[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.56,0:00:03.93,Default,,0000,0000,0000,,We zijn met ongeveer \Nzeven en een half miljard mensen. Dialogue: 0,0:00:04.46,0:00:06.18,Default,,0000,0000,0000,,De Wereldgezondheidsorganisatie zegt \N Dialogue: 0,0:00:06.18,0:00:09.14,Default,,0000,0000,0000,,dat er 300 miljoen \Ndepressieve mensen zijn Dialogue: 0,0:00:09.14,0:00:12.29,Default,,0000,0000,0000,,en ongeveer 800.000 mensen per jaar \Neen einde aan hun leven maken. Dialogue: 0,0:00:12.80,0:00:16.83,Default,,0000,0000,0000,,Een klein deel ervan kiest\Nvoor een diep nihilistische route, Dialogue: 0,0:00:16.83,0:00:21.08,Default,,0000,0000,0000,,waarbij ze zoveel mogelijk mensen \Nmet zich de dood in slepen. Dialogue: 0,0:00:21.08,0:00:23.48,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn enkele beroemde \Nrecente voorbeelden. Dialogue: 0,0:00:23.77,0:00:26.92,Default,,0000,0000,0000,,Hier een minder bekend voorbeeld \Nvan ongeveer negen weken geleden. Dialogue: 0,0:00:26.92,0:00:28.16,Default,,0000,0000,0000,,Als je het niet meer weet, Dialogue: 0,0:00:28.16,0:00:30.26,Default,,0000,0000,0000,,komt dat omdat het zo vaak gebeurt. Dialogue: 0,0:00:30.26,0:00:35.08,Default,,0000,0000,0000,,Wikipedia telde vorig jaar \N323 massaschietpartijen Dialogue: 0,0:00:35.08,0:00:38.01,Default,,0000,0000,0000,,in mijn eigen land, de Verenigde Staten. Dialogue: 0,0:00:38.01,0:00:40.22,Default,,0000,0000,0000,,Niet alle schutters waren suïcidaal Dialogue: 0,0:00:40.22,0:00:43.05,Default,,0000,0000,0000,,en ook wilden ze niet allemaal \Nhet dodental maximaliseren, Dialogue: 0,0:00:43.05,0:00:44.68,Default,,0000,0000,0000,,maar veel van hen wilden dat wel. Dialogue: 0,0:00:44.97,0:00:48.50,Default,,0000,0000,0000,,Een belangrijke vraag is: \Nwelke grenzen hebben deze mensen? Dialogue: 0,0:00:48.50,0:00:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Neem de Vegasschutter. Dialogue: 0,0:00:50.00,0:00:52.98,Default,,0000,0000,0000,,Hij slachtte 58 mensen af. Dialogue: 0,0:00:53.28,0:00:55.44,Default,,0000,0000,0000,,Stopte hij omdat het er genoeg waren? Dialogue: 0,0:00:55.74,0:01:01.38,Default,,0000,0000,0000,,Nee, en we weten dit omdat hij nog \N422 andere mensen neerschoot en verwondde; Dialogue: 0,0:01:01.38,0:01:03.62,Default,,0000,0000,0000,,mensen die hij zeker had willen doden. Dialogue: 0,0:01:03.62,0:01:06.71,Default,,0000,0000,0000,,Er is geen reden om te denken \Ndat hij bij 4200 zou zijn gestopt. Dialogue: 0,0:01:06.71,0:01:08.82,Default,,0000,0000,0000,,In feite zou iemand \Nzo nihilistisch als hij Dialogue: 0,0:01:08.82,0:01:10.93,Default,,0000,0000,0000,,ons allemaal wel \Nhebben willen vermoorden. Dialogue: 0,0:01:10.93,0:01:12.22,Default,,0000,0000,0000,,We weten het niet. Dialogue: 0,0:01:12.95,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat we wel weten is dit: Dialogue: 0,0:01:15.02,0:01:18.39,Default,,0000,0000,0000,,wanneer suïcidale moordenaars ervoor gaan, Dialogue: 0,0:01:18.39,0:01:21.40,Default,,0000,0000,0000,,vermenigvuldigt technologie hun kunnen. Dialogue: 0,0:01:21.84,0:01:23.25,Default,,0000,0000,0000,,Hier een voorbeeld. Dialogue: 0,0:01:23.25,0:01:28.28,Default,,0000,0000,0000,,Enkele jaren terug was er was er een vlaag\Nvan 10 massa-aanslagen in scholen in China Dialogue: 0,0:01:28.30,0:01:31.59,Default,,0000,0000,0000,,met dingen als messen, \Nhamers en hakbijlen, Dialogue: 0,0:01:31.59,0:01:34.01,Default,,0000,0000,0000,,want wapens zijn daar \Necht moeilijk te vinden. Dialogue: 0,0:01:34.01,0:01:38.08,Default,,0000,0000,0000,,Door macaber toeval \Ngebeurde de laatste aanval Dialogue: 0,0:01:38.11,0:01:41.91,Default,,0000,0000,0000,,slechts enkele uren voor het bloedbad \Nin Newtown, Connecticut. Dialogue: 0,0:01:41.91,0:01:46.41,Default,,0000,0000,0000,,Maar bij die Amerikaanse aanval\Nvielen ongeveer evenveel slachtoffers Dialogue: 0,0:01:46.41,0:01:49.31,Default,,0000,0000,0000,,als bij de 10 Chinese aanvallen tezamen. Dialogue: 0,0:01:49.31,0:01:55.17,Default,,0000,0000,0000,,Dus kunnen we wel zeggen: \Nmes erg; geweer veel erger. Dialogue: 0,0:01:55.17,0:01:57.99,Default,,0000,0000,0000,,En vliegtuig: enorm veel erger, Dialogue: 0,0:01:58.01,0:02:00.12,Default,,0000,0000,0000,,zoals piloot Andreas Lubitz aantoonde Dialogue: 0,0:02:00.12,0:02:04.26,Default,,0000,0000,0000,,toen