1
00:00:00,000 --> 00:00:05,676
[Nhạc nền]

2
00:00:08,886 --> 00:00:11,557
[Alex] Trong một nền kinh tế cạnh tranh,
chúng ta đều biết rằng giá bán

3
00:00:11,557 --> 00:00:13,933
bằng với chi phí cận biên và có sự cân
bằng thị trường

4
00:00:13,933 --> 00:00:16,767
Trong nền kinh tế độc quyền, chúng ta 
giờ đây biết rằng giá bán

5
00:00:16,767 --> 00:00:19,506
sẽ cao hơn chi phí cận biên

6
00:00:19,506 --> 00:00:23,292
Nhưng nhiều hơn là bao nhiêu?
Điều gì khiến giá cao hơn?

7
00:00:23,292 --> 00:00:24,854
Điều mà chúng tôi muốn truyền tải
trong buổi talkshow ngày hôm nay

8
00:00:24,854 --> 00:00:27,525
chính là sự tăng giá trong nền kinh tế
độc quyền phụ thuộc vào

9
00:00:27,525 --> 00:00:29,741
sự co giãn của cầu.

10
00:00:34,647 --> 00:00:38,141
Ok, hãy tóm gọn sơ qua kiến thức của bài hôm trước nào.

11
00:00:38,345 --> 00:00:41,160
Mọi thứ trên biểu đồ này chúng ta hẳn
phải quen thuộc rồi.

12
00:00:41,160 --> 00:00:43,325
Chúng ta đã biết cách tìm ra đường
doanh thu cận biên

13
00:00:43,325 --> 00:00:45,568
là một đường cong xuất phát từ trục tung

14
00:00:45,568 --> 00:00:47,100
từ chung một điểm trên đường cầu

15
00:00:47,100 --> 00:00:48,579
với độ dốc gấp 2

16
00:00:48,579 --> 00:00:50,855
Chúng ta cũng biết được rằng 
tối đa hóa lợi nhuận theo sản lượng

17
00:00:50,855 --> 00:00:53,357
là khi doanh thu cận biên bằng với chi phí cận biên

18
00:00:53,357 --> 00:00:56,642
Và chúng ta hiểu rằng điểm tối đa hóa
lợi nhuận theo giá

19
00:00:56,642 --> 00:00:59,662
là mức giá cao nhất mà người mua
sẵn lòng chi trả

20
00:00:59,662 --> 00:01:03,154
cho mỗi sản phẩm với số lượng kể trên,
trong trường hợp này giá bán là 12,5 đô

21
00:01:03,606 --> 00:01:07,009
Sự tăng giá trong thị trường độc quyền 
là sự chênh lệch giữa giá

22
00:01:07,009 --> 00:01:08,690
và chi phí cận biên

23
00:01:08,984 --> 00:01:10,797
Chúng ta hiểu rằng nền kinh tế cạnh tranh

24
00:01:10,797 --> 00:01:12,773
giá bằng với chi phí cận biên

25
00:01:12,773 --> 00:01:15,915
Và đây khi thị trường cân bằng
giá bán đã cao hơn

26
00:01:15,915 --> 00:01:18,729
so với chi phí cận biên,
đó là sự tăng giá trong thị trường độc quyền

27
00:01:18,729 --> 00:01:21,733
và đọc từ biểu đồ chúng ta thấy,

28
00:01:22,233 --> 00:01:26,010
tổng lợi nhuận của nhà độc quyền
cao hơn so với lợi nhuận thông thường

29
00:01:26,010 --> 00:01:29,420
và lợi nhuận là sự chênh lệch giữa
giá bán và chi phí trung bình

30
00:01:29,420 --> 00:01:32,181
nhân với số lượng,
sẽ ra phần tô đậm này.

31
00:01:32,181 --> 00:01:34,268
Được rồi, đó là phần ôn tập.

