WEBVTT

00:00:00.303 --> 00:00:04.941
Hôm nay, tôi sẽ chia sẻ với các bạn 
về toán học tình yêu.

00:00:04.941 --> 00:00:06.681
Tôi nghĩ chúng ta đều đồng ý

00:00:06.681 --> 00:00:09.469
rằng các nhà toán học 
là những người

00:00:09.469 --> 00:00:12.257
nổi tiếng xuất sắc 
trong việc tìm kiếm tình yêu.

00:00:12.257 --> 00:00:15.045
Nhưng không phải chỉ vì
tính cách rạng ngời,

00:00:15.045 --> 00:00:19.544
kỹ năng giao tiếp tốt 
và sở hữu các hộp bút tuyệt đẹp.

00:00:19.544 --> 00:00:24.070
Mà còn bởi vì chúng tôi 
đã bỏ rất nhiều công sức

00:00:24.070 --> 00:00:26.462
vào bài toán tìm kiếm
một nửa hoàn hảo.

NOTE Paragraph

00:00:26.462 --> 00:00:29.875
Bài luận yêu thích của tôi 
trong chủ đề ấy, mang tên,

00:00:29.875 --> 00:00:33.371
"Tại sao tôi không có bạn gái?" --
(Tiếng cười) --

00:00:33.371 --> 00:00:37.091
Peter Backus tìm cách tính cơ hội
tìm được tình yêu.

00:00:37.091 --> 00:00:39.457
Peter không phải là một người
đàn ông quá tham lam

00:00:39.457 --> 00:00:41.952
Trong số những phụ nữ Anh Quốc 
chưa có người yêu,

00:00:41.952 --> 00:00:44.955
tất cả những gì Peter tìm kiếm
là sống gần anh ấy,

00:00:44.955 --> 00:00:46.856
có độ tuổi thích hợp,

00:00:46.856 --> 00:00:49.666
có bằng đại học,

00:00:49.666 --> 00:00:51.824
có thể hòa hợp với anh,

00:00:51.824 --> 00:00:56.530
hấp dẫn và thấy Peter hấp dẫn.

00:00:56.530 --> 00:00:59.441
(tiếng cười)

00:00:59.441 --> 00:01:05.241
Ước tính rằng có khoảng 
26 người trên toàn nước Anh.

00:01:05.241 --> 00:01:07.602
Không khả quan cho lắm,
đúng không Peter?

00:01:07.602 --> 00:01:09.469
Hãy đưa vấn đề 
này vào thực tiễn,

00:01:09.469 --> 00:01:12.574
xác suất thấp hơn khoảng 400 lần so với
các ước tính tốt nhất

00:01:12.574 --> 00:01:16.799
về việc có bao nhiêu nền văn minh
khác tồn tại ngoài Trái Đất.

00:01:16.799 --> 00:01:21.676
Kết quả cho Peter: 
cơ hội 1 trên 285.000

00:01:21.676 --> 00:01:23.902
gặp được 1 trong 26 
người phụ nữ này.

00:01:23.902 --> 00:01:25.288
tại một đêm tiệc tùng.

00:01:25.288 --> 00:01:27.491
Tôi nghĩ rằng đó là lý do
các nhà toán học

00:01:27.491 --> 00:01:30.915
không thèm bận tâm đến
tiệc đêm nữa.

NOTE Paragraph

00:01:30.915 --> 00:01:32.644
Vấn đề là cá nhân tôi

00:01:32.644 --> 00:01:35.373
không có cách nhìn bi quan như thế.

00:01:35.373 --> 00:01:37.602
Bởi vì, cũng như các bạn, tôi biết rằng,

00:01:37.602 --> 00:01:40.194
tình yêu không thật sự 
vận hành như thế.

00:01:40.194 --> 00:01:45.304
Cảm xúc con người không hề có thứ tự
ngay ngắn, hợp lý và dễ đoán.

00:01:45.304 --> 00:01:47.711
Nhưng tôi cũng biết rằng 
nó không có nghĩa là

00:01:47.711 --> 00:01:51.015
toán học hoàn toàn 
không liên quan đến vấn đề này.

00:01:51.015 --> 00:01:54.966
Bởi, tình yêu, như phần lớn cuộc đời, 
là tập hợp các quy luật

00:01:54.966 --> 00:01:59.042
và toán học, suy cho cùng là 
nghiên cứu về quy luật.

00:01:59.042 --> 00:02:03.345
Quy luật từ dự báo thời tiết đến 
biến động của thị trường chứng khoán,

00:02:03.345 --> 00:02:06.750
đến chuyển động của các hành tinh
hoặc sự phát triển của các thành phố.

