WEBVTT 00:00:01.026 --> 00:00:02.523 Ben küçükken 00:00:02.547 --> 00:00:03.706 iki haftada bir cumaları 00:00:03.730 --> 00:00:09.132 ateist, budist, agnostik, vejetaryen olan ve zaman zaman New Age tarzında takılan 00:00:09.132 --> 00:00:14.069 son derece demokratik hayat süren biri Hintli ve biri İngiliz olan 00:00:14.069 --> 00:00:18.463 annem ve üvey babamın evinden ayrılır 00:00:19.339 --> 00:00:23.812 ve 2,2 km ötede yaşayan babam ve üvey annemin evine gider 00:00:23.836 --> 00:00:27.420 onların beyaz, Evanjelist Hristiyan, 00:00:27.444 --> 00:00:30.297 muhafazakâr, cumhuriyetçi, 00:00:30.321 --> 00:00:32.836 haftada iki defa kiliseye gidilen 00:00:32.860 --> 00:00:35.354 ve mutfağında et pişen aile yaşamına katılırdım. 00:00:35.996 --> 00:00:38.446 Sonuç olarak uyuşmazlık çözümlemesi alanında 00:00:38.470 --> 00:00:40.186 çalışmayı seçmemin nedeni çok bariz. NOTE Paragraph 00:00:40.210 --> 00:00:41.752 (Gülüşmeler) NOTE Paragraph 00:00:42.164 --> 00:00:45.911 Charlottesville, İstanbul ya da Ahmedabad fark etmeksizin 00:00:45.935 --> 00:00:47.495 uyuşmazlıkları çözümlerken 00:00:47.566 --> 00:00:49.615 karşıma çıkan sorun hep aynıydı: 00:00:50.088 --> 00:00:51.787 Tüm kültür farklılıklarına rağmen 00:00:51.811 --> 00:00:53.353 yine de dürüst kalarak 00:00:53.377 --> 00:00:56.278 insanların anlamlı bir şekilde iletişime geçmeleri, 00:00:56.302 --> 00:00:57.920 riskler almaya yönelmeleri 00:00:57.944 --> 00:01:00.508 ve bu deneyimle birlikte değişmeleri nasıl sağlanırdı? 00:01:01.626 --> 00:01:07.105 Girdiğim her uyuşmazlık ortamında oradaki elektriğin olağanüstü güzelliğini yaşarken 00:01:07.930 --> 00:01:09.612 bu ortamı terk ettiğimde ise 00:01:09.636 --> 00:01:12.404 aynı sizler gibi gündelik hayattaki toplantılara katılır, 00:01:12.428 --> 00:01:15.645 bir düğüne, konferansa ya da okula dönüş pikniğine giderdim 00:01:15.669 --> 00:01:18.006 ki bu toplantıların çoğu da vasat kalırdı. 00:01:18.155 --> 00:01:19.987 Benim gündelik toplantılarımla 00:01:20.011 --> 00:01:22.631 zıt grupların yüksek gerilimli ortamı arasında 00:01:22.655 --> 00:01:24.706 bir mana farklılığı seziyordum. 00:01:25.412 --> 00:01:27.856 Diyebilirsiniz ki, basit bir doğum günü partisinin 00:01:27.880 --> 00:01:30.215 ırkçılık tartışmasına dönüşecek hali yok tabii, 00:01:30.239 --> 00:01:32.244 ancak benim anlatmaya çalıştığım bu değil. 00:01:33.688 --> 00:01:35.083 Bir uyuşmazlık çözümlemecisi, 00:01:35.107 --> 00:01:37.180 her şeyi bir kenara bırakıp 00:01:37.204 --> 00:01:40.193 sadece insanlar arasındaki etkileşime odaklanmayı öğrenir. 