1 00:00:02,048 --> 00:00:03,381 Bu, kişisel bir konu. 2 00:00:05,309 --> 00:00:08,596 Devletin "Sabaha seni öldüreceğiz" demesinin 3 00:00:08,596 --> 00:00:10,715 nasıl bir şey olduğunu biliyorum. 4 00:00:12,194 --> 00:00:14,665 İhtar üzerine 6 saat içinde bir ülkeyi terk etmenin 5 00:00:14,665 --> 00:00:17,972 ve birinin kanepesinde kalakalmanın nasıl bir şey olduğunu biliyorum. 6 00:00:17,972 --> 00:00:23,102 Ülkelerin neden başarılı oldukları ve olmadıkları üzerine bir kitap yazdım. 7 00:00:23,246 --> 00:00:25,269 250 sayfayı özetleyeyim. 8 00:00:25,833 --> 00:00:27,548 Devletler merhametli olmalıdır, 9 00:00:27,548 --> 00:00:28,698 nazik olmalıdır, 10 00:00:28,698 --> 00:00:31,174 zeki olmalıdır, cesur olmalıdır. 11 00:00:31,523 --> 00:00:33,285 Oysa ne işe yaramaz biliyor musunuz? 12 00:00:33,285 --> 00:00:36,109 Korku ve zalimlik yoluyla yönettiğinizde 13 00:00:36,109 --> 00:00:37,509 bu hiç işe yaramaz. 14 00:00:37,811 --> 00:00:39,962 Bir süreliğine Cengiz Han'ı oynayabilirsiniz, 15 00:00:39,962 --> 00:00:41,986 bir süreliğine Stalin'i oynayabilirsiniz, 16 00:00:41,986 --> 00:00:44,051 bir süreliğine Pinochet'i oynayabilirsiniz 17 00:00:44,051 --> 00:00:45,721 ama bu uzun vadede işe yaramaz. 18 00:00:46,800 --> 00:00:48,342 Uzun vadede işe yaramaz 19 00:00:48,342 --> 00:00:51,172 çünkü korku ve zalimlikle yönetmek için 20 00:00:51,172 --> 00:00:53,172 bir bölünme yaratmak zorundasınız. 21 00:00:53,855 --> 00:00:56,823 Ülkenin büyük bir bölümünü alıp 22 00:00:56,823 --> 00:00:59,270 diğerlerinin onlar gibi olmadığına inandırmalısınız. 23 00:00:59,886 --> 00:01:01,240 Onlarla arkadaş olmamaları, 24 00:01:01,240 --> 00:01:03,642 onlarla konuşmamaları gerektiğine ikna etmelisiniz. 25 00:01:03,642 --> 00:01:05,043 O insanların pis olduğuna, 26 00:01:05,043 --> 00:01:07,914 o insanların suçlu olduğuna, o insanların tecavüzcü olduğuna 27 00:01:08,701 --> 00:01:11,624 ve ülkenin onlar yüzünden tehlikede olduğuna ikna etmelisiniz. 28 00:01:12,551 --> 00:01:15,992 Bunu ülkenizde yaparak milyonlarca dolar harcarsanız 29 00:01:16,392 --> 00:01:18,325 yurt dışında düşmanlarınız olur 30 00:01:20,097 --> 00:01:22,564 ve aralarında bölünmeler yaratırsınız. 31 00:01:23,149 --> 00:01:24,882 Ancak bunun sonuçları var. 32 00:01:25,355 --> 00:01:28,261 Günümüzde Birleşmiş Milletler'deki milli marşların, sınırların 33 00:01:28,261 --> 00:01:29,808 ve bayrakların dörtte üçü, 34 00:01:29,808 --> 00:01:32,037 20-30 yıl önce yoktu. 35 00:01:33,601 --> 00:01:35,188 O sınırlar bugün var, 36 00:01:35,188 --> 00:01:37,942 o bayraklar yaratıldı, çünkü birileri dedi ki: 37 00:01:37,966 --> 00:01:39,458 "İskoçlar bizim gibi değil," 38 00:01:39,482 --> 00:01:40,823 "Galliler bizim gibi değil" 39 00:01:40,847 --> 00:01:42,288 "Basklar bizim gibi değil," 40 00:01:42,312 --> 00:01:44,233 "Kuzey İtalyanlar bizim gibi değil," 41 00:01:44,257 --> 00:01:45,736 "Müslümanlar bizim gibi değil," 42 00:01:45,760 --> 00:01:48,360 siyahlar, beyazlar, Hristiyanlar bizim gibi değil. 