0:00:00.760,0:00:03.816
Giống như hầu hết mọi người, [br]các bạn đều ý thức được rằng

0:00:03.864,0:00:07.520
sự phân hoá đang diễn ra theo[br]chiều hướng tiêu cực hơn ở nước ta,

0:00:08.817,0:00:10.976
đến nỗi sự chia tách giữa[br]phe cánh tả và hữu

0:00:14.286,0:00:14.536
đã và đang tồn tại một cách tiêu cực[br]trong cuộc sống của mỗi chúng ta.

0:00:15.430,0:00:20.710
Nhưng bạn cũng có những thắc mắc rất hợp[br]lý liệu nghiên cứu có đúng với trực giác.

0:00:21.170,0:00:25.240
Và nói cho nhanh thì[br]câu trả lời là đúng.

0:00:26.920,0:00:28.936
Bằng nhiều nghiên cứu,[br]chúng tôi nhận thấy

0:00:28.960,0:00:32.640
những người theo chủ nghĩa tự do và [br]bảo thủ đang ngày càng chia rẽ nhau.

0:00:33.440,0:00:38.216
Họ ngày càng giam mình trong[br]những căn phòng hệ tư tưởng này,

0:00:38.240,0:00:42.376
"gặm nhấm" những tin tức khác nhau,[br]chỉ nói chuyện với người cùng tư tưởng

0:00:42.400,0:00:45.640
và ngày càng nhiều người chọn sống ở [br]các vùng khác nhau.

0:00:46.720,0:00:49.936
Và tôi nghĩ rằng [br]điều đáng báo động nhất

0:00:49.960,0:00:53.760
là sự gia tăng hận thù[br]giữa hai phe.

0:00:54.440,0:00:56.096
Chủ nghĩa tự do và bảo thủ,

0:00:56.120,0:00:58.016
Đảng Tự do và Cộng hoà,

0:00:58.040,0:01:01.160
càng ngày càng có nhiều người trong số họ[br]không ưa nhau.

0:01:02.320,0:01:04.336
Bạn sẽ thấy điều này trên [br]nhiều khía cạnh.

0:01:04.360,0:01:08.016
Họ không muốn làm bạn với đối phương.[br]Không muốn hẹn hò với đối phương.

0:01:08.040,0:01:11.336
Nhưng nếu có xảy ra, thì họ cũng thấy [br]đối phương không hấp dẫn lắm,

0:01:11.360,0:01:14.456
và càng ngày họ càng không muốn con cái [br]mình lấy một người

0:01:14.480,0:01:16.176
ủng hộ cho một Đảng khác,

0:01:16.200,0:01:17.960
một số liệu rất bất ngờ.

0:01:19.640,0:01:22.456
Khi làm việc với học sinh[br]của mình trong phòng thí nghiệm,

0:01:22.480,0:01:25.936
chúng tôi thường thảo luận về[br]cái được gọi là chuẩn mực xã hội --

0:01:25.960,0:01:29.496
Là một tín đồ của phim ảnh[br]nên tôi thường hay như thế này,

0:01:29.520,0:01:32.480
bộ phim về chúng ta ở đây[br]với khuôn mẫu này thuộc thể loại nào?

0:01:33.080,0:01:36.360
Vậy bộ phim với sự chia rẽ chính trị[br]thì thuộc thể loại nào?

0:01:37.080,0:01:39.800
Vâng, nó có thể là một bộ phim[br]về thảm họa.

0:01:40.880,0:01:42.560
Nó chắc chắn là một thảm họa.

0:01:42.920,0:01:44.920
Cũng có thể là phim chiến tranh.

0:01:45.640,0:01:46.840
Cũng hợp lý.

0:01:47.480,0:01:51.296
Nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta[br]đang trong một bộ phim tận thế xác sống.

0:01:51.320,0:01:52.776
(Cười)

0:01:52.800,0:01:55.096
Phải không ạ? Chắc các bạn đã có đáp án.

0:01:55.120,0:01:57.536
Cảnh mọi người đi theo nhóm,

0:01:57.560,0:01:59.336
không nghĩ đến bản thân mình,

0:01:59.360,0:02:00.976
bị khống chế bởi vi rút lý trí này

0:02:01.000,0:02:04.240
đang cố lan truyền căn bệnh của chúng[br]và hủy hoại xã hội.

