[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik hou van beestjes, persoonlijk -- Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:04.00,Default,,0000,0000,0000,,niet van kindsaf overigens, Dialogue: 0,0:00:04.00,0:00:06.00,Default,,0000,0000,0000,,maar wat later. Dialogue: 0,0:00:06.00,0:00:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Toen ik mijn bachelor deed, Dialogue: 0,0:00:08.00,0:00:11.00,Default,,0000,0000,0000,,met als hoofdvak zoölogie, aan de universiteit van Tel Aviv, Dialogue: 0,0:00:11.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,werd ik verliefd op beestjes. Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Binnen de zoölogie, Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,koos ik de richting van entomologie, Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,de wetenschap van insecten. Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik dacht: hoe kan ik van nut zijn, Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,of helpen binnen deze wetenschap? Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ging me richten op gewasbescherming -- Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,bescherming tegen insecten, Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,tegen slechte beestjes. Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Binnen de gewasbescherming Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,kwam ik bij de discipline Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:41.00,Default,,0000,0000,0000,,van biologische ongediertebestrijding, Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,die we definiëren als Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,het benutten van levende organismen Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,voor de vermindering van de populatie van Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,ongedierte dat planten schaadt. Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Een heel vakgebied binnen gewasbescherming, Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,gericht op het terugdringen van chemicaliën. Dialogue: 0,0:00:58.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Trouwens, biologische ongediertebestrijding, Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:03.00,Default,,0000,0000,0000,,de "goede beestjes" waarover we het hebben, Dialogue: 0,0:01:03.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,leven al duizenden en duizenden jaren op aarde, Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,een lange tijd. Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar pas in de laatste 120 jaar Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,begonnen mensen, Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,kregen mensen de benodigde kennis voor het benutten Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,van dit biologische controlefenomeen Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:23.00,Default,,0000,0000,0000,,of beter natuurlijke controlefenomeen, Dialogue: 0,0:01:23.00,0:01:26.00,Default,,0000,0000,0000,,voor hun eigen behoeften. Dialogue: 0,0:01:26.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Want dit biologische controlefenomeen Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:30.00,Default,,0000,0000,0000,,kan je in je eigen achtertuin zien. Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Pak maar een vergrootglas. Zie je? Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een x10 vergrootglas. Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Tien maal. Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Maak maar open. Dialogue: 0,0:01:38.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Draai wat bladeren om, en je ziet een compleet andere wereld Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,van minuscule insecten, Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:46.00,Default,,0000,0000,0000,,of kleine spinnetjes van 1 mm, anderhalve mm, Dialogue: 0,0:01:46.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,2 mm grootte, Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,en je kunt zien welke de goede en de slechte zijn. Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus dit fenomeen van natuurlijke controle Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,bestaat letterlijk overal. Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier, voor het gebouw, ongetwijfeld. Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Kijk maar eens naar de planten. Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus het is overal, Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,en we moeten het kunnen benutten. Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Welnu, laten we samen Dialogue: 0,0:02:06.00,0:02:09.00,Default,,0000,0000,0000,,kijken naar een paar voorbeelden. Dialogue: 0,0:02:09.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat is ongedierte? Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Welke schade richt het aan bij een plant? Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,En wat is de natuurlijke vijand, Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,de biologisch gestuurde agent, Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,of het goede beestje, waarover we praten? Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ga het hebben over Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,insecten en spinnen, Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,of eigenlijk mijten. Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Insecten -- die zespotige organismen Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,en spinnen of mijten, Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,de achtpotige organismen. Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Laten we daar eens naar kijken. Dialogue: 0,0:02:36.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier is vreselijk ongedierte, een spintmijt, Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,die webben maakt als een spin. Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet de moeder in het midden Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:46.00,Default,,0000,0000,0000,,en twee dochters, links en rechts, Dialogue: 0,0:02:46.00,0:02:49.00,Default,,0000,0000,0000,,en een enkel ei aan de rechterkant. Dialogue: 0,0:02:49.00,0:02:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Dan zie je welke schade ze kan aanrichten. Dialogue: 0,0:02:51.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Aan je rechterkant zie je een komkommerblad, Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,in het midden een katoenblad, Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:58.00,Default,,0000,0000,0000,,en links een tomatenblad met die kleine stipjes. Dialogue: 0,0:02:58.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Die kunnen van groen in wit veranderen Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,vanwege de zuigende, prikkende Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,mond-gedeelten Dialogue: 0,0:03:05.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,van die spinnetjes. Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar dan komt de natuur, Dialogue: 0,0:03:09.00,0:03:11.00,Default,,0000,0000,0000,,die ons een goede spin geeft. Dialogue: 0,0:03:11.00,0:03:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een roofmijt -- net zo klein als de spintmijt, Dialogue: 0,0:03:14.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,1 mm, 2 mm lang, niet meer dan dat, Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,snel rennend, jagend, Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:22.00,Default,,0000,0000,0000,,op de spintmijten jagend. Dialogue: 0,0:03:22.00,0:03:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier kun je deze dame in actie zien Dialogue: 0,0:03:24.00,0:03:26.00,Default,,0000,0000,0000,,aan de linkerkant -- Dialogue: 0,0:03:26.00,0:03:28.00,Default,,0000,0000,0000,,ze doorboort en zuigt Dialogue: 0,0:03:28.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,de lichaamssappen van de slechte mijt. Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Na vijf minuten zie je dit: Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:36.00,Default,,0000,0000,0000,,alleen nog een lijk -- Dialogue: 0,0:03:36.00,0:03:38.00,Default,,0000,0000,0000,,een verfrommeld, uitgezogen, Dialogue: 0,0:03:38.00,0:03:40.00,Default,,0000,0000,0000,,dood lichaam van de spintmijt, Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:42.00,Default,,0000,0000,0000,,en daarnaast, twee verzadigde individuen Dialogue: 0,0:03:42.00,0:03:44.00,Default,,0000,0000,0000,,van roofmijten, Dialogue: 0,0:03:44.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,een moeder aan de linkerkant, Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,een jonge nymf aan de rechterkant. Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Trouwens, een maaltijd voor 24 uur Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:53.00,Default,,0000,0000,0000,,is ongeveer 5 individuen Dialogue: 0,0:03:53.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,van de spintmijten, de slechte... Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:58.00,Default,,0000,0000,0000,,of 15 tot 20 eieren Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:00.00,Default,,0000,0000,0000,,van de slechte mijten. Dialogue: 0,0:04:00.00,0:04:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Overigens: ze hebben altijd honger. Dialogue: 0,0:04:03.00,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Er is nog een voorbeeld: de bladluis. Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is momenteel lente in Israël, Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,en de temperatuur stijgt snel. Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt die slechteriken, die bladluizen, overal op planten zien, Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,in je hibiscus, in je lantana, Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:20.00,Default,,0000,0000,0000,,in het jonge, frisse groen Dialogue: 0,0:04:20.00,0:04:22.00,Default,,0000,0000,0000,,tijdens de groeispurt in het voorjaar. Dialogue: 0,0:04:22.00,0:04:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Trouwens, bladluizen zijn uitsluitend vrouwtjes, Dialogue: 0,0:04:24.00,0:04:26.00,Default,,0000,0000,0000,,zoals Amazones. Dialogue: 0,0:04:26.00,0:04:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Vrouwtjes brengen vrouwtjes voort, enzovoort... Dialogue: 0,0:04:29.00,0:04:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Geen enkel mannetje. Dialogue: 0,0:04:31.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Parthenogenesis zoals dat heet. Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:36.00,Default,,0000,0000,0000,,En ze zijn daar heel gelukkig mee, schijnbaar. Dialogue: 0,0:04:36.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier zien we de schade. Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Die bladluizen scheiden Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:43.00,Default,,0000,0000,0000,,een dikke, suikerachtige vloeistof uit Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,genaamd honingdauw, Dialogue: 0,0:04:45.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,en dit klontert Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:49.00,Default,,0000,0000,0000,,op de bovenste delen van de plant. Dialogue: 0,0:04:49.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier zie je een typisch komkommerblad Dialogue: 0,0:04:51.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,dat veranderde van groen in zwart Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:55.00,Default,,0000,0000,0000,,vanwege een zwarte, roetachtige schimmel, Dialogue: 0,0:04:55.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,die het bedekt. Dialogue: 0,0:04:57.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,En hier komt de verlossing Dialogue: 0,0:05:00.00,0:05:03.00,Default,,0000,0000,0000,,met deze parasitische wesp. Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier hebben we het niet over een rover. Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier praten we over een parasiet, Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,geen tweebenige parasiet, Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:12.00,Default,,0000,0000,0000,,maar een zesbenige parasiet, natuurlijk. Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een parasitische wesp, Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:16.00,Default,,0000,0000,0000,,wederom, 2 mm lang, dun, Dialogue: 0,0:05:16.00,0:05:18.00,Default,,0000,0000,0000,,erg snel Dialogue: 0,0:05:18.00,0:05:20.00,Default,,0000,0000,0000,,en een goede vlieger. Dialogue: 0,0:05:20.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,En hier kun je deze parasiet in actie zien, Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,als in een acrobatische toer. Dialogue: 0,0:05:25.00,0:05:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze staat vis-à-vis Dialogue: 0,0:05:27.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,voor het slachtoffer aan de rechterkant, Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:31.00,Default,,0000,0000,0000,,buigt haar onderlijf Dialogue: 0,0:05:31.00,0:05:33.00,Default,,0000,0000,0000,,en legt een enkel ei, Dialogue: 0,0:05:33.00,0:05:35.00,Default,,0000,0000,0000,,een enkel ei in de lichaamssappen Dialogue: 0,0:05:35.00,0:05:37.00,Default,,0000,0000,0000,,van de bladluis. Dialogue: 0,0:05:37.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Trouwens, de bladluis probeert te ontsnappen. Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze trapt en bijt Dialogue: 0,0:05:42.00,0:05:44.00,Default,,0000,0000,0000,,en scheidt verschillende vloeistoffen af, Dialogue: 0,0:05:44.00,0:05:46.00,Default,,0000,0000,0000,,maar zonder resultaat. Dialogue: 0,0:05:46.