WEBVTT

00:00:02.048 --> 00:00:03.381
Bu, kişisel bir konu.

00:00:05.309 --> 00:00:08.596
Devletin "Sabaha 
seni öldüreceğiz" demesinin

00:00:08.596 --> 00:00:10.715
nasıl bir şey olduğunu biliyorum.

00:00:12.194 --> 00:00:14.665
İhtar üzerine 6 saat içinde
bir ülkeyi terk etmenin

00:00:14.665 --> 00:00:17.972
ve birinin kanepesinde kalakalmanın 
nasıl bir şey olduğunu biliyorum.

00:00:17.972 --> 00:00:23.102
Ülkelerin neden başarılı oldukları
ve olmadıkları üzerine bir kitap yazdım.

00:00:23.246 --> 00:00:25.269
250 sayfayı özetleyeyim.

NOTE Paragraph

00:00:25.833 --> 00:00:27.548
Devletler merhametli olmalıdır,

00:00:27.548 --> 00:00:28.698
nazik olmalıdır,

00:00:28.698 --> 00:00:31.174
zeki olmalıdır, cesur olmalıdır.

00:00:31.523 --> 00:00:33.285
Oysa ne işe yaramaz biliyor musunuz?

00:00:33.285 --> 00:00:36.109
Korku ve zalimlik yoluyla yönettiğinizde

00:00:36.109 --> 00:00:37.509
bu hiç işe yaramaz.

00:00:37.811 --> 00:00:39.962
Bir süreliğine Cengiz Han'ı
oynayabilirsiniz,

00:00:39.962 --> 00:00:41.986
bir süreliğine Stalin'i oynayabilirsiniz,

00:00:41.986 --> 00:00:44.051
bir süreliğine 
Pinochet'i oynayabilirsiniz

00:00:44.051 --> 00:00:45.721
ama bu uzun vadede işe yaramaz.

NOTE Paragraph

00:00:46.800 --> 00:00:48.342
Uzun vadede işe yaramaz

00:00:48.342 --> 00:00:51.172
çünkü korku ve zalimlikle yönetmek için

00:00:51.172 --> 00:00:53.172
bir bölünme yaratmak zorundasınız.

00:00:53.855 --> 00:00:56.823
Ülkenin büyük bir bölümünü alıp

00:00:56.823 --> 00:00:59.270
diğerlerinin onlar gibi
olmadığına inandırmalısınız.

00:00:59.886 --> 00:01:01.240
Onlarla arkadaş olmamaları,

00:01:01.240 --> 00:01:03.642
onlarla konuşmamaları
gerektiğine ikna etmelisiniz.

00:01:03.642 --> 00:01:05.043
O insanların pis olduğuna,

00:01:05.043 --> 00:01:07.914
o insanların suçlu olduğuna, 
o insanların tecavüzcü olduğuna

00:01:08.701 --> 00:01:11.624
ve ülkenin onlar yüzünden
tehlikede olduğuna ikna etmelisiniz.

00:01:12.551 --> 00:01:15.992
Bunu ülkenizde yaparak 
milyonlarca dolar harcarsanız

00:01:16.392 --> 00:01:18.325
yurt dışında düşmanlarınız olur

00:01:20.097 --> 00:01:22.564
ve aralarında bölünmeler yaratırsınız.

00:01:23.149 --> 00:01:24.882
Ancak bunun sonuçları var.

NOTE Paragraph

00:01:25.355 --> 00:01:28.261
Günümüzde Birleşmiş Milletler'deki
milli marşların, sınırların

00:01:28.261 --> 00:01:29.808
ve bayrakların dörtte üçü,

00:01:29.808 --> 00:01:32.037
20-30 yıl önce yoktu.

00:01:33.601 --> 00:01:35.188
O sınırlar bugün var,

00:01:35.188 --> 00:01:37.942
o bayraklar yaratıldı,
çünkü birileri dedi ki:

00:01:37.966 --> 00:01:39.458
"İskoçlar bizim gibi değil,"

00:01:39.482 --> 00:01:40.823
"Galliler bizim gibi değil"

00:01:40.847 --> 00:01:42.288
"Basklar bizim gibi değil,"

00:01:42.312 --> 00:01:44.233
"Kuzey İtalyanlar bizim gibi değil,"

00:01:44.257 --> 00:01:45.736
"Müslümanlar bizim gibi değil,"

00:01:45.760 --> 00:01:48.360
siyahlar, beyazlar, Hristiyanlar 
bizim gibi değil.

