0:00:00.980,0:00:02.730
Ik ben een verhalenverteller.

0:00:02.730,0:00:05.650
Ik vertel jullie graag[br]een paar persoonlijke verhalen

0:00:05.650,0:00:10.000
over wat ik noem[br]'het gevaar van het enkele verhaal'.

0:00:10.000,0:00:14.000
Ik ben opgegroeid op[br]een universiteitscampus in Oost-Nigeria.

0:00:14.000,0:00:17.000
Volgens mijn moeder[br]begon ik met lezen toen ik twee was

0:00:17.000,0:00:20.600
ik denk dat vier[br]dichter op de werkelijkheid zit.

0:00:21.470,0:00:23.470
Dus ik was een vroege lezer.

0:00:23.470,0:00:26.670
Ik las Britse en Amerikaanse kinderboeken.

0:00:27.000,0:00:30.000
Ik was ook een vroege schrijver.

0:00:30.000,0:00:33.740
Toen ik begon met schrijven, [br]op ongeveer zevenjarige leeftijd,

0:00:33.740,0:00:36.380
verhalen in potlood[br]met illustraties in wasco

0:00:36.380,0:00:39.000
die mijn arme moeder moest lezen,

0:00:39.000,0:00:43.000
schreef ik precies[br]de soort verhalen die ik ook las.

0:00:43.000,0:00:46.200
Al mijn personages[br]waren blank met blauwe ogen.

0:00:47.090,0:00:49.560
Ze speelden in de sneeuw.

0:00:50.220,0:00:52.000
En aten appels.

0:00:52.000,0:00:54.000
(Gelach)

0:00:54.000,0:00:56.050
En ze spraken vaak over het weer.

0:00:56.050,0:00:58.250
hoe fijn het was dat de zon scheen.

0:00:58.250,0:01:00.000
(Gelach)

0:01:00.000,0:01:03.410
Dit ondanks het feit[br]dat ik in Nigeria woonde.

0:01:03.410,0:01:05.990
Ik was nooit buiten Nigeria geweest.

0:01:07.000,0:01:10.000
We hadden geen sneeuw. We aten mango's.

0:01:10.000,0:01:12.000
En we hadden het nooit over het weer,

0:01:12.000,0:01:14.000
omdat daar geen reden toe was.

0:01:14.000,0:01:16.610
Mijn personages[br]dronken ook veel gemberbier

0:01:16.610,0:01:19.160
omdat de personages[br]in de Britse boeken die ik las,

0:01:19.160,0:01:21.000
ook gemberbier dronken.

0:01:21.000,0:01:24.000
Ik had geen idee wat gemberbier was.

0:01:24.000,0:01:25.000
(Gelach)

0:01:25.000,0:01:27.090
Gedurende velen jaren daarna,

0:01:27.090,0:01:30.000
wilde ik dolgraag gemberbier proeven.

0:01:30.000,0:01:32.000
Maar dat is een ander verhaal.

0:01:32.000,0:01:34.000
Wat dit laat zien, is

0:01:34.000,0:01:37.000
hoe beïnvloedbaar en kwetsbaar we zijn

0:01:37.000,0:01:39.000
als we worden blootgesteld[br]aan een verhaal,

0:01:39.000,0:01:40.550
vooral als kind.

0:01:41.000,0:01:43.230
Omdat in alle boeken die ik had gelezen

0:01:43.230,0:01:45.300
de personages vreemdelingen waren,

0:01:45.300,0:01:47.520
was ik ervan overtuigd dat boeken

0:01:47.520,0:01:50.230
altijd vreemdelingen[br]als personages moesten hebben,

0:01:50.230,0:01:52.530
en dat het over onderwerpen moest gaan

0:01:52.530,0:01:55.330
waarmee ik me niet kon identificeren.

0:01:55.330,0:01:58.770
Dat is veranderd toen ik [br]Afrikaanse boeken heb ondekt.

0:01:58.770,0:02:00.340
Er waren er niet zo veel,

0:02:00.340,0:02:03.000
en niet zo makkelijk[br]te vinden als buitenlandse boeken.

0:02:03.000,0:02:06.910
Maar door schrijvers als[br]Chinua Achebe en Camara Laye

0:02:06.910,0:02:09.000
beleefde ik een mentale verandering

0:02:09.000,0:02:11.000
in mijn perceptie van literatuur

0:02:11.000,0:02:13.000
Ik realiseerde me dat mensen zoals ikzelf,

0:02:13.000,0:02:15.290
meisjes met een chocolade huidskleur,

0:02:15.290,0:02:18.270
wier kinky haar niet[br]in een paardenstaart te maken is,

0:02:18.270,0:02:20.570
ook in de literatuur konden voorkomen.