43 00:01:49,442 --> 00:01:51,876 "Onlara karşı biz" karşıtlığı yaratıyorsunuz, 44 00:01:52,347 --> 00:01:53,910 milletleri yok ediyorsunuz. 45 00:01:54,957 --> 00:01:57,590 Bu karşıtlığı yaratmaktan doğan sorunun bir tarafı da 46 00:01:57,590 --> 00:01:58,827 bunu yapmanın zor olması. 47 00:02:00,109 --> 00:02:01,283 Yapmanız gereken şey, 48 00:02:01,307 --> 00:02:03,905 insanların saçmalıklara inanmasını sağlamak. 49 00:02:05,096 --> 00:02:07,587 İnsanlar bir kez saçmalıklara inanırsa 50 00:02:07,611 --> 00:02:09,906 gaddarlık yapmaya başlayabilir. 51 00:02:10,239 --> 00:02:11,834 İşte bunun dinamiği de bu. 52 00:02:11,858 --> 00:02:13,925 Eğer bu dinamiği oluşturmazsanız 53 00:02:14,236 --> 00:02:16,434 "Onlara karşı biz" karşıtlığını oluşturmadıkça 54 00:02:16,458 --> 00:02:19,051 Ruanda'da yaptığınız katliamı yapamazsınız, 55 00:02:19,689 --> 00:02:22,315 Yugoslavya'da yaptığınız katliamı yapamazsınız. 56 00:02:22,339 --> 00:02:24,632 Size güncel göçmenlik politikasını özetleyeyim. 57 00:02:24,656 --> 00:02:29,594 Olabildiğimiz kadar acımasız olup "onları" caydıralım 58 00:02:29,863 --> 00:02:31,996 ve çocuklarını hedef alalım. 59 00:02:33,474 --> 00:02:36,267 Çocukların peşindeler. 60 00:02:37,252 --> 00:02:39,260 Amerikalı avukatların tartıştıkları şey: 61 00:02:39,264 --> 00:02:42,390 çocukların sabuna, kucaklamaya duşa ihtiyacı yok. 62 00:02:42,390 --> 00:02:45,293 Yetişkinlerin yardımına da serbest bırakma tarihine de yok. 63 00:02:45,293 --> 00:02:50,194 20 yıllık çalışan, bozuk bir arka lamba yüzünden kenara çekiliyor 64 00:02:50,459 --> 00:02:52,134 ve hapse atılıyor, 65 00:02:52,158 --> 00:02:53,681 belki ömür boyu, 66 00:02:53,705 --> 00:02:55,506 kanuni temsili bile yok. 67 00:02:55,530 --> 00:02:59,077 Dünya Ticaret Merkezi'ni patlatan teröristler avukat buluyor, 68 00:02:59,514 --> 00:03:02,886 bu çocukların ve ebeveynlerin ise avukatı olmuyor. 69 00:03:03,756 --> 00:03:07,195 Devletler dünyadaki en çaresiz, acı içindeki insanlara 70 00:03:07,522 --> 00:03:11,517 "Çocuğunu aldım, geri istiyorsan DNA testi için 800 dolar öde." diyor. 71 00:03:12,784 --> 00:03:15,108 3 yaşındaki çocuk mahkemeye çıkıyor. 72 00:03:15,649 --> 00:03:19,745 Hepimiz bu mahkeme sahnelerini izlemişizdir. 73 00:03:19,769 --> 00:03:20,944 Heyecanlı sahnelerdir, 74 00:03:20,968 --> 00:03:23,777 yukarıda bilge bir hakim oturur, 75 00:03:23,801 --> 00:03:25,797 savunma avukatı saldırır 76 00:03:25,821 --> 00:03:27,783 ve savcı da karşı hücuma geçer 77 00:03:27,807 --> 00:03:30,188 ve sonra neler olacağını anlarsınız. 78 00:03:30,212 --> 00:03:33,252 Şu anda neler olduğunu anlamanızı istiyorum. 79 00:03:35,220 --> 00:03:38,700 Oradaki savcı, sert bir savcı. 80 00:03:40,450 --> 00:03:43,938 Bizim adımıza, halk adına suçluyor ve saldırıyor. 81 00:03:45,436 --> 00:03:47,608 Oradaki hakim kendini beğenmiş bir hakim, 82 00:03:47,632 --> 00:03:49,380 siyah cübbesini giymiş 83 00:03:50,381 --> 00:03:52,008 ve sanığı sorguluyor 84 00:03:52,032 --> 00:03:54,166 oradan, yukarıdan sorguluyor. 