0:00:00.708,0:00:02.018 Nasılsınız arkadaşlar? 0:00:02.018,0:00:04.893 Öncelikle, bir TED konuşmasında[br]olduğuma inanamıyorum. 0:00:04.893,0:00:06.768 Bu büyük bir şey. 0:00:06.768,0:00:09.992 Çünkü şu an köyümdeki[br]herkes beni izliyor 0:00:09.992,0:00:12.976 ve elbette başlık param fırladı. 0:00:12.976,0:00:16.018 Ben Adeola Fayehun, Njeryalıyım. 0:00:16.018,0:00:17.309 ABD'de yaşıyorum, 0:00:17.309,0:00:19.809 gazeteciyim ya da komedyenim, 0:00:19.809,0:00:21.184 yok aslında mizahçıyım, 0:00:21.184,0:00:22.934 aslında ne olmamı isterseniz oyum. 0:00:22.934,0:00:25.393 Bütün o kadınlar benim, hepsi içimde. 0:00:25.393,0:00:29.476 "Keeping It Real with Adeola" adında[br]bir YouTube programı yapıyorum. 0:00:29.476,0:00:34.518 Bu program, nazik, saygılı[br]ve çok açık biçimde 0:00:34.518,0:00:36.913 yozlaşmış Afrikalı liderlere sesleniyor. 0:00:36.913,0:00:39.950 (Video) Başkan Buhari: Eşimin hangi[br]partiden olduğunu bilmiyorum 0:00:39.950,0:00:42.248 ama o, benim mutfağıma ait, onu biliyorum. 0:00:42.248,0:00:43.643 Adeola Fayehun: Aman Tanrım! 0:00:43.667,0:00:45.268 Biraz su içmem lazım -- 0:00:45.292,0:00:46.583 biraz su içmem lazım dedim! 0:00:48.753,0:00:49.463 İşte böyle! 0:00:49.463,0:00:51.160 Onlara seslenirken kendim oluyorum! 0:00:51.160,0:00:54.970 Özellikle de işleri berbat ettiklerinde,[br]ki çoğu kez öyleler, böyle sesleniyorum. 0:00:54.970,0:00:57.827 Bu arada, eğer herhangi Afrikalı[br]bir yetkili beni izliyorsa 0:00:57.827,0:00:59.750 sizden bahsetmiyorum efendim. 0:00:59.750,0:01:02.726 Evet, meslektaşlarınızdan bahsediyorum. 0:01:02.726,0:01:07.226 Bunu yapıyorum çünkü Afrika[br]muhteşem olmak için her şeye sahip. 0:01:07.226,0:01:11.563 Afrika'nın dev bir kıta olduğuna[br]inanarak büyüdüm. 0:01:11.809,0:01:14.351 Becerilerimiz var, entelektüeliz, 0:01:14.375,0:01:18.083 hiçbir kıtada olmadığı kadar[br]doğal kaynaklarımız var. 0:01:18.083,0:01:23.877 Dünyadaki altın, manganez[br]ve uranyum rezervinin %31'i Afrika'da. 0:01:23.877,0:01:26.976 Dünyadaki elmas rezervinin %57'si 0:01:27.000,0:01:29.184 ve petrol rezervinin de %13'ü Afrika'da. 0:01:29.208,0:01:32.184 Çin'den ve Dünya Bankası'ndan[br]borç para almak için 0:01:32.208,0:01:35.809 veya yardımlara bağlanmamız[br]için bir sebep yok. 0:01:35.833,0:01:37.268 Fakat iyi liderler olmadan 0:01:37.268,0:01:39.348 yüksekten uçmak bir yana, 0:01:39.348,0:01:43.375 uçabilmeye dair hiçbir yetisi[br]olmayan bir kartal gibiyiz. 0:01:43.375,0:01:45.809 Afrika uyuyan bir dev gibi. 0:01:45.833,0:01:49.184 Gerçek şu ki ben bu devi[br]uyandırmaya çalışıyorum 0:01:49.184,0:01:50.969 ve bu yüzden uyuyan devin 0:01:50.969,0:01:53.093 yetkililerin kirli çamaşırlarını[br]açıklıyorum. 