Ở Ấn Độ, chúng tôi có những đại gia đình.
Hẳn nhiều người đã biết điều này.
Do đó cũng có nhiều buổi họp mặt gia đình.
Khi tôi còn nhỏ, ba mẹ thường
đưa tôi đến các buổi họp mặt.
Nhưng chỉ có một điều
mà tôi luôn mong đợi
đó là được chơi với các anh em họ.
Và tôi có một người chú
người luôn có mặt,
luôn sẵn lòng chơi đùa với chúng tôi,
chú bày đủ trò chơi,
giúp bọn trẻ chúng tôi
tận hưởng thời thơ ấu.
Chú tôi là người cực kỳ thành công:
ông tự tin và mạnh mẽ.
Nhưng con người nồng nhiệt ấy
dần sa sút sức khỏe.
Ông bị chẩn đoán mắc bệnh Parkinson.
Parkinson là căn bệnh
làm thoái hóa hệ thần kinh,
khiến chú tôi,
một người từng rất độc lập
đột nhiên cảm thấy những việc
như uống cà phê trở nên quá khó khăn.
Chú tôi bắt đầu dùng
khung tập đi để di chuyển,
và khi xoay trở,
ông phải bước từng bước một,
như thế này,
rất khó nhọc.
Từ đó, chú tôi,
người từng là trung tâm
trong mọi buổi họp mặt gia đình,
đột nhiên trở nên lặng lẽ.
Ông tránh né ánh mắt thương hại
của mọi người.
Và ông không phải người duy nhất
trên thế giới.
Mỗi năm, 60.000 người
được chẩn đoán mắc Parkinson,
và con số này không ngừng gia tăng.
Là kỹ sư, ta luôn mong thiết kế của mình
giải quyết được mọi mặt vấn đề,
một giải pháp giải quyết được tất cả,
nhưng không phải lúc nào
cũng cần giải pháp phức tạp.
Bạn có thể tập trung vào
những vấn đề đơn giản
và thiết kế những giải pháp nhỏ hơn
để cuối cùng tạo nên tác động lớn.
Vì vậy, mục tiêu của tôi
không phải là chữa bệnh Parkinson,
mà là giúp người bệnh
làm mọi việc hàng ngày dễ dàng hơn,
và tạo nên chuyển biến thực sự.
Như vậy, trước tiên tôi cần quan tâm
đến chứng run rẩy, đúng không?
Chú tôi nói rằng ông không còn
uống cà phê hay trà ở nơi công cộng nữa
chỉ để khỏi phải lúng túng,
vậy nên, tôi đã thiết kế
một chiếc cốc-không-tràn.
Hiệu quả của nó
hoàn toàn nhờ vào hình dạng.
Đường cong trên đỉnh giúp chất lỏng
chảy ngược vào phía trong nếu cốc bị rung,
nên giữ chất lỏng nằm bên trong cốc
hiệu quả hơn cốc thường.
Nhưng quan trọng là chiếc cốc không có vẻ
là sản phẩm dành cho người bệnh Parkinson.
Nó giống một chiếc cốc bình thường
mà tôi, bạn, hay ai đó vụng về có thể dùng
điều đó giúp người bệnh Parkinson
dễ sử dụng cốc, và dễ hòa nhập.
Rất tốt, vậy là giải quyết xong
một vấn đề,
nhưng còn nhiều việc khác.
Suốt một thời gian,
tôi trò chuyện với chú tôi,
hỏi thăm ông,
nhưng rồi nhận ra mình chỉ có được
những thông tin rất sơ sài,
hay chỉ tự trả lời câu hỏi của chính mình.
Nhưng tôi thật sự cần đào sâu vấn đề
để có hướng đi mới.
Nên tôi nghĩ, mình hãy quan sát chú
làm công việc hàng ngày,
khi ông dùng bữa, lúc ông xem TV.
Và rồi, khi tôi đang chăm chú
nhìn ông bước đến bàn ăn,
tôi chợt nhận ra, người đàn ông này
bước đi trên mặt đất phẳng rất khó nhọc,
vậy làm sao ông leo cầu thang?
Bởi vì ở Ấn Độ, chúng tôi không có
loại thanh trượt để đưa bạn lên cầu thang
như ở các nước phát triển.