hij 149 mensen meenam \Nin zijn zelfmoord Dialogue: 0,0:02:04.28,0:02:07.01,Default,,0000,0000,0000,,door zijn vliegtuig te laten crashen \Nin de Franse Alpen. Dialogue: 0,0:02:07.05,0:02:09.78,Default,,0000,0000,0000,,En er zijn nog andere voorbeelden van. Dialogue: 0,0:02:09.78,0:02:13.98,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben bang dat er veel dodelijker wapens\Nin onze nabije toekomst zullen zijn Dialogue: 0,0:02:13.98,0:02:16.56,Default,,0000,0000,0000,,dan vliegtuigen,\Nmaar niet gemaakt van metaal. Dialogue: 0,0:02:17.12,0:02:18.46,Default,,0000,0000,0000,,Laten we eens kijken Dialogue: 0,0:02:18.46,0:02:22.17,Default,,0000,0000,0000,,naar de apocalyptische dynamiek \Ndie zal voortvloeien Dialogue: 0,0:02:22.17,0:02:24.87,Default,,0000,0000,0000,,als suïcidale massamoord \Ngecombineerd wordt Dialogue: 0,0:02:24.87,0:02:27.09,Default,,0000,0000,0000,,met een zich snel ontwikkelend veld Dialogue: 0,0:02:27.09,0:02:30.97,Default,,0000,0000,0000,,dat vooral grenzeloze beloften inhoudt \Nvoor de samenleving. Dialogue: 0,0:02:31.61,0:02:34.21,Default,,0000,0000,0000,,Ergens in de wereld \Nzijn er mensen Dialogue: 0,0:02:34.21,0:02:37.21,Default,,0000,0000,0000,,die ons, hoe amateuristisch ook, Dialogue: 0,0:02:37.21,0:02:40.09,Default,,0000,0000,0000,,allemaal zouden vermoorden \Nals ze maar wisten hoe. Dialogue: 0,0:02:40.74,0:02:43.18,Default,,0000,0000,0000,,De Vegasschutter hoorde daar \Nmisschien niet bij, Dialogue: 0,0:02:43.18,0:02:45.30,Default,,0000,0000,0000,,maar tussen onze zeven en een half miljard Dialogue: 0,0:02:45.30,0:02:47.83,Default,,0000,0000,0000,,zijn er zeker zulke mensen. Dialogue: 0,0:02:47.83,0:02:49.71,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn heel veel suïcidale nihilisten. Dialogue: 0,0:02:49.71,0:02:51.36,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn we al tegengekomen. Dialogue: 0,0:02:51.38,0:02:55.03,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn mensen met stemmingsstoornissen \Ndie ze niet eens kunnen beheersen. Dialogue: 0,0:02:55.03,0:03:00.48,Default,,0000,0000,0000,,Mensen die net ontsporende trauma's \Nhebben meegemaakt, enzovoorts. Dialogue: 0,0:03:00.94,0:03:03.74,Default,,0000,0000,0000,,De omvang van de daarvan afgeleide groep Dialogue: 0,0:03:03.74,0:03:07.38,Default,,0000,0000,0000,,was altijd gewoon nul \Ntot aan de Koude Oorlog, Dialogue: 0,0:03:07.38,0:03:10.08,Default,,0000,0000,0000,,toen plots de leiders \Nvan de twee wereldwijde allianties Dialogue: 0,0:03:10.08,0:03:12.80,Default,,0000,0000,0000,,het vermogen kregen \Nom de hele wereld op te blazen. Dialogue: 0,0:03:13.97,0:03:17.56,Default,,0000,0000,0000,,Het aantal mensen met de vingers \Naan de eindtijdknoppen Dialogue: 0,0:03:17.58,0:03:20.22,Default,,0000,0000,0000,,is sindsdien tamelijk stabiel gebleven. Dialogue: 0,0:03:20.25,0:03:22.43,Default,,0000,0000,0000,,Maar ik ben bang dat het gaat toenemen, Dialogue: 0,0:03:22.46,0:03:24.06,Default,,0000,0000,0000,,en niet alleen maar tot drie. Dialogue: 0,0:03:24.08,0:03:25.42,Default,,0000,0000,0000,,Dit gaat de pan uitrijzen. Dialogue: 0,0:03:25.42,0:03:28.62,Default,,0000,0000,0000,,Ik bedoel dat het zal gaan lijken \Nop een tech-businessplan. Dialogue: 0,0:03:28.62,0:03:30.30,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:03:32.26,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,En de reden is dat we leven Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:36.25,Default,,0000,0000,0000,,in het tijdperk \Nvan exponentiële technologieën, Dialogue: 0,0:03:36.25,0:03:41.01,Default,,0000,0000,0000,,die routinematig aanpakken\Nwat eerder niet lukte Dialogue: 0,0:03:41.01,0:03:46.84,Default,,0000,0000,0000,,en ze tot werkelijke superkrachten\Nvan één of twee levende genieën maken Dialogue: 0,0:03:46.84,0:03:48.69,Default,,0000,0000,0000,,en -- nu komt het -- Dialogue: 0,0:03:48.69,0:03:51.42,Default,,0000,0000,0000,,ze vervolgens verspreiden \Nnaar zo goed als iedereen. Dialogue: 0,0:03:51.85,0:03:53.45,Default,,0000,0000,0000,,Hier is een goedaardig voorbeeld. Dialogue: 0,0:03:53.45,0:03:58.19,Default,,0000,0000,0000,,Als je in 1952 wilde dammen \Nmet een computer, Dialogue: 0,0:03:58.22,0:04:01.62,Default,,0000,0000,0000,,moest je letterlijk die kerel zijn, Dialogue: 