WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:03.000 Bu bebeğe bakmanızı istiyorum. 00:00:03.000 --> 00:00:06.000 Hemen ilginizi çeken onun gözleri 00:00:06.000 --> 00:00:09.000 ve dokunmayı sevdiğiniz cildidir. 00:00:09.000 --> 00:00:12.000 Ama bugün size göremediğiniz bir şeyden, 00:00:12.000 --> 00:00:15.000 onun minicik beyninde neler olup bittiğinden, söz edeceğim. 00:00:16.000 --> 00:00:18.000 Nörolojinin modern araçları 00:00:18.000 --> 00:00:21.000 orada olup bitenlerin roket biliminden 00:00:21.000 --> 00:00:24.000 aşağı kalır yanı olmadığını gösteriyor. 00:00:24.000 --> 00:00:26.000 Ve öğrendiğimiz şeyler 00:00:26.000 --> 00:00:28.000 yazar ve şairlerin 00:00:28.000 --> 00:00:31.000 "ilahi açıklık" olarak tanımladığı 00:00:31.000 --> 00:00:34.000 çocuk aklına biraz ışık 00:00:34.000 --> 00:00:36.000 tutacaktır. NOTE Paragraph 00:00:36.000 --> 00:00:38.000 Bu gördüğümüz 00:00:38.000 --> 00:00:40.000 Hindistanlı bir anne, 00:00:40.000 --> 00:00:42.000 ve o, yeni keşfedilen 00:00:42.000 --> 00:00:44.000 bir dil olan Koroca konuşuyor. 00:00:44.000 --> 00:00:46.000 Ve o, bebeğine konuşuyor. 00:00:46.000 --> 00:00:48.000 Bu anne -- 00:00:48.000 --> 00:00:51.000 ve dünyada Koroca konuşan 800 insan -- 00:00:51.000 --> 00:00:54.000 biliyor ki, dili muhafaza etmek için 00:00:54.000 --> 00:00:57.000 onu bebeklerine konuşmalıdırlar. 00:00:57.000 --> 00:01:00.000 Ve burada kritik bir bilmece vardır. 00:01:00.000 --> 00:01:02.000 Neden bir dili size ve bana, 00:01:02.000 --> 00:01:05.000 yetişkinlere, konuşarak muhafaza edemiyoruz? 00:01:05.000 --> 00:01:08.000 Sebebi, beyninizle ilgili. 00:01:08.000 --> 00:01:10.000 Burada gördüğümüz 00:01:10.000 --> 00:01:13.000 dilin bir kritik öğrenme süreci olduğudur. 00:01:13.000 --> 00:01:16.000 Bu slaytı okumanın yolu, yatay eksenden yaşınıza bakmaktır. 00:01:16.000 --> 00:01:19.000 (Gülüşmeler) 00:01:19.000 --> 00:01:21.000 Dikeyde ise ikinci bir dil 00:01:21.000 --> 00:01:23.000 edinme başarınızı göreceksiniz. 00:01:23.000 --> 00:01:25.000 Bebekler ve çocuklar dahidir, 00:01:25.000 --> 00:01:27.000 yedi yaşına kadar, 00:01:27.000 --> 00:01:30.000 sonrasında sistematik bir düşüş var. 00:01:30.000 --> 00:01:32.000 Ergenlikten sonra, önemsiz oluyor. 00:01:32.000 --> 00:01:35.000 Hiçbir biliminsanı bu eğriye itiraz etmiyor, 00:01:35.000 --> 00:01:37.000 fakat tüm dünyada laboratuvarlar 00:01:37.000 --> 00:01:40.000 neden bu şekilde olduğunu anlamaya çalışıyor. NOTE Paragraph 00:01:40.000 --> 00:01:42.000 Laboratuvarımdaki çalışma 00:01:42.000 --> 00:01:44.000 gelişmenin ilk kritik dönemine odaklıdır -- 00:01:44.000 --> 00:01:46.000 bu dönem bebeklerin hangi seslerin 00:01:46.000 --> 00:01:49.000 kendi dilllerinde kullanıldığıyla ilgili uzmanlaşmaya çalıştığı dönemdir. 