0:02:05.480,0:02:07.816
Và chắc bạn cũng nghĩ như tôi rằng

0:02:07.840,0:02:11.296
bạn là người tốt trong bộ phim[br]tận thế xác sống này,

0:02:11.320,0:02:15.016
và tất cả những sự ghen ghét và chia rẽ[br]này là do người khác tuyên truyền,

0:02:15.040,0:02:16.920
vì chúng ta là Brad Pitt,[br]phải không?

0:02:17.760,0:02:20.656
Tư tưởng độc lập, chính trực,

0:02:20.680,0:02:22.976
cố gắng gìn giữ những điều[br]chúng ta yêu quý,

0:02:23.000,0:02:26.576
bạn biết đấy, không phải

0:02:26.600,0:02:28.056
Không phải thế.

0:02:28.080,0:02:29.280
Không bao giờ như vậy.

0:02:30.080,0:02:31.576
Nhưng câu hỏi là thế này:

0:02:31.600,0:02:34.320
bạn nghĩ họ đang trong[br]bộ phim nào?

0:02:35.480,0:02:36.696
Phải không?

0:02:36.720,0:02:39.256
Vâng, họ chắc chắn sẽ nghĩ[br]mình là người tốt

0:02:39.280,0:02:41.136
trong phim tận thể xác sống.[br]Phải không?

0:02:41.160,0:02:44.136
Và bạn nên biết rằng họ tự coi mình[br]là Brad Pitt

0:02:44.160,0:02:46.280
còn chúng ta là xác sống.

0:02:49.120,0:02:51.480
Và ai bảo là họ sai?

0:02:52.440,0:02:55.560
Tôi nghĩ rằng thực tế chúng ta[br]đều chỉ là một phần của vấn đề này.

0:02:56.240,0:02:59.400
Và mặt tốt của nó là[br]chúng ta có thể góp phần là giải pháp.

0:03:00.280,0:03:02.280
Vậy chúng ta nên làm gì?

0:03:03.320,0:03:07.576
Chúng ta có thể làm gì để hạn chế[br]sự chia rẽ trong cuộc sống hàng ngày?

0:03:07.600,0:03:11.416
Chúng ta có thể làm gì để tiếp cận[br]và giao tiếp với

0:03:11.440,0:03:13.160
người của phe đối diện?

0:03:13.720,0:03:17.856
Vâng, đây chính là những câu hỏi mà tôi[br]cùng đồng nghiệp, Matt Feinberg,

0:03:17.880,0:03:19.738
rất hứng thú trong vài năm trở lại đây,

0:03:19.762,0:03:21.962
và chúng tôi bắt đầu[br]nghiên cứu về vấn đề này.

0:03:22.920,0:03:25.896
Và một trong những điều đầu tiên[br]chúng tôi phát hiện ra

0:03:25.920,0:03:29.376
là sẽ rất hữu ích[br]khi tìm hiểu về sự phân cực

0:03:29.400,0:03:30.616
nếu bạn biết được rằng

0:03:30.640,0:03:35.056
sự chia rẽ chính trị xảy ra[br]là do sự chia rẽ đạo đức sâu sắc.

0:03:35.080,0:03:39.856
Do đó một trong những khám phá[br]mạnh mẽ nhất của lịch sử tâm lý chính trị

0:03:39.880,0:03:43.576
chính là mô hình này do[br]Jon Haidt và Jesse Graham phát hiện,

0:03:43.600,0:03:44.816
theo hai nhà tâm lý học,

0:03:44.840,0:03:48.856
người ở Đảng Tự do và Bảo thủ có[br]xu hướng chấp nhận những giá trị khác nhau

0:03:48.880,0:03:50.080
theo các mức độ khác nhau

0:03:50.600,0:03:56.096
Ví dụ, chúng ta thấy người theo CN tự do[br]có xu hướng ủng hộ những giá trị

0:03:56.120,0:03:59.776
như sự bình đẳng, công bằng, được[br]chăm sóc và bảo vệ khỏi các mối nguy hại

0:03:59.800,0:04:01.936
hơn so với người ở Đảng Bảo thủ.