0,0:04:01.62,0:04:06.59,Default,,0000,0000,0000,,een van 's werelds 19 kopieën \Nvan die computer bestellen Dialogue: 0,0:04:06.59,0:04:10.36,Default,,0000,0000,0000,,en dan je Nobel-achtige hersenen\Ngebruiken om hem te leren dammen. Dialogue: 0,0:04:10.38,0:04:11.60,Default,,0000,0000,0000,,Zo hoog lag de lat. Dialogue: 0,0:04:12.87,0:04:17.30,Default,,0000,0000,0000,,Vandaag hoef je alleen maar \Niemand te kennen met een telefoon, Dialogue: 0,0:04:17.58,0:04:20.78,Default,,0000,0000,0000,,omdat computeren \Neen exponentiële technologie is. Dialogue: 0,0:04:21.14,0:04:23.26,Default,,0000,0000,0000,,Zo ook de synthetische biologie Dialogue: 0,0:04:23.28,0:04:25.39,Default,,0000,0000,0000,,die ik ‘synbio’ zal noemen. Dialogue: 0,0:04:26.01,0:04:33.09,Default,,0000,0000,0000,,In 2011 deden een paar onderzoekers \Niets net zo ingenieus en ongekend Dialogue: 0,0:04:33.09,0:04:34.72,Default,,0000,0000,0000,,als de truc met het dammen, Dialogue: 0,0:04:34.72,0:04:36.64,Default,,0000,0000,0000,,met de H5N1-griep. Dialogue: 0,0:04:37.44,0:04:42.09,Default,,0000,0000,0000,,Deze soort doodt 60 procent \Nvan de mensen die hem krijgen, Dialogue: 0,0:04:42.12,0:04:43.81,Default,,0000,0000,0000,,meer dan ebola. Dialogue: 0,0:04:43.83,0:04:46.50,Default,,0000,0000,0000,,Maar hij is zo weinig besmettelijk Dialogue: 0,0:04:46.53,0:04:50.48,Default,,0000,0000,0000,,dat hij sinds 2015 \Nminder dan 50 mensen doodde. Dialogue: 0,0:04:50.48,0:04:54.50,Default,,0000,0000,0000,,Deze onderzoekers \Nbewerkten het genoom van H5N1 Dialogue: 0,0:04:54.50,0:04:59.12,Default,,0000,0000,0000,,en maakten hem net zo dodelijk, \Nmaar ook zeer besmettelijk. Dialogue: 0,0:04:59.12,0:05:02.38,Default,,0000,0000,0000,,De nieuwsafdeling van een\Nvan de grootste wetenschappelijke bladen Dialogue: 0,0:05:02.38,0:05:06.36,Default,,0000,0000,0000,,zei dat als dit ding ontsnapte, \Nhet kon leiden tot een pandemie Dialogue: 0,0:05:06.36,0:05:08.75,Default,,0000,0000,0000,,met misschien wel miljoenen doden. Dialogue: 0,0:05:08.75,0:05:10.58,Default,,0000,0000,0000,,En Dr. Paul Keim zei Dialogue: 0,0:05:10.58,0:05:14.48,Default,,0000,0000,0000,,dat hij geen organisme zo eng \Nals dit kon bedenken, Dialogue: 0,0:05:14.48,0:05:18.50,Default,,0000,0000,0000,,wat het laatste is dat ik persoonlijk \Nwil horen van de voorzitter Dialogue: 0,0:05:18.50,0:05:22.55,Default,,0000,0000,0000,,van de nationale wetenschappelijke \Nadviesraad voor bioveiligheid. Dialogue: 0,0:05:22.55,0:05:24.83,Default,,0000,0000,0000,,En dr. Keim zei trouwens ook dit nog -- Dialogue: 0,0:05:24.83,0:05:27.84,Default,,0000,0000,0000,,["Ik denk dat hiermee vergeleken \Nantrax niet eens zo erg is."] Dialogue: 0,0:05:27.84,0:05:30.04,Default,,0000,0000,0000,,En hij is ook Antrax deskundige. Dialogue: 0,0:05:30.04,0:05:31.05,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:05:31.05,0:05:34.61,Default,,0000,0000,0000,,Het goede nieuws \Nover deze biohack van 2011 Dialogue: 0,0:05:34.61,0:05:37.55,Default,,0000,0000,0000,,is dat de mensen die het deden \Ngeen kwade bedoelingen hadden. Dialogue: 0,0:05:37.55,0:05:38.63,Default,,0000,0000,0000,,Het waren virologen. Dialogue: 0,0:05:38.63,0:05:41.14,Default,,0000,0000,0000,,Ze geloofden dat ze \Nde wetenschap bevorderden. Dialogue: 0,0:05:41.14,0:05:44.82,Default,,0000,0000,0000,,Het slechte nieuws is dat de technologie \Ndaar niet blijft hangen, Dialogue: 0,0:05:44.82,0:05:46.99,Default,,0000,0000,0000,,en dat in de komende decennia Dialogue: 0,0:05:46.99,0:05:50.13,Default,,0000,0000,0000,,hun prestatie iets alledaags zal worden. Dialogue: 0,0:05:50.46,0:05:54.32,Default,,0000,0000,0000,,In feite is het al veel gemakkelijker, \Nwant zoals we gisterochtend hoorden Dialogue: 0,0:05:54.32,0:05:56.22,Default,,0000,0000,0000,,wordt slechts twee jaar na hun werk Dialogue: 0,0:05:56.22,0:05:59.90,Default,,0000,0000,0000,,het CRISPR-systeem al ingezet \Nvoor het bewerken van het genoom. Dialogue: 0,0:05:59.90,0:06:01.65,Default,,0000,0000,0000,,Dit was een radicale doorbraak Dialogue: 0,0:06:01.65,0:06:04.98,Default,,0000,0000,0000,,dat genen manipuleren stukken \Ngemakkelijker maakt -- Dialogue: 0,0:06:04.98,0:06:08.31,Default,,0000,0000,0000,,zo eenvoudig dat CRISPR \Nnu wordt onderwezen in middelbare scholen. Dialogue: 0,0:06:08.82,0:06:11.100,Default,,0000,0000,0000,,Dit