Mỗi người phải thực sự leo lên cầu thang.
Vì vậy chú tôi nói,
"Được thôi, để chú cho con xem
chú làm thế nào."
Hãy xem tôi đã nhìn thấy gì.
Chú tôi đã mất rất lâu
để đến được vị trí này,
và suốt lúc đó, tôi chỉ nghĩ,
"Lạy Chúa tôi, chú làm thiệt hở trời?
Chú sẽ thực sự leo thang
mà không cần khung tập đi sao?
Và rồi...
(Tiếng cười)
Và khi trở lên, ông cũng làm rất dễ dàng.
Ngạc nhiên chưa?
Vâng, tôi cũng hết hồn.
Như vậy, người đàn ông này
vốn không thể bước đi trên đất bằng
đột nhiên lại leo thang
hết sức thành thạo.
Khi nghiên cứu, tôi nhận ra lý do:
vì leo thang là một chuyển động liên tục.
Một người đàn ông khác
cũng mắc triệu chứng tương tự chú tôi
và cũng dùng khung tập đi,
nhưng khoảnh khắc ông ta leo lên xe đạp,
mọi triệu chứng đều biến mất,
bởi vì đó cũng là
một chuyển động liên tục.
Vì vậy, chìa khóa cho giải pháp của tôi
là chuyển cảm giác leo cầu thang
lên trên mặt đất.
Nhiều ý tưởng đã được thử nghiệm
và kiểm chứng bởi chú tôi
Nhưng ý tưởng cuối cùng hiệu quả là đây.
Hãy xem thử.
(Tiếng cười)
(Vỗ tay)
Ông đi nhanh hơn hẳn, đúng không?
(Vỗ tay)
Tôi gọi ý tưởng này là "cầu thang ảo",
khi cầu thang ảo đột ngột chấm dứt,
chú tôi đã sững người,
đó là hội chứng chuyển-động-bị-ngắt-quãng
Nó rất thường xảy ra,
Vậy sao chúng ta không làm
một cầu thang ảo dẫn đến mọi căn phòng,
để giúp họ cảm thấy tự tin hơn?
Bạn biết đó, công nghệ
không luôn như ta tưởng.
Cái ta cần là những giải pháp
lấy con người làm trọng tâm.
Tôi có thể dễ dàng tạo thang ảo
bằng máy chiếu
hay kính Google Glass,
hoặc thứ gì đó giống vậy.
Nhưng tôi chỉ đơn giản
"in" nó lên sàn nhà.
Phương pháp "in" này
có thể áp dụng trong bệnh viện
để giúp bệnh nhân cảm thấy
thoải mái hơn.
Điều tôi muốn làm là giúp
mọi người bệnh Parkinson
cảm thấy như chú tôi ngày hôm đó.
Chú nói, tôi đã giúp ông
cảm thấy mình trở lại như xưa.
Từ "Thông minh" ngày nay thường được
đánh đồng với công nghệ cao,
và thế giới chỉ trở nên thông minh
và thông minh hơn mỗi ngày.
Nhưng tại sao "thông minh" không thể là
thứ gì đó đơn giản mà vẫn hiệu quả?
Tất cả những gì chúng ta cần là
một chút cảm thông, và một chút hiếu kỳ,
để nghĩ khác đi, và quan sát.
Nhưng chúng ta đừng ngừng lại ở đó.
Hãy tìm kiếm những vấn đề phức tạp.
Đừng ngại khó.
Hãy mổ xẻ vấn đề, biến vấn đề
thành nhiều vấn đề nhỏ hơn.
rồi tìm giải pháp đơn giản cho chúng.
Hãy thử nghiệm các giải pháp,
cứ thất bại nếu cần,
nhưng có thêm hiểu biết
để cải tiến nó.
Thử tưởng tượng ta có thể làm gì nếu
mọi người đều tìm kiếm giải pháp đơn giản.
Thế giới sẽ thế nào nếu ta kết hợp
mọi giải pháp đơn giản của mọi người?
Hãy tạo nên một thế giới thông minh hơn
nhưng bằng sự giản đơn.
Xin cảm ơn.
(Vỗ tay)