00:01:40.217 --> 00:01:44.336 Günlük bir organizasyonun ev sahibi ise her şeyin yerli yerinde olmasına odaklanır 00:01:44.340 --> 00:01:47.373 -yemek, çiçekler, balık bıçağı gibi- 00:01:47.397 --> 00:01:50.721 ve konuklar arasındaki etkileşimin nasıl işleyeceğini şansa bırakır. NOTE Paragraph 00:01:51.599 --> 00:01:55.878 Ben de düşünmeye başladım, nasıl yapsak da günlük toplantılarımızda 00:01:55.902 --> 00:02:00.096 yemek gibi ayrıntılara takılmak yerine insanları daha anlamlı bir şekilde 00:02:00.120 --> 00:02:02.308 bir araya getirmeye odaklansak diye. 00:02:03.777 --> 00:02:07.654 Bunun için de onlarca cesur ve ilginç organizasyon sahibiyle röportaj yaptım; 00:02:07.678 --> 00:02:10.862 bir olimpik hokey antrenörüyle, Cirque du Soleil koreografıyla, 00:02:10.886 --> 00:02:12.969 bir hahamla, kamp sorumlusuyla. 00:02:12.993 --> 00:02:15.533 Toplantıyı manalı kılan ve insanları dönüştüren şeyin 00:02:15.533 --> 00:02:17.194 ne olduğunu öğrenmekti amacım. 00:02:17.513 --> 00:02:20.181 Bugün de öğrendiklerimi, yani yeni toplantı kurallarını 00:02:20.205 --> 00:02:22.288 sizlerle paylaşmak istiyorum. NOTE Paragraph 00:02:23.812 --> 00:02:25.586 Pek çokları bir toplantı planlarken 00:02:25.610 --> 00:02:27.899 kalıplaşmış bir formattan yola çıkıyor. 00:02:27.923 --> 00:02:30.721 Doğum günü partisi mi? Pasta ve mum lazım. 00:02:31.112 --> 00:02:32.661 Yönetim kurulu toplantısı mı? 00:02:32.661 --> 00:02:35.956 Kahverengi bir masa ve on iki adet beyaz erkeğe ihtiyaç var. NOTE Paragraph 00:02:35.987 --> 00:02:37.439 (Gülüşmeler) NOTE Paragraph 00:02:39.405 --> 00:02:43.691 Amacın zaten çok belirli olduğu düşünülüp doğrudan formata geçiliyor. 00:02:43.715 --> 00:02:46.371 Bu da toplantıları sadece sıkıcı ve benzer yapmıyor, 00:02:46.395 --> 00:02:48.620 aynı zamanda da daha önemli bir şeyi, 00:02:48.644 --> 00:02:51.060 ihtiyaçlarımıza hitap etme fırsatını kaçırtıyor. 00:02:51.904 --> 00:02:55.512 Daha anlamlı bir günlük toplantı organize etmenin ilk adımı, 00:02:56.405 --> 00:03:00.151 özgün, tartışmaya yer açan bir amaç benimsemekten geçiyor. NOTE Paragraph 00:03:01.381 --> 00:03:04.946 Tanıdığım bir anne adayı doğum öncesi partisi vermekten çekiniyordu. 00:03:05.542 --> 00:03:08.449 Kartondan bebeklerle oynanan kalıplaşmış oyunları 00:03:08.473 --> 00:03:11.303 ya da hediye açma törenini tuhaf ve önemsiz buluyordu. 00:03:11.787 --> 00:03:13.130 O da bir an durup düşündü: 00:03:13.154 --> 00:03:15.795 "Doğum öncesi partisi neden verilir 00:03:15.819 --> 00:03:18.554 ve benim şu anda ihtiyacım olan nedir?" 00:03:19.268 --> 00:03:21.604 Bu şekilde farkına vardı ki asıl ihtiyacı olan şey 00:03:21.628 --> 00:03:24.788 kendisinin ve eşinin -onu da unutmamak gerek- ebeveynliğe geçişteki 00:03:24.812 --> 00:03:26.393 korkularından bahsetmekti. 