gaat sneller dan computergebruik. Dialogue: 0,0:06:11.100,0:06:15.26,Default,,0000,0000,0000,,Die trage, geleidelijke witte lijn daar? Dialogue: 0,0:06:15.28,0:06:17.54,Default,,0000,0000,0000,,Dat is de wet van Moore. Dialogue: 0,0:06:17.57,0:06:21.24,Default,,0000,0000,0000,,Die laat ons zien hoe snel \Ncomputergebruik goedkoper wordt. Dialogue: 0,0:06:21.24,0:06:24.91,Default,,0000,0000,0000,,Die steile, gekke \Ngroene lijn laat ons zien Dialogue: 0,0:06:24.91,0:06:28.37,Default,,0000,0000,0000,,hoe snel genetisch sequensen \Nsteeds maar goedkoper wordt. Dialogue: 0,0:06:28.37,0:06:32.02,Default,,0000,0000,0000,,Nu zijn genetisch manipuleren, \Nsynthese en sequensen Dialogue: 0,0:06:32.02,0:06:34.63,Default,,0000,0000,0000,,verschillende disciplines, \Nmaar ze zijn nauw verwant. Dialogue: 0,0:06:34.64,0:06:36.97,Default,,0000,0000,0000,,En ze gaan allemaal hals over kop vooruit. Dialogue: 0,0:06:36.97,0:06:40.88,Default,,0000,0000,0000,,De sleutels tot het koninkrijk \Nzijn deze zeer kleine gegevensbestanden. Dialogue: 0,0:06:40.88,0:06:44.74,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een uittreksel van het H5N1-genoom. Dialogue: 0,0:06:44.74,0:06:47.67,Default,,0000,0000,0000,,Het hele ding past \Nop slechts een paar pagina's. Dialogue: 0,0:06:47.67,0:06:49.65,Default,,0000,0000,0000,,Maak je geen zorgen,\Nje kunt dit googelen. Dialogue: 0,0:06:49.65,0:06:51.65,Default,,0000,0000,0000,,Het staat overal op het internet, toch? Dialogue: 0,0:06:51.65,0:06:54.75,Default,,0000,0000,0000,,En het stukje dat het besmettelijk maakte, Dialogue: 0,0:06:54.75,0:06:56.92,Default,,0000,0000,0000,,past wel op één enkel Post-it blaadje. Dialogue: 0,0:06:56.92,0:07:01.01,Default,,0000,0000,0000,,Zodra een genie een gegevensbestand maakt, Dialogue: 0,0:07:01.01,0:07:03.50,Default,,0000,0000,0000,,kan iedere idioot dit kopiëren, Dialogue: 0,0:07:03.50,0:07:05.42,Default,,0000,0000,0000,,over de hele wereld verspreiden Dialogue: 0,0:07:05.42,0:07:07.07,Default,,0000,0000,0000,,of afdrukken. Dialogue: 0,0:07:07.07,0:07:09.82,Default,,0000,0000,0000,,Ik bedoel niet alleen hierop afdrukken, Dialogue: 0,0:07:09.82,0:07:12.50,Default,,0000,0000,0000,,maar al snel op dit. Dialogue: 0,0:07:12.99,0:07:14.90,Default,,0000,0000,0000,,Laten we een scenario bedenken. Dialogue: 0,0:07:15.18,0:07:18.52,Default,,0000,0000,0000,,Neem 2026, een willekeurig jaar, Dialogue: 0,0:07:18.52,0:07:21.54,Default,,0000,0000,0000,,en een briljant viroloog ontwerpt, \Nvoor de wetenschap Dialogue: 0,0:07:21.54,0:07:23.83,Default,,0000,0000,0000,,en om pandemieën beter te begrijpen, Dialogue: 0,0:07:23.83,0:07:25.47,Default,,0000,0000,0000,,een nieuwe microbe. Dialogue: 0,0:07:25.88,0:07:27.95,Default,,0000,0000,0000,,Ze is zo besmettelijk als waterpokken, Dialogue: 0,0:07:27.95,0:07:29.78,Default,,0000,0000,0000,,zo dodelijk als ebola Dialogue: 0,0:07:29.78,0:07:33.95,Default,,0000,0000,0000,,en ze incubeert maandenlang \Nvoor ze een uitbraak veroorzaakt, Dialogue: 0,0:07:33.95,0:07:38.33,Default,,0000,0000,0000,,zodat de hele wereld kan worden besmet \Nvoor de eerste tekenen van problemen. Dialogue: 0,0:07:38.71,0:07:41.06,Default,,0000,0000,0000,,Dan wordt haar universiteit gehackt. Dialogue: 0,0:07:41.06,0:07:43.47,Default,,0000,0000,0000,,En natuurlijk is dit geen science fiction. Dialogue: 0,0:07:43.47,0:07:45.79,Default,,0000,0000,0000,,Een recente Amerikaanse aanklacht Dialogue: 0,0:07:45.79,0:07:49.27,Default,,0000,0000,0000,,gaat over het hacken\Nvan meer dan 300 universiteiten. Dialogue: 0,0:07:49.100,0:07:53.26,Default,,0000,0000,0000,,Dus verspreidt zich dat bestand \Nmet het genoom van die microbe Dialogue: 0,0:07:53.26,0:07:55.41,Default,,0000,0000,0000,,naar de duistere uithoeken \Nvan het internet. Dialogue: 0,0:07:55.41,0:07:59.07,Default,,0000,0000,0000,,Als dat bestand er eenmaal is, \Ngaat het nooit meer weg -- Dialogue: 0,0:07:59.07,0:08:03.40,Default,,0000,0000,0000,,vraag het maar aan iemand die \Neen filmstudio of muziek-label uitbaat. Dialogue: 0,0:08:03.93,0:08:09.07,Default,,0000,0000,0000,,In 2026 zal er misschien een waar genie \Nals onze viroloog nodig zijn Dialogue: 0,0:08:09.07,0:08:11.70,Default,,0000,0000,0000,,om zo’n echt levend onding te maken, Dialogue: 0,0:08:11.70,0:08:13.72,Default,,0000,0000,0000,,maar 