WEBVTT

00:00:14.746 --> 00:00:18.126
Veteran sam svemirskog broda Enterprajz.

00:00:18.126 --> 00:00:19.556
(Smeh)

00:00:19.556 --> 00:00:22.446
Jezdio sam kroz galaksiju

00:00:22.446 --> 00:00:25.376
na ogromnoj letelici

00:00:25.376 --> 00:00:27.472
sa ljudima

00:00:27.472 --> 00:00:29.646
iz celog sveta,

00:00:29.646 --> 00:00:31.576
različitih rasa,

00:00:31.576 --> 00:00:33.256
različitih kultura,

00:00:33.256 --> 00:00:35.276
različitog porekla,

00:00:35.276 --> 00:00:36.966
svi smo zajedno radili

00:00:36.966 --> 00:00:41.136
i naša misija je bila
da istražimo čudnovate nove svetove,

00:00:41.136 --> 00:00:44.706
da pronađemo novi život
i nove civilizacije,

00:00:44.706 --> 00:00:49.486
da hrabro idemo tamo gde niko
do tada nije išao.

00:00:49.486 --> 00:00:51.326
Pa -

00:00:51.326 --> 00:00:53.305
(Smeh)

00:00:53.305 --> 00:00:56.922
(Aplauz) -

00:00:58.015 --> 00:01:02.119
Ja sam unuk imigranata iz Japana

00:01:02.659 --> 00:01:07.556
koji su došli u Ameriku,
hrabro koračajući u novi svet,

00:01:07.839 --> 00:01:11.110
tražeći nove prilike.

00:01:11.110 --> 00:01:13.790
Moja majka je rođena u Sakramentu,
u Kaliforniji.

00:01:13.790 --> 00:01:16.150
Moj otac je iz San Franciska.

00:01:16.150 --> 00:01:21.560
Sreli su se i uzeli u Los Anđelesu,
i ja sam se tamo i rodio.

00:01:23.440 --> 00:01:25.380
Imao sam četiri godine

00:01:25.383 --> 00:01:28.713
kada je Japan bombardovao Perl Harbor

00:01:28.713 --> 00:01:32.473
7. decembra 1941,

00:01:32.473 --> 00:01:37.744
i svet se preko noći upustio
u svetski rat.

00:01:39.933 --> 00:01:43.756
Ameriku je odjednom
obuzela histerija.

00:01:46.171 --> 00:01:48.051
Japanski Amerikanci,

00:01:48.051 --> 00:01:50.891
američki građani japanskog porekla,

00:01:50.891 --> 00:01:54.822
gledani su sa sumnjom i strahom

00:01:56.191 --> 00:01:59.351
i čistom mržnjom

00:01:59.351 --> 00:02:02.581
jednostavno jer smo izgledali

00:02:02.581 --> 00:02:04.641
kao ljudi koji su bombardovali
Perl Harbor.

00:02:04.641 --> 00:02:08.050
Histerija je rasla i rasla

00:02:08.050 --> 00:02:12.011
sve dok u februaru 1942.

00:02:12.011 --> 00:02:16.271
predsednik Sjedinjenih Država,
Frenklin Delano Ruzvelt,

00:02:16.271 --> 00:02:21.071
nije naredio svim Amerikancima
japanskog porekla na zapadnoj obali

00:02:21.071 --> 00:02:25.191
da se na brzinu postroje

00:02:25.191 --> 00:02:27.021
bez optužbi, bez suđenja,

00:02:27.021 --> 00:02:28.891
bez procesuiranja.

00:02:28.891 --> 00:02:33.701
Procesuiranje je sam stub
našeg pravnog sistema.

00:02:33.701 --> 00:02:36.281
To je sve nestalo.

