1
00:00:00,640 --> 00:00:02,096
Hai mươi năm về trước,

2
00:00:02,120 --> 00:00:05,056
khi tôi còn là luật sư tranh tụng
và luật sư về nhân quyền

3
00:00:05,080 --> 00:00:08,055
hành nghề toàn thời gian tại Luân Đôn,

4
00:00:08,080 --> 00:00:10,256
và Tòa Thượng thẩm ở đó

5
00:00:10,280 --> 00:00:14,696
được triệu tập lại, vài người cho đó là
do một sự cố trong lịch sử,

6
00:00:14,720 --> 00:00:16,040
ngay tại tòa nhà này,

7
00:00:16,840 --> 00:00:19,896
Tôi gặp một chàng trai trẻ
đã xin thôi việc

8
00:00:19,920 --> 00:00:21,349
ở Bộ Ngoại giao Anh.

9
00:00:21,920 --> 00:00:24,216
Khi tôi hỏi anh ta,
"Tại sao cậu nghỉ việc?"

10
00:00:24,240 --> 00:00:25,760
Anh đã kể câu chuyện này.

11
00:00:26,520 --> 00:00:29,216
Một buổi sáng, anh ấy
tới chỗ sếp mình và nói,

12
00:00:29,240 --> 00:00:33,360
"Hãy làm điều gì đó để chống lại
sự vi phạm nhân quyền ở Trung Quốc."

13
00:00:34,200 --> 00:00:36,176
Và sếp của anh ta trả lời,

14
00:00:36,200 --> 00:00:38,896
"Ta không thể làm gì
trước sự vi phạm đó cả,

15
00:00:38,920 --> 00:00:41,710
vì chúng ta có mối quan hệ
thương mại với Trung Quốc."

16
00:00:42,680 --> 00:00:45,256
Và anh bạn đó bỏ đi
với cảm giác bẽ mặt,

17
00:00:45,280 --> 00:00:48,440
và sáu tháng sau,
anh quay lại chỗ sếp của mình,

18
00:00:49,240 --> 00:00:50,856
lần này anh ta nói,

19
00:00:50,880 --> 00:00:54,376
"Hãy làm gì đó để chống lại
sự vi phạm nhân quyền ở Burma,"

20
00:00:54,400 --> 00:00:55,740
đó là tên trước kia.

21
00:00:56,400 --> 00:00:58,536
Ông sếp của anh ta một lần nữa ngắt lời

22
00:00:58,560 --> 00:01:02,576
và nói, "Oh, nhưng chúng ta không thể
làm gì cho nhân quyền ở Burma

23
00:01:02,600 --> 00:01:06,256
vì chúng ta không có bất kỳ quan hệ
thương mại nào với Burma."

24
00:01:06,280 --> 00:01:07,936
(Cười)

25
00:01:07,960 --> 00:01:10,056
Đó là lúc anh ấy hiểu
anh ấy cần phải ra đi.

26
00:01:10,080 --> 00:01:12,440
Không chỉ là sự đạo đức giả
khiến anh suy ngẫm.

27
00:01:13,160 --> 00:01:16,416
Đó là sự trốn tránh của chính phủ

28
00:01:16,440 --> 00:01:19,056
khi không muốn xảy ra xung đột 
với các chính phủ khác,

29
00:01:19,080 --> 00:01:20,856
trong các cuộc đàm phán căng thẳng,

30
00:01:20,880 --> 00:01:24,680
khi tất cả những người vô tội
đều bị ảnh hưởng.

31
00:01:25,600 --> 00:01:28,136
Chúng ta luôn được bảo rằng

32
00:01:28,160 --> 00:01:30,240
xung đột là xấu,

33
00:01:30,920 --> 00:01:32,960
thỏa hiệp mới là tốt;

34
00:01:33,640 --> 00:01:35,296
xung đột là xấu,

35
00:01:35,320 --> 00:01:37,440
nhưng đồng thuận mới là tốt;

36
00:01:38,120 --> 00:01:40,336
xung đột là xấu,

37
00:01:40,360 --> 00:01:42,920
hợp tác mới là tốt.

