[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:04.78,0:00:10.40,Default,,0000,0000,0000,,कायम बदलणारे जग हिच हया काळाची वास्तवत: अाहे
Dialogue: 0,0:00:11.33,0:00:15.16,Default,,0000,0000,0000,,अनेक लोक मोठ्या प्रमाणात अनेक महानगराकडे स्थलांतर करु लागले अाहेत
Dialogue: 0,0:00:15.16,0:00:18.32,Default,,0000,0000,0000,,काही गगनचुंबी इमारतीत स्थाइक होतात
Dialogue: 0,0:00:18.50,0:00:21.44,Default,,0000,0000,0000,,तर काही झोपडपट्टीत घर बनवतात.
Dialogue: 0,0:00:21.44,0:00:25.76,Default,,0000,0000,0000,,अन्नाची अाणि इंधनाची कधी न भागणारी भूक,
Dialogue: 0,0:00:25.77,0:00:28.50,Default,,0000,0000,0000,,बदलणारे, न सांगता येणारे विचित्र हवामान,
Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:35.09,Default,,0000,0000,0000,,अाणि हे सर्व घडते अाहे - जेव्हा लोकसंख्या अजुनही वाढत असताना
Dialogue: 0,0:00:36.46,0:00:38.28,Default,,0000,0000,0000,,अापल्याला हयाची चिंता असावी का?
Dialogue: 0,0:00:38.28,0:00:41.52,Default,,0000,0000,0000,,अापल्याला हयाची भिती असावी का?
Dialogue: 0,0:00:42.66,0:00:46.10,Default,,0000,0000,0000,,हया सर्वातून काय निष्कर्श काढायचा?
Dialogue: 0,0:00:52.50,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,हया जागाच्या पाठीवर सातशे कोटी लोक राहातात - ही अपूर्वाईची गोष्ट नव्हे का?
Dialogue: 0,0:00:59.01,0:01:03.50,Default,,0000,0000,0000,,परंतू या पार्श्वभूमीवर, जगाच्या अाणि भविष्याच्या काळजीने काही लोक घबरलेले अाहेत.
Dialogue: 0,0:01:03.51,0:01:06.27,Default,,0000,0000,0000,,काही लोक या विषयी विचार करायचे सुद्धा सोदून देतात.
Dialogue: 0,0:01:06.28,0:01:09.80,Default,,0000,0000,0000,,परंतू हया रात्री मी तुम्हाना खरे काय अाहे हे दाखवायचा प्रयत्न कारेन।
Dialogue: 0,0:01:09.97,0:01:13.00,Default,,0000,0000,0000,,माझे नाव हान्स रोझलिंग् . मी अाकडेवारी संख्यावारी कारणारा - -
Dialogue: 0,0:01:13.01,0:01:15.04,Default,,0000,0000,0000,,नको, नको, नको, नको, बंद करु नका - --
Dialogue: 0,0:01:15.04,0:01:19.51,Default,,0000,0000,0000,,- - कारण संख्याशास्त्राला मिळालेल्या नवीन माहितीतून मी तुम्हास हे जग नव्या द्र्ष्टीकोनातुन दाखवेन
Dialogue: 0,0:01:19.51,0:01:22.65,Default,,0000,0000,0000,,लोकसंख्या कशा (वेगळ्या) पद्धतीने वाढत अाहे हे तुम्हास सांगेन
Dialogue: 0,0:01:22.66,0:01:27.62,Default,,0000,0000,0000,,आाणी अाज दिसत असलेल्या माहितीवरून भविष्यातिल जग कसे असेल ते ही दाखवून देईन.
Dialogue: 0,0:01:27.63,0:01:32.50,Default,,0000,0000,0000,,नक्कीच अापल्यासमोर फार मोठी अाव्हाने ऊभी अाहेत!
Dialogue: 0,0:01:32.73,0:01:36.69,Default,,0000,0000,0000,,परंतू चांगली बातमी म्हणजे भविष्य येवढे अंधाकारमय नाही।
Dialogue: 0,0:01:36.80,0:01:42.40,Default,,0000,0000,0000,,अाणि मनुष्यप्राणी तुम्हाला वाटतो त्यापेक्षा खूप सुधारला अाहे.
Dialogue: 0,0:01:44.00,0:01:45.40,Default,,0000,0000,0000,,घाबरू नका!
Dialogue: 0,0:01:45.50,0:01:47.30,Default,,0000,0000,0000,,लोकसंख्येबाबतची सत्यता
Dialogue: 0,0:01:47.40,0:01:49.74,Default,,0000,0000,0000,,प्रोफेसर हांस् रोझलिंग यांच्या बरोबर
Dialogue: 0,0:01:51.50,0:01:53.35,Default,,0000,0000,0000,,तान्ही मुले - - -
Dialogue: 0,0:01:53.36,0:01:55.17,Default,,0000,0000,0000,,प्रत्येक (मूल) एक अाशीर्वाद - - -
Dialogue: 0,0:01:55.30,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,परंतू अनेक लोकांना वाटते की लोकसंख्येची वाढ अनियंत्रणीत अाहे
Dialogue: 0,0:01:59.50,0:02:02.40,Default,,0000,0000,0000,,काहीजण म्हणतात की (हा) लोकसंख्येचा बॉम्ब अाहे
Dialogue: 0,0:02:03.45,0:02:05.80,Default,,0000,0000,0000,,ते ऊचित अाहे का?
Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:11.81,Default,,0000,0000,0000,,मग सध्या अापलि लोकसंख्या कशी अाहे? आापण या (अवस्थेपर्यंत) कसे पोचलो?
Dialogue: 0,0:02:11.90,0:02:16.28,Default,,0000,0000,0000,,मी तुमहाला अातपर्यंत जन्मलेल्या प्रत्येक व्यक्तीचा इतिहास सांगणार अाहे
Dialogue: 0,0:02:16.34,0:02:20.20,Default,,0000,0000,0000,,बर, निदान गेल्या हजार वर्षाचा तरी
Dialogue: 0,0:02:20.25,0:02:21.70,Default,,0000,0000,0000,,अाता सुरू करु
Dialogue: 0,0:02:21.80,0:02:25.12,Default,,0000,0000,0000,,मी तुम्हाला दोन अक्ष देतो
Dialogue: 0,0:02:25.12,0:02:33.19,Default,,0000,0000,0000,,हा काळाचा - अाणी हा इथला जागतीक लोकसंख्येचा \Nअब्जाच्या च्या टप्यात
Dialogue: 0,0:02:33.24,0:02:41.40,Default,,0000,0000,0000,,इश्र्वीसनपुर्वी १०००० वर्ष, जेंव्हा मनूष्यप्राणी सर्वप्रथम शेती करूलागला - \Nत्याविषयी पुराणवस्तू तज्ञ असा अंदाज करतात की
Dialogue: 0,0:02:41.42,0:02:45.34,Default,,0000,0000,0000,,त्यावेळी जगाची लोकसंख्या केवळ एक कोटी होती
Dialogue: 0,0:02:45.34,0:02:49.49,Default,,0000,0000,0000,,कल्पना करा - फक्त एक कोटी! म्हणजे अाजचा स्वीडन् देश
Dialogue: 0,0:02:49.49,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,संपूर्ण जग फक्त स्वीडन् देशियांनी भरलेले
Dialogue: 0,0:02:53.41,0:03:01.38,Default,,0000,0000,0000,,परंतू जशी हजार वर्षे मागे पडू लागली तसे अजुन शेतकरी, \Nअजुन अन्न अाणि अजुन माणसे --- अाणि बरीच साम्राज्ये निर्माण झाली
Dialogue: 0,0:03:01.39,0:03:06.11,Default,,0000,0000,0000,,इजिप्त, चीन, भारत - - - अाणि शेवटी युरोप!
Dialogue: 0,0:03:06.12,0:03:09.67,Default,,0000,0000,0000,,अाणि लोकसंख्या सुद्धा वाढू लागली, परंतू सावकाशीने.
Dialogue: 0,0:03:09.68,0:03:13.77,Default,,0000,0000,0000,,अाणि मी इथे थांबतो, सन १८००.
Dialogue: 0,0:03:13.78,0:03:19.97,Default,,0000,0000,0000,,कारण १८०० साली, जगाची लोकसंख्या १ अब्जाला पोचली
Dialogue: 0,0:03:19.98,0:03:28.69,Default,,0000,0000,0000,,कल्पना करा - ह्या सर्वकाळात, हजारो वर्षे, लोकसंख्येची वाढ एक (दशांश) टक्क्याहूनही कमी असे (प्रत्येक वर्षी)
Dialogue: 0,0:03:28.70,0:03:35.46,Default,,0000,0000,0000,,पण १८०० सालानंतर, औद्योगिक क्रांतीमुळे सगळेच बदलले अाणि लोकसंख्या दरवर्षी वेगाने वाढू लागली
Dialogue: 0,0:03:35.50,0:03:39.31,Default,,0000,0000,0000,,अवघ्या १०० वर्षात, ती २ अब्ज्यापर्यंत पोचली
Dialogue: 0,0:03:39.32,0:03:43.27,Default,,0000,0000,0000,,आाणि नंतर, मी जेंव्हा शाळेत होतो, ती ३ अब्ज होती
Dialogue: 0,0:03:43.28,0:03:49.66,Default,,0000,0000,0000,,मग बरेच लोक म्हणू लागले: "पृथ्वीनक्षत्र येवढ्या लोकांचा भार \Nसांभाळू शकणार नाही". अागदी तज्ञ लोकांचे पण तेच म्हणणे
Dialogue: 0,0:03:49.68,0:03:52.13,Default,,0000,0000,0000,,पण घडलेते ते असे - - -
Dialogue: 0,0:03:52.13,0:03:58.61,Default,,0000,0000,0000,,अापण ४ अब्ज - - ५ अब्ज - - ६ अब्ज - - ७ अब्ज!
Dialogue: 0,0:03:58.62,0:04:05.38,Default,,0000,0000,0000,,विचार करा --- निम्याहून जास्त लोकसंख्या केवळ माङया अायूष्यात निर्माण झाली अाहे.
Dialogue: 0,0:04:05.41,0:04:08.99,Default,,0000,0000,0000,,अाणि तो अकडा अजुनही वाढतो अाहे
Dialogue: 0,0:04:10.41,0:04:15.60,Default,,0000,0000,0000,,ही लोकसंख्येची वाढ, अलिकडील वर्षात, अाशियाई देशात झालेली अाहे
Dialogue: 0,0:04:15.62,0:04:21.44,Default,,0000,0000,0000,,उदाहरणार्थ, इथे बांगलादेशात - - - जिथे लोकसंख्या तिपटीने वाढली केवळ माझ्या अायूष्यभरात
Dialogue: 0,0:04:21.47,0:04:27.50,Default,,0000,0000,0000,,५ कोटी वरून १५ कोटींपर्यंत
Dialogue: 0,0:04:28.29,0:04:32.78,Default,,0000,0000,0000,,तो अाता जगातला सार्वात घनदाट लोकसमख्येचा देश अाहे
Dialogue: 0,0:04:32.79,0:04:40.03,Default,,0000,0000,0000,,साधारणपणे दीड कोटी लोक खूप गर्दी झालेल्या राजधानीत, ढाक्यात राहातात
Dialogue: 0,0:04:40.10,0:04:48.47,Default,,0000,0000,0000,,येथील लोक, शहरातले असोत अथवा खेड्याकडील असोत, \Nस्वतःच्या कुटुंबसंख्यच्या प्रचंड काळजीत अाहेत
Dialogue: 0,0:04:48.94,0:04:52.15,Default,,0000,0000,0000,,पण एक नवीन बांगलादेश उदयोन्मूख होत अाहे
Dialogue: 0,0:04:52.17,0:04:59.10,Default,,0000,0000,0000,,ह्या खान कुटुंबाचे उदाहरण. आाई तस्लिमा, मुली तंजिना अाणि छोटी सदिया
Dialogue: 0,0:04:59.20,0:05:01.94,Default,,0000,0000,0000,,अाणि वडिल हन्नान.
Dialogue: 0,0:05:04.69,0:05:07.44,Default,,0000,0000,0000,,बायकांना तयार व्हायला खूप वेळ लागतो, पुरुष तेवढा वेळ लावत नाहीत.
Dialogue: 0,0:05:07.44,0:05:11.56,Default,,0000,0000,0000,,जर तू हातानी पुसुन टाकणार असशील तर मग लावतेस कशासाठी?
Dialogue: 0,0:05:11.56,0:05:17.87,Default,,0000,0000,0000,,तस्लिमा अाणि हन्नान दोघेही स्वतः खूप मोठ्या कुटुंबातूनच अालेले
Dialogue: 0,0:05:24.18,0:05:24.19,Default,,0000,0000,0000,,पण त्यांनी ठरवले की फक्त दोनच मुले होवू द्यायची।
Dialogue: 0,0:05:24.19,0:05:24.20,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:26.99,0:05:28.38,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:30.48,0:05:33.62,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:33.62,0:05:38.33,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:38.33,0:05:44.22,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:44.22,0:05:46.84,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:46.84,0:05:49.46,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:49.46,0:05:52.07,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:52.07,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,तस्लिमा अाणि हन्नान हे मोठ्या कुटुंबपासून दूर जाउलागलेल्या संस्क्रुतीतले भागीदार अाहेत
Dialogue: 0,0:05:56.01,0:05:59.73,Default,,0000,0000,0000,,अाणि तस्लिमाचीतर ही नोकरीच झाली आाहे
Dialogue: 0,0:05:59.74,0:06:03.52,Default,,0000,0000,0000,,ती कुटुंब नियोजनाची सरकारी नोकरी करते
Dialogue: 0,0:06:03.53,0:06:06.58,Default,,0000,0000,0000,,जे (सरकार) तिच्यासारख्या बायकांना प्रत्येक खेड्यात नोकरीस ठेवतात.
Dialogue: 0,0:06:06.69,0:06:14.30,Default,,0000,0000,0000,,ती दारोदार जाउन इतराना लहान कुटुंब ठेवण्यासाठी मदत करते
Dialogue: 0,0:06:30.89,0:06:35.62,Default,,0000,0000,0000,,तस्लिमा त्याना सल्ला देते, नैतीक अाधार देते अाणी सर्वात महत्वाचे,
Dialogue: 0,0:06:35.85,0:06:38.40,Default,,0000,0000,0000,,वेगवेगळी गर्भनिरोधके पुरवते
Dialogue: 0,0:07:17.27,0:07:23.47,Default,,0000,0000,0000,,तर तस्लिमा या गर्भधारणाचा दर कमी करण्य़ात कितपत यशस्वी झाली अाहे?
Dialogue: 0,0:07:23.49,0:07:26.09,Default,,0000,0000,0000,,म्हणजे, प्रत्येक स्त्रीला होणार्या बाळांची सरासरी संख्या
Dialogue: 0,0:07:26.11,0:07:28.91,Default,,0000,0000,0000,,अाम्ही स्वीडन् मधे गॅपमाइंडर फौडेशनची स्थापना केली
Dialogue: 0,0:07:28.91,0:07:33.72,Default,,0000,0000,0000,,कारण जगातील सागळी सांख्यीक माहीती सर्वांना सोप्यारितीने पुरवता यावी
Dialogue: 0,0:07:33.75,0:07:37.71,Default,,0000,0000,0000,,यामुळे मी तुम्हाला बांगलादेशातील परिस्थिती अाणि काय घडले अाहे हे दाखवू शकेन
Dialogue: 0,0:07:37.72,0:07:41.38,Default,,0000,0000,0000,,हा, अाडवा अक्ष, स्त्रीला होणार्या बाळांची सरासरी संख्या
Dialogue: 0,0:07:41.43,0:07:44.85,Default,,0000,0000,0000,,अागदी १, ते २ - - - ७ ते ८
Dialogue: 0,0:07:44.87,0:07:48.94,Default,,0000,0000,0000,,अाणि हा उभा अक्ष, तो अायूष्यमर्यादेचा
Dialogue: 0,0:07:48.94,0:07:53.56,Default,,0000,0000,0000,,आयुर्मानाचा, नवजात बाळ कीती अायुष्य जगेल याचा
Dialogue: 0,0:07:53.69,0:07:56.11,Default,,0000,0000,0000,,३० पासून ते अागदी ९० पर्यंत
Dialogue: 0,0:07:56.11,0:08:00.09,Default,,0000,0000,0000,,अाता - - - अापण १९७२ मधे सूरूवात करू
Dialogue: 0,0:08:00.12,0:08:04.97,Default,,0000,0000,0000,,हे वर्ष बांगलादेशाला महत्वाचे, ज्या वर्षी त्या देशाला स्वातंत्र्य मिळून वर्ष झाले
Dialogue: 0,0:08:04.98,0:08:08.40,Default,,0000,0000,0000,,त्यावर्षी, बांगलादेशाची परिस्थिती ही इथे होती
Dialogue: 0,0:08:08.50,0:08:11.49,Default,,0000,0000,0000,,अाणि तिथे स्त्रीयां सरासरी ७ बाळांना जन्म द्यायच्या
Dialogue: 0,0:08:11.52,0:08:14.95,Default,,0000,0000,0000,,अाणि सरासरी आयुर्मान ५० वर्षापेक्षा कमी होते.