0:02:20.570,0:02:24.000
Ik begon te schrijven[br]over dingen die ik herkende.

0:02:24.000,0:02:28.000
Ik hield van die Amerikaanse[br]en Britse boeken die ik las.

0:02:28.000,0:02:32.000
Ze voedden mijn verbeelding. [br]Ze openden nieuwe werelden voor me.

0:02:32.000,0:02:34.000
Maar het onbedoelde gevolg

0:02:34.000,0:02:36.240
was dat ik niet wist dat mensen zoals ik

0:02:36.240,0:02:38.170
ook in literatuur konden bestaan.

0:02:38.170,0:02:40.870
De ontdekking van Afrikaanse schrijvers

0:02:40.870,0:02:45.000
heeft mij gered van het hebben [br]van een enkel verhaal

0:02:45.000,0:02:47.000
over wat boeken zijn.

0:02:47.000,0:02:50.000
Ik kom uit een conventioneel,[br]Nigeriaans middenklassengezin.

0:02:50.000,0:02:52.000
Mijn vader was professor.

0:02:52.000,0:02:54.510
Mijn moeder was bestuurder.

0:02:55.000,0:02:58.000
Dus hadden wij, zoals gebruikelijk,

0:02:58.000,0:03:03.000
een inwonende hulp, meestal afkomstig [br]uit naburige landelijke dorpjes.

0:03:03.000,0:03:07.000
Het jaar dat ik acht werd, [br]kregen we een nieuwe huisjongen.

0:03:07.000,0:03:09.000
Zijn naam was Fide.

0:03:09.000,0:03:12.000
Het enige wat mijn moeder[br]over hem vertelde,

0:03:12.000,0:03:15.000
was dat zijn familie erg arm was.

0:03:15.000,0:03:17.210
Mijn moeder stuurde hen yams en rijst,

0:03:17.210,0:03:19.660
en onze oude kleding.

0:03:19.660,0:03:22.650
En wanneer ik mijn bord[br]niet leeg at, zei mijn moeder:

0:03:22.650,0:03:27.000
"Eet je bord leeg! Er zijn mensen [br]als Fide's familie die niks hebben."

0:03:27.000,0:03:31.000
Dus voelde ik enorm veel[br]medelijden met Fide's familie.

0:03:31.000,0:03:34.000
Dan, op een zaterdag,[br]bezochten we zijn dorpje.

0:03:34.000,0:03:38.000
En zijn moeder liet ons een mand [br]met prachtige patronen zien,

0:03:38.000,0:03:41.000
van gekleurd raffia,[br]die zijn broer had gemaakt.

0:03:41.000,0:03:43.000
Ik was perplex.

0:03:43.000,0:03:46.280
Het kwam niet in mij op[br]dat iemand in zijn familie

0:03:46.280,0:03:49.000
werkelijk iets kon maken.

0:03:49.000,0:03:52.000
Het enige wat ik over hen hoorde, [br]was hoe arm ze waren,

0:03:52.000,0:03:55.160
dus werd het voor mij onmogelijk [br]anders over hen te denken

0:03:55.160,0:03:57.000
dan dat ze arm waren.

0:03:57.000,0:04:00.370
Hun armoede was[br]mijn enige verhaal over hen.

0:04:01.000,0:04:03.570
Jaren later dacht ik hieraan [br]toen ik Nigeria verliet

0:04:03.570,0:04:06.290
om te gaan studeren[br]in de Verenigde Staten.

0:04:06.290,0:04:07.660
Ik was 19.

0:04:08.000,0:04:12.000
Mijn Amerikaanse kamergenote[br]was geshockeerd door mij.

0:04:12.000,0:04:15.290
Ze vroeg waar ik zo goed[br]Engels had leren spreken,

0:04:15.290,0:04:17.790
en ze was verbaasd[br]toen ik zei dat Nigeria

0:04:17.790,0:04:20.660
Engels als officiële voertaal heeft.

0:04:21.670,0:04:25.470
Ze vroeg of ze naar muziek[br]van mijn stam kon luisteren,

0:04:25.470,0:04:27.430
en was bijgevolg erg teleurgesteld

0:04:27.430,0:04:30.480
toen ik mijn cassette[br]van Mariah Carey te voorschijn haalde.

0:04:30.480,0:04:33.000
(Gelach)

0:04:33.000,0:04:35.370
Ze ging ervan uit dat ik niet wist

0:04:35.370,0:04:37.200
hoe een fornuis werkte.

0:04:37.680,0:04:40.590
Wat mij zo trof, was dat [br]ze al medelijden met mij had,

0:04:40.590,0:04:42.690
voordat ze mij had ontmoet.

