WEBVTT 00:00:01.333 --> 00:00:02.809 Oziq ovqat yetkazib berish, 00:00:02.833 --> 00:00:05.809 Bu yangi avlodni ochlikdan qutqaradi. 00:00:06.770 --> 00:00:08.188 Hisob-kitobim bo'yicha, 00:00:08.212 --> 00:00:11.950 Amerikaliklar restoranlarga 20 milliondan ortiq yetkazib berish uchun buyurtma 00:00:11.974 --> 00:00:13.640 berishadi har kuni . 00:00:14.022 --> 00:00:17.458 Bu buyurtmalarning yarmidan ko'pi, yaqin masofadan beriladi. 00:00:17.482 --> 00:00:21.233 Ammo 9/10 tasi avtoulovda yetkaziladi. 00:00:21.607 --> 00:00:23.933 Shunday qiliib, 00:00:23.957 --> 00:00:25.861 2 funtlik burritoni 00:00:25.885 --> 00:00:27.655 2 tonnalik avtoulovda yetkazayapmiz 00:00:27.679 --> 00:00:29.914 kuniga 20 million marta. 00:00:29.938 --> 00:00:32.072 Sizga burritoni olib borayotgan narsa 00:00:32.096 --> 00:00:34.850 aslida 2 tonnalik 00:00:34.874 --> 00:00:36.263 issiq o'rindiqli metaldir. NOTE Paragraph 00:00:36.287 --> 00:00:37.609 Tan olaylik. 00:00:37.633 --> 00:00:39.633 Bizga avtoulovlarga bog'lanib qolganmiz. 00:00:40.085 --> 00:00:41.935 Bilasizmi, 00:00:41.959 --> 00:00:45.434 har bir avtoulov uchun, to'rtta bo'sh joy bo'lishini? 00:00:45.458 --> 00:00:46.831 Ba'zi shahar markazlarida, 00:00:46.855 --> 00:00:49.942 ko'chmas mulkning yarmidan ko'pi avtoulovlar uchun ajratilgan. 00:00:50.427 --> 00:00:53.401 Shaharlarimizni avtoulovlar uchun qurganmiz. 00:00:53.425 --> 00:00:56.290 Chunki biz avtoulovni 2 mil uchun ham, 00:00:56.314 --> 00:00:57.861 200 mil uchun ham ishlatamiz. 00:00:57.885 --> 00:01:00.290 Yolg'iz holda, yoki oila bilan. 00:01:00.688 --> 00:01:05.600 Biz qahva yoki qahva stolini olish uchun ham bir xil avtoulovdan foydalanamiz. 00:01:06.019 --> 00:01:08.796 Agar shu ko'cha va avtoturargohlardan qutulsak, 00:01:08.820 --> 00:01:10.201 ko'proq uy-joy hamda, 00:01:10.225 --> 00:01:12.328 ijtimoiy joy va parklar qura olamiz. 00:01:12.661 --> 00:01:14.014 Lekin uni bajarish uchun, 00:01:14.038 --> 00:01:17.942 dastlab, avtoulovdan foydalanish tartibini qayta ko'rib chiqishimiz kerak. NOTE Paragraph 00:01:17.966 --> 00:01:19.395 Kelajak shaharlarida, 00:01:19.419 --> 00:01:23.065 bir necha mahalladan o'tish uchun, skuter yoki velosiped ishlatiladi. 00:01:23.089 --> 00:01:26.376 Agar shoshsangiz, yo'lovchi droni sizni olib boradi. 00:01:26.400 --> 00:01:29.661 Agar oziq-ovqat kerak bo'lsa, avtoulov haydashga hojat bo'lmaydi -- 00:01:29.685 --> 00:01:32.271 uning o'zi sizga keladi. NOTE Paragraph 00:01:32.295 --> 00:01:35.959 Yana 20 million restoran buyurtmalariga qaytsak, 00:01:36.341 --> 00:01:39.150 agar shu buyurtmalardan yo'llarimizni ozod qilsak, 00:01:39.174 --> 00:01:40.609 biz avtoulovlarga bo'lgan 00:01:40.633 --> 00:01:45.363 AQSH ning o'zidagi 1.5 millionlik ehtiyojdan qutalamiz. 