Dialogue: 0,0:08:14.98,0:08:17.34,Default,,0000,0000,0000,,मग स्वातंत्र्यानंतर काय झाले?
Dialogue: 0,0:08:17.39,0:08:22.31,Default,,0000,0000,0000,,बांगलादेशात आयुर्मानाची वाढ झाली का? तिथे बाळांचे जन्मप्रमाण कमी झाले का?
Dialogue: 0,0:08:22.33,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,इथे सगळी अाकडेवारी माहिती अाहे. मी बांगलादेश सुरू करतो.
Dialogue: 0,0:08:25.01,0:08:28.67,Default,,0000,0000,0000,,नक्कीच, आयुर्मान वाढत अाहे, जन्मप्रमाण, कमी कमी - - - ६ - - - ५
Dialogue: 0,0:08:28.68,0:08:30.94,Default,,0000,0000,0000,,अाणि आयुर्मान अजूनही लांबत आाहे - - - ४ - - -३
Dialogue: 0,0:08:30.94,0:08:37.44,Default,,0000,0000,0000,,अाणि अाता जन्मप्रमाण जवळजवळ २ पर्यंत अाले अाहे, २.२ ह्यपर्यंत. \Nआाणि अायुर्मान हे सत्तरी पर्यंत लांबले अाहे
Dialogue: 0,0:08:37.48,0:08:43.32,Default,,0000,0000,0000,,हे पूर्णपणे अाश्चर्यकारक अाहे! गेल्या ४० वर्षात, बांगलादेश बदलल अाहे
Dialogue: 0,0:08:43.36,0:08:48.13,Default,,0000,0000,0000,,७ पासून ६ - ५ -४ - ३ - २
Dialogue: 0,0:08:48.15,0:08:52.25,Default,,0000,0000,0000,,हा चमत्कार बांगलादेशात घडला अाहे!
Dialogue: 0,0:08:52.30,0:08:56.69,Default,,0000,0000,0000,,पण ही गोष्ट फक्त बांगलादेशाचीच अाहे का? बर, \Nमी तुम्हाला सगळे जग दाखवतो
Dialogue: 0,0:08:56.70,0:09:02.38,Default,,0000,0000,0000,,मी ५० वर्ष माघार काळी जातो - १९६३ सालात
Dialogue: 0,0:09:02.39,0:09:04.86,Default,,0000,0000,0000,,ईथे सगळे देश अाहेत.
Dialogue: 0,0:09:04.89,0:09:13.04,Default,,0000,0000,0000,,हीरव्या रंगात उत्तर अाणि दक्षीण अमेरिका.\Nपिवळ्या रंगात युरोप, पूर्व अाणि पश्चिम
Dialogue: 0,0:09:13.05,0:09:20.92,Default,,0000,0000,0000,,निळा म्हणजे आाफ्रिका, उत्तर अाणि सहारा वाळवंटाच्या दक्षीणेस. \Nअाणि लाल हा अशिया खंड, त्यात अाम्ही अॉस्ट्रेलिया अाणि न्यू झिकंड़ घेतले अाहे.
Dialogue: 0,0:09:20.99,0:09:25.40,Default,,0000,0000,0000,,गोलाचा अाकार जेवढा मोठा तेवढी लोकसंख्या मोठी.
Dialogue: 0,0:09:25.43,0:09:31.64,Default,,0000,0000,0000,,हे तिथले मोठे गोल म्हणजे चीन व भारत. बांगलादेश त्याच्या मागोमाग.
Dialogue: 0,0:09:32.12,0:09:38.21,Default,,0000,0000,0000,,१९६३ साली जागतीक जन्मप्रमाणाची सरासरी होती ५.
Dialogue: 0,0:09:38.29,0:09:41.70,Default,,0000,0000,0000,,पण ते दुभागलेले जग होते - - - ते तुम्हाला दिसते किंवा जाणवते का?
Dialogue: 0,0:09:41.80,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,हे ईथले देश, विकासलेले, त्यांची कुटुंबे छोटी होती अाणि अायुष्य मोठे होते.
Dialogue: 0,0:09:49.07,0:09:55.34,Default,,0000,0000,0000,,अाणि मग हे विकसनशील देश, अाणि त्यांची मोठी कुटुंबे व छोटे अायुष्य
Dialogue: 0,0:09:55.35,0:09:57.83,Default,,0000,0000,0000,,ह्या तफावतीच्या मध्यावर फार कमी देश होते.
Dialogue: 0,0:09:57.84,0:10:00.08,Default,,0000,0000,0000,,पण अाता अापण बघू काय घदले ते.
Dialogue: 0,0:10:00.09,0:10:02.33,Default,,0000,0000,0000,,मी जगाची सुरुवात करतो!
Dialogue: 0,0:10:02.40,0:10:03.99,Default,,0000,0000,0000,,हे पहा - - -
Dialogue: 0,0:10:03.100,0:10:07.89,Default,,0000,0000,0000,,तूम्हाला दिसेल, चीन, मोठ्ठा गोळा, त्यांचे अारोग्य सुधारले
Dialogue: 0,0:10:07.90,0:10:10.97,Default,,0000,0000,0000,,अाणि त्यानी कुटुंब नियोजनास सुरुवात केली अाणि त्यांची कुटुंबे छोटी झाली।
Dialogue: 0,0:10:10.99,0:10:13.90,Default,,0000,0000,0000,,हा हिरवा, बघा मेक्सिको, तो तिथे येत अाहे.
Dialogue: 0,0:10:14.10,0:10:16.96,Default,,0000,0000,0000,,हा ब्राझीलसुध्धा, लॅटीन अमेरिकेतला हिरवा.
Dialogue: 0,0:10:16.97,0:10:22.17,Default,,0000,0000,0000,,अाणि हा भारत, मागोमाग येतोय. \Nहे सगळे मोठे अशियातले लाल गोळे, सागळे त्याच मार्गी.
Dialogue: 0,0:10:22.20,0:10:25.44,Default,,0000,0000,0000,,अनेक अाफ्रीकेतील देश मात्र अजूनही \Nदर स्त्री मागे बर्याच बाळांचा जन्म होतो अाहे .
Dialogue: 0,0:10:25.44,0:10:29.50,Default,,0000,0000,0000,,अाणि तिथे बांगलादेशाने भारतापुढे \Nअाघाडी घेतली कुटुंब छोटे करण्यामधे.
Dialogue: 0,0:10:29.70,0:10:33.36,Default,,0000,0000,0000,,अाणि अाता जवळजवळ सगळेच देश भागाकडे सरकू लागले, \Nअागदी अाफ्रीका देखील वर वळू लागलाय
Dialogue: 0,0:10:33.44,0:10:36.50,Default,,0000,0000,0000,,अोह्! तो हेएटी मधला भूकंप!
Dialogue: 0,0:10:36.52,0:10:41.54,Default,,0000,0000,0000,,आणि आता सगळेच वरपर्यंत पोचले. केवढा मोठा फरक!
Dialogue: 0,0:10:42.08,0:10:47.58,Default,,0000,0000,0000,,अाज सगळ्या जगाची जन्मप्रमाणाची सरासरी अाहे २.५
Dialogue: 0,0:10:47.59,0:10:51.90,Default,,0000,0000,0000,,केवळ ५० वर्षापूर्वी ती होती ५.
Dialogue: 0,0:10:52.00,0:10:59.16,Default,,0000,0000,0000,,जग बदलले अाहे: प्रत्येक स्त्री मागे बाळांचे जन्मप्रमाण ५ वरून २.५ वर आले आहे
Dialogue: 0,0:10:59.17,0:11:04.19,Default,,0000,0000,0000,,अाणि ते अजून उतरते अाहे - - - , केवढा मोठा फरक!
Dialogue: 0,0:11:04.22,0:11:11.30,Default,,0000,0000,0000,,लोकांना वाटत असे की बांगलादेश आणि त्यासारखे देश हे\Nलोकसंख्येच्या बॉम्बचे मूळ किंवा मध्य!
Dialogue: 0,0:11:11.37,0:11:13.49,Default,,0000,0000,0000,,परंतू ते किती चूकीचे होते!
Dialogue: 0,0:11:13.56,0:11:17.46,Default,,0000,0000,0000,,माझ्या मते, श्रीमति तलिस्मा आणि तिच्यासारखे आरोग्य कर्मचारी,
Dialogue: 0,0:11:17.47,0:11:23.74,Default,,0000,0000,0000,,ज्यानी त्यांचे देश, हया बाजूपासून - - - आगदी - - - काही दशवर्षात
Dialogue: 0,0:11:23.81,0:11:28.71,Default,,0000,0000,0000,,ह्या चांगल्या आरोग्याकडे आणि छोट़या कुटुंबाकडे नेले \Nहे आपल्या काळातले धेय्यवादीच आहेत!
Dialogue: 0,0:11:28.78,0:11:32.33,Default,,0000,0000,0000,,हा आश्चर्यजनक बदलच घडला आहे.
Dialogue: 0,0:11:32.34,0:11:36.06,Default,,0000,0000,0000,,आपण आता विभागलेल्या जगात रहात नाही.
Dialogue: 0,0:11:36.54,0:11:41.80,Default,,0000,0000,0000,,पण किती लोकांना हया आश्चर्यजनक बदलाची जाणीव आहे?
Dialogue: 0,0:11:41.82,0:11:50.50,Default,,0000,0000,0000,,गॅपमाइंडर मधे आम्ही फक्त संख्याच पुरवत नाही,\Nआम्ही लोकांना कितपत माहीत आहे याची देखिल नोंद घेतो.
Dialogue: 0,0:11:50.52,0:11:56.79,Default,,0000,0000,0000,,म्हणून आम्ही स्वीडन् मधे पहिला आढावा घेतला. \Nत्याचे परीणाम मात्र निराशावादी ठरले.
Dialogue: 0,0:11:56.80,0:12:04.43,Default,,0000,0000,0000,,आम्ही दुसरा आढावा ब्रिटनमधे घेतला. आमच्या खूप आशा होत्या, कारण\Nब्रिटीश लोक सर्वत्र जाउन आले आहेत.
Dialogue: 0,0:12:04.50,0:12:06.92,Default,,0000,0000,0000,,आम्हाला वाटले तिथेतरी चांगले परीणाम दिसतील.
Dialogue: 0,0:12:06.95,0:12:12.90,Default,,0000,0000,0000,,आम्ही पहिला प्रश्न विचारला: बांगलादेशात प्रत्येक स्त्रीमागे \Nसरासरी कीती मुले जन्माला येतात?
Dialogue: 0,0:12:13.00,0:12:19.30,Default,,0000,0000,0000,,आम्हि त्यांना चार पर्याय दिले: २.५, ३.५, ४.५ व ५.५
Dialogue: 0,0:12:19.50,0:12:22.45,Default,,0000,0000,0000,,आणि हा ब्रिटीश आढाव्याचा निकाल.
Dialogue: 0,0:12:28.46,0:12:33.42,Default,,0000,0000,0000,,पण तुम्हाला खरे उत्तर माहीत आहे: ते म्हणजे २.५
Dialogue: 0,0:12:33.45,0:12:37.51,Default,,0000,0000,0000,,केवळ १२ टक्के लोकांना बरोबर उत्तर देता आले.
Dialogue: 0,0:12:37.52,0:12:43.49,Default,,0000,0000,0000,,आम्हाला वाटलेकी कदाचित् अशिक्षित लोकांच्या \Nउत्तरामुळे टक्केवारी कमी झाली असावी.
Dialogue: 0,0:12:43.50,0:12:49.53,Default,,0000,0000,0000,,म्हणून आम्ही ज्याना कॉलेज डीग्री नाही \Nआणि ज्याना कॉलेज डीग्री आहे, यांचे विभाग केले.
Dialogue: 0,0:12:49.54,0:12:55.63,Default,,0000,0000,0000,,आणि इथे ते आहेत. हा परीणाम!
Dialogue: 0,0:12:57.54,0:13:00.78,Default,,0000,0000,0000,,पण त्यांची उत्तरे अजूनच वाइट
Dialogue: 0,0:13:00.80,0:13:04.93,Default,,0000,0000,0000,,आता तुम्ही असा निष्कर्ष काढाल की ब्रीटीशांना\Nजगाविषयी कमी माहिती आहे
Dialogue: 0,0:13:04.95,0:13:07.18,Default,,0000,0000,0000,,नाही नाही!
Dialogue: 0,0:13:07.20,0:13:11.68,Default,,0000,0000,0000,,मी जर एका वानराला आणि त्याच्या मित्रांना हा प्रश्न विचारला तर?
Dialogue: 0,0:13:11.70,0:13:18.02,Default,,0000,0000,0000,,मी एकेका केळ्यावर वेगवेगळे उत्तर लिहून \Nत्यांना एक एक केळे उत्तरासाठी निवडू दिले असते
Dialogue: 0,0:13:18.04,0:13:20.92,Default,,0000,0000,0000,,तर त्याचे परिणामी उत्तर असे आले असते.
Dialogue: 0,0:13:20.95,0:13:23.77,Default,,0000,0000,0000,,अर्थात वानरांना बांगलादेशाविषयी काहीच कल्पना नाही
Dialogue: 0,0:13:29.05,0:13:34.49,Default,,0000,0000,0000,,पण केवळ यादृच्छिकतेमुळे, त्यांची बरोबर उत्तरे \Nब्रीटीशांच्या बरोबर उत्तरांपेक्शा दुप्पट असतील.
Dialogue: 0,0:13:35.62,0:13:42.50,Default,,0000,0000,0000,,अर्ध्याहून अधीक ब्रीटीश लोकांचे उत्तर ४.५ किंवा जास्त असे आहे।
Dialogue: 0,0:13:43.15,0:13:48.70,Default,,0000,0000,0000,,ही समस्या ज्ञानाच्या कमतरतेची नसून, \Nपूर्वकल्पित गृहित विचारांची आहे.
Dialogue: 0,0:13:48.80,0:13:52.30,Default,,0000,0000,0000,,ब्रीटीश अशी कल्पना करू शकत नाहीत, \Nकिंवा अंदाजही करू शकत नाहीत
Dialogue: 0,0:13:52.32,0:13:57.73,Default,,0000,0000,0000,,बांगलादेशातील स्त्रीयांना सरासरी २.५ मुले होतात. \Nआणि खरेतर २.२ च आहेत सध्या.
Dialogue: 0,0:13:57.73,0:14:04.89,Default,,0000,0000,0000,,ही गोष्ट ब्रीटीशांना माहीत नाही: की तस्लीमाआणि तिचे कुटुंब \Nहे बांगलादेशातील सर्वसामान्य प्रमाणाचे आहे.
Dialogue: 0,0:14:04.91,0:14:12.12,Default,,0000,0000,0000,,आणि हे फक्त तिथेच् नाही तर जगभर आहे. \Nब्राझील मधे २ मुलांचेच कुटुंब.
Dialogue: 0,0:14:12.15,0:14:16.09,Default,,0000,0000,0000,,व्हिएतनामात २ मुलांचेच कुटुंब.
Dialogue: 0,0:14:16.10,0:14:21.66,Default,,0000,0000,0000,,आणि भारतातसुध्दा, आजकाल २ मुलांचेच कुटुंब हे प्रमाण झाले आहे.