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Het ei van de parasiet Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:51.00,Default,,0000,0000,0000,,wordt geïnjecteerd in de lichaamssappen van de luis. Dialogue: 0,0:05:51.00,0:05:54.00,Default,,0000,0000,0000,,En na een paar dagen, afhankelijk van temperatuur, Dialogue: 0,0:05:54.00,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,komt het ei uit, Dialogue: 0,0:05:56.00,0:05:58.00,Default,,0000,0000,0000,,en de larve van de parasiet Dialogue: 0,0:05:58.00,0:06:01.00,Default,,0000,0000,0000,,eet de bladluis van binnenuit op. Dialogue: 0,0:06:01.00,0:06:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Puur natuur! Dialogue: 0,0:06:04.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is geen fictie, niets hiervan. Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Nogmaals: in je achtertuin... Dialogue: 0,0:06:08.00,0:06:11.00,Default,,0000,0000,0000,,in je achtertuin! Dialogue: 0,0:06:11.00,0:06:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar dit is het eindresultaat. Dialogue: 0,0:06:13.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is het resultaat: Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Mummies -- Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,M-U-M-M-I-E Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is het visuele resultaat van een dode bladluis. Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze omhult in feite Dialogue: 0,0:06:24.00,0:06:27.00,Default,,0000,0000,0000,,een zich ontwikkelende parasiet Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:30.00,Default,,0000,0000,0000,,die er na een paar minuten half uitkomt. Dialogue: 0,0:06:30.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,De geboorte is bijna compleet. Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt dit zien in zekere films, etc. Dialogue: 0,0:06:35.00,0:06:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Het duurt slechts enkele minuten. Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:40.00,Default,,0000,0000,0000,,En als dit een wijfje is, zal ze meteen paren met een mannetje, Dialogue: 0,0:06:40.00,0:06:43.00,Default,,0000,0000,0000,,en hup, weer verder, want er is weinig tijd. Dialogue: 0,0:06:43.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit wijfje leeft slechts 3 à 4 dagen, Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:48.00,Default,,0000,0000,0000,,en ze moet in die tijd Dialogue: 0,0:06:48.00,0:06:50.00,Default,,0000,0000,0000,,zo'n 400 eieren leggen. Dialogue: 0,0:06:50.00,0:06:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat wil zeggen, 400 slechte bladluizen Dialogue: 0,0:06:53.00,0:06:55.00,Default,,0000,0000,0000,,om haar eieren Dialogue: 0,0:06:55.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,in te leggen. Dialogue: 0,0:06:57.00,0:06:59.00,Default,,0000,0000,0000,,En dit is natuurlijk niet alles. Dialogue: 0,0:06:59.00,0:07:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Er is een grote rijkdom aan natuurlijke vijanden Dialogue: 0,0:07:01.00,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,en dit is slechts een voorbeeld. Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:05.00,Default,,0000,0000,0000,,We beginnen weer met het ongedierte: Dialogue: 0,0:07:05.00,0:07:07.00,Default,,0000,0000,0000,,de trips. Dialogue: 0,0:07:07.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Trouwens, al die rare namen -- Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:12.00,Default,,0000,0000,0000,,ik heb jullie niet lastiggevallen met de Latijnse namen, Dialogue: 0,0:07:12.00,0:07:14.00,Default,,0000,0000,0000,,enkel de populaire namen. Dialogue: 0,0:07:14.00,0:07:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is mooi, slank, Dialogue: 0,0:07:16.00,0:07:18.00,Default,,0000,0000,0000,,zeer schadelijk ongedierte. Dialogue: 0,0:07:18.00,0:07:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Als je kijkt, paprika's. Dialogue: 0,0:07:20.00,0:07:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is geen exotische sierpaprika, Dialogue: 0,0:07:23.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,dit is een paprika die niet eetbaar is, Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:29.00,Default,,0000,0000,0000,,omdat ze lijdt aan een virusinfectie Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,overgebracht door die volwassen trips. Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,En hier komt de natuurlijke vijand, Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:36.00,Default,,0000,0000,0000,,de minuscule roofwants, Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,"minuscuul" omdat ze erg klein is. Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier zie je de volwassen wants, zwart, en twee jongen. Dialogue: 0,0:07:42.00,0:07:44.00,Default,,0000,0000,0000,,En nogmaals in actie. Dialogue: 0,0:07:44.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze volwassen wants doorboort de trips, Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,zuigt ze binnen een paar minuten leeg, Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:51.00,Default,,0000,0000,0000,,en zoekt de volgende prooi, Dialogue: 0,0:07:51.00,0:07:53.00,Default,,0000,0000,0000,,dat gaat maar door. Dialogue: 0,0:07:53.00,0:07:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Als we deze roofwantsen, de goede, verspreiden Dialogue: 0,0:07:57.00,0:07:59.00,Default,,0000,0000,0000,,in bijvoorbeeld een paprikaveld, Dialogue: 0,0:07:59.00,0:08:02.00,Default,,0000,0000,0000,,gaan ze naar de bloemen. Dialogue: 0,0:08:02.00,0:08:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Kijk, deze bloem zit vol Dialogue: 0,0:08:04.00,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,met roofwantsen, de goede, Dialogue: 0,0:08:07.00,0:08:10.00,Default,,0000,0000,0000,,na het verdelgen van de slechte, de trips. Dialogue: 0,0:08:10.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus dit is een heel positieve situatie. Dialogue: 0,0:08:13.00,0:08:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Geen schade aan het nieuwe fruit. Dialogue: 0,0:08:16.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Alles is prima in orde op deze manier. Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar nogmaals, de vraag is, Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,hier zag je ze 1 tegen 1 -- Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:26.00,Default,,0000,0000,0000,,het ongedierte, de natuurlijke vijand. Dialogue: 0,0:08:26.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat we doen is dit: Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:31.00,Default,,0000,0000,0000,,In Noord-Oost Israel, Dialogue: 0,0:08:31.00,0:08:33.00,Default,,0000,0000,0000,,in kibboets Sde Eliyahu, Dialogue: 0,0:08:33.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,is een kweekstation Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:37.00,Default,,0000,0000,0000,,voor deze natuurlijke vijanden. Dialogue: 0,0:08:37.00,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Met andere woorden, wat we hier doen, Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,we versterken, Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,we versterken de natuurlijke controle, Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,het biologische controlefenomeen. Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:49.00,Default,,0000,0000,0000,,In 30.000 vierkante meter Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:51.00,Default,,0000,0000,0000,,supermoderne kweekkassen, Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:54.00,Default,,0000,0000,0000,,produceren we die roofmijten in massa, Dialogue: 0,0:08:54.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,die roofwantsen, Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:58.00,Default,,0000,0000,0000,,die parasitische wespen, etc. etc. Dialogue: 0,0:08:58.00,0:09:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Veel verschillende delen. Dialogue: 0,0:09:00.00,0:09:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Overigens, ze hebben een mooi landschap. Dialogue: 0,0:09:02.00,0:09:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet de Jordaanse bergen aan de ene kant Dialogue: 0,0:09:05.00,0:09:07.00,Default,,0000,0000,0000,,en de Vallei van de Jordaan aan de andere kant. Dialogue: 0,0:09:07.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Een goede, milde winter Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,en een mooie, hete zomer, Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:13.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn uitstekende condities Dialogue: 0,0:09:13.00,0:09:15.00,Default,,0000,0000,0000,,om deze beestjes massaal te kweken. Dialogue: 0,0:09:15.00,0:09:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Trouwens, massaproductie, Dialogue: 0,0:09:17.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,is niet genetische manipulatie. Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn geen GGO's, Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:23.00,Default,,0000,0000,0000,,genetisch gemodificeerde organismen. Dialogue: 0,0:09:23.00,0:09:25.00,Default,,0000,0000,0000,,We nemen ze uit de natuur, Dialogue: 0,0:09:25.