15 jaar later Dialogue: 0,0:08:13.72,0:08:17.41,Default,,0000,0000,0000,,kan het misschien al op een DNA-printer \Nvan een een middelbare school. Dialogue: 0,0:08:17.80,0:08:19.06,Default,,0000,0000,0000,,En zo niet? Dialogue: 0,0:08:19.51,0:08:21.46,Default,,0000,0000,0000,,Geef het nog een paar decennia. Dialogue: 0,0:08:22.15,0:08:23.81,Default,,0000,0000,0000,,Even terzijde: Dialogue: 0,0:08:23.81,0:08:25.62,Default,,0000,0000,0000,,herinner je je deze dia hier? Dialogue: 0,0:08:25.62,0:08:28.27,Default,,0000,0000,0000,,Let op deze twee woorden. Dialogue: 0,0:08:28.72,0:08:34.99,Default,,0000,0000,0000,,Als iemand dit probeert \Nen het is slechts 0,1% effectief, Dialogue: 0,0:08:34.99,0:08:36.74,Default,,0000,0000,0000,,dan sterven er acht miljoen mensen. Dialogue: 0,0:08:36.74,0:08:40.61,Default,,0000,0000,0000,,Dat is 2500 keer 9/11. Dialogue: 0,0:08:40.61,0:08:42.93,Default,,0000,0000,0000,,De beschaving zou het overleven, Dialogue: 0,0:08:42.93,0:08:45.85,Default,,0000,0000,0000,,maar ze zou permanent verminkt zijn. Dialogue: 0,0:08:46.47,0:08:49.57,Default,,0000,0000,0000,,Dit betekent dat we ons \Nzorgen moeten maken over mensen Dialogue: 0,0:08:49.57,0:08:51.65,Default,,0000,0000,0000,,die er maar een klein beetje van weten, Dialogue: 0,0:08:51.65,0:08:53.78,Default,,0000,0000,0000,,niet alleen over genieën. Dialogue: 0,0:08:54.69,0:08:59.74,Default,,0000,0000,0000,,Vandaag kunnen misschien \Nmaar een handvol genieën Dialogue: 0,0:08:59.74,0:09:01.80,Default,,0000,0000,0000,,een eindtijdmicrobe maken Dialogue: 0,0:09:01.80,0:09:04.97,Default,,0000,0000,0000,,die voor 0,1% effectief is\Nof misschien zelfs een beetje meer. Dialogue: 0,0:09:04.97,0:09:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Meestal zijn ze stabiel en succesvol \Nen dus geen deel van deze groep. Dialogue: 0,0:09:10.00,0:09:13.37,Default,,0000,0000,0000,,Dus denk ik dat ik me daar \Nniet te veel zorgen over hoef te maken. Dialogue: 0,0:09:14.24,0:09:17.09,Default,,0000,0000,0000,,Maar wat als de technologie verbetert, Dialogue: 0,0:09:17.09,0:09:18.69,Default,,0000,0000,0000,,zich verspreidt Dialogue: 0,0:09:18.69,0:09:22.06,Default,,0000,0000,0000,,en duizenden studenten biologie\Nhet gaan kunnen? Dialogue: 0,0:09:22.06,0:09:25.58,Default,,0000,0000,0000,,Zijn die allemaal perfect stabiel? Dialogue: 0,0:09:25.58,0:09:27.27,Default,,0000,0000,0000,,Of misschien een paar jaar later Dialogue: 0,0:09:27.27,0:09:31.19,Default,,0000,0000,0000,,als elke gestresseerde eerstejaarsstudent \Ngeneeskunde het zal kunnen maken? Dialogue: 0,0:09:31.19,0:09:33.20,Default,,0000,0000,0000,,Op een bepaald moment Dialogue: 0,0:09:33.20,0:09:35.45,Default,,0000,0000,0000,,gaan die kringen overlappen, Dialogue: 0,0:09:35.45,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,want dan hebben we het \Nover honderdduizenden mensen wereldwijd. Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:44.11,Default,,0000,0000,0000,,Zo had je onlangs die kerel \Ndie verkleed als de Joker Dialogue: 0,0:09:44.11,0:09:47.38,Default,,0000,0000,0000,,12 mensen doodschoot \Nbij een Batman-première. Dialogue: 0,0:09:47.38,0:09:49.76,Default,,0000,0000,0000,,Dat was een doctoraatsstudent\Nin neurowetenschappen Dialogue: 0,0:09:49.79,0:09:51.70,Default,,0000,0000,0000,,met een NIH-subsidie. Dialogue: 0,0:09:53.41,0:09:54.94,Default,,0000,0000,0000,,OK, anders bekeken: Dialogue: 0,0:09:54.94,0:09:59.77,Default,,0000,0000,0000,,ik denk dat we dit echt kunnen overleven \Nals we er nu mee beginnen. Dialogue: 0,0:09:59.77,0:10:02.71,Default,,0000,0000,0000,,Ik zeg dit na talloze uren \Nte hebben doorgebracht Dialogue: 0,0:10:02.71,0:10:05.78,Default,,0000,0000,0000,,met het interviewen \Nvan wereldleiders in synbio Dialogue: 0,0:10:05.78,0:10:09.81,Default,,0000,0000,0000,,en ook met het onderzoeken van hun werk \Nvoor de wetenschapspodcasts die ik maak. Dialogue: 0,0:10:09.81,0:10:15.13,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben bang geworden voor hun werk, \Nmocht dat nu nog niet duidelijk zijn ... Dialogue: 0,0:10:15.16,0:10:16.54,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:10:16.54,0:10:19.98,Default,,0000,0000,0000,,maar meer dan dat, ik ben\Nhet potentieel ervan gaan appreciëren. Dialogue: 0,0:10:19.98,0:10:23.76,Default,,0000,0000,0000,,Dit spul