32
00:01:34,268 --> 00:01:39,082
Giờ là phần đưa ra một số bao quát 
về điều gì sẽ đo lường kích thước

33
00:01:39,082 --> 00:01:41,302
của sự tăng lên về giá trong nền kinh tế độc quyền

34
00:01:43,184 --> 00:01:46,269
Về trực quan, hãy xét tới trường hợp của 
các công ty dược

35
00:01:46,269 --> 00:01:50,078
Hai hiệu ứng sẽ làm tăng lên
yếu tố độc quyền trong trường hợp này

36
00:01:50,078 --> 00:01:52,980
Thứ nhất, hiệu ứng "bạn không thể mang 
theo được gì sang thế giới bên kia"

37
00:01:52,980 --> 00:01:55,477
cụ thể là, người có bệnh nan y

38
00:01:55,477 --> 00:01:59,599
sẽ tương đối không nhạy cảm lắm về giá

39
00:01:59,599 --> 00:02:01,732
về những loại thuốc có thể chữa được
bệnh của họ

40
00:02:01,732 --> 00:02:04,359
Chết sẽ không mang theo được nên 
hãy tiêu hết những gì bạn có

41
00:02:04,359 --> 00:02:05,823
miễn sao cứu được mạng sống của bạn

42
00:02:05,823 --> 00:02:09,242
Nếu giá bán loại thuốc có thể cứu sống 
được họ tăng lên

43
00:02:09,242 --> 00:02:13,886
lượng cầu cũng vẫn sẽ không giảm đáng kể

44
00:02:14,698 --> 00:02:18,114
Vì người mua không nhạy cảm với giá

45
00:02:18,114 --> 00:02:21,285
những nhà độc quyền sẽ nói rằng:
"Này, tôi có thể tăng giá bán

46
00:02:21,285 --> 00:02:24,490
và họ vẫn sẽ mua, nên tôi có nên 
tăng giá bán

47
00:02:24,490 --> 00:02:28,080
nó sẽ giúp tôi tối đa hóa lợi nhuận
nếu làm thế"

48
00:02:28,972 --> 00:02:32,368
Và hiệu ứng "tiền không phải mình trả"

49
00:02:32,368 --> 00:02:34,783
Nếu người nào đó không phải mình
trả tiền thuốc men

50
00:02:34,783 --> 00:02:38,201
người sử dụng hay người tiêu thụ sẽ bớt 
nhạy cảm về giá

51
00:02:38,201 --> 00:02:40,927
Và chúng ta đều biết rằng trong ngành dược, 
những công ty bảo hiểm

52
00:02:40,927 --> 00:02:43,612
dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người già, người nghèo
hay các chương trình của chính phủ

53
00:02:43,612 --> 00:02:45,669
họ sẽ trả tiền thuốc men

54
00:02:45,669 --> 00:02:48,971
vậy nên những người có nhu cầu về dược phẩm,

55
00:02:48,971 --> 00:02:50,494
họ sẽ không phải trả tiền

56
00:02:50,494 --> 00:02:53,579
Kể cả giá bán có tăng đi chăng nữa
họ cũng sẽ yêu cầu tiếp tục sử dụng

57
00:02:53,579 --> 00:02:56,004
thuốc và lượng cầu

58
00:02:56,004 --> 00:02:58,198
vẫn không giảm nhiều lắm

59
00:02:58,429 --> 00:03:00,186
Vậy có thể kết luận rằng

60
00:03:00,186 --> 00:03:05,493
càng ít nhạy cảm của cầu theo giá

61
00:03:05,493 --> 00:03:07,963
giá bán lại càng tăng lên

62
00:03:07,963 --> 00:03:09,867
Nếu người mua không nhạy cảm với giá

63
00:03:09,867 --> 00:03:13,121
những người độc quyền sẽ nói rằng:
"Tuyệt, tôi có thể tăng giá bán

64
00:03:13,121 --> 00:03:16,703
mà vẫn bán được lượng gần tương đương 
với trước đây"

65
00:03:17,277 --> 00:03:21,678
Nói cách khác, đường cầu càng ít co giãn

66
00:03:21,678 --> 00:03:24,957
giá càng tăng. 
Và đó là bài học cơ bản của chúng ta