00:02:06.750 --> 00:02:09.454
Thành thật mà nói,
trong tất cả những điều trên,

00:02:09.454 --> 00:02:12.850
cũng không điều nào có thứ tự chặt chẽ
hoặc có thể dễ dàng dự đoán.

00:02:12.850 --> 00:02:17.877
Tôi tin rằng toán học có ảnh hưởng 
rất lớn và có thể khả năng

00:02:17.877 --> 00:02:21.631
cho ta một cách nhìn 
mới gần như về bất kì điều gì

00:02:21.631 --> 00:02:25.187
ngay cả những điều bí ẩn như tình yêu.

00:02:25.187 --> 00:02:26.675
Và để thuyết phục các bạn

00:02:26.675 --> 00:02:31.236
rằng toán học tuyệt vời, xuất sắc
và liên quan đến thế nào,

00:02:31.236 --> 00:02:39.760
tôi muốn gửi đến các bạn top 3 mẹo
tình yêu đã được toán học kiểm chứng.

NOTE Paragraph

00:02:39.760 --> 00:02:41.939
Mẹo đầu tiên,

00:02:41.939 --> 00:02:46.223
Làm thế nào để nhận được
một cuộc hẹn hò trực tuyến.

00:02:46.223 --> 00:02:50.159
Trang web hẹn hò trực tuyến
yêu thích của tôi là OkCupid,

00:02:50.159 --> 00:02:53.574
trên hết là vì nó được sáng lập
bởi một nhóm các nhà toán học.

00:02:53.574 --> 00:02:55.343
Vì là những nhà toán học,

00:02:55.343 --> 00:02:57.083
họ đã thu thập dữ liệu

00:02:57.083 --> 00:02:59.936
của những người sử dụng
trang web của mình gần một thập kỷ.

00:02:59.936 --> 00:03:02.200
Và họ đã cố gắng tìm kiếm các quy luật

00:03:02.200 --> 00:03:04.067
về cách ta nói về bản thân,

00:03:04.067 --> 00:03:06.184
cách ta giao tiếp với nhau

00:03:06.184 --> 00:03:07.876
trên trang web hẹn hò trực tuyến

00:03:07.876 --> 00:03:10.825
và đưa ra một số
nghiên cứu thật sự thú vị.

00:03:10.825 --> 00:03:12.447
Tôi đặc biệt yêu thich

00:03:12.447 --> 00:03:15.827
kết luận rằng trên một
trang web hẹn hò trực tuyến,

00:03:15.827 --> 00:03:21.672
độ hấp dẫn của bạn không 
nói lên được bạn được ưa thích đến đâu,

00:03:21.679 --> 00:03:25.391
và thật ra, để mọi người nghĩ rằng
bạn xấu xí

00:03:25.391 --> 00:03:28.260
lại có thể là một lợi thế.

00:03:28.260 --> 00:03:30.066
Để tôi chỉ cho bạn cách làm điều này.

00:03:30.066 --> 00:03:34.565
Nhờ vào một mục trên OkCupid,

00:03:34.565 --> 00:03:37.565
bạn được phép chấm độ
hấp dẫn của người khác

00:03:37.565 --> 00:03:40.022
trên thang điểm từ 1 đến 5.

00:03:40.022 --> 00:03:43.362
So sánh số điểm này,
số điểm trung bình

00:03:43.362 --> 00:03:46.216
về số lượng thư mà một số người
chọn lọc nhận được,

00:03:46.216 --> 00:03:47.876
bạn có thể thấy

00:03:47.876 --> 00:03:51.854
liên kết giữa sự hấp dẫn và mến mộ
trên một trang web hẹn hò trực tuyến.

NOTE Paragraph

00:03:51.854 --> 00:03:55.177
Đây là biểu đồ mà nhân viên
của OkCupid đã vẽ ra.

00:03:55.177 --> 00:03:58.230
Nhận xét quan trọng rút ra là,
không phải

00:03:58.230 --> 00:04:01.058
càng hấp dẫn,
thì bạn càng nhận được nhiều thư.

00:04:01.058 --> 00:04:04.932
Câu hỏi đặt ra là 
điều gì làm cho những người ở trên

00:04:04.932 --> 00:04:09.344
được mến mộ hơn
những người bên dưới

00:04:09.344 --> 00:04:12.570
dù họ nhận được số điểm
bằng nhau về độ hấp dẫn?

00:04:12.570 --> 00:04:16.670
Đơn giản là không chỉ 
vẻ bề ngoài mới quan trọng.

00:04:16.670 --> 00:04:19.129
Để tôi minh họa số liệu 
của họ với một ví dụ.

