama nie wiem co mam rozumieć Dialogue: 0,0:07:51.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,przez "afrykańską autentyczność". Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Profesor powiedział mi, że moje postacie Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,były za bardzo jak on, Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:00.00,Default,,0000,0000,0000,,wykształcone osoby z klasy średniej. Dialogue: 0,0:08:00.00,0:08:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Moi bohaterowie jeździli samochodami. Dialogue: 0,0:08:02.00,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie głodowali. Dialogue: 0,0:08:05.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,W związku z tym, nie byli dość autentyczni. Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Jednak jestem tak samo winna Dialogue: 0,0:08:12.00,0:08:15.00,Default,,0000,0000,0000,,w kwestii "jednej historii". Dialogue: 0,0:08:15.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Parę lat temu odwiedziłam Meksyk. Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Atmosfera w USA była napięta. Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Toczyły się debaty dotyczące emigracji. Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak często dzieje się w Ameryce Dialogue: 0,0:08:27.00,0:08:30.00,Default,,0000,0000,0000,,imigracja była utożsamiana z Meksykanami. Dialogue: 0,0:08:30.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Było mnóstwo historii o Meksykanach, Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:34.00,Default,,0000,0000,0000,,ogałacających służbę zdrowia, Dialogue: 0,0:08:34.00,0:08:36.00,Default,,0000,0000,0000,,ogałacających służbę zdrowia, Dialogue: 0,0:08:36.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,przekraczając nielegalnie granicę, Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:42.00,Default,,0000,0000,0000,,zostają aresztowani, itp. Dialogue: 0,0:08:42.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Przechadzając się po Guadalajara, Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:48.00,Default,,0000,0000,0000,,patrząc na ludzi idących do pracy, Dialogue: 0,0:08:48.00,0:08:50.00,Default,,0000,0000,0000,,zwijających tortille na targowisku, Dialogue: 0,0:08:50.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,palących, śmiejących się... Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Zaskoczyło mnie to, Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:59.00,Default,,0000,0000,0000,,a zaraz potem poczułam wstyd. Dialogue: 0,0:08:59.00,0:09:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Uzmysłowiłam sobie, że tak przesiąknęłam Dialogue: 0,0:09:02.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,medialną oceną Meksykanów, Dialogue: 0,0:09:04.00,0:09:06.00,Default,,0000,0000,0000,,że nieświadomie utożsamiałam ich Dialogue: 0,0:09:06.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,z nieszczęsnymi emigrantami. Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Dałam się zwieść "jednej historii" dotyczącej Meksykanów Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:14.00,Default,,0000,0000,0000,,i nie mogłam bardziej wstydzić się za siebie. Dialogue: 0,0:09:14.00,0:09:16.00,Default,,0000,0000,0000,,W ten sposób powstaje "jedna historia" Dialogue: 0,0:09:16.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,pokazująca ludzi z jednej strony, Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,ale tylko z jednej strony Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:23.00,Default,,0000,0000,0000,,i tak w kółko, Dialogue: 0,0:09:23.00,0:09:26.00,Default,,0000,0000,0000,,aż tak ich widzimy. Dialogue: 0,0:09:26.00,0:09:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Niemożliwe jest rozmawianie o jednej historii Dialogue: 0,0:09:28.00,0:09:31.00,Default,,0000,0000,0000,,bez poruszania tematu władzy. Dialogue: 0,0:09:31.00,0:09:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest takie słowo, Dialogue: 0,0:09:33.00,0:09:35.00,Default,,0000,0000,0000,,o którym myślę za każdym razem rozważając Dialogue: 0,0:09:35.00,0:09:38.00,Default,,0000,0000,0000,,rozkład sił na świecie - to "nkali" Dialogue: 0,0:09:38.