0:00:00.000,0:00:05.676 [Nhạc nền] 0:00:08.886,0:00:11.557 [Alex] Trong một nền kinh tế cạnh tranh,[br]chúng ta đều biết rằng giá bán 0:00:11.557,0:00:13.933 bằng với chi phí cận biên và có sự cân[br]bằng thị trường 0:00:13.933,0:00:16.767 Trong nền kinh tế độc quyền, chúng ta [br]giờ đây biết rằng giá bán 0:00:16.767,0:00:19.506 sẽ cao hơn chi phí cận biên 0:00:19.506,0:00:23.292 Nhưng nhiều hơn là bao nhiêu?[br]Điều gì khiến giá cao hơn? 0:00:23.292,0:00:24.854 Điều mà chúng tôi muốn truyền tải[br]trong buổi talkshow ngày hôm nay 0:00:24.854,0:00:27.525 chính là sự tăng giá trong nền kinh tế[br]độc quyền phụ thuộc vào 0:00:27.525,0:00:29.741 sự co giãn của cầu. 0:00:34.647,0:00:38.141 Ok, hãy tóm gọn sơ qua kiến thức của bài hôm trước nào. 0:00:38.345,0:00:41.160 Mọi thứ trên biểu đồ này chúng ta hẳn[br]phải quen thuộc rồi. 0:00:41.160,0:00:43.325 Chúng ta đã biết cách tìm ra đường[br]doanh thu cận biên 0:00:43.325,0:00:45.568 là một đường cong xuất phát từ trục tung 0:00:45.568,0:00:47.100 từ chung một điểm trên đường cầu 0:00:47.100,0:00:48.579 với độ dốc gấp 2 0:00:48.579,0:00:50.855 Chúng ta cũng biết được rằng [br]tối đa hóa lợi nhuận theo sản lượng 0:00:50.855,0:00:53.357 là khi doanh thu cận biên bằng với chi phí cận biên 0:00:53.357,0:00:56.642 Và chúng ta hiểu rằng điểm tối đa hóa[br]lợi nhuận theo giá 0:00:56.642,0:00:59.662 là mức giá cao nhất mà người mua[br]sẵn lòng chi trả 0:00:59.662,0:01:03.154 cho mỗi sản phẩm với số lượng kể trên,[br]trong trường hợp này giá bán là 12,5 đô 0:01:03.606,0:01:07.009 Sự tăng giá trong thị trường độc quyền [br]là sự chênh lệch giữa giá 0:01:07.009,0:01:08.690 và chi phí cận biên 0:01:08.984,0:01:10.797 Chúng ta hiểu rằng nền kinh tế cạnh tranh 0:01:10.797,0:01:12.773 giá bằng với chi phí cận biên 0:01:12.773,0:01:15.915 Và đây khi thị trường cân bằng[br]giá bán đã cao hơn 0:01:15.915,0:01:18.729 so với chi phí cận biên,[br]đó là sự tăng giá trong thị trường độc quyền 0:01:18.729,0:01:21.733 và đọc từ biểu đồ chúng ta thấy, 0:01:22.233,0:01:26.010 tổng lợi nhuận của nhà độc quyền[br]cao hơn so với lợi nhuận thông thường 0:01:26.010,0:01:29.420 và lợi nhuận là sự chênh lệch giữa[br]giá bán và chi phí trung bình 0:01:29.420,0:01:32.181 nhân với số lượng,[br]sẽ ra phần tô đậm này. 0:01:32.181,0:01:34.268 Được rồi, đó là phần ôn tập. 0:01:34.268,0:01:39.082 Giờ là phần đưa ra một số bao quát [br]về điều gì sẽ đo lường kích thước 0:01:39.082,0:01:41.302 của sự tăng lên về giá trong nền kinh tế độc quyền 0:01:43.184,0:01:46.269 Về trực quan, hãy xét tới trường hợp của [br]các công ty dược 0:01:46.269,0:01:50.078 Hai hiệu ứng sẽ làm tăng lên[br]yếu tố độc quyền trong trường hợp này 0:01:50.078,0:01:52.980 Thứ nhất, hiệu ứng "bạn không thể mang [br]theo được gì sang thế giới bên kia" 0:01:52.980,0:01:55.477 cụ thể là, người có bệnh nan y 0:01:55.477,0:01:59.599 sẽ tương đối không nhạy cảm lắm về giá 0:01:59.599,0:02:01.732 về những loại thuốc có thể chữa được[br]bệnh của họ 