00:04:19.129 --> 00:04:23.597
Lấy một người như
Portia de Rossi làm ví dụ,

00:04:23.597 --> 00:04:27.977
mọi người đều đồng ý rằng
Portia de Rossi là một người phụ nữ đẹp.

00:04:27.977 --> 00:04:31.509
Không ai nghĩ rằng cô ấy xấu,
nhưng cô cũng không phải là 1 siêu mẫu.

00:04:31.509 --> 00:04:36.040
Nếu bạn so sánh Portia de Rossi
với một người như Sarah Jessica Parker,

00:04:36.040 --> 00:04:40.141
thì rất nhiều người, bao gồm cả tôi,

00:04:40.141 --> 00:04:45.496
sẽ nghĩ rằng Sarah Jessica Parker
thật sự tuyệt vời

00:04:45.496 --> 00:04:48.280
và có khả năng là một 
trong những sinh vật đẹp nhất

00:04:48.280 --> 00:04:49.630
xuất hiện trên Trái Đất.

00:04:49.639 --> 00:04:56.620
Nhưng một số người khác,
ví dụ: đa số cộng đồng mạng,

00:04:56.620 --> 00:05:01.838
nghĩ rằng cô ấy nhìn hơi giống
một con ngựa. (Tiếng cười)

00:05:01.838 --> 00:05:05.098
Bây giờ, tôi nghĩ rằng nếu bạn hỏi
mọi người về độ hấp dẫn

00:05:05.098 --> 00:05:07.260
của Sarah Jessica Parker hoặc
Portia de Rossi,

00:05:07.260 --> 00:05:10.213
và bạn bảo họ đưa một số điểm
từ 1-5,

00:05:10.213 --> 00:05:13.218
tôi nghĩ tính trung bình,
họ sẽ có số điểm tương đối ngang nhau.

00:05:13.218 --> 00:05:15.979
Nhưng cách mà mọi người bỏ phiếu
sẽ rất khác nhau.

00:05:15.979 --> 00:05:18.522
Tất cả số điểm cho Portia sẽ ở 
khoảng 4, 5 điểm

00:05:18.522 --> 00:05:20.982
vì mọi người đều đồng ý rằng
cô ấy rất đẹp,

00:05:20.982 --> 00:05:23.643
còn Sarah Jessica Parker sẽ
có nhiều ý kiến trái chiều.

00:05:23.643 --> 00:05:26.067
Các số điểm cho cô ấy
sẽ tản mạn khắp nơi.

00:05:26.067 --> 00:05:28.679
Chính sự tản mạn đó 
đóng vai trò quan trọng,

00:05:28.679 --> 00:05:30.865
giúp bạn nổi tiếng

00:05:30.865 --> 00:05:33.065
trên một trang web hẹn hò trực tuyến.

00:05:33.065 --> 00:05:34.236
Điều đó có nghĩa là

00:05:34.236 --> 00:05:36.735
nếu một số người nghĩ 
bạn hấp dẫn,

00:05:36.735 --> 00:05:38.683
bạn sẽ có cơ hội cao hơn

00:05:38.683 --> 00:05:43.525
nếu cũng có một số khác nghĩ rằng
bạn xấu xí.

00:05:43.525 --> 00:05:46.173
Thật sự tốt hơn
việc bạn là cô hàng xóm dễ thương

00:05:46.173 --> 00:05:47.904
trong mắt tất cả mọi người.

NOTE Paragraph

00:05:47.904 --> 00:05:50.153
Điều này bắt đầu
nghe có vẻ hợp lý

00:05:50.153 --> 00:05:53.387
dựa trên khía cạnh của
những người gửi thư này.

00:05:53.387 --> 00:05:55.738
Ví dụ bạn nghĩ một người
nào đó rất thu hút,

00:05:55.738 --> 00:05:59.992
và ngờ rằng những người khác
không nhất thiết cũng thích thú như vậy.

00:05:59.992 --> 00:06:02.893
Nghĩa là bạn
sẽ ít gặp phải sự cạnh tranh

00:06:02.893 --> 00:06:05.689
và nó giúp bạn có thêm động lực
để liên lạc với người đó.

00:06:05.689 --> 00:06:08.213
So sánh điều đó với việc
một người bạn nghĩ là hấp dẫn

00:06:08.213 --> 00:06:11.060
nhưng ngờ rằng mọi người
cũng nghĩ như vậy.

00:06:11.060 --> 00:06:14.624
Thành thật mà nói, tại sao chúng ta 
phải khổ sở tự làm bẽ mặt chính mình?

00:06:14.628 --> 00:06:16.904
Và đây là phần thú vị.

