1
00:00:01,370 --> 00:00:04,579
Bio je hladan, sunčan martovski dan.

2
00:00:05,318 --> 00:00:07,875
Šetala sam ulicom u Rigi.

3
00:00:08,796 --> 00:00:12,042
Sećam se da se zima
polako primicala kraju.

4
00:00:12,066 --> 00:00:14,813
Još uvek je tu i tamo bilo snega,

5
00:00:14,837 --> 00:00:17,827
ali trotoar je već bio čist i suv.

6
00:00:18,151 --> 00:00:19,396
Ako živite u Rigi,

7
00:00:19,420 --> 00:00:24,795
znate taj osećaj olakšanja
koji donose prvi znaci proleća

8
00:00:24,819 --> 00:00:27,525
i više ne morate da bazate
kroz bljuzgavicu

9
00:00:27,549 --> 00:00:29,228
od snega i uličnog blata.

10
00:00:30,099 --> 00:00:33,262
Dakle, tako sam uživala u šetnji,

11
00:00:33,286 --> 00:00:38,675
kad sam iznenada primetila šaru
na trotoaru ispred mene,

12
00:00:38,699 --> 00:00:39,884
grafit:

13
00:00:41,177 --> 00:00:44,956
bela slova oslikana
na tamonosivim ciglama.

14
00:00:44,980 --> 00:00:46,449
Pisalo je:

15
00:00:46,473 --> 00:00:51,192
„Gde je tvoja odgovornost?”

16
00:00:52,904 --> 00:00:55,138
Pitanje me u mestu zaustavilo.

17
00:00:56,102 --> 00:00:59,789
Dok sam stajala tu
razmišljajući o njegovom značenju,

18
00:00:59,813 --> 00:01:04,964
primetila sam kako stojim ispred
Riginog Centra za socijani rad.

19
00:01:05,660 --> 00:01:09,490
Stoga se činilo kako je autor
grafita, ko god on bio,

20
00:01:09,514 --> 00:01:14,115
postavljao ovo pitanje ljudima koji su
dolazili da se prijave za socijanu pomoć.

21
00:01:15,845 --> 00:01:17,303
Te zime,

22
00:01:17,327 --> 00:01:22,719
radila sam istraživanje o posledicama
finansijske krize na Letoniju.

23
00:01:22,743 --> 00:01:25,946
Kada je globalna finansijsa kriza
eruptirala 2008 godine,

24
00:01:25,954 --> 00:01:29,971
Letonija je snažno pogođena
kao mala, otvorena ekonomija.

25
00:01:30,379 --> 00:01:31,639
Kako bi sredili finansije,

26
00:01:31,639 --> 00:01:35,412
letonska vlada je odabrala
strategiju unutrašnje devalvacije.

27
00:01:35,436 --> 00:01:40,011
Sad, to je u suštini značilo drastično
umanjenje budžeta javne potrošnje,

28
00:01:40,035 --> 00:01:42,890
dakle, skresavanje plata
radnika u javnom sektoru,

29
00:01:42,914 --> 00:01:44,395
redukovanje državnih službi,

30
00:01:44,419 --> 00:01:47,463
smanjenje naknada za nezaposlene
i drugih socijalnih pomoći,

31
00:01:47,487 --> 00:01:49,001
podizanje poreza.

32
00:01:49,720 --> 00:01:53,028
Moja majka je čitav život
radila kao profesorica istorije.

33
00:01:53,575 --> 00:01:59,032
Štednja za nju je značila
smanjenje plate za 30 procenata

34
00:01:59,056 --> 00:02:00,539
iz čista mira.

35
00:02:00,563 --> 00:02:03,773
A mnogi su bili
u njenoj ili goroj situaciji.

36
00:02:03,797 --> 00:02:08,530
Troškovi krize su stavljeni
na ramena običnih Letonaca.