38
00:01:43,890 --> 00:01:45,496
Nhưng theo quan điểm của tôi,

39
00:01:45,496 --> 00:01:47,816
cách nhìn như vậy về thế giới
thực sự quá giản đơn.

40
00:01:47,816 --> 00:01:49,656
Chúng ta không thể biết

41
00:01:49,680 --> 00:01:51,736
xung đột đó có xấu hay không

42
00:01:51,760 --> 00:01:54,576
trừ khi ta biết 
ai đang chiến đấu,

43
00:01:54,600 --> 00:01:56,736
tại sao họ chiến đấu,

44
00:01:56,760 --> 00:01:58,616
và chiến đấu ra sao.

45
00:01:58,640 --> 00:02:02,096
Và việc thỏa hiệp sẽ rất tệ hại

46
00:02:02,120 --> 00:02:05,280
khi điều đó làm hại những người
không ngồi ở bàn đàm phán,

47
00:02:05,600 --> 00:02:08,015
những người bị dễ tổn thương, 
bị tước quyền,

48
00:02:08,039 --> 00:02:11,320
những người mà chúng ta
có nghĩa vụ phải bảo vệ.

49
00:02:12,480 --> 00:02:15,536
Bạn có thể phần nào
hoài nghi về một luật sư

50
00:02:15,560 --> 00:02:18,736
tranh cãi về lợi ích của xung đột

51
00:02:18,760 --> 00:02:21,376
và cản trở việc thỏa hiệp,

52
00:02:21,400 --> 00:02:23,216
nhưng là một hoà giải viên,

53
00:02:23,240 --> 00:02:26,660
gần đây, tôi dành thời gian diễn thuyết
về đạo đức hoàn toàn miễn phí.

54
00:02:27,160 --> 00:02:30,630
Vì vậy, như thủ quỹ của tôi nhắc nhở,
tôi đã nghèo túng hơn.

55
00:02:30,630 --> 00:02:32,280
(Cười)

56
00:02:32,280 --> 00:02:35,296
Nhưng nếu các bạn đồng ý
với lập luận của tôi,

57
00:02:35,320 --> 00:02:38,496
nó không những sẽ thay đổi
cách bạn định hướng cuộc sống của mình,

58
00:02:38,520 --> 00:02:40,840
tôi sẽ tạm gác điều này lại một bên,

59
00:02:41,600 --> 00:02:45,376
mà còn thay đổi
cách ta nghĩ về các vấn đề thời sự

60
00:02:45,400 --> 00:02:48,160
liên quan đến sức khỏe
cộng đồng và môi trường.

61
00:02:49,440 --> 00:02:50,890
Cho phép tôi giải thích.

62
00:02:52,360 --> 00:02:54,736
Mọi học sinh trung học ở Mỹ,

63
00:02:54,760 --> 00:02:57,416
kể cả con gái 12 tuổi của tôi,

64
00:02:57,440 --> 00:03:01,296
được học rằng có ba nhánh 
cơ quan nhà nước:

65
00:03:01,320 --> 00:03:05,160
cơ quan lập pháp, cơ quan hành pháp
và cơ quan tư pháp.

66
00:03:05,840 --> 00:03:07,256
James Madison viết,

67
00:03:07,280 --> 00:03:12,296
"Nếu như có bất kỳ nguyên tắc nào 
thiêng liêng hơn Hiến pháp của chúng ta

68
00:03:12,320 --> 00:03:15,056
và thực sự trong bất kỳ
bản hiến pháp tự do nào khác

69
00:03:15,080 --> 00:03:16,576
hơn bất kể cái gì khác,

70
00:03:16,600 --> 00:03:19,096
thì điều đó sẽ tách biệt hoàn toàn

71
00:03:19,120 --> 00:03:23,240
các quyền lập pháp,
hành pháp và tư pháp."

