WEBVTT

00:00:00.984 --> 00:00:03.256
Vertel je dochters over dit jaar

00:00:03.280 --> 00:00:05.376
hoe we verlangend naar koffie ontwaakten,

00:00:05.400 --> 00:00:09.190
maar in plaats daarvan kadavers vonden, 
uitgezaaid over de ochtendkrant,

00:00:09.240 --> 00:00:14.040
met tranen doordrenkte berichten
van onze zusters, echtgenoten, kinderen.

00:00:14.600 --> 00:00:18.216
Als je kind er -- terecht -- om vraagt, 
zeg haar dan over dit jaar

00:00:18.240 --> 00:00:19.816
dat het tevergeefs was.

00:00:19.840 --> 00:00:24.280
Geef toe, onze vrijheid was niet echt;
we kregen haar slechts in bruikleen.

00:00:24.280 --> 00:00:27.670
Er waren nog steeds wetten die de inzet
van onze soldaten vergoelijkten,

00:00:27.670 --> 00:00:29.876
terwijl zij klauwden
naar onze zwakke plekken,

00:00:29.876 --> 00:00:32.415
terwijl zij naar ons grabbelden
zonder groen licht,

00:00:32.439 --> 00:00:35.056
zonder wetten voor de mannen
die de wetten handhaafden.

00:00:35.080 --> 00:00:37.496
Ons werd geleerd te ontwijken,

00:00:37.520 --> 00:00:40.136
te wachten, laf te zijn, te omfloersen,

00:00:40.160 --> 00:00:43.056
langer te wachten, te blijven wachten.

00:00:43.080 --> 00:00:44.960
Ons werd zwijgzaamheid geboden.

NOTE Paragraph

00:00:45.440 --> 00:00:47.696
Maar praat met je meisjes
over deze oorlogstijd,

00:00:47.720 --> 00:00:50.296
een jaar voorafgegaan
door meer van hetzelfde,

00:00:50.320 --> 00:00:52.576
net als twee decennia geleden,

00:00:52.600 --> 00:00:54.136
toen wij onze tranen droogden,

00:00:54.160 --> 00:00:56.056
kisten met vlaggen omboordden,

00:00:56.080 --> 00:00:58.256
de plaats delict van de club ontruimden,

00:00:58.280 --> 00:00:59.576
krolden in de straat,

00:00:59.600 --> 00:01:02.896
onze lijven op het beton gevlijd,
zij aan zij met hen die sneuvelden,

00:01:02.920 --> 00:01:04.855
roepend: "Natuurlijk deden we ertoe",

00:01:04.879 --> 00:01:06.256
onze vermisten bezingend.

00:01:06.280 --> 00:01:07.880
De vrouwen schreiden dit jaar.

00:01:08.440 --> 00:01:09.656
Ze schreiden.

NOTE Paragraph

00:01:09.680 --> 00:01:12.136
In datzelfde jaar waren we klaar.

00:01:12.160 --> 00:01:15.350
Het jaar dat we onze remming verloren,
moedig maar losbandig werden,

00:01:15.350 --> 00:01:17.716
was ook het jaar dat we
het gevaar recht aankeken,

00:01:17.736 --> 00:01:20.056
de kraanvogels bezongen,
wegdoken en ontweken,

00:01:20.080 --> 00:01:22.580
goud vingen in hijab,
doodsbedreigingen verzamelden,

00:01:22.600 --> 00:01:24.056
onszelf tot patriot uitriepen,

00:01:24.070 --> 00:01:27.156
zegden: "We zijn 35 nu,
hoog tijd voor huisje-boompje-beestje",

00:01:27.190 --> 00:01:30.376
paden uitstippelden voor kindergeluk,
enkel angst beschamend vonden,

00:01:30.400 --> 00:01:32.656
onszelf dik noemden,
maar we bedoelden uiteraard

00:01:32.680 --> 00:01:33.896
onberispelijk.

NOTE Paragraph

00:01:33.920 --> 00:01:35.856
Dit jaar waren we vrouwen,

00:01:35.880 --> 00:01:37.656
geen bruiden of sieraadjes,

00:01:37.680 --> 00:01:39.176
geen witteproductengeslacht,

00:01:39.200 --> 00:01:41.336
geen toegift, maar vrouwen.

NOTE Paragraph

00:01:41.360 --> 00:01:42.656
Onderricht je dochtertjes.

00:01:42.680 --> 00:01:46.016
Herinner hen eraan dat de tijd voorbij is
om volgzaam en klein te zijn.

00:01:46.050 --> 00:01:48.726
Sommigen van ons erkenden
voor het eerst ons vrouw-zijn,

00:01:48.750 --> 00:01:51.096
namen die eed van solidariteit serieus.