67
00:03:25,945 --> 00:03:29,016
Giờ chúng ta đã có trực quan về vấn đề này rồi,
hãy thử lên một số biểu đồ nhé

68
00:03:29,016 --> 00:03:30,242
vài đường cầu

69
00:03:30,242 --> 00:03:31,616
Hiện tại ta có 2 đường cầu

70
00:03:31,616 --> 00:03:34,266
Cái nào co giãn hơn, cái bên phải

71
00:03:34,266 --> 00:03:36,038
hay là phía bên trái?

72
00:03:36,798 --> 00:03:40,593
Đường cầu bên trái sẽ co giãn hơn,

73
00:03:41,022 --> 00:03:44,974
đường cầu bên phải sẽ ít co giãn hơn

74
00:03:44,974 --> 00:03:49,668
Vậy từ trực giác của mình, chúng ta sẽ có kì vọng 
tăng giá ít hơn

75
00:03:49,668 --> 00:03:53,382
sẽ ở bên trái và tăng giá mạnh hơn sẽ ở bên phải

76
00:03:54,124 --> 00:03:56,436
Chúng ta đã biết tối đa hóa lợi nhuận theo giá

77
00:03:56,436 --> 00:03:58,725
và sản lượng thế nào rồi nên 
hãy tính nhé.

78
00:03:58,725 --> 00:04:00,773
Bắt đầu với đường cầu bên trái

79
00:04:00,773 --> 00:04:03,041
Những gì ta thấy là khi đường cầu

80
00:04:03,041 --> 00:04:07,845
tương đối co giãn,
có sự tăng lên một chút về giá

81
00:04:07,845 --> 00:04:09,949
so với chi phí cận biên

82
00:04:09,949 --> 00:04:11,952
Vậy còn bên phải thì sao?

83
00:04:11,952 --> 00:04:15,886
Giờ đây chúng ta có một đường cầu tương đối 
không co giãn

84
00:04:15,886 --> 00:04:20,400
Và chúng ta thấy rằng giá bán khá cao so với 
chi phí cận biên

85
00:04:20,400 --> 00:04:22,468
Chúng ta đã thấy một đường cầu tương đối 
không giãn nở

86
00:04:22,468 --> 00:04:25,129
và có sự tăng lên đáng kể về giá

87
00:04:25,129 --> 00:04:30,356
Để ý rằng chi phí cận biên của 2 thị trường đều như nhau

88
00:04:30,715 --> 00:04:34,708
chỉ có khác ở chỗ đường cầu bên phải

89
00:04:34,708 --> 00:04:36,507
ít co giãn hơn

90
00:04:36,507 --> 00:04:40,957
Nhớ tới lập luận rằng
những nhà độc quyền coi khách hàng

91
00:04:40,957 --> 00:04:43,355
không nhạy cảm với giá

92
00:04:43,355 --> 00:04:46,509
Vậy rút ra rằng
nếu tăng giá

93
00:04:46,509 --> 00:04:50,029
lượng cầu cũng chỉ giảm một chút

94
00:04:50,039 --> 00:04:52,847
Do đó, sự tăng về giá cũng sẽ dẫn tới

95
00:04:52,847 --> 00:04:55,639
tăng lợi nhuận của các nhà độc quyền, 
điều mà họ mong muốn

96
00:04:55,639 --> 00:04:58,191
vậy nên các nhà độc quyền khi tăng giá bán

97
00:04:58,191 --> 00:05:01,571
bạn sẽ chịu một khoản giá tăng đáng kể
so với chi phí cận biên

98
00:05:02,035 --> 00:05:05,849
Đối với doanh nghiệp cạnh tranh cũng vậy

99
00:05:05,849 --> 00:05:10,377
Nhu cầu về sản phẩm của họ rất co giãn

100
00:05:10,377 --> 00:05:13,676
và trong trường hợp đó, giá bán ngang với 
chi phí cận biên

101
00:05:13,676 --> 00:05:14,835
Vậy có thể hiểu được

102
00:05:14,835 --> 00:05:17,638
rằng đường cầu càng co giãn

103
00:05:17,638 --> 00:05:21,013
quyết định về giá của các nhà độc quyền

104
00:05:21,013 --> 00:05:24,298
càng gần hơn với doanh nghiệp cạnh tranh.