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,en het enige wat we doen, Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,is ze de ideale omstandigheden geven, Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,in de kassen, of in de klimaatkamers, Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:34.00,Default,,0000,0000,0000,,voor hun vruchtbaarheid, Dialogue: 0,0:09:34.00,0:09:36.00,Default,,0000,0000,0000,,multiplicatie en reproductie. Dialogue: 0,0:09:36.00,0:09:38.00,Default,,0000,0000,0000,,En dat is wat we krijgen, in feite. Dialogue: 0,0:09:38.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet ze onder de microscoop. Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet in de linkerbovenhoek een enkele roofmijt. Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,En dit zijn een heleboel roofmijten. Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Kijk naar deze ampul... Zie je hem? Dialogue: 0,0:09:49.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb 1 gram van die roofmijten. Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Een gram is 80.000 individuen. Dialogue: 0,0:09:55.00,0:09:58.00,Default,,0000,0000,0000,,80.000 individuen Dialogue: 0,0:09:58.00,0:10:00.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn voldoende Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:03.00,Default,,0000,0000,0000,,om 4.000 vierkante meter, Dialogue: 0,0:10:03.00,0:10:05.00,Default,,0000,0000,0000,,van een aardbeienveld Dialogue: 0,0:10:05.00,0:10:08.00,Default,,0000,0000,0000,,tegen spintmijt te beschermen voor een seizoen Dialogue: 0,0:10:08.00,0:10:11.00,Default,,0000,0000,0000,,van bijna een jaar. Dialogue: 0,0:10:11.00,0:10:14.00,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen hiervan, geloof me, Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,enkele tientallen kilo's Dialogue: 0,0:10:16.00,0:10:19.00,Default,,0000,0000,0000,,produceren, jaarlijks. Dialogue: 0,0:10:19.00,0:10:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus dit is wat ik noem: Dialogue: 0,0:10:21.00,0:10:23.00,Default,,0000,0000,0000,,versterking van het fenomeen. Dialogue: 0,0:10:23.00,0:10:26.00,Default,,0000,0000,0000,,En nee, we verstoren de balans niet. Dialogue: 0,0:10:26.00,0:10:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Integendeel, Dialogue: 0,0:10:28.00,0:10:31.00,Default,,0000,0000,0000,,omdat we het brengen naar landbouwgronden Dialogue: 0,0:10:31.00,0:10:33.00,Default,,0000,0000,0000,,waar de balans reeds verstoord was Dialogue: 0,0:10:33.00,0:10:35.00,Default,,0000,0000,0000,,door de chemicaliën. Dialogue: 0,0:10:35.00,0:10:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Daar komen wij met de natuurlijke vijanden Dialogue: 0,0:10:37.00,0:10:40.00,Default,,0000,0000,0000,,om het tij een beetje te keren Dialogue: 0,0:10:40.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,en meer natuurlijke balans te brengen Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:45.00,Default,,0000,0000,0000,,naar de landbouwgrond door de chemicaliën te verminderen. Dialogue: 0,0:10:45.00,0:10:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is het hele concept. Dialogue: 0,0:10:47.00,0:10:49.00,Default,,0000,0000,0000,,En wat is de impact? Dialogue: 0,0:10:49.00,0:10:52.00,Default,,0000,0000,0000,,In deze tabel kun je zien wat de invloed is Dialogue: 0,0:10:52.00,0:10:54.00,Default,,0000,0000,0000,,van succesvolle biologische bestrijding Dialogue: 0,0:10:54.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,met goede beestjes. Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Bijvoorbeeld, in Israël, Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:00.00,Default,,0000,0000,0000,,waar we Dialogue: 0,0:11:00.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,op meer dan 1.000 hectare -- Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:05.00,Default,,0000,0000,0000,,10.000 dunams in Israëlische termen -- Dialogue: 0,0:11:05.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,met biologische bestrijdingsmiddelen Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:10.00,Default,,0000,0000,0000,,paprika verbouwen, Dialogue: 0,0:11:10.00,0:11:12.00,Default,,0000,0000,0000,,is het pesticidegebruik met 75% Dialogue: 0,0:11:12.00,0:11:14.00,Default,,0000,0000,0000,,gereduceerd. Dialogue: 0,0:11:14.00,0:11:16.00,Default,,0000,0000,0000,,En Israëlische aardbeien, nog meer -- Dialogue: 0,0:11:16.