00:01:51.120 --> 00:01:53.366
Sommigen baarden kinderen,
anderen niet,

00:01:53.380 --> 00:01:55.836
en geen van ons vroeg zich af
of dat ons echt maakte

00:01:55.880 --> 00:01:57.616
of geschikt of waarachtig.

NOTE Paragraph

00:01:57.640 --> 00:01:59.776
Wanneer ze je vraagt hoe dit jaar was,

00:01:59.800 --> 00:02:02.705
je dochter, of ze nu je kind is
of de erfgenaam van je triomf,

00:02:02.729 --> 00:02:05.736
vanuit haar perspectief,
wankelend op weg naar het vrouw-zijn,

00:02:05.760 --> 00:02:08.056
zal ze zich gretig afvragen,

00:02:08.080 --> 00:02:10.225
al heeft ze geen benul
van je opofferingen,

00:02:10.259 --> 00:02:12.816
jouw inschatting
zal heilig voor haar zijn,

00:02:12.840 --> 00:02:15.336
zal ze nieuwsgierig vragen:
"Waar was jij?

00:02:15.360 --> 00:02:18.330
Heb je gevochten?
Was je bevreesd of schrikwekkend?

00:02:18.330 --> 00:02:20.256
Wat was de kleur van jouw spijtmuur?

00:02:20.280 --> 00:02:22.936
Wat deed jij voor vrouwen
in het jaar dat ertoe deed?

00:02:22.960 --> 00:02:25.856
Welke hobbels zaten er
in de weg die je voor me uitstippelde?

00:02:25.880 --> 00:02:28.136
Deed je genoeg,
en hoe gaat het met jou, mama?

00:02:28.160 --> 00:02:29.376
En ben je een held?"

00:02:29.400 --> 00:02:31.686
Ze zal die moeilijke vragen stellen.

NOTE Paragraph

00:02:31.710 --> 00:02:33.926
Ze zal niet geven 
om je fronsende wenkbrauwen,

00:02:33.950 --> 00:02:35.286
de druk die je voelt.

00:02:35.300 --> 00:02:36.930
Ze vraagt niet naar jouw conto.

00:02:36.930 --> 00:02:40.550
Je dochter, voor wie je al zoveel deed,
wil weten welk cadeau je bij je hebt.

00:02:40.550 --> 00:02:43.896
Welk licht jij van de uitdoving redde.


00:02:43.920 --> 00:02:45.856
Toen ze 's nachts slachtoffers zochten,

00:02:45.880 --> 00:02:47.546
sliep je door of werd je wakker?

00:02:47.570 --> 00:02:49.586
Welke prijs stond er op je wakker blijven?

00:02:49.586 --> 00:02:53.146
Toen de tijd begon te dringen,
wat deed jij toen met je privileges?

00:02:53.170 --> 00:02:54.656
Teerde je op andermans miserie?

00:02:54.670 --> 00:02:56.856
Keek je weg of trok je
je stoute schoenen aan?

00:02:56.880 --> 00:02:59.416
Erkende je je sterktes
of zag je ze als een nadeel?

00:02:59.440 --> 00:03:02.776
Werd je misleid door de epitheta
'smerig' en 'minder dan'?

00:03:02.800 --> 00:03:05.296
Onderrichtte je met open hart
of met gebalde vuist?

00:03:05.320 --> 00:03:06.406
Waar was je?

NOTE Paragraph

00:03:06.430 --> 00:03:08.380
Zeg haar de waarheid. 
Maak dat je missie.

00:03:08.380 --> 00:03:10.416
Bevestig het. Zeg: "Meisje, ik stond daar,

00:03:10.440 --> 00:03:12.460
het moment als een dolk op mijn gezicht,

00:03:12.460 --> 00:03:14.046
en haalde ermee uit naar zichzelf

00:03:14.046 --> 00:03:15.436
om plaats te maken voor jou."

00:03:15.446 --> 00:03:18.346
Zeg haar eerlijk hoe je leefde
al had je geen schijn van kans.

00:03:18.346 --> 00:03:19.726
Vertel haar hoe dapper je was

00:03:19.760 --> 00:03:21.876
en altijd, altijd bijgestaan door moed,

00:03:21.900 --> 00:03:24.256
het meest van al toen je
op jezelf aangewezen was.

00:03:24.280 --> 00:03:26.256
Zeg haar dat ze net als jij

00:03:26.280 --> 00:03:28.716
en jouw moeders 
en hun zusters

00:03:28.750 --> 00:03:31.016
geboren werd in het eeuwige
tijdperk der helden.

NOTE Paragraph

00:03:31.040 --> 00:03:33.736
Zeg haar dat ze net op tijd kwam,

00:03:33.760 --> 00:03:35.040
net op tijd

00:03:35.520 --> 00:03:36.736
om te leiden.

NOTE Paragraph

00:03:36.760 --> 00:03:44.096
(Applaus)