72
00:03:24,080 --> 00:03:27,336
Bây giờ, các nhà làm luật
không chỉ quan tâm

73
00:03:27,360 --> 00:03:31,456
về sự tập trung và thực thi quyền lực.

74
00:03:31,480 --> 00:03:35,480
Họ cũng hiểu những mối nguy
về ảnh hưởng của nó.

75
00:03:36,440 --> 00:03:41,536
Thẩm phán không thể quyết định
tính hợp Hiến của các bộ luật,

76
00:03:41,560 --> 00:03:45,336
nếu họ tham gia vào việc 
soạn thảo những bộ luật đó;

77
00:03:45,360 --> 00:03:49,296
hoặc họ không thể truy tố trách nhiệm
các cơ quan khác của chính phủ

78
00:03:49,320 --> 00:03:51,256
nếu họ hợp tác với các cơ quan đó,

79
00:03:51,280 --> 00:03:54,440
hay có quan hệ mật thiết với họ.

80
00:03:55,480 --> 00:03:59,376
Hiến pháp là,
như một học giả nổi tiếng từng nói,

81
00:03:59,400 --> 00:04:01,640
"một lời mời gọi đối trọng."

82
00:04:02,240 --> 00:04:05,016
Và người dân chúng ta được phụng sự

83
00:04:05,040 --> 00:04:09,440
khi những cơ quan này
thực sự đối trọng với nhau.

84
00:04:11,280 --> 00:04:14,856
Giờ, chúng ta nhận ra
điều quan trọng của đấu tranh

85
00:04:14,880 --> 00:04:17,776
không chỉ ở khu vực công

86
00:04:17,800 --> 00:04:20,176
giữa các cơ quan nhà nước.

87
00:04:20,200 --> 00:04:23,536
Chúng ta còn biết rằng nó
cũng có ở khu vực tư nhân,

88
00:04:23,560 --> 00:04:26,160
trong mối quan hệ giữa các công ty.

89
00:04:27,360 --> 00:04:30,936
Thử tưởng tượng rằng
hai công ty hàng không Mỹ bắt tay nhau

90
00:04:30,960 --> 00:04:34,576
và thoả thuận sẽ cùng không giảm giá

91
00:04:34,600 --> 00:04:38,960
cho vé hạng thường 
xuống dưới 250 đô-la một vé.

92
00:04:39,600 --> 00:04:43,456
Đó là sự hợp tác,
một số nói đó là sự thông đồng,

93
00:04:43,480 --> 00:04:44,816
không phải sự cạnh tranh,

94
00:04:44,840 --> 00:04:47,656
và những người dân chúng ta
phải chịu thiệt thòi

95
00:04:47,680 --> 00:04:49,580
vì phải trả giá cao hơn để mua vé.

96
00:04:50,840 --> 00:04:53,096
Hãy nghĩ tương tự
khi hai hãng máy bay nói,

97
00:04:53,120 --> 00:04:58,136
"Chúng tôi, hãng A, sẽ kiểm soát
chặng từ LA tới Chicago,"

98
00:04:58,160 --> 00:05:01,336
và hãng B nói, "Chúng tôi
sẽ kiểm soát chiều từ Chicago tới DC,

99
00:05:01,360 --> 00:05:02,816
ta sẽ không cạnh tranh."

100
00:05:02,840 --> 00:05:07,456
Một lần nữa, đó là việc hợp tác
hoặc thông đồng, thay vì cạnh tranh,

101
00:05:07,480 --> 00:05:10,200
và người dân chúng ta chịu thiệt hại.

102
00:05:11,880 --> 00:05:17,336
Vậy nên chúng ta hiểu
tầm quan trọng của việc đối trọng

103
00:05:17,360 --> 00:05:21,600
khi nói đến mối quan hệ 
giữa các cơ quan chính phủ

104
00:05:23,080 --> 00:05:24,776
trong khu vực công.