37
00:02:10,056 --> 00:02:13,101
Kao rezultat krize i mera štednje,

38
00:02:13,125 --> 00:02:17,632
letonska ekonomija se smanjila
za 25 procenata u periodu od dve godine.

39
00:02:17,656 --> 00:02:20,524
Jedino je Grčka pretrpela
umanjenje ekonomije

40
00:02:20,548 --> 00:02:22,387
uporedive veličine.

41
00:02:23,772 --> 00:02:27,091
Međutim, dok su Grci
mesecima bili na ulicama

42
00:02:27,115 --> 00:02:31,260
organizujući stalne,
često nasilne proteste u Atini,

43
00:02:31,284 --> 00:02:34,452
u Rigi je sve bilo tiho.

44
00:02:35,504 --> 00:02:39,218
Ugledni ekonomisti su se prepirali
u kolumnama „Njujork tajmsa”

45
00:02:39,242 --> 00:02:42,859
o ovom zanimljivom ekstremnom
letonskom eksperimentu

46
00:02:42,883 --> 00:02:45,074
ovog režima štednje

47
00:02:45,098 --> 00:02:46,971
i posmatrali su u neverici

48
00:02:46,995 --> 00:02:49,393
kako to letonsko društvo podnosi.

49
00:02:50,607 --> 00:02:52,460
U to vreme sam studirala u Londonu

50
00:02:52,484 --> 00:02:55,218
i sećam se tamošnjeg pokreta Okupirajmo

51
00:02:55,242 --> 00:02:57,740
i kako se širio od grada do grada,

52
00:02:57,764 --> 00:02:59,893
od Madrida preko Njujorka do Londona,

53
00:02:59,917 --> 00:03:02,472
99 procenata protiv jednog procenta.

54
00:03:02,496 --> 00:03:03,808
Poznata vam je priča.

55
00:03:04,534 --> 00:03:06,891
Ipak, kad sam stigla u Rigu,

56
00:03:06,915 --> 00:03:09,283
ovde nije bilo odjeka Okupirajmo pokreta.

57
00:03:09,897 --> 00:03:12,147
Letonci su prosto trpeli.

58
00:03:12,889 --> 00:03:17,076
„Progutali su žabu”,
kako lokalna izreka glasi.

59
00:03:18,202 --> 00:03:19,964
Za moje doktorsko istraživanje,

60
00:03:19,988 --> 00:03:24,497
želela sam da izučavam kako se odnos
država-građanin menja u Letoniji

61
00:03:24,521 --> 00:03:26,188
u periodu postsovjetske ere,

62
00:03:26,212 --> 00:03:28,531
a odabrala sam zavod za zapošljavanje

63
00:03:28,555 --> 00:03:30,003
kao mesto istraživanja.

64
00:03:30,554 --> 00:03:34,013
I kako sam stigla tamo
u jesen 2011. godine,

65
00:03:34,037 --> 00:03:37,833
shvatila sam da zapravo
svedočim iz prve ruke

66
00:03:37,857 --> 00:03:40,404
kako se razvijaju efekti krize

67
00:03:40,428 --> 00:03:44,474
i kako oni koji su njome najviše pogođeni,
ljudi koji su izgubili poslove,

68
00:03:44,498 --> 00:03:46,051
reaguju na nju.

69
00:03:47,668 --> 00:03:52,591
Te sam počela da intervjuišem ljude koje
sam sretala u zavodu za zapošljavanje.

70
00:03:53,954 --> 00:03:58,668
Svi su imali status onih koji traže posao
i nadali su se nekakvoj pomoći od države.

71
00:03:58,692 --> 00:04:03,181
Uskoro sam, pak, otkrila
kako je ta pomoć naročite vrste.

72
00:04:03,205 --> 00:04:04,757
Bilo je nešto novčane pomoći,

73
00:04:04,781 --> 00:04:09,289
ali je državna pmoć uglavnom
bila u vidu niza socijalnih programa,

74
00:04:09,313 --> 00:04:11,747
a jedan od najvećih
sličnih programa se zvao

75
00:04:11,771 --> 00:04:14,220
„Aktivnosti uvećanja konkurentosti”.