00:01:49.000 --> 00:01:52.000 Seslerin nasıl öğrenildiğini çalışarak, 00:01:52.000 --> 00:01:54.000 dilin geri kalanı için ve belki de 00:01:54.000 --> 00:01:57.000 çocukluktaki sosyal, duygusal ve kavramsal gelişim 00:01:57.000 --> 00:01:59.000 dönemleri için bir model 00:01:59.000 --> 00:02:01.000 oluşturabileceğimizi düşünüyoruz. 00:02:01.000 --> 00:02:03.000 Tüm dünyada kullandığımız bir teknikle 00:02:03.000 --> 00:02:05.000 bebekler ve her dilden sesler üzerinde 00:02:05.000 --> 00:02:07.000 çalışmalar yapıyoruz. 00:02:07.000 --> 00:02:09.000 Bebek ebeveynin kucağında oturur, 00:02:09.000 --> 00:02:11.000 ve onları ses değişince başlarını döndürmeleri için eğitiriz -- 00:02:11.000 --> 00:02:13.000 "aa"'dan "ee"ye geçiş gibi --. 00:02:13.000 --> 00:02:15.000 Bunu zamanında yaparlarsa, 00:02:15.000 --> 00:02:17.000 kara kutu ışıldar 00:02:17.000 --> 00:02:19.000 ve bir panda davul çalar. 00:02:19.000 --> 00:02:21.000 Altı aylık bir bebek buna tapıyor. NOTE Paragraph 00:02:21.000 --> 00:02:23.000 Ne öğrendik? 00:02:23.000 --> 00:02:25.000 Tüm dünyadaki bebekler, 00:02:25.000 --> 00:02:27.000 benim tanımıma göre 00:02:27.000 --> 00:02:29.000 dünya vatandaşıdır; 00:02:29.000 --> 00:02:32.000 hangi ülkede denesek, hangi dili kullansak da 00:02:32.000 --> 00:02:35.000 tüm dillerdeki tüm sesleri ayırt edebiliyorlar. 00:02:35.000 --> 00:02:38.000 Ve bu harikadır çünkü siz ve ben bunu yapamayız. 00:02:38.000 --> 00:02:40.000 Biz kültüre bağlı dinleyicileriz. 00:02:40.000 --> 00:02:42.000 Kendi dilimizdeki sesleri ayırt edebiliriz ama 00:02:42.000 --> 00:02:44.000 yabancı dillerdekini edemeyiz. 00:02:44.000 --> 00:02:46.000 Akla şu soru gelir: 00:02:46.000 --> 00:02:48.000 dünya vatandaşları ne zaman 00:02:48.000 --> 00:02:51.000 bizim gibi dile bağlı dinleyicilere dönüşüyorlar? 00:02:51.000 --> 00:02:54.000 Ve cevap: ilk doğumgünlerinden önce. 00:02:54.000 --> 00:02:57.000 Burada, Tokyo ve Birleşik Devletler, Seattle'da 00:02:57.000 --> 00:02:59.000 test edilen bebeklerin baş döndürme testi 00:02:59.000 --> 00:03:01.000 performansları var, 00:03:01.000 --> 00:03:03.000 "ra" ve "la" gibi İngilizce'de önemli 00:03:03.000 --> 00:03:06.000 ama Japoncada önemsiz sesleri dinlediler. 00:03:06.000 --> 00:03:09.000 Altı aydan sekiz aya kadar bebekler tamamen eşit. 00:03:09.000 --> 00:03:12.000 İki ay sonra inanılmaz bir şey oluyor. 