105
00:05:24,800 --> 00:05:28,216
Chúng ta cũng hiểu
tầm quan trọng của xung đột

106
00:05:28,240 --> 00:05:32,576
trong các mối quan hệ giữa các công ty

107
00:05:32,600 --> 00:05:34,256
thuộc khu vực tư nhân.

108
00:05:34,280 --> 00:05:36,856
Nhưng chúng ta đã quên điều đó

109
00:05:36,880 --> 00:05:41,296
trong mối quan hệ giữa khu vực công và tư.

110
00:05:41,320 --> 00:05:45,016
Và các chính phủ trên thế giới 
đang hợp tác với nền công nghiệp

111
00:05:45,040 --> 00:05:48,816
để giải quyết các vấn đề về sức khỏe
cộng đồng và môi trường,

112
00:05:48,840 --> 00:05:51,816
họ thường cộng tác với chính các công ty

113
00:05:51,840 --> 00:05:57,680
đã tạo ra hoặc làm trầm trọng thêm
các vấn đề họ đang cố gắng giải quyết.

114
00:05:59,080 --> 00:06:02,656
Chúng ta vẫn được nghe
rằng các mối quan hệ này

115
00:06:02,680 --> 00:06:04,360
là đôi bên đều có lợi.

116
00:06:05,360 --> 00:06:08,520
Nhưng nếu có ai đó thua thì sao?

117
00:06:10,280 --> 00:06:12,600
Tôi lấy ví dụ.

118
00:06:13,840 --> 00:06:17,336
Cơ quan Liên hiệp Quốc quyết định 
giải quyết một vấn đề nghiêm trọng:

119
00:06:17,360 --> 00:06:20,960
vệ sinh kém ở các trường học
vùng nông thôn Ấn Độ.

120
00:06:22,200 --> 00:06:26,256
Họ không chỉ hợp tác với chính quyền
trung ương và địa phương

121
00:06:26,280 --> 00:06:28,776
mà còn với công ty truyền hình

122
00:06:28,800 --> 00:06:32,640
và với một tập đoàn nước sôđa
giải khát đa quốc gia.

123
00:06:33,640 --> 00:06:36,776
Để đổi lấy khoản tài trợ
ít hơn một triệu đô-la,

124
00:06:36,800 --> 00:06:40,830
tập đoàn đó được lợi một chiến dịch
quảng cáo kéo dài một tháng

125
00:06:40,830 --> 00:06:43,816
gồm các chương trình từ thiện
truyền hình kéo dài 12 giờ,

126
00:06:43,816 --> 00:06:46,820
tất cả đều sử dụng logo
và bảng màu của công ty.

127
00:06:48,040 --> 00:06:49,560
Đó là sự sắp xếp

128
00:06:50,160 --> 00:06:53,016
hoàn toàn dễ hiểu

129
00:06:53,040 --> 00:06:54,976
khi nhìn từ góc độ công ty.

130
00:06:55,000 --> 00:06:57,536
Nó nâng cao danh tiếng của công ty

131
00:06:57,560 --> 00:07:00,260
và tạo sự trung thành
với sản phẩm của công ty.

132
00:07:01,360 --> 00:07:02,976
Nhưng theo quan điểm của tôi,

133
00:07:03,000 --> 00:07:06,696
đây là một vấn đề không hề nhỏ
đối với cơ quan liên chính phủ,

134
00:07:06,720 --> 00:07:10,880
cơ quan có sứ mệnh thúc đẩy
cuộc sống bền vững.

135
00:07:11,880 --> 00:07:15,016
Bằng cách tăng sự tiêu thụ
nước giải khát có đường

136
00:07:15,040 --> 00:07:19,336
được làm từ nguồn cung nước rất khan hiếm
của địa phương và uống bằng chai nhựa

137
00:07:19,360 --> 00:07:22,376
ở một đất nước
đang chống lại bệnh béo phì,

138
00:07:22,400 --> 00:07:25,816
điều này không bền vững 
đối với sức khỏe cộng đồng

139
00:07:25,840 --> 00:07:28,736
cũng như đối với môi trường.