85 00:03:55,569 --> 00:03:57,355 Sanık ise 3 yaşında, 86 00:03:57,379 --> 00:04:00,579 boyu masaya bile ulaşmıyor. 87 00:04:02,514 --> 00:04:05,314 Sanık dili bilmiyor. 88 00:04:05,911 --> 00:04:10,204 Çeviri için taktığı kulaklıklar başından düşüyor 89 00:04:10,228 --> 00:04:15,560 çünkü Amerikan mahkemelerinde 3 yaşındaki çocuklara göre kulaklık yok 90 00:04:16,498 --> 00:04:19,437 çünkü kendilerini savunmaları beklenmiyor. 91 00:04:21,133 --> 00:04:22,913 Bu, adaleti bir alay konusu yapıyor, 92 00:04:22,913 --> 00:04:25,016 dava sistemini bir alay konusu yapıyor, 93 00:04:25,040 --> 00:04:28,002 bir millet olarak kimliğimizi bir alay konusu haline geliyor. 94 00:04:28,143 --> 00:04:29,610 Bunlar saçmalık. 95 00:04:30,443 --> 00:04:31,626 Bunlar gaddarlık. 96 00:04:31,650 --> 00:04:33,562 Bu akıl almaz bir şey. 97 00:04:33,586 --> 00:04:35,601 Birtakım istatistiklere bakıyoruz 98 00:04:35,625 --> 00:04:37,959 ama anlamanızı istiyorum, 99 00:04:37,983 --> 00:04:42,282 bu sizin çocuklarınızı büyüten kahyanın başına geliyor. 100 00:04:43,529 --> 00:04:46,989 Bu, evinize bakan bahçıvanın başına geliyor. 101 00:04:48,291 --> 00:04:50,839 Bu, geçen hafta gittiğiniz lüks restoranda 102 00:04:50,863 --> 00:04:53,405 bulaşıkları yıkayan adamın başına geliyor. 103 00:04:55,049 --> 00:04:58,535 Bu, sabahları gazetenizi getiren insanların başına geliyor. 104 00:04:58,559 --> 00:05:00,048 Bu sizin toplumunuz, 105 00:05:00,072 --> 00:05:04,261 bunlar, sizinle birlikte yaşayan insanlar. 106 00:05:05,467 --> 00:05:06,633 Size iyi davranan, 107 00:05:06,657 --> 00:05:07,856 size saygıyla davranan, 108 00:05:07,880 --> 00:05:09,126 çocuklarınıza bakan, 109 00:05:09,140 --> 00:05:10,753 nine ve dedenize bakan insanlar. 110 00:05:10,753 --> 00:05:13,126 Bu Luis, bu Laura, 111 00:05:13,150 --> 00:05:14,300 bu Jaime. 112 00:05:14,848 --> 00:05:18,279 Bu bir "Aman, bunlar sınırda oluyor" hikâyesi değil. 113 00:05:18,452 --> 00:05:21,319 Bunlar şu anda toplumumuzda gerçekleşiyor 114 00:05:23,765 --> 00:05:25,114 ve buradaki tehlike ise, 115 00:05:25,138 --> 00:05:28,773 bir kere saçmalıkları ve gaddarlığı normalleştirmeye başladığınızda, 116 00:05:28,797 --> 00:05:31,392 insanlar bu uygulamaların yasal olduğunu sanıyor. 117 00:05:31,416 --> 00:05:34,386 Okul yönetim kurulu şunun gibi mektuplar gönderiyor: 118 00:05:34,410 --> 00:05:35,870 "Sevgili ebeveyn, 119 00:05:35,894 --> 00:05:40,044 çocuğunuzun yemekhaneye öğle yemeği borcu olduğu için 120 00:05:40,068 --> 00:05:42,546 çocuğunuz alınıp 121 00:05:42,546 --> 00:05:44,311 koruyucu aile sistemine verilebilir. 122 00:05:44,311 --> 00:05:45,891 Bu, okul yönetimince gönderiliyor 123 00:05:45,935 --> 00:05:47,412 çünkü insanlar şöyle düşünüyor: 124 00:05:47,412 --> 00:05:50,880 "Bu bir caydırma yöntemi olabilir." 125 00:05:53,219 --> 00:05:55,139 Bir uçağa bindiğinizde, 126 00:05:56,147 --> 00:05:59,273 çocuklardan ve birinci sınıftan önce 127 00:06:00,164 --> 00:06:02,136 üniformalı askerler vardır. 