00:01:45.387 --> 00:01:47.833 Bu San Fransiskoning ikki baravariga teng. 00:01:48.171 --> 00:01:52.091 Endi, shu kabi holatni Dehli kabi shaharlarda tasavvur qilsak, 00:01:52.115 --> 00:01:54.545 yoki, men tug'ilgan joy - Tehronda. 00:01:54.569 --> 00:01:58.053 U yerda avtoulov tutunidan, har yili minglab odamlar o'lishadi. NOTE Paragraph 00:01:58.546 --> 00:02:03.455 Ho'sh, qanday qilib bu yetkazib berishlarni kamaytirish mumkin? 00:02:04.661 --> 00:02:06.391 Bu savolga 00:02:06.415 --> 00:02:09.913 men va jamoam oxirgi uch yil davomida javob qidiramiz. 00:02:10.380 --> 00:02:13.475 Uning yechimi esa, aslida kelajak shahrining 00:02:13.499 --> 00:02:15.341 turar-joylaridan biridir, 00:02:15.944 --> 00:02:20.155 Biz o'zini boshqaradigan, kichik robotlarni yaratib kelmoqdamiz. 00:02:20.179 --> 00:02:22.806 Ular hiyobon va piyodalar yo'laklarida harakatlanadi, 00:02:22.830 --> 00:02:24.512 yurish tezligida 00:02:24.536 --> 00:02:28.106 va ishonchli yuk yetkazib berish qobiliyatiga ega. NOTE Paragraph 00:02:28.130 --> 00:02:31.304 Robotlar haqida yana ma'lumot berishimdan oldin, 00:02:31.328 --> 00:02:33.328 bir hayoliy tajriba qilib ko'ramiz. 00:02:33.947 --> 00:02:38.372 Hayolingizda minglab robotlari bor shaharni tasavvur qiling. 00:02:39.007 --> 00:02:40.341 Shuni o'yladingizmi? 00:02:40.761 --> 00:02:44.601 Ko'pchilik shu Gollivud distopiyasini ko'z oldiga keltiradi. 00:02:44.625 --> 00:02:50.307 Lekin bizning vazifamiz odamlar uchun bo'lgan osoyishta kelajakni yaratishdir. 00:02:50.331 --> 00:02:53.298 O'zga sayyoraliklar o'rniga, 00:02:53.322 --> 00:02:57.004 biz tanish bo'lgan robotlar bilan shug'ullanamiz. 00:02:57.361 --> 00:03:00.100 Jamiyatimizga taalluqli bo'lgan robotlar bilan. 00:03:00.665 --> 00:03:02.720 Lekin biz ozgina ajablantirmoqchi bo'ldik, 00:03:02.744 --> 00:03:05.505 Qandaydir kutilmagan ajoyib narsa. NOTE Paragraph 00:03:05.815 --> 00:03:06.974 O'ylab ko'ring. 00:03:06.998 --> 00:03:08.481 Siz ko'cha bo'ylab yuryapsiz 00:03:08.505 --> 00:03:10.710 va birinchi bor robotni ko'rib qoldingiz 00:03:10.734 --> 00:03:13.052 va shu vaqtda o'ylab qolasiz, 00:03:13.076 --> 00:03:15.861 bu kelajak sizga kerakmi yoki yo'q. 00:03:16.861 --> 00:03:20.137 Ko'pchilik odamlar bu voqe'likdan qo'rqishadi. 00:03:20.161 --> 00:03:22.383 Biz ularni ko'zini ochishimiz kerak. 