140
00:07:28,760 --> 00:07:32,096
Và để giải quyết
một vấn đề sức khỏe cộng đồng,

141
00:07:32,120 --> 00:07:34,416
chính quyền lại gieo mầm

142
00:07:34,440 --> 00:07:35,850
cho một vấn đề khác.

143
00:07:37,480 --> 00:07:41,776
Đây chỉ là một trong hàng tá 
ví dụ tôi phát hiện ra

144
00:07:41,800 --> 00:07:46,896
khi nghiên cứu sách về quan hệ 
giữa chính phủ và nền công nghiệp.

145
00:07:46,920 --> 00:07:50,696
Tôi cũng đã nói với các bạn
về các sáng kiến trong công viên

146
00:07:50,720 --> 00:07:52,336
ở Luân Đôn và trên toàn nước Anh,

147
00:07:52,360 --> 00:07:54,880
liên quan đến chính công ty đó,
khuyến khích thể dục,

148
00:07:55,560 --> 00:08:00,416
hay thực sự là chính phủ Anh
tạo ra các cam kết tình nguyện

149
00:08:00,440 --> 00:08:02,616
trong việc hợp tác với nền công nghiệp,

150
00:08:02,640 --> 00:08:05,376
thay vì quản lý công nghiệp.

151
00:08:05,400 --> 00:08:11,056
Việc cộng tác hay hợp tác đã trở thành
một kiểu mẫu trong y tế cộng đồng,

152
00:08:11,080 --> 00:08:15,136
và một lần nữa, điều họ làm là có lý
khi nhìn từ quan điểm của nền công nghiệp.

153
00:08:15,160 --> 00:08:18,776
Nó cho phép họ định hướng vấn đề
về sức khỏe cộng đồng và giải pháp

154
00:08:18,800 --> 00:08:20,936
theo những cách ít đe dọa nhất,

155
00:08:20,960 --> 00:08:23,816
và phù hợp nhất
với các lợi ích thương mại của họ.

156
00:08:23,840 --> 00:08:26,416
Như vậy, béo phì trở thành vấn đề

157
00:08:26,440 --> 00:08:30,696
của việc đưa ra quyết định cá nhân,

158
00:08:30,720 --> 00:08:32,775
của hành vi cá nhân,

159
00:08:32,799 --> 00:08:35,976
trách nhiệm cá nhân
và sự thiếu hoạt động thể chất.

160
00:08:36,000 --> 00:08:38,096
Điều này sẽ không phải vấn đề

161
00:08:38,120 --> 00:08:39,765
của hệ thống thực phẩm đa quốc gia

162
00:08:39,765 --> 00:08:42,970
liên quan tới các tập đoàn lớn, 
khi định hướng theo cách này.

163
00:08:42,970 --> 00:08:45,376
Xin nhắc lại, tôi không đổ lỗi
cho nền công nghiệp.

164
00:08:45,376 --> 00:08:48,606
Bản chất nền công nghiệp là tham gia
các chiến lược có tầm ảnh hưởng

165
00:08:48,606 --> 00:08:50,870
để khuyến khích các lợi ích thương mại.

166
00:08:51,560 --> 00:08:54,816
Nhưng chính phủ phải có trách nhiệm

167
00:08:54,840 --> 00:08:56,896
phát triển các chiến lược 
đối trọng chúng

168
00:08:56,920 --> 00:08:58,736
để bảo vệ chúng ta

169
00:08:58,760 --> 00:09:01,440
và các lợi ích chung.