00:06:16.904 --> 00:06:21.378
Khi chọn hình ảnh để 
sử dụng trên trang web hẹn hò trực tuyến,

00:06:21.378 --> 00:06:23.670
mọi người thường sẽ giảm thiểu những thứ

00:06:23.670 --> 00:06:27.160
mà họ nghĩ người khác
xem là kém hấp dẫn.

00:06:27.160 --> 00:06:31.457
Ví dụ điển hình là những người
có thể là hơi bị thừa cân một chút

00:06:31.457 --> 00:06:34.921
cố tình chọn một tấm hình
đã được cắt xén,

00:06:34.921 --> 00:06:36.678
hay những người 
đàn ông bị hói

00:06:36.678 --> 00:06:39.477
cố tình chọn những tấm hình đội nón.

00:06:39.477 --> 00:06:42.142
Nhưng thật ra, bạn nên làm
điều ngược lại

00:06:42.142 --> 00:06:43.536
nếu muốn thành công.

00:06:43.536 --> 00:06:48.347
Bạn nên tận dụng
những điều làm bạn khác biệt,

00:06:48.356 --> 00:06:52.320
dù bạn nghĩ một số người
sẽ thấy điều đó kém hấp dẫn.

00:06:52.320 --> 00:06:56.114
Vì những người ưa thích bạn 
đằng nào cũng ưa thích bạn,

00:06:56.114 --> 00:07:00.497
và những người không ưa thích bạn,
cũng chẳng giúp bạn có thêm lợi thế.

NOTE Paragraph

00:07:00.497 --> 00:07:03.117
Vậy mẹo thứ 2, làm thế nào
chọn được đối tác hoàn hảo?

00:07:03.117 --> 00:07:06.114
Hãy tưởng tượng 
bạn thành công vang dội

00:07:06.114 --> 00:07:07.092
trong việc hẹn hò.

00:07:07.092 --> 00:07:11.395
Nhưng câu hỏi đặt ra là làm sao 
chuyển đổi thành công đó

00:07:11.395 --> 00:07:15.179
thành hạnh phúc lâu dài
và nhất là,

00:07:15.186 --> 00:07:19.437
làm sao quyết định được 
thời điểm thích hợp để lập gia đình?

00:07:19.437 --> 00:07:22.409
Nhìn chung, chúng ta 
không nên bỏ tiền

00:07:22.409 --> 00:07:24.292
cưới người đầu tiên 


00:07:24.292 --> 00:07:26.505
mà không hề có
một chút hứng thú nào với mình.

00:07:26.505 --> 00:07:29.659
Nhưng đồng thời, bạn cũng 
không muốn để nó quá lâu

00:07:29.659 --> 00:07:32.661
nếu muốn tối đa hóa khả năng
tìm được hạnh phúc lâu dài.

00:07:32.661 --> 00:07:35.843
Như nhà văn yêu thích của tôi,
Jane Austen nói:

00:07:35.843 --> 00:07:38.061
"Một người phụ nữ chưa có
gia đình ở tuổi 27

00:07:38.061 --> 00:07:41.726
không bao giờ có thể hy vọng cảm nhận
hay truyền cảm hứng tình yêu lần nữa.

00:07:41.726 --> 00:07:43.718
(Tiếng cười)

00:07:43.718 --> 00:07:47.972
Cám ơn Jane rất nhiều.
Cô biết gì về tình yêu chứ?


NOTE Paragraph

00:07:47.972 --> 00:07:49.581
Vậy thì, câu hỏi đặt ra là,

00:07:49.581 --> 00:07:52.176
làm sao để biết thời điểm 
thích hợp để lập gia đình

00:07:52.176 --> 00:07:55.205
dựa trên tất cả những người bạn 
có thể hẹn hò trong đời?

00:07:55.205 --> 00:07:58.350
May thay, có một phần thú vị
trong toán mà ta có thể áp dụng,

00:07:58.350 --> 00:08:00.874
gọi là thuyết dừng tối ưu.

00:08:00.874 --> 00:08:02.774
Hãy tưởng tượng,

00:08:02.774 --> 00:08:05.044
bạn bắt đầu hẹn hò ở tuổi 15

00:08:05.044 --> 00:08:09.128
và lý tưởng là kết hôn
trước khi bước sang tổi 35.

00:08:09.128 --> 00:08:10.668
Có một số người

00:08:10.668 --> 00:08:13.154
bạn có khả năng hẹn hò
xuyên suốt cuộc đời,

00:08:13.154 --> 00:08:15.308
và mức độ tốt lành của họ
sẽ khác nhau.