76
00:04:15,279 --> 00:04:17,223
U suštini, radilo se o nizu seminara

77
00:04:17,247 --> 00:04:19,930
na koje su podsticali
sve nezaposlene da ih pohađaju.

78
00:04:19,954 --> 00:04:22,844
Počela sam da pohađam te seminare s njima.

79
00:04:23,975 --> 00:04:26,627
A količina paradoksa me je zatekla.

80
00:04:27,048 --> 00:04:28,532
Dakle, zamislite:

81
00:04:29,435 --> 00:04:32,274
kriza je u toku,

82
00:04:32,298 --> 00:04:34,412
letonska ekonomija se skuplja,

83
00:04:34,436 --> 00:04:36,516
gotovo da niko ne zapošljava,

84
00:04:36,540 --> 00:04:38,029
a mi smo tu,

85
00:04:38,053 --> 00:04:41,076
u toj malenoj, jako osvetljenoj učionici,

86
00:04:41,100 --> 00:04:43,358
grupa od 15 ljudi,

87
00:04:43,382 --> 00:04:47,988
radimo na spisku naših ličnih snaga
i slabosti, naših unutrašnjih demona

88
00:04:48,012 --> 00:04:51,103
za koje nam je rečeno
da nas sprečavaju da budemo uspešniji

89
00:04:51,127 --> 00:04:52,691
na tržištu rada.

90
00:04:53,727 --> 00:04:56,614
Dok su najveću lokalnu banku spasavali

91
00:04:56,638 --> 00:05:01,244
a troškove ovog spašavanja
su prebacivali na ramena naroda,

92
00:05:01,268 --> 00:05:06,669
mi smo sedeli u krugu
i učili kako da duboko dišemo

93
00:05:06,693 --> 00:05:08,557
kada smo pod stresom.

94
00:05:08,581 --> 00:05:11,457
(Diše duboko)

95
00:05:13,265 --> 00:05:15,716
Dok se domovi pod hipotekom zaplenjuju

96
00:05:15,740 --> 00:05:18,292
i na hiljade ljudi je u emigraciji,

97
00:05:18,316 --> 00:05:22,115
nama je rečeno da sanjamo velike snove
i da pratimo naše snove.

98
00:05:23,524 --> 00:05:24,689
Kao sociološkinja,

99
00:05:24,713 --> 00:05:29,234
znam da je socijalna politika
važan oblik komunikacije

100
00:05:29,258 --> 00:05:31,180
između države i njenih građana.

101
00:05:31,753 --> 00:05:33,498
Poruka ovog programa je bila,

102
00:05:33,522 --> 00:05:35,712
da se izrazim rečima jedne instruktorke:

103
00:05:35,736 --> 00:05:36,902
„Samo to uradite.”

104
00:05:36,926 --> 00:05:38,769
Naravno da je citirala Najki.

105
00:05:39,478 --> 00:05:43,622
Dakle, simbolično, država je slala poruku
nezaposlenim ljudima

106
00:05:43,646 --> 00:05:47,343
da moraju da budu aktivniji,
moraju vrednije da rade,

107
00:05:47,367 --> 00:05:50,642
moraju da rade na sebi,
moraju da savladaju unutrašnje demone,

108
00:05:50,666 --> 00:05:52,244
moraju da budu samouvereniji -

109
00:05:52,268 --> 00:05:56,409
da je nakako to što su nezaposleni
njihov lični neuspeh.

110
00:05:57,038 --> 00:05:59,616
Ispaštanje zbog krize

111
00:05:59,640 --> 00:06:02,771
je tretirano kao
iskustvo stresa kod pojedinca

112
00:06:02,771 --> 00:06:05,011
s kojim se treba izboriti
unutar sopstvenog tela

113
00:06:05,011 --> 00:06:06,939
kroz duboko i pažljivo disanje.