170
00:09:02,160 --> 00:09:05,720
Sai lầm mà chính phủ phạm phải

171
00:09:06,480 --> 00:09:09,056
khi họ hợp tác theo cách đó

172
00:09:09,080 --> 00:09:10,416
với nền công nghiệp,

173
00:09:10,440 --> 00:09:13,016
là việc họ đánh đồng

174
00:09:13,040 --> 00:09:14,856
lợi ích chung

175
00:09:14,880 --> 00:09:16,260
với quan điểm chung.

176
00:09:17,080 --> 00:09:19,856
Khi bạn hợp tác với nền công nghiệp,

177
00:09:19,880 --> 00:09:22,696
bạn cần miễn bàn luận

178
00:09:22,720 --> 00:09:25,906
về những điều tốt cho lợi ích chung
mà nền công nghiệp không đồng ý.

179
00:09:25,930 --> 00:09:29,096
Công nghiệp sẽ không đồng ý
việc tăng các quy định

180
00:09:29,120 --> 00:09:33,296
trừ khi họ cho rằng điều đó
sẽ ngăn chặn nhiều quy định hơn,

181
00:09:33,320 --> 00:09:36,560
hay có thể loại bỏ vài đối thủ cạnh tranh
ra khỏi thị trường.

182
00:09:37,890 --> 00:09:40,256
Và họ cũng không đồng ý 
làm vài điều nhất định,

183
00:09:40,280 --> 00:09:43,256
ví dụ tăng giá các sản phẩm
không tốt cho sức khỏe của họ,

184
00:09:43,280 --> 00:09:45,416
vì nó có thể vi phạm luật cạnh tranh,

185
00:09:45,440 --> 00:09:46,640
mà chúng ta đã nói đến.

186
00:09:48,560 --> 00:09:51,776
Vì vậy chính phủ không nên nhầm lẫn

187
00:09:51,800 --> 00:09:54,256
giữa lợi ích chung và quan điểm chung,

188
00:09:54,280 --> 00:09:59,520
đặc biệt nhất là khi quan điểm chung
nghĩa là thỏa thuận với nền công nghiệp.

189
00:10:00,520 --> 00:10:02,216
Tôi muốn đưa ra cho bạn ví dụ khác,

190
00:10:02,240 --> 00:10:04,376
chuyển từ hợp tác ở cấp cao

191
00:10:04,400 --> 00:10:06,896
đến các thoả thuận đi đêm,

192
00:10:06,920 --> 00:10:10,176
theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng:

193
00:10:10,200 --> 00:10:12,800
tôi đang nói về việc
khai thác khí tự nhiên.

194
00:10:13,320 --> 00:10:16,946
Tưởng tượng bạn đang mua một miếng đất

195
00:10:16,970 --> 00:10:19,256
mà không biết
quyền khai khoáng của nó đã bị bán.

196
00:10:19,280 --> 00:10:21,080
Đó là trước khi họ tới khai thác.

197
00:10:22,360 --> 00:10:25,376
Bạn xây ngôi nhà mơ ước trên lô đất đó,

198
00:10:25,400 --> 00:10:27,016
và chẳng bao lâu,

199
00:10:27,040 --> 00:10:32,440
bạn nhận ra công ty khai thác khí
cũng xây dựng giếng khai thác trên đó.

200
00:10:33,040 --> 00:10:36,440
Đó là tình cảnh của gia đình Hallowich.

201
00:10:37,200 --> 00:10:40,016
Chỉ trong một thời gian rất ngắn,

202
00:10:40,040 --> 00:10:43,256
họ bắt đầu than đau đầu,

203
00:10:43,280 --> 00:10:46,496
đau họng, nhức mắt,

204
00:10:46,520 --> 00:10:49,336
thêm vào đó là ảnh hưởng
của tiếng ồn, độ rung

205
00:10:49,360 --> 00:10:52,496
và ánh sáng chói lòa
khi khí ga tự nhiên cháy.

206
00:10:52,520 --> 00:10:54,840
Họ cực lực phản đối điều đó,

207
00:10:55,960 --> 00:10:57,430
nhưng rồi họ cũng im lặng.