00:02:36.281 --> 00:02:39.281
Trebalo je da se postrojimo
i da nas zatvore

00:02:39.281 --> 00:02:42.291
u 10 zatvorskih kampova
sa bodljikavom žicom

00:02:42.291 --> 00:02:46.411
u nekim od najudaljenijih mesta
u Americi:

00:02:46.411 --> 00:02:49.881
pakleno vrućoj pustinji Arizone,

00:02:49.881 --> 00:02:53.541
po sparnim močvarama Arkanzasa,

00:02:53.541 --> 00:02:57.821
pustarama u Vajomingu,
Ajdahu, Juti, Koloradu

00:02:57.821 --> 00:03:01.261
i dva najudaljenija mesta u Kaliforniji.

00:03:02.499 --> 00:03:06.463
Slavio sam svoj peti rođendan 20. aprila,

00:03:07.669 --> 00:03:10.759
i samo nekoliko nedelja nakon toga,

00:03:10.759 --> 00:03:15.939
moji roditelji su pokupili mog
mlađeg brata, moju mlađu sestru i mene

00:03:15.939 --> 00:03:20.529
veoma rano jednog jutra
i na brzinu su nas obukli.

00:03:20.529 --> 00:03:23.399
Brat i ja smo bili u dnevnoj sobi

00:03:23.399 --> 00:03:26.199
i gledali smo kroz prozor

00:03:26.199 --> 00:03:29.899
i videli smo dva vojnika
kako prilaze kući.

00:03:29.899 --> 00:03:34.320
Na puškama su nosili bajonete.

00:03:34.779 --> 00:03:39.625
Gazili su do prednjeg trema
i lupali su po vratima.

00:03:39.625 --> 00:03:41.705
Moj otac je otvorio

00:03:41.705 --> 00:03:46.557
i vojnici su nam naredili
da izađemo iz doma.

00:03:46.785 --> 00:03:50.635
Moj otac je mom bratu i meni dao
da nosimo male komade prtljaga,

00:03:50.635 --> 00:03:56.620
i izašli smo i stajali na prilazu
čekajući da izađe majka,

00:03:56.778 --> 00:04:00.407
i kada je ona konačno izašla,

00:04:00.548 --> 00:04:03.648
u jednoj ruci je držala našu malu sestru,

00:04:03.648 --> 00:04:06.928
u drugoj ogroman ranac,

00:04:06.928 --> 00:04:11.698
a niz oba obraza su joj se slivale suze.

00:04:12.128 --> 00:04:15.844
Nikad neću moći da zaboravim taj prizor.

00:04:16.017 --> 00:04:19.379
Urezan mi je u sećanje.

00:04:20.718 --> 00:04:25.373
Odvedeni smo iz našeg doma
i utrpani na vagone

00:04:25.758 --> 00:04:28.628
sa drugim porodicama Amerikanaca
japanskog porekla.

00:04:28.628 --> 00:04:33.238
Na oba kraja svakog vagona
su bili postavljeni sražari,

00:04:33.428 --> 00:04:36.198
kao da smo bili kriminalci.

00:04:36.198 --> 00:04:40.148
Odveli su nas preko dve trećine zemlje,

00:04:40.148 --> 00:04:44.532
klackali smo se u tom vozu
četiri dana i tri noći,

00:04:44.668 --> 00:04:47.673
do močvara u Arkanzasu.

00:04:48.208 --> 00:04:52.718
Još uvek se sećam ograde sa bodljikavom
žicom koja me je zadržavala.

00:04:52.718 --> 00:04:57.808
Sećam se visoke stražarske kule sa
mitraljezima koji su bili upereni ka nama.

00:04:59.778 --> 00:05:02.737
Sećam se svetla za pretragu
koje me je pratilo

00:05:02.737 --> 00:05:07.102
kada sam noću išao
od moje barake do toaleta.

00:05:07.102 --> 00:05:11.052
Ali za mene koji sam tada imao pet godina,
mislio sam je bilo lepo

00:05:11.052 --> 00:05:13.531
što su mi osvetlili put
da mogu da piškim.

00:05:13.531 --> 00:05:15.090
(Smeh)

00:05:15.090 --> 00:05:18.290
Bio sam dete,
premlad da razumem okolnosti

00:05:18.290 --> 00:05:21.510
toga što sam bio tamo.