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,80% reductie van pesticiden, Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:22.00,Default,,0000,0000,0000,,met name die gericht tegen schadelijke mijten bij aardbeien. Dialogue: 0,0:11:22.00,0:11:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus de impact is heel groot. Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Daarmee rijst de vraag, Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:31.00,Default,,0000,0000,0000,,vooral bij telers, landbouwers: Dialogue: 0,0:11:31.00,0:11:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Waarom biologische bestrijding? Dialogue: 0,0:11:33.00,0:11:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Waarom goede beestjes? Dialogue: 0,0:11:35.00,0:11:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Overigens is het aantal antwoorden hierop Dialogue: 0,0:11:37.00,0:11:40.00,Default,,0000,0000,0000,,gelijk aan het aantal mensen die je het vraagt. Dialogue: 0,0:11:41.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar als we, bijvoorbeeld, hierheen gaan, Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Zuid-Oost Israël, Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,de Aravavallei, boven de Riftvallei, Dialogue: 0,0:11:48.00,0:11:50.00,Default,,0000,0000,0000,,waar het pronkstuk, Dialogue: 0,0:11:50.00,0:11:52.00,Default,,0000,0000,0000,,de parel van de Israëlische landbouw Dialogue: 0,0:11:52.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,is gelegen, Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:57.00,Default,,0000,0000,0000,,vooral in de kassen, of onder gaasconstructies, Dialogue: 0,0:11:57.00,0:12:00.00,Default,,0000,0000,0000,,als je helemaal naar Eilat rijdt, zie je dit Dialogue: 0,0:12:00.00,0:12:02.00,Default,,0000,0000,0000,,in het midden van de woestijn. Dialogue: 0,0:12:02.00,0:12:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Als je inzoomt, Dialogue: 0,0:12:04.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,zul je dit aanschouwen: Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:08.00,Default,,0000,0000,0000,,grootouders met hun kleinkinderen Dialogue: 0,0:12:08.00,0:12:11.00,Default,,0000,0000,0000,,verspreiden de natuurlijke vijanden, de goede beestjes, Dialogue: 0,0:12:11.00,0:12:13.00,Default,,0000,0000,0000,,in plaats van speciale kleding te dragen Dialogue: 0,0:12:13.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,en met een gasmasker chemicaliën te verspreiden. Dialogue: 0,0:12:16.00,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus veiligheid bij de aanwending, Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:22.00,Default,,0000,0000,0000,,dat is het belangrijkste antwoord van telers Dialogue: 0,0:12:22.00,0:12:25.00,Default,,0000,0000,0000,,op de vraag "waarom biologische controle?". Dialogue: 0,0:12:25.00,0:12:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten tweede, veel telers Dialogue: 0,0:12:27.00,0:12:29.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn doodsbang Dialogue: 0,0:12:29.00,0:12:32.00,Default,,0000,0000,0000,,voor resistentie, Dialogue: 0,0:12:32.00,0:12:35.00,Default,,0000,0000,0000,,dat het ongedierte resistent wordt Dialogue: 0,0:12:35.00,0:12:37.00,Default,,0000,0000,0000,,tegen de chemicaliën, Dialogue: 0,0:12:37.00,0:12:39.00,Default,,0000,0000,0000,,net als bij ons, wanneer bacteriën Dialogue: 0,0:12:39.00,0:12:41.00,Default,,0000,0000,0000,,resistent worden tegen antibiotica. Dialogue: 0,0:12:41.00,0:12:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is hetzelfde, en het kan zeer snel gaan. Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Gelukkig is bij biologische bestrijding, Dialogue: 0,0:12:47.00,0:12:49.00,Default,,0000,0000,0000,,de natuurlijke bestrijding, Dialogue: 0,0:12:49.00,0:12:52.00,Default,,0000,0000,0000,,resistentie zeer zeldzaam. Dialogue: 0,0:12:52.00,0:12:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Het komt nauwelijks voor. Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Want dit is evolutie. Dialogue: 0,0:12:56.00,0:12:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is de natuurlijke ratio, Dialogue: 0,0:12:58.00,0:13:00.00,Default,,0000,0000,0000,,in tegenstelling tot resistentie, Dialogue: 0,0:13:00.00,0:13:02.00,Default,,0000,0000,0000,,die bij chemicaliën voorkomt. Dialogue: 0,0:13:02.00,0:13:05.00,Default,,0000,0000,0000,,En ten derde, publieke opinie. Dialogue: 0,0:13:05.00,0:13:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Publieke opinie -- hoe meer de mensen Dialogue: 0,0:13:08.00,0:13:10.00,Default,,0000,0000,0000,,reductie van chemicaliën eisen, Dialogue: 0,0:13:10.