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,W wolnym tłumaczeniu Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,oznacza: "bycie lepszym od kogoś innego". Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak nasze ekonomiczne i polityczne światy, Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:48.00,Default,,0000,0000,0000,,również opowieści są zdefiniowane Dialogue: 0,0:09:48.00,0:09:51.00,Default,,0000,0000,0000,,przez zasadę nkali. Dialogue: 0,0:09:51.00,0:09:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Kto i w jaki sposób je opisuje, Dialogue: 0,0:09:53.00,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,kiedy się je opisuje i jak dużo się o nich mówi Dialogue: 0,0:09:56.00,0:10:00.00,Default,,0000,0000,0000,,to wszystko właśnie zależy od władzy. Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Władza to nie tylko opowiadanie o innych, Dialogue: 0,0:10:03.00,0:10:07.00,Default,,0000,0000,0000,,ale w także w sposób definitywny. Dialogue: 0,0:10:07.00,0:10:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Palestyński poeta Mourid Barghouti pisze, Dialogue: 0,0:10:09.00,0:10:12.00,Default,,0000,0000,0000,,że jeśli chce się ludzi ograbić, Dialogue: 0,0:10:12.00,0:10:15.00,Default,,0000,0000,0000,,wystarczy zacząć ich historię Dialogue: 0,0:10:15.00,0:10:18.00,Default,,0000,0000,0000,,od słowa " po drugie" Dialogue: 0,0:10:18.00,0:10:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Wystarczy zacząć od strzał Indian, Dialogue: 0,0:10:22.00,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,a nie od najazdu Brytyjczyków. Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Otrzymujemy zupełnie inną historię. Dialogue: 0,0:10:28.00,0:10:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Gdy zaczniemy Dialogue: 0,0:10:30.00,0:10:32.00,Default,,0000,0000,0000,,od porażki państwa afrykańskiego Dialogue: 0,0:10:32.00,0:10:36.00,Default,,0000,0000,0000,,a nie od kolonialnej budowy, Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:40.00,Default,,0000,0000,0000,,znów dostaniemy inną opowieść. Dialogue: 0,0:10:40.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ostatnio miałam wykład na uczelni, Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:44.00,Default,,0000,0000,0000,,a student powiedział mi, Dialogue: 0,0:10:44.00,0:10:46.00,Default,,0000,0000,0000,,że to przykre, że Nigeryjczycy Dialogue: 0,0:10:46.00,0:10:49.00,Default,,0000,0000,0000,,byli fizycznymi oprawcami Dialogue: 0,0:10:49.00,0:10:52.00,Default,,0000,0000,0000,,jak postać ojca w mojej powieści. Dialogue: 0,0:10:52.00,0:10:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Odpowiedziałam mu, że przeczytałam powieść Dialogue: 0,0:10:54.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,"American Psycho" Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:58.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:00.00,Default,,0000,0000,0000,,To szkoda, Dialogue: 0,0:11:00.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,że młodzi Amerykanie są seryjnymi mordercami. Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:07.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:11:07.00,0:11:13.00,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa) Dialogue: 0,0:11:13.00,0:11:16.00,Default,,0000,0000,0000,,No dobra, byłam zirytowana. Dialogue: 0,0:11:16.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Nigdy bym nie pomyślała Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:22.00,Default,,0000,0000,0000,,że tylko przez jedną powieść, Dialogue: 0,0:11:22.00,0:11:24.00,Default,,0000,0000,0000,,w której postać była seryjnym mordercą Dialogue: 0,0:11:24.00,0:11:26.00,Default,,0000,0000,0000,,można wnioskować coś Dialogue: 0,0:11:26.