00:05:21.933 --> 00:05:26.263
Deca se neverovatno lako prilagođavaju.

00:05:26.533 --> 00:05:29.893
Ono što bi bilo groteskno nenormalno

00:05:29.893 --> 00:05:34.633
postalo je moja normalnost
kao zatvorenika ratnog logora.

00:05:36.293 --> 00:05:40.473
Za mene je postala rutina
da se postrojim triput dnevno

00:05:40.473 --> 00:05:44.653
da jedem očajnu hranu
u bučnoj hali.

00:05:44.653 --> 00:05:47.333
Za mene je postalo normalno
da idem sa mojim ocem

00:05:47.333 --> 00:05:49.633
da se tuširam u grupnom kupatilu.

00:05:49.965 --> 00:05:53.525
Postalo mi je normalno
da budem u zatvoru,

00:05:53.525 --> 00:05:57.197
u logoru okruženom bodljikavom žicom.

00:05:57.795 --> 00:06:01.656
Kada se rat završio, pustili su nas

00:06:02.033 --> 00:06:06.643
i dali nam kartu u jednom pravcu
za bilo gde u Sjedinjenim Državama.

00:06:07.260 --> 00:06:11.284
Moji roditelji su odlučili da se vrate
kući u Los Anđeles,

00:06:11.971 --> 00:06:15.841
ali to više nije bilo mesto
gde smo bili dobrodošli.

00:06:16.422 --> 00:06:17.852
Bili smo bez dinara.

00:06:17.852 --> 00:06:22.582
Oduzeli su nam sve,
i netrpeljivost je bila žestoka.

00:06:22.582 --> 00:06:28.210
Naš prvi dom je bio Skid Rou
u najnižem delu grada,

00:06:30.272 --> 00:06:34.512
i živeli smo sa beskućnicima, pijanicama
i ludim ljudima,

00:06:34.512 --> 00:06:37.552
svuda je bio smrad mokraće,

00:06:37.552 --> 00:06:39.092
na ulici,

00:06:39.092 --> 00:06:40.602
u uličicama,

00:06:40.602 --> 00:06:43.082
u hodniku.

00:06:43.082 --> 00:06:45.852
Bilo je to užasno iskustvo,

00:06:45.852 --> 00:06:49.022
i za nas decu je bilo užasavajuće.

00:06:49.022 --> 00:06:53.718
Sećam se da se jednom
pijan čovek doteturao do nas

00:06:54.498 --> 00:06:57.161
i pao tačno pred nama

00:06:57.161 --> 00:06:58.524
i povratio.

00:06:58.624 --> 00:07:03.283
Moja mala sestra je rekla:
"Mama, hajdemo nazad kući,"

00:07:03.688 --> 00:07:09.130
jer je boljikava žica za nas bila dom.

00:07:11.518 --> 00:07:15.288
Moji roditelji su naporno radili
da se vrate na staro.

00:07:15.288 --> 00:07:16.688
Izgubili smo sve.

00:07:16.688 --> 00:07:20.688
Bili su na sredini svojih života
i kretali su ispočetka.

00:07:20.688 --> 00:07:23.268
Radili su bez prekida

00:07:23.268 --> 00:07:28.088
i konačno su mogli
da skupe sredstva da kupe

00:07:28.088 --> 00:07:31.878
trosobnu kuću u finom komšiluku.

00:07:31.878 --> 00:07:33.708
Ja sam bio tinejdžer

00:07:33.708 --> 00:07:38.308
i veoma me je zanimao
moj zatvorski boravak u detinjstvu.

00:07:38.308 --> 00:07:40.940
Čitao sam knjige o građanskim pravima

00:07:40.940 --> 00:07:45.110
koje su mi govorile
o idealima američke demokratije.