114
00:06:10,019 --> 00:06:14,020
Ovakvi vidovi socijalnih programa
koji naglašavaju odgovornost pojedinca

115
00:06:14,044 --> 00:06:17,095
su postali sve uobičajeniji širom sveta.

116
00:06:17,119 --> 00:06:20,876
Oni su deo uspona nečega što
sociolog Loik Vakan naziva

117
00:06:20,900 --> 00:06:23,693
„neoliberalnom kentaur državom”.

118
00:06:23,717 --> 00:06:25,548
Kentaur, kao što se možda sećate

119
00:06:25,572 --> 00:06:28,228
je mitsko biće iz antičke grčke kulture,

120
00:06:28,252 --> 00:06:29,835
pola čovek, pola zver.

121
00:06:29,859 --> 00:06:34,788
Ima gornju polovinu koja je ljudska
i donju polovinu koja je konjska.

122
00:06:34,812 --> 00:06:37,395
Dakle, kentaur država je država

123
00:06:37,419 --> 00:06:42,251
koja okreće svoj ljudski lik
onima koji su na vrhu društvene lestvice

124
00:06:42,275 --> 00:06:45,482
dok su oni na dnu pregaženi,

125
00:06:45,506 --> 00:06:46,755
smrvljeni.

126
00:06:46,779 --> 00:06:49,253
Dakle, oni koji najviše
zarađuju i velike firme

127
00:06:49,277 --> 00:06:52,827
mogu da uživaju u srezivanju poreza
i drugim politikama podrške,

128
00:06:52,851 --> 00:06:55,347
dok nezaposlene, siromašne

129
00:06:55,371 --> 00:06:58,677
teraju da dokažu da su vredni
državne pomoći,

130
00:06:58,701 --> 00:07:00,528
moralno ih disciplinujući,

131
00:07:00,552 --> 00:07:03,932
stigmatizujući kao nedgovorne
ili pasivne ili lenje

132
00:07:03,956 --> 00:07:05,827
ili često ih kriminalizujući.

133
00:07:07,065 --> 00:07:10,644
U Letoniji smo imali
sličan model kentaur države

134
00:07:10,668 --> 00:07:12,947
čvrsto ukorenjen od '90-ih.

135
00:07:12,951 --> 00:07:15,331
Uzmite, na primer, proporcionalni
porez na dohodak

136
00:07:15,331 --> 00:07:17,221
koji smo imali sve do ove godine

137
00:07:17,221 --> 00:07:19,596
koji je išao u prilog
onima koji najviše zarađuju,

138
00:07:19,620 --> 00:07:23,374
dok je četvrtina populacije
i dalje živela u siromaštvu.

139
00:07:23,820 --> 00:07:29,070
A kriza i mere štednje su pogoršale
ove vidove društvene nejednakosti.

140
00:07:29,094 --> 00:07:33,553
I dok je kapital banaka
i imućnih zaštićen,

141
00:07:33,577 --> 00:07:35,339
one koji su najviše izgubili

142
00:07:35,363 --> 00:07:38,611
su podučavali lekcijama
individualne odgovornosti.

143
00:07:40,097 --> 00:07:44,442
Sad, razgovarajući sa ljudima
koje sam upoznala na tim seminarima,

144
00:07:44,466 --> 00:07:46,724
očekivala sam da će da budu ljuti.

145
00:07:47,158 --> 00:07:48,468
Očekivala sam

146
00:07:48,472 --> 00:07:51,382
da će da se opiru ovim lekcijama
o individualnoj odgovornosti.

147
00:07:51,382 --> 00:07:55,716
Naposletku, nisu oni krivi za krizu,
a ipak su snosili njen glavni teret.

148
00:07:56,417 --> 00:07:59,668
No, dok su ljudi delili
svoje priče sa mnom,

149
00:07:59,692 --> 00:08:02,228
iznova i iznova sam bila zatečena

150
00:08:02,252 --> 00:08:06,483
snagom ideje o odgovornosti.