00:03:26.817 --> 00:03:30.440 O da iki arkadaşından bu temayla ilgili bir parti hazırlamalarını istedi. 00:03:30.978 --> 00:03:34.038 Güneşli bir öğle sonrası altı kadın buluşmuş oldular. 00:03:34.062 --> 00:03:38.744 İlk olarak da doğum korkusundan konuştular zira anne adayı doğumdan çok korkuyordu. 00:03:38.768 --> 00:03:41.076 Anne adayına onun hayatından hikâyeler anlattılar 00:03:41.100 --> 00:03:44.923 ki aslında sahip olduğu 00:03:44.947 --> 00:03:48.687 cesur, mucizevi, inançlı, feragatli karakterini ona hatırlatsın 00:03:49.513 --> 00:03:52.820 ve doğum sırasında ona yardımcı olsun diye. 00:03:52.844 --> 00:03:57.504 Her karakter özelliği için de getirdikleri kolyeye bir boncuk bağladılar, 00:03:57.528 --> 00:04:00.632 bu kolyeyi doğum sırasında da taksın diye. NOTE Paragraph 00:04:01.216 --> 00:04:03.238 Sonrasında baba adayı da onlara katıldı, 00:04:03.262 --> 00:04:07.189 karı koca yeni aile yeminleri yazdılar ve bunları yüksek sesle okudular. 00:04:07.213 --> 00:04:09.735 Ebeveyn olduklarında evliliklerinin önce geleceğine 00:04:09.795 --> 00:04:11.223 yemin ettiler ilk olarak, 00:04:11.247 --> 00:04:14.054 sonrasında da doğacak oğulları için bir yemin yazdılar, 00:04:14.078 --> 00:04:17.380 her iki aileye ait vasıflardan hangilerini oğullarına öğreteceklerini 00:04:17.404 --> 00:04:19.839 ve hangilerinden onu uzak tutacaklarını söylediler. 00:04:20.392 --> 00:04:24.156 Sonunda da akşam yemeği için kadınlı erkekli bir arkadaş grubu katıldı onlara. 00:04:24.180 --> 00:04:28.096 Hediye yerine her biri kendi çocukluk dönemine ait bir hatırayı getirmişti 00:04:28.120 --> 00:04:29.774 ve bu hatıraları paylaştılar. NOTE Paragraph 00:04:29.798 --> 00:04:33.589 Bütün bunların bir doğum öncesi partisi için çok fazla olduğunu düşünebilirsiniz 00:04:33.613 --> 00:04:36.301 ya da biraz garip olduğunu, fazlaca özele girdiğini. 00:04:36.325 --> 00:04:37.499 Şöyle söyleyeyim, 00:04:37.523 --> 00:04:38.567 bu gayet özgün 00:04:38.567 --> 00:04:40.393 ve tartışmaya yer açan bir toplantı. 00:04:40.417 --> 00:04:42.006 O insanlara özgün, 00:04:42.030 --> 00:04:46.153 tıpkı sizin toplantılarınızın da size özgün olması gerektiği gibi. NOTE Paragraph 00:04:46.353 --> 00:04:50.047 Daha anlamlı bir günlük toplantı organize edebilmenin ikinci adımı, 00:04:50.071 --> 00:04:52.773 iyi bir tartışma ortamı yaratmaktan geçiyor. 00:04:53.908 --> 00:04:55.543 Belki benim gibi sizlere de 00:04:55.567 --> 00:04:58.924 yemek masasında seks, politika ve dinden bahsedilmemesi öğretilmiştir. 00:04:59.295 --> 00:05:02.202 Güzel bir kural aslında, ortamdaki uyumu korur 00:05:02.226 --> 00:05:03.833 ya da en azından bunu amaçlar. 