Dialogue: 0,0:14:21.67,0:14:26.22,Default,,0000,0000,0000,,आणिजर तुम्ही आफ्रीकाखंडात गेलात, \Nजर आदीस अबाबा सारख्या मोठ्या शहरात गेलात
Dialogue: 0,0:14:23.23,0:14:29.59,Default,,0000,0000,0000,,तर आदीस अबाबा मधे प्रत्येक स्त्रीला सरासरी २ पेक्षा कमीच मूले होतात
Dialogue: 0,0:14:29.60,0:14:34.21,Default,,0000,0000,0000,,मग ते मुसलमान, बुध्द, हिंदू, ख्रिश्चन - - -
Dialogue: 0,0:14:34.23,0:14:39.40,Default,,0000,0000,0000,,असा एक धर्म नाही, एक संस्कृती नाही, एक खंड नाही
Dialogue: 0,0:14:39.40,0:14:41.02,Default,,0000,0000,0000,,जिथे २ मुलांचे कुटुंब होउ शकत नाही.
Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:45.68,Default,,0000,0000,0000,,हा मोठ्या कुटुंबाकडून २ मुलांच्या कुटुंबाकडे होणारा बदल
Dialogue: 0,0:14:45.70,0:14:51.20,Default,,0000,0000,0000,,हा माझ्याआयुष्यभरातला ह्या जगात घडलेला सर्वात महत्वाचा आहे.
Dialogue: 0,0:14:51.23,0:14:54.50,Default,,0000,0000,0000,,हे मानवी इतिहासात अभूतपूर्वक् आहे !
Dialogue: 0,0:14:59.60,0:15:02.52,Default,,0000,0000,0000,,तर आता आपण परत बांगलादेशात.
Dialogue: 0,0:15:00.60,0:15:09.87,Default,,0000,0000,0000,,आपण ह्या मोठ्या वरून लहान कुटुंबाकडे होणार्या या \Nऐतिहासीक आणि अभूतपूर्व बडलाची कारण मिमांसा करूयात.
Dialogue: 0,0:15:10.50,0:15:17.69,Default,,0000,0000,0000,,आज, इस्लामिक बांगलादेशात, जवळ जवळ सगळया १५ वर्षीय\Nतंजिना सारख्या मुली शाळेत जातात.
Dialogue: 0,0:15:17.76,0:15:24.69,Default,,0000,0000,0000,,ते सरकार आज त्या मुलीच्या उच्य माध्यमीक शिक्षणासाठी\Nतिच्या कुटुंबाला पैशाची सुध्दा मदत करतात
Dialogue: 0,0:15:23.90,0:15:31.40,Default,,0000,0000,0000,,आजकाल तंजिनाच्या शाळेत मुलींची मुलांपेक्षा जास्त संख्या आहे.
Dialogue: 0,0:15:40.26,0:15:43.55,Default,,0000,0000,0000,,तुम्ही ह्या धदड्यातला हा मुद्दा न समजणे अशक्य!
Dialogue: 0,0:15:51.10,0:15:57.50,Default,,0000,0000,0000,,शीक्षण हे ऊपायकारक आहे अणि बांगलादेशीय स्त्रीयांना\Nअनेक नव्या संध्यांचा लाभ होत आहे.
Dialogue: 0,0:15:57.92,0:16:04.73,Default,,0000,0000,0000,,असमानता असून देखील आज खूप नोकर्या मिळू शकतात\Nआणि तंजिनाने खूप उच्च ध्येय ठेवले आहे.
Dialogue: 0,0:16:20.13,0:16:24.98,Default,,0000,0000,0000,,इथे अधिक आणि अधीक तरुण महिलांना गोष्टी कीती\Nवेगळ्या असू शकतात ह्याची जाणीव होऊ लागली आहे.
Dialogue: 0,0:17:03.30,0:17:09.46,Default,,0000,0000,0000,,तस्लिमाला, तिच्या दोन मुलींसाठी एका \Nउज्वल भविष्याची वाटणारी आशा-ही विस्मयकारकच दिसते.
Dialogue: 0,0:17:09.46,0:17:15.08,Default,,0000,0000,0000,,पण बांगलादेश मधल्या बदलाला \Nएका अत्यावश्यक परिवर्तनाचा आधार आहे.
Dialogue: 0,0:17:15.09,0:17:19.50,Default,,0000,0000,0000,,ते (परिवर्तन) म्हणजे मूल जगण्याची एक नाट्यमय सुधारणा.
Dialogue: 0,0:17:24.21,0:17:30.06,Default,,0000,0000,0000,,तो रमदान, मुसलमान लोकांचा उपवासाचा \Nआणि अंतर्मयी होण्याचा महिना.
Dialogue: 0,0:17:30.12,0:17:37.06,Default,,0000,0000,0000,,अशा शुभ काळी, हानान आपल्या आई-वडिलांना \Nकुटुंबाच्या स्मशानभूमी कधे लक्ष द्यायला मदत करत आहे.
Dialogue: 0,0:17:40.32,0:17:47.96,Default,,0000,0000,0000,,हनानची तीन भावंडे आगदी लहान असताना मृत्यूमुखी पडली. \Nत्यांना येथे मृत्यूनंतर पुरले आहे.
Dialogue: 0,0:18:03.09,0:18:06.08,Default,,0000,0000,0000,,पूर्वी जेव्हा हनानचे आई-वडील तरूण जोडपे होते,
Dialogue: 0,0:18:06.24,0:18:11.97,Default,,0000,0000,0000,,त्याकाळी वय ५ वर्षे होण्याआधीच \Nपाचातील एक मूल मृत्यूमुखी पडे.
Dialogue: 0,0:18:11.98,0:18:17.48,Default,,0000,0000,0000,,सगळ्या कुटुंबांना सतत भीती असे \Nकी एक किंवा अधिक मुले (मृत्यूमुखी) गमावतील.
Dialogue: 0,0:18:36.38,0:18:44.50,Default,,0000,0000,0000,,गेल्या काही दशकांत बांगलादेशाने मूलभूत आरोग्याची\Nविशेषतः मुलांना जगवण्याची, खूपच प्रगती केलेली आहे.
Dialogue: 0,0:18:44.51,0:18:48.50,Default,,0000,0000,0000,,लस, संक्रमण उपचार आणि चांगले पोषण आणि स्वच्छता
Dialogue: 0,0:18:48.50,0:18:51.26,Default,,0000,0000,0000,,यामुळे देशातील लाखो मुलांच्या जीवनाचे जतन झाले आहे.
Dialogue: 0,0:18:51.99,0:18:57.24,Default,,0000,0000,0000,,आणि आता आई-वडील म्हणून, त्यांना कल्पना आली आहे की\Nआपली सर्व मुले जीवीत असण्याची शक्यता आहे,
Dialogue: 0,0:18:57.27,0:19:02.04,Default,,0000,0000,0000,,कुटुंब नियोजन मोठा अडसर शेवटी नाहीसा झाला आहे.
Dialogue: 0,0:19:02.07,0:19:08.50,Default,,0000,0000,0000,,आगदी ढाक्यातल्या झोपडपट्टीत सुध्दा, \Nस्त्रीयांना आता सरासरी फक्त 2 मुले होतात.
Dialogue: 0,0:19:14.00,0:19:17.02,Default,,0000,0000,0000,,मुले जीवीत असण्याची शक्यता वाढते यात सर्वकाही आहे.
Dialogue: 0,0:19:16.80,0:19:18.90,Default,,0000,0000,0000,,आपण परत भुतकाळात जाऊ या.
Dialogue: 0,0:19:18.95,0:19:24.79,Default,,0000,0000,0000,,१८०० सालापूर्वी जगाची लोकसंख्या खूप हळू का वाढत होती?
Dialogue: 0,0:19:24.81,0:19:30.00,Default,,0000,0000,0000,,संपूर्ण इतिहासात, सर्व ऐतिहासिक नोंदी अम्हाला दर्शवतात की सरासरीने,
Dialogue: 0,0:19:30.01,0:19:33.79,Default,,0000,0000,0000,,दोन पालकांना ६ मुले असत - कमीजास्त प्रमाणात.
Dialogue: 0,0:19:33.81,0:19:38.71,Default,,0000,0000,0000,,पण ही तर अतिशय जलद लोकसंख्या वाढ वाटते. मग ते वाढली का नाही?
Dialogue: 0,0:19:35.74,0:19:47.36,Default,,0000,0000,0000,,कारण, १... २ ... ३ ... ४ मुले; ती स्वत: पालक होण्याआधीच मरण पावत.
Dialogue: 0,0:19:47.38,0:19:51.90,Default,,0000,0000,0000,,पूर्वी लोकांचे निसर्गातले वास्तव्य पर्यावर्णीय संतूलनेत नव्हते,
Dialogue: 0,0:19:51.92,0:19:55.06,Default,,0000,0000,0000,,त्यांचा मृत्यू व्हायचा पर्यावर्णीय संतूलनेने.
Dialogue: 0,0:19:55.70,0:19:59.09,Default,,0000,0000,0000,,हे मात्र अतीशय शोकाचेच!
Dialogue: 0,0:19:59.12,0:20:02.100,Default,,0000,0000,0000,,पण औद्योगिक क्रांतीमुळे हे सर्व बदलले.
Dialogue: 0,0:20:03.01,0:20:10.64,Default,,0000,0000,0000,,चांगले वेतन, अधिक अन्न, तोटीचे पाणी, \Nचांगले स्वच्छता, साबण, वैद्यकीय क्षेत्रातील प्रगती ....
Dialogue: 0,0:20:10.68,0:20:16.62,Default,,0000,0000,0000,,मग या सर्व प्रगतीमुळे लोकसंख्या का वाढेली? \Nजास्त मुले झाली हे त्याला कारण?
Dialogue: 0,0:20:16.67,0:20:26.69,Default,,0000,0000,0000,,नाही! मी शाळेत असताना १९६३ मध्ये जगातल्या प्रत्येक \Nस्त्री प्रति सरासरी मुलांची संख्या कमी होत होत ५ पर्यंत आली.
Dialogue: 0,0:20:26.70,0:20:31.89,Default,,0000,0000,0000,,आणि मुलांच्या जगण्याचा (दर) वाढणे \Nहे लोकसंख्येच्या जलद वाढीचे कारण ठरले.
Dialogue: 0,0:20:31.90,0:20:35.02,Default,,0000,0000,0000,,त्याकाळी ४ जगत
Dialogue: 0,0:20:35.10,0:20:39.82,Default,,0000,0000,0000,,परंतू पाचापैकी एकाचा मृत्यू व्हायचा\Nआणि हे नक्कीच दुर्दैवाचे होते.
Dialogue: 0,0:20:39.85,0:20:49.00,Default,,0000,0000,0000,,बहुतेक देशांनी फक्त अलीकडील काळामध्येच मुले जगवण्याच्या\Nआणि कुटुंब नियोजनाच्या प्रयत्नात मोठी पुढे उडी घेतली आहे.
Dialogue: 0,0:20:49.50,0:20:52.55,Default,,0000,0000,0000,,यातून आता आम्ही एक नवीन समतोलता गाठत आहोत.
Dialogue: 0,0:20:52.58,0:20:58.71,Default,,0000,0000,0000,,आणि ती एक सुरेख समतोलणा आहे: \Nसरासरी २ पालक व २ जीवीत रहाणारी मुले.
Dialogue: 0,0:20:58.75,0:21:01.73,Default,,0000,0000,0000,,ह्यातून आम्ही एक आनंदी संतूलनातले कुटुंब केले आहे.
Dialogue: 0,0:21:01.73,0:21:05.90,Default,,0000,0000,0000,,हीच आज जगातील सर्वसामान्य कौटुंबिक परिस्थिती आहे.
Dialogue: 0,0:21:05.90,0:21:09.49,Default,,0000,0000,0000,,आणि यातून भविष्याविषयी काय अर्थ काढता येइल?
Dialogue: 0,0:21:09.51,0:21:13.37,Default,,0000,0000,0000,,मी तुम्हाला (लोकसंख्या) भविष्यात काय असेल याचा सर्वोत्तम अंदाज देतो,
Dialogue: 0,0:21:13.37,0:21:19.21,Default,,0000,0000,0000,,युनायटेड नेशन्सच्या लोकसंख्याविभागातील तज्ञ्यांकडून आम्हाला - - -
Dialogue: 0,0:21:19.41,0:21:20.87,Default,,0000,0000,0000,,(मिळाले) आणि ते असे दिसते.
Dialogue: 0,0:21:20.89,0:21:27.62,Default,,0000,0000,0000,,ती (वाढ) सुरुवातीस चालूच राहील, ८ अब्ज्यापर्यंत - - -\Nनंतर ९ अब्ज - - - मग इथपर्यंत जाईल - - -
Dialogue: 0,0:21:27.88,0:21:29.85,Default,,0000,0000,0000,,पण बघा - ती मंद होती आहे!
Dialogue: 0,0:21:29.85,0:21:33.84,Default,,0000,0000,0000,,शतकाअखेरी पर्यंत वाढ आगदी सपाट होतीय.
Dialogue: 0,0:21:33.88,0:21:37.57,Default,,0000,0000,0000,,आणि मी जर यात अजून खोलात बघितले, तर तुम्हाला दिसेल
Dialogue: 0,0:21:37.59,0:21:43.67,Default,,0000,0000,0000,,की आपण या वाढीची मंदता आणि झपाट्याने वाढणार्या लोकसंख्येला\Nआळा बसेल अशी अपेक्षा करू शकतो.
Dialogue: 0,0:21:45.06,0:21:49.53,Default,,0000,0000,0000,,पण अर्थात हा अंदाज आहे आणि ह्या \Nअकडेवारीत काहीप्रमाणात अनिश्चितता आहे.
Dialogue: 0,0:21:49.54,0:21:55.37,Default,,0000,0000,0000,,पण अापल्याला एक अर्थ तरी नक्की काढता येतो की\Nह्या शतकात झपाट्याने वाढणार्या लोकसंख्येला आळा बसेल
Dialogue: 0,0:21:55.76,0:21:59.99,Default,,0000,0000,0000,,हा सर्व आहे तो, "घसरणार्या जननक्षमतेच्या दर" \Nह्यचा उल्लेखनीय परिणाम.
Dialogue: 0,0:21:59.100,0:22:02.01,Default,,0000,0000,0000,,इकडे पहा. आपण ह्यात (इतिहासात) पुन्हा गेलो तर
Dialogue: 0,0:22:03.02,0:22:05.80,Default,,0000,0000,0000,,मी हे तुम्हाला दाखवीन मुलांच्या संख्या दाखवून.
Dialogue: 0,0:22:05.81,0:22:09.59,Default,,0000,0000,0000,,० ते १५ वर्ष वयातील मुलांची संख्या.
Dialogue: 0,0:22:09.80,0:22:12.25,Default,,0000,0000,0000,,इथे आले ते (अकडे), बघा - - -
Dialogue: 0,0:22:12.64,0:22:17.32,Default,,0000,0000,0000,,मुलांची संख्या हळूहळू वाढली - - - मग नंतर ती सुद्धा वेगात वाढली - - -
Dialogue: 0,0:22:17.32,0:22:19.63,Default,,0000,0000,0000,,आणि शतकाअखेरीपर्यंत - इथे
Dialogue: 0,0:22:19.63,0:22:22.62,Default,,0000,0000,0000,,२ अब्ज मुले जगात होती.
Dialogue: 0,0:22:22.63,0:22:29.80,Default,,0000,0000,0000,,मला ते महत्त्वाचे वर्ष होते कारण त्यावर्षी \Nडोरीस् चा जन्म झाला. ती माझी पहीली नात.
Dialogue: 0,0:22:29.88,0:22:34.97,Default,,0000,0000,0000,,तीचा जन्म झाला तो जगातील मुलांच्या द्रष्टीने \Nएक विशेष वेळ होता.
Dialogue: 0,0:22:35.21,0:22:40.54,Default,,0000,0000,0000,,कारण लोकसंख्येच्या विशेषज्ञ्यांचा \Nया वर्षी पासूनचा अंदाज
Dialogue: 0,0:22:40.54,0:22:44.74,Default,,0000,0000,0000,,(असा) जगातील मुलांच्या संख्येविषयीचा - -\Nअसाच पुढे होत राहील.
Dialogue: 0,0:22:44.75,0:22:47.11,Default,,0000,0000,0000,,या नंतर तो पुढ वाढणार नाही.
Dialogue: 0,0:22:47.12,0:22:52.38,Default,,0000,0000,0000,,या शतकाच्या अखेरीस अपल्या जगात \Nअजूनही २ अब्जच मुले असतील.