0:04:42.690,0:04:46.000
Haar vooringenomen standpunt[br]tegenover mij, Afrikaanse,

0:04:46.000,0:04:49.400
was een neerbuigend,[br]welbedoeld medelijden.

0:04:50.000,0:04:53.200
Mijn kamergenote had[br]een enkel verhaal over Afrika.

0:04:53.200,0:04:56.000
Het enige verhaal van catastrofe.

0:04:56.000,0:04:58.590
In dit enkele verhaal[br]was er geen mogelijkheid

0:04:58.590,0:05:02.000
dat Afrikanen op enige wijze[br]op haar konden lijken.

0:05:02.000,0:05:05.000
Geen mogelijkheid tot gevoelens [br]complexer dan medelijden.

0:05:05.000,0:05:08.100
Geen mogelijkheid van een band [br]als gelijkwaardige mensen.

0:05:08.760,0:05:11.000
Ik moet zeggen dat[br]voordat ik naar de VS ging,

0:05:11.000,0:05:13.680
ik me niet bewust[br]als Afrikaanse identificeerde.

0:05:13.680,0:05:17.000
Maar in de VS werd, telkens Afrika [br]ter sprake kwam, naar mij gekeken.

0:05:17.000,0:05:20.040
Ook al wist ik niets[br]over plaatsen als Namibië.

0:05:20.810,0:05:23.000
Maar ik begon die[br]nieuwe identiteit te omarmen.

0:05:23.000,0:05:26.000
En in veel opzichten[br]bekijk ik mijzelf nu als Afrikaanse.

0:05:26.000,0:05:27.790
Maar het irriteert mij nog steeds

0:05:27.790,0:05:30.000
wanneer men denkt dat Afrika een land is.

0:05:30.000,0:05:33.550
Het meest recente voorbeeld:[br]tijdens de overigens prettige vlucht

0:05:33.550,0:05:35.590
vanuit Lagos, twee dagen geleden,

0:05:35.590,0:05:38.000
was er een bericht[br]tijdens de vlucht met Virgin

0:05:38.000,0:05:43.000
over het liefdadigheidswerk [br]in "India, Afrika en andere landen".

0:05:43.000,0:05:44.000
(Gelach)

0:05:44.000,0:05:48.000
Na een aantal jaren in de VS te hebben [br]doorgebracht als Afrikaanse,

0:05:48.000,0:05:51.220
begon ik de reactie van mijn kamergenote [br]op mij te begrijpen.

0:05:51.720,0:05:53.850
Als ik niet in Nigeria was opgegroeid,

0:05:53.850,0:05:57.240
en het enige wat ik van Afrika wist,[br]kwam van bekende beelden,

0:05:57.240,0:06:00.000
zou ik ook denken[br]dat Afrika een plek was

0:06:00.000,0:06:04.000
van prachtige landschappen,[br]prachtige dieren,

0:06:04.000,0:06:06.000
en onbegrijpelijke mensen,

0:06:06.000,0:06:09.000
die onzinnige oorlogen voeren, [br]doodgaan van armoede en AIDS,

0:06:09.000,0:06:12.000
die niet voor zichzelf kunnen spreken,

0:06:12.000,0:06:14.000
en die wachten op redding

0:06:14.000,0:06:17.000
door een vriendelijke, blanke vreemdeling.

0:06:17.000,0:06:19.000
Ik zou Afrikanen hetzelfde zien als ik

0:06:19.000,0:06:23.000
als kind, Fide's familie had gezien.

0:06:23.000,0:06:27.000
Dit enkel verhaal over Afrika komt,[br]uit Westerse literatuur.

0:06:27.000,0:06:29.000
Hier is een citaat van

0:06:29.000,0:06:32.000
een Londense handelaar, John Locke,

0:06:32.000,0:06:35.000
die in 1561 naar West-Afrika zeilde

0:06:35.000,0:06:39.120
en een fascinerend verslag[br]optekende over zijn reis.

0:06:40.000,0:06:42.000
Nadat hij zwarte Afrikanen beschreef

0:06:42.000,0:06:44.000
als 'beesten zonder huizen',

0:06:44.000,0:06:48.000
schreef hij: "Het zijn ook[br]mensen zonder hoofden,

0:06:48.000,0:06:53.000
die hun mond en ogen in hun borst hebben."

0:06:53.000,0:06:55.220
Elke keer dat ik dit las, moest ik lachen.

0:06:55.220,0:06:59.000
Men moet de verbeeldingskracht [br]van John Locke bewonderen.