151
00:08:07,596 --> 00:08:10,085
Jedna od ljudi koje sam upoznala
je bila Žaneta.

152
00:08:11,299 --> 00:08:14,289
Radila je 23 godine

153
00:08:14,313 --> 00:08:18,767
podučavajući šivenje i ostale zanate
u školi strukovnih studija u Rigi.

154
00:08:18,791 --> 00:08:21,110
I sad nakon krize,

155
00:08:21,134 --> 00:08:24,253
škola je zatvorena kao deo mera štednje.

156
00:08:24,277 --> 00:08:30,211
Restruktuiranje obrazovnog sistema
je bilo deo uštede javnog novca.

157
00:08:30,235 --> 00:08:33,333
I 10.000 prosvetara širom države
je ostalo bez posla,

158
00:08:33,333 --> 00:08:34,963
a Žaneta je bila jedna od njih.

159
00:08:34,963 --> 00:08:37,896
I znam iz onoga što mi je rekla

160
00:08:37,920 --> 00:08:40,662
da ju je gubitak posla
stavio u nezgodan položaj;

161
00:08:40,686 --> 00:08:44,879
razvedena je, ima dvoje tinejdžera
čiji je jedini staratelj.

162
00:08:44,903 --> 00:08:47,393
Pa ipak, dok smo razgovarale,

163
00:08:47,417 --> 00:08:51,587
rekla mi je kako je kriza
istinska prilika.

164
00:08:52,579 --> 00:08:56,080
Kaže, „Ove godine sam napunila pedesetu.

165
00:08:56,104 --> 00:09:01,030
Valjda mi je život uistinu pružio
šansu da se osvrnem, zaustavim

166
00:09:01,054 --> 00:09:03,429
jer sam sve ove godine radila bez predaha,

167
00:09:03,453 --> 00:09:04,916
nisam imala vremena za odmor.

168
00:09:04,940 --> 00:09:06,763
I sad sam se zaustavila

169
00:09:06,787 --> 00:09:11,431
i pružena mi je prilika
da sve sagledam i odlučim

170
00:09:11,455 --> 00:09:13,019
šta je to što želim

171
00:09:13,043 --> 00:09:14,855
i šta je to što ne želim.

172
00:09:14,879 --> 00:09:18,586
Sve ovo vreme samo šivenje, šivenje,
nekako je iscrpljujuće.”

173
00:09:19,783 --> 00:09:23,527
Dakle, Žaneta je postala
tehnološki višak nakon 23 godine.

174
00:09:23,551 --> 00:09:25,897
Ali nije pomišljala na protestovanje.

175
00:09:25,921 --> 00:09:29,795
Nije govorila o 99 procenata
protiv jednog procenta.

176
00:09:29,819 --> 00:09:31,748
Ona je analizirala sebe.

177
00:09:32,309 --> 00:09:35,331
I razmišljala je pragmatično
o tome da otvori malu firmu

178
00:09:35,355 --> 00:09:36,929
u sopstvenoj spavaćoj sobi

179
00:09:36,953 --> 00:09:40,417
gde će da pravi lutkice
suvenire za prodaju turistima.

180
00:09:40,441 --> 00:09:43,001
Takođe sam upoznala Ajvarsa
u zavodu za zapošljavanje.

181
00:09:43,025 --> 00:09:45,140
Ajvars je bio u kasnim četrdesetim,

182
00:09:45,164 --> 00:09:49,674
izgubio je posao u vladinoj agenciji
koja je nadgledala izgradnju puteva.

183
00:09:50,333 --> 00:09:54,415
Na jedan od naših sastanaka,
Ajvars je doneo knjigu koju je čitao.

184
00:09:54,439 --> 00:10:01,296
Naslovljenu „Vakcinacija protiv stresa
ili psihoenergetski aikido”.

185
00:10:02,030 --> 00:10:05,266
Sad, neki od vas možda znaju
da je aikido vrsta borilačke veštine,

186
00:10:05,290 --> 00:10:07,883
dakle, psihoenergetski aikido.