Dialogue: 0,0:22:52.45,0:22:59.73,Default,,0000,0000,0000,,डोरीस जेव्हा जन्म झाला तेव्हा जगातील \Nमुलांची संख्या वरच्या टोकाला पोचली होती.
Dialogue: 0,0:23:00.09,0:23:02.98,Default,,0000,0000,0000,,मुलांच्या संख्येचा अकडा वाढत नाहीए आता.
Dialogue: 0,0:23:02.99,0:23:05.89,Default,,0000,0000,0000,,आता ह्यमुळे तुम्हाला संभ्रम होईल.
Dialogue: 0,0:23:05.90,0:23:13.00,Default,,0000,0000,0000,,कारण, लोकसंख्या अशी कशी वाढते, \Nजर मुलांची संख्या वाढत नसेल तर?
Dialogue: 0,0:23:13.02,0:23:15.78,Default,,0000,0000,0000,,हे सगळे प्रौढ कुठुन येणार?
Dialogue: 0,0:23:15.84,0:23:19.99,Default,,0000,0000,0000,,आणि हे समजावण्यासाठी मी ही \Nमोहक अंकात्मक सामग्री सोडतो.
Dialogue: 0,0:23:19.100,0:23:26.39,Default,,0000,0000,0000,,आणि तुम्हाला आम्ही विकसित केलेले \Nखरेखुरे शक्तिशाली शैक्षणिक साहित्य दाखवतो.
Dialogue: 0,0:23:26.40,0:23:30.22,Default,,0000,0000,0000,,बंधू भगिनींनो, मी तुम्हाला \Nआता जगातील लोकसंख्या दाखवेन.
Dialogue: 0,0:23:30.22,0:23:33.90,Default,,0000,0000,0000,,स्पंजच्या ठोकळ्यांच्या स्वरूपात.
Dialogue: 0,0:23:35.22,0:23:39.89,Default,,0000,0000,0000,,एक ठोकळा म्हणजे १ अब्ज
Dialogue: 0,0:23:39.91,0:23:44.16,Default,,0000,0000,0000,,म्हणजे, आपल्याकडे २ अब्ज मूले ह्या जगात आहेत.
Dialogue: 0,0:23:44.18,0:23:49.66,Default,,0000,0000,0000,,त्याखेरीज, अापल्याकडे १५ ते ३० वयवर्षातील\N२ अब्ज लोक आहेत.
Dialogue: 0,0:23:49.67,0:23:51.62,Default,,0000,0000,0000,,(अर्थात) हे ठोकळ आकडे आहेत.
Dialogue: 0,0:23:51.63,0:23:54.23,Default,,0000,0000,0000,,आपल्याकडे अजून १ अब्ज लोक \N३० ते ४५ वयमर्यादेतले आहेत.
Dialogue: 0,0:23:54.23,0:23:57.84,Default,,0000,0000,0000,,आपल्याकडे अजून १ अब्ज लोक \N३० ते ४५ वयमर्यादेतले आहेत.
Dialogue: 0,0:23:57.97,0:24:03.17,Default,,0000,0000,0000,,आणि आता हा माझा ठोकळा - साठीचे आणि मोठे.\Nआम्ही इथे सर्वात वर.
Dialogue: 0,0:24:03.30,0:24:05.65,Default,,0000,0000,0000,,ही आज जगातील लोकसंख्या आहे.
Dialogue: 0,0:24:05.72,0:24:09.56,Default,,0000,0000,0000,,तुम्हाला हे दिसेल की ईथे ३ अब्ज गहाळ आहेत.
Dialogue: 0,0:24:09.60,0:24:12.54,Default,,0000,0000,0000,,आगदी थोडेसेच गहाळ आहेत कारण ते मरण पावले आहेत.
Dialogue: 0,0:24:12.54,0:24:15.96,Default,,0000,0000,0000,,हे बहुतेक गहाळ आहेत कारण त्यांचा जन्मच झाला नव्हता.
Dialogue: 0,0:24:16.09,0:24:22.05,Default,,0000,0000,0000,,कारण १९८० सालापूर्वी जगात खुप कमी मुलंचे जन्म झाले होते
Dialogue: 0,0:24:22.05,0:24:24.70,Default,,0000,0000,0000,,कारण त्याकाळी मुलांना जन्म देणार्या \Nस्त्रीयांची संख्या बरीच कमी होती
Dialogue: 0,0:24:24.70,0:24:26.80,Default,,0000,0000,0000,,तर आज ही (परिस्थिती) आहे.
Dialogue: 0,0:24:26.81,0:24:29.40,Default,,0000,0000,0000,,आता भविष्यात काय घडणार?
Dialogue: 0,0:24:29.48,0:24:32.13,Default,,0000,0000,0000,,तुम्हाला माहीत आहे का माझ्यासारख्या \Nवयस्कर लोकांचे काय होते?
Dialogue: 0,0:24:32.94,0:24:34.29,Default,,0000,0000,0000,,ते म्रत्यू पावतात.
Dialogue: 0,0:24:34.31,0:24:38.50,Default,,0000,0000,0000,,हो! इथे कूणीतरी आहेत, जे रुग्णालयात काम करतात.
Dialogue: 0,0:24:38.57,0:24:40.75,Default,,0000,0000,0000,,तर, - - ते म्रत्यू पावतात.
Dialogue: 0,0:24:40.80,0:24:45.78,Default,,0000,0000,0000,,उरलेले १५ वर्षाने मोठे होतात आणि \Nत्यांना २ अब्ज मुले होतात
Dialogue: 0,0:24:46.74,0:24:49.75,Default,,0000,0000,0000,,हे अाता वृध्द झाले, त्यांचा मृत्यूसमय आला.
Dialogue: 0,0:24:49.80,0:24:53.90,Default,,0000,0000,0000,,आणि नंतर हे १५ वर्षाने मोठे होउन त्यांना २ अब्ज मुले होतात.
Dialogue: 0,0:24:53.90,0:24:58.56,Default,,0000,0000,0000,,आणि नंतर हे १५ वर्षाने मोठे होउन त्यांना २ अब्ज मुले होतात.
Dialogue: 0,0:24:58.58,0:25:00.04,Default,,0000,0000,0000,,आहाहा!
Dialogue: 0,0:25:00.12,0:25:02.76,Default,,0000,0000,0000,,मुलांची संख्या न वाढता,
Dialogue: 0,0:25:02.80,0:25:05.61,Default,,0000,0000,0000,,आयुष्यमान न वाढता,
Dialogue: 0,0:25:05.63,0:25:11.35,Default,,0000,0000,0000,,आपल्या कधे अजून ३ अब्ज लोक होतील अाणि \Nनक्कीच मोठ्या लोकांची (संख्या) भरून काढतील.
Dialogue: 0,0:25:11.39,0:25:15.44,Default,,0000,0000,0000,,हे घडेल, नेमके त्यावेळी जेव्हा \Nतरूण पिढीतील खूप लोक मोठे होतील.
Dialogue: 0,0:25:15.46,0:25:21.10,Default,,0000,0000,0000,,आता इथे एक विषेश खुलासा, \Nजो माझ्यासारख्या वृध्द लोकांच्या दृष्टीने चांगला.
Dialogue: 0,0:25:21.51,0:25:24.88,Default,,0000,0000,0000,,असा एक अंदाज आहे वृध्द लोकांचे अयुष्यमान वाढणार आहे.
Dialogue: 0,0:25:24.90,0:25:28.67,Default,,0000,0000,0000,,ह्या कारणाने, आम्हाला अजुन १ अब्ज लोक इथे वर घ्यावे लागतील.
Dialogue: 0,0:25:28.91,0:25:32.64,Default,,0000,0000,0000,,मी एका मोठ्या आकांक्षेने \Nअपेक्षा करतोय की मी ही त्या गटात असेन.
Dialogue: 0,0:25:32.64,0:25:38.62,Default,,0000,0000,0000,,कारण मग मला लांब आयुष्य लाभेल आणि\Nवाचायला मिळेल दरवर्षी येणारी वार्षीक आकडेवारी - - -
Dialogue: 0,0:25:38.69,0:25:46.33,Default,,0000,0000,0000,,पण मी जेव्हा अनेक समर्थ पर्यावरण कार्यकर्त्यांशी चर्चा करतो\Nतेव्हा त्यांच्या पर्यावरणाच्या काळजीने
Dialogue: 0,0:25:46.39,0:25:50.80,Default,,0000,0000,0000,,ते मला नेहमी सांगतात की \N"आपण लोकसंख्या ८ अब्जावे थांबवली पाहीजे."
Dialogue: 0,0:25:50.80,0:25:55.100,Default,,0000,0000,0000,,मग, मी जेव्हा त्यांना प्रथम सांगतो, तेव्हा त्याना माहीत \Nनसते की आपण मुलांच्या संख्येचे उच्च टोक गाठले आहे.
Dialogue: 0,0:25:56.00,0:26:03.90,Default,,0000,0000,0000,,आणि त्यांना हे माहीत नसते की उर्वरित लोकसंख्या वाढ \Nसर्व प्रौढ लोकांच्या संख्येमुळेच होइल.
Dialogue: 0,0:26:03.90,0:26:10.20,Default,,0000,0000,0000,,तेव्हा आपण कमीजास्तप्रमाणात \Nयेवढ्या लोकसंख्येपर्यंत पोचू.
Dialogue: 0,0:26:10.85,0:26:15.77,Default,,0000,0000,0000,,तर, आता आपल्याला माहीत आहे कि कीती अब्ज असतील.\Nपण ते रहाणार कुठे?
Dialogue: 0,0:26:16.13,0:26:19.50,Default,,0000,0000,0000,,तात्काळात आणि भाविष्यात.
Dialogue: 0,0:26:21.28,0:26:25.89,Default,,0000,0000,0000,,ते तिथे जग, आणि इथे ७ अब्ज लोक.
Dialogue: 0,0:26:26.43,0:26:33.06,Default,,0000,0000,0000,,७ अब्जातले, १ रहातात अमेरिकाखंडात - उत्तर आणि दक्षीण एकत्रीत.
Dialogue: 0,0:26:33.07,0:26:37.68,Default,,0000,0000,0000,,१ युरोपात, १ आफ्रीकेत.
Dialogue: 0,0:26:37.70,0:26:41.53,Default,,0000,0000,0000,,अणि ४ अशीयात
Dialogue: 0,0:26:41.54,0:26:43.74,Default,,0000,0000,0000,,हे झाले सध्याचे. पण हे लक्षात कसे ठेवायचे?
Dialogue: 0,0:26:43.74,0:26:47.51,Default,,0000,0000,0000,,माझगयाकडे लक्षात ठेवायला सोपा मार्ग असा - -\Nमी सगळे अकडे असे मांडतो - - -\N
Dialogue: 0,0:26:47.55,0:26:51.30,Default,,0000,0000,0000,,आणि म्हणतो की जगाचा पिनकोड आहे १११४.
Dialogue: 0,0:26:51.61,0:26:55.27,Default,,0000,0000,0000,,आता या शतकाच्या मध्यावर काय होईल?
Dialogue: 0,0:26:55.34,0:26:57.34,Default,,0000,0000,0000,,ते आम्हाला चांगल्याप्रकारे माहीत आहे.
Dialogue: 0,0:26:57.35,0:27:02.08,Default,,0000,0000,0000,,युरोप - - वाढ नाही! किंबहुना, युरोपियनांची लोकसंख्या कामीच होत आहे.
Dialogue: 0,0:27:02.10,0:27:06.49,Default,,0000,0000,0000,,अमेरिका खंडात थोडेसे जास्त लोक, \Nमुख्यतः निवृत्त झालेले लॅटिन अमेरिकेतील लोक,
Dialogue: 0,0:27:06.49,0:27:09.79,Default,,0000,0000,0000,,त्यामुळे फरक पडत नाही, \Nआणि ती (संख्या) जवळजवळ समान आहे.
Dialogue: 0,0:27:09.80,0:27:13.00,Default,,0000,0000,0000,,अशियात अापल्याकडे १ अब्ज अजून आहेत.
Dialogue: 0,0:27:13.05,0:27:16.32,Default,,0000,0000,0000,,आणि शिवाय अशियातली लोकसंख्यावाढही थांबली आहे.
Dialogue: 0,0:27:16.36,0:27:21.24,Default,,0000,0000,0000,,पुढील ४० वर्षात, आफ्रीकेतील लोकसंख्या \Nदुपटीने वाढून २ अब्जापर्यंत पोचेल.
Dialogue: 0,0:27:21.46,0:27:25.09,Default,,0000,0000,0000,,आता - - - ह्या शतकाच्या अखेरीकडे वळू
Dialogue: 0,0:27:25.10,0:27:29.77,Default,,0000,0000,0000,,परंतू, आपल्याला माहीतच आहे; \Nयुरोपात अजून लोक नाहीत, अमेरिकेत नाहीत आणि अशियात नाहीत- - -
Dialogue: 0,0:27:29.87,0:27:34.60,Default,,0000,0000,0000,,पण आफ्रीकेचे नक्की आहे, \Nअपल्याजवळील अकदेवारीवरून आता पुन्हा दुप्पट
Dialogue: 0,0:27:34.61,0:27:39.63,Default,,0000,0000,0000,,म्हणजे, अाफ्रीकेत ४ अब्ज होतील.
Dialogue: 0,0:27:39.64,0:27:45.44,Default,,0000,0000,0000,,२१०० साली, आणि त्यावेळचा पिनकोड असेल ११४५
Dialogue: 0,0:27:45.98,0:27:49.90,Default,,0000,0000,0000,,तर, २१०० साली हे जग फार वेगळे असेल.
Dialogue: 0,0:27:49.95,0:27:53.99,Default,,0000,0000,0000,,जे लोक - मी ज्याला पूर्वकाळचा पश्चिमखंड म्हणतो - तिथे
Dialogue: 0,0:27:53.100,0:27:58.67,Default,,0000,0000,0000,,म्हणजे पश्चिम युरोप, उत्तर अमेरिका, इथले, \Nजगातल्या लोकसंख्येच्या प्रमाणात १०% हून कमी असतील.
Dialogue: 0,0:27:58.77,0:28:03.46,Default,,0000,0000,0000,,८०% जागतीक संख्या अशियात आणि आफ्रीकेत नांदत असेल.
Dialogue: 0,0:28:03.57,0:28:07.31,Default,,0000,0000,0000,,पण त्यांना टिकून राहण्यासाठी पुरेशी संसाधना असेल का?
Dialogue: 0,0:28:07.70,0:28:13.77,Default,,0000,0000,0000,,पण, हे एक महान आव्हान असेल \Nआणि काही आपोआप येणार नाही.
Dialogue: 0,0:28:13.88,0:28:21.50,Default,,0000,0000,0000,,पण माझ्यामते या अब्जावधी लोकांना गुण्यागोविंदाने एकत्र रहाता येईल.
Dialogue: 0,0:28:28.76,0:28:36.59,Default,,0000,0000,0000,,जे पाहिजे ते ५ अब्ज लोकांचा एक संपन्न आणि शांत अशिया \Nहे पहायला मिळण्याचा संभाव नक्कीच आहे.
Dialogue: 0,0:28:36.61,0:28:39.79,Default,,0000,0000,0000,,जपान, दक्षीण कोरीया आणि इतर अत्ताच संपन्न आहेत.
Dialogue: 0,0:28:39.80,0:28:49.45,Default,,0000,0000,0000,,त्यांच्यामागोमाग ह्या संपन्नतेच्या रस्त्यावर, चीन, भारत आणि \Nइंडोनेशिया या देशांचे मोठाले भाग व इतर ानेक अशियाई देश आहेत.
Dialogue: 0,0:28:49.49,0:28:54.95,Default,,0000,0000,0000,,याखेरीज, अशियातल्या गारिब देशात, \Nबर्याच जणांचे आयुष्यमान सुधारत आहे.
Dialogue: 0,0:28:56.78,0:29:02.50,Default,,0000,0000,0000,,पण भवितव्यात, आफ्रीकेचे ४ अब्ज लोंकाचे काय होणार?
Dialogue: 0,0:29:02.70,0:29:07.69,Default,,0000,0000,0000,,ते भयंकर दारिद्रयरेषेखाली राहतील का?
Dialogue: 0,0:29:07.74,0:29:11.72,Default,,0000,0000,0000,,मी आफ्रीकेतील अत्यंत दारिद्र्य बघितले आहे.
