1
00:00:00,303 --> 00:00:04,941
Dzisiaj chcę wam opowiedzieć
o matematyce miłości.

2
00:00:04,941 --> 00:00:06,681
Chyba wszyscy się zgodzimy,

3
00:00:06,681 --> 00:00:11,597
że matematycy są znani
z trafnego doboru partnerów.

4
00:00:11,597 --> 00:00:15,045
To nie tylko dzięki naszym 
wspaniałym osobowościom,

5
00:00:15,045 --> 00:00:19,544
wyjątkowym umiejętnościom konwersacji
oraz schludnym piórnikom.

6
00:00:19,544 --> 00:00:24,070
Zawdzięczamy to również ogromnej ilości
wykonanych obliczeń,

7
00:00:24,070 --> 00:00:26,462
szukując sposobu
na znalezienie idealnego partnera.

8
00:00:26,462 --> 00:00:29,875
W mojej ulubionej pracy na ten temat,
zatytułowanej:

9
00:00:29,875 --> 00:00:33,371
"Dlaczego nie mam dziewczyny" (Śmiech)

10
00:00:33,371 --> 00:00:37,091
Peter Backus próbuje oszacować swoje
szanse na znalezienie miłości.

11
00:00:37,091 --> 00:00:39,437
Nie jest zbyt chciwy.

12
00:00:39,437 --> 00:00:41,862
Ze wszystkich dostępnych kobiet
w Wielkiej Brytanii,

13
00:00:41,862 --> 00:00:44,955
szuka kogoś, kto mieszka niedaleko,

14
00:00:44,955 --> 00:00:46,856
kogoś w odpowiednim wieku,

15
00:00:46,856 --> 00:00:49,666
kogoś z wyższym wykształceniem,

16
00:00:49,666 --> 00:00:51,824
kogoś z kim będzie się dogadywał,

17
00:00:51,824 --> 00:00:53,900
kogoś, kto będzie atrakcyjny

18
00:00:53,900 --> 00:00:56,438
i dla którego on będzie atrakcyjny.

19
00:00:56,438 --> 00:00:59,441
(Śmiech)

20
00:00:59,441 --> 00:01:04,427
Po przeliczeniu zostaje
jakieś 26 kobiet w całym kraju.

21
00:01:05,441 --> 00:01:07,602
Nie wygląda to zbyt dobrze, 
prawda, Peter?

22
00:01:07,602 --> 00:01:09,469
Umieśćmy to w odpowiednim kontekscie,

23
00:01:09,469 --> 00:01:12,574
to 400 razy mniej niż potencjalna liczba

24
00:01:12,574 --> 00:01:16,799
inteligentnych istot pozaziemskich.

25
00:01:16,799 --> 00:01:21,676
Nadal to jedna szansa 
na 285 000 możliwych,

26
00:01:21,676 --> 00:01:23,902
że Peter wpadnie na którąś z tych dam

27
00:01:23,902 --> 00:01:25,339
podczas wieczornego wyjścia.

28
00:01:25,339 --> 00:01:27,477
Myślę, że to powód, dla którego matematycy

29
00:01:27,477 --> 00:01:30,638
nie przejmują się już takimi wypadami.

30
00:01:30,975 --> 00:01:32,644
Sama jednak nie podpisuję się

31
00:01:32,644 --> 00:01:35,373
pod tak pesymistycznym poglądem.

32
00:01:35,373 --> 00:01:37,602
Wiem, tak dobrze jak wy,

33
00:01:37,602 --> 00:01:40,194
że miłość tak nie działa.

34
00:01:40,194 --> 00:01:45,304
Ludzkie emocje nie są uporządkowane,
racjonalne, czy łatwo przewidywalne.

35
00:01:45,304 --> 00:01:46,801
To nie oznacza,

36
00:01:46,801 --> 00:01:51,015
że matematyka nie ma nic do zaoferowania.

37
00:01:51,015 --> 00:01:54,966
Miłość, jak życie, jest pełna schematów,

38
00:01:54,966 --> 00:01:59,042
a matematyka jest nauką o schematach.