00:07:45.110 --> 00:07:48.510
Svi ljudi su jednaki,

00:07:48.510 --> 00:07:51.220
imamo neotuđivo pravo

00:07:51.220 --> 00:07:56.110
na život, slobodu i traženje sreće,

00:07:56.110 --> 00:07:58.360
i nisam mogao da usaglasim to

00:07:58.360 --> 00:08:01.930
sa onim za šta sam znao da je bio
moj boravak u zatvoru u detinjstvu.

00:08:01.930 --> 00:08:06.990
Čitao sam knjige iz istorije
i nisam mogao da nađem ništa o tome.

00:08:06.990 --> 00:08:14.950
Tako sam s ocem posle večere učestvovao
u dugim, ponekad žustrim raspravama.

00:08:14.950 --> 00:08:18.070
Vodili smo mnogo takvih razgovora

00:08:18.070 --> 00:08:22.900
i iz njih sam izvukao mudrost mog oca.

00:08:22.900 --> 00:08:25.180
On je najviše patio

00:08:25.180 --> 00:08:28.610
u tim zatvorskim uslovima,

00:08:28.610 --> 00:08:32.419
a ipak je razumeo američku demokratiju.

00:08:32.419 --> 00:08:37.340
Rekao mi je da je naša demokratija
demokratija naroda,

00:08:37.340 --> 00:08:40.610
i da može da bude sjajna kao i narod,

00:08:40.610 --> 00:08:45.142
ali i pogrešiva kao i narod.

00:08:45.600 --> 00:08:49.890
Rekao mi je da američka demokratija
suštinski zavisi od dobrih ljudi

00:08:52.592 --> 00:08:56.180
koji neguju ideale našeg sistema

00:08:56.180 --> 00:09:02.225
i koji su aktivno uključeni u procesu
funkcionisanja naše demokratije.

00:09:02.450 --> 00:09:06.081
Odveo me je do štaba za kampanju -

00:09:06.081 --> 00:09:10.181
guverner Ilinoja se kandidovao
za predsednika -

00:09:10.181 --> 00:09:14.901
i upoznao me je
s američkom izbornom politikom.

00:09:14.901 --> 00:09:18.921
Takođe mi je pričao o mladim Amerikancima
japanskog porekla

00:09:18.921 --> 00:09:21.941
tokom Drugog svetskog rata.

00:09:21.941 --> 00:09:25.875
Kada je bombardovan Perl Harbor,
mladi Amerikanci japanskog porekla,

00:09:25.875 --> 00:09:27.845
poput svih mladih Amerikanaca,

00:09:27.845 --> 00:09:33.168
potrčali su da se prijave u vojsku
i volontiraju da se bore za svoju zemlju.

00:09:33.545 --> 00:09:39.751
Na taj čin patriotizma
su im odgovorili šamarom u lice.

00:09:40.285 --> 00:09:46.472
Nisu nam dali da služimo
i svrstali su nas kao domaće neprijatelje.

00:09:49.325 --> 00:09:52.365
Bilo je nečuveno
da vas nazovu neprijateljem

00:09:52.365 --> 00:09:55.525
kada volontirate da se borite
za svoju zemlju,

00:09:55.525 --> 00:09:59.495
ali to je bilo u složenici
sa rečju "domaći",

00:09:59.495 --> 00:10:05.019
što je pogrdna reč za "građanin".

00:10:06.945 --> 00:10:10.795
Oduzeli su nam čak i reč "građanin"

00:10:10.795 --> 00:10:15.135
i zatvorili nas na godinu dana.

00:10:15.135 --> 00:10:21.465
A onda je Vlada shvatila
da postoji manjak ljudi tokom rata

00:10:21.465 --> 00:10:25.745
i brzinom kojom su nas postrojili,

00:10:25.745 --> 00:10:30.865
otvorili su vojsku za službu
mladim Amerikancima japanskog porekla.