00:03:22.407 --> 00:03:24.772 Biz ularni hayrat va zavqlantirishimiz darkor, 00:03:24.796 --> 00:03:27.952 bir ko'rishdayoq ularni ajablantirib, g'olib bo'lish uchun. 00:03:27.976 --> 00:03:29.380 Mana biz nimani reja qildik. 00:03:29.404 --> 00:03:32.174 Bu tanish, lekin ajablanarli. 00:03:32.555 --> 00:03:34.483 Bu shunchaki xarid qilish aravachasidir. 00:03:34.507 --> 00:03:38.267 Lekin u huddi biz minionlar va vall-i ni chatishtirgandek ko'rinadi. 00:03:39.004 --> 00:03:41.853 San-Fransisko yoki Los-Anjelesda yashasangiz, 00:03:41.877 --> 00:03:44.933 bulardan biri allaqachon oziq-ovqat yetazib bermoqda. NOTE Paragraph 00:03:45.482 --> 00:03:48.244 Ko'chalarimizga robotlarni chiqarishimiz bilan, 00:03:48.268 --> 00:03:50.415 judayam qiziqarli muammolarga duch keldik: 00:03:50.439 --> 00:03:53.400 Robotlar yo'llarni qanday kesib o'tishi kerak? 00:03:53.704 --> 00:03:59.330 Ular ko'rish/harakalanishi muammoli odamlar bilan qanday aloqa qiladi? 00:04:00.149 --> 00:04:03.805 Shunda biz robotlarimizga odamlar bilan aloqa qilishni 00:04:03.829 --> 00:04:06.099 o'rgatishimiz kerakligini angladik. 00:04:06.877 --> 00:04:09.718 Trotuarda har xil odamlarni uchratish mumkin. 00:04:09.742 --> 00:04:12.960 Shu bois, yangi til yaratishimiz zarur edi, 00:04:12.984 --> 00:04:14.729 qandaydir umumiy til, 00:04:14.753 --> 00:04:17.864 odamlar va robotlar bir-birlarini tushunishi uchun 00:04:17.888 --> 00:04:19.253 shu zahoti. 00:04:19.277 --> 00:04:22.345 Chunki, hech kim qo'llanmani o'qib o'tirmaydi. NOTE Paragraph 00:04:23.719 --> 00:04:27.441 Biz ko'zdan boshladik, chunki ular universaldir. 00:04:27.465 --> 00:04:29.403 Ko'z robotni qayerga ketayotganini 00:04:29.427 --> 00:04:31.513 yoki sarosimaga tushganini ko'rsatadi. 00:04:31.537 --> 00:04:34.378 Shuningdek, ko'z robotni odamiyroq qiladi. 00:04:34.871 --> 00:04:37.045 Biz tovushlardan ham foydalandik. 00:04:37.069 --> 00:04:39.534 Masalan, biz yugurish ovozini yaratdik 00:04:39.558 --> 00:04:41.379 orada to'xtashlari bilan, 00:04:41.403 --> 00:04:45.268 ko'rishida buzilishi bor odamlar robotlarni payqashi uchun 00:04:45.292 --> 00:04:47.244 Doppler effektini ishlatgan holda. NOTE Paragraph 00:04:47.268 --> 00:04:50.061 Lekin bularni bari yetmas ekan. 00:04:50.085 --> 00:04:51.299 Chorrahalarda, 00:04:51.323 --> 00:04:53.323 Avtoulov robot oldidan chiqib qolmoqda. 00:04:53.347 --> 00:04:55.863 Ba'zida haydochilar chalg'ib qolmoqda, 00:04:55.887 --> 00:04:59.931 chunki robotlar kesib o'tishdan oldin ko'p turib qoladi. 00:05:00.630 --> 00:05:03.467 Hatto oddiy odamlar ham adashib ketmoqda. 00:05:03.796 --> 00:05:07.188 Ba'zan ular robotni qaysi tarafidan o'tishni bilmay qolmoqda. 