39
00:01:59,042 --> 00:02:03,345
Począwszy od prognozowania pogody,
przez zmiany na giełdzie,

40
00:02:03,345 --> 00:02:06,750
ruch planet, po rozrost miast.

41
00:02:06,750 --> 00:02:09,454
Szczerze mówiąc, żadna z tych rzeczy

42
00:02:09,454 --> 00:02:12,850
nie jest dokładnie uporządkowana,
czy łatwo przewidywalna.

43
00:02:12,850 --> 00:02:17,877
Wierzę, że matematyka
ma niezwykłą siłę i potencjał,

44
00:02:17,877 --> 00:02:21,631
by móc zaproponować nowy sposób spojrzenia
na niemal wszystko.

45
00:02:21,631 --> 00:02:25,187
Nawet coś tak tajemniczego, jak miłość.

46
00:02:25,187 --> 00:02:26,675
By was przekonać,

47
00:02:26,675 --> 00:02:31,236
jak niesamowita, doskonała
i praktyczna jest matematyka,

48
00:02:31,236 --> 00:02:38,220
przedstawię wam trzy matematyczne,
miłosne wskazówki.

49
00:02:39,980 --> 00:02:41,939
Wskazówka nr 1:

50
00:02:41,939 --> 00:02:44,903
Jak wygrywać w randkowaniu online.

51
00:02:46,323 --> 00:02:50,159
Moim ulubionym portalem randkowym
jest OkCupid,

52
00:02:50,159 --> 00:02:53,574
może dlatego, 
że został założony przez matematyków.

53
00:02:53,574 --> 00:02:54,903
Z racji zawodu,

54
00:02:54,903 --> 00:02:58,853
matematycy zbierali informację na temat
wszystkich użytkowników strony

55
00:02:58,853 --> 00:02:59,936
przez prawię dekadę.

56
00:02:59,936 --> 00:03:02,200
Szukali schematów w sposobach,

57
00:03:02,200 --> 00:03:04,067
w jakich opowiadamy o sobie

58
00:03:04,067 --> 00:03:06,184
i informacji o tym,
jak tworzymy interakcje

59
00:03:06,184 --> 00:03:07,876
na portalach randkowych.

60
00:03:07,876 --> 00:03:10,825
Dokonali naprawdę interesujących odkryć.

61
00:03:10,825 --> 00:03:12,447
Moim ulubionym

62
00:03:12,447 --> 00:03:15,827
jest ten pokazujący,
że na tego typu portalach,

63
00:03:15,827 --> 00:03:21,672
popularność nie jest uzależniona
od atrakcyjności,

64
00:03:21,679 --> 00:03:25,391
a wręcz, obecność ludzi
mających cię za brzydkiego

65
00:03:25,391 --> 00:03:28,260
może działać na twoją korzyść.

66
00:03:28,260 --> 00:03:30,066
Pokażę wam, jak to działa.

67
00:03:30,066 --> 00:03:34,565
W dobrowolnym dziale
umieszczonym na portalu,

68
00:03:34,565 --> 00:03:37,565
randkowicze mogą oceniać
atrakcyjność współużytkowników

69
00:03:37,565 --> 00:03:40,022
w skali od 1 do 5.

70
00:03:40,022 --> 00:03:43,362
Jeśli porównamy średnie uzyskane wyniki

71
00:03:43,362 --> 00:03:46,216
do ilości wiadomości,

72
00:03:46,216 --> 00:03:47,876
zaczynamy łapać,

73
00:03:47,876 --> 00:03:51,854
jak atrakcyjność łączy się z popularnością
na stronach randkowych.

74
00:03:51,854 --> 00:03:55,177
To wykres sporządzony przez ekipę OkCupid.

75
00:03:55,177 --> 00:03:58,230
Należy zauważyć,
że nie do końca prawdą jest,

76
00:03:58,230 --> 00:04:01,098
że większa atrakcyjność oznacza
większą ilość wiadomości.

77
00:04:01,098 --> 00:04:04,932
Pojawia się pytanie,
jaka jest różnica między osobami tutaj,

78
00:04:04,932 --> 00:04:09,566
którzy są o wiele bardziej popularni,
a tymi niżej,

79
00:04:09,566 --> 00:04:12,170
choć wszyscy są tak samo atrakcyjni?