00:05:03.857 --> 00:05:08.329 Ancak toplantıyı anlamlı kılan kilit bir bileşeni, böyle ortak bir konunun 00:05:08.353 --> 00:05:09.979 cezbedici hararetini yok eder. 00:05:10.736 --> 00:05:14.883 İyi bir toplantı kendiliğinden doğru koşulları yaratarak 00:05:14.907 --> 00:05:17.273 iyi bir tartışma ortamı üretir. 00:05:17.297 --> 00:05:21.755 Zira insanlar arasındaki iletişimi bozan sadece sağlıksız bir uyuşmazlık değil 00:05:21.779 --> 00:05:24.068 aynı zamanda da sağlıksız bir huzurdur. 00:05:25.218 --> 00:05:27.929 Bir seferinde bir mimarlık şirketiyle çalışmıştım, 00:05:27.953 --> 00:05:29.432 şirket bir dönüm noktasındaydı. 00:05:29.456 --> 00:05:33.318 Bir mimarlık şirketi olarak devam edip yapı inşaatına mı odaklanmaları 00:05:33.342 --> 00:05:35.353 yoksa yeni moda dizayn firmasına dönüşerek 00:05:35.377 --> 00:05:37.863 mekânlar inşa etmenin ötesine mi geçmeleri 00:05:37.887 --> 00:05:40.700 gerektiğine karar veremiyorlardı. 00:05:40.724 --> 00:05:42.801 Ortada gerçek bir fikir uyuşmazlığı vardı 00:05:42.825 --> 00:05:46.241 ancak bunu göremiyordunuz çünkü kimse fikrini paylaşmıyordu. 00:05:46.265 --> 00:05:48.110 Biz de iyi bir tartışma ortamı kurduk. 00:05:48.134 --> 00:05:51.327 Öğle yemeğinden sonra tüm mimarlar geri geldiğinde 00:05:51.351 --> 00:05:54.395 bir kafes dövüşü düzenledik. 00:05:55.479 --> 00:05:56.666 Mimarlar içeri girdiler, 00:05:56.690 --> 00:06:00.095 onlardan birini bir köşeye oturtup yapı mimarisini savunmasını istedik, 00:06:00.119 --> 00:06:01.984 diğer köşedeki de dizaynı savunacaktı. 00:06:02.008 --> 00:06:03.986 Boyunlarına da birer beyaz havlu verdik, 00:06:04.010 --> 00:06:06.208 havluları banyodan çalmıştık ama neyse, 00:06:06.232 --> 00:06:08.659 iPadlerden birinde Rocky müziği açtık, 00:06:08.683 --> 00:06:10.852 her birine Don King benzeri bir menajer verdik 00:06:10.876 --> 00:06:13.477 ki şevke gelsinler, karşı savlara hazırlansınlar diye 00:06:13.501 --> 00:06:17.012 ve firmanın geleceği için en iyisi olduğunu düşündükleri argümanları 00:06:17.036 --> 00:06:18.645 birbirleriyle yarıştırdık. 00:06:19.344 --> 00:06:22.638 Ama kibar olma gereği hissediyorlar ve bu yüzden ilerleyemiyorlardı. 00:06:22.662 --> 00:06:26.668 Biz de geri kalan herkesten iş arkadaşlarının gözü önünde 00:06:26.692 --> 00:06:28.332 bir taraf seçmelerini istedik. 00:06:28.356 --> 00:06:31.323 Herkesin açık açık nerede durduğunu gösterebilmesiyle birlikte 00:06:31.347 --> 00:06:32.634 kördüğüm çözülmüş oldu. 00:06:33.240 --> 00:06:34.733 Yapı mimarisi kazandı. NOTE Paragraph 00:06:35.479 --> 00:06:36.922 Bu iş dünyasından bir örnekti. 00:06:36.946 --> 00:06:42.127 Peki ya gergin geçebilecek bir Şükran Günü örneği vermek istersek? 