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,o wszystkich Amerykanach. Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Wcale nie jestem lepsza od tego studenta. Dialogue: 0,0:11:31.00,0:11:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Chodzi o potęgę kultury i gospodarki USA. Dialogue: 0,0:11:34.00,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Znam wiele historii Ameryki. Dialogue: 0,0:11:36.00,0:11:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Czytałam Tylera, Updike'a, Steinbecka czy Gaitskilla. Dialogue: 0,0:11:40.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie miałam jednej wersji historii Ameryki. Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Kiedyś dowiedziałam się, że pisarze Dialogue: 0,0:11:46.00,0:11:50.00,Default,,0000,0000,0000,,muszą mieć nieszczęśliwe dzieciństwo, Dialogue: 0,0:11:50.00,0:11:52.00,Default,,0000,0000,0000,,aby odnieść sukces. Dialogue: 0,0:11:52.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęłam myśleć nad tym jakie Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:56.00,Default,,0000,0000,0000,,straszne rzeczy mogli mi zrobić rodzice. Dialogue: 0,0:11:56.00,0:11:58.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:11:58.00,0:12:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Dzieciństwo miałam szczęśliwe, Dialogue: 0,0:12:02.00,0:12:05.00,Default,,0000,0000,0000,,pełne śmiechu i miłości, w bliskiej rodzinie. Dialogue: 0,0:12:05.00,0:12:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Dziadkowie umarli w obozie dla uchodźców. Dialogue: 0,0:12:09.00,0:12:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Mój kuzyn Polle umarł przez brak opieki medycznej. Dialogue: 0,0:12:13.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Przyjaciółka Okoloma zmarła w katastrofie samolotu Dialogue: 0,0:12:16.00,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ nasze wozy strażackie nie miały wody. Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Dorastałam pod represyjnymi rządami militarnymi, Dialogue: 0,0:12:22.00,0:12:24.00,Default,,0000,0000,0000,,które dewaluowały wartość edukacji, Dialogue: 0,0:12:24.00,0:12:27.00,Default,,0000,0000,0000,,więc czasami rodzice nie dostawali pensji. Dialogue: 0,0:12:27.00,0:12:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Jako dziecko, widziałam jak ze stołu znikł dżem, Dialogue: 0,0:12:31.00,0:12:33.00,Default,,0000,0000,0000,,następnie masło, Dialogue: 0,0:12:33.00,0:12:36.00,Default,,0000,0000,0000,,chleb stał się zbyt drogi, Dialogue: 0,0:12:36.00,0:12:39.00,Default,,0000,0000,0000,,a w końcu wydzielane było i mleko. Dialogue: 0,0:12:39.00,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Polityczny strach Dialogue: 0,0:12:42.00,0:12:46.00,Default,,0000,0000,0000,,wkradł się w życie codzienne. Dialogue: 0,0:12:46.00,0:12:48.00,Default,,0000,0000,0000,,To dzięki tym historiom jestem kim jestem. Dialogue: 0,0:12:48.00,0:12:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Podkreślanie tych negatywnych opowieści Dialogue: 0,0:12:52.00,0:12:55.00,Default,,0000,0000,0000,,byłoby uproszczeniem mojego doświadczenia. Dialogue: 0,0:12:55.00,0:12:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Pominęłoby się inne opowieści, Dialogue: 0,0:12:57.00,0:12:59.00,Default,,0000,0000,0000,,które mnie ukształtowały. Dialogue: 0,0:12:59.00,0:13:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Jedna opowieść rodzi stereotypy. Dialogue: 0,0:13:02.00,0:13:05.00,Default,,0000,0000,0000,,A problem z nimi Dialogue: 0,0:13:05.00,0:13:07.00,Default,,0000,0000,0000,,nie polega na tym, że są nieprawdziwe, Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ale na tym, że są niekompletne. Dialogue: 0,0:13:09.