0:06:59.000,0:07:01.000
Maar wat belangrijk is aan zijn schrijven,

0:07:01.000,0:07:03.000
is dat dit het begin vertegenwoordigt

0:07:03.000,0:07:05.860
van een traditie van verhalen[br]over Afrika in het Westen.

0:07:05.860,0:07:09.000
Een traditie van Subsaharaans Afrika [br]als een plek van negatieven,

0:07:09.000,0:07:11.000
van verschillen, van duisternis,

0:07:11.000,0:07:15.000
van mensen die, [br]in de woorden van de geweldige dichter,

0:07:15.000,0:07:17.000
Rudyard Kipling

0:07:17.000,0:07:20.000
'half duivel, half kind' zijn.

0:07:20.000,0:07:23.000
En zo begon ik te beseffen [br]dat wat mijn Amerikaanse kamergenote

0:07:23.000,0:07:25.920
haar hele leven[br]moet hebben gezien en gehoord,

0:07:25.920,0:07:28.760
verschillende versies waren[br]van dit enkel verhaal.

0:07:29.000,0:07:30.900
Net zoals een professor

0:07:30.900,0:07:34.980
die mij eens vertelde dat mijn roman [br]niet 'authentiek Afrikaans' was.

0:07:35.320,0:07:37.730
Ik was best bereid toe te geven

0:07:37.730,0:07:40.350
dat een aantal dingen[br]niet klopte aan mijn roman,

0:07:40.350,0:07:43.360
dat het op verschillende vlakken[br]niet voldoende was.

0:07:43.360,0:07:46.000
Maar ik had niet kunnen bedenken [br]dat het had gefaald

0:07:46.000,0:07:49.000
in zoiets als authentiek Afrikaans zijn.

0:07:49.000,0:07:51.000
Ik wist eerlijk gezegd niet

0:07:51.000,0:07:53.310
wat authentiek Afrikaans was.

0:07:53.700,0:07:56.000
De professor zei me dat mijn personages

0:07:56.000,0:07:58.000
te veel zoals hij waren,

0:07:58.000,0:08:00.000
een goed opgeleide man[br]uit de middenklasse.

0:08:00.000,0:08:02.410
Mijn personages reden met de auto.

0:08:02.410,0:08:04.610
Ze vergingen niet van de honger.

0:08:04.610,0:08:08.220
Daardoor waren ze[br]niet authentiek Afrikaans.

0:08:08.810,0:08:12.000
Maar ik moet er snel aan toevoegen [br]dat ik net zo schuldig ben

0:08:12.000,0:08:15.000
wat het enkele verhaal betreft.

0:08:15.000,0:08:18.230
Een aantal jaren geleden [br]bezocht ik Mexico vanuit de VS.

0:08:18.650,0:08:21.510
Het politieke klimaat in de VS[br]was destijds gespannen.

0:08:21.510,0:08:24.880
Er waren discussies[br]aan de gang over immigratie.

0:08:24.880,0:08:27.000
En, zoals dat in Amerika vaak gebeurt,

0:08:27.000,0:08:30.000
werd immigratie synoniem met Mexicanen.

0:08:30.000,0:08:32.000
Er waren eindeloze[br]verhalen over Mexicanen:

0:08:32.000,0:08:34.000
dat het mensen waren die

0:08:34.000,0:08:36.000
het gezondheidssysteem zaten te flessen,

0:08:36.000,0:08:38.000
stiekem de grens overstaken,

0:08:38.000,0:08:41.250
gearresteerd werden aan de grens,[br]dat soort dingen.

0:08:42.000,0:08:46.000
Ik herinner me een wandeling [br]op mijn eerste dag in Guadalajara.

0:08:46.000,0:08:48.370
Ik bekeek mensen die naar hun werk gingen,

0:08:48.370,0:08:50.770
die op de markt[br]tortillas aan het rollen waren,

0:08:50.770,0:08:52.430
die rookten en lachten.

0:08:53.000,0:08:56.000
Ik voelde eerst een lichte verbazing.

0:08:56.000,0:08:58.810
En toen werd ik overvallen door schaamte.

0:08:58.810,0:09:01.560
Ik realiseerde me dat ik[br]zo was ondergedompeld

0:09:01.560,0:09:03.830
in de verslaggeving[br]door de media over Mexicanen

0:09:03.830,0:09:06.250
dat ze in mijn gedachten[br]één ding waren geworden:

0:09:06.250,0:09:08.180
de verachtelijke immigrant.

0:09:08.490,0:09:11.160
Ik was gevallen voor het enkel verhaal [br]over de Mexicanen

0:09:11.160,0:09:13.470
en ik schaamde me dood voor mezelf.