00:03:12.000 --> 00:03:14.000 Birleşik Devletler'deki bebekler çok iyiye giderken, 00:03:14.000 --> 00:03:16.000 Japonya'daki bebekler kötüye gidiyor, 00:03:16.000 --> 00:03:18.000 fakat her iki gruptaki bebekler 00:03:18.000 --> 00:03:21.000 tam da öğrenecekleri dile hazırlanıyorlar. NOTE Paragraph 00:03:21.000 --> 00:03:24.000 Ve soru şudur, bu iki aylık 00:03:24.000 --> 00:03:26.000 kritik dönemde ne oluyor? 00:03:26.000 --> 00:03:28.000 Bu sesin gelişim dönemidir, 00:03:28.000 --> 00:03:30.000 fakat orada olanlar ne? 00:03:30.000 --> 00:03:32.000 Olup biten iki şey var. 00:03:32.000 --> 00:03:35.000 İlki bebekler bizi dikkatlice dinliyor, 00:03:35.000 --> 00:03:38.000 ve bizi dinledikçe istatistik tutuyorlar -- 00:03:38.000 --> 00:03:40.000 istatistik tutuyorlar. 00:03:40.000 --> 00:03:43.000 İki annenin çocuklarla konuşurken kullandığımız 00:03:43.000 --> 00:03:46.000 evrensel dil olan "annece" konuşmalarını dinleyin, 00:03:46.000 --> 00:03:49.000 önce İngilizce sonra Japonca. NOTE Paragraph 00:03:49.000 --> 00:03:52.000 (Video) İngiliz Anne: Ah, o büyük mavi gözlerini seviyorum -- 00:03:52.000 --> 00:03:55.000 çok hoş ve güzel. NOTE Paragraph 00:03:56.000 --> 00:04:02.000 Japon Anne: [Japonca] NOTE Paragraph 00:04:02.000 --> 00:04:04.000 Patricia Kuhl: Konuşmanın üretildiği sırada, 00:04:04.000 --> 00:04:06.000 çocuklar dinlerken, 00:04:06.000 --> 00:04:08.000 yaptıkları şey duydukları dil hakkında 00:04:08.000 --> 00:04:11.000 istatistikler toplamaktır. 00:04:11.000 --> 00:04:14.000 Ve dağılımlar gelişir. 00:04:14.000 --> 00:04:16.000 Öğrendiğimiz şey 00:04:16.000 --> 00:04:19.000 bebeklerin istatistiğe duyarlı olduğudur, 00:04:19.000 --> 00:04:22.000 ve Japonca ile İngilizce'nin istatistikleri çok farklıdır. 00:04:22.000 --> 00:04:25.000 Dağılıma göre İngilizce'de 00:04:25.000 --> 00:04:27.000 çok R ve L harfi var. 00:04:27.000 --> 00:04:29.000 Ve Japonca'nın dağılımı ise tamamen farklı, 00:04:29.000 --> 00:04:32.000 Japonca R olarak bilinen 00:04:32.000 --> 00:04:35.000 birtakım ara sesler var. 00:04:35.000 --> 00:04:37.000 Bebekler 00:04:37.000 --> 00:04:39.000 dilin istatistiklerini emiyor 00:04:39.000 --> 00:04:41.000 ve bu onların beynini değiştiriyor; 00:04:41.000 --> 00:04:43.000 onları dünya vatandaşlığından ayırıp 00:04:43.000 --> 00:04:46.000 bizim gibi kültür bağımlı dinleyiciler yapıyor. 00:04:46.000 --> 00:04:48.000 Fakat biz yetişkinler 00:04:48.000 --> 00:04:50.000 artık bu istatistikleri tutmuyoruz. 00:04:50.000 --> 00:04:53.000 Bizi yöneten, belleğimizdeki gelişim çağında 00:04:53.000 --> 00:04:56.000 oluşturulan sembollerdir. NOTE Paragraph 00:04:56.000 --> 00:04:58.000 Burada gördüğümüz 00:04:58.000 --> 00:05:01.000 kritik dönemin ne hakkında olduğuna dair modellerimizi değiştiriyor. 