zal kanker genezen, \Nons milieu herstellen Dialogue: 0,0:10:23.84,0:10:27.28,Default,,0000,0000,0000,,en onze wrede behandeling \Nvan andere wezens gaan stoppen. Dialogue: 0,0:10:27.82,0:10:31.61,Default,,0000,0000,0000,,Hoe gaan we dit krijgen zonder, \Nje weet wel, onszelf te vernietigen? Dialogue: 0,0:10:32.09,0:10:35.79,Default,,0000,0000,0000,,Ten eerste: of we het nu \Nleuk vinden of niet, synbio is hier, Dialogue: 0,0:10:35.79,0:10:37.79,Default,,0000,0000,0000,,dus laten we de technologie omarmen. Dialogue: 0,0:10:37.79,0:10:39.72,Default,,0000,0000,0000,,Als we het verbieden, Dialogue: 0,0:10:39.72,0:10:42.76,Default,,0000,0000,0000,,zou dat alleen de slechteriken \Nin de kaart spelen. Dialogue: 0,0:10:42.76,0:10:45.17,Default,,0000,0000,0000,,In tegenstelling tot \Nde nucleaire programma's, Dialogue: 0,0:10:45.17,0:10:47.51,Default,,0000,0000,0000,,kan biologie onzichtbaar worden beoefend. Dialogue: 0,0:10:47.51,0:10:50.91,Default,,0000,0000,0000,,Massaal Sovjetbedrog \Nover biowapenverdragen Dialogue: 0,0:10:50.91,0:10:52.20,Default,,0000,0000,0000,,maakte dat heel duidelijk, Dialogue: 0,0:10:52.20,0:10:55.32,Default,,0000,0000,0000,,net als ieder illegaal \Ndrugslab in de wereld. Dialogue: 0,0:10:55.82,0:10:57.84,Default,,0000,0000,0000,,Ten tweede: doe een beroep op de experts. Dialogue: 0,0:10:57.84,0:10:59.84,Default,,0000,0000,0000,,Laten we ze aanwerven en er meer opleiden. Dialogue: 0,0:10:59.84,0:11:02.75,Default,,0000,0000,0000,,Voor elk miljoen en één bio-ingenieurs Dialogue: 0,0:11:02.75,0:11:06.43,Default,,0000,0000,0000,,gaan er ten minste een miljoen \Naan onze kant staan. Dialogue: 0,0:11:06.71,0:11:09.51,Default,,0000,0000,0000,,Ik bedoel, in deze zaak \Nzou Al Capone aan onze kant staan. Dialogue: 0,0:11:09.51,0:11:12.51,Default,,0000,0000,0000,,Zo laag zou de lat liggen \Nom bij de goeden te horen. Dialogue: 0,0:11:13.21,0:11:16.40,Default,,0000,0000,0000,,Massale numerieke voordelen doen ertoe, Dialogue: 0,0:11:16.40,0:11:19.46,Default,,0000,0000,0000,,zelfs wanneer een slechterik \Nzware schade zou kunnen toebrengen, Dialogue: 0,0:11:19.46,0:11:21.03,Default,,0000,0000,0000,,omdat onder veel andere dingen, Dialogue: 0,0:11:21.03,0:11:23.68,Default,,0000,0000,0000,,dat zorgt dat we dit \Nuitgebreid kunnen exploiteren. Dialogue: 0,0:11:23.68,0:11:26.71,Default,,0000,0000,0000,,Wij hebben jaren en hopelijk decennia Dialogue: 0,0:11:26.71,0:11:29.40,Default,,0000,0000,0000,,om ons voor te bereiden \Nen het te voorkomen. Dialogue: 0,0:11:29.40,0:11:32.69,Default,,0000,0000,0000,,De eerste die iets verschrikkelijks \Nzal proberen -- en die komt er -- Dialogue: 0,0:11:32.69,0:11:34.78,Default,,0000,0000,0000,,is misschien nog niet eens geboren. Dialogue: 0,0:11:34.94,0:11:38.31,Default,,0000,0000,0000,,Dit moet een inspanning zijn \Nvan de hele samenleving Dialogue: 0,0:11:38.31,0:11:41.30,Default,,0000,0000,0000,,en iedereen moet er aan deelnemen, Dialogue: 0,0:11:41.30,0:11:45.48,Default,,0000,0000,0000,,omdat we aan een kleine groep \Ndeskundigen niet kunnen vragen Dialogue: 0,0:11:45.48,0:11:48.14,Default,,0000,0000,0000,,verantwoordelijk te zijn \Nvoor zowel het inperken Dialogue: 0,0:11:48.14,0:11:50.67,Default,,0000,0000,0000,,als het benutten \Nvan de synthetische biologie. Dialogue: 0,0:11:50.67,0:11:53.73,Default,,0000,0000,0000,,Dat probeerden we al \Nmet het financiële systeem Dialogue: 0,0:11:53.73,0:11:57.10,Default,,0000,0000,0000,,en onze verantwoordelijken \Nwerden massaal corrupt Dialogue: 0,0:11:57.10,0:11:59.47,Default,,0000,0000,0000,,toen ze ontdekten\Nhoe ze dingen af konden raffelen Dialogue: 0,0:11:59.47,0:12:02.60,Default,,0000,0000,0000,,en enorme risico’s namen\Nten koste van ons. Dialogue: 0,0:12:02.60,0:12:04.56,Default,,0000,0000,0000,,Ze privatiseerden de winsten, Dialogue: 0,0:12:04.56,0:12:06.64,Default,,0000,0000,0000,,werden schandalig rijk Dialogue: 0,0:12:06.64,0:12:09.73,Default,,0000,0000,0000,,en zadelden de rest op\Nmet een schuld van 22 biljoen dollar. Dialogue: 0,0:12:10.69,0:12:12.19,Default,,0000,0000,0000,,En meer recent -- Dialogue: 0,0:12:12.21,0:12:14.13,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:12:14.13,0:12:15.88,Default,,0000,0000,0000,,Hebben jullie een bedankje gekregen? Dialogue: 0,0:12:15.88,0:12:18.22,Default,,0000,0000,0000,,Ik