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Sprawiają, że jedna historia staje się jedyną. Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Afryka jest pełna nieszczęść. Dialogue: 0,0:13:15.00,0:13:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak zatrważające gwałty w Kongo. Dialogue: 0,0:13:19.00,0:13:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Przygnębiających faktów, Dialogue: 0,0:13:21.00,0:13:26.00,Default,,0000,0000,0000,,jak 5000 aplikantów na jedno stanowisko Nigerii. Dialogue: 0,0:13:26.00,0:13:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Są jednak też inne historie. Dialogue: 0,0:13:29.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Ważne jest by o nich też mówić. Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Zawsze czułam, że to niemożliwe Dialogue: 0,0:13:35.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,aby właściwie zrozumieć miejsce lub osobę Dialogue: 0,0:13:38.00,0:13:42.00,Default,,0000,0000,0000,,bez zaangażowania się ich historie. Dialogue: 0,0:13:42.00,0:13:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Konsekwencją jednej opowieści Dialogue: 0,0:13:45.00,0:13:48.00,Default,,0000,0000,0000,,jest odzieranie ludzi z godności. Dialogue: 0,0:13:48.00,0:13:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Trudno jest rozpoznać innych jako równych, Dialogue: 0,0:13:52.00,0:13:55.00,Default,,0000,0000,0000,,kiedy podkreśla się tylko różnice, Dialogue: 0,0:13:55.00,0:13:57.00,Default,,0000,0000,0000,,a nie podobieństwa. Dialogue: 0,0:13:57.00,0:13:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Co gdybym przed wycieczką do Meksyku Dialogue: 0,0:13:59.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,śledziła debatę dotyczącą spraw imigracji z obu stron Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:05.00,Default,,0000,0000,0000,,słuchając Amerykanów i Meksykanów? Dialogue: 0,0:14:05.00,0:14:09.00,Default,,0000,0000,0000,,A gdyby mama powiedziała, że rodzina Fidela Dialogue: 0,0:14:09.00,0:14:11.00,Default,,0000,0000,0000,,jest biedna i pracowita? Dialogue: 0,0:14:11.00,0:14:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Co jeśli mielibyśmy afrykańską telewizję Dialogue: 0,0:14:13.00,0:14:17.00,Default,,0000,0000,0000,,pokazującą różnorodną Afrykę całemu światu? Dialogue: 0,0:14:17.00,0:14:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Nigeryjski pisarz Chinua Achebe nazywa Dialogue: 0,0:14:19.00,0:14:22.00,Default,,0000,0000,0000,,to równowagą historii. Dialogue: 0,0:14:22.00,0:14:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Co gdyby moja współlokatorka znała historię Dialogue: 0,0:14:25.00,0:14:27.00,Default,,0000,0000,0000,,nigeryjskiego wydawcy Mukta Bakaray, Dialogue: 0,0:14:27.00,0:14:29.00,Default,,0000,0000,0000,,wyjątkowego człowieka, który porzucił pracę w banku Dialogue: 0,0:14:29.00,0:14:32.00,Default,,0000,0000,0000,,aby zrealizować marzenia i założyć wydawnictwo? Dialogue: 0,0:14:32.00,0:14:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Według obiegowej opinii Nigeryjczycy nie czytają. Dialogue: 0,0:14:36.00,0:14:38.00,Default,,0000,0000,0000,,On się z tym nie zgodził. Dialogue: 0,0:14:38.00,0:14:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Wiedział, że ludzie potrafiący czytać, Dialogue: 0,0:14:40.00,0:14:44.00,Default,,0000,0000,0000,,czytaliby gdyby książki były dostępne. Dialogue: 0,0:14:44.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Po publikacji pierwszej powieści Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:50.00,Default,,0000,0000,0000,,zostałam zaproszona na wywiad do stacji w Lagos. Dialogue: 0,0:14:50.