WEBVTT

00:00:12.283 --> 00:00:21.246
Околина

00:00:21.246 --> 00:00:26.285
Да го погледнеме стариот Фројд ...Сигмунд Фројд кој дефинитивно имаше своја кариера

00:00:26.285 --> 00:00:31.393
Тој вели однесувањето е под влијание на родителите, соновите, шегите и сексот.

00:00:31.393 --> 00:00:34.644
Не мора по тој редослед,

00:00:34.644 --> 00:00:39.520
но што кажува тоа : Ова е повторно под капата на животната средина, така?

00:00:39.520 --> 00:00:43.421
Многу научни истражувања, покажаа очигледен факт

00:00:43.421 --> 00:00:48.298
дека однесувањето на човечкото суштество е креирано од околината.

00:00:48.298 --> 00:00:52.709
Ако гените предиспонираат одредено однесување, но средината не го поддржи

00:00:52.709 --> 00:00:58.096
така, тоа однесување нема да се манифестира, што во овој случај

00:00:58.096 --> 00:01:05.062
гените не се важни.

00:01:05.062 --> 00:01:07.547
Ние живееме во извонредно време,

00:01:07.547 --> 00:01:10.473
ерата на генетиката.

00:01:10.473 --> 00:01:13.677
Вашиот геном е целата низа од вашата ДНК

00:01:13.677 --> 00:01:17.346
вашата низа и мојата се малку различни

00:01:17.346 --> 00:01:21.897
тоа е зашто изгледаме различно. Јас имам кафени очи, вие можеби имате сини

00:01:21.897 --> 00:01:23.940
или сиви, но не е само површно.

00:01:23.940 --> 00:01:30.558
Насловите на медиумите кажуваат дека гените можат да ни пренесат страшни болести,

00:01:30.558 --> 00:01:36.930
можеби дури и да ја формираат нашата личност или да ни предизвикат ментални пореметувања.

00:01:36.930 --> 00:01:42.929
Изгледа дека нашите гени имаат неверојатна моќ врз нашата судбина,

00:01:43.329 --> 00:01:49.347
а сепак, би сакал да мислам дека јас сум повеќе од моите гени.

00:01:58.793 --> 00:02:02.997
Исто така, секој конектор се менува со текот на времето.

00:02:04.320 --> 00:02:05.945
Каков тип на промени се случуваат?

00:02:05.945 --> 00:02:07.385
Па, на невроните, како и на дрвјата,

00:02:07.385 --> 00:02:12.957
може да им израстат нови гранки и да ги изгубат старите.

00:02:12.957 --> 00:02:17.670
Синапсите може да бидат создадени и уништени.

00:02:18.855 --> 00:02:23.518
Синапсите можат да растат поголеми и помали.

00:02:24.149 --> 00:02:28.283
Второ прашање: Што ги предизвикува овие промени?

00:02:28.283 --> 00:02:33.298
Па, точно е дека до некој степен тие се програмирани од вашите гени.

00:02:33.298 --> 00:02:35.341
Но, тоа не е целата приказна.

00:02:35.341 --> 00:02:39.614
Затоа што постојат сигнали, електрични сигнали кои патуваат низ гранките на невроните

00:02:39.614 --> 00:02:43.468
и хемиски сигнали кои скокаат од гранка на гранка.

00:02:43.468 --> 00:02:46.534
Овие сигнали се викаат нервна активност.

00:02:46.534 --> 00:02:49.273
И постојат многу докази, дека нервната активност

00:02:50.611 --> 00:02:56.797
ги шифрира нашите мисли, чувства, перцепции, нашите ментални доживувања.

00:02:56.797 --> 00:03:03.066
Постојат многу докази и дека нервната активност може да ги смени вашите врски.

00:03:03.066 --> 00:03:07.385
Ако ги поврзете овие два факти, значи дека вашите искуства

00:03:07.385 --> 00:03:10.636
можат да го променат вашиот конектом.

00:03:10.636 --> 00:03:16.116
Заради тоа секој конектом е уникатен, дури тие и на генетски идентични близнаци.

00:03:16.116 --> 00:03:21.038
Конектомот е каде вроденото се сретнува со стекнатото.

00:03:21.038 --> 00:03:26.936
И можеби е точно дека самиот акт на мислење може да го промени вашиот конектом,

00:03:26.936 --> 00:03:31.447
идеа која што можеби ќе ви се чини поттикнувачка.