Dialogue: 0,0:29:11.75,0:29:19.39,Default,,0000,0000,0000,,३० वर्षांपूर्वी मी डॉक्टर म्हणून २ वर्षे खुप प्रकर्शाने माझे आयुष्य घालवले,
Dialogue: 0,0:29:19.39,0:29:24.81,Default,,0000,0000,0000,,ते आफ्रिका खंडाच्या पूर्वकिनार्याच्या गरीब मोझांबिक देशात.
Dialogue: 0,0:29:24.82,0:29:33.04,Default,,0000,0000,0000,,मोझांबिकला नुकतेच स्वतंत्र्य मिळले होते, \Nवसाहती-पोर्तुगाल विरुद्ध एक लांब युद्धानंतर.
Dialogue: 0,0:29:33.10,0:29:41.28,Default,,0000,0000,0000,,माझे काम, आम्हा दोन परदेशीय डॉक्टरांपैकी एक म्हणून, \N३ लाख लोकांकडे बघण्याचे होते.
Dialogue: 0,0:29:41.30,0:29:47.44,Default,,0000,0000,0000,,आणि हे ते इस्पितळ होते. माझी पत्नी सुध्दा तिथे \Nप्रसुतीशास्त्रातील परिचारिकेचे काम करत असे.
Dialogue: 0,0:29:47.48,0:29:49.86,Default,,0000,0000,0000,,या रुग्णालयातील हे सगळे कर्मचारी.
Dialogue: 0,0:29:49.90,0:29:57.62,Default,,0000,0000,0000,,पांढर्या कोटातल्यांना कमीत कमी एक वर्ष एक व्यावसायिक प्रशिक्षणाची \N(पोर्तुगीज) वसाहती काळात संधी मिळाली होती.
Dialogue: 0,0:29:57.68,0:30:01.30,Default,,0000,0000,0000,,आणि इतर, - - - त्यांना वाचता किंवा लिहिता पण येत नसे.
Dialogue: 0,0:30:01.31,0:30:05.80,Default,,0000,0000,0000,,पण ते सर्वजण अतिशय समर्पित आणि प्रेरणापुर्वक कार्य करत.
Dialogue: 0,0:30:05.96,0:30:11.96,Default,,0000,0000,0000,,पण रुग्ण आलेते वाईट रोग अत्यंत गरीबी घेउन
Dialogue: 0,0:30:11.97,0:30:15.20,Default,,0000,0000,0000,,आणि अमच्याकडील संसाधने कित्येकदा अपुरी पडत.
Dialogue: 0,0:30:15.21,0:30:21.96,Default,,0000,0000,0000,,आणि विशेषत: तरुण डॉक्टर म्हणून माझे कौशल्य, \Nरुग्णांना गरजा पूर्ण करण्यासाठी कमी पडत असे.
Dialogue: 0,0:30:21.96,0:30:25.72,Default,,0000,0000,0000,,मोझांबिक अजूनही अत्यंत गरीब देश आहे.
Dialogue: 0,0:30:25.72,0:30:30.60,Default,,0000,0000,0000,,परंतू मी ३० वर्षांपूर्वी होतो त्यपासून गोष्टींमधे बरीच सुधारणा झाली आहे.
Dialogue: 0,0:30:36.19,0:30:42.77,Default,,0000,0000,0000,,सांगायची सुरुवात म्हणजे, आता मी ज्या गावात ३० वर्षांपूर्वी \Nकाम केले तेथे आता एक नवीन रुग्णालय आहे.
Dialogue: 0,0:30:44.00,0:30:50.12,Default,,0000,0000,0000,,त्या नवीन आणि खूप मोठ्या रुग्णालयात १५ डॉक्टर आहेत \Nआणि त्यातले ११ जण स्थानीक मोझांबीकचेच आहेत.
Dialogue: 0,0:30:50.12,0:30:53.94,Default,,0000,0000,0000,,सर्व कर्मचार्यांना व्यवस्थीत प्रशिक्षण मिळलेले आहे.
Dialogue: 0,0:30:55.45,0:31:00.85,Default,,0000,0000,0000,,रुग्णालयाचे संचालक आहेत डॉ. काशिमो, प्रसुतीशास्त्रातील तज्ञ.
Dialogue: 0,0:31:08.66,0:31:13.03,Default,,0000,0000,0000,,हे परिवर्तन मला आश्चर्यकारक वाटते!
Dialogue: 0,0:31:24.57,0:31:31.98,Default,,0000,0000,0000,,ते नियमितपणे सिझेरियन प्रसुती मधून महीलांना वाचवतात, \Nजी गोष्ट मी जेव्हा तिथे होते तेव्हा अशक्य होती.
Dialogue: 0,0:31:47.97,0:31:51.67,Default,,0000,0000,0000,,सगळ्या गोष्टी येवढ्या सुधारल्या आहेत.
Dialogue: 0,0:31:51.69,0:31:56.60,Default,,0000,0000,0000,,आज मोझांबिक जन्मलेल्यांचे भविष्य खूपच उजळ असेल!
Dialogue: 0,0:32:00.34,0:32:05.16,Default,,0000,0000,0000,,नुसते चांगले आरोग्यच नव्हे तर वेगाने सुधारणारी अर्थव्यवस्था सुध्दा!
Dialogue: 0,0:32:05.19,0:32:07.54,Default,,0000,0000,0000,,(समुद्रकिनारची) व्यस्त बंदरे आणि बाजार
Dialogue: 0,0:32:07.55,0:32:11.50,Default,,0000,0000,0000,,आणि नवे उद्योग बरेच नवीन रोजगार!
Dialogue: 0,0:32:15.65,0:32:20.47,Default,,0000,0000,0000,,मला कल्पना आहे; तुम्ही विचार करत असालकी\Nही चांगली बातमी फक्त शहर आणि गावांपुरतीच आहे.
Dialogue: 0,0:32:20.48,0:32:22.14,Default,,0000,0000,0000,,आणि ते खरे आहे!
Dialogue: 0,0:32:22.14,0:32:26.97,Default,,0000,0000,0000,,वाईट आव्हान ग्रामीण भागात आहे जेथे बहुतांशी लोक राहतात.
Dialogue: 0,0:32:27.27,0:32:30.18,Default,,0000,0000,0000,,पण तिथे सुध्दा वस्तुस्थिती बदलत आहे.
Dialogue: 0,0:32:33.17,0:32:39.06,Default,,0000,0000,0000,,मोझांबीकच्या खूप आतल्या ग्रामीण भागात आहे एक जिल्हा - मोगोव्होलास.
Dialogue: 0,0:32:40.14,0:32:45.30,Default,,0000,0000,0000,,हे अॉलिव्हिया आणी आन्द्रे यांच्या तरूण कुटुंबाचे घर.
Dialogue: 0,0:32:46.75,0:32:51.50,Default,,0000,0000,0000,,जगातील अनेक गरीब लोकांसारखे, \Nअॉलिव्हिया आणि आंद्रे हे देखील शेतकरीच आहेत.
Dialogue: 0,0:32:51.52,0:32:56.26,Default,,0000,0000,0000,,त्यांचे खाणे हे ते काय पेरतील यावरच अवलंबीत आहे.
Dialogue: 0,0:33:00.04,0:33:04.25,Default,,0000,0000,0000,,पहाटेचे ४ वाजले अहेत आणि दिवसाची सगळी कामे बोलावतायत.
Dialogue: 0,0:33:06.77,0:33:09.49,Default,,0000,0000,0000,,आन्द्रे सरळ शेताकडे नीघतो.
Dialogue: 0,0:33:09.69,0:33:12.71,Default,,0000,0000,0000,,अॉलिव्हिया प्रथम पाणी आणायाला जाते.
Dialogue: 0,0:33:12.73,0:33:16.50,Default,,0000,0000,0000,,दोघांनाही कुठेही पोचायला अनेक मैल पायदळी जावे लागते.
Dialogue: 0,0:33:33.70,0:33:39.68,Default,,0000,0000,0000,,कसल्याहि वाहतूकीचा पर्याय नसल्याने, \Nसर्व गोष्टी चालत जाऊनच आणाव्या लागतात.
Dialogue: 0,0:33:42.54,0:33:46.65,Default,,0000,0000,0000,,अॉलिव्हिया आणि आन्द्रे यांना ८ मुले आहेत.
Dialogue: 0,0:33:46.68,0:33:50.05,Default,,0000,0000,0000,,अजूनही ग्रामीण आफ्रिकेत जन्मसंख्येचा दर जास्तच आहे.
Dialogue: 0,0:33:50.08,0:33:54.52,Default,,0000,0000,0000,,आणि सर्वात गरीब कुटुंबांना सर्वात जास्त तोंडे भरावी लागतात.
Dialogue: 0,0:33:54.85,0:33:59.04,Default,,0000,0000,0000,,जे काही हे कुटुंब वाचवेल, त्याची ते विक्री करतील.
Dialogue: 0,0:34:18.03,0:34:22.70,Default,,0000,0000,0000,,पण हळूहळू गावाखेड्याकडेसुध्दा आर्थिक वाढेला सुरुवात झाली आहे.
Dialogue: 0,0:34:29.18,0:34:35.45,Default,,0000,0000,0000,,आता आन्द्रेची नजर एका अशा गोष्टिकडे लागली अाहे, \Nज्याने त्याच्यामते सगळेच बदलून जाईल.
Dialogue: 0,0:34:42.34,0:34:47.43,Default,,0000,0000,0000,,सायकलमुळे खेड्यातील गरीबांच्या \Nआयुष्यात खूपच फरक पडू शकतो.
Dialogue: 0,0:34:47.47,0:34:51.78,Default,,0000,0000,0000,,ते अनेक तास वेळ वाचवू शकतात आणि \Nआजून जास्त कामे संपवू शकतात
Dialogue: 0,0:34:52.05,0:34:56.30,Default,,0000,0000,0000,,सायकलच्यामुळे ते जास्त जडवस्तू बाजारात नेऊ शकतात.
Dialogue: 0,0:34:56.35,0:34:58.21,Default,,0000,0000,0000,,आणि जास्त पैसे कमवू शकतात.
Dialogue: 0,0:34:58.23,0:35:00.29,Default,,0000,0000,0000,,ते काम शोधण्यासाठी प्रवास करू शकतात.
Dialogue: 0,0:35:00.29,0:35:04.11,Default,,0000,0000,0000,,आणि जर ते आजारी पडले तर \Nवेळच्यावेळी दवाखान्यात पोचू शकतात
Dialogue: 0,0:35:17.68,0:35:24.14,Default,,0000,0000,0000,,आन्द्रे आणि अॉलिव्हिया गेले २ वर्ष पैसे बाजूला ठवत आहेत.\Nअजून त्यांच्याजवळ पुरेसे नाही आहेत.
Dialogue: 0,0:35:24.20,0:35:29.26,Default,,0000,0000,0000,,आता सगळे त्यांनी पेरलेल्या तिळाच्या पिकावर अवलंबून आहे
Dialogue: 0,0:35:29.30,0:35:34.15,Default,,0000,0000,0000,,जर त्यांना त्याची चांगली किंमत मिळाली \Nतर कादाचित त्यांचे बनुन जाईल
Dialogue: 0,0:35:36.33,0:35:40.28,Default,,0000,0000,0000,,आन्द्रे आणि अॉलिव्हिया हे एका सर्वात गरीब देशात रहातात.
Dialogue: 0,0:35:40.32,0:35:44.28,Default,,0000,0000,0000,,आणि ते ग्रामीण भागात रहातात जो देशातला सर्वात गरीब भाग आहे.
Dialogue: 0,0:35:44.43,0:35:50.53,Default,,0000,0000,0000,,तेव्हा अशा तर्हेने रहाणारे जगात किती लोक आहेत?\Nआणि त्यातले किती आहेत जे गरीब आहेत?
Dialogue: 0,0:35:50.69,0:35:52.97,Default,,0000,0000,0000,,आता मी तुम्हाला ही एक यार्डाची मोजपट्टी दाखवेन.
Dialogue: 0,0:35:52.100,0:35:56.43,Default,,0000,0000,0000,,आगदी सोपे. गरीब - - -आणि - - -श्रीमंत
Dialogue: 0,0:35:56.47,0:35:59.47,Default,,0000,0000,0000,,इथे पुन्हा माझ्याकडे अाहेत - ७ अब्ज.
Dialogue: 0,0:35:59.63,0:36:04.71,Default,,0000,0000,0000,,त्यांची आगदी सोप्यापध्दतीने रचना केली आहे, \Nसर्वात गारीबापासून ते सर्वात श्रीमंता पर्यंत.
Dialogue: 0,0:36:05.17,0:36:11.32,Default,,0000,0000,0000,,आता, हे इथले १ अब्ज श्रीमंत, \Nदर दिवसाला डॉलरच्या प्रमाणात, किती कमावतात?
Dialogue: 0,0:36:11.36,0:36:13.00,Default,,0000,0000,0000,,आपण इथे पाहू
Dialogue: 0,0:36:13.09,0:36:14.57,Default,,0000,0000,0000,,अो अो
Dialogue: 0,0:36:14.58,0:36:16.36,Default,,0000,0000,0000,,तो वर येतोय, तो वर येतोय - -
Dialogue: 0,0:36:16.40,0:36:17.73,Default,,0000,0000,0000,,अो अो
Dialogue: 0,0:36:17.80,0:36:20.41,Default,,0000,0000,0000,,मी इथवर पोचूच शकत नाही. १०० डॉलर्स दिवसाला.
Dialogue: 0,0:36:21.08,0:36:26.32,Default,,0000,0000,0000,,आता आपण बघू ह्या मधल्या अब्जांचे. ते किती कमावतात?
Dialogue: 0,0:36:26.35,0:36:30.85,Default,,0000,0000,0000,,ते दिसेलच आता - - - फक्त १० डॉलर्स\N
Dialogue: 0,0:36:30.96,0:36:35.55,Default,,0000,0000,0000,,आता मी सर्वात गरीब अब्जांच्याकडे जातो. ते किती कमावतात?
Dialogue: 0,0:36:35.57,0:36:37.90,Default,,0000,0000,0000,,(बघू)
Dialogue: 0,0:36:37.95,0:36:40.08,Default,,0000,0000,0000,,फक्त १ डॉलर.
Dialogue: 0,0:36:40.51,0:36:43.24,Default,,0000,0000,0000,,आज हा या जगातला फरक आहे.
Dialogue: 0,0:36:43.34,0:36:48.40,Default,,0000,0000,0000,,अर्थतज्ञ्यांनी एक रेषा काढली आहे अत्यंत गरीबीची.
Dialogue: 0,0:36:48.45,0:36:49.90,Default,,0000,0000,0000,,जेमतेम १ डॉलरच्या वर.
Dialogue: 0,0:36:50.00,0:36:56.36,Default,,0000,0000,0000,,तेव्हा तुम्हाला कुटुंबाला पुरेसे खाण्यापुरते अन्न देखील जेमतेम असते \Nआणि तुम्हाला खात्री देखील नसतेकी सगळ्या दिवशी पुरेसे अन्न असेल.
Dialogue: 0,0:36:56.56,0:36:58.60,Default,,0000,0000,0000,,हे १ अब्ज अजुनही त्याखालीच आहेत.
Dialogue: 0,0:36:58.64,0:37:02.67,Default,,0000,0000,0000,,हे दुसरे अब्ज त्या रेषेने दुभागले गेले आहेत.
Dialogue: 0,0:37:02.87,0:37:05.26,Default,,0000,0000,0000,,आणि बाकी सर्व त्याच्यावर आहेत.
Dialogue: 0,0:37:05.60,0:37:10.20,Default,,0000,0000,0000,,आगदी गरीब लोकांना जोडे घेणे देखील परवडणे अवघड होते.
Dialogue: 0,0:37:10.22,0:37:14.98,Default,,0000,0000,0000,,आणि ते जेव्हा जोडे घेतात - - - त्यानंतर ते साठवणूक करतात ते सायकल साठी
Dialogue: 0,0:37:14.100,0:37:17.33,Default,,0000,0000,0000,,आन्द्रे आणि अॉलिव्हिया ते सध्द्या या परिस्थितीत आहेत.
Dialogue: 0,0:37:17.35,0:37:20.60,Default,,0000,0000,0000,,आणि सायकल नंतर, ते मोटारसायकलच्या मागे जातील.
Dialogue: 0,0:37:20.61,0:37:24.49,Default,,0000,0000,0000,,आणि मग मोतारसायकलनंतर, ती कार (गाडी).