0:02:01.732,0:02:04.359 Chết sẽ không mang theo được nên [br]hãy tiêu hết những gì bạn có 0:02:04.359,0:02:05.823 miễn sao cứu được mạng sống của bạn 0:02:05.823,0:02:09.242 Nếu giá bán loại thuốc có thể cứu sống [br]được họ tăng lên 0:02:09.242,0:02:13.886 lượng cầu cũng vẫn sẽ không giảm đáng kể 0:02:14.698,0:02:18.114 Vì người mua không nhạy cảm với giá 0:02:18.114,0:02:21.285 những nhà độc quyền sẽ nói rằng:[br]"Này, tôi có thể tăng giá bán 0:02:21.285,0:02:24.490 và họ vẫn sẽ mua, nên tôi có nên [br]tăng giá bán 0:02:24.490,0:02:28.080 nó sẽ giúp tôi tối đa hóa lợi nhuận[br]nếu làm thế" 0:02:28.972,0:02:32.368 Và hiệu ứng "tiền không phải mình trả" 0:02:32.368,0:02:34.783 Nếu người nào đó không phải mình[br]trả tiền thuốc men 0:02:34.783,0:02:38.201 người sử dụng hay người tiêu thụ sẽ bớt [br]nhạy cảm về giá 0:02:38.201,0:02:40.927 Và chúng ta đều biết rằng trong ngành dược, [br]những công ty bảo hiểm 0:02:40.927,0:02:43.612 dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người già, người nghèo[br]hay các chương trình của chính phủ 0:02:43.612,0:02:45.669 họ sẽ trả tiền thuốc men 0:02:45.669,0:02:48.971 vậy nên những người có nhu cầu về dược phẩm, 0:02:48.971,0:02:50.494 họ sẽ không phải trả tiền 0:02:50.494,0:02:53.579 Kể cả giá bán có tăng đi chăng nữa[br]họ cũng sẽ yêu cầu tiếp tục sử dụng 0:02:53.579,0:02:56.004 thuốc và lượng cầu 0:02:56.004,0:02:58.198 vẫn không giảm nhiều lắm 0:02:58.429,0:03:00.186 Vậy có thể kết luận rằng 0:03:00.186,0:03:05.493 càng ít nhạy cảm của cầu theo giá 0:03:05.493,0:03:07.963 giá bán lại càng tăng lên 0:03:07.963,0:03:09.867 Nếu người mua không nhạy cảm với giá 0:03:09.867,0:03:13.121 những người độc quyền sẽ nói rằng:[br]"Tuyệt, tôi có thể tăng giá bán 0:03:13.121,0:03:16.703 mà vẫn bán được lượng gần tương đương [br]với trước đây" 0:03:17.277,0:03:21.678 Nói cách khác, đường cầu càng ít co giãn 0:03:21.678,0:03:24.957 giá càng tăng. [br]Và đó là bài học cơ bản của chúng ta 0:03:25.945,0:03:29.016 Giờ chúng ta đã có trực quan về vấn đề này rồi,[br]hãy thử lên một số biểu đồ nhé 0:03:29.016,0:03:30.242 vài đường cầu 0:03:30.242,0:03:31.616 Hiện tại ta có 2 đường cầu 0:03:31.616,0:03:34.266 Cái nào co giãn hơn, cái bên phải 0:03:34.266,0:03:36.038 hay là phía bên trái? 0:03:36.798,0:03:40.593 Đường cầu bên trái sẽ co giãn hơn, 0:03:41.022,0:03:44.974 đường cầu bên phải sẽ ít co giãn hơn 0:03:44.974,0:03:49.668 Vậy từ trực giác của mình, chúng ta sẽ có kì vọng [br]tăng giá ít hơn 0:03:49.668,0:03:53.382 sẽ ở bên trái và tăng giá mạnh hơn sẽ ở bên phải 0:03:54.124,0:03:56.436 Chúng ta đã biết tối đa hóa lợi nhuận theo giá 0:03:56.436,0:03:58.725 và sản lượng thế nào rồi nên [br]hãy tính nhé. 0:03:58.725,0:04:00.773 Bắt đầu với đường cầu bên trái 0:04:00.773,0:04:03.041 Những gì ta thấy là khi đường cầu 0:04:03.041,0:04:07.845 tương đối co giãn,[br]có sự tăng lên một chút về giá 0:04:07.845,0:04:09.949 so với chi phí cận biên 0:04:09.949,0:04:11.952 Vậy còn bên phải thì sao? 