wacht nog steeds op het mijne. Dialogue: 0,0:12:18.22,0:12:21.22,Default,,0000,0000,0000,,Ik dacht dat ze het te druk hadden \Nom dankbaar te zijn. Dialogue: 0,0:12:21.22,0:12:23.24,Default,,0000,0000,0000,,En meer recent Dialogue: 0,0:12:24.21,0:12:27.26,Default,,0000,0000,0000,,werd plots online privacy \Neen groot probleem, Dialogue: 0,0:12:27.26,0:12:29.44,Default,,0000,0000,0000,,dat we eigenlijk uitbesteedden. Dialogue: 0,0:12:29.44,0:12:30.85,Default,,0000,0000,0000,,Nogmaals: Dialogue: 0,0:12:30.85,0:12:33.31,Default,,0000,0000,0000,,geprivatiseerde winsten, \Ngesocialiseerde verliezen. Dialogue: 0,0:12:33.31,0:12:35.82,Default,,0000,0000,0000,,Is er nog iemand \Ndie daar niet goed van wordt? Dialogue: 0,0:12:35.82,0:12:39.15,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:12:40.18,0:12:43.68,Default,,0000,0000,0000,,We hebben behoefte \Naan een meer inclusieve manier Dialogue: 0,0:12:43.68,0:12:46.20,Default,,0000,0000,0000,,om onze welvaart veilig te stellen, Dialogue: 0,0:12:46.20,0:12:47.03,Default,,0000,0000,0000,,onze privacy Dialogue: 0,0:12:47.03,0:12:49.09,Default,,0000,0000,0000,,en binnenkort ook ons leven. Dialogue: 0,0:12:49.09,0:12:51.71,Default,,0000,0000,0000,,Hoe kunnen we dit allemaal doen? Dialogue: 0,0:12:51.71,0:12:54.43,Default,,0000,0000,0000,,Als onze lichamen \Nvechten tegen ziekteverwekkers Dialogue: 0,0:12:54.43,0:12:56.86,Default,,0000,0000,0000,,gebruiken ze ingenieuze immuunsystemen, Dialogue: 0,0:12:56.86,0:12:58.76,Default,,0000,0000,0000,,die zeer complex en gelaagd zijn. Dialogue: 0,0:12:58.76,0:13:01.64,Default,,0000,0000,0000,,Waarom zou dat niet kunnen \Nmet ons hele verdomde ecosysteem? Dialogue: 0,0:13:01.64,0:13:05.38,Default,,0000,0000,0000,,Een jaar TED-talks kan opgaan \Naan die eerste kritische laag. Dialogue: 0,0:13:05.38,0:13:09.18,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn slechts een paar \Nvan de vele goede ideeën. Dialogue: 0,0:13:09.18,0:13:11.23,Default,,0000,0000,0000,,Intensief onderzoek- en ontwikkelingswerk Dialogue: 0,0:13:11.23,0:13:16.29,Default,,0000,0000,0000,,kan de zeer primitieve \Nziekteverwekkersensoren van vandaag Dialogue: 0,0:13:16.29,0:13:18.98,Default,,0000,0000,0000,,beter en goedkoper maken Dialogue: 0,0:13:18.98,0:13:22.24,Default,,0000,0000,0000,,zodat ze snel intelligent\Nen genetwerkt worden Dialogue: 0,0:13:22.24,0:13:26.64,Default,,0000,0000,0000,,en ze geleidelijk zo wijdverbreid worden\Nals rookmelders of smartphones. Dialogue: 0,0:13:26.64,0:13:28.67,Default,,0000,0000,0000,,Hieraan verwant: Dialogue: 0,0:13:28.67,0:13:31.37,Default,,0000,0000,0000,,vaccins hebben allerlei problemen Dialogue: 0,0:13:31.37,0:13:34.18,Default,,0000,0000,0000,,qua productie en distributie. Dialogue: 0,0:13:34.18,0:13:37.24,Default,,0000,0000,0000,,Eenmaal klaar kunnen ze \Nniet meer aangepast worden Dialogue: 0,0:13:37.24,0:13:38.98,Default,,0000,0000,0000,,aan nieuwe bedreigingen of mutaties. Dialogue: 0,0:13:38.98,0:13:41.93,Default,,0000,0000,0000,,We hebben een flexibel \Nsysteem van bioproductie nodig Dialogue: 0,0:13:41.93,0:13:45.83,Default,,0000,0000,0000,,dat zich uitstrekt tot in elke apotheek \Nen misschien zelfs tot in onze huizen. Dialogue: 0,0:13:45.83,0:13:49.62,Default,,0000,0000,0000,,Printer-technologie voor vaccins \Nen geneesmiddelen is binnen handbereik Dialogue: 0,0:13:49.62,0:13:51.66,Default,,0000,0000,0000,,als we het de prioriteit geven. Dialogue: 0,0:13:51.66,0:13:53.71,Default,,0000,0000,0000,,Vervolgens geestelijke gezondheid. Dialogue: 0,0:13:53.71,0:13:56.54,Default,,0000,0000,0000,,Veel mensen die een suïcidale \Nmassamoord plegen, Dialogue: 0,0:13:56.54,0:14:01.18,Default,,0000,0000,0000,,lijden aan een verlammende, \Ntherapieresistente depressie of PTSD. Dialogue: 0,0:14:01.18,0:14:05.18,Default,,0000,0000,0000,,We hebben hiervoor nobele onderzoekers \Nzoals Rick Doblin nodig, Dialogue: 0,0:14:05.18,0:14:09.10,Default,,0000,0000,0000,,maar ook de veel talrijkere \Nzelfzuchtige klootzakken Dialogue: 0,0:14:09.10,0:14:10.86,Default,,0000,0000,0000,,moeten zich gaan realiseren Dialogue: 0,0:14:11.47,0:14:15.34,Default,,0000,0000,0000,,dat acuut lijden ons binnenkort\Nallemaal zal bedreigen, Dialogue: 0,0:14:15.34,0:14:17.02,Default,,0000,0000,0000,,niet alleen de getroffenen. Dialogue: 