Dialogue: 0,0:37:24.57,0:37:29.42,Default,,0000,0000,0000,,आणि माला आठवते आहे जेव्हा माझ्या कुटुंबाकडे गाडी आली, \Nती होती छोटीशी राखाडी रंगाची व्होक्सवॅगन्.
Dialogue: 0,0:37:29.51,0:37:35.26,Default,,0000,0000,0000,,आम्ही सर्वप्रथम काय केले तर नॉर्वेला सुट्टीला गेलो, \Nकारण नॉर्वे स्वीडन् पेक्षा जास्त सुरेख आहे.
Dialogue: 0,0:37:35.31,0:37:39.09,Default,,0000,0000,0000,,तो एक विलक्षण (सुरेख) प्रवास होता!
Dialogue: 0,0:37:39.18,0:37:45.05,Default,,0000,0000,0000,,आणि आता मी या गटात आहे. मी ह्या श्रीमंतासारखा जाऊ शकतो. \Nआम्ही सुट्टीसाठी विमानाने जाऊ शकतो.
Dialogue: 0,0:37:45.06,0:37:48.45,Default,,0000,0000,0000,,अर्थात, या "वैमानिक" लोकांच्यापेक्षासुध्दा \Nअनेक लोक बरेच श्रीमंत आहेत.
Dialogue: 0,0:37:48.54,0:37:54.93,Default,,0000,0000,0000,,काही लोक एवढे श्रीमंत आहेत की ते आता अंतराळात \Nपर्यटक म्हणून जावे असा विचार करू लागले आहेत.
Dialogue: 0,0:37:54.94,0:37:59.100,Default,,0000,0000,0000,,आणि "वैमानीक" लोकांच्या आणि इथल्या \Nसर्वात श्रीमंत लोकांच्या कमाईतला फरक - -
Dialogue: 0,0:38:00.01,0:38:05.02,Default,,0000,0000,0000,,हा "वैमानीक" लोकांच्या येवढाच मोठा आहे.
Dialogue: 0,0:38:05.03,0:38:08.10,Default,,0000,0000,0000,,आगदी ह्या टोकाच्या सर्वात गरीबांच्या तुलनेचा.
Dialogue: 0,0:38:08.20,0:38:13.92,Default,,0000,0000,0000,,आता या यार्डाच्या मोजपट्टीतून सर्वात \Nमहत्वाची गोष्ट लक्षात ठेवायची म्हणजे ती ही.
Dialogue: 0,0:38:13.96,0:38:18.14,Default,,0000,0000,0000,,ते दाखवण्यासाठी मला शिडीची गरज आहे.
Dialogue: 0,0:38:18.34,0:38:22.100,Default,,0000,0000,0000,,कधीकधी तुम्हाला चांगले चालणार्या \Nजुन्या तंत्रज्ञानाची देखील गरज असते.
Dialogue: 0,0:38:23.27,0:38:26.25,Default,,0000,0000,0000,,हे इथे
Dialogue: 0,0:38:29.02,0:38:33.11,Default,,0000,0000,0000,,मी फक्त इथवर - - - बर इथे आहेत ते, आता मी वर पर्यंत पोचलोय.
Dialogue: 0,0:38:33.15,0:38:39.83,Default,,0000,0000,0000,,आम्ही दिवसाला १०० डॉलर्स कमावणार्यांना \Nएक समस्या अशी आहे की आम्ही खाली बघतो
Dialogue: 0,0:38:39.95,0:38:44.77,Default,,0000,0000,0000,,त्यांच्याकडे जे दिवसाला फक्त १० कींवा १ डॉलर कमावतात - \Nते सगळे सारखेच गरीब दिसतात.
Dialogue: 0,0:38:44.90,0:38:46.80,Default,,0000,0000,0000,,आम्हाला (त्यांच्यातला) फरकच दिसत नाही.
Dialogue: 0,0:38:46.85,0:38:50.77,Default,,0000,0000,0000,,ते असे दिसते की ते सगळे एकसारख्याच मिळकतीवर रहातात.
Dialogue: 0,0:38:50.80,0:38:52.71,Default,,0000,0000,0000,,आणि मग ते म्हणतात "ते सगळेच गरीब आहेत."
Dialogue: 0,0:38:52.83,0:38:59.59,Default,,0000,0000,0000,,नाही, मी तुम्हाला खात्रीपूर्वक सांगूशकतो. कारण \Nमी त्या लोकांशी भेटलो, बोललो आहे जे तीथे राहतात.
Dialogue: 0,0:38:59.71,0:39:04.69,Default,,0000,0000,0000,,आणि मी तुम्हाला खात्रीपूर्वक सांगूशकतो \Nकी तिथल्या खालच्या लोकांना
Dialogue: 0,0:39:04.70,0:39:10.100,Default,,0000,0000,0000,,ह्याची व्यवस्थीत कल्पना आहे की (त्यांचे) आयुष्य किती सुखाचे असेल जर ते १ डॉलर वरून १० डॉलर्सवर पोचलेतर.
Dialogue: 0,0:39:11.00,0:39:13.15,Default,,0000,0000,0000,,१० पटीने जास्त कमाई.
Dialogue: 0,0:39:13.15,0:39:16.59,Default,,0000,0000,0000,,हा खूप मोठा फरक आहे.
Dialogue: 0,0:39:16.62,0:39:22.67,Default,,0000,0000,0000,,हे समजण्यासाठी, - - - अॉलिव्हिया आणि आन्द्रे \Nआता असे करायचा प्रयत्न करत आहेत.
Dialogue: 0,0:39:22.74,0:39:27.16,Default,,0000,0000,0000,,ह्या रेषेतील प्रत्येक छोट्या पाऊलागणीक
Dialogue: 0,0:39:27.20,0:39:30.36,Default,,0000,0000,0000,,जोड्यापासून ते सायकलकडे
Dialogue: 0,0:39:30.39,0:39:36.44,Default,,0000,0000,0000,,दूरवरून ते कितीही छोटे दिसलेतरी \Nत्यांच्या आयुष्यात त्याने खूप फरक पडतो.
Dialogue: 0,0:39:36.55,0:39:46.15,Default,,0000,0000,0000,,आणि आन्द्रे आणि अॉलिव्हियाजर सायकल घऊ शकलेतर \Nत्यांची प्रगती वेगाने चांगल्या आयुष्याकडे आणि धनसमृत्तीकड होईल.
Dialogue: 0,0:39:47.36,0:39:53.90,Default,,0000,0000,0000,,आज, आन्द्रे आणि अॉलिव्हिया - अनेक महिन्यापासून \Nउगवलेल्या तिळाचे पीक विकायच्या तयारीस लागले आहेत
Dialogue: 0,0:40:05.98,0:40:11.90,Default,,0000,0000,0000,,पण आन्द्रे आणि अॉलिव्हिया यांना योग्य भाव \Nमिळवण्यासाठी विशेष काळजि घ्यावी लागेल.
Dialogue: 0,0:40:36.18,0:40:38.86,Default,,0000,0000,0000,,आन्द्रे विकण्याचे काम करणार आहे.
Dialogue: 0,0:40:38.94,0:40:44.90,Default,,0000,0000,0000,,आणि तो आशेत आहे की अाता ही शेवटचीचवेळ असेल \Nजेव्हा त्याला वाताहतीसाठी दुसर्याची मदत घ्यावी लागेल.
Dialogue: 0,0:40:48.00,0:40:51.70,Default,,0000,0000,0000,,आता आन्द्रेला आगदी काळजीपूर्वक लक्षदेऊन व्यवहार कारावा लागेल.
Dialogue: 0,0:40:57.97,0:41:02.71,Default,,0000,0000,0000,,सौदा पक्का झालाय. मिळालेल्या किंमतीने आन्द्रे खुषित आहे.
Dialogue: 0,0:41:10.35,0:41:15.02,Default,,0000,0000,0000,,ज्याक्षणासाठी कुटुंबाने कष्ट केले तो क्षण आलाय.
Dialogue: 0,0:41:32.97,0:41:37.72,Default,,0000,0000,0000,,आन्द्रेचा सकाळभरचा बाजाराकडला प्रवास पायतळी होता.
Dialogue: 0,0:41:37.80,0:41:42.66,Default,,0000,0000,0000,,आता, एका तासाच्या आत तो घरी पोहचू शकेल.
Dialogue: 0,0:42:02.04,0:42:05.50,Default,,0000,0000,0000,,सायकलीचा कामाला ताबडतोब उपयोग केला जातोय.
Dialogue: 0,0:42:05.52,0:42:08.40,Default,,0000,0000,0000,,मुले त्याने पाणी घेऊन येतात.
Dialogue: 0,0:42:08.44,0:42:11.81,Default,,0000,0000,0000,,आन्द्रे बाजारात अजून जास्त पीक घेऊन जातो.
Dialogue: 0,0:42:11.90,0:42:17.72,Default,,0000,0000,0000,,आणि तेवढेच महत्वाचे म्हणजे, आन्द्रे आणि अॉलिव्हिया \Nसहजगत्या प्रौढशिक्षणाच्या वर्गात पोहचू शकतात
Dialogue: 0,0:42:17.75,0:42:23.15,Default,,0000,0000,0000,,जिथे ते चांगले गणीत अाणि वाचन लिखाण शिकू शकतात.
Dialogue: 0,0:42:39.37,0:42:45.74,Default,,0000,0000,0000,,आन्द्रे आणि अॉलिव्हियांना सायकलवरून \Nगरीबीबाहेर पडताना बघणे हे किती महान दृष्य आहे.
Dialogue: 0,0:42:45.85,0:42:49.46,Default,,0000,0000,0000,,आणि ते साक्षरतेच्या वर्गात जाताना सायकल घऊन जातात.
Dialogue: 0,0:42:49.50,0:42:54.65,Default,,0000,0000,0000,,शिक्षण हे लोकांच्या आणि देशाच्या प्रगतिसाठी अतिशय मह्त्वाचे आहे.
Dialogue: 0,0:42:55.25,0:43:00.56,Default,,0000,0000,0000,,पण कितींना कल्पना आहे जगात शिक्षणाचे काय झाले आहे?
Dialogue: 0,0:43:00.60,0:43:04.77,Default,,0000,0000,0000,,पुन्हा महान ब्रिटिश अज्ञानाच्या सर्वेक्षणाची वेळ!
Dialogue: 0,0:43:04.81,0:43:05.74,Default,,0000,0000,0000,,आता पहा
Dialogue: 0,0:43:05.77,0:43:11.16,Default,,0000,0000,0000,,आम्ही विचारले, जगातले किती टक्के लोक \Nसाक्षर आहेत, वाचू लिहू शकतात?
Dialogue: 0,0:43:11.68,0:43:17.70,Default,,0000,0000,0000,,मी प्रेक्षकांना विचारू शकतो? कितींचा अंदाज आहे २० चा? हात वर.
Dialogue: 0,0:43:18.00,0:43:20.39,Default,,0000,0000,0000,,४०?
Dialogue: 0,0:43:21.70,0:43:23.96,Default,,0000,0000,0000,,६०?
Dialogue: 0,0:43:23.96,0:43:26.92,Default,,0000,0000,0000,,आणि ८०?
Dialogue: 0,0:43:27.12,0:43:30.65,Default,,0000,0000,0000,,हा ब्रिटिशांच्या उत्तरांचा नमुना आहे.
Dialogue: 0,0:43:35.95,0:43:42.96,Default,,0000,0000,0000,,आता तुम्ही योग्य उत्तर काय आहे हे शोधण्यासाठी \Nब्रिटिशांच्या सर्वेक्षणातील उत्तरांचा वापर करू शकता, नाही का?
Dialogue: 0,0:43:43.07,0:43:46.92,Default,,0000,0000,0000,,अर्थात ८०% हे बरोबर उत्तर आहे.
Dialogue: 0,0:43:46.95,0:43:50.81,Default,,0000,0000,0000,,निदान तुमचे सरासरीचे उत्तर ब्रिटिशांच्या \Nउत्तरापेक्षा नक्कीच् चांगले होते.
Dialogue: 0,0:43:51.49,0:43:55.30,Default,,0000,0000,0000,,हो, आज, जगातील ८०% लोक वाचू आणि लिहू शकतात.
Dialogue: 0,0:43:55.31,0:43:59.83,Default,,0000,0000,0000,,हो साक्षरता ८०% - - खरेतर, आगदी \Nनुकतेच आलेले अाकडे अजून मोठे आहेत.
Dialogue: 0,0:43:59.91,0:44:04.53,Default,,0000,0000,0000,,तर, मी ह्या अकड्यांची तुलना \Nवानरांच्याशी केलीतर - - - तुम्हाला माहीतच् आहे. - - -
Dialogue: 0,0:44:04.54,0:44:08.30,Default,,0000,0000,0000,,पुन्हा परत वानरांच्याकडून फक्त यादृच्छिक उत्तरांची अपेक्षा बाळगतो.
Dialogue: 0,0:44:08.34,0:44:12.83,Default,,0000,0000,0000,,तरीदेखील तुम्हाला ३ पटीने जास्त बरोबर उत्तरे मिळतील \Nब्रिटिशांच्या उत्तरांच्या प्रमाणात.
Dialogue: 0,0:44:13.35,0:44:17.12,Default,,0000,0000,0000,,आणि आता विद्यापिठिय लोक - - -
Dialogue: 0,0:44:17.19,0:44:20.36,Default,,0000,0000,0000,,कदाचित त्यांना माहीत असेल. - - - अरे, त्याहूनही वाईट.
Dialogue: 0,0:44:20.48,0:44:24.25,Default,,0000,0000,0000,,हे काय - - ते काय शिकवत आहेत ब्रिटिश विद्यापिठातून?
Dialogue: 0,0:44:24.28,0:44:31.13,Default,,0000,0000,0000,,जगाविषयीचे अंदाजहे कित्येक दशकाने मागे पडलेले आहेत.\N(बातम्या देणारी) माध्यमे हे सांगायला पूर्णपणे विसरून गेले.
Dialogue: 0,0:44:31.49,0:44:35.42,Default,,0000,0000,0000,,पण कदाचित ह्याचे कारण असेल की जग वेगात बदलते आहे.
Dialogue: 0,0:44:35.43,0:44:37.37,Default,,0000,0000,0000,,(बंधू भगिनींनो) स्त्री-पुरुषांनो
Dialogue: 0,0:44:37.40,0:44:41.17,Default,,0000,0000,0000,,मी माझा आत्तापर्यंतचा सर्वात आवडता आलेख दाखवणार आहे,
Dialogue: 0,0:44:41.19,0:44:48.86,Default,,0000,0000,0000,,मी तुम्हाला २०० देशांचा गेल्या २०० वर्षातला \Nइतिहास १ मिनीटाच्या आत सांगणार आहे.
Dialogue: 0,0:44:48.88,0:44:55.18,Default,,0000,0000,0000,,हा माझा कमाईचा अक्ष. आणि हा आयुष्यमानाचा.
Dialogue: 0,0:44:55.19,0:44:59.55,Default,,0000,0000,0000,,मी सुरुवात करतो १८०० साली - आणि इथे हे सारे देश आहेत.
Dialogue: 0,0:44:59.58,0:45:04.41,Default,,0000,0000,0000,,अाणि १८०० साली सगळे गरीबीच्या आणि \Nआजाराच्या कोन्यात होते; दिसते का तुम्हाला?
Dialogue: 0,0:45:04.42,0:45:06.60,Default,,0000,0000,0000,,छोटे अयुष्यमान, कमी पैसे.
Dialogue: 0,0:45:06.71,0:45:09.19,Default,,0000,0000,0000,,आणि इथे येतोए औद्योगिक क्रांतीचा परिणाम.
Dialogue: 0,0:45:09.20,0:45:15.18,Default,,0000,0000,0000,,अर्थात, पश्चिम युरोपातील देशात चांगली समृद्धी आली\Nपरंतू सुरुवातीस त्यांचे आरोग्य फारसे सुधारले नव्हते.
Dialogue: 0,0:45:15.29,0:45:18.82,Default,,0000,0000,0000,,आणि ते वसाहतिच्या वर्चस्वाखाली होते, \Nत्यांना तेथे काही फायदा नव्हता.
Dialogue: 0,0:45:18.94,0:45:21.17,Default,,0000,0000,0000,,ते तिथल्या गरीबीच्या दुसर्या कोपर्यात तसेच राहीले.