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Kobieta, która pracowała tam jako posłaniec powiedziała: Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:56.00,Default,,0000,0000,0000,,"Książka mi się podobała, ale nie zakończenie... Dialogue: 0,0:14:56.00,0:14:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Teraz musisz napisać sequel, i napiszesz o tym, że..." Dialogue: 0,0:14:59.00,0:15:02.00,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:15:02.00,0:15:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Opowiedziała mi o drugim tomie. Dialogue: 0,0:15:05.00,0:15:08.00,Default,,0000,0000,0000,,To było czarujące. Byłam bardzo poruszona. Dialogue: 0,0:15:08.00,0:15:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Widziałam kobietę, zwykłą Nigeryjkę, Dialogue: 0,0:15:11.00,0:15:14.00,Default,,0000,0000,0000,,jedną z tych, którzy przecież nie czytają. Dialogue: 0,0:15:14.00,0:15:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie tylko przeczytała książkę, ale też ją zagarnęła, Dialogue: 0,0:15:16.00,0:15:19.00,Default,,0000,0000,0000,,czuła, że miała prawo mówić mi Dialogue: 0,0:15:19.00,0:15:21.00,Default,,0000,0000,0000,,o czym powinien być sequel. Dialogue: 0,0:15:21.00,0:15:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Co jeśli współlokatorka znała Fumi Onda, Dialogue: 0,0:15:25.00,0:15:28.00,Default,,0000,0000,0000,,dzielną dziennikarkę w Lagos Dialogue: 0,0:15:28.00,0:15:31.00,Default,,0000,0000,0000,,opowiadającą historie, o których wygodniej zapomnieć? Dialogue: 0,0:15:31.00,0:15:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Co, gdyby wiedziała o operacji serca Dialogue: 0,0:15:35.00,0:15:38.00,Default,,0000,0000,0000,,w szpitalu w Lagos tydzień temu? Dialogue: 0,0:15:38.00,0:15:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Co gdyby znała współczesną muzykę nigeryjską? Dialogue: 0,0:15:42.00,0:15:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Utalentowanych ludzi śpiewających po angielsku, w Pidgin, Dialogue: 0,0:15:45.00,0:15:47.00,Default,,0000,0000,0000,,w Igbo, w Yoruba czy Ijo, Dialogue: 0,0:15:47.00,0:15:51.00,Default,,0000,0000,0000,,mieszających wpływy począwszy od Jay-Z do Feli Dialogue: 0,0:15:51.00,0:15:54.00,Default,,0000,0000,0000,,poprzez Boba Marleya aż po muzykę przodków. Dialogue: 0,0:15:54.00,0:15:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Co gdyby wiedziała o kobiecie prawniku, Dialogue: 0,0:15:56.00,0:15:58.00,Default,,0000,0000,0000,,która ostatnio poszła do sądu w Nigerii Dialogue: 0,0:15:58.00,0:16:00.00,Default,,0000,0000,0000,,aby przeciwstawić się niedorzecznemu prawu Dialogue: 0,0:16:00.00,0:16:03.00,Default,,0000,0000,0000,,które wymagało od kobiety zgody męża Dialogue: 0,0:16:03.00,0:16:06.00,Default,,0000,0000,0000,,przed odnowieniem paszportu? Dialogue: 0,0:16:06.00,0:16:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Co gdyby wiedziała o Nollywood Dialogue: 0,0:16:09.00,0:16:13.00,Default,,0000,0000,0000,,pełnym zapaleńców tworzących filmy mimo przeciwności? Dialogue: 0,0:16:13.00,0:16:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Filmy tak popularne, Dialogue: 0,0:16:15.00,0:16:17.00,Default,,0000,0000,0000,,że są najlepszym przykładem, Dialogue: 0,0:16:17.00,0:16:20.00,Default,,0000,0000,0000,,tego, że Nigeryjczycy lubią rozrywkę nigeryjską. Dialogue: 0,0:16:20.00,0:16:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Co gdyby wiedziała o mojej ambitnej fryzjerce, Dialogue: 0,0:16:23.00,0:16:27.00,Default,,0000,0000,0000,,która rozkręciła interes sprzedając przedłużenia włosów? Dialogue: 0,0:16:27.00,0:16:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Albo o tysiącu innych Nigeryjczyków, Dialogue: 0,0:16:29.00,0:16:31.00,Default,,0000,0000,0000,,którzy rozpoczynają własną działalność, Dialogue: 0,0:16:31.00,0:16:35.00,Default,,0000,0000,0000,,czasem plajtują, ale nie poddają się. Dialogue: 0,0:16:35.00,0:16:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak jestem w domu, spotykam się Dialogue: 0,0:16:37.00,0:16:40.00,Default,,0000,0000,0000,,z