208
00:10:58,400 --> 00:11:01,656
Nhờ tờ báo Pittsburgh Post-Gazette,
nơi tấm ảnh này được đăng,

209
00:11:01,680 --> 00:11:04,196
và một tờ báo khác,
chúng tôi hiểu vì sao họ im lặng.

210
00:11:04,220 --> 00:11:08,256
Các báo đã ra tòa hỏi: "Chuyện gì
xảy ra với nhà Hallowich?"

211
00:11:08,280 --> 00:11:11,656
Hóa ra gia đình Hallowich
đã có thỏa thuận bí mật

212
00:11:11,680 --> 00:11:15,576
với các nhà khai thác khí,
theo kiểu "lấy tiền, hoặc không gì cả."

213
00:11:15,600 --> 00:11:16,700
Công ty ấy nói,

214
00:11:16,730 --> 00:11:19,296
anh có thể có hàng trăm ngàn đô-la

215
00:11:19,320 --> 00:11:21,456
để bắt đầu lại cuộc sống ở nơi nào đó;

216
00:11:21,480 --> 00:11:22,696
nhưng đổi lại,

217
00:11:22,720 --> 00:11:26,560
anh phải hứa sẽ không nói gì
về câu chuyện của chúng ta,

218
00:11:26,590 --> 00:11:29,176
không được nói về hậu quả
khai thác với gia đình anh,

219
00:11:29,200 --> 00:11:32,920
không được tiết lộ
về các ảnh hưởng đối với sức khỏe

220
00:11:33,680 --> 00:11:36,650
có thể bị phát hiện
khi khám y tế.

221
00:11:37,720 --> 00:11:40,536
Giờ, tôi không trách
gia đình Hallowich khi đã chấp nhận

222
00:11:40,560 --> 00:11:43,376
khoản thương lượng đó

223
00:11:43,400 --> 00:11:45,616
và bắt đầu làm lại cuộc sống ở nơi khác.

224
00:11:45,640 --> 00:11:46,856
Người ta có thể hiểu

225
00:11:46,880 --> 00:11:49,856
lý do công ty muốn bịt miệng
các trường hợp phiền phức như thế.

226
00:11:49,880 --> 00:11:53,656
Những gì tôi muốn chỉ ra
là hệ thống pháp lý và các quy định,

227
00:11:53,680 --> 00:11:56,136
một hệ thống trong đó
có mạng lưới các thỏa thuận

228
00:11:56,160 --> 00:11:58,056
giống như trường hợp này,

229
00:11:58,080 --> 00:12:01,640
cho phép họ bịt miệng
mọi người và bưng bít dữ liệu

230
00:12:02,560 --> 00:12:05,216
khỏi các chuyên gia y tế
và các nhà dịch tễ học;

231
00:12:05,240 --> 00:12:06,856
một hệ thống mà các nhà hành pháp

232
00:12:06,880 --> 00:12:10,016
thậm chí sẽ hạn chế xử lý các vụ vi phạm

233
00:12:10,040 --> 00:12:11,416
khi ô nhiễm xảy ra

234
00:12:11,440 --> 00:12:13,576
nếu người sở hữu đất và
công ty khai thác khí

235
00:12:13,600 --> 00:12:15,176
đồng ý thỏa thuận riêng.

236
00:12:15,200 --> 00:12:19,136
Hệ thống này không chỉ
có hại cho y tế cộng đồng,

237
00:12:19,160 --> 00:12:22,456
nó còn gây nguy hiểm 
cho các gia đình tại địa phương,

238
00:12:22,480 --> 00:12:24,680
những người vẫn còn trong bóng tối.

239
00:12:27,200 --> 00:12:31,696
Tôi chỉ ra hai ví dụ trên
không chỉ vì chúng là các ví dụ riêng lẻ.