Dialogue: 0,0:45:21.20,0:45:27.24,Default,,0000,0000,0000,,आणि इथे आरोग्य हळूहळू सुधारत आहे, ते तिथे वर सरकू \Nलागले आहेत जसे आपण नवीन शतकात येत आहोत तसे.
Dialogue: 0,0:45:27.28,0:45:31.60,Default,,0000,0000,0000,,आणि प्रथम भयंकर महायुद्ध, आणि त्या नंतरची आर्थिक मंदी.
Dialogue: 0,0:45:31.80,0:45:34.20,Default,,0000,0000,0000,,आणि मग दुसरे महायुद्ध.
Dialogue: 0,0:45:34.50,0:45:36.86,Default,,0000,0000,0000,,अो आणि त्यानंतर स्वातंत्र्य.
Dialogue: 0,0:45:36.90,0:45:41.47,Default,,0000,0000,0000,,आणि स्वातंत्र्यानंतर आरोग्य जलदपणे सुधारुलागले \Nआगदी इतर इथल्या देशांच्या तुलनेत सुध्दा.
Dialogue: 0,0:45:41.52,0:45:47.38,Default,,0000,0000,0000,,आणि आता चीन आणि इतर लॅटिन अमेरिकन देशांची \Nजलदपणे आर्थिक समानतकडे वाटचाल सुरु झाली.
Dialogue: 0,0:45:47.59,0:45:49.00,Default,,0000,0000,0000,,हे पहा ते इथे येत आहेत.
Dialogue: 0,0:45:49.05,0:45:53.21,Default,,0000,0000,0000,,आणि भारत त्यांच्या मागोमाग आणि \Nआफ्रीकेतले देश देखील मागोमाग.
Dialogue: 0,0:45:53.26,0:45:56.50,Default,,0000,0000,0000,,हा जगातील एक आश्चर्यकारक बदल घडला आहे.
Dialogue: 0,0:45:56.55,0:46:02.80,Default,,0000,0000,0000,,येथे अमेरिका आणि ब्रिटन पुढे आहेत हे तुम्हाला माहीत आहे, \Nपण ते आता जलद हलत नाहीयेत.
Dialogue: 0,0:46:02.80,0:46:05.41,Default,,0000,0000,0000,,जलद सरकणारे हे ते इथे मधे आहेत.
Dialogue: 0,0:46:05.45,0:46:08.97,Default,,0000,0000,0000,,चीन अतिशय जलद वाटचाल करत आहे. आणि बांगलादेश ...
Dialogue: 0,0:46:09.00,0:46:14.75,Default,,0000,0000,0000,,पहा बांगलादेश, येथे आधीच येऊन पोचलाय, \Nबराच निरोगी आणि आता जलद आर्थिक वाढीचा.
Dialogue: 0,0:46:15.01,0:46:20.50,Default,,0000,0000,0000,,आणि मोझांबीक - - हो, मोझांबीक इथे मागे आहे, \Nपण ते सुध्दा वेगातच योग्य दिशेकडे सरकत आहेत.
Dialogue: 0,0:46:20.86,0:46:24.95,Default,,0000,0000,0000,,पण मी जे दाखवतो आहे हे देशातील सरासरीचे अकडे.
Dialogue: 0,0:46:25.07,0:46:29.65,Default,,0000,0000,0000,,पण लोकांचे काय? त्यांचे आयुष्य सुधारले आहे का?
Dialogue: 0,0:46:29.68,0:46:34.26,Default,,0000,0000,0000,,मी आता तुम्हाला एक संख्याशास्त्रज्ञ म्हणून ज्याने \Nमी खूप उत्तेजित होतो ते दाखवणार आहे.
Dialogue: 0,0:46:34.38,0:46:39.00,Default,,0000,0000,0000,,मी तुम्हास उत्पन्नाचे कसे वितरण आहे ते दाखवतो. \Nलोकातला फरक.
Dialogue: 0,0:46:39.10,0:46:42.36,Default,,0000,0000,0000,,आणि त्यासाठी हे गोल मी ५० वर्ष मी मागे नेतोय.
Dialogue: 0,0:46:42.38,0:46:45.35,Default,,0000,0000,0000,,आणि त्यानंतर आपण फक्त पैशाकडे लक्ष देऊ.
Dialogue: 0,0:46:45.38,0:46:52.07,Default,,0000,0000,0000,,आणि त्यासाठी हल अक्ष विस्तृत आणि समायोजित करू, \Nकारण श्रीमंत खूप श्रीमंत आहेत आणि गरीब खूप गरीब आहेत
Dialogue: 0,0:46:52.10,0:46:55.23,Default,,0000,0000,0000,,त्यामुळे त्यांच्यात (श्रीमंत व गरीबात) \Nदेशोदेशामधल्यापेक्षा जास्त मोठा फरक असेल,
Dialogue: 0,0:46:55.26,0:47:00.33,Default,,0000,0000,0000,,आता ह्यावर, आपण देशांना पडू देऊ. हा अमेरिका देश.
Dialogue: 0,0:47:00.35,0:47:03.41,Default,,0000,0000,0000,,आणि यातला प्रसार त्या देशातली श्रेणी दाखवतौ.
Dialogue: 0,0:47:03.45,0:47:06.48,Default,,0000,0000,0000,,आता मी अमेरिका खंडातले सगळे देश खाली आणतो.
Dialogue: 0,0:47:06.49,0:47:10.37,Default,,0000,0000,0000,,आता तुम्हाला दिसेल सर्वात श्रीमंतापासून \Nते गरीबातल्या गरीबापर्यंत.
Dialogue: 0,0:47:10.49,0:47:15.23,Default,,0000,0000,0000,,आणि ही ऊंची दाखवते प्रत्येक कमाईच्या पातळीवर किती आहेत ते.
Dialogue: 0,0:47:15.26,0:47:19.30,Default,,0000,0000,0000,,आणि आता यूरोपला पण खाली आणूयात.
Dialogue: 0,0:47:18.40,0:47:22.90,Default,,0000,0000,0000,,आणि त्यावर मी आफ्रीका ठेवणार आहे
Dialogue: 0,0:47:23.28,0:47:29.50,Default,,0000,0000,0000,,आणि शेवटी, जगातील सर्वात जास्त लोकसंख्येच्या \Nभागाचा, सगळ्यात वर, अशिया खंड.
Dialogue: 0,0:47:29.99,0:47:36.10,Default,,0000,0000,0000,,आता १९६३ साली, जगात दोन मोठी \N(उंटाच्या पाठीवरील) वाशिंड होती.
Dialogue: 0,0:47:36.14,0:47:40.08,Default,,0000,0000,0000,,पहीले श्रीमंतांचे वाशिंड, ते हुबेहुब \Nमंगोलियन ऊंटाच्या पाठीवरल्यासारखे (दोन वाशिंडयाचे)! - - -आहे ना?
Dialogue: 0,0:47:40.11,0:47:44.04,Default,,0000,0000,0000,,हे पहीले श्रीमंतांचे वाशिंड आहेते मुख्यतः युरोप अाणि अमेरिकेचे.
Dialogue: 0,0:47:44.06,0:47:49.06,Default,,0000,0000,0000,,आणि हे इकडचे गरिबांचे वाशिंड ते अशिया व आफ्रीकेचे.
Dialogue: 0,0:47:49.42,0:47:51.90,Default,,0000,0000,0000,,आणि "गरीब-रेखा" तिथे होती.
Dialogue: 0,0:47:52.10,0:47:58.09,Default,,0000,0000,0000,,तुम्हाल दिसताहेत का ५० वर्षापूर्वी किती लोक अत्यंत गरीबीत होते?
Dialogue: 0,0:47:58.09,0:48:00.07,Default,,0000,0000,0000,,आणि ते प्रामुख्याने अशीयात होते.
Dialogue: 0,0:48:00.11,0:48:06.15,Default,,0000,0000,0000,,आणि लोक म्हणत की अशिया दारिद्र्यातून निघूच शकणार नाही;\Nजसे आज काही लोक आफ्रीकेबद्दल बोलतात तसे.
Dialogue: 0,0:48:06.16,0:48:07.93,Default,,0000,0000,0000,,मग, काय घडले?
Dialogue: 0,0:48:07.96,0:48:09.47,Default,,0000,0000,0000,,मी जग सुरु करतो.
Dialogue: 0,0:48:09.50,0:48:15.05,Default,,0000,0000,0000,,आणि तुम्हाला दिसेल ब-याच लोकांचा जन्म दारिद्र्यात झाला, \Nपण अशीयाची चाल वाढत्या उत्पन्नाकडे गेली.
Dialogue: 0,0:48:15.09,0:48:19.10,Default,,0000,0000,0000,,आणि १ अब्ज लोक अत्यंत गरीबीतून या दिशेने बाहेर पडले.
Dialogue: 0,0:48:19.30,0:48:24.12,Default,,0000,0000,0000,,आणि सगळ्या जगाचा आकार बदलला, \Nआणि मंगोलीयन उंटाचा म्रुत्यु झाला.
Dialogue: 0,0:48:24.15,0:48:27.36,Default,,0000,0000,0000,,आणि त्याचा अरेबियन (एकाच वाशिंद्म्हड्याचा) उंट \Nम्हणून पुनर्जन्म झाला.
Dialogue: 0,0:48:27.64,0:48:30.52,Default,,0000,0000,0000,,आणि तुम्ही इथे काय पाहू शकता हे ते म्हणजे
Dialogue: 0,0:48:30.64,0:48:36.02,Default,,0000,0000,0000,,हा श्रीमंतापासून तफावत होत असताना, जास्तीचे लोक हे मध्यावर
Dialogue: 0,0:48:36.14,0:48:40.96,Default,,0000,0000,0000,,आणि जगातले खूपच कमी प्रमाणातले लोक \Nआता अत्यंत गरीबी खाली आहेत.
Dialogue: 0,0:48:41.00,0:48:46.31,Default,,0000,0000,0000,,परंतू काळजी अजून असूद्या, तरीही खूप लोक आहेत; \N१ अब्जाहूनही अधीक लोक अत्यंत गरीबी खाली आहेत.
Dialogue: 0,0:48:46.67,0:48:52.87,Default,,0000,0000,0000,,आता प्रश्न असा की ही अत्यंत गरीबीतून \Nबाहेर येण्याचे असेच चालू राहील
Dialogue: 0,0:48:52.87,0:48:57.24,Default,,0000,0000,0000,,विषेशतः (सध्याचे) आफ्रीकेतले आणि नवीन \Nअब्जावधी होणा-या आफ्रीकेतले?
Dialogue: 0,0:48:59.38,0:49:06.63,Default,,0000,0000,0000,,मला वाटते कि हे शक्य आहे, आणि सांभाव्य पण आहे \Nकी आफ्रीकेतले बरेच देश गरीबीतून वर येतील.
Dialogue: 0,0:49:06.63,0:49:12.30,Default,,0000,0000,0000,,तो शहाण्यासारखी कृती आणि प्रचंड मोठी \Nगुंतवणूकीची आवश्यकता आहे, पण ते घडू शकते.
Dialogue: 0,0:49:14.43,0:49:19.74,Default,,0000,0000,0000,,आफ्रीकेतले अनेक देश समान पातळीत सुधारत नाहीएत.
Dialogue: 0,0:49:18.75,0:49:24.35,Default,,0000,0000,0000,,काही वेगात वाढताहेत, आणि काही संघर्षात अडकले आहेत.
Dialogue: 0,0:49:24.35,0:49:28.72,Default,,0000,0000,0000,,परंतू बरेचसे, मोझांबीकसारखे, धीम्यागतीने प्रगती करत आहेत.
Dialogue: 0,0:49:30.91,0:49:35.28,Default,,0000,0000,0000,,आणि ह्या सगळ्या नवीन आफ्रकेतील \Nलोकांना खायला कसे घालणार?
Dialogue: 0,0:49:35.36,0:49:41.60,Default,,0000,0000,0000,,हो, आजकाल टंचाई आहे, पण अजून (सुधारणा) संभवनीय आहे.
Dialogue: 0,0:49:42.00,0:49:49.40,Default,,0000,0000,0000,,आफ्रिकेतील कृषी उत्पादन, चांगल्या तंत्रज्ञानाने \Nजेवढे होऊ शकते त्यामानाने खूपच किरकोळ आहे.
Dialogue: 0,0:49:53.10,0:49:57.39,Default,,0000,0000,0000,,आणि आफ्रिकेतील नद्यां कृषीसिंचनासाठी \Nजेमतेम उपयोगास वापरल्या आहेत.
Dialogue: 0,0:49:57.40,0:50:05.48,Default,,0000,0000,0000,,एक दिवस आफ्रिकेत हारव्हेस्टर आणि ट्रॅक्टरच्या जोडीने \Nअनेक अब्जावधी लोकांना पुरेसे अन्न निर्माण करू शकतील.
Dialogue: 0,0:50:05.89,0:50:10.99,Default,,0000,0000,0000,,आणि कृपया असे समजू नका की \Nआफ्रीका हे करू शकेल हे फक्त माझेच मत आहे म्हणून.
Dialogue: 0,0:50:10.100,0:50:20.46,Default,,0000,0000,0000,,युनायटेड नेशन्स सध्या एक नवीन ध्येय ठरवत आहे - \N२० वर्षाच्या आत अत्यंत गरीबी मिटवायचे
Dialogue: 0,0:50:21.03,0:50:26.70,Default,,0000,0000,0000,,सगळे समजून आहेत की हे खूपच मोठे आव्हान आहे,\Nपण मला प्रामाणीकपणे वाटते की हे शक्य आहे.
Dialogue: 0,0:50:27.99,0:50:29.94,Default,,0000,0000,0000,,कल्पना करा की जर असे घडले तर.
Dialogue: 0,0:50:30.02,0:50:34.96,Default,,0000,0000,0000,,आता, काय आम्ही आतापर्यंत पाहिले आहे की श्रीमंतीचे टोक सरकते ...
Dialogue: 0,0:50:34.99,0:50:40.95,Default,,0000,0000,0000,,आणि मध्यातले, ते ही सरकते, \Nपण गरीबीचे टोक मात्र अडकलेले
Dialogue: 0,0:50:41.92,0:50:46.86,Default,,0000,0000,0000,,ह्या अत्यंत गरीबीतच आपल्याला जवळजवळ सर्व निरक्षरता सापडेल.
Dialogue: 0,0:50:46.99,0:50:51.39,Default,,0000,0000,0000,,येथे आपल्याला मोठा बालमृत्यूचा दर आणि \Nदर स्त्रीला होणा-या अनेक मुलांचा जन्म दिसेल.
Dialogue: 0,0:50:51.56,0:50:58.93,Default,,0000,0000,0000,,त्याचे असे वाटते की, जर पटकन् संपवली नाहीतर \Nअत्यंत गरीबी स्वतःचेच पुनरुत्पादन असे आहे.
Dialogue: 0,0:50:58.93,0:51:05.20,Default,,0000,0000,0000,,पण आन्द्रे आणि अॉलिव्हिया, आणि त्यांच्यासारखे लोक, \Nत्यापासून दूर जाण्यासाठी खूपच मेहनत घेतात.
Dialogue: 0,0:51:05.22,0:51:10.99,Default,,0000,0000,0000,,आणि त्यांना जर त्यांच्या सरकारकडून आणि \Nजगातील इतरांकडून योग्य मदत मिळेल,
Dialogue: 0,0:51:10.100,0:51:18.88,Default,,0000,0000,0000,,विशेषतः शाळा, आरोग्य, लस, रस्ते, \Nवीज, गर्भनिरोधक सारख्या गोष्टींची,
Dialogue: 0,0:51:19.02,0:51:25.44,Default,,0000,0000,0000,,तर त्यांना ते जमेल पण ते प्रामुख्याने त्यांच्या \Nस्वत: च्या मेहनतीनेच ते यशस्वी होतील.
Dialogue: 0,0:51:25.49,0:51:31.92,Default,,0000,0000,0000,,बर, आपण निघू, आंद्रे आणि अॉलिव्हिया \Nयांच्या मागोमाग रेषा अोलांडून जा - - -
Dialogue: 0,0:51:31.95,0:51:36.70,Default,,0000,0000,0000,,ते पुढील काही दशकातच हे शक्य आहे. - - - होयच!
Dialogue: 0,0:51:36.80,0:51:40.66,Default,,0000,0000,0000,,पण गरीबीतून बाहेर पडणे ही फक्त सुरुवात आहे.