00:10:30.865 --> 00:10:36.165
Bilo je potpuno nelogično,
ali desila se neverovatna,

00:10:36.165 --> 00:10:38.055
zapanjujuća stvar -

00:10:38.055 --> 00:10:43.298
hiljade mladih Amerikanaca
i Amerikanki japanskog porekla

00:10:43.555 --> 00:10:46.865
je krenulo iza tih ograda
sa bodljikavom žicom,

00:10:46.865 --> 00:10:50.705
obuklo istu uniformu kao onu
koju su nosili stražari,

00:10:50.705 --> 00:10:53.855
ostavili su porodice u zatočeništvu

00:10:53.858 --> 00:10:56.400
da bi se borili za ovu zemlju.

00:10:56.400 --> 00:10:58.418
Rekli su da će se boriti

00:10:58.418 --> 00:11:04.338
ne samo da izvuku svoje porodice
van tih ograda s bodljikavom žicom,

00:11:04.338 --> 00:11:07.485
već i zato što su obožavali sam ideal

00:11:07.485 --> 00:11:11.705
onoga što zastupa naša Vlada,
što bi trebalo da zastupa,

00:11:11.705 --> 00:11:16.962
i sve to je ukinuto onim što se radilo.

00:11:17.895 --> 00:11:20.485
Svi ljudi su stvoreni jednaki.

00:11:20.485 --> 00:11:23.835
I svi su otišli da se bore za ovu zemlju.

00:11:23.835 --> 00:11:27.975
Stavili su ih u odvojenu jedinicu
sa svim Amerikancima japanskog porekla

00:11:27.975 --> 00:11:30.915
i poslali su ih na ratišta u Evropu,

00:11:30.915 --> 00:11:34.025
a oni su dali sve od sebe.

00:11:34.025 --> 00:11:39.464
Borili su se neverovatnom,
zapanjujućom hrabrošću i junaštvom.

00:11:40.455 --> 00:11:43.775
Slali su ih na najopasnije zadatke

00:11:43.775 --> 00:11:47.055
i istrpeli su najveće žrtve proporcionalno

00:11:47.055 --> 00:11:50.395
od svih jedinica.

00:11:50.395 --> 00:11:54.225
Postoji jedna bitka koja to ilustruje.

00:11:54.225 --> 00:11:57.125
To je bila bitka za Gotsku liniju.

00:11:57.125 --> 00:12:01.545
Nemci su bili načičkani
na obronku planine,

00:12:01.550 --> 00:12:05.979
sa dosta stena, u nesavladivim pećinama

00:12:06.270 --> 00:12:11.900
i tri saveznička bataljona su tukla
tu planinu šest meseci

00:12:12.470 --> 00:12:14.890
i bili su u pat poziciji.

00:12:14.890 --> 00:12:20.128
442. jedinica je pozvana
da se pridruži borbi

00:12:20.560 --> 00:12:27.349
ali su ljudi iz te jedinice smislili
jedinstvenu ali opasnu ideju.

00:12:28.720 --> 00:12:33.071
Zadnji deo planine sačinjavale su
samo stenovite litice.

00:12:33.200 --> 00:12:36.490
Nemci su mislili da bi napad iz pozadine

00:12:36.490 --> 00:12:38.530
bio nemoguć.

00:12:38.530 --> 00:12:43.316
Vojnici iz 442. jedinice odlučili su
da urade nemoguće.

00:12:43.580 --> 00:12:46.850
U tamnoj noći bez meseca

00:12:46.850 --> 00:12:51.195
počeli su da se penju
uz taj stenoviti zid

00:12:51.280 --> 00:12:54.960
visok više od 300 metara,

00:12:54.960 --> 00:12:57.800
pod punom ratnom opremom.

00:12:57.800 --> 00:13:00.590
Penjali su se celu noć

00:13:00.590 --> 00:13:03.860
po čistoj litici.

00:13:05.220 --> 00:13:10.782
U tami, neki su izgubili svoj oslonac

00:13:11.160 --> 00:13:15.290
i pali su u sopstvenu smrt
u uvalu pod sobom.

00:13:15.290 --> 00:13:19.390
Svi su pali tiho.