00:01:49.442 --> 00:01:51.876
"Onlara karşı biz" 
karşıtlığı yaratıyorsunuz,

00:01:52.347 --> 00:01:53.910
milletleri yok ediyorsunuz.

NOTE Paragraph

00:01:54.957 --> 00:01:57.590
Bu karşıtlığı yaratmaktan 
doğan sorunun bir tarafı da

00:01:57.590 --> 00:01:58.827
bunu yapmanın zor olması.

00:02:00.109 --> 00:02:01.283
Yapmanız gereken şey,

00:02:01.307 --> 00:02:03.905
insanların saçmalıklara 
inanmasını sağlamak.

00:02:05.096 --> 00:02:07.587
İnsanlar bir kez saçmalıklara inanırsa

00:02:07.611 --> 00:02:09.906
gaddarlık yapmaya başlayabilir.

00:02:10.239 --> 00:02:11.834
İşte bunun dinamiği de bu.

00:02:11.858 --> 00:02:13.925
Eğer bu dinamiği oluşturmazsanız

00:02:14.236 --> 00:02:16.434
"Onlara karşı biz"
karşıtlığını oluşturmadıkça

00:02:16.458 --> 00:02:19.051
Ruanda'da yaptığınız
katliamı yapamazsınız,

00:02:19.689 --> 00:02:22.315
Yugoslavya'da yaptığınız
katliamı yapamazsınız.

NOTE Paragraph

00:02:22.339 --> 00:02:24.632
Size güncel göçmenlik
politikasını özetleyeyim.

00:02:24.656 --> 00:02:29.594
Olabildiğimiz kadar acımasız olup
"onları" caydıralım

00:02:29.863 --> 00:02:31.996
ve çocuklarını hedef alalım.

00:02:33.474 --> 00:02:36.267
Çocukların peşindeler.

00:02:37.252 --> 00:02:39.260
Amerikalı avukatların tartıştıkları şey:

00:02:39.264 --> 00:02:42.390
çocukların sabuna, kucaklamaya
duşa ihtiyacı yok.

00:02:42.390 --> 00:02:45.293
Yetişkinlerin yardımına da
serbest bırakma tarihine de yok.

00:02:45.293 --> 00:02:50.194
20 yıllık çalışan, bozuk bir arka lamba
yüzünden kenara çekiliyor

00:02:50.459 --> 00:02:52.134
ve hapse atılıyor,

00:02:52.158 --> 00:02:53.681
belki ömür boyu,

00:02:53.705 --> 00:02:55.506
kanuni temsili bile yok.

00:02:55.530 --> 00:02:59.077
Dünya Ticaret Merkezi'ni patlatan
teröristler avukat buluyor,

00:02:59.514 --> 00:03:02.886
bu çocukların ve ebeveynlerin
ise avukatı olmuyor.

00:03:03.756 --> 00:03:07.195
Devletler dünyadaki en çaresiz,
acı içindeki insanlara

00:03:07.522 --> 00:03:11.517
"Çocuğunu aldım, geri istiyorsan
DNA testi için 800 dolar öde." diyor.

00:03:12.784 --> 00:03:15.108
3 yaşındaki çocuk mahkemeye çıkıyor.

NOTE Paragraph

00:03:15.649 --> 00:03:19.745
Hepimiz bu mahkeme 
sahnelerini izlemişizdir.

00:03:19.769 --> 00:03:20.944
Heyecanlı sahnelerdir,

00:03:20.968 --> 00:03:23.777
yukarıda bilge bir hakim oturur,

00:03:23.801 --> 00:03:25.797
savunma avukatı saldırır

00:03:25.821 --> 00:03:27.783
ve savcı da karşı hücuma geçer

00:03:27.807 --> 00:03:30.188
ve sonra neler olacağını anlarsınız.

00:03:30.212 --> 00:03:33.252
Şu anda neler olduğunu
anlamanızı istiyorum.

00:03:35.220 --> 00:03:38.700
Oradaki savcı, sert bir savcı.

00:03:40.450 --> 00:03:43.938
Bizim adımıza, halk adına
suçluyor ve saldırıyor.

00:03:45.436 --> 00:03:47.608
Oradaki hakim kendini beğenmiş bir hakim,

00:03:47.632 --> 00:03:49.380
siyah cübbesini giymiş

00:03:50.381 --> 00:03:52.008
ve sanığı sorguluyor

00:03:52.032 --> 00:03:54.166
oradan, yukarıdan sorguluyor.