80
00:04:12,170 --> 00:04:16,699
Powodem nie jest wygląd.

81
00:04:16,699 --> 00:04:19,477
Pokażę to na przykładzie.

82
00:04:19,477 --> 00:04:23,607
Weźmy kogoś takiego jak Portia de Rossi.

83
00:04:23,607 --> 00:04:28,279
Każdy się zgodzi,
że jest bardzo piękną kobietą.

84
00:04:28,279 --> 00:04:31,940
Nikt nie uzna, że jest brzydka,
ale nie ma też wyglądu supermodelki.

85
00:04:31,940 --> 00:04:36,561
Porównajmy ją do Sary Jessicy Parker.

86
00:04:36,561 --> 00:04:39,846
Wielu, w tym ja, uważa,

87
00:04:39,846 --> 00:04:44,320
że Sarah Jessica Parker jest
po prostu fantastyczna

88
00:04:44,320 --> 00:04:46,990
i jest prawdopodobnie jedną
z najpiękniejszych istot,

89
00:04:46,990 --> 00:04:49,639
jakie kiedykolwiek chodziły
po powierzchni ziemi.

90
00:04:49,639 --> 00:04:55,660
Natomiast inni ludzie,
w tym większość Internetu,

91
00:04:55,660 --> 00:05:01,838
myślą, że wygląda trochę jak koń. (Śmiech)

92
00:05:01,838 --> 00:05:05,098
Wydaje mi się, że jeśli zapytacie
o atrakcyjność

93
00:05:05,098 --> 00:05:07,260
Sary Jessicy Parker i Portii de Rossi,

94
00:05:07,260 --> 00:05:10,213
prosząc o wystawienie oceny od 1 do 5,

95
00:05:10,213 --> 00:05:13,218
to kalkuluję, że obie zdobędą
zbliżoną średnią ocenę.

96
00:05:13,218 --> 00:05:15,979
Ale sposób, w jaki ludzie 
będą głosować będzie różny.

97
00:05:15,979 --> 00:05:18,522
Wszystkie oceny Portii
będą zebrane wokół czwórki,

98
00:05:18,522 --> 00:05:20,982
ponieważ każdy się zgodzi,
że jest bardzo piękna,

99
00:05:20,982 --> 00:05:23,643
natomiast opinie o Jessice
będą podzielone.

100
00:05:23,643 --> 00:05:26,067
W przydzielanych ocenach
będzie duże zróżnicowanie.

101
00:05:26,067 --> 00:05:28,389
Właśnie to zróżnicowanie ma znaczenie.

102
00:05:28,389 --> 00:05:30,865
On sprawia,
że jest się bardziej popularnym

103
00:05:30,865 --> 00:05:33,065
na internetowych portalach randkowych.

104
00:05:33,065 --> 00:05:34,236
To oznacza,

105
00:05:34,236 --> 00:05:36,735
że jeśli ktoś ma cię za atrakcyjną osobę,

106
00:05:36,735 --> 00:05:38,683
lepiej dla ciebie, gdy ktoś inny

107
00:05:38,683 --> 00:05:43,935
będzie uważać,
że jesteś totalnym pasztetem.

108
00:05:43,935 --> 00:05:46,173
To lepsza sytuacja,
niż kiedy wszyscy mają cię

109
00:05:46,173 --> 00:05:47,904
za miłą dziewczynę z sąsiedztwa.

110
00:05:47,904 --> 00:05:50,153
Zaczyna to mieć ręce i nogi,

111
00:05:50,153 --> 00:05:53,387
jeśli pomyśleć o osobach
wysyłających wiadomości.

112
00:05:53,387 --> 00:05:55,738
Powiedzmy, że uważasz kogoś
za atrakcyjnego

113
00:05:55,738 --> 00:05:59,992
i podejrzewasz, że inni raczej nie będą
zainteresowani tą osobą.

114
00:05:59,992 --> 00:06:02,543
To oznacza, że jest mniejsza konkurencja,

115
00:06:02,543 --> 00:06:04,979
a to stanowi dodatkowy bodziec,
by się skontaktować.

