1
00:00:14,507 --> 00:00:16,852
"Shakespeare" adını
duyunca neden korkuyoruz?

2
00:00:16,876 --> 00:00:19,914
Bana sorarsanız bunun
nedeni, genelde onun kelimeleri.

3
00:00:19,938 --> 00:00:23,006
Tüm o senin, sen ve bu yüzden

4
00:00:23,030 --> 00:00:26,802
ve neredesin kelimeleri,
sıkıcıdan biraz daha fazlası olabilir.

5
00:00:26,826 --> 00:00:30,298
Fakat merak etmelisiniz,
o neden bu denli popüler?

6
00:00:30,322 --> 00:00:34,534
Oyunları neden diğer yazarların
oyunlarından çok, tekrar tekrar çekildi?

7
00:00:35,393 --> 00:00:36,874
Kelimelerinden ötürü.

8
00:00:37,712 --> 00:00:40,745
1500'lerin sonunda
ve 1600'lerin başlarında

9
00:00:40,769 --> 00:00:43,528
bir insanın sahip
olabileceği en iyi araç buydu

10
00:00:43,552 --> 00:00:45,529
ve bu konuda konuşacak çok şey var.

11
00:00:45,553 --> 00:00:48,560
Ancak çoğu, oldukça acıklı.

12
00:00:48,584 --> 00:00:50,641
Kara Veba'yı ve olayları biliyorsunuz.

13
00:00:51,855 --> 00:00:54,622
Shakespeare çok fazla kelime kullanır.

14
00:00:54,646 --> 00:00:58,868
En etkileyici başarılarından
birisi de, hakaret kullanımıydı.

15
00:00:58,892 --> 00:01:01,674
Bunlar tüm seyirciyi bir araya getirirdi;

16
00:01:01,699 --> 00:01:06,292
nerede oturursanız oturun,
sahnede olup bitene gülebilirdiniz.

17
00:01:06,315 --> 00:01:09,694
Kelimeler, özellikle de
tiyatro ortamında diyaloglar

18
00:01:09,718 --> 00:01:11,976
birçok farklı nedenle kullanılırlar:

19
00:01:12,000 --> 00:01:13,976
Sahnenin modunu belirlemek için,

20
00:01:14,000 --> 00:01:16,976
ortama biraz daha atmosfer katmak için

21
00:01:17,000 --> 00:01:20,320
ve karakterler arasındaki
ilişkileri geliştirmek için.

22
00:01:20,995 --> 00:01:24,708
Hakaretler bunu kısa
ve keskin bir yolla yaparlar.

23
00:01:25,749 --> 00:01:27,776
Önce "Hamlet"'e gidelim.

24
00:01:27,800 --> 00:01:29,468
Bu diyalogdan hemen önce,

25
00:01:29,492 --> 00:01:33,801
Polonius, Ophelia'nın babası
ve Ophelia da Prens Hamlet'e âşık.

26
00:01:34,703 --> 00:01:39,600
Kral Claudius, Prens Hamlet'in
annesi kral ile evlendiğinden beri,

27
00:01:39,624 --> 00:01:42,253
Hamlet'in neden çılgınca
davrandığını çözmeye çalışıyor.

28
00:01:42,277 --> 00:01:48,002
Polonius kızına Prens Hamlet'ten
bilgi almasını teklif ediyor.

29
00:01:48,026 --> 00:01:50,729
Sonra Sahne 2, Perde 2'ye geçiyoruz.

30
00:01:50,753 --> 00:01:54,022
Polonius: "Beni tanıdınız mı efendimiz?"

31
00:01:54,046 --> 00:01:58,176
Hamlet: "Elbette. Bir kadın tellalısınız."

32
00:01:58,200 --> 00:02:01,022
Polonius: "Değilim, efendim."

33
00:02:01,046 --> 00:02:03,987
Hamlet: "Öyleyse onun
kadar dürüst olmanızı dilerim."

34
00:02:04,916 --> 00:02:08,677
"Kadın tellalı" (fishmonger) kelimesinin 
ne anlama geldiğini bilmeseniz bile,

35
00:02:08,677 --> 00:02:11,021
bazı içeriksel
ipuçlarını kullanabilirsiniz.

36
00:02:11,045 --> 00:02:16,031
Bir: Polonius negatif bir tepki
verdi, yani kötü bir şey olmalı.