00:03:55.569 --> 00:03:57.355
Sanık ise 3 yaşında,

00:03:57.379 --> 00:04:00.579
boyu masaya bile ulaşmıyor.

00:04:02.514 --> 00:04:05.314
Sanık dili bilmiyor.

00:04:05.911 --> 00:04:10.204
Çeviri için taktığı kulaklıklar
başından düşüyor

00:04:10.228 --> 00:04:15.560
çünkü Amerikan mahkemelerinde
3 yaşındaki çocuklara göre kulaklık yok

00:04:16.498 --> 00:04:19.437
çünkü kendilerini savunmaları beklenmiyor.

00:04:21.133 --> 00:04:22.913
Bu, adaleti bir alay konusu yapıyor,

00:04:22.913 --> 00:04:25.016
dava sistemini bir alay konusu yapıyor,

00:04:25.040 --> 00:04:28.002
bir millet olarak kimliğimizi
bir alay konusu haline geliyor.

NOTE Paragraph

00:04:28.143 --> 00:04:29.610
Bunlar saçmalık.

00:04:30.443 --> 00:04:31.626
Bunlar gaddarlık.

00:04:31.650 --> 00:04:33.562
Bu akıl almaz bir şey.

00:04:33.586 --> 00:04:35.601
Birtakım istatistiklere bakıyoruz

00:04:35.625 --> 00:04:37.959
ama anlamanızı istiyorum,

00:04:37.983 --> 00:04:42.282
bu sizin çocuklarınızı büyüten 
kahyanın başına geliyor.

00:04:43.529 --> 00:04:46.989
Bu, evinize bakan 
bahçıvanın başına geliyor.

00:04:48.291 --> 00:04:50.839
Bu, geçen hafta 
gittiğiniz lüks restoranda

00:04:50.863 --> 00:04:53.405
bulaşıkları yıkayan adamın başına geliyor.

00:04:55.049 --> 00:04:58.535
Bu, sabahları gazetenizi getiren 
insanların başına geliyor.

00:04:58.559 --> 00:05:00.048
Bu sizin toplumunuz,

00:05:00.072 --> 00:05:04.261
bunlar, sizinle birlikte yaşayan insanlar.

00:05:05.467 --> 00:05:06.633
Size iyi davranan,

00:05:06.657 --> 00:05:07.856
size saygıyla davranan,

00:05:07.880 --> 00:05:09.126
çocuklarınıza bakan,

00:05:09.140 --> 00:05:10.753
nine ve dedenize bakan insanlar.

00:05:10.753 --> 00:05:13.126
Bu Luis, bu Laura,

00:05:13.150 --> 00:05:14.300
bu Jaime.

00:05:14.848 --> 00:05:18.279
Bu bir "Aman, bunlar
sınırda oluyor" hikâyesi değil.

00:05:18.452 --> 00:05:21.319
Bunlar şu anda toplumumuzda gerçekleşiyor

NOTE Paragraph

00:05:23.765 --> 00:05:25.114
ve buradaki tehlike ise,

00:05:25.138 --> 00:05:28.773
bir kere saçmalıkları ve gaddarlığı 
normalleştirmeye başladığınızda,

00:05:28.797 --> 00:05:31.392
insanlar bu uygulamaların 
yasal olduğunu sanıyor.

00:05:31.416 --> 00:05:34.386
Okul yönetim kurulu 
şunun gibi mektuplar gönderiyor:

00:05:34.410 --> 00:05:35.870
"Sevgili ebeveyn,

00:05:35.894 --> 00:05:40.044
çocuğunuzun yemekhaneye 
öğle yemeği borcu olduğu için

00:05:40.068 --> 00:05:42.546
çocuğunuz alınıp

00:05:42.546 --> 00:05:44.311
koruyucu aile sistemine verilebilir.

00:05:44.311 --> 00:05:45.891
Bu, okul yönetimince gönderiliyor

00:05:45.935 --> 00:05:47.412
çünkü insanlar şöyle düşünüyor:

00:05:47.412 --> 00:05:50.880
"Bu bir caydırma yöntemi olabilir."

NOTE Paragraph

00:05:53.219 --> 00:05:55.139
Bir uçağa bindiğinizde,

00:05:56.147 --> 00:05:59.273
çocuklardan ve birinci sınıftan önce

00:06:00.164 --> 00:06:02.136
üniformalı askerler vardır.