00:05:07.212 --> 00:05:10.640 Chunki robotlar ko'plab kichik o'zgarishlar qiladi 00:05:10.664 --> 00:05:11.836 harakati davomida. 00:05:11.860 --> 00:05:14.312 Lekin bu bir yangi g'oyani yuzaga keltirdi. 00:05:14.625 --> 00:05:18.669 Harakatlardan umumiy til yaratsak nima bo'ladi? 00:05:19.106 --> 00:05:20.772 Chorrahalarda, 00:05:20.796 --> 00:05:24.201 kesib o'tishidan oldin, oldinga ohista yurishi bilan, 00:05:24.225 --> 00:05:26.820 haydovchilarga endi uni gali ekaniini ko'rsatish uchun. 00:05:27.928 --> 00:05:29.864 Agar nogironlar aravachasini ko'rsa, 00:05:29.888 --> 00:05:33.982 robotlar chetga chiqib turish bilan 00:05:34.006 --> 00:05:36.299 harakatlanmasligini ko'rsatish uchun. NOTE Paragraph 00:05:37.704 --> 00:05:39.371 Ba'zilar buni eslashi mumkin. 00:05:39.395 --> 00:05:44.833 2015-yil Kanada tadqiqotchilari AQSH bo'ylab robotni avtostop bilan sayohatga 00:05:45.677 --> 00:05:47.304 chiqarishdi. U uzoqqa bormadi. 00:05:47.328 --> 00:05:51.360 Qarangki, robotlar ham ijtimoiy ko'nikmalarni ishlatar ekan. 00:05:51.384 --> 00:05:53.498 Ular bilan aloqa qilishlari mumkin ekan. 00:05:53.522 --> 00:05:58.934 Karnegie Mellon tadqiqotchilariga ko'ra, o'yinchoq robotlar o'zini o'lganga solishi 00:05:58.958 --> 00:06:01.800 tufayli odamlar ranjishadi, uni buzib qo'ydim deb. 00:06:02.474 --> 00:06:04.490 Ammo yetkazish robotlari o'yinchoq emas, 00:06:04.514 --> 00:06:07.069 ular kichik emas, ular jamoat joyida bo'lishadi. 00:06:07.394 --> 00:06:10.371 Yetkazib berish xizmati robotlarini 00:06:10.395 --> 00:06:12.331 odamlardan himoya qilish uchun, 00:06:12.355 --> 00:06:14.355 robotlarning munosabati bo'lishi kerak. 00:06:14.950 --> 00:06:17.410 Bu o'zini o'likka solishni teskarisi. 00:06:17.792 --> 00:06:18.991 Bu holatda, 00:06:19.015 --> 00:06:21.656 robotlar vaziyatni tushunishi kerak 00:06:21.680 --> 00:06:23.680 odamlardan o'zini olish uchun. 00:06:24.546 --> 00:06:25.991 Bir maslahat: 00:06:26.015 --> 00:06:28.910 agar siz robot bo'lsangiz va yosh bolalarni ko'rsangiz, 00:06:28.934 --> 00:06:30.934 eng yaqin katta kishiga qarab yuguring. 00:06:31.315 --> 00:06:35.066 Chunki, ba'zi bolalar robotlarga tegishni juda yaxshi ko'rar ekan. NOTE Paragraph 00:06:35.455 --> 00:06:38.010 Distopiyadan tashqari, 00:06:38.034 --> 00:06:41.098 Gollivud bizga haqiqatdan ham zo'r robotlarni ko'rsatdi, 00:06:41.122 --> 00:06:43.983 buyrug'imizni bajaradigan, yoki bizga sherik bo'ladigan. 00:06:44.007 --> 00:06:46.880 Shu paytgacha, faqat ovqat yetkazmasiga e'tibor berdik. 