00:08:15.308 --> 00:08:18.199
Quy tắc là một khi đã
bỏ tiền ra kết hôn,

00:08:18.199 --> 00:08:21.422
bạn không thể nhìn về tương lai
để thấy những gì bạn có thể đã có

00:08:21.422 --> 00:08:23.802
và tương tự, bạn không thể 
quay lại và đổi ý.

00:08:23.802 --> 00:08:25.532
Ít nhất là theo kinh nghiệm của tôi.

00:08:25.532 --> 00:08:28.344
Tôi thấy rằng thông thường
mọi người không thích gợi nhớ

NOTE Paragraph

00:08:28.344 --> 00:08:33.400
về quá khứ sau khi đã đến với người khác, 
hoặc đó chỉ là tôi nghĩ thế.

NOTE Paragraph

00:08:33.400 --> 00:08:36.527
Thế nên, toán học nói là

00:08:36.527 --> 00:08:39.558
trong 37% cơ hội hẹn hò đầu tiên,

00:08:39.558 --> 00:08:43.999
bạn không nên coi bất cứ ai là 
tiềm năng cho hôn nhân nghiêm túc.

00:08:43.999 --> 00:08:45.513
(Tiếng cười)

00:08:45.513 --> 00:08:49.319
Và rồi, bạn nên chọn người tiếp theo

00:08:49.319 --> 00:08:52.154
là một người tốt hơn tất cả
những người bạn đã gặp trước đó.

00:08:52.154 --> 00:08:53.476
Sau đây là một ví dụ:

00:08:53.476 --> 00:08:56.308
Nếu làm như thế, thực tế
toán học có thể chứng minh

00:08:56.308 --> 00:08:58.975
rằng đây là cách tốt nhất có thể

00:08:58.975 --> 00:09:03.437
để tối đa hóa khả năng tìm được
đối tượng hoàn hảo.

00:09:03.437 --> 00:09:08.499
Nhưng tôi phải nói với các bạn rằng, 
cách thức đi kèm với một số rủi ro.

00:09:08.499 --> 00:09:13.072
Ví dụ khi đối tượng hoàn hảo 
của bạn xuất hiện

00:09:13.072 --> 00:09:16.226
trong 37% cuộc hẹn hò đầu tiên.

00:09:16.226 --> 00:09:18.939
Thật không may là 
bạn sẽ phải từ chối họ.

00:09:18.939 --> 00:09:21.652
(Tiếng cười)

00:09:21.652 --> 00:09:23.997
Bây giờ, nếu bạn đi theo bước toán này,

00:09:23.997 --> 00:09:25.663
tôi sợ rằng không ai sau đó

00:09:25.663 --> 00:09:27.790
sẽ tốt hơn những người bạn
đã gặp từ trước,

00:09:27.790 --> 00:09:32.093
vậy nên, bạn sẽ phải từ chối 
tất cả mọi người và sống chết một mình.

00:09:32.093 --> 00:09:34.546
(tiếng cười)

00:09:34.546 --> 00:09:39.617
Có thể là được mèo vây quanh
và rỉa nốt những gì còn lại.

NOTE Paragraph

00:09:39.617 --> 00:09:43.422
Một rủi ro khác nữa là,

00:09:43.422 --> 00:09:46.667
những người đầu tiên bạn hẹn hò
trong khoảng 37% đầu tiên,

00:09:46.667 --> 00:09:50.507
cực kì chậm chạp, nhàm chán và tệ bạc.

00:09:50.507 --> 00:09:53.232
Không sao cả, vì đang ở 
giai đoạn từ chối,

00:09:53.232 --> 00:09:55.073
vậy nên bạn có thể từ chối họ.

00:09:55.073 --> 00:09:58.541
Những hãy tưởng tượng rằng
người tiếp theo

00:09:58.541 --> 00:10:02.879
chỉ bớt nhàm chán, chậm chạp
và tệ bạc hơn một chút

00:10:02.879 --> 00:10:04.761
so với những người trước đó.

00:10:04.761 --> 00:10:08.963
Vậy thì, nếu đi theo bài toán này,
tôi sợ rằng bạn sẽ phải cưới họ

00:10:08.963 --> 00:10:12.376
và có một mối quan hệ, thẳng thắn
mà nói là không tối ưu.

00:10:12.376 --> 00:10:13.459
Xin lỗi nhé.

00:10:13.459 --> 00:10:15.659
Nhưng tôi nghĩ rằng có một 
cơ hội ở đây

00:10:15.659 --> 00:10:18.809
để Hallmark có thể bỏ tiền
và đầu tư.