37
00:02:16,055 --> 00:02:19,468
İki: Kadınlar kelimesini
kullandığına göre, kötü bir şey olmalı.

38
00:02:19,492 --> 00:02:23,914
Ve üç: "tellal" çok da iyi
bir kelime değil gibi gözüküyor.

39
00:02:23,938 --> 00:02:26,160
Yani anlamını bilmeseniz bile,

40
00:02:26,184 --> 00:02:28,976
Hamlet ve Polonius
arasındaki ilişkiye dair

41
00:02:29,000 --> 00:02:31,976
bazı şeyler oluşturmaya başlıyorsunuz,

42
00:02:32,000 --> 00:02:33,976
ki ilişkileri iyi değil.

43
00:02:34,000 --> 00:02:38,499
Fakat biraz daha araştırırsanız,
"tellal", bir tür aracı demektir

44
00:02:38,523 --> 00:02:41,976
ve bu ortamda, kadın
satıcısı anlamına gelebilir,

45
00:02:42,000 --> 00:02:45,760
tıpkı Polonius'un kızını
para için kullanması ve bunu

46
00:02:45,784 --> 00:02:47,976
kral için yapıyor olması gibi.

47
00:02:48,799 --> 00:02:52,560
Bu da Hamlet'in aslında göründüğü 
kadar çılgın olmadığını gösterir

48
00:02:52,584 --> 00:02:56,604
ve iki karakter arasındaki
düşmanlığı yoğunlaştırır.

49
00:02:57,191 --> 00:02:58,745
Bir örnek daha ister misiniz?

50
00:02:58,769 --> 00:03:03,668
"Romeo ve Juliet", Shakespeare
oyunlarında en iyi hakaretlere sahip.

51
00:03:04,217 --> 00:03:05,976
İki çete ve intihar eden talihsiz

52
00:03:06,000 --> 00:03:08,806
âşıklarla ilgili bir oyun.

53
00:03:08,830 --> 00:03:10,924
Herhangi bir dövüşmede

54
00:03:10,948 --> 00:03:13,776
ciddi bir tokat sohbetinin
var olduğunu biliyor olursunuz.

55
00:03:13,800 --> 00:03:15,576
Ve hüsrana uğramazsınız.

56
00:03:15,600 --> 00:03:17,976
Sahne 1, Perde 1'de en baştan

57
00:03:18,000 --> 00:03:20,622
iki ailenin, Capulet ve
Montague ailelerinin üyelerinin

58
00:03:20,646 --> 00:03:25,591
güvensizlik ve nefret
seviyeleriyle karşılaşıyoruz.

59
00:03:25,615 --> 00:03:30,976
Gregory: "Geçerken kaşlarımı
çatacağım ve istedikleri gibi anlasınlar."

60
00:03:31,000 --> 00:03:35,389
Sampson: "Hayır, cüret
ederlerse baş parmağımı ısıracağım,

61
00:03:35,413 --> 00:03:38,883
ki bu onları küçük görmektir,
eğer dayanabilirlerse."

62
00:03:38,907 --> 00:03:40,976
Abraham ve Balthasar girer.

63
00:03:41,000 --> 00:03:44,778
Abraham: "Bize baş parmağınızı mı
ısırdınız efendim?"

64
00:03:44,802 --> 00:03:47,514
Sampson: "Evet ısırdım, efendim."

65
00:03:47,538 --> 00:03:51,422
Abraham: "Bize baş parmağınızı mı
ısırdınız efendim?"

66
00:03:51,446 --> 00:03:55,786
Pekâlâ, bu gidişat karakteri ya da
modu anlamamıza nasıl yardımcı olur?

67
00:03:55,810 --> 00:03:57,976
Hakaret kısmına kadar irdeleyelim.

68
00:03:58,792 --> 00:04:01,545
Günümüzde baş parmak
ısırmak büyük bir mesele olmayabilir

69
00:04:01,569 --> 00:04:04,491
fakat Sampson bunu
bir hakaret olarak kullanıyor.

70
00:04:04,515 --> 00:04:06,976
Öyle anlıyorlarsa, bu hakaret olmalıdır.

71
00:04:07,539 --> 00:04:09,976
Bu bizlere iki ev için
çalışan adamlar arasındaki

72
00:04:10,000 --> 00:04:13,346
düşmanlık derecesini göstermeye başlıyor.