00:05:01.000 --> 00:05:04.000 Matematiksel bir açıdan bakarsak, 00:05:04.000 --> 00:05:07.000 dağılımlar dengelendiği zaman dilin öğrenilmesi 00:05:07.000 --> 00:05:09.000 yavaşlamaya başlar. 00:05:09.000 --> 00:05:12.000 Bu durum çift dili olanlarla ilgili birçok soruyu akla getiriyor. 00:05:12.000 --> 00:05:16.000 Çift dili olan insanlar, zihinlerinde iki farklı istatistik seti tutmalı 00:05:16.000 --> 00:05:19.000 ve kimle konuştuklarına bağlı olarak 00:05:19.000 --> 00:05:21.000 bunlar arasında geçiş yapmalılar. NOTE Paragraph 00:05:21.000 --> 00:05:23.000 Kendimize sorduk, 00:05:23.000 --> 00:05:26.000 bebekler yepyeni bir dil için istatistik tutabilir mi? 00:05:26.000 --> 00:05:28.000 Ve bunu, daha önce hiç ikinci bir dil duymamış 00:05:28.000 --> 00:05:30.000 Amerikan bebeklere kritik dönemlerinde 00:05:30.000 --> 00:05:33.000 ilk defa Çince dinleterek denedik. 00:05:33.000 --> 00:05:35.000 Taipei ve Seattle'da tek dillilere Çince 00:05:35.000 --> 00:05:38.000 dinlettiğimiz zaman, aynı düzeni 00:05:38.000 --> 00:05:40.000 gösterdiklerini biliyorduk. 00:05:40.000 --> 00:05:42.000 Altı, sekiz ay boyunca tamamen eşit. 00:05:42.000 --> 00:05:45.000 İki ay sonra, inanılmaz bir şey olur. 00:05:45.000 --> 00:05:48.000 Fakat Tayvanlı bebekler daha iyiye gidiyor, Amerikalılar değil. 00:05:48.000 --> 00:05:51.000 Bu dönemde yaptığımız Amerikalı bebekleri Çince'ye maruz 00:05:51.000 --> 00:05:53.000 bırakmaktı. 00:05:53.000 --> 00:05:56.000 Sanki, Çinli akrabalar bir ay boyunca evinize misafir olmuş da 00:05:56.000 --> 00:05:58.000 12 oturum boyunca 00:05:58.000 --> 00:06:00.000 bebeklerle konuşuyor gibiydi. 00:06:00.000 --> 00:06:02.000 Laboratuvarda nasıl olduğuna bakalım. NOTE Paragraph 00:06:02.000 --> 00:06:24.000 (Video) Çinli Konuşmacı: [Çince] NOTE Paragraph 00:06:24.000 --> 00:06:26.000 PK: Peki o minicik beyinlerine ne yaptık? 00:06:26.000 --> 00:06:29.000 (Gülüşmeler) 00:06:29.000 --> 00:06:31.000 Sadece laboratuvara gelmenin 00:06:31.000 --> 00:06:33.000 Çincenizi geliştirmediğinden emin olmak için 00:06:33.000 --> 00:06:35.000 bir kontrol grubu oluşturmalıydık. 00:06:35.000 --> 00:06:37.000 Ve bir grup bebek gelip İngilizce dinledi. 00:06:37.000 --> 00:06:39.000 Ve grafikten görüyoruz ki 00:06:39.000 --> 00:06:41.000 İngilizce'ye maruz kalmak Çince'yi geliştirmiyor. 00:06:41.000 --> 00:06:43.000 Fakat 12 oturum boyunca Çince'ye 00:06:43.000 --> 00:06:45.000 maruz kalan bebeklere ne olduğuna bakalım. 