0:09:13.830,0:09:16.500
Dit is hoe je het enkele verhaal creëert:

0:09:16.500,0:09:19.000
laat een volk zien als één ding,

0:09:19.000,0:09:21.000
als één enkel ding,

0:09:21.000,0:09:22.660
telkens weer,

0:09:22.660,0:09:24.740
en dat is wat ze worden.

0:09:25.460,0:09:28.280
Het is onmogelijk om het [br]over het enkele verhaal te hebben

0:09:28.280,0:09:30.650
zonder het te hebben over macht.

0:09:31.000,0:09:33.000
Er is een woord, een Igbo-woord;

0:09:33.000,0:09:35.000
ik denk eraan telkens ik denk over

0:09:35.000,0:09:38.000
de machtsstructuren van de wereld, [br]en het is 'nkali'.

0:09:38.000,0:09:40.670
Het is een naamwoord dat,[br]vrij vertaald, betekent

0:09:40.670,0:09:43.000
'groter zijn dan een ander'.

0:09:43.000,0:09:46.000
Net zoals onze economische[br]en politieke werelden,

0:09:46.000,0:09:48.220
zijn ook verhalen bepaald

0:09:48.220,0:09:51.000
door het principe van nkali.

0:09:51.000,0:09:53.000
Hoe ze verteld worden, wie ze vertelt,

0:09:53.000,0:09:56.000
wanneer ze verteld worden, [br]hoeveel er verteld worden,

0:09:56.000,0:09:59.220
dit alles is werkelijk[br]afhankelijk van macht.

0:09:59.920,0:10:03.500
Macht is het vermogen niet alleen [br]een verhaal over een ander te vertellen,

0:10:03.500,0:10:07.000
maar dat verhaal te maken tot[br]het definitieve verhaal over die persoon.

0:10:07.000,0:10:09.410
De Palestijnse dichter[br]Mourid Barghouti schrijft

0:10:09.410,0:10:12.000
dat, als je bezit wil nemen van een volk,

0:10:12.000,0:10:15.000
de meest eenvoudige manier is [br]om hun verhaal te vertellen,

0:10:15.000,0:10:18.000
en te beginnen met 'ten tweede'.

0:10:18.000,0:10:22.000
Begin het verhaal[br]met de pijlen van de Indianen,

0:10:22.000,0:10:25.000
en niet met de aankomst van de Britten,

0:10:25.000,0:10:28.000
en je hebt een totaal ander verhaal.

0:10:28.000,0:10:29.810
Begin het verhaal met

0:10:29.810,0:10:32.000
het falen van de Afrikaanse staat,

0:10:32.000,0:10:36.000
en niet met de koloniale creatie [br]van de Afrikaanse staat,

0:10:36.000,0:10:39.300
en je hebt een totaal ander verhaal.

0:10:40.000,0:10:42.000
Kort geleden sprak ik [br]op een universiteit

0:10:42.000,0:10:44.000
waar een student mij vertelde

0:10:44.000,0:10:46.000
dat het zo'n zonde was

0:10:46.000,0:10:48.740
dat Nigeriaanse mannen[br]fysieke misbruikers zijn

0:10:48.740,0:10:51.520
zoals het vader-personage uit mijn roman.

0:10:51.520,0:10:54.130
Ik vertelde hem dat ik onlangs[br]een roman had gelezen

0:10:54.130,0:10:56.160
die heette 'American Psycho' --

0:10:56.160,0:10:58.000
(Gelach)

0:10:58.000,0:11:00.000
-- en dat het zo'n zonde was

0:11:00.000,0:11:03.000
dat jonge Amerikanen[br]seriemoordenaars waren.

0:11:03.000,0:11:07.000
(Gelach)

0:11:07.000,0:11:10.460
(Applaus)

0:11:12.790,0:11:16.000
Natuurlijk zei ik dit[br]in een staat van milde irritatie.

0:11:16.000,0:11:18.000
(Gelach)

0:11:18.000,0:11:20.000
Het zou nooit in mij opkomen om te denken

0:11:20.000,0:11:22.000
dat omdat ik net een roman had gelezen

0:11:22.000,0:11:24.000
met als personage een seriemoordenaar,

0:11:24.000,0:11:26.000
dit representatief zou zijn

0:11:26.000,0:11:28.000
voor alle Amerikanen.

0:11:28.000,0:11:31.000
Dit is niet omdat ik een beter persoon [br]ben dan die student,

0:11:31.000,0:11:34.000
maar vanwege Amerika's[br]culturele en economische macht

0:11:34.000,0:11:36.180
had ik vele verhalen over Amerika.

0:11:36.180,0:11:40.000
Ik had Tyler en Updike[br]en Steinbeck en Gaitskill gelezen.