0:01:53.093,0:01:56.489 Siyasetçilerimizin, dini liderlerimizin[br]-- elbette saygı çerçevesinde -- 0:01:56.489,0:01:58.137 hatalarını söylüyorum 0:01:58.137,0:02:00.601 çünkü her şeyin ötesinde, 0:02:00.601,0:02:04.158 Afrikalı liderler kendilerine[br]saygı duyulmasına bayılırlar. 0:02:04.158,0:02:06.422 Bu yüzden, bunu dozlar[br]halinde onlara veriyorum. 0:02:06.422,0:02:09.267 Programımda onlara[br]diz çöküyorum -- hah! -- 0:02:09.267,0:02:11.970 Onlara amcalarım, teyzelerim, 0:02:11.970,0:02:13.750 manevi babalarım gibi sesleniyorum, 0:02:13.750,0:02:15.268 daha sonra da -- 0:02:15.268,0:02:18.684 aklımızı hor gördükleri için[br]ben de onlara aynısını yapıyorum. 0:02:18.684,0:02:24.065 Çünkü ikiyüzlülükten[br]ve kandırmalardan yorulduk. 0:02:24.208,0:02:26.645 Mesela, Nijerya devlet başkanı 0:02:26.645,0:02:29.893 harap olmuş hastanelerimizi onarıp 0:02:29.893,0:02:31.475 yenilerini inşa ederek 0:02:31.475,0:02:34.268 sağlık turizmini[br]bitireceğine dair ant içti. 0:02:34.292,0:02:35.726 Fakat o ne yaptı ki? 0:02:35.750,0:02:40.684 2017'de Londra'da[br]üç ay boyunca tedavi gördü. 0:02:40.684,0:02:44.184 Üç ay boyunca bir başkanımız yoktu. 0:02:44.184,0:02:46.126 Üç ay boyunca başkansızdık. 0:02:46.126,0:02:48.444 Daha sonra, benim işim de[br]başkana seslenmek oldu, 0:02:48.444,0:02:50.363 bunu elbette saygı çerçevesinde yaptım. 0:02:50.363,0:02:51.297 Şöyle dedim: 0:02:51.297,0:02:53.583 "Sayın Başkan, işte sizin kızınız Adeola, 0:02:53.583,0:02:55.559 ben nasılım biliyorsunuz,[br]sizden ne haber? 0:02:55.559,0:02:57.434 Hiç utanmıyorsunuz." 0:02:57.434,0:02:58.768 "Efendim" demeyi unuttum. 0:02:58.768,0:03:00.893 "Efendim, hiç utanmanız yok. 0:03:00.893,0:03:02.768 (Yoruba dili: Hiç Tanrı korkunuz yok.) 0:03:02.768,0:03:04.115 Hiç Tanrı korkunuz yok." 0:03:04.115,0:03:07.583 Şu an ABD'de,[br]Birleşik Krallık'ta ve Kanada'da 0:03:07.583,0:03:10.351 35 bin Nijeryalı doktor çalışıyor. 0:03:10.351,0:03:12.018 Muhteşem şeyler yapıyorlar 0:03:12.018,0:03:15.184 çünkü Nijerya'da iyi maaş alamıyorlar, 0:03:15.184,0:03:17.351 hem de doktorluk yapabilmek için 0:03:17.351,0:03:19.643 gerekli olan ekipmanları yok. 0:03:19.643,0:03:23.518 Bu durum birçok Afrika ülkesinde böyle. 0:03:23.518,0:03:26.434 Uçma kapasitemiz var 0:03:26.434,0:03:30.851 ama ne yazık ki çoğu Afrikalı yetenek[br]dosdoğru diğer kıtalara, 0:03:30.851,0:03:32.667 Afrika dışına uçuyor. 0:03:32.667,0:03:35.043 Mesela bu Nijeryalı doktor, 0:03:35.043,0:03:38.493 doğmamış bir bebeğin[br]Teksas'ta ameliyatını yaptı. 