73
00:04:13,830 --> 00:04:16,344
Ve eğer birini kavgaya
teşvik etmek istemiyorsanız,

74
00:04:16,368 --> 00:04:18,699
normalde hiç kimseye
hiçbir şey yapmazsınız

75
00:04:18,723 --> 00:04:21,418
fakat birazdan kavga çıkacak.

76
00:04:21,865 --> 00:04:25,852
Derine baktığımızda, oyunun
yazıldığı zamanda baş parmak ısırmak

77
00:04:25,876 --> 00:04:28,394
birisine hareket çekmek gibi bir şeydir.

78
00:04:29,008 --> 00:04:30,986
Bununla birlikte çok güçlü bir his gelir,

79
00:04:31,010 --> 00:04:33,976
şimdi sahnedeki
gerilimi hissetmeye başlıyoruz.

80
00:04:34,000 --> 00:04:37,391
Sahnenin devamında Capulet
evinden Tybalt, Montague ailesinden

81
00:04:37,415 --> 00:04:40,976
Benvolio'ya güzel bir hakarette bulunuyor.

82
00:04:41,000 --> 00:04:46,618
Tybalt: "Ne, yoksa bu dişi
geyiklerin arasına mı çekildin?

83
00:04:46,642 --> 00:04:49,948
Dön, Benvolio, ölümüne bak."

84
00:04:49,972 --> 00:04:54,471
Benvolio: "Barışı
savunuyorum; kılıcını bırak

85
00:04:54,495 --> 00:04:56,976
veya bu adamları
benimle birlikte parçala."

86
00:04:57,000 --> 00:05:00,099
Tybalt: "Ne, batmış
ve barıştan bahsediyor!

87
00:05:00,123 --> 00:05:04,591
Montague'lardan ve senden, o kelimeden,
cehennem kadar nefret ediyorum.

88
00:05:04,615 --> 00:05:06,446
Haydi başla, korkak!"

89
00:05:07,986 --> 00:05:09,976
Pekâlâ, dişi geyikler.

90
00:05:10,000 --> 00:05:13,549
Yine, bunun iyi bir
şey olmadığını biliyoruz.

91
00:05:13,573 --> 00:05:17,883
İki aile de birbirinden nefret ediyor
ve bu da yangına körükle gitmektir.

92
00:05:18,807 --> 00:05:20,714
Fakat kırıcı söz ne kadar kötüdür ki?

93
00:05:20,738 --> 00:05:22,119
Dişi geyik korkaktır ve

94
00:05:22,143 --> 00:05:26,864
kendi adamları ve düşman aile
önünde birisine böyle hitap etmek

95
00:05:26,888 --> 00:05:28,509
kavga çıkacağı anlamına gelir.

96
00:05:29,136 --> 00:05:30,976
Tybalt Benvolio'yu çağırıyor

97
00:05:31,000 --> 00:05:34,976
ve gururunu koruması için
Benvolio'nun kavga etmesi gerekiyor.

98
00:05:35,299 --> 00:05:37,125
Bu diyalog, iki karakter arasındaki

99
00:05:37,149 --> 00:05:39,899
nitelendirmeye güzel
bir şekilde bakmamızı sağlıyor.

100
00:05:39,923 --> 00:05:43,402
Tybalt, Montague'ların
korkak köpekler olduğunu düşünüyor

101
00:05:43,426 --> 00:05:45,354
ve onlara saygı duymuyor.

102
00:05:45,378 --> 00:05:48,881
Yine, sahneye
dramatik bir gerilim ekleniyor.

103
00:05:48,905 --> 00:05:50,897
Pekâlâ, şimdi bir bilgi alarmı.

104
00:05:50,921 --> 00:05:54,456
Tybalt'ın öfkesine ve
Montague'ların ağır nefretine

105
00:05:54,480 --> 00:05:57,651
edebiyatta gaflet ya da
düşüşüne neden olan şey

106
00:05:57,675 --> 00:05:59,920
adı veriliyor.

107
00:06:00,610 --> 00:06:01,790
Ah, evet.

108
00:06:01,814 --> 00:06:04,287
Romeo'nun ellerine düşüyor.

109
00:06:05,422 --> 00:06:09,501
Shakespeare'e bakarken,
durun ve kelimelere bakın,

110
00:06:09,525 --> 00:06:12,395
çünkü size gerçekten
bir şeyler söylemeye çalışıyorlar.