00:03:32.140 --> 00:03:34.367
Дали го слушнавте прашањето

00:03:34.367 --> 00:03:40.218
за полот кој е социјално создаден наспроти биолошкиот, хормонално создадениот пол?

00:03:40.218 --> 00:03:42.633
Се разбира дека јас доаѓам очигледно од биолошката страна,

00:03:42.633 --> 00:03:50.203
но сега верувам, поминувајќи долги години во истражување на биологијата

00:03:50.203 --> 00:03:58.097
и навистина верувајќи дека дебатата на вродено-стекнато во многу начини е мртва,

00:03:58.097 --> 00:04:00.605
во овој момент, од следнава причина :

00:04:00.605 --> 00:04:02.788
Мозокот е многу прилагодлив.

00:04:02.788 --> 00:04:07.293
Сите ние сме родени со машки или женски предиспозиции

00:04:07.293 --> 00:04:12.262
и тогаш ќе имаме хормони кои ќе го зголемат тоа коло за однесување,

00:04:12.262 --> 00:04:14.725
што е работа на хормонот.

00:04:14.725 --> 00:04:18.717
,,Работата'' на хормонот е да не' предиспонира на одредени однесувања.

00:04:18.717 --> 00:04:22.200
Како и да е, начинот на кој сме одгледани, на пр. малите деца;

00:04:23.369 --> 00:04:28.005
Истражувањата покажаа дека малите момчиња на коишто им е кажано дека не смеат нешто да допрат

00:04:28.005 --> 00:04:31.673
тие често ќе го земат тоа и ќе го допрат, додека на малите девојчиња може да им се даде

00:04:31.673 --> 00:04:35.064
вербалнo барање да не го допираат предметот.

00:04:35.064 --> 00:04:38.766
Малите момчиња низ светот се казнувани почесто за престапи.

00:04:38.766 --> 00:04:46.720
На малите момчиња им е кажано да не плачат, ним им е кажано да бидат ,,мажи‘‘, така?

00:04:46.720 --> 00:04:51.225
Дури и на млада возраст, татковците се исплашени ако нивните момчиња

00:04:51.225 --> 00:04:55.050
прават некакви верзии на феминистичко однесување.

00:04:55.050 --> 00:04:59.537
На пример, се сеќавам кога летав од брег до брег со човек кој седеше до мене и рече:

00:04:59.537 --> 00:05:08.315
Неговиот 18 годишен син кога ја видол сестра му како отвара подарок, порано таа недела,

00:05:08.315 --> 00:05:10.683
добила чанта,

00:05:10.683 --> 00:05:15.791
и тој рекол : О, може ли и јас да добијам чанта?

00:05:15.791 --> 00:05:21.178
Тој се почувствувал, како некој да го удрил во стомакот

00:05:21.178 --> 00:05:26.287
и му се развикал на неговиот 18 годишен син: - Не, момчињата немаат чанти!

00:05:26.287 --> 00:05:31.163
Тоа ми го пренесе на мене и подоцна се осети засрамено,

00:05:31.163 --> 00:05:37.943
затоа што разбра дека неговиот син не изразуваше било што во врска со тоа да биде

00:05:37.943 --> 00:05:39.697
женствен или не...

00:05:39.697 --> 00:05:43.562
Така, овие работи, начинот на кој ги одгледуваме нашите мали момчиња или девојчиња

00:05:43.562 --> 00:05:48.949
Нашиот мозок е многу прилагодлив. На пр. ние не сме се родиле научени да свириме пијано, така?

00:05:48.949 --> 00:05:51.504
Тоа се стекнува со вежбање, вежбање, вежбање...

00:05:51.504 --> 00:05:55.219
Можете да го извежбате мозокот за разни нешта.

00:05:55.219 --> 00:06:02.138
Мислам дека целиот живот, ние сме обучени, полово обучени, да бидеме едниот начин или другиот.

00:06:02.138 --> 00:06:07.293
Мажите: изразите на лицето на пример, кога ги мерат и им ставаат електроди

00:06:07.293 --> 00:06:13.516
и потоа им покажуваат слика од гризли која што претпоставува дека треба

00:06:13.516 --> 00:06:18.300
да ги свитка и да ги направи емоционални, нивните изрази на лицето

00:06:18.300 --> 00:06:22.340
наспроти женските, всушност одговараат поемоционално додека да станат свесни,

00:06:22.340 --> 00:06:27.309
и точно после тоа, кога ќе станат свесни

00:06:27.309 --> 00:06:32.882
тие почнуваат да ги замрзнуваат нивните мускули на лицето, за муртење или смеење;

00:06:32.882 --> 00:06:38.069
Кај женските, всушност мускулите на лицето зајакнуваат а на мажите одат долу.