0:04:01.960,0:04:07.216
Và người ở Đảng Bảo thủ ủng hộ[br]các giá trị như lòng trung thành,

0:04:07.240,0:04:10.696
lòng yêu nước, tôn trọng chính phủ và[br]đạo đức trong sạch

0:04:10.720,0:04:12.800
hơn so với người theo CN tự do.

0:04:13.920,0:04:17.976
Cả tôi và Matt đều nghĩ rằng[br]có thể sự chia rẽ đạo đức này

0:04:18.000,0:04:21.096
sẽ giúp chúng ta hiểu được[br]làm thế nào

0:04:21.120,0:04:23.536
người ở Đảng tự do và bảo thủ[br]nói chuyện với nhau

0:04:23.560,0:04:25.976
và tại sao họ dường như[br]hay nói về các chủ đề

0:04:26.000,0:04:27.216
khác nhau.

0:04:27.240,0:04:29.216
Do đó chúng tôi tiến hành một nghiên cứu

0:04:29.240,0:04:32.336
với những người tham gia theo Đảng Tự do

0:04:32.360,0:04:34.816
và họ được giao một nhiệm vụ là[br]viết một bài luận

0:04:34.840,0:04:39.280
thuyết phục những người ở Đảng Bảo thủ[br]ủng hộ cho hôn nhân đồng giới.

0:04:39.800,0:04:43.056
Và kết quả là người của Đảng Tự do[br]có khuynh hướng thiên về

0:04:43.080,0:04:47.256
các giá trị đạo đức của sự bình đẳng[br]và công bằng theo hướng tự do.

0:04:47.280,0:04:49.016
Vì thế họ nói như thế này:

0:04:49.040,0:04:52.416
"Mọi người đều có quyền yêu[br]người mình thích,

0:04:52.440,0:04:55.016
và "Họ" - những người đồng tính,

0:04:55.040,0:04:57.800
cũng được hưởng quyền giống như[br]bao người Mỹ khác".

0:04:58.360,0:05:01.576
Tóm lại, chúng tôi nhận thấy 69%[br]trong số họ

0:05:01.600,0:05:07.016
đưa ra những dẫn chứng về giá trị đạo đức[br]theo chủ nghĩa tự do,

0:05:07.040,0:05:10.736
và chỉ có 9% có những dẫn chứng[br]theo chủ nghĩa bảo thủ,

0:05:10.760,0:05:14.176
ngay cả khi họ được giao nhiệm vụ[br]thuyết phục người của Đảng Bảo thủ.

0:05:14.200,0:05:18.496
Và khi tiến hành nghiên cứu trên[br]những người theo Đảng Bảo thủ

0:05:18.520,0:05:21.416
với nhiệm vụ biến tiếng Anh thành[br]ngôn ngữ chính của nước Mỹ,

0:05:21.440,0:05:23.976
với một lập trường chính trị bảo thủ [br]kiểu mẫu

0:05:24.000,0:05:26.216
chúng tôi cũng nhận được kết quả[br]không khá hơn,

0:05:26.240,0:05:27.856
59% trong số họ sử dụng

0:05:27.880,0:05:30.576
những luận cứ thiên về[br]giá trị đạo đức bảo thủ hơn,

0:05:30.600,0:05:33.096
và chỉ 8% mọi người dẫn chứng[br]dựa trên giá trị tự do,

0:05:33.120,0:05:36.480
ngay cả khi họ được giao nhiệm vụ[br]thuyết phục những người Dân chủ.

0:05:37.480,0:05:41.520
Các bạn có thể thấy được vấn đề mà[br]chúng ta đang gặp phải?

0:05:42.280,0:05:45.776
Mọi người thường tôn sùng những giá trị[br]đạo đức của riêng mình.

0:05:45.800,0:05:49.200
Họ sẵn sàng đấu tranh và hi sinh cho[br]những giá trị của họ.

0:05:49.720,0:05:52.416
Tại sao họ lại phải từ bỏ [br]chỉ để đồng tình với bạn ?

0:05:52.440,0:05:55.976
về việc mà rõ ràng họ không muốn đồng tình[br]với bạn?