Dialogue: 0,0:51:40.66,0:51:46.33,Default,,0000,0000,0000,,लोकांना या अोळीने चांगल्या आयुष्याकडे जाण्याची इच्छा आहे.
Dialogue: 0,0:51:46.38,0:51:49.22,Default,,0000,0000,0000,,पण चांगल्या आयुष्याचा अर्थ काय?
Dialogue: 0,0:51:50.76,0:51:57.73,Default,,0000,0000,0000,,जगातील बरेच लोक ज्या चांगल्या जीवनासाठी पराकाष्ठा करत आहेत \Nत्याचा अर्थ म्हणजे जास्त यंत्रे आणि जास्त ऊर्जा.
Dialogue: 0,0:51:58.04,0:52:06.72,Default,,0000,0000,0000,,तर हा एक मोठा प्रश्न आहे. ह्या सगळ्याची बेरीज म्हणजे \Nभविष्याला एक मोठा धोका आहे - - - तीव्र हवामानतील बदल.
Dialogue: 0,0:52:06.95,0:52:11.82,Default,,0000,0000,0000,,जगातील ८०% ऊर्जा अजूनही खनिज इंधनांतूनच येते,
Dialogue: 0,0:52:11.97,0:52:17.16,Default,,0000,0000,0000,,आणि विज्ञानतून दिसत आहे की \Nभविष्यात हवामान नाट्यमय रितीने बदलू शकते,
Dialogue: 0,0:52:17.19,0:52:24.80,Default,,0000,0000,0000,,परंतू कार्बन डायअॉक्साईडचे उत्सर्जन हे खनिज इंधन जाळल्यानेच होते.
Dialogue: 0,0:52:26.42,0:52:31.28,Default,,0000,0000,0000,,मी हवामान बदल किती वाईट असेल हे सांगण्यासाठी योग्य व्यक्ती नाही,
Dialogue: 0,0:52:31.36,0:52:34.36,Default,,0000,0000,0000,,ना ते कसे थोपवावे हे सांगण्यासाठी.
Dialogue: 0,0:52:34.51,0:52:42.21,Default,,0000,0000,0000,,मी तुम्हाला आकडेवारीने तुम्हाला दर्शवून देऊ शकतो की \Nहे कार्बन डायऑक्साइड चे उत्सर्जन कोण करत आहे.
Dialogue: 0,0:52:42.25,0:52:44.64,Default,,0000,0000,0000,,मी हे दाखवेन
Dialogue: 0,0:52:44.67,0:52:49.35,Default,,0000,0000,0000,,तुम्हाला आठवती आहे ती यार्डाची पट्टी \Nसर्वात गरीब अब्जापासून ते सर्वात श्रीमंत अब्जापर्यंतची
Dialogue: 0,0:52:49.41,0:52:53.88,Default,,0000,0000,0000,,आगदी ज्यांना जोडे जेमतेम परवडतात \Nत्यापसून ते जे विमानाने उड्डाण करू शकतात
Dialogue: 0,0:52:53.94,0:53:02.55,Default,,0000,0000,0000,,आता हे दाखवते एका वर्षात सगळ्या जगाने वापरलेल खनिज इंधन.
Dialogue: 0,0:53:02.69,0:53:05.30,Default,,0000,0000,0000,,कोळसा, तेल आणि नैसर्गिक वायू.
Dialogue: 0,0:53:05.36,0:53:09.19,Default,,0000,0000,0000,,आणि ते दर्शवते कमी जास्त प्रमाणातले कार्बन डायऑक्साइडचे एकूण उत्सर्जन.
Dialogue: 0,0:53:09.25,0:53:13.15,Default,,0000,0000,0000,,आता ह्यातले सर्वात श्रीमंत अब्जानी किती वापरले?
Dialogue: 0,0:53:14.10,0:53:16.15,Default,,0000,0000,0000,,त्यातले निम्मे.
Dialogue: 0,0:53:16.29,0:53:18.90,Default,,0000,0000,0000,,आता त्या खालील श्रीमंत अब्ज.
Dialogue: 0,0:53:18.95,0:53:21.33,Default,,0000,0000,0000,,उरलेल्यातले निम्मे.
Dialogue: 0,0:53:21.39,0:53:24.00,Default,,0000,0000,0000,,आणि तुम्हाला समजले असेल ते तिस-या अब्जातले किती वापरतात याचा.
Dialogue: 0,0:53:24.23,0:53:28.21,Default,,0000,0000,0000,,उरलेल्यातले निम्मे. आणि बाकी फारच थोडा वापर करतात.
Dialogue: 0,0:53:28.25,0:53:37.69,Default,,0000,0000,0000,,हे साधारण ढोबळ अकडे आहेत, पण ते व्यवस्थीत रित्या दाखवतात की जवळ जवळ\Nसगळे खनिज इंधन हे सर्वात श्रीमंत १, २ ३, अब्जांनी वापरले आहे.
Dialogue: 0,0:53:37.69,0:53:40.20,Default,,0000,0000,0000,,८५% पेक्षा अधीक ते वापरतात.
Dialogue: 0,0:53:40.20,0:53:47.65,Default,,0000,0000,0000,,आता श्रीमंत अब्जांची वाढ तरी थांबली आहे, \Nपण अाम्हाला अजून दिसायचे आहे कि ते कमी होईल का.
Dialogue: 0,0:53:47.65,0:53:52.91,Default,,0000,0000,0000,,आणि येत्या दशकातील या दोन घटांची आर्थीक वाढ
Dialogue: 0,0:53:52.95,0:53:57.44,Default,,0000,0000,0000,,ज्याकारणास्तव खनिज इंधनाच्या वापराचे व \Nकार्बन डायअॉक्साईडच्या उत्सर्जनाचे प्रमाण वाढेल.
Dialogue: 0,0:53:57.53,0:54:03.27,Default,,0000,0000,0000,,याईथले अत्यंत गरीबी बाहेर येऊन आगदी मोटारसायकलिपर्यंत श्रीमंत झाले तरी
Dialogue: 0,0:54:03.28,0:54:07.81,Default,,0000,0000,0000,,त्याचा कार्बन डायऑक्साइडच्या उत्सर्जनाला फारसा हातभार लागत नाही.
Dialogue: 0,0:54:07.81,0:54:15.01,Default,,0000,0000,0000,,आणी जनसंख्यावाढीविषयी म्हणालतर पुढच्या ४० वर्षातले \Nअजून येणारे अनेक अब्ज, ह्या भागात असतील.
Dialogue: 0,0:54:15.08,0:54:19.100,Default,,0000,0000,0000,,तरीसुध्दा, जर तुम्ही या टोकाच्या श्रीमंताना विचारले \Nतर वाटते कि त्यांना चुकीचेच कळलेले असावे.
Dialogue: 0,0:54:20.02,0:54:24.71,Default,,0000,0000,0000,,ते त्यांच्या खूप जास्त वरच्या उत्सर्जनाच्या पातळीवरून \Nजगाकडे बघतात आणि म्हणतात - -
Dialogue: 0,0:54:24.75,0:54:30.30,Default,,0000,0000,0000,,अहो, ते तिथल्या सगळ्यांनो, तुम्ही आमच्यासारखे \Nराहू शकणार नाही, तुम्ही (पृथ्वी)ग्रह नष्ट कराल.
Dialogue: 0,0:54:30.87,0:54:37.91,Default,,0000,0000,0000,,हे पहा, मला ह्या लोकांचा, जे पुढे येवू बघताहेत त्यांचा, \Nयुक्तिवाद योग्य वाटतो.
Dialogue: 0,0:54:38.07,0:54:42.85,Default,,0000,0000,0000,,ते म्हणतात - "हं, तुम्ही कोण आम्हाला सांगणार कि \Nआम्ही तुमच्यासारखे राहू शकणार नाही?"
Dialogue: 0,0:54:43.34,0:54:48.11,Default,,0000,0000,0000,,"आपण चांगला बदल करा जर आम्ही वेगळ्या पध्दतीने करावे असे इच्छित असल्यास."
Dialogue: 0,0:54:50.46,0:54:56.12,Default,,0000,0000,0000,,जर ह्या अब्जावधींना चांगले जीवन हवे असेल तर - \Nत्यांना ज्या अद्याप ह्या मिळाल्या नाहीत - अशा अनेक आवश्यक गोष्टींची गरज आहे .
Dialogue: 0,0:54:56.13,0:55:02.93,Default,,0000,0000,0000,,आंद्रे आणि त्याच्यासारखे अनेकांचे खेडे आणि घर इथे विजेचा पुरवठा देखील नाहीए.
Dialogue: 0,0:55:03.58,0:55:06.89,Default,,0000,0000,0000,,मोझांबीकमधे कोळश्याचा खूप साठा आहे
Dialogue: 0,0:55:06.100,0:55:13.94,Default,,0000,0000,0000,,आणि जर त्यांनी आणि इतर गरीब देशांनी नवीन परवडतील अशी कोळश्यावर आधारित असलेली वीज नर्मिती केंद्रे उभी केली तर
Dialogue: 0,0:55:14.02,0:55:19.77,Default,,0000,0000,0000,,माझ्यामते, जे जास्त कार्बन (दायअॉक्साईड)चे उत्सर्जन करतात \Nत्यांनी त्यात ढवळाढवळ करू नये.
Dialogue: 0,0:55:19.77,0:55:26.00,Default,,0000,0000,0000,,आता मी तुम्हाला दोन प्रश्न विचारणार आहे जे \Nमी नेहमी माझ्या स्वीडीश विद्यार्थ्यांना विचारतो.
Dialogue: 0,0:55:26.25,0:55:31.48,Default,,0000,0000,0000,,पहिला आहे - आपल्यापैकी किती लोकांनी विमानाने प्रवास केला नाही?
Dialogue: 0,0:55:33.62,0:55:35.23,Default,,0000,0000,0000,,अरे, अरे.
Dialogue: 0,0:55:35.48,0:55:39.77,Default,,0000,0000,0000,,बरेच लोक विमान प्रवासाखेरीज राहू शकतात.\Nतर पुढचा प्रश्न असा - -
Dialogue: 0,0:55:39.77,0:55:45.98,Default,,0000,0000,0000,,तुमच्यापैकी कितीजण कपडे धुण्याच्या यंत्रापासून लांब राहीले आहेत \Nआणि हाताने सागळे पलंगपोस
Dialogue: 0,0:55:45.98,0:55:48.89,Default,,0000,0000,0000,,आणि कपडे स्वच्छ केले या गेल्या वर्षात?
Dialogue: 0,0:55:50.28,0:55:52.87,Default,,0000,0000,0000,,मला वाटलेच. कुणिच नाही.
Dialogue: 0,0:55:53.03,0:55:59.10,Default,,0000,0000,0000,,प्रत्येकजण ज्याला कपडे धुण्याचे यंत्र परवडते तो ते वापरतो\Nआगदी पर्यावरणासाठी जोरदार चळवळी करणारा सुध्दा!
Dialogue: 0,0:55:59.80,0:56:03.44,Default,,0000,0000,0000,,आणी मला अजून आठवतोय तो दिवस जेव्हा \Nमाझ्या कुटुंबात कपडे धुण्याचे यंत्र आले.
Dialogue: 0,0:56:03.52,0:56:07.08,Default,,0000,0000,0000,,तो दिवस होता १ नोव्हेंबर १९५२
Dialogue: 0,0:56:07.08,0:56:11.21,Default,,0000,0000,0000,,आज्जीला आमंत्रीत केले होते पहिल्या वापरासाठी
Dialogue: 0,0:56:11.46,0:56:15.34,Default,,0000,0000,0000,,तिने आयुष्यभर हाताने कपडे धुतले होते९ जणांच्या कुटुंबाचे
Dialogue: 0,0:56:15.42,0:56:24.00,Default,,0000,0000,0000,,आणि तिने जेव्हा यंत्रात कपडे भरले तेव्हा ती \Nएका तिवईवर बसून एक तास ते यंत्र संपेपर्यंत बघत राहीली.
Dialogue: 0,0:56:24.01,0:56:26.27,Default,,0000,0000,0000,,ती पूर्णपणे मंत्रमुग्ध झाली होती.
Dialogue: 0,0:56:26.30,0:56:32.02,Default,,0000,0000,0000,,त्यामुळे माझ्या आईला खूप मुक्त वेळ मिळाला \Nज्यात तिला इतर गोष्टी करता आल्या.
Dialogue: 0,0:56:32.18,0:56:37.12,Default,,0000,0000,0000,,तिला मला पुस्तके वाचून दाखवणे शक्य झाले, \Nमला वाटते की त्यामुळेच मी प्राध्यापक झालो.
Dialogue: 0,0:56:37.20,0:56:40.76,Default,,0000,0000,0000,,मग आम्ही उगाच नाही पोलाद कारखान्याचे आभार मानत,
Dialogue: 0,0:56:40.80,0:56:45.54,Default,,0000,0000,0000,,साबणाच्या कारखान्याचे आभार, वीज निर्माणकेंद्राचे आभार.
Dialogue: 0,0:56:47.57,0:56:49.59,Default,,0000,0000,0000,,आता
Dialogue: 0,0:56:49.100,0:56:57.12,Default,,0000,0000,0000,,ह्या सगळ्यातून आपण कुठवर येउन राहीलो तर \Nत्याबद्दल माझा तुम्हाला एक नम्र सल्ला आहे
Dialogue: 0,0:56:57.12,0:57:00.92,Default,,0000,0000,0000,,इतर सगळ्या गोष्टीखेरीज - अकडेवारीकडे (आणि माहीतीकडे) बघा.
Dialogue: 0,0:57:00.92,0:57:02.86,Default,,0000,0000,0000,,जगातल्या तथ्यतेकडे पहा.
Dialogue: 0,0:57:02.90,0:57:11.04,Default,,0000,0000,0000,,मग तुम्हाला दीसेल की आज आपण कुठे आहोत आणि ह्यापुढे ह्या \Nअब्जावधी लोकांबरोबर आपण या सुरेख नक्षत्रावर पुढे कशी वाटचाल करू
Dialogue: 0,0:57:12.34,0:57:16.14,Default,,0000,0000,0000,,अत्यंत गरीबीची आव्हाने मोठ्या प्रमाणाने कमी झाली आहेत
Dialogue: 0,0:57:16.14,0:57:21.20,Default,,0000,0000,0000,,आणि इतिहासात प्रथमच ती कायमतः समाप्त करण्याची शक्ती आमच्यात आहे.
Dialogue: 0,0:57:22.62,0:57:27.48,Default,,0000,0000,0000,,लोकसंख्या वाढीचे आव्हान खरं तर, आत्ताच सुटत आहे,
Dialogue: 0,0:57:27.56,0:57:31.10,Default,,0000,0000,0000,,मुलांची संख्या वाढण्याचे थांबले आहे.
Dialogue: 0,0:57:31.15,0:57:36.69,Default,,0000,0000,0000,,आणि हवामान बदलाविषयी म्हणालतरं, आपण \Nअजूनही सर्वात वाईट होउशकतील अश्या घटना टाळू शकतो.
Dialogue: 0,0:57:37.12,0:57:44.23,Default,,0000,0000,0000,,पण त्यासाठी श्रीमंतांनी लवकरात लवकर
Dialogue: 0,0:57:44.25,0:57:51.68,Default,,0000,0000,0000,,मार्ग शोधला पाहिजे ज्यामुळे त्यांची उर्जा आणि इतर संसाधने वापरायची पातळी हळूहळू
Dialogue: 0,0:57:51.69,0:57:57.75,Default,,0000,0000,0000,,१० त ११ अब्ज लोकांबरोबर वाटून घेता येइल.
Dialogue: 0,0:57:57.93,0:58:01.23,Default,,0000,0000,0000,,मी स्वतःला कधिच आशावादी म्हटलेले नाही
Dialogue: 0,0:58:01.33,0:58:03.98,Default,,0000,0000,0000,,पण मी म्हणतो की मी "शक्यतावादी" आहे.
Dialogue: 0,0:58:03.98,0:58:08.19,Default,,0000,0000,0000,,आणि मी असेही म्हणतो कि हे जग तुम्हाला वाटते त्यापेक्षा खूप चांगले आहे.
Dialogue: 0,0:58:08.46,0:58:11.43,Default,,0000,0000,0000,,तुम्हाला खूप खूप धन्यवाद!