00:06:38.069 --> 00:06:43.609
Научниците веруваат, хипотезата e дека, мажите се тренирани да ги потиснуваат чувствата.

00:06:43.609 --> 00:06:49.136
Така, благодарам на прашањето, тоа е движечка цел за многу во нашите животи.

00:06:49.136 --> 00:06:51.643
И начините на кои сме одгледани, она што ни е дозволено,

00:06:51.643 --> 00:06:54.012
или на момчињата што им / не им е дозволено да прават,

00:06:54.012 --> 00:06:58.888
поврзано е со тоа, како тие пораснале да станат мажи.

00:06:58.888 --> 00:07:04.089
Размисли за начинот на кој реагираш, за изразот на лицето, вредностите кои што си ги прифатил

00:07:04.089 --> 00:07:06.225
начинот на кој зборуваш, сè.

00:07:06.225 --> 00:07:10.203
Запомни дека тие се резултат на средината.

00:07:10.203 --> 00:07:17.829
Човечкиот мозок нема механизам да распознае што е релевантно или не.

00:09:29.260 --> 00:09:31.913
Се сликам себеси...

00:09:34.122 --> 00:09:36.238
затоа што сакам да освојам девојка.

00:10:58.619 --> 00:11:03.069
Тоа момче е многу згодно

00:12:33.392 --> 00:12:39.262
Кога пиеме крв, тоа не' прави поцврсти.

00:14:34.185 --> 00:16:34.720
Племе среќава човек за првпат

00:18:23.366 --> 00:18:30.378
Не постои такво нешто како лоши, криминални, мрзливи, брилијантни луѓе

00:18:30.378 --> 00:18:33.443
крадци или расисти.

00:18:33.443 --> 00:18:37.066
Постојат луѓе кои се предиспонирани на такво однесување.

00:18:37.066 --> 00:18:38.877
Но, ако средината не го активира тоа во нив

00:18:38.877 --> 00:18:42.974
таквото однесување никогаш не се појавува.

00:18:52.066 --> 00:19:04.244
Запомнете, човечкиот мозок нема механизам за да распознае што е релевантно, а што не е.

00:19:58.382 --> 00:20:02.329
Најекстремниот случај е оној со Дивите деца.

00:20:02.329 --> 00:20:07.113
Диво дете е, човечко дете кое живеело изолирано од човеков контакт

00:20:07.113 --> 00:20:10.038
од многу млада возраст

00:20:10.038 --> 00:20:13.475
и нема (или има малку) искуство од човекова грижа,

00:20:13.475 --> 00:20:19.605
љубов или социјално однесување и суштествено со човечки јазик.

00:20:19.605 --> 00:20:22.902
На Дивото дете му недостасуваат основните социјални вештини

00:20:22.902 --> 00:20:26.341
кои нормално се учат во процесот на културализација.

00:20:26.341 --> 00:20:30.100
На пример, тие можеби нема да бидат во состојба да користат тоалет,

00:20:30.100 --> 00:20:33.351
да имаат проблеми во учењето да одат исправено

00:20:33.351 --> 00:20:41.039
и да покажат комплетна незаинтересираност кон човековата активност околу нив.

00:20:45.147 --> 00:20:48.212
Оксана Малаја го започна нејзиниот живот живеејќи со кучиња,

00:20:48.212 --> 00:20:52.113
отфрлена од нејзините родители, таа некако преживеела шест години,

00:20:52.113 --> 00:20:55.224
живеејќи диво, пред да биде згрижена.

00:20:55.224 --> 00:20:59.265
Постојат неколку примери на Диви деца кои можеле целосно да го надоместат

00:20:59.265 --> 00:21:00.333
занемарувањето кое што го претрпеле.

00:21:00.333 --> 00:21:02.190
Оксана сега има 22 години,

00:21:02.190 --> 00:21:04.652
но нејзината иднина се уште виси на конец.

00:21:04.652 --> 00:21:09.063
Имаат ли научниците доволно научено од претходните случаеви за да ја рехабилитираат?