rzeczami irytującymi większość Nigeryjczyków: Dialogue: 0,0:16:40.00,0:16:43.00,Default,,0000,0000,0000,,niedoskonałą infrastrukturą czy rządem, Dialogue: 0,0:16:43.00,0:16:46.00,Default,,0000,0000,0000,,ale również z niesamowitą prężnością ludzi, Dialogue: 0,0:16:46.00,0:16:49.00,Default,,0000,0000,0000,,którzy trwają mimo tego, Dialogue: 0,0:16:49.00,0:16:51.00,Default,,0000,0000,0000,,że rząd przeszkadza a nie pomaga. Dialogue: 0,0:16:51.00,0:16:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Prowadzę warsztaty pisarskie w Lagos. Dialogue: 0,0:16:54.00,0:16:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Zadziwiające jak wielu jest chętnych, Dialogue: 0,0:16:57.00,0:17:00.00,Default,,0000,0000,0000,,jak dużo ludzi jest chętnych do pisania Dialogue: 0,0:17:00.00,0:17:02.00,Default,,0000,0000,0000,,do opowiadania historii. Dialogue: 0,0:17:02.00,0:17:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Założyliśmy organizację non-profit Dialogue: 0,0:17:05.00,0:17:07.00,Default,,0000,0000,0000,,nazwaną Farafina Trust. Dialogue: 0,0:17:07.00,0:17:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Mamy marzenie budowania bibliotek Dialogue: 0,0:17:10.00,0:17:12.00,Default,,0000,0000,0000,,modyfikowania tych, które już istnieją, Dialogue: 0,0:17:12.00,0:17:15.00,Default,,0000,0000,0000,,oraz dania książek, Dialogue: 0,0:17:15.00,0:17:17.00,Default,,0000,0000,0000,,szkołom, których biblioteki są puste. Dialogue: 0,0:17:17.00,0:17:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Chcemy organizować mnóstwo warsztatów Dialogue: 0,0:17:19.00,0:17:21.00,Default,,0000,0000,0000,,z czytania i pisania, Dialogue: 0,0:17:21.00,0:17:24.00,Default,,0000,0000,0000,,dla wszystkich chcących opowiadać historie. Dialogue: 0,0:17:24.00,0:17:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Historie są ważne. Dialogue: 0,0:17:26.00,0:17:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Wiele historii jest ważnych. Dialogue: 0,0:17:28.00,0:17:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Używano ich by odczłowieczać i wzbudzać złość. Dialogue: 0,0:17:32.00,0:17:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale dają też one wiarę, siłę i pokazują ludzkość. Dialogue: 0,0:17:36.00,0:17:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Opowieści potrafią pozbawić ludzkiej godności. Dialogue: 0,0:17:39.00,0:17:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Potrafią również ją jednak uleczyć. Dialogue: 0,0:17:44.00,0:17:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Amerykańska pisarka Alice Walker napisała Dialogue: 0,0:17:46.00,0:17:48.00,Default,,0000,0000,0000,,o swoich południowych krewnych, Dialogue: 0,0:17:48.00,0:17:50.00,Default,,0000,0000,0000,,którzy przenieśli się na północ. Dialogue: 0,0:17:50.00,0:17:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Zapoznała ich z książką Dialogue: 0,0:17:52.00,0:17:55.00,Default,,0000,0000,0000,,o życiu na południu, które zostawili za sobą. Dialogue: 0,0:17:55.00,0:17:59.00,Default,,0000,0000,0000,,"Usiedli dookoła, czytając książkę, Dialogue: 0,0:17:59.00,0:18:05.00,Default,,0000,0000,0000,,słuchając jak im czytałam, znów odzyskali swój raj". Dialogue: 0,0:18:05.00,0:18:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Chciałabym zakończyć tą myślą: Dialogue: 0,0:18:08.00,0:18:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Odrzucając jedną historię, Dialogue: 0,0:18:11.00,0:18:14.00,Default,,0000,0000,0000,,uświadamiając sobie, że nie istnieje tylko jedna strona, Dialogue: 0,0:18:14.00,0:18:16.00,Default,,0000,0000,0000,,nie ważne o jakie miejsce chodzi, Dialogue: 0,0:18:16.00,0:18:18.00,Default,,0000,0000,0000,,zyskujemy rodzaj raju. Dialogue: 0,0:18:18.00,0:18:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję. Dialogue: 0,0:18:20.00,0:18:28.00,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)