00:06:03.981 --> 00:06:05.848
Onların bazıları göçmen.

00:06:06.545 --> 00:06:09.198
Anlaşma şu: Orduya katıl,

00:06:09.318 --> 00:06:11.679
döneminde hizmet et,
onurlu bir şekilde terhis ol,

00:06:11.703 --> 00:06:12.853
vatandaşlık al.

00:06:14.243 --> 00:06:15.903
Bu anlaşmaları,

00:06:15.917 --> 00:06:18.253
imzalandıktan sonra iptal ediyoruz.

00:06:19.442 --> 00:06:21.838
Eğer bu askerler görevde ölürse

00:06:21.862 --> 00:06:25.799
eşlerini ve bazen de 
çocuklarını sınır dışı ediyoruz.

00:06:25.823 --> 00:06:27.895
Bunlar bizi koruyan insanlar.

00:06:27.919 --> 00:06:30.252
Bunlar onurlandırdığımız insanlar.

00:06:30.617 --> 00:06:31.847
Bunlar cesur olanlar.

00:06:31.871 --> 00:06:33.593
Onlara bu şekilde davranıyoruz.

00:06:33.617 --> 00:06:36.561
Onlar sınırı yasa dışı 
geçen insanlar değil.

NOTE Paragraph

00:06:36.585 --> 00:06:39.918
Bu tür davranışa izin verdiğiniz zaman,

00:06:39.942 --> 00:06:44.434
toplumda normalleşiyor
ve toplumu parçalıyor.

00:06:45.045 --> 00:06:48.136
Ülkeler çok çalışmayla
ve göçmen gücü ile kuruldu.

00:06:48.160 --> 00:06:49.626
Hepimiz göçmeniz.

00:06:50.165 --> 00:06:52.522
Sadece farklı zamanlarda geldik.

NOTE Paragraph

00:06:52.546 --> 00:06:57.554
Bu ülkenin ana işletmelerinin
yüzde elli beşi

00:06:57.578 --> 00:07:01.125
en başarılılarının, en değerlilerinin
yüzde elli beşi

00:07:01.149 --> 00:07:05.101
yabancı öğrenciler ya da göçmenler
tarafından kuruldu.

00:07:05.125 --> 00:07:07.895
Ya kurucu ya da ortak kuruculardı.

00:07:07.919 --> 00:07:10.680
Ve işte son üç yılda,

00:07:10.704 --> 00:07:12.760
dünyanın en iyi beyinlerine olan şey:

00:07:12.784 --> 00:07:15.093
Yüzde kırk ikisi vize alamadı

00:07:15.117 --> 00:07:17.045
veya almamayı tercih etti.

00:07:17.411 --> 00:07:19.903
İşte bu şekilde ekonomiyi yok edersiniz.

NOTE Paragraph

00:07:19.927 --> 00:07:22.193
Bu çocuklarla ve sınırlarla alakalı değil.

00:07:22.863 --> 00:07:24.013
Bizimle alakalı.

00:07:25.696 --> 00:07:28.481
İnsan olarak, bir millet

00:07:29.387 --> 00:07:31.453
veya bir birey olarak bizimle alakalı.

00:07:32.601 --> 00:07:34.668
Bu, soyut bir tartışma değil.

NOTE Paragraph

00:07:37.852 --> 00:07:39.692
Çoğumuz şöyle düşünmeyi severiz:

00:07:40.732 --> 00:07:44.071
Eğer Hitler'in zamanında olsaydık

00:07:44.095 --> 00:07:45.903
sokaklarda olurduk,

00:07:45.927 --> 00:07:48.641
ona karşı çıkardık,
Mengele'yi durdururduk.

00:07:48.665 --> 00:07:50.331
Çoğumuz şöyle düşünmeyi seviyor:

00:07:51.276 --> 00:07:53.228
Eğer 60'larda olsaydık

00:07:53.252 --> 00:07:55.355
Özgürlük Atlıları ile birlikte olurduk.

00:07:55.379 --> 00:07:57.910
Selma'daki köprüde olurduk.

00:07:57.934 --> 00:07:59.084
Biliyor musunuz?

00:07:59.661 --> 00:08:01.217
İşte size fırsat.

00:08:01.241 --> 00:08:02.582
Şimdi.