00:21:09.063 --> 00:21:15.611
Шест години Оксана од својот живот, проживеа во кафез, заедно со кучиња.

00:21:15.611 --> 00:21:18.351
Целосно напуштена од мајка ѝ и татко ѝ,

00:21:18.351 --> 00:21:23.553
кога била откриена се однесувала повеќе како животно отколку како човечко дете.

00:21:23.553 --> 00:21:27.546
Два века Дивите деца се предмет на фасцинантни истражувања.

00:21:27.546 --> 00:21:30.333
Израснати без љубов или социјална интеракција,

00:21:30.333 --> 00:21:33.166
Дивите деца го поставуваат прашањето:

00:21:33.166 --> 00:21:34.838
Што е тоа што нè прави луѓе?

00:21:34.838 --> 00:21:38.646
Оксана беше родена во ноември 1983.

00:21:40.831 --> 00:21:47.963
,,Кога бебето девојче се роди, таа тежеше 2.5кг и немаше никакви абнормалности‘‘

00:22:02.794 --> 00:22:05.999
Џини, поминала 13 години во изолација,

00:22:05.999 --> 00:22:12.129
во речиси празна соба, лишена од каков било човеков контакт.

00:22:12.129 --> 00:22:16.216
Иако не страдала од некоја психичка болест,

00:22:16.216 --> 00:22:21.045
заради таквата средина таа се однесувала како психички болна личност.

00:22:21.045 --> 00:22:24.157
Таа не можеше да создаде социјални врски,

00:22:24.157 --> 00:22:26.247
таа не можеше да зборува

00:22:26.247 --> 00:22:30.380
дури и нејзиното одење беше чудно.

00:22:30.380 --> 00:22:34.652
После некое време, поради инсистирањето на некои луѓе да ја рехабилитираат,

00:22:34.652 --> 00:22:42.416
Џини почна да се изразува преку јазикот на знаците и да се социјализира со луѓето.

00:22:43.847 --> 00:22:47.005
Тие исто така преземаа одговорност за терапијата на Џини,

00:22:47.005 --> 00:22:50.262
се обидоа да и помогнат во борбата со хоророт од нејзиното детство.

00:22:50.262 --> 00:22:52.764
‚‚Добро душо, отвори ја устата!‘‘

00:22:52.764 --> 00:22:54.528
Во оваа примитивна улога на играње вежба,

00:22:54.528 --> 00:22:57.919
Мерилин се преправа дека е мајка на Џини.

00:22:57.919 --> 00:23:02.098
,,Побрзај, побрзај затоа што нема време!‘‘

00:23:02.098 --> 00:23:05.210
,,Тато ќе биде лут!‘‘

00:23:05.210 --> 00:23:08.646
Мерилин пробува да предизвика спомени од минатото на Џини.

00:23:08.646 --> 00:23:17.343
Мерилин: Се прашувам што мислиш? - Џини: (НЕЈАСЕН ОДГОВОР)...

00:23:26.851 --> 00:23:34.921
Џини е екстремен доказ на влијание на средината.

00:23:35.906 --> 00:23:40.550
И покрај се што поминала, проблемите на Џини не беа завршени.

00:23:40.550 --> 00:23:44.356
Во нејзиниот прв дом на згрижување, Џини беше строго казнувана за повраќање.

00:23:46.095 --> 00:23:51.278
Искуството беше толку трауматизирачко, така што Џини беше вратена во болница за деца

00:23:51.278 --> 00:23:56.061
каде што докторите понудија помош.

00:23:56.061 --> 00:23:59.537
Не можеш да си помогнеш.

00:24:00.891 --> 00:24:05.581
Значи сега ја држиш затворена устата за да не повратиш.

00:24:05.581 --> 00:24:08.229
Џини се плашеше да ја отвори устата.

00:24:08.229 --> 00:24:11.851
Таа назадуваше до единствениот начин што го знаеше како да биде под опсада,

00:24:11.851 --> 00:24:15.162
сосема тивко.

00:24:24.547 --> 00:24:27.222
Ако не го изложиш човековото суштество на убиство,

00:24:27.222 --> 00:24:33.585
силување, педофилија, зоофилија, некрофилија, оружје, расизам...

00:24:33.585 --> 00:24:35.907
тогаш тоа нема да знае што се тие.

00:24:35.907 --> 00:24:46.589
Тоа е исто како да пробаш да замислиш боја која што не си ја видел никогаш претходно.