0,0:14:17.09,0:14:20.44,Default,,0000,0000,0000,,Die klootzakken zullen \Nsamen met ons en Al Capone Dialogue: 0,0:14:20.44,0:14:22.82,Default,,0000,0000,0000,,gaan strijden tegen deze aandoening. Dialogue: 0,0:14:23.26,0:14:28.86,Default,,0000,0000,0000,,Ten derde kan en moet ieder van ons \Neen witte bloedcel zijn Dialogue: 0,0:14:28.86,0:14:30.90,Default,,0000,0000,0000,,in dit immuunsysteem. Dialogue: 0,0:14:31.12,0:14:34.60,Default,,0000,0000,0000,,Suïcidale massamoordenaars \Nmogen dan verachtelijk zijn, ja, Dialogue: 0,0:14:34.60,0:14:38.84,Default,,0000,0000,0000,,maar het zijn ook vreselijk \Ngebroken en trieste mensen Dialogue: 0,0:14:38.84,0:14:41.23,Default,,0000,0000,0000,,en wij moeten allemaal doen wat we kunnen Dialogue: 0,0:14:41.23,0:14:43.80,Default,,0000,0000,0000,,om ervoor te zorgen \Ndat niemand onbemind blijft. Dialogue: 0,0:14:44.57,0:14:49.26,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:14:49.51,0:14:51.97,Default,,0000,0000,0000,,Vervolgens moeten we \Nhet gevecht tegen deze gevaren Dialogue: 0,0:14:51.97,0:14:54.94,Default,,0000,0000,0000,,tot kern van de discipline \Nvan de synthetische biologie maken. Dialogue: 0,0:14:54.94,0:14:57.18,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn bedrijven die beweren Dialogue: 0,0:14:57.18,0:15:00.23,Default,,0000,0000,0000,,dat hun ingenieurs 20% van hun tijd Dialogue: 0,0:15:00.23,0:15:01.61,Default,,0000,0000,0000,,doen wat ze willen. Dialogue: 0,0:15:01.61,0:15:05.47,Default,,0000,0000,0000,,Wat als degenen die bio-ingenieurs inhuren\Nen degenen die ze zelf worden, Dialogue: 0,0:15:05.47,0:15:07.06,Default,,0000,0000,0000,,20% van hun tijd zouden besteden Dialogue: 0,0:15:07.06,0:15:10.43,Default,,0000,0000,0000,,aan de verdediging \Nvan het algemeen belang? Dialogue: 0,0:15:11.40,0:15:12.77,Default,,0000,0000,0000,,Geen slecht idee, toch? Dialogue: 0,0:15:12.79,0:15:13.84,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:15:13.84,0:15:16.52,Default,,0000,0000,0000,,Dan tot slot: dit zal niet leuk zijn. Dialogue: 0,0:15:16.52,0:15:20.38,Default,,0000,0000,0000,,Maar we moeten onze gedachten laten gaan \Nnaar een aantal zeer duistere plaatsen, Dialogue: 0,0:15:20.38,0:15:24.01,Default,,0000,0000,0000,,en bedankt dat ik jullie daar deze avond \Neven in rond mocht leiden. Dialogue: 0,0:15:24.01,0:15:26.30,Default,,0000,0000,0000,,We overleefden de Koude Oorlog Dialogue: 0,0:15:26.30,0:15:30.72,Default,,0000,0000,0000,,omdat ieder van ons het gevaar \Nbegreep en respecteerde, Dialogue: 0,0:15:30.72,0:15:35.48,Default,,0000,0000,0000,,deels omdat we elkaar al tientallen jaren\Nangstaanjagende spookverhalen vertelden Dialogue: 0,0:15:35.48,0:15:37.42,Default,,0000,0000,0000,,met namen als ‘Dr. Strangelove’ Dialogue: 0,0:15:37.42,0:15:39.14,Default,,0000,0000,0000,,en ‘War Games’. Dialogue: 0,0:15:39.14,0:15:41.47,Default,,0000,0000,0000,,Dit is geen tijd om kalm te blijven. Dialogue: 0,0:15:41.47,0:15:44.71,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een van die zeldzame momenten \Nwaarop het zeer productief is Dialogue: 0,0:15:44.71,0:15:47.48,Default,,0000,0000,0000,,om doodsbenauwd te zijn, Dialogue: 0,0:15:47.50,0:15:50.19,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:15:50.19,0:15:52.25,Default,,0000,0000,0000,,om wat spookverhalen te verzinnen Dialogue: 0,0:15:52.25,0:15:57.28,Default,,0000,0000,0000,,en onze angst als brandstof te gebruiken \Nom dit gevaar te bestrijden. Dialogue: 0,0:15:57.69,0:16:01.64,Default,,0000,0000,0000,,Omdat al deze verschrikkelijke \Nscenario's die ik heb afgeschilderd Dialogue: 0,0:16:01.64,0:16:03.76,Default,,0000,0000,0000,,niet onontkoombaar zijn. Dialogue: 0,0:16:04.11,0:16:05.53,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn optioneel. Dialogue: 0,0:16:05.84,0:16:09.62,Default,,0000,0000,0000,,Het gevaar is nog wat veraf. Dialogue: 0,0:16:10.16,0:16:12.77,Default,,0000,0000,0000,,Dat betekent dat het ons \Nalleen maar zal overkomen Dialogue: 0,0:16:12.77,0:16:15.22,Default,,0000,0000,0000,,als we het toelaten. Dialogue: 0,0:16:15.84,0:16:17.09,Default,,0000,0000,0000,,Laten we dat niet doen. Dialogue: 0,0:16:17.09,0:16:18.88,Default,,0000,0000,0000,,Hartelijk dank voor het luisteren. Dialogue: 0,0:16:18.91,0:16:23.46,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)