00:06:42.151 --> 00:06:43.384 Fikri olan? NOTE Paragraph 00:06:43.408 --> 00:06:45.079 (Gülüşmeler) NOTE Paragraph 00:06:46.041 --> 00:06:48.573 Öncelikle amacı sorgulayalım. 00:06:48.597 --> 00:06:51.797 Yemeği verecek olan ailenin bu sene neye ihtiyacı var? 00:06:52.594 --> 00:06:55.610 Eğer sağlıklı bir hararetli ortamsa ihtiyaç duyulan, 00:06:55.634 --> 00:07:00.545 fikir paylaşımı yerine bir geceliğine hikâye paylaşımı denenebilir. 00:07:01.387 --> 00:07:04.304 İçinde çatışma unsuru bulunduran bir tema seçin örneğin 00:07:04.825 --> 00:07:06.146 ve herkese fikirleri yerine 00:07:06.170 --> 00:07:09.226 hayat tecrübelerinden bir hikâye paylaşmalarını söyleyin. 00:07:09.250 --> 00:07:11.762 O masadaki kimsenin duymadığı bir hikâye olsun, 00:07:11.786 --> 00:07:14.351 farklılıklar ya da aidiyetle ilgili 00:07:14.375 --> 00:07:16.774 ya da fikirlerin değiştiği bir döneme ait olsun 00:07:17.542 --> 00:07:19.766 ve ortamın huzuru bozulmadan 00:07:19.790 --> 00:07:21.670 herkes birbirinin dünyasına girebilsin. NOTE Paragraph 00:07:23.559 --> 00:07:26.837 Daha anlamlı bir günlük toplantı organize edebilmenin üçüncü adımı da 00:07:27.948 --> 00:07:30.727 tek seferlik ve duruma özgün kurallar kullanarak 00:07:30.751 --> 00:07:33.737 geçici bir alternatif dünya yaratmak. NOTE Paragraph 00:07:35.021 --> 00:07:38.761 Bundan birkaç yıl önce fark etmiştim davetiyelere çeşitli kurallar eklendiğini. 00:07:39.580 --> 00:07:42.064 Sıkıcı ya da kontrol edici kurallar mı dersiniz? 00:07:43.000 --> 00:07:44.233 Kesinlikle hayır. 00:07:44.257 --> 00:07:47.013 Bulunduğumuz bu çok kültürlü ve kesişimsel toplumda, 00:07:47.037 --> 00:07:49.114 çoğumuzun bir araya getirilip 00:07:49.138 --> 00:07:51.905 bizimkilere benzemeyen normlarla yetiştirildiği, 00:07:51.929 --> 00:07:54.198 kendi normlarımızınsa farklı kaldığı bu toplumda 00:07:54.222 --> 00:07:56.138 dile getirilmeyen kurallar sorun doğurur. 00:07:57.141 --> 00:08:00.695 Halbuki özgün, anında belirlenen kurallar manalı bir toplanmaya kapı açar. 00:08:00.719 --> 00:08:04.888 Bunlar, özel bir amaca hizmet eden tek seferlik anayasalar gibidir. 00:08:04.912 --> 00:08:07.433 İş yerindekilerle çıkılan bir yemekte örneğin, 00:08:07.457 --> 00:08:09.682 farklı jenerasyonlar bir araya gelir ki 00:08:09.706 --> 00:08:12.805 bu grupların topluluk içinde telefon kullanma kuralları farklıdır. 00:08:13.991 --> 00:08:15.961 "Telefonuna ilk bakan hesabı üstlenir!" 