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,hoe meer telers zich ervan bewust worden Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:16.00,Default,,0000,0000,0000,,dat ze waar mogelijk moeten zorgen voor vervanging Dialogue: 0,0:13:16.00,0:13:18.00,Default,,0000,0000,0000,,van de chemische bestrijding Dialogue: 0,0:13:18.00,0:13:20.00,Default,,0000,0000,0000,,door biologische bestrijding. Dialogue: 0,0:13:20.00,0:13:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier zie je weer een teler, Dialogue: 0,0:13:22.00,0:13:24.00,Default,,0000,0000,0000,,zeer geïnteresseerd in de insecten, Dialogue: 0,0:13:24.00,0:13:26.00,Default,,0000,0000,0000,,de goede en de slechte. Dialogue: 0,0:13:26.00,0:13:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze draagt het vergrootglas al op haar hoofd, Dialogue: 0,0:13:28.00,0:13:30.00,Default,,0000,0000,0000,,en loopt veilig Dialogue: 0,0:13:30.00,0:13:32.00,Default,,0000,0000,0000,,door haar oogst. Dialogue: 0,0:13:32.00,0:13:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Tot slot wil ik belanden bij mijn visioen, Dialogue: 0,0:13:35.00,0:13:37.00,Default,,0000,0000,0000,,of in feite mijn droom. Dialogue: 0,0:13:37.00,0:13:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Want dit is de realiteit. Dialogue: 0,0:13:39.00,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Kijk eens naar de kloof. Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Als we de totale omzet nemen Dialogue: 0,0:13:43.00,0:13:45.00,Default,,0000,0000,0000,,van de wereldwijde biobestrijdingsindustrie, Dialogue: 0,0:13:45.00,0:13:48.00,Default,,0000,0000,0000,,dan is dat 250 miljoen dollar. Dialogue: 0,0:13:48.00,0:13:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Kijk eens naar de globale pesticide-industrie Dialogue: 0,0:13:51.00,0:13:54.00,Default,,0000,0000,0000,,in alle gewassen over de hele wereld. Dialogue: 0,0:13:54.00,0:13:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik geloof dat het maal 100 is. Dialogue: 0,0:13:57.00,0:13:59.00,Default,,0000,0000,0000,,25 miljard. Dialogue: 0,0:13:59.00,0:14:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus er is een enorme kloof te overbruggen. Dialogue: 0,0:14:02.00,0:14:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Hoe kunnen we dit doen? Dialogue: 0,0:14:04.00,0:14:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Hoe kunnen we deze kloof versmallen Dialogue: 0,0:14:07.00,0:14:09.00,Default,,0000,0000,0000,,in de loop der jaren? Dialogue: 0,0:14:09.00,0:14:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten eerste moeten we robuuste, Dialogue: 0,0:14:12.00,0:14:15.00,Default,,0000,0000,0000,,goede, betrouwbare biologische oplossingen hebben, Dialogue: 0,0:14:15.00,0:14:17.00,Default,,0000,0000,0000,,meer goede beestjes Dialogue: 0,0:14:17.00,0:14:20.00,Default,,0000,0000,0000,,die we massaal kunnen kweken, Dialogue: 0,0:14:20.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,of in stand houden in het veld. Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten tweede, het creëeren van Dialogue: 0,0:14:25.00,0:14:27.00,Default,,0000,0000,0000,,een sterke publieke eis tot Dialogue: 0,0:14:27.00,0:14:29.00,Default,,0000,0000,0000,,reductie van chemicaliën Dialogue: 0,0:14:29.00,0:14:32.00,Default,,0000,0000,0000,,in de landbouwgewassen. Dialogue: 0,0:14:32.00,0:14:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten derde, ook bij telers het bewustzijn kweken Dialogue: 0,0:14:35.00,0:14:38.00,Default,,0000,0000,0000,,van het potentieel van deze industrie. Dialogue: 0,0:14:38.00,0:14:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze kloof zal smaller worden. Dialogue: 0,0:14:40.00,0:14:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Stap voor stap wordt hij smaller. Dialogue: 0,0:14:44.00,0:14:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus ik denk dat mijn laatste dia is: Dialogue: 0,0:14:46.00,0:14:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Alles wat we zeggen, we kunnen het zelfs zingen: Dialogue: 0,0:14:49.00,0:14:51.00,Default,,0000,0000,0000,,geef de natuur een kans. Dialogue: 0,0:14:51.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus ik zeg het voor alle voorvechters Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:55.00,Default,,0000,0000,0000,,en toepassers van biobestrijding, Dialogue: 0,0:14:55.00,0:14:57.00,Default,,0000,0000,0000,,in Israël en daarbuiten: Dialogue: 0,0:14:57.00,0:14:59.00,Default,,0000,0000,0000,,geef de natuur werkelijk een kans. Dialogue: 0,0:14:59.00,0:15:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Dank u. Dialogue: 0,0:15:01.00,0:15:03.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)