0:05:56.000,0:05:59.256
Nếu bạn dùng lời kêu gọi ấy thuyết phục[br]ông chú theo Đảng Cộng hoà

0:05:59.280,0:06:01.696
có nghĩa là vị ấy không chỉ cần thay đổi[br]quan điểm

0:06:01.720,0:06:03.886
vị ấy còn cần đổi đi giá trị cơ bản [br]của mình

0:06:03.910,0:06:05.470
điều đó sẽ chẳng đi đến đâu

0:06:06.080,0:06:07.400
Điều gì sẽ tốt hơn?

0:06:08.200,0:06:12.496
Chúng tôi tin vào công nghệ [br]"Tái định hình tinh thần"

0:06:12.520,0:06:15.136
Chúng tôi đã làm nhiều nghiên cứu

0:06:15.160,0:06:16.656
Ở một trong số đó

0:06:16.680,0:06:19.816
chúng tôi đã làm nghiên cứu với người theo[br]Đảng tự do và Bảo thủ

0:06:19.840,0:06:22.136
họ đều được đọc 3 bài viết

0:06:22.160,0:06:25.200
trước khi chúng tôi quan sát thái độ [br]của họ

0:06:25.640,0:06:27.136
Ở bài viết thứ nhất

0:06:27.160,0:06:30.536
liên quan đến Hiệp định Ủng hộ Môi trường

0:06:30.560,0:06:34.576
trong đó gợi nên những giá trị tự do[br]về việc chăm sóc, bảo vệ môi trường

0:06:34.600,0:06:37.136
Trong đó có nói [br]"Bằng nhiều cách khác nhau

0:06:37.160,0:06:39.976
chúng ta đã gây nên mối nguy hiểm cho [br]môi trường sống"

0:06:40.000,0:06:42.816
và "Điều quan trọng bây giờ là hành động[br]của chúng ta

0:06:42.840,0:06:45.760
để ngăn việc phá huỷ [br]Trái đất mà ta đang sống"

0:06:47.120,0:06:48.536
Một nhóm người khác

0:06:48.560,0:06:50.776
được chỉ định đọc một bài luận[br]khác hoàn toàn

0:06:50.800,0:06:55.240
động chạm nhiều đến giá trị bảo thủ [br]và sự tinh khiết đạo đức

0:06:56.190,0:06:58.176
Đây cũng là bài luận về bảo vệ [br]môi trường

0:06:58.200,0:06:59.696
trong đó có nói

0:06:59.720,0:07:03.960
"Giữ rừng, uống nước, bầu trời trong sạch [br]chính là điều quan trọng cuộc sống"

0:07:05.000,0:07:06.496
"Ta nên chú ý đến sự ô nhiễm

0:07:06.520,0:07:08.560
ở nơi ta đang sống để biết cảm thấy [br]ghê tởm"

0:07:09.160,0:07:11.256
Và "Giảm thiểu ô nhiễm giúp chúng ta[br]bảo vệ

0:07:11.280,0:07:14.440
những điều tinh khiết, tươi đẹp ở nơi[br]chúng ta đang sống"

0:07:15.880,0:07:17.296
Chúng tôi có nhóm thứ 3

0:07:17.320,0:07:19.816
đọc một bài luận không liên quan đến[br]chính trị

0:07:19.840,0:07:22.576
đây chỉ là nhóm so sánh để chúng tôi có [br]cơ sở đánh giá.

0:07:22.600,0:07:24.553
Đây là điều chúng tôi phát hiện

0:07:24.577,0:07:26.776
sau khi khảo sát thái độ với môi trường[br]của họ:

0:07:26.800,0:07:29.736
những người theo chủ nghĩa tự do, không [br]quan trọng họ đọc gì

0:07:29.760,0:07:32.856
Họ luôn có xu hướng bảo vệ môi trường

0:07:32.880,0:07:35.296
Họ sẵn sàng bảo vệ môi trường

0:07:35.320,0:07:36.536
Nhưng những người bảo thủ,

0:07:36.560,0:07:40.976
tỏ ra ủng hộ và cấp tiến hơn với những[br]chính sách môi trường