00:10:18.809 --> 00:10:21.649
Một tấm thiệp Valentine như thế này
(Tiếng cười)

00:10:21.649 --> 00:10:24.924
"Chồng yêu quý của em, 
anh đỡ hơn

00:10:24.924 --> 00:10:27.969
so với 37% những người đầu tiên
mà em từng hẹn hò."

00:10:27.969 --> 00:10:33.456
Nó thật ra lãng mạn hơn rất nhiều
so với những gì tôi thường làm được.

NOTE Paragraph

00:10:33.456 --> 00:10:38.138
Thế nên, công thức này không cho bạn
100% khả năng thành công,

00:10:38.138 --> 00:10:41.441
nhưng không có chiến lược nào
có thể làm tốt hơn.

00:10:41.441 --> 00:10:45.024
Và thật ra, trong thế giới hoang dã,
một số loài cá

00:10:45.024 --> 00:10:47.817
đã làm theo chiến lược này.

00:10:47.817 --> 00:10:50.456
Chúng từ chối mọi lời cầu hôn đến

00:10:50.456 --> 00:10:53.413
trong khoảng 37% đầu tiên trong 
mùa giao phối,

00:10:53.413 --> 00:10:56.944
và chọn con cá đến sau
khoảng 37% đó,

00:10:56.944 --> 00:10:59.000
tôi không biết nữa,
lớn hơn, vạm vỡ hơn,

00:10:59.000 --> 00:11:01.518
những con chúng gặp trước đó.

00:11:01.518 --> 00:11:06.836
Tôi cũng nghĩ rằng trong tiềm thức,
chúng ta đằng nào cũng làm điều này.

00:11:06.836 --> 00:11:09.613
Chúng ta cho bản thân 
một ít thời gian để chơi bời,

00:11:09.613 --> 00:11:13.115
để cảm nhận thị trường hoặc
bất kì thứ gì khi còn trẻ.

00:11:13.115 --> 00:11:18.203
Và chỉ bắt đầu nghiêm túc 
tìm kiếm ứng viên có tiềm năng hôn nhân

00:11:18.203 --> 00:11:19.913
khi qua giữa hoặc cuối tuổi 20.

00:11:19.913 --> 00:11:22.896
Tôi nghĩ đây là một bằng chứng quả quyết,
nếu cần,

00:11:22.896 --> 00:11:27.486
rằng bộ não mỗi người đã được
kết nối để luôn có một chút tính toán.

NOTE Paragraph

00:11:27.486 --> 00:11:29.477
Đó là mẹo thứ 2.

00:11:29.477 --> 00:11:32.730
Giờ là mẹo thứ 3: làm thế nào
để tránh việc li hôn.

00:11:32.730 --> 00:11:35.868
Hãy tưởng tượng bạn
đã chọn được đối tượng hoàn hảo

00:11:35.868 --> 00:11:40.645
và quyết định lập gia đình,
thiết lập mối quan hệ lâu dài với họ.

00:11:40.645 --> 00:11:44.719
Tôi thích nghĩ rằng mọi người 
thường muốn tránh việc li hôn,

00:11:44.719 --> 00:11:49.785
ngoại trừ những người, tôi không biết nữa,
có thể là vợ của Piers Morgan?

00:11:49.785 --> 00:11:52.645
Nhưng điều đáng buồn
trong đời sống hiện đại

00:11:52.645 --> 00:11:56.284
là cứ 1 trong 2 cuộc hôn nhân ở
Mỹ sẽ kết thúc bằng việc li hôn,

00:11:56.284 --> 00:11:59.585
không khác mấy với các nước khác.

00:11:59.585 --> 00:12:01.684
Bạn có thể được tha thứ

00:12:01.684 --> 00:12:05.344
khi nghĩ rằng các cuộc cãi nhau
trước thềm li hôn

00:12:05.344 --> 00:12:08.877
không phải là một đối tượng
lý tưởng trong nghiên cứu toán học.

00:12:08.877 --> 00:12:10.777
Một điều là, rất khó để biết rằng

00:12:10.777 --> 00:12:13.834
nên tính tóan điều gì
hay nên định lượng điều gì.

00:12:13.834 --> 00:12:20.407
Nhưng nó không hề ngăn cản nhà 
tâm lý học John Gottman làm điều này.

00:12:20.407 --> 00:12:25.602
Gottman quan sát hàng trăm cặp đôi
đối thoại với nhau

00:12:25.602 --> 00:12:28.114
và ghi chép tất cả những gì 
bạn có thể nghĩ ra.