0:03:38.493,0:03:42.398 Ayrıca bu doktor atletlerdeki[br]beyin sarsıntısının 0:03:42.398,0:03:44.809 nörolojik etkilerini keşfetti 0:03:44.809,0:03:47.559 ve birçok ülkenin Afrikalı atleti, 0:03:47.559,0:03:50.518 onlar için altın madalya kazanıyor. 0:03:50.518,0:03:51.922 Tuhaf olan şey şu ki 0:03:51.922,0:03:54.656 Afrika'nın düzelmesi için[br]Tanrı'nın yardımını bekliyoruz. 0:03:54.656,0:03:57.210 Gerçekten öyle, şaka değil,[br]Tanrı'yı bekliyoruz. 0:03:57.210,0:03:59.396 Sadece Burundi Başkanına bir bakın. 0:03:59.396,0:04:02.184 Gazetecileri ve muhalefet[br]üyelerini hapse atıyor 0:04:02.184,0:04:05.101 fakat ulusal ibadet günü ilan ediyor, 0:04:05.101,0:04:08.434 böylece insanlar ülkeyi düzeltmesi[br]için Tanrı'ya dua edebiliyor. 0:04:08.434,0:04:11.101 Ülkeyi düzeltmesi gereken Başkan değil mi? 0:04:11.101,0:04:12.684 Ah, hayır, hayır, elbette hayır. 0:04:12.684,0:04:14.768 Biz Tanrı'nın düzeltmesini istiyoruz. 0:04:14.768,0:04:17.351 Nelerle uğraşmak zorunda[br]olduğumu görüyor musunuz? 0:04:17.351,0:04:18.643 Size şunu söylüyorum, 0:04:18.643,0:04:21.809 fırtına bu siyasetçileri bir gün[br]vurmak için hazırlanıyor. 0:04:21.809,0:04:24.393 Biz bundan daha iyiyiz. 0:04:24.393,0:04:28.309 Liderlerimizin sorumluluk[br]almaya başlamasını 0:04:28.309,0:04:31.809 ve her şeyi Tanrı'ya[br]bağlamamalarını istiyorum. 0:04:31.809,0:04:34.059 Tanrı bize ihtiyacımız[br]olan her şeyi verdi. 0:04:34.059,0:04:36.643 İşte burada, onu kullanalım. 0:04:36.643,0:04:39.768 Fakat durum şu ki[br]yaptığım işin sevdiğim kısmı, 0:04:39.768,0:04:42.809 muhteşem işler yapan[br]Afrikalıları yayımlamak, 0:04:42.809,0:04:45.059 sıradan insanların dokunaklı hayatları. 0:04:45.059,0:04:47.726 Tıpkı Kenyalı bu kadın gibi,[br]adı Wangari Maathai 0:04:47.726,0:04:51.559 ve Nobel Barış ödülünü[br]alan ilk Afrikalı kadın 0:04:51.559,0:04:53.351 çünkü o, insan haklarını savundu 0:04:53.351,0:04:55.518 ve bir milyon ağaç dikti. 0:04:55.518,0:04:57.684 Ayrıca Zimbabveli bu kadın, 0:04:57.684,0:04:59.101 Dr. Tererai Trent ise 0:04:59.101,0:05:04.226 bir inek karşılığında[br]14 yaşında evlendirilmiş. 0:05:04.226,0:05:07.268 Yine de bu kadın kendi kendine[br]okumayı ve yazmayı öğrenmiş 0:05:07.268,0:05:09.309 ve Oprah'ın programına çıkmış. 0:05:09.309,0:05:12.851 Ah, babacığım, ben de bir gün[br]Oprah'ın programına çıkmak istiyorum. 0:05:12.851,0:05:14.917 Bu kadın binlerce çocuk için 0:05:14.917,0:05:17.643 Zimbabve'de okullar inşa etti. 0:05:17.643,0:05:21.601 Ayrıca, popüler bir[br]İngiliz mimar olan David Adjaye, 0:05:21.601,0:05:24.393 tüm dünyada dikkat çekici[br]binalar tasarladı. 