0:04:11.952,0:04:15.886 Giờ đây chúng ta có một đường cầu tương đối [br]không co giãn 0:04:15.886,0:04:20.400 Và chúng ta thấy rằng giá bán khá cao so với [br]chi phí cận biên 0:04:20.400,0:04:22.468 Chúng ta đã thấy một đường cầu tương đối [br]không giãn nở 0:04:22.468,0:04:25.129 và có sự tăng lên đáng kể về giá 0:04:25.129,0:04:30.356 Để ý rằng chi phí cận biên của 2 thị trường đều như nhau 0:04:30.715,0:04:34.708 chỉ có khác ở chỗ đường cầu bên phải 0:04:34.708,0:04:36.507 ít co giãn hơn 0:04:36.507,0:04:40.957 Nhớ tới lập luận rằng[br]những nhà độc quyền coi khách hàng 0:04:40.957,0:04:43.355 không nhạy cảm với giá 0:04:43.355,0:04:46.509 Vậy rút ra rằng[br]nếu tăng giá 0:04:46.509,0:04:50.029 lượng cầu cũng chỉ giảm một chút 0:04:50.039,0:04:52.847 Do đó, sự tăng về giá cũng sẽ dẫn tới 0:04:52.847,0:04:55.639 tăng lợi nhuận của các nhà độc quyền, [br]điều mà họ mong muốn 0:04:55.639,0:04:58.191 vậy nên các nhà độc quyền khi tăng giá bán 0:04:58.191,0:05:01.571 bạn sẽ chịu một khoản giá tăng đáng kể[br]so với chi phí cận biên 0:05:02.035,0:05:05.849 Đối với doanh nghiệp cạnh tranh cũng vậy 0:05:05.849,0:05:10.377 Nhu cầu về sản phẩm của họ rất co giãn 0:05:10.377,0:05:13.676 và trong trường hợp đó, giá bán ngang với [br]chi phí cận biên 0:05:13.676,0:05:14.835 Vậy có thể hiểu được 0:05:14.835,0:05:17.638 rằng đường cầu càng co giãn 0:05:17.638,0:05:21.013 quyết định về giá của các nhà độc quyền 0:05:21.013,0:05:24.298 càng gần hơn với doanh nghiệp cạnh tranh. 0:05:24.704,0:05:26.519 Vậy nên nhu cầu đối với nhà độc quyền 0:05:26.519,0:05:30.165 càng co giãn, giá sẽ gần hơn với 0:05:30.165,0:05:31.674 chi phí cận biên. 0:05:31.674,0:05:34.830 Đường cầu càng co giãn 0:05:34.830,0:05:36.360 đối với nhà độc quyền, 0:05:36.360,0:05:40.822 tối đa hóa lợi nhuận đầu ra khiến giá 0:05:40.822,0:05:42.609 gần ngang với các công ty cạnh tranh 0:05:42.609,0:05:44.832 Giá sẽ càng gần với chi phí cận biên 0:05:44.832,0:05:45.999 Được rồi, rất tốt. 0:05:45.999,0:05:49.769 Hãy nhớ lại, bài học quan trọng,[br]cầu càng ít co giãn 0:05:49.769,0:05:51.441 giá bán sản phẩm càng cao 0:05:51.904,0:05:54.913 Giờ hãy thử vận dụng lý thuyết xem có thể 0:05:54.913,0:05:57.096 giải bài toán về giá bán này không nhé 0:05:57.375,0:05:59.147 Tôi gần đây hay để ý một vài chuyến bay hãng American Airlines 0:06:00.147,0:06:03.656 và phát hiện ra một chuyến bay Washington-Dallas 0:06:03.656,0:06:08.878 có giá cao hơn một chuyến bay từ Washington tới San Francisco 0:06:09.108,0:06:11.654 Giờ, có 2 vấn đề cần làm rõ 0:06:11.654,0:06:15.792 Đầu tiên, San Francisco rõ ràng xa hơn từ Washington 0:06:15.792,0:06:18.048 so với Dallas[br]Vậy nên bạn sẽ nghĩ rằng chi phí 0:06:18.048,0:06:20.718 nhiên liệu và các chi phí khác[br]sẽ cao hơn 0:06:21.129,0:06:25.412 Thứ hai, mọi việc có vẻ phức tạp hơn bởi chuyến bay từ Washington 0:06:25.412,0:06:29.006 tới San Francisco đi qua Dallas 0:06:29.367,0:06:32.993 Thực tế, quãng đường từ Washington tới Dallas 0:06:32.993,0:06:35.433 