187
00:10:08,780 --> 00:10:11,556
I Ajvars mi je rekao
da nakon nekoliko meseci

188
00:10:11,580 --> 00:10:15,131
čitanja i razmišljanja i osvrtanja
dok je bio bez posla,

189
00:10:15,155 --> 00:10:20,906
da je razumeo da su njegove trenutne
poteškoće njegovo lično delo.

190
00:10:21,310 --> 00:10:22,860
Rekao mi je:

191
00:10:22,884 --> 00:10:24,812
„Sam sam kriv.

192
00:10:24,836 --> 00:10:27,876
Bio sam u psihološkom stanju
koje nije bilo dobro za mene.

193
00:10:27,900 --> 00:10:31,229
Ako neko strahuje
od gubitka novca, gubitka posla,

194
00:10:31,253 --> 00:10:34,260
postaje sve više pod stresom,
sve nervozniji, plašljiviji.

195
00:10:34,284 --> 00:10:35,875
I to im se i desi.”

196
00:10:36,504 --> 00:10:38,397
Tražeći od njega da pojasni,

197
00:10:38,421 --> 00:10:42,733
on je poetično uporedio svoje misli sa
divljim konjima koji jure na sve strane,

198
00:10:42,757 --> 00:10:45,771
i rekao je: „Moraš da budeš
pastir svojih misli.

199
00:10:46,757 --> 00:10:49,035
Kako bi sve doveo na mesto
u materijalnom svetu,

200
00:10:49,059 --> 00:10:51,081
moraš da budeš pastir svojih misli

201
00:10:51,105 --> 00:10:54,119
jer kroz tvoje misli
sve ostalo dolazi na svoje mesto.”

202
00:10:54,119 --> 00:10:56,756
„U poslednje vreme,” rekao je,
„postalo mi je jasno

203
00:10:56,780 --> 00:10:59,289
da je svet oko mene, sve što mi se dešava,

204
00:10:59,313 --> 00:11:02,889
ljudi koji ulaze u moj život...
sve to zavisi direktno od mene.”

205
00:11:02,913 --> 00:11:08,035
Dakle, dok Letonija prolazi
kroz ovaj ekstremni ekonomski eksperiment,

206
00:11:08,059 --> 00:11:11,201
Ajvars kaže da njegov način
razmišljanja mora da se promeni.

207
00:11:11,225 --> 00:11:15,936
On krivi sebe za ono
kroz šta trenutno prolazi.

208
00:11:16,799 --> 00:11:21,670
Pa je preuzimanje odgovornosti,
naravno, dobra stvar, zar ne?

209
00:11:21,694 --> 00:11:23,852
Naročito je smisleno

210
00:11:23,876 --> 00:11:26,455
i moralno obojeno
u post-sovjetskom društvu

211
00:11:26,479 --> 00:11:30,012
gde se na oslanjanje na državu
gleda kao na nesrećno nasleđe

212
00:11:30,036 --> 00:11:31,341
sovjetske prošlosti.

213
00:11:31,888 --> 00:11:34,940
Međutim, slušajući Žanetu
i Ajvarsa, kao i ostale,

214
00:11:34,964 --> 00:11:38,491
takođe sam pomislila
koliko je okrutno to pitanje -

215
00:11:38,515 --> 00:11:40,419
„Gde je tvoja odgovornost?” -

216
00:11:40,443 --> 00:11:41,667
koliko je iscrpljujuće.

217
00:11:41,691 --> 00:11:45,748
Jer je funkcionisalo kao način
da se okrive i umire

218
00:11:45,772 --> 00:11:48,044
oni koji su najviše pogođeni krizom.

219
00:11:48,068 --> 00:11:51,612
Stoga, dok su Grci bili na ulicama,
Letonci su progutali žabu

220
00:11:51,636 --> 00:11:54,939
i na desetine hiljada je emigriralo,

221
00:11:54,963 --> 00:11:57,755
a to je još jedan način
preuzimanja odgovornosti.