00:08:15.985 --> 00:08:17.240 kuralı böyle bir ortamda NOTE Paragraph 00:08:17.264 --> 00:08:18.676 (Gülüşmeler) NOTE Paragraph 00:08:18.700 --> 00:08:19.906 denenebilir mesela. NOTE Paragraph 00:08:19.930 --> 00:08:21.398 (Alkışlar) NOTE Paragraph 00:08:21.422 --> 00:08:24.307 Girişimcilik tavsiyeleri verilen bir toplantıda 00:08:24.331 --> 00:08:26.764 tek konuşanın o bilindik, cesur sermayeci olmasını 00:08:26.788 --> 00:08:28.844 önlemek için NOTE Paragraph 00:08:28.868 --> 00:08:29.884 (Gülüşmeler) NOTE Paragraph 00:08:29.908 --> 00:08:31.351 -anladığınızı görebiliyorum- NOTE Paragraph 00:08:31.375 --> 00:08:32.409 (Gülüşmeler) NOTE Paragraph 00:08:32.433 --> 00:08:35.857 katılımcıların mesleklerini söylemelerinin yasak olması kuralı mesela. NOTE Paragraph 00:08:36.437 --> 00:08:38.184 Ya da annelerin buluştuğu bir yemekte 00:08:38.208 --> 00:08:40.037 bir araya geldiklerinde hep konuşulan 00:08:40.037 --> 00:08:44.416 standart konuları değiştirmek adına, çocuklarından bahsederlerse 00:08:44.440 --> 00:08:47.497 ceza olarak bir shot kadehini kafaya dikmeleri kuralı gibi. NOTE Paragraph 00:08:47.521 --> 00:08:50.139 (Gülüşmeler) NOTE Paragraph 00:08:50.624 --> 00:08:51.938 Tam bir akşam yemeği yani. NOTE Paragraph 00:08:53.258 --> 00:08:55.303 Kurallar son derece güçlüdür 00:08:55.327 --> 00:09:00.196 zira geçici olsa da değişmemizi ve kendimizi ortama uydurmamızı sağlar. 00:09:00.220 --> 00:09:02.210 Duruma özgün, tek seferlik kuralların da 00:09:02.234 --> 00:09:04.558 farklı toplumlar üzerinde özgün etkileri vardır. 00:09:05.028 --> 00:09:07.269 Farklılıkları aşarak bir araya gelmemizi, 00:09:07.293 --> 00:09:08.777 bağlanmamızı sağlar, 00:09:08.801 --> 00:09:10.160 aynı olmak zorunda olmadan 00:09:10.184 --> 00:09:11.958 bir aradalığımızı anlamlı kılar. NOTE Paragraph 00:09:13.104 --> 00:09:14.582 Ben küçükken 00:09:15.444 --> 00:09:18.536 iki farklı dünyamda da yolumu bir bukalemuna dönüşerek bulurdum. 00:09:19.266 --> 00:09:21.477 Mesela biri hapşırdığında annemin evindeysem 00:09:21.501 --> 00:09:23.131 "Çok yaşa", 00:09:23.155 --> 00:09:25.983 babamın evindeysem "Tanrı seni korusun" derdim. 00:09:26.848 --> 00:09:29.216 Kendimi korumak adına, pek çoklarımız gibi 00:09:29.240 --> 00:09:30.764 ben de saklanmayı seçerdim. 00:09:31.420 --> 00:09:34.179 Yetişkin olup uyuşmazlık alanında çalışana kadar da 00:09:34.203 --> 00:09:36.222 saklanmayı bırakmadım. 00:09:37.730 --> 00:09:40.574 Bu noktada görüyorum ki bütün o toplantıların 00:09:40.598 --> 00:09:42.185 bana göre en üst amacı 00:09:42.209 --> 00:09:44.553 bizlerin bir araya gelmesini, 00:09:45.410 --> 00:09:47.922 kim olduğumuzu göstermemizi 00:09:47.946 --> 00:09:50.081 ve görmemizi sağlamak. NOTE Paragraph 00:09:51.510 --> 00:09:53.718 Nasıl toplandığımızın önemi de çok büyük 00:09:55.210 --> 00:09:57.562 zira toplantı tarzımız aynı zamanda 00:09:57.586 --> 00:09:59.581 hayatımızı nasıl yaşadığımızı gösterir. NOTE Paragraph 00:09:59.627 --> 00:10:00.784 Teşekkürler. NOTE Paragraph 00:10:00.808 --> 00:10:05.019 (Alkışlar)