105
00:05:24,704 --> 00:05:26,519
Vậy nên nhu cầu đối với nhà độc quyền

106
00:05:26,519 --> 00:05:30,165
càng co giãn, giá sẽ gần hơn với

107
00:05:30,165 --> 00:05:31,674
chi phí cận biên.

108
00:05:31,674 --> 00:05:34,830
Đường cầu càng co giãn

109
00:05:34,830 --> 00:05:36,360
đối với nhà độc quyền,

110
00:05:36,360 --> 00:05:40,822
tối đa hóa lợi nhuận đầu ra khiến giá

111
00:05:40,822 --> 00:05:42,609
gần ngang với các công ty cạnh tranh

112
00:05:42,609 --> 00:05:44,832
Giá sẽ càng gần với chi phí cận biên

113
00:05:44,832 --> 00:05:45,999
Được rồi, rất tốt.

114
00:05:45,999 --> 00:05:49,769
Hãy nhớ lại, bài học quan trọng,
cầu càng ít co giãn

115
00:05:49,769 --> 00:05:51,441
giá bán sản phẩm càng cao

116
00:05:51,904 --> 00:05:54,913
Giờ hãy thử vận dụng lý thuyết xem có thể

117
00:05:54,913 --> 00:05:57,096
giải bài toán về giá bán này không nhé

118
00:05:57,375 --> 00:05:59,147
Tôi gần đây hay để ý một vài chuyến bay hãng American Airlines

119
00:06:00,147 --> 00:06:03,656
và phát hiện ra một chuyến bay Washington-Dallas

120
00:06:03,656 --> 00:06:08,878
có giá cao hơn một chuyến bay từ Washington tới San Francisco

121
00:06:09,108 --> 00:06:11,654
Giờ, có 2 vấn đề cần làm rõ

122
00:06:11,654 --> 00:06:15,792
Đầu tiên, San Francisco rõ ràng xa hơn từ Washington

123
00:06:15,792 --> 00:06:18,048
so với Dallas
Vậy nên bạn sẽ nghĩ rằng chi phí

124
00:06:18,048 --> 00:06:20,718
nhiên liệu và các chi phí khác
sẽ cao hơn

125
00:06:21,129 --> 00:06:25,412
Thứ hai, mọi việc có vẻ phức tạp hơn bởi chuyến bay từ Washington

126
00:06:25,412 --> 00:06:29,006
tới San Francisco đi qua Dallas

127
00:06:29,367 --> 00:06:32,993
Thực tế, quãng đường từ Washington tới Dallas

128
00:06:32,993 --> 00:06:35,433
của chuyến đi từ Washington tới San Francisco

129
00:06:35,433 --> 00:06:40,188
y hệt với chuyến bay từ Washington tới Dallas

130
00:06:41,022 --> 00:06:44,074
Vậy tại sao quãng đường từ Washington

131
00:06:44,074 --> 00:06:47,428
tới San Francisco lại đắt hơn

132
00:06:47,428 --> 00:06:49,182
toàn bộ chuyến bay?

133
00:06:50,234 --> 00:06:53,652
Đáp án còn đòi hỏi một chút kiến thức về ngàng hàng không

134
00:06:53,652 --> 00:06:55,535
được xây dựng ở Mỹ

135
00:06:56,127 --> 00:06:58,770
Hầu hết các công ty hàng không có sân bay trung tâm

136
00:06:58,770 --> 00:07:00,722
thường gần trung tâm của nước đó,

137
00:07:00,722 --> 00:07:03,288
được thống trị bởi 1 hãng hàng không cụ thể

138
00:07:03,606 --> 00:07:06,228
Trong trường hợp của American Airlines, là Dallas

139
00:07:06,228 --> 00:07:08,090
Của hãng United là Chicago

140
00:07:08,090 --> 00:07:12,166
Northwest thì thống trị Minnesota,
St. Paul,..