0:11:40.000,0:11:43.000
Ik had niet een enkel[br]verhaal over Amerika.

0:11:43.000,0:11:46.280
Toen ik enkele jaren geleden vernam [br]dat van schrijvers werd verwacht

0:11:46.280,0:11:49.520
dat ze een zeer[br]ongelukkige jeugd hebben gehad

0:11:49.520,0:11:51.190
om succesvol te zijn,

0:11:51.190,0:11:53.360
begon ik te bedenken wat ik kon verzinnen,

0:11:53.360,0:11:56.260
verschrikkelijke dingen die mijn ouders [br]me hadden aangedaan.

0:11:56.260,0:11:58.000
(Gelach)

0:11:58.000,0:12:02.000
Maar de werkelijkheid is [br]dat ik een zeer gelukkige jeugd had,

0:12:02.000,0:12:05.000
vol met pret en liefde, [br]in een zeer hechte familie.

0:12:05.000,0:12:09.000
Maar ik had ook grootvaders[br]die stierven in vluchtelingenkampen.

0:12:09.000,0:12:13.000
Mijn neef Polle overleed omdat hij [br]geen adequate zorg kon krijgen.

0:12:13.000,0:12:16.000
Een goede vriend, Okoloma, [br]kwam om in een vliegtuigongeluk

0:12:16.000,0:12:19.000
omdat onze brandweerwagens[br]geen water hadden.

0:12:19.000,0:12:22.000
Ik ben opgegroeid onder [br]een repressieve militaire overheid

0:12:22.000,0:12:24.000
die onderwijs niet naar waarde schatte,

0:12:24.000,0:12:27.000
zodat mijn ouders soms [br]hun salarissen niet kregen uitbetaald.

0:12:27.000,0:12:31.000
En dus zag ik als kind de jam [br]van de ontbijttafel verdwijnen,

0:12:31.000,0:12:33.000
dan verdween de margarine,

0:12:33.000,0:12:36.000
dan werd het brood te duur,

0:12:36.000,0:12:39.000
dan werd de melk gerantsoeneerd.

0:12:39.000,0:12:42.430
Maar vooral, een[br]vanzelfsprekende politieke angst

0:12:42.430,0:12:44.770
nam plaats in onze levens.

0:12:45.590,0:12:48.180
Al deze verhalen maken mij tot wie ik ben.

0:12:48.180,0:12:52.000
Maar alleen de nadruk leggen [br]op deze negatieve verhalen

0:12:52.000,0:12:54.610
vlakt mijn ervaringen uit,

0:12:54.610,0:12:57.200
en ziet de vele andere[br]verhalen over het hoofd

0:12:57.200,0:12:59.000
die mij hebben gevormd.

0:12:59.000,0:13:02.000
Het enkele verhaal creëert stereotypen.

0:13:02.000,0:13:05.000
En het probleem met stereotypen

0:13:05.000,0:13:07.000
is niet dat ze onwaar zijn,

0:13:07.000,0:13:09.000
maar dat ze onvolledig zijn.

0:13:09.000,0:13:12.110
Ze maken een verhaal[br]tot het enige verhaal.

0:13:12.420,0:13:15.000
Inderdaad, Afrika is[br]een continent vol catastrofes.

0:13:15.000,0:13:19.000
Immense catastrofes,[br]zoals de verkrachtingen in Congo.

0:13:19.000,0:13:21.520
En deprimerende catastrofes,[br]zoals het feit dat

0:13:21.520,0:13:25.280
5.000 mensen solliciteren[br]voor één vacature in Nigeria.

0:13:25.820,0:13:29.000
Maar er zijn andere verhalen, [br]die niet over catastrofes gaan.

0:13:29.000,0:13:33.000
Het is net zo belangrijk[br]om het daarover te hebben.

0:13:33.000,0:13:35.410
Ik heb altijd gedacht[br]dat het onmogelijk is

0:13:35.410,0:13:38.000
om goed contact te hebben [br]met een plek of persoon

0:13:38.000,0:13:42.000
zonder verbondenheid met alle verhalen [br]over die plek en die persoon.

0:13:42.000,0:13:45.000
De consequentie van het enkele verhaal

0:13:45.000,0:13:48.000
is dit: het ontdoet[br]mensen van hun waardigheid.

0:13:48.000,0:13:52.000
Het belemmert onze erkenning [br]van menselijke gelijkwaardigheid.

0:13:52.000,0:13:55.000
Het benadrukt hoe we[br]verschillend van elkaar

0:13:55.000,0:13:57.000
eerder dan hoe we gelijkaardig zijn.