00:12:28.114 --> 00:12:30.551
Ông ấy thu âm những đoạn hội thoại,

00:12:30.551 --> 00:12:32.614
ghi lại độ dẫn điện
của da họ,

00:12:32.614 --> 00:12:34.864
ghi lại biểu cảm 
trên gương mặt họ,

00:12:34.864 --> 00:12:36.874
nhịp tim, huyết áp,

00:12:36.874 --> 00:12:43.324
đơn giản là, mọi thứ trừ việc
người vợ có luôn đúng hay không,

00:12:43.324 --> 00:12:46.348
tình cờ rằng cô ấy 
thật sự đúng.

00:12:46.348 --> 00:12:49.268
Nhưng điều mà Gottman và 
đội ngũ tìm thấy

00:12:49.268 --> 00:12:51.772
là một trong những yếu tố
dự báo quan trọng nhất

00:12:51.772 --> 00:12:53.922
về việc một cặp đôi 
có sẽ li hôn hay không,

00:12:53.922 --> 00:12:59.022
đó là việc mỗi người tiêu cực hoặc 
tích cực đến đâu trong đoạn hội thoại.

NOTE Paragraph

00:12:59.022 --> 00:13:01.634
Các cặp đôi có
rủi ro thấp

00:13:01.634 --> 00:13:05.861
sẽ số điểm tích cực nhiều hơn 
tiêu cực, dựa trên thang điểm của Gottman.

00:13:05.861 --> 00:13:08.001
Trong khi các mối quan hệ xấu,

00:13:08.001 --> 00:13:10.793
ý tôi là có lẽ sẽ li hôn,

00:13:10.793 --> 00:13:15.405
thấy bản thân rơi vào
vòng xoáy tiêu cực.

00:13:15.405 --> 00:13:17.758
Sử dụng những ý tưởng đơn giản,

00:13:17.758 --> 00:13:20.260
Gottman và đội ngũ của mình
đã có thể dự báo

00:13:20.260 --> 00:13:23.103
liệu một cặp đôi có li hôn

00:13:23.103 --> 00:13:25.758
với độ chính xác là 90%.

00:13:25.758 --> 00:13:29.152
Nhưng phải đến khi 
kết hợp với nhà toán học James Murray,

00:13:29.152 --> 00:13:31.291
họ mới bắt đầu hiểu được

00:13:31.291 --> 00:13:35.601
điều gì tạo nên những vòng xoáy tiêu cực
và chúng xuất hiện như thế nào.

00:13:35.601 --> 00:13:37.308
Kết quả mà họ tìm thấy

00:13:37.308 --> 00:13:41.667
đơn giản một cách ấn tượng và thú vị.

00:13:41.667 --> 00:13:46.725
Với phương trình này, họ dự đoán người vợ 
hoặc người chồng sẽ phản ứng ra sao

00:13:46.725 --> 00:13:48.611
khi đến lượt hội thoại của mình,

00:13:48.611 --> 00:13:50.359
họ sẽ tích cực hay tiêu cực đến đâu.

00:13:50.359 --> 00:13:52.196
Những phương trình này tùy thuộc vào

00:13:52.196 --> 00:13:54.242
tâm trạng của một người khi một mình,

00:13:54.242 --> 00:13:56.856
tâm trạng của một người khi ngồi với
bạn đời của mình,

00:13:56.856 --> 00:13:58.845
quan trọng nhất là, ảnh hưởng lẫn nhau


00:13:58.845 --> 00:14:01.824
giữa người chồng và người vợ.

NOTE Paragraph

00:14:01.824 --> 00:14:04.532
Điều quan trọng
cần được chỉ ra là

00:14:04.532 --> 00:14:07.852
những phương trình này
cũng cho thấy

00:14:07.852 --> 00:14:10.498
khả năng mô tả

00:14:10.498 --> 00:14:14.256
chuyện gì sẽ xảy ra giữa 2 đất nước 
trong một cuộc chạy đua vũ trang.

00:14:14.256 --> 00:14:18.024
(Tiếng cười)

00:14:18.024 --> 00:14:21.905
Thế nên, một cặp vợ chồng
bị xoáy vào tiêu cực

00:14:21.905 --> 00:14:23.819
và loạng choạng trên bờ vực li hôn --

00:14:23.819 --> 00:14:28.107
trong toán học, nó ngang ngửa với 
bắt đầu một cuộc chiến tranh hạt nhân.

00:14:28.107 --> 00:14:30.606
(Tiếng cười)

NOTE Paragraph

00:14:30.606 --> 00:14:33.159
Nhưng điều thật sự quan trọng
trong phương trình này

00:14:33.159 --> 00:14:35.877
là sự ảnh hưởng lẫn nhau giữa mọi người,

00:14:35.877 --> 00:14:38.900
và đặc biệt, thứ
gọi là ngưỡng tiêu cực,

00:14:38.900 --> 00:14:40.579
Bây giờ, bạn có thể xem

00:14:40.579 --> 00:14:45.072
ngưỡng tiêu cực giống như 
khả năng gây phiền toái của người chồng

00:14:45.072 --> 00:14:49.254
trước khi người vợ bắt đầu
nổi giận, và ngược lại.