0:05:24.393,0:05:27.184 Ayrıca hem Ganalı hem de Tanzanyalı, 0:05:27.184,0:05:31.268 buradan anlıyoruz ki orada[br]bir Gana Jollof pirinci olmak zorunda, 0:05:31.268,0:05:32.449 ki kendisi de onu yiyor 0:05:32.449,0:05:34.625 çünkü bu pirinç ona[br]tasarım için ilham verdi. 0:05:34.625,0:05:36.383 Ah, belki o Nijerya Jollof pirinciydi 0:05:36.383,0:05:38.094 çünkü Nijeryanın pirinci daha iyi. 0:05:38.094,0:05:40.513 Neyse, o pirinç bugün kendisinin 0:05:40.513,0:05:43.138 muhteşem bir adam[br]olmasına dair ilham veren şeydi. 0:05:43.138,0:05:44.196 Dikkatinizi çekmişken 0:05:44.196,0:05:45.740 bir şey daha söylemek istiyorum, 0:05:45.740,0:05:47.508 bu yüzden biraz daha yaklaşın lütfen. 0:05:47.508,0:05:49.622 Tamam, böyle iyi,[br]çok yaklaşmayın, böyle iyi. 0:05:49.622,0:05:53.048 Bazılarınızın Afrika'yı tanımlama[br]biçimini sevmiyorum. 0:05:53.125,0:05:55.050 Hepiniz değil, sadece bazılarınız böyle. 0:05:55.050,0:05:56.268 Özellikle de siz. 0:05:56.268,0:05:59.101 Öncelikle, Afrika ülke değil, bir kıta. 0:05:59.101,0:06:01.434 Ugandalı Paul'u tanımıyorum, 0:06:01.434,0:06:03.559 Zimbabveli Rebecca'yı da tanımıyorum. 0:06:03.559,0:06:05.567 Nijerya, Zimbabve'den uzak, 0:06:05.567,0:06:08.111 tıpkı New York'un Fransa'dan[br]uzak olduğu gibi uzak. 0:06:08.111,0:06:11.403 Ayrıca Batı'nın yardımına ihtiyaç duyan[br]bir sürü çıplak insan da yok. 0:06:11.403,0:06:12.976 Hepsinde yanılıyorsunuz. 0:06:12.976,0:06:15.351 Sokaklarımızda aslanlar[br]gezinmiyor, tamam mı? 0:06:15.351,0:06:16.383 Bunu sürdürebilirim 0:06:16.383,0:06:18.524 fakat neden bahsettiğimi çoktan anladınız. 0:06:18.524,0:06:20.006 İşimi yapmaya çalışırken 0:06:20.006,0:06:22.500 uyuyan dev olan Afrika'yı[br]uyandırmaya çalışıyorum, 0:06:22.500,0:06:25.311 böylece bu ülke dünya arenasında[br]hakkı olan yeri alabilir, 0:06:25.311,0:06:27.250 siz de üzerinize düşeni yapabilirsiniz. 0:06:27.250,0:06:29.559 Lütfen daha çok dinleyin. 0:06:29.559,0:06:33.642 Afrikalı arkadaşlarınızın söyleyeceklerini 0:06:33.642,0:06:36.442 ön yargısız düşüncelerle dinleyin. 0:06:36.750,0:06:38.559 Afrika hakkında kitaplar okuyun. 0:06:38.583,0:06:41.018 Aman Tanrım, Afrika filmleri izleyin 0:06:41.018,0:06:42.434 ya da en azından, 0:06:42.434,0:06:45.851 54 güzel ülkemizden[br]bazılarının isimlerini öğrenin. 0:06:45.851,0:06:48.811 Aynen öyle, 54 tane bebeğim, beş ve dört. 0:06:48.811,0:06:50.264 Pekâlâ arkadaşlar, bu gerçekti 0:06:50.264,0:06:52.087 ve tam burada kendim oluyorum. 0:06:52.087,0:06:53.816 Bir sonraki sefere görüşürüz. 0:06:53.816,0:06:55.700 Sağlıcakla kalın.