0:13:57.000,0:13:59.000
Wat als ik voor mijn Mexicaanse reis

0:13:59.000,0:14:03.000
het immigratiedebat[br]van beide kanten had gevolgd,

0:14:03.000,0:14:05.000
de Amerikaanse en de Mexicaanse?

0:14:05.000,0:14:09.000
Wat als mijn moeder ons had verteld [br]dat Fide's familie arm was

0:14:09.000,0:14:11.000
en hardwerkend?

0:14:11.000,0:14:13.000
Wat als we een Afrikaans[br]televisienetwerk hadden

0:14:13.000,0:14:17.000
dat verschillende Afrikaanse verhalen [br]over de hele wereld verspreidde?

0:14:17.000,0:14:19.000
De Nigeriaanse schrijver Chinua Achebe

0:14:19.000,0:14:21.290
noemt dit 'een balans van verhalen'.

0:14:21.670,0:14:25.110
Wat als mijn kamergenote wist [br]van mijn Nigeriaanse uitgever,

0:14:25.110,0:14:26.510
Mukta Bakaray,

0:14:26.510,0:14:29.000
een bijzondere man, [br]die ontslag nam bij een bank

0:14:29.000,0:14:32.000
om zijn droom te volgen [br]en een uitgeverij te beginnen?

0:14:32.000,0:14:35.660
De conventionele gedachte was [br]dat Nigerianen geen literatuur lezen.

0:14:35.660,0:14:37.700
Hij was het er niet mee eens.

0:14:37.700,0:14:40.230
Hij vond dat mensen[br]die konden lezen, zouden lezen,

0:14:40.230,0:14:44.000
als je literatuur voor hen[br]betaalbaar en beschikbaar maakte.

0:14:44.000,0:14:47.000
Kort nadat hij mijn[br]eerste roman publiceerde,

0:14:47.000,0:14:50.000
ging ik naar een televisiezender[br]in Lagos voor een interview.

0:14:50.000,0:14:52.770
Een vrouwelijke bode [br]kwam naar me toe en zei:

0:14:52.770,0:14:56.090
"Ik heb echt genoten van je roman. [br]Maar het einde was niet goed.

0:14:56.090,0:14:59.370
Je moet een vervolg schrijven, [br]waarin het volgende gaat gebeuren..."

0:14:59.370,0:15:02.000
(Gelach)

0:15:02.000,0:15:05.000
En ze vertelde me[br]wat ik in het vervolg moest schrijven.

0:15:05.000,0:15:08.000
Ik was niet alleen gecharmeerd, [br]ik was erg ontroerd.

0:15:08.000,0:15:11.240
Deze vrouw werd als deel [br]van het gewone Nigeriaanse volk

0:15:11.240,0:15:13.580
niet verondersteld boeken te lezen.

0:15:13.580,0:15:16.650
Zij had het niet alleen gelezen, [br]maar eigende het zich toe

0:15:16.650,0:15:19.000
en voelde zich geroepen mij te vertellen

0:15:19.000,0:15:21.120
wat ik in het vervolg moest schrijven.

0:15:21.120,0:15:25.000
Wat als mijn kamergenote wist [br]van mijn vriend Fumi Onda,

0:15:25.000,0:15:28.000
een onverschrokken vrouw, [br]een tv-presentatrice in Lagos,

0:15:28.000,0:15:31.000
die vastberaden de verhalen vertelt [br]die wij liever vergeten?

0:15:31.000,0:15:35.000
Wat als mijn kamergenote wist [br]van de hartoperatie

0:15:35.000,0:15:38.000
die vorige week werd uitgevoerd [br]in een ziekenhuis in Lagos?

0:15:38.000,0:15:42.000
Wat als mijn kamergenote wist [br]van hedendaagse Nigeriaanse muziek?

0:15:42.000,0:15:45.000
Getalenteerde mensen [br]die zingen in het Engels en het Pidgin,

0:15:45.000,0:15:47.000
en het Igbo en het Yoruba en het Ijo,

0:15:47.000,0:15:51.000
terwijl ze invloeden mengen[br]van Jay-Z tot Fela

0:15:51.000,0:15:54.000
tot Bob Marley, tot hun voorvaderen.

0:15:54.000,0:15:56.760
Wat als mijn kamergenote wist [br]van de vrouwelijke advocaat

0:15:56.760,0:15:58.420
die onlangs in Nigeria

0:15:58.420,0:16:00.160
een belachelijke wet aanvocht

0:16:00.160,0:16:03.000
die vrouwen verplicht [br]de goedkeuring van hun man te hebben

0:16:03.000,0:16:06.000
om hun paspoorten te vernieuwen?