116
00:06:04,979 --> 00:06:07,843
Porównajcie to do sytuacji,
gdy ktoś jest dla was atrakcyjny

117
00:06:07,843 --> 00:06:11,060
i podejrzewacie, że będzie też
dla wszystkich innych.

118
00:06:11,060 --> 00:06:14,624
Bądźmy szczerzy, trudzilibyście się po to,
żeby się upokorzyć?

119
00:06:14,628 --> 00:06:16,904
Teraz o wiele bardziej interesująca część.

120
00:06:16,904 --> 00:06:21,378
Kiedy ludzie wybierają zdjęcia,
których używają na stronach randkowych,

121
00:06:21,378 --> 00:06:23,670
często starają się umniejszyć rzeczy,

122
00:06:23,670 --> 00:06:27,160
które ich zdaniem inni uważają
za nieatrakcyjne.

123
00:06:27,160 --> 00:06:31,457
Klasycznym przykładem są ludzie będący,
powiedzmy, lekko przy tuszy,

124
00:06:31,457 --> 00:06:34,921
świadomie wybierający
mocno skadrowane zdjęcie,

125
00:06:34,921 --> 00:06:36,678
albo łysy mężczyzna,

126
00:06:36,678 --> 00:06:39,477
który celowo wybiera zdjęcie w kapeluszu.

127
00:06:39,477 --> 00:06:42,142
Tylko, żeby osiągnąć sukces na tym polu,

128
00:06:42,142 --> 00:06:43,536
powinno się robić na odwrót.

129
00:06:43,536 --> 00:06:48,347
Powinniście wykorzystywać wszystko,
co was wyróżnia,

130
00:06:48,356 --> 00:06:52,300
nawet jeśli wydaje się wam,
że inni uznają to za nieatrakcyjne.

131
00:06:52,300 --> 00:06:55,544
Ludzie, którym się podobacie,
nie przestaną w was gustować,

132
00:06:55,544 --> 00:07:00,477
a ci nieistotni gamonie,
sami działają na waszą korzyść.

133
00:07:00,477 --> 00:07:02,937
Wskazówka nr 2:
Jak wybrać idealnego partnera.

134
00:07:02,937 --> 00:07:05,624
Wyobraźmy sobie,
że odnosisz ogromny sukces

135
00:07:05,624 --> 00:07:07,092
na polu randkowym.

136
00:07:07,092 --> 00:07:11,395
Jednak pada pytanie,
jak ten sukces zamienić

137
00:07:11,395 --> 00:07:15,176
na długoterminowy, szczęśliwy związek

138
00:07:15,176 --> 00:07:19,437
i kiedy podjąć decyzję o ustatkowaniu?

139
00:07:19,437 --> 00:07:22,199
Generalnie, nikt nie radziłby,
by szybko zrealizować plan

140
00:07:22,199 --> 00:07:24,532
i pobrać się z pierwszą osobą,
która się nawinie

141
00:07:24,532 --> 00:07:26,505
i się nami zainteresuje.

142
00:07:26,505 --> 00:07:29,659
Z drugiej strony,
nie powinniśmy zbyt długo czekać,

143
00:07:29,659 --> 00:07:32,661
jeśli chcemy zwiększyć nasze szanse
na szczęśliwy związek.

144
00:07:32,661 --> 00:07:35,843
Cytując moją ulubioną pisarkę, 
Jane Austen:

145
00:07:35,851 --> 00:07:37,672
"Dwudziestosiedmioletnia kobieta (...)

146
00:07:37,672 --> 00:07:41,734
nie sądzi chyba, że może wzbudzić miłość
czy sama ją odczuwać (...)."

147
00:07:41,734 --> 00:07:43,718
(Śmiech)

148
00:07:43,718 --> 00:07:47,272
Dzięki wielkie, Jane,
co ty wiesz o miłości?

149
00:07:47,836 --> 00:07:49,311
Pytanie brzmi,

150
00:07:49,311 --> 00:07:52,176
skąd mamy wiedzieć,
kiedy jest właściwy czas na ustatkowanie,

151
00:07:52,176 --> 00:07:54,675
biorąc pod uwagę wszystkich
potencjalnych kandydatów?