240
00:12:31,720 --> 00:12:34,216
Đó là những ví dụ
về một hệ thống có nhiều vấn đề.

241
00:12:34,240 --> 00:12:36,616
Tôi có thể chia sẻ một số ví dụ ngược lại,

242
00:12:36,640 --> 00:12:39,616
giả sử khi một nhân viên chính phủ

243
00:12:39,640 --> 00:12:42,736
kiện công ty dược phẩm

244
00:12:42,760 --> 00:12:44,376
vì đã che giấu sự thật rằng

245
00:12:44,400 --> 00:12:50,976
thuốc chống trầm cảm làm tăng
ý định tự sát của trẻ thành niên.

246
00:12:51,000 --> 00:12:54,896
Tôi có thể nói về một nhà hành pháp
đang theo kiện một công ty thực phẩm

247
00:12:54,920 --> 00:12:58,656
vì đã cố tình phóng đại lợi ích
sức khỏe của sữa chua.

248
00:12:58,680 --> 00:13:02,136
Tôi cũng có thể nói về một nhà lập pháp,

249
00:13:02,160 --> 00:13:06,456
những người mặc dù bị vận động
hành lang từ cả hai đảng,

250
00:13:06,480 --> 00:13:10,400
nhưng vẫn thúc đẩy những hoạt động
bảo vệ môi trường.

251
00:13:11,160 --> 00:13:12,896
Đây là những ví dụ riêng lẻ,

252
00:13:12,920 --> 00:13:17,096
nhưng chúng là những ngọn hải đăng
trong đêm tối

253
00:13:17,120 --> 00:13:20,800
có thể chỉ đường cho chúng ta.

254
00:13:22,000 --> 00:13:26,280
Tôi bắt đầu gợi ý rằng đôi khi
ta cần phải tham gia vào xung đột.

255
00:13:27,480 --> 00:13:31,016
Các chính phủ cần phải can thiệp,

256
00:13:31,040 --> 00:13:36,840
đấu tranh, có lúc phải tham gia
xung đột trực tiếp với các công ty.

257
00:13:37,960 --> 00:13:42,216
Điều này không phải vì
các chính phủ luôn luôn tốt,

258
00:13:42,240 --> 00:13:44,496
hay các tập đoàn luôn luôn xấu.

259
00:13:44,520 --> 00:13:48,780
Mỗi người đều có khả năng tốt hoặc xấu.

260
00:13:49,440 --> 00:13:54,160
Thật dễ hiểu khi công ty hành động
để thúc đẩy lợi ích thương mại của họ,

261
00:13:55,080 --> 00:14:01,136
khi làm vậy, đôi khi họ phá hoại
hoặc phát triển lợi ích chung.

262
00:14:01,160 --> 00:14:05,136
Nhưng trách nhiệm của các chính phủ

263
00:14:05,160 --> 00:14:08,376
là phải bảo vệ và 
phát triển lợi ích chung.

264
00:14:08,400 --> 00:14:11,096
Còn chúng ta cần khẳng định

265
00:14:11,120 --> 00:14:13,580
rằng họ phải đấu tranh làm như vậy.

266
00:14:14,800 --> 00:14:17,296
Đó là do các chính phủ

267
00:14:17,320 --> 00:14:18,720
là những người giám hộ

268
00:14:19,600 --> 00:14:20,800
sức khỏe cộng đồng;

269
00:14:21,920 --> 00:14:24,656
là người giám hộ

270
00:14:24,680 --> 00:14:26,536
của môi trường tự nhiên;

271
00:14:26,560 --> 00:14:28,376
và cũng chính chính phủ

272
00:14:28,400 --> 00:14:29,696
là người giám hộ

273
00:14:29,720 --> 00:14:35,210
những phần rất quan trọng
trong lợi ích chung của chúng ta.

274
00:14:35,620 --> 00:14:36,690
Cảm ơn.

275
00:14:36,690 --> 00:14:40,998
(Vỗ tay)