0:16:06.000,0:16:09.000
Wat als mijn kamergenote[br]wist van Nollywood,

0:16:09.000,0:16:13.000
vol innovatieve mensen die films maken [br]ondanks grote technische problemen?

0:16:13.000,0:16:14.740
Films die zo populair zijn

0:16:14.740,0:16:17.390
dat ze werkelijk het[br]beste voorbeeld zijn van het feit

0:16:17.390,0:16:20.000
dat Nigerianen consumeren[br]wat ze produceren.

0:16:20.000,0:16:23.500
Wat als mijn kamergenote wist van[br]mijn geweldig ambitieuze haarvlechtster,

0:16:23.500,0:16:26.910
die net een eigen zaak[br]in haarextensies is begonnen?

0:16:26.910,0:16:29.000
Of over die miljoenen andere Nigerianen

0:16:29.000,0:16:31.000
die ondernemingen beginnen en soms falen,

0:16:31.000,0:16:34.730
maar door blijven gaan[br]met die ambitie te koesteren?

0:16:34.730,0:16:37.000
Telkens ik thuis ben,[br]word ik geconfronteerd met

0:16:37.000,0:16:40.170
de gebruikelijke oorzaken van irritatie [br]voor de meeste Nigerianen:

0:16:40.170,0:16:43.000
onze gebrekkige infrastructuur, [br]onze mislukte regering.

0:16:43.000,0:16:46.000
Maar ook met de ongelofelijke[br]veerkracht van de mensen

0:16:46.000,0:16:49.000
die opbloeien ondanks de overheid,

0:16:49.000,0:16:51.000
eerder dan dankzij.

0:16:51.000,0:16:54.000
Elke zomer geef ik[br]schrijfworkshops in Lagos.

0:16:54.000,0:16:57.000
Het is ongelofelijk hoeveel[br]mensen zich ervoor opgeven,

0:16:57.000,0:16:59.750
hoeveel mensen popelen om te schrijven,

0:16:59.750,0:17:01.580
om verhalen te vertellen.

0:17:02.000,0:17:05.130
Mijn Nigeriaanse uitgever en ik [br]hebben net een stichting opgezet

0:17:05.130,0:17:07.000
die Farafina Trust heet.

0:17:07.000,0:17:10.000
We hebben grootse plannen[br]om bibliotheken te bouwen

0:17:10.000,0:17:12.000
en bestaande bibliotheken te renoveren,

0:17:12.000,0:17:15.000
en boeken te voorzien[br]voor openbare scholen

0:17:15.000,0:17:17.000
die niks in hun bibliotheken hebben staan,

0:17:17.000,0:17:19.450
en ook heel veel workshops te organiseren,

0:17:19.450,0:17:21.000
over lezen en schrijven,

0:17:21.000,0:17:24.410
voor alle mensen die hongerig zijn [br]om onze vele verhalen te vertellen.

0:17:24.410,0:17:26.000
Verhalen doen ertoe.

0:17:26.000,0:17:28.000
Veel verhalen doen ertoe.

0:17:28.000,0:17:32.000
Verhalen zijn gebruikt[br]om te onteigenen en kwaad te doen.

0:17:32.000,0:17:36.000
Maar verhalen kunnen ook worden gebruikt [br]als aanmoediging en humanisering.

0:17:36.000,0:17:39.000
Verhalen kunnen de waardigheid[br]van een volk breken.

0:17:39.000,0:17:43.480
Maar verhalen kunnen ook [br]gebroken waardigheden herstellen.

0:17:44.000,0:17:46.410
De Amerikaanse schrijfster[br]Alice Walker schreef dit

0:17:46.410,0:17:48.060
over haar Zuidelijke familieleden

0:17:48.060,0:17:50.000
die naar het Noorden waren verhuisd.

0:17:50.000,0:17:52.000
Ze leerde hen een boek kennen

0:17:52.000,0:17:54.650
over het Zuidelijke leven[br]dat ze achter hadden gelaten.

0:17:55.000,0:17:59.000
"Ze zaten samen, lazen het boek zelf,

0:17:59.000,0:18:04.460
luisterend naar hoe ik voorlas, [br]en een soort paradijs was herwonnen."

0:18:05.000,0:18:08.000
Ik zou graag eindigen met deze gedachte:

0:18:08.000,0:18:11.000
wanneer wij het enkele verhaal afwijzen,

0:18:11.000,0:18:14.000
wanneer wij beseffen dat er [br]nooit een enkel verhaal is

0:18:14.000,0:18:16.000
over geen enkele plek,

0:18:16.000,0:18:18.260
herwinnen wij een soort paradijs.

0:18:18.260,0:18:20.000
Dank je wel.

0:18:20.000,0:18:23.530
(Applaus)