NOTE Paragraph

00:08:02.606 --> 00:08:05.741
Büyük şeyler düşünüyorsunuz,

00:08:05.765 --> 00:08:07.169
mesele, büyük eylemler değil,

00:08:07.193 --> 00:08:09.328
mesele köprüyü engellemek

00:08:09.352 --> 00:08:11.419
ya da kendini bir yere zincirlemek değil.

00:08:12.148 --> 00:08:14.751
Mesele, günlük yaptığınız şeyler.

00:08:14.775 --> 00:08:16.428
Harvard Sanat Müzesi,

00:08:16.428 --> 00:08:23.456
sanatçıların göçle ve evlerini taşımakla
ilgili düşünceleri üzerine bir sergi açtı.

00:08:23.480 --> 00:08:26.410
İnsanlar sergiden çıktı,
oldukça sarsılmışlardı.

00:08:26.434 --> 00:08:28.292
Sonda beyaz boş bir duvar vardı.

00:08:29.658 --> 00:08:32.753
Küratörler çok sık
görülmeyen bir şey yaptı,

00:08:32.777 --> 00:08:33.927
doğaçlama yaptılar.

00:08:34.554 --> 00:08:37.217
Dört çizgi çizdiler ve içine 
iki kelime yerleştirdiler.

00:08:37.515 --> 00:08:38.703
"Ben aitim."

00:08:38.727 --> 00:08:40.299
Bu sergiyi ziyaret edebilir,

00:08:40.323 --> 00:08:42.371
bunun önünde fotoğraf çekebilirsiniz.

00:08:42.395 --> 00:08:44.815
Size, bunun insanlar üzerindeki
etkisini anlatamam.

00:08:44.839 --> 00:08:47.092
İnsanların çıkışını izledim,

00:08:47.116 --> 00:08:49.537
bazıları resmin önünde oturdu,

00:08:49.561 --> 00:08:52.490
fotoğraf çekti ve yüzlerinde
büyük bir gülümseme vardı,

00:08:52.514 --> 00:08:54.580
bazılarının gözlerinde ise yaşlar.

00:08:54.803 --> 00:08:57.236
Bazıları yabancıları kucakladı
ve içeri davet etti,

00:08:57.260 --> 00:08:58.997
diğerleri ailelerini getirdi.

NOTE Paragraph

00:09:01.796 --> 00:09:05.574
Küçük iyiliklerin etkileri büyüktür.

00:09:06.551 --> 00:09:08.621
Bulunduğunuz toplumda,

00:09:08.645 --> 00:09:10.245
aklınızın alamayacağı acılar var.

00:09:10.885 --> 00:09:15.929
Bu yüzden, bir daha, "Onlar"dan olabilecek
taksi şoförüne denk gelirseniz

00:09:16.462 --> 00:09:18.620
artı bir beş lira daha verin.

00:09:20.025 --> 00:09:22.267
Bir daha otel temizlikçisi gördüğünüzde,

00:09:22.451 --> 00:09:24.704
ona teşekkür edin ve 
daha fazla bahşiş verin.

00:09:25.895 --> 00:09:28.283
Bir daha bahçıvanınızı,

00:09:28.307 --> 00:09:30.331
çocuk bakıcınızı gördüğünüzde,

00:09:30.355 --> 00:09:31.712
böyle bir insan görürseniz

00:09:31.736 --> 00:09:34.281
onlara içtenlikle sarılın
ve ait olduklarını söyleyin.

00:09:34.315 --> 00:09:36.095
Onları ait olduklarını hissettirin.

00:09:36.856 --> 00:09:38.189
Büyük politikalar zamanı

00:09:38.213 --> 00:09:41.935
ama aynı zamanda
büyük kibarlıklar zamanı.

00:09:43.206 --> 00:09:45.110
Çünkü kim olduğumuzu göstermeliyiz,

00:09:45.134 --> 00:09:47.201
bu milleti göstermeliyiz.

NOTE Paragraph

00:09:47.712 --> 00:09:52.692
Oturup da bu saçmalığı izleyemeyiz.

00:09:52.692 --> 00:09:53.518
(Sesi titriyor)

NOTE Paragraph

00:09:53.791 --> 00:09:56.402
Bunun durması gerekiyor,
bunun şimdi durması gerekiyor.

NOTE Paragraph

00:09:57.196 --> 00:09:58.373
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:09:58.397 --> 00:10:02.682
(Alkış)