128 00:06:03,981 --> 00:06:05,848 Onların bazıları göçmen. 129 00:06:06,545 --> 00:06:09,198 Anlaşma şu: Orduya katıl, 130 00:06:09,318 --> 00:06:11,679 döneminde hizmet et, onurlu bir şekilde terhis ol, 131 00:06:11,703 --> 00:06:12,853 vatandaşlık al. 132 00:06:14,243 --> 00:06:15,903 Bu anlaşmaları, 133 00:06:15,917 --> 00:06:18,253 imzalandıktan sonra iptal ediyoruz. 134 00:06:19,442 --> 00:06:21,838 Eğer bu askerler görevde ölürse 135 00:06:21,862 --> 00:06:25,799 eşlerini ve bazen de çocuklarını sınır dışı ediyoruz. 136 00:06:25,823 --> 00:06:27,895 Bunlar bizi koruyan insanlar. 137 00:06:27,919 --> 00:06:30,252 Bunlar onurlandırdığımız insanlar. 138 00:06:30,617 --> 00:06:31,847 Bunlar cesur olanlar. 139 00:06:31,871 --> 00:06:33,593 Onlara bu şekilde davranıyoruz. 140 00:06:33,617 --> 00:06:36,561 Onlar sınırı yasa dışı geçen insanlar değil. 141 00:06:36,585 --> 00:06:39,918 Bu tür davranışa izin verdiğiniz zaman, 142 00:06:39,942 --> 00:06:44,434 toplumda normalleşiyor ve toplumu parçalıyor. 143 00:06:45,045 --> 00:06:48,136 Ülkeler çok çalışmayla ve göçmen gücü ile kuruldu. 144 00:06:48,160 --> 00:06:49,626 Hepimiz göçmeniz. 145 00:06:50,165 --> 00:06:52,522 Sadece farklı zamanlarda geldik. 146 00:06:52,546 --> 00:06:57,554 Bu ülkenin ana işletmelerinin yüzde elli beşi 147 00:06:57,578 --> 00:07:01,125 en başarılılarının, en değerlilerinin yüzde elli beşi 148 00:07:01,149 --> 00:07:05,101 yabancı öğrenciler ya da göçmenler tarafından kuruldu. 149 00:07:05,125 --> 00:07:07,895 Ya kurucu ya da ortak kuruculardı. 150 00:07:07,919 --> 00:07:10,680 Ve işte son üç yılda, 151 00:07:10,704 --> 00:07:12,760 dünyanın en iyi beyinlerine olan şey: 152 00:07:12,784 --> 00:07:15,093 Yüzde kırk ikisi vize alamadı 153 00:07:15,117 --> 00:07:17,045 veya almamayı tercih etti. 154 00:07:17,411 --> 00:07:19,903 İşte bu şekilde ekonomiyi yok edersiniz. 155 00:07:19,927 --> 00:07:22,193 Bu çocuklarla ve sınırlarla alakalı değil. 156 00:07:22,863 --> 00:07:24,013 Bizimle alakalı. 157 00:07:25,696 --> 00:07:28,481 İnsan olarak, bir millet 158 00:07:29,387 --> 00:07:31,453 veya bir birey olarak bizimle alakalı. 159 00:07:32,601 --> 00:07:34,668 Bu, soyut bir tartışma değil. 160 00:07:37,852 --> 00:07:39,692 Çoğumuz şöyle düşünmeyi severiz: 161 00:07:40,732 --> 00:07:44,071 Eğer Hitler'in zamanında olsaydık 162 00:07:44,095 --> 00:07:45,903 sokaklarda olurduk, 163 00:07:45,927 --> 00:07:48,641 ona karşı çıkardık, Mengele'yi durdururduk. 164 00:07:48,665 --> 00:07:50,331 Çoğumuz şöyle düşünmeyi seviyor: 165 00:07:51,276 --> 00:07:53,228 Eğer 60'larda olsaydık 166 00:07:53,252 --> 00:07:55,355 Özgürlük Atlıları ile birlikte olurduk. 167 00:07:55,379 --> 00:07:57,910 Selma'daki köprüde olurduk. 168 00:07:57,934 --> 00:07:59,084 Biliyor musunuz? 169 00:07:59,661 --> 00:08:01,217 İşte size fırsat. 170 00:08:01,241 --> 00:08:02,582 Şimdi. 