222
00:12:00,009 --> 00:12:03,293
Dakle, jezik, jezik
individualne odgovornosti

223
00:12:03,317 --> 00:12:05,699
je postao oblik kolektivnog poricanja.

224
00:12:06,342 --> 00:12:09,448
Sve dok imamo socijalne politike
koje tretiraju nezaposlenost

225
00:12:09,472 --> 00:12:11,243
kao neuspeh pojedinca,

226
00:12:11,267 --> 00:12:15,187
a ne ulažemo dovoljno sredstava u programe
koji pružaju ljudima stvarne veštine

227
00:12:15,211 --> 00:12:16,788
ili stvaraju radna mesta,

228
00:12:16,812 --> 00:12:19,993
ostajemo slepi za odgovornost
autora tih politika.

229
00:12:20,017 --> 00:12:23,814
Sve dok stigmatizujemo siromašne
kao nekako pasivne i lenje,

230
00:12:23,814 --> 00:12:26,858
a ne pružamo ljudima istinska sredstva
da se izvuku iz siromaštva

231
00:12:26,858 --> 00:12:28,054
osim eimgracije,

232
00:12:28,054 --> 00:12:31,948
poričemo istinske uzročnike siromaštva.

233
00:12:31,972 --> 00:12:33,821
A u međuvremenu,

234
00:12:33,845 --> 00:12:35,116
svi ispaštamo

235
00:12:36,060 --> 00:12:40,275
jer su društveni naučnici pokazali
detaljnim statističkim podacima

236
00:12:40,299 --> 00:12:44,868
da ima više ljudi kako sa mentalnim
tako i fizičkim zdravstvenim problemima

237
00:12:44,892 --> 00:12:49,091
u društvima sa većim stepenom
ekonomske nejednakosti.

238
00:12:49,115 --> 00:12:54,534
Dakle, društvena nejednakost je očito loša
ne samo za one sa manjim primanjima,

239
00:12:54,558 --> 00:12:55,746
već i za sve nas

240
00:12:55,770 --> 00:12:58,256
jer živeti u društvu velikih nejednakosti

241
00:12:58,280 --> 00:13:02,459
znači živeti u društvu niskog društvenog
poverenja i visoke anksioznosti.

242
00:13:02,928 --> 00:13:04,107
Dakle, tu smo.

243
00:13:04,131 --> 00:13:06,017
Svi čitamo knjige za samopomoć,

244
00:13:06,041 --> 00:13:07,749
pokušavamo da ovladamo navikama,

245
00:13:07,773 --> 00:13:09,611
pokušavamo da prestrojimo mozgove,

246
00:13:09,635 --> 00:13:11,340
meditiramo.

247
00:13:11,364 --> 00:13:13,732
I od pomoći je, naravno, na neki način.

248
00:13:14,414 --> 00:13:17,100
Knjige za samopomoć nam pomažu
da budemo optimističniji.

249
00:13:17,124 --> 00:13:22,058
Meditacija može pomoći da se osećamo
duhovno povezaniji sa drugima.

250
00:13:22,947 --> 00:13:24,588
Smatram da nam je jednako potrebna

251
00:13:24,612 --> 00:13:29,641
svest o tome šta nas u društvenom smislu
povezuje jedne s drugima

252
00:13:29,665 --> 00:13:32,576
jer društvena nejednakost
povređuje sve nas.

253
00:13:32,600 --> 00:13:36,441
Stoga su nam potrebne
saosećajnije društvene politike

254
00:13:36,465 --> 00:13:39,684
koje su manje usmerene
na moralno obrazovanje,

255
00:13:39,708 --> 00:13:44,246
a više na promociju
socijalne pravde i jednakosti.

256
00:13:44,270 --> 00:13:45,469
Hvala vam.

257
00:13:45,493 --> 00:13:47,997
(Aplauz)