00:14:49.254 --> 00:14:54.603
Tôi luôn nghĩ rằng hôn nhân tốt đẹp 
là sự thỏa hiệp và sự thấu hiểu

00:14:54.603 --> 00:14:57.261
và cho phép đối phương có
không gian riêng của mình.

00:14:57.261 --> 00:15:00.558
Thế nên, tôi nghĩ rằng 
các mối quan hệ tốt đẹp nhất

00:15:00.558 --> 00:15:04.024
là những mối quan hệ có
ngưỡng tiêu cực rất cao.

00:15:04.024 --> 00:15:05.692
Khi mà các cặp đôi bỏ qua cho nhau

00:15:05.692 --> 00:15:08.487
và chỉ nói về chúng nếu
thật sự nghiêm trọng.

00:15:08.487 --> 00:15:12.023
Trên thực tế, toán học
và những kết quả sau đó

00:15:12.023 --> 00:15:15.318
đã chỉ ra điều hoàn toàn ngược lại.

00:15:15.318 --> 00:15:18.077
Các cặp đôi hoàn hảo nhất
hoặc các cặp đôi tuyệt nhất

00:15:18.077 --> 00:15:21.519
là những cặp đôi có ngưỡng
tiêu cực cực kì thấp.

00:15:21.519 --> 00:15:25.378
Đây là những cặp đôi 
chú ý tất cả mọi thứ

00:15:25.378 --> 00:15:28.399
và cho phép đối phương 
được phàn nàn ở một mức độ nào đó.

00:15:28.399 --> 00:15:33.923
Đây là những cặp đôi luôn tìm cách 
phát triển mối quan hệ của chính mình,

00:15:33.923 --> 00:15:36.598
giúp họ có cái nhìn 
tích cực hơn về hôn nhân.

00:15:36.598 --> 00:15:38.516
Các cặp đôi không bỏ qua mọi chuyện

00:15:38.516 --> 00:15:44.426
và không để những điều
tầm thường trở nên nghiêm trọng.

NOTE Paragraph

00:15:44.426 --> 00:15:50.023
Dĩ nhiên, để có được một
mối quan hệ tốt đẹp, đòi hỏi

00:15:50.023 --> 00:15:54.162
nhiều hơn một ngưỡng tiêu cực thấp
và sự không thỏa hiệp.

00:15:54.162 --> 00:15:56.650
Tôi nghĩ rất thú vị

00:15:56.650 --> 00:15:59.333
khi biết là 
thật sự có bằng chứng toán học

00:15:59.333 --> 00:16:02.480
nói rằng đừng đi ngủ
trong tức giận.

NOTE Paragraph

00:16:02.480 --> 00:16:04.188
Và đó là top 3 mẹo của tôi

00:16:04.188 --> 00:16:07.523
về cách toán học có thể giúp 
bạn trong tình yêu và các mối quan hệ.

00:16:07.523 --> 00:16:10.436
Hy vọng rằng ngoài việc
được dùng như những lời khuyên,

00:16:10.436 --> 00:16:13.928
chúng cũng cho các bạn cái nhìn
sơ bộ về sức mạnh của toán học.

00:16:13.928 --> 00:16:18.293
Vì với tôi, các phương trình và 
ký hiệu không chỉ là "điều gì đó".

00:16:18.293 --> 00:16:23.119
Chúng là tiếng nói kể về
về sự phong phú lạ thường của thiên nhiên

00:16:23.119 --> 00:16:24.929
và sự đơn giản đáng ngạc nhiên

00:16:24.929 --> 00:16:29.094
của các quy luật quanh co khúc khuỷu 
quanh ta,

00:16:29.094 --> 00:16:32.427
từ việc xã hội vận hành thế nào
cho đến ta hành xử ra sao.

00:16:32.427 --> 00:16:34.485
Tôi hy vọng rằng, 
với một vài bạn,

00:16:34.485 --> 00:16:36.926
một chút cái nhìn sơ bộ
về toán học tình yêu

00:16:36.926 --> 00:16:40.134
có thể thuyết phục các bạn
có thêm chút tình yêu vào toán học

00:16:40.134 --> 00:16:41.521
Xin cám ơn.

00:16:41.521 --> 00:16:42.785
(Vỗ tay)