171 00:08:02,606 --> 00:08:05,741 Büyük şeyler düşünüyorsunuz, 172 00:08:05,765 --> 00:08:07,169 mesele, büyük eylemler değil, 173 00:08:07,193 --> 00:08:09,328 mesele köprüyü engellemek 174 00:08:09,352 --> 00:08:11,419 ya da kendini bir yere zincirlemek değil. 175 00:08:12,148 --> 00:08:14,751 Mesele, günlük yaptığınız şeyler. 176 00:08:14,775 --> 00:08:16,428 Harvard Sanat Müzesi, 177 00:08:16,428 --> 00:08:23,456 sanatçıların göçle ve evlerini taşımakla ilgili düşünceleri üzerine bir sergi açtı. 178 00:08:23,480 --> 00:08:26,410 İnsanlar sergiden çıktı, oldukça sarsılmışlardı. 179 00:08:26,434 --> 00:08:28,292 Sonda beyaz boş bir duvar vardı. 180 00:08:29,658 --> 00:08:32,753 Küratörler çok sık görülmeyen bir şey yaptı, 181 00:08:32,777 --> 00:08:33,927 doğaçlama yaptılar. 182 00:08:34,554 --> 00:08:37,217 Dört çizgi çizdiler ve içine iki kelime yerleştirdiler. 183 00:08:37,515 --> 00:08:38,703 "Ben aitim." 184 00:08:38,727 --> 00:08:40,299 Bu sergiyi ziyaret edebilir, 185 00:08:40,323 --> 00:08:42,371 bunun önünde fotoğraf çekebilirsiniz. 186 00:08:42,395 --> 00:08:44,815 Size, bunun insanlar üzerindeki etkisini anlatamam. 187 00:08:44,839 --> 00:08:47,092 İnsanların çıkışını izledim, 188 00:08:47,116 --> 00:08:49,537 bazıları resmin önünde oturdu, 189 00:08:49,561 --> 00:08:52,490 fotoğraf çekti ve yüzlerinde büyük bir gülümseme vardı, 190 00:08:52,514 --> 00:08:54,580 bazılarının gözlerinde ise yaşlar. 191 00:08:54,803 --> 00:08:57,236 Bazıları yabancıları kucakladı ve içeri davet etti, 192 00:08:57,260 --> 00:08:58,997 diğerleri ailelerini getirdi. 193 00:09:01,796 --> 00:09:05,574 Küçük iyiliklerin etkileri büyüktür. 194 00:09:06,551 --> 00:09:08,621 Bulunduğunuz toplumda, 195 00:09:08,645 --> 00:09:10,245 aklınızın alamayacağı acılar var. 196 00:09:10,885 --> 00:09:15,929 Bu yüzden, bir daha, "Onlar"dan olabilecek taksi şoförüne denk gelirseniz 197 00:09:16,462 --> 00:09:18,620 artı bir beş lira daha verin. 198 00:09:20,025 --> 00:09:22,267 Bir daha otel temizlikçisi gördüğünüzde, 199 00:09:22,451 --> 00:09:24,704 ona teşekkür edin ve daha fazla bahşiş verin. 200 00:09:25,895 --> 00:09:28,283 Bir daha bahçıvanınızı, 201 00:09:28,307 --> 00:09:30,331 çocuk bakıcınızı gördüğünüzde, 202 00:09:30,355 --> 00:09:31,712 böyle bir insan görürseniz 203 00:09:31,736 --> 00:09:34,281 onlara içtenlikle sarılın ve ait olduklarını söyleyin. 204 00:09:34,315 --> 00:09:36,095 Onları ait olduklarını hissettirin. 205 00:09:36,856 --> 00:09:38,189 Büyük politikalar zamanı 206 00:09:38,213 --> 00:09:41,935 ama aynı zamanda büyük kibarlıklar zamanı. 207 00:09:43,206 --> 00:09:45,110 Çünkü kim olduğumuzu göstermeliyiz, 208 00:09:45,134 --> 00:09:47,201 bu milleti göstermeliyiz. 209 00:09:47,712 --> 00:09:52,692 Oturup da bu saçmalığı izleyemeyiz. 210 00:09:52,692 --> 00:09:53,518 (Sesi titriyor) 211 00:09:53,791 --> 00:09:56,402 Bunun durması gerekiyor, bunun şimdi durması gerekiyor. 212 00:09:57,196 --> 00:09:58,373 Teşekkürler. 213 00:09:58,397 --> 00:10:02,682 (Alkış)