0:07:41.000,0:07:42.536
và việc bảo vệ môi trường

0:07:42.560,0:07:44.616
nếu họ đọc bài luận về tính trong sạch[br]của đạo đức

0:07:44.640,0:07:47.040
thay vì đọc 1 trong 2 bài viết[br]còn lại

0:07:48.160,0:07:51.256
Người Bảo thủ đọc bài luận này

0:07:51.280,0:07:54.776
đều nói rằng họ tin vào việc Trái đất[br]nóng lên

0:07:54.800,0:07:56.705
và tỏ ra lo lắng về việc này

0:07:56.729,0:07:59.456
mặc dù bài luận không hề đả động [br]đến vấn đề này

0:07:59.480,0:08:01.936
Đây chỉ là vấn đề liên quan tới môi trường

0:08:01.960,0:08:05.040
Hiệu ứng của việc định hình đạo đức[br]mạnh mẽ như thế đó

0:08:05.960,0:08:09.696
Chúng tôi đã nghiên cứu điều này thông qua[br]một lượt những vấn đề chính trị

0:08:09.720,0:08:13.456
Nếu bạn muốn thay đổi quan điểm của[br]người bảo thủ

0:08:13.480,0:08:16.576
về vấn đề như hôn nhân đồng giới, bảo hiểm[br]y tế quốc gia

0:08:16.600,0:08:20.056
điều này giúp ý kiến của bên tự do [br]liên kết với giá trị bên Bảo thủ

0:08:20.080,0:08:22.880
như lòng ái quốc và việc làm sạch đạo đức

0:08:23.800,0:08:25.896
Chúng tôi cũng nghiên cứu theo [br]một hướng khác

0:08:25.920,0:08:29.736
Nếu muốn thay đổi suy nghĩ của bên tự do [br]về vấn đề của bên Bảo thủ

0:08:29.760,0:08:34.376
như việc nâng cấp quân sự, lấy Tiếng Anh [br]làm ngôn ngữ chính thức của Mỹ

0:08:34.400,0:08:36.056
bạn cần trở nên thuyết phục hơn

0:08:36.080,0:08:39.416
điều này giúp ý kiến của bên bảo thủ [br]liên kết với giá trị bên Tự do

0:08:39.440,0:08:41.320
giống như sự bình đẳng, công bằng

0:08:42.640,0:08:45.496
Tất cả những nghiên cứu đều chỉ ra một điều

0:08:45.520,0:08:48.456
Nếu bạn muốn thuyết phục ai về chính sách[br]nào đó

0:08:48.480,0:08:52.320
Việc kết nối các chính sách với giá trị[br]đạo đức tiềm ẩn con người là rất hữu ích

0:08:53.520,0:08:55.696
Và nếu bạn nói điều đó như vậy

0:08:55.720,0:08:57.216
Nghe có vẻ hiển nhiên, đúng chứ

0:08:57.240,0:08:59.016
Như kiểu, tại sao chúng ta đến

0:08:59.040,0:09:00.256
đây tối nay?[br]Tại sao?

0:09:00.280,0:09:01.816
(Tiếng cười)

0:09:01.840,0:09:03.880
Điều này vô cùng trực quan

0:09:05.400,0:09:08.696
Và kể cả thế, đó là điều chúng ta[br]trật vật để làm được

0:09:08.720,0:09:12.576
Bạn biết đấy, nếu muốn thuyết phục một ai[br]về vấn đề chính trị

0:09:12.600,0:09:15.336
hãy nói với người đó như nói với cái gương

0:09:15.360,0:09:19.736
Đừng thuyết phục quá nhiều với lí lẽ của[br]chính bạn

0:09:19.760,0:09:22.640
về lí do chúng ta tin tưởng vào [br]vài quan điểm chính trị

0:09:23.400,0:09:27.816
Chúng ta hãy nói một điều khi thuyết phục[br]quan điểm về đạo đức

0:09:27.840,0:09:30.480
"Đồng cảm là tôn trọng,[br]đồng cảm là tôn trọng"

0:09:31.040,0:09:32.496
Nếu bạn có thể nhớ điều đó

0:09:32.520,0:09:34.176
bạn có thể liên kết

0:09:34.200,0:09:37.000
và bạn có thể thuyết phục được ai đó[br]trong đất nước này