00:06:45.000 --> 00:06:47.000 Tıpkı Tayvan'da on buçuk ay boyunca 00:06:47.000 --> 00:06:50.000 dinleyen bebekler kadar iyiydi. 00:06:50.000 --> 00:06:52.000 Bebeklerin yeni bir dil 00:06:52.000 --> 00:06:54.000 ile ilgili istatistik tuttuğunu gösteriyor. 00:06:54.000 --> 00:06:58.000 Önlerine ne koyarsanız, onunla ilgili istatistik tutacaklardır. NOTE Paragraph 00:06:58.000 --> 00:07:00.000 Fakat bu öğrenme egzersizlerinde 00:07:00.000 --> 00:07:02.000 insanların ne rol 00:07:02.000 --> 00:07:04.000 oynadığını merak ettik. 00:07:04.000 --> 00:07:06.000 Bu yüzden bir grup daha oluşturduk 00:07:06.000 --> 00:07:09.000 onlar da 12 oturum boyunca aynı dozu aldılar 00:07:09.000 --> 00:07:11.000 fakat televizyondan 00:07:11.000 --> 00:07:14.000 ve diğer bir grup bebek sadece ses olarak dinledi 00:07:14.000 --> 00:07:16.000 ve ekrandaki bir ayıcığa baktı. 00:07:16.000 --> 00:07:19.000 Ne yaptık beyinlerine? 00:07:19.000 --> 00:07:22.000 Buradaki sadece sesin sonucu -- 00:07:22.000 --> 00:07:24.000 hiç öğrenme yok -- 00:07:24.000 --> 00:07:27.000 ve video sonucu -- 00:07:27.000 --> 00:07:29.000 hiç öğrenme yok. 00:07:29.000 --> 00:07:31.000 Bebeklerin istatistik 00:07:31.000 --> 00:07:33.000 tutması için karşıda bir insan olmalı. 00:07:33.000 --> 00:07:35.000 Sosyal beyin bebeklerin 00:07:35.000 --> 00:07:37.000 ne zaman istatistik tutacaklarını kontrol ediyor. NOTE Paragraph 00:07:37.000 --> 00:07:39.000 Bebeklerin karşısında, insan 00:07:39.000 --> 00:07:41.000 yerine televizyon olunca 00:07:41.000 --> 00:07:43.000 beyinlerinde ne olduğunu öğrenmek için 00:07:43.000 --> 00:07:45.000 onların beynine girmeyi istedik. 00:07:45.000 --> 00:07:47.000 Şükürler olsun ki, yeni bir makinemiz var, 00:07:47.000 --> 00:07:49.000 manyetoensefalografi (MEG), 00:07:49.000 --> 00:07:51.000 bunu yapmamızı sağlıyor. 00:07:51.000 --> 00:07:53.000 Mars'tan gelmiş bir saç kurutucu gibi. 00:07:53.000 --> 00:07:55.000 Fakat tamamen güvenli, 00:07:55.000 --> 00:07:58.000 tamamen zararsız ve sessiz. 00:07:58.000 --> 00:08:00.000 Çalışmamızı yaparken, 00:08:00.000 --> 00:08:02.000 değişen manyetik alanları 00:08:02.000 --> 00:08:04.000 yakalamak için 306 SQUID 00:08:04.000 --> 00:08:06.000 (Süper İletken 00:08:06.000 --> 00:08:08.000 Kuantum Girişim Cihazı) 00:08:08.000 --> 00:08:10.000 kullanarak uzaysal ve milisaniyelik 00:08:10.000 --> 00:08:12.000 doğruluk bakımından 00:08:12.000 --> 00:08:14.000 milimetrik doğruluğu inceliyoruz. 