152
00:07:54,675 --> 00:07:58,350
Na szczęście,
dysponujemy sporą i przydatną wiedzą,

153
00:07:58,350 --> 00:08:00,874
a należy do niej m.in.
metoda optymalnego punktowania.

154
00:08:00,874 --> 00:08:02,774
Załóżmy więc,

155
00:08:02,774 --> 00:08:05,044
że zaczynamy się umawiać w wieku 15 lat,

156
00:08:05,044 --> 00:08:09,128
i idealnie byłoby pobrać się w wieku 35.

157
00:08:09,128 --> 00:08:10,708
Istnieje niemała liczba osób,

158
00:08:10,708 --> 00:08:13,154
z którą moglibyśmy się spotykać
w ciągu życia,

159
00:08:13,154 --> 00:08:15,308
a wszystkie osoby będą
różnie nam odpowiadać.

160
00:08:15,308 --> 00:08:16,248
Zasada jest taka,

161
00:08:16,248 --> 00:08:18,319
że jeżeli raz zdecydujemy się
na małżeństwo,

162
00:08:18,319 --> 00:08:20,902
nie możemy zastanawiać się nad tym,
co mogliśmy mieć,

163
00:08:20,902 --> 00:08:23,512
i tak samo, nie możemy się cofnąć
i zmienić zdania.

164
00:08:23,512 --> 00:08:25,082
Z doświadczenia wiem,

165
00:08:25,082 --> 00:08:28,034
że ludzie zazwyczaj nie lubią,
gdy ktoś sobie o nich przypomina

166
00:08:28,034 --> 00:08:31,140
lata po tym, jak zostali pominięci,
z korzyścią dla kogoś innego.

167
00:08:31,140 --> 00:08:33,320
A może tylko ja tak mam.

168
00:08:33,320 --> 00:08:36,527
Sugerując się tym, co mówi matematyka,

169
00:08:36,527 --> 00:08:39,858
należałoby przez pierwszy okres randkowy
stanowiący 37 procent całości,

170
00:08:39,858 --> 00:08:43,999
odrzucić każdego potencjalnego
kandydata na małżonka.

171
00:08:43,999 --> 00:08:45,513
(Śmiech)

172
00:08:45,513 --> 00:08:48,497
Po tym okresie,
należałoby wybrać następną osobę,

173
00:08:48,497 --> 00:08:51,891
która wydaje się lepsza
od wszystkich poprzednich.

174
00:08:51,891 --> 00:08:53,476
Oto przykład.

175
00:08:53,476 --> 00:08:56,308
Jeżeli tak postąpimy,
co jest matematycznie udowodnione,

176
00:08:56,308 --> 00:09:00,115
zwiększymy swoje szanse

177
00:09:00,115 --> 00:09:03,437
na znalezienie idealnego partnera.

178
00:09:03,437 --> 00:09:07,909
Niestety, metoda jest
obarczona pewnym ryzykiem.

179
00:09:08,382 --> 00:09:13,072
Co jeżeli twój idealny partner
pojawi się w twoim życiu

180
00:09:13,072 --> 00:09:16,226
w ciągu tych pierwszych 37 procent?

181
00:09:16,226 --> 00:09:18,939
Niestety, będziesz musiał go odrzucić.

182
00:09:18,939 --> 00:09:21,652
(Śmiech)

183
00:09:21,652 --> 00:09:23,997
Jeżeli dalej będziesz kierować się
matematyką,

184
00:09:23,997 --> 00:09:27,013
to prawdopodobnie nikt lepszy
ci się już nie trafi

185
00:09:27,013 --> 00:09:30,490
i będziesz musiał dalej
odrzucać kolejne osoby

186
00:09:30,490 --> 00:09:32,093
i w końcu umrzeć w samotności.

187
00:09:32,093 --> 00:09:33,776
(Śmiech)

188
00:09:34,736 --> 00:09:39,617
Albo otoczony kotami
obgryzającymi twoje szczątki.

189
00:09:39,617 --> 00:09:43,422
Kolejnym ryzykiem jest, że ludzie,

190
00:09:43,422 --> 00:09:46,667
z którymi się umawiałeś
przez pierwsze 37 procent okresu

191
00:09:46,667 --> 00:09:50,507
będą kompletnie głupi, nudni i okropni.