00:06:46.904 --> 00:06:48.555 Lekin kelajakda, 00:06:48.579 --> 00:06:50.537 bu robotlar ko'p ish qila oladi. 00:06:50.561 --> 00:06:55.252 Ular ortiqcha ovqatni yig'ishi va boshpanadagilarga olib borishi mumkin. 00:06:55.593 --> 00:06:59.593 Chunki biz Amerikada, 30 foiz oziq-ovqatni isrof qilamiz. 00:06:59.617 --> 00:07:03.145 Bu paytda 10 foiz aholimiz oziq-ovqat taqchilligiga uchraydi. 00:07:03.169 --> 00:07:05.169 Robotlar yechimning bir bo'lagi bo'ladi. NOTE Paragraph 00:07:06.003 --> 00:07:10.018 Yuzlab robotlar shahar uzra harakatlanishsa, 00:07:10.042 --> 00:07:14.285 ular zarur paytda dori-darmon yetkazishi mumkin. 00:07:14.309 --> 00:07:17.539 Yaqindagi kimdadir, allergiyasi 00:07:17.563 --> 00:07:19.071 yoki astmasi tutib qolsa. 00:07:19.095 --> 00:07:22.291 Bu robotlar 1-2 daqiqada joyida bo'ladi, 00:07:22.315 --> 00:07:23.838 hammadan ko'ra tez. 00:07:23.862 --> 00:07:25.498 Pandemiya davrida esa, 00:07:25.522 --> 00:07:28.005 robotlar infrastrukturamizning muhim bo'lagi bo'ladi. 00:07:28.458 --> 00:07:29.807 Ular jamiyatimizning 00:07:29.831 --> 00:07:33.418 muhim ehtiyojlarini qondirishi mumkin, 00:07:33.442 --> 00:07:35.069 hattoki favqulodda holatlarda ham. NOTE Paragraph 00:07:35.093 --> 00:07:37.616 Oxirgi fikrimni aytsam. 00:07:38.331 --> 00:07:43.631 Bugun narsalar A dan B joyga inson ko'magisiz borolmaydi. 00:07:43.655 --> 00:07:47.329 Chunki bizning dunyomiz ancha murakkabdir. 00:07:47.814 --> 00:07:51.532 Lekin yangi sensorlar va sun'iy ong uni o'zgartira oladi. 00:07:52.120 --> 00:07:54.826 Texnologiya huddi chaqaloqqa o'xshaydi. 00:07:54.850 --> 00:07:59.260 Avval narsalarni o'rganadi va so'zlarni tushinishni boshlaydi. 00:07:59.284 --> 00:08:02.156 Ba'zan kichik suhbatga kirishishi ham mumkin. 00:08:02.180 --> 00:08:04.180 Lekin u hali yurishni o'rganmadi. 00:08:04.934 --> 00:08:07.498 Hozir biz texnologiyaga 00:08:07.522 --> 00:08:09.806 uch o'lchovli dunyoda yurishni o'rgatyapmiz, 00:08:09.830 --> 00:08:11.292 bizning ko'magimizsiz. 00:08:12.585 --> 00:08:14.664 Biz bu yangi eraga qadam bosmoqdamiz. 00:08:14.688 --> 00:08:19.315 U yerda jonsiz buyumlar erkin harakatlana oladi. 00:08:20.305 --> 00:08:21.791 Ularni ko'rganimizda esa, 00:08:21.815 --> 00:08:24.473 o'zga sayyoralikka qaraganday qaramasligimiz kerak. NOTE Paragraph 00:08:24.497 --> 00:08:29.236 Mening kelajakka qarashim shuki, narsalar jonlanganda 00:08:29.260 --> 00:08:30.720 ular buni zavq bilan qiladi. 00:08:31.053 --> 00:08:34.095 "Terminator" kabi emas, 00:08:34.119 --> 00:08:35.786 balki "O'yinchoqlar tarixi" dek. NOTE Paragraph 00:08:36.159 --> 00:08:37.373 Rahmat.