00:08:14.000 --> 00:08:16.000 Dünyada ilk kez, 00:08:16.000 --> 00:08:18.000 bebekler öğrenirken 00:08:18.000 --> 00:08:20.000 MEG cihazıyla 00:08:20.000 --> 00:08:22.000 onları kaydettik. NOTE Paragraph 00:08:22.000 --> 00:08:24.000 Bu küçük Emma. 00:08:24.000 --> 00:08:26.000 Altı aylık. 00:08:26.000 --> 00:08:28.000 Kulağındaki kulaklıklardan 00:08:28.000 --> 00:08:31.000 çeşitli dilleri dinliyor 00:08:31.000 --> 00:08:33.000 Görüyorsunuz ki, hareket edebiliyor. 00:08:33.000 --> 00:08:35.000 Başlıktaki ufak topaklarla 00:08:35.000 --> 00:08:37.000 onun başını takip ediyoruz, 00:08:37.000 --> 00:08:40.000 kısıtlanmadan, özgürce hareket edebiliyor. 00:08:40.000 --> 00:08:42.000 Bu teknik bir zoru başarmadır. 00:08:42.000 --> 00:08:44.000 Ne görüyoruz? 00:08:44.000 --> 00:08:46.000 Bebek beynini görüyoruz. 00:08:46.000 --> 00:08:49.000 Bebek kendi dilinde bir sözcük duyunca 00:08:49.000 --> 00:08:51.000 işitsel alanlar aydınlanır, 00:08:51.000 --> 00:08:53.000 ve hemen ardından beynin diğer alanlarıyla 00:08:53.000 --> 00:08:56.000 koordine olmasını sağlayan uyumluluk ve 00:08:56.000 --> 00:08:58.000 beynin bir tarafının diğerlerini aktifleştirmesini sağlayan 00:08:58.000 --> 00:09:00.000 nedensellik, 00:09:00.000 --> 00:09:03.000 ile ilgili olduğunu düşündüğümüz alanlar aydınlanır. NOTE Paragraph 00:09:03.000 --> 00:09:05.000 Çocukların 00:09:05.000 --> 00:09:08.000 zihin gelişimi ile ilgili bilgilerin 00:09:08.000 --> 00:09:11.000 muhteşem ve altın çağına giriyoruz. 00:09:11.000 --> 00:09:13.000 Çocukların beynini, 00:09:13.000 --> 00:09:15.000 bir duyguyu deneyimlediklerinde, 00:09:15.000 --> 00:09:17.000 okuma ve konuşmayı öğrendiklerinde, 00:09:17.000 --> 00:09:19.000 bir matematik problemini çözdüklerinde 00:09:19.000 --> 00:09:21.000 bir fikirleri olduğunda görebileceğiz. 00:09:21.000 --> 00:09:24.000 Ve öğrenmede güçlük çeken çocuklar için beyin ile ilgili 00:09:24.000 --> 00:09:27.000 müdahalelerde bulunabileceğiz. 00:09:27.000 --> 00:09:30.000 Tıpkı şair ve yazarların anlattığı gibi, 00:09:30.000 --> 00:09:32.000 sanırım çocuk zihninin 00:09:32.000 --> 00:09:34.000 harikulade açıklığını, 00:09:34.000 --> 00:09:36.000 mutlak ve tam açıklığını, 00:09:36.000 --> 00:09:39.000 görebileceğiz. 00:09:39.000 --> 00:09:41.000 Çocukların beynini incelerken, 00:09:41.000 --> 00:09:43.000 insan olmanın ne demek olduğuna dair 00:09:43.000 --> 00:09:45.000 derin gerçekleri keşfedecek, 00:09:45.000 --> 00:09:47.000 ve bu süreçte, 00:09:47.000 --> 00:09:49.000 belki kendi zihnimizi de tüm hayat boyunca 00:09:49.000 --> 00:09:51.000 öğrenmeye açık tutabiliriz. NOTE Paragraph 00:09:51.000 --> 00:09:53.000 Teşekkürler. NOTE Paragraph 00:09:53.000 --> 00:09:56.000 (Alkış)