của chuyến đi từ Washington tới San Francisco 0:06:35.433,0:06:40.188 y hệt với chuyến bay từ Washington tới Dallas 0:06:41.022,0:06:44.074 Vậy tại sao quãng đường từ Washington 0:06:44.074,0:06:47.428 tới San Francisco lại đắt hơn 0:06:47.428,0:06:49.182 toàn bộ chuyến bay? 0:06:50.234,0:06:53.652 Đáp án còn đòi hỏi một chút kiến thức về ngàng hàng không 0:06:53.652,0:06:55.535 được xây dựng ở Mỹ 0:06:56.127,0:06:58.770 Hầu hết các công ty hàng không có sân bay trung tâm 0:06:58.770,0:07:00.722 thường gần trung tâm của nước đó, 0:07:00.722,0:07:03.288 được thống trị bởi 1 hãng hàng không cụ thể 0:07:03.606,0:07:06.228 Trong trường hợp của American Airlines, là Dallas 0:07:06.228,0:07:08.090 Của hãng United là Chicago 0:07:08.090,0:07:12.166 Northwest thì thống trị Minnesota,[br]St. Paul,.. 0:07:12.172,0:07:15.083 Điều đó nghĩa là nếu bạn muốn bay tới Dallas 0:07:15.083,0:07:18.440 với thời gian thuận tiện cho bạn,[br]bạn sẽ phải tìm 0:07:18.440,0:07:22.660 một chuyến bay giờ tốt của hãng American Airlines [br]hơn là các hãng hàng không khác 0:07:22.660,0:07:25.152 Và nếu bạn muốn bay tới Minneapolis, St. Paul, 0:07:25.152,0:07:26.819 Sẽ thuân tiện hơn 0:07:26.819,0:07:29.179 nếu bay của hãng Northwest 0:07:29.477,0:07:33.540 Được rồi, bạn đã có ý tưởng gì về việc giải quyết thắc mắc này chưa? 0:07:34.717,0:07:37.499 Hãy nghĩ một người bay từ Washington tới Dallas 0:07:37.499,0:07:39.644 Họ sẽ có những lựa chọn gì? 0:07:39.644,0:07:42.726 Không nhiều.[br]Chỉ có số ít sự thay thế 0:07:42.726,0:07:47.274 Và it sự thay thế nghĩa là cầu ít co giãn 0:07:48.307,0:07:51.666 Giờ hãy nghĩ tới một người bay từ Washington tới San Francisco 0:07:51.666,0:07:55.222 Họ có những lựa chọn nào?[br]Chà, rất nhiều ấy chứ. 0:07:55.222,0:07:59.350 Họ có thể bay qua Chicago hay qua Denver 0:07:59.350,0:08:03.104 hoặc Minneapolis, St. Paul hay là bay thẳng 0:08:03.104,0:08:06.081 Có rất nhiều lựa chọn tốt cho việc bay 0:08:06.081,0:08:09.330 từ Washington tới San Francisco, vì San Francisco 0:08:09.330,0:08:11.572 không phải là một thành phố trung tâm 0:08:12.207,0:08:13.486 Vậy chúng ta có thể thấy được gì? 0:08:13.486,0:08:16.419 Chà, chúng ta có thể thấy lượng cầu các chuyến bay từ Washington 0:08:16.419,0:08:20.108 tới San Francisco khá co giãn 0:08:20.108,0:08:22.632 và lượng cầu các chuyến bay từ Washington tới Dallas 0:08:22.632,0:08:25.016 tương đối không co giãn 0:08:25.016,0:08:29.378 Và trên lý thuyết mách chúng ta rằng cầu co giãn 0:08:29.378,0:08:31.569 chúng ta sẽ nhận mức giá tăng ít hơn 0:08:31.569,0:08:35.513 Với cầu không co giãn, chúng ta sẽ chịu mức giá tăng nhiều 0:08:35.513,0:08:37.775 Như vậy lý thuyết hoàn toàn nhất quán với 0:08:37.775,0:08:40.896 câu đố về giá và giải thích bài toán. 0:08:42.028,0:08:43.660 Nếu bạn muốn kiểm tra kiến thức 0:08:43.660,0:08:45.781 hãy nhấn vào " Practice Questions" 0:08:45.781,0:08:49.592 Hoặc nếu bạn đã sẵn sàng học bài kế tiếp, nhấn vào Video kế tiếp 0:08:49.592,0:08:53.802 [nhạc nền]