00:13:19.390 --> 00:13:22.010
Niko nije uzviknuo,

00:13:22.010 --> 00:13:25.010
kako ne bi odali svoju poziciju.

00:13:25.299 --> 00:13:28.917
Peli su se celih osam sati,

00:13:29.209 --> 00:13:31.999
a oni koji su došli do vrha

00:13:32.519 --> 00:13:36.563
ostali su tamo do prvih zraka sunca,

00:13:36.789 --> 00:13:41.217
i čim se svetlost probila,
napali su.

00:13:41.429 --> 00:13:43.369
Nemci su bili iznenađeni

00:13:43.369 --> 00:13:47.704
i oni su zauzeli brdo
i razbili Gotsku liniju.

00:13:47.969 --> 00:13:54.251
Mirovanje od šest meseci
je razbila 442. jedinica za 32 minuta.

00:13:54.949 --> 00:13:58.144
To je bio neverovatan čin,

00:13:58.684 --> 00:14:00.794
i kad se rat završio,

00:14:00.794 --> 00:14:04.148
442. jedinica se vratila u SAD

00:14:04.774 --> 00:14:09.598
kao jedinica sa najviše odličja
u celom Drugom svetskom ratu.

00:14:10.424 --> 00:14:12.934
Na travnjaku Bele kuće pozdravio ih je

00:14:12.934 --> 00:14:15.964
predsednik Truman, koji im je rekao:

00:14:15.964 --> 00:14:22.245
"Borili ste se ne samo protiv neprijatelja
već i predrasuda, i pobedili ste."

00:14:23.544 --> 00:14:26.850
Oni su moji heroji.

00:14:27.066 --> 00:14:30.346
Držali su se svoje vere

00:14:30.346 --> 00:14:33.376
u sjajne ideale ove zemlje

00:14:33.376 --> 00:14:35.176
i dokazali su

00:14:35.176 --> 00:14:37.516
da biti Amerikanac

00:14:37.516 --> 00:14:40.916
nije samo za neke ljude,

00:14:40.916 --> 00:14:42.736
da rasa nije način definisanja

00:14:42.736 --> 00:14:46.096
toga što smo Amerikanci.

00:14:46.096 --> 00:14:49.796
Proširili su to
šta znači biti Amerikanac

00:14:49.796 --> 00:14:51.956
i uključili Amerikance japanskog porekla

00:14:51.956 --> 00:14:56.319
kojih su se plašili, na koje su sumnjali
i koje su mrzeli.

00:14:56.446 --> 00:14:59.386
Oni su bili agenti promene,

00:14:59.386 --> 00:15:03.290
i meni su ostavili nasleđe.

00:15:04.086 --> 00:15:05.886
Oni su moji heroji

00:15:05.886 --> 00:15:08.166
i moj otac je moj heroj,

00:15:08.166 --> 00:15:13.117
koji je razumeo demokratiju
i vodio me kroz nju.

00:15:14.205 --> 00:15:16.925
Dali su mi nasleđe,

00:15:16.925 --> 00:15:20.325
sa kojim dolazi odgovornost

00:15:20.325 --> 00:15:22.605
i posvećen sam tome

00:15:22.605 --> 00:15:27.171
da od svoje zemlje napravim
još bolju Ameriku,

00:15:27.825 --> 00:15:33.090
da od naše Vlade napravim
još bolju demokratiju,

00:15:33.585 --> 00:15:36.845
i zbog heroja koje imam

00:15:36.845 --> 00:15:40.610
i patnji kroz koje sam prošao,

00:15:40.915 --> 00:15:42.944
mogu da stanem pred vas

00:15:42.944 --> 00:15:45.604
kao gej Amerikanac japanskog porekla,

00:15:45.604 --> 00:15:48.314
ali i više od toga,

00:15:48.314 --> 00:15:51.649
ja sam ponosni Amerikanac.

00:15:51.934 --> 00:15:53.674
Hvala vam mnogo.

00:15:53.674 --> 00:15:56.750
(Aplauz)