141
00:07:12,172 --> 00:07:15,083
Điều đó nghĩa là nếu bạn muốn bay tới Dallas

142
00:07:15,083 --> 00:07:18,440
với thời gian thuận tiện cho bạn,
bạn sẽ phải tìm

143
00:07:18,440 --> 00:07:22,660
một chuyến bay giờ tốt của hãng American Airlines 
hơn là các hãng hàng không khác

144
00:07:22,660 --> 00:07:25,152
Và nếu bạn muốn bay tới Minneapolis, St. Paul,

145
00:07:25,152 --> 00:07:26,819
Sẽ thuân tiện hơn

146
00:07:26,819 --> 00:07:29,179
nếu bay của hãng Northwest

147
00:07:29,477 --> 00:07:33,540
Được rồi, bạn đã có ý tưởng gì về việc giải quyết thắc mắc này chưa?

148
00:07:34,717 --> 00:07:37,499
Hãy nghĩ một người bay từ Washington tới Dallas

149
00:07:37,499 --> 00:07:39,644
Họ sẽ có những lựa chọn gì?

150
00:07:39,644 --> 00:07:42,726
Không nhiều.
Chỉ có số ít sự thay thế

151
00:07:42,726 --> 00:07:47,274
Và it sự thay thế nghĩa là cầu ít co giãn

152
00:07:48,307 --> 00:07:51,666
Giờ hãy nghĩ tới một người bay từ Washington tới San Francisco

153
00:07:51,666 --> 00:07:55,222
Họ có những lựa chọn nào?
Chà, rất nhiều ấy chứ.

154
00:07:55,222 --> 00:07:59,350
Họ có thể bay qua Chicago hay qua Denver

155
00:07:59,350 --> 00:08:03,104
hoặc Minneapolis, St. Paul hay là bay thẳng

156
00:08:03,104 --> 00:08:06,081
Có rất nhiều lựa chọn tốt cho việc bay

157
00:08:06,081 --> 00:08:09,330
từ Washington tới San Francisco, vì San Francisco

158
00:08:09,330 --> 00:08:11,572
không phải là một thành phố trung tâm

159
00:08:12,207 --> 00:08:13,486
Vậy chúng ta có thể thấy được gì?

160
00:08:13,486 --> 00:08:16,419
Chà, chúng ta có thể thấy lượng cầu các chuyến bay từ Washington

161
00:08:16,419 --> 00:08:20,108
tới San Francisco khá co giãn

162
00:08:20,108 --> 00:08:22,632
và lượng cầu các chuyến bay từ Washington tới Dallas

163
00:08:22,632 --> 00:08:25,016
tương đối không co giãn

164
00:08:25,016 --> 00:08:29,378
Và trên lý thuyết mách chúng ta rằng cầu co giãn

165
00:08:29,378 --> 00:08:31,569
chúng ta sẽ nhận mức giá tăng ít hơn

166
00:08:31,569 --> 00:08:35,513
Với cầu không co giãn, chúng ta sẽ chịu mức giá tăng nhiều

167
00:08:35,513 --> 00:08:37,775
Như vậy lý thuyết hoàn toàn nhất quán với

168
00:08:37,775 --> 00:08:40,896
câu đố về giá và giải thích bài toán.

169
00:08:42,028 --> 00:08:43,660
Nếu bạn muốn kiểm tra kiến thức

170
00:08:43,660 --> 00:08:45,781
hãy nhấn vào " Practice Questions"

171
00:08:45,781 --> 00:08:49,592
Hoặc nếu bạn đã sẵn sàng học bài kế tiếp, nhấn vào Video kế tiếp

172
00:08:49,592 --> 00:08:53,802
[nhạc nền]