0:09:37.560,0:09:39.976
Hãy nghĩ lại một lần nữa

0:09:40.000,0:09:42.280
về bộ phim nào mà chúng ta đang sống trong đó

0:09:43.200,0:09:44.776
ví như tôi bị cuốn vào bộ phim

0:09:44.800,0:09:46.760
Đây không phải phim zombie nổi dậy

0:09:47.520,0:09:49.440
Mà là phim về tình bạn giữa cảnh sát

0:09:50.040,0:09:52.056
(Tiếng cười)

0:09:52.080,0:09:54.096
Hãy cuốn vào đó và diễn thử xem

0:09:54.120,0:09:55.560
(Tiếng cười)

0:09:56.480,0:09:59.176
Bạn biết thể loại phim có một anh cớm da[br]trắng và da đen

0:09:59.200,0:10:01.336
hoặc một anh bừa bộn và một anh ngăn nắp

0:10:01.360,0:10:03.416
Tóm lại, họ không hợp nhau

0:10:03.440,0:10:04.726
vì sự khác biệt này

0:10:05.520,0:10:08.736
Nhưng cuối cùng, khi họ đến với nhau và[br]cùng hợp tác

0:10:08.760,0:10:10.696
tình đoàn kết mà họ cảm nhận được,

0:10:10.720,0:10:14.360
còn tuyệt vời hơn

0:10:15.280,0:10:17.256
Và hãy nhớ trong những bộ phim này

0:10:17.280,0:10:20.176
Điều tồi tệ nhất diễn ra vào giai thoại [br]thứ 2 của phim

0:10:20.200,0:10:22.600
khi bước đi của hai người ấy trở nên xa[br]cách

0:10:23.440,0:10:25.776
Có lẽ đó là nơi chúng ta đang sống trong[br]đất nước này

0:10:25.800,0:10:27.976
giai thoại thứ 2 trong phim về cớm

0:10:28.000,0:10:30.576
(Tiếng cười)

0:10:30.600,0:10:33.680
tuy tách rời nhưng lại sớm trở về với nhau

0:10:35.400,0:10:37.056
Nghe có vẻ ổn đấy

0:10:37.080,0:10:38.936
nhưng nếu ta thực sự muốn nó xảy ra

0:10:38.960,0:10:41.680
tôi nghĩ trách nhiệm nằm ở chúng ta

0:10:42.520,0:10:44.680
Vì thế tôi muốn tất cả các bạn:

0:10:45.480,0:10:47.480
hãy cùng nhau hàn gắn đất nước

0:10:49.080,0:10:52.136
Hãy hành động mặc cho các nhà chính trị

0:10:52.160,0:10:55.016
giới truyền thông, Facebook và Twitter,

0:10:55.040,0:10:56.576
việc tái phân chia của Quốc hội

0:10:56.600,0:10:59.320
tất cả những điều đó đã chia rẽ chúng ta

0:11:00.360,0:11:02.600
Hãy cùng nhau hành động vì đó là lẽ phải.

0:11:03.920,0:11:08.336
Và hãy cùng nhau hành động vì[br]sự ghen ghét và khinh bỉ này

0:11:08.360,0:11:10.520
đã ngấm vào máu của chúng ta

0:11:11.400,0:11:14.576
khiến chúng ta trở nên tha hóa[br]và biến chất

0:11:14.600,0:11:17.920
và gây nguy hại đến cơ cấu xã hội[br]của chúng ta.

0:11:19.960,0:11:22.616
Chúng ta mắc nợ người dân và đất nước[br]điều đó

0:11:22.640,0:11:24.800
khi cố gắng tiếp cận và kết nối.

0:11:26.000,0:11:29.160
Chúng ta không thể ghét họ lâu đến thế,

0:11:30.200,0:11:32.400
và chúng ta cũng không thể để họ[br]ghét chúng ta.

0:11:33.880,0:11:35.240
Sự cảm thông và tôn trọng.

0:11:35.880,0:11:37.120
Cảm thông và tôn trọng.

0:11:37.920,0:11:41.720
Nếu bạn suy nghĩ về nó, thì ít nhất[br]chúng ta đang mắc nợ bạn bè của chúng ta.

0:11:42.400,0:11:43.616
Cảm ơn!