192
00:09:50,507 --> 00:09:53,232
To jeszcze nie jest problem,
bo jesteś w fazie eliminacji,

193
00:09:53,232 --> 00:09:55,073
więc możesz ich odrzucić.

194
00:09:55,073 --> 00:09:58,541
Ale wyobraź sobie, że następna osoba,

195
00:09:58,541 --> 00:10:02,879
będzie tylko trochę mniej
głupia, nudna i okropna,

196
00:10:02,879 --> 00:10:04,761
niż jej poprzednicy?

197
00:10:04,761 --> 00:10:08,963
Kierując się matmą, obawiam się,
że musisz ją poślubić

198
00:10:08,963 --> 00:10:12,376
i skończyć w związku,
który jest mniej niż optymalny.

199
00:10:12,376 --> 00:10:13,459
Przykro mi.

200
00:10:13,459 --> 00:10:15,919
Tworzy to korzystną sytuację
dla producentów kartek,

201
00:10:15,919 --> 00:10:18,809
by zainwestować
i zaspokoić potrzeby rynku.

202
00:10:18,809 --> 00:10:20,899
Podam przykład kartki walentynkowej:

203
00:10:20,899 --> 00:10:24,924
"Mój kochany mężu,
jesteś tylko trochę lepszy

204
00:10:24,924 --> 00:10:27,969
od pierwszych 37 procent mężczyzn,
z którymi się spotykałam."

205
00:10:27,969 --> 00:10:33,456
Brzmi bardziej romantycznie niż to,
co mi zwykle wychodzi.

206
00:10:33,456 --> 00:10:38,138
Metoda nie daje
stuprocentowej szansy na sukces,

207
00:10:38,138 --> 00:10:41,441
ale nie ma innej możliwej,
która dawałaby lepsze rezultaty.

208
00:10:41,441 --> 00:10:44,104
Nawet w stanie dzikim,
żyją pewne rodzaje ryb,

209
00:10:44,104 --> 00:10:47,817
które stosują tę samą strategię.

210
00:10:47,817 --> 00:10:50,456
Odrzucają każdego potencjalnego chętnego

211
00:10:50,456 --> 00:10:53,413
w pierwszych 37 procentach
okresu godowego,

212
00:10:53,413 --> 00:10:56,944
by później wybrać następnego
po tym czasie,

213
00:10:56,944 --> 00:10:59,000
który zapewne jest większy albo tęższy

214
00:10:59,000 --> 00:11:01,518
od innych spotkanych wcześniej.

215
00:11:01,518 --> 00:11:06,196
Wydaje mi się, że my ludzie też
robimy to podświadomie.

216
00:11:06,196 --> 00:11:09,613
Dajemy sobie trochę więcej czasu,
by umawiać się z wieloma osobami,

217
00:11:09,613 --> 00:11:13,115
rozejrzeć się, co jest "dostępne",
kiedy jesteśmy młodzi.

218
00:11:13,115 --> 00:11:18,023
Zaczynamy rozglądać się na poważnie
za potencjalnym kandydatem do małżeństwa

219
00:11:18,023 --> 00:11:19,913
gdzieś przed trzydziestką.

220
00:11:19,913 --> 00:11:22,716
Jest to rozstrzygający dowód,
potwierdzający,

221
00:11:22,716 --> 00:11:27,222
że mózgi są zawczasu skonstruowane,
by działać wg matematycznych schematów.

222
00:11:27,616 --> 00:11:29,477
To była wskazówka nr 2.

223
00:11:29,477 --> 00:11:32,730
Teraz wskazówka nr 3: Jak uniknąć rozwodu.

224
00:11:32,730 --> 00:11:35,868
Załóżmy, że wybraliśmy
już idealnego partnera

225
00:11:35,868 --> 00:11:40,645
i rozpoczynamy z nim nowe życie.

226
00:11:40,645 --> 00:11:44,719
Wolę myśleć,
że każdy wolałby uniknąć rozwodu,

227
00:11:44,719 --> 00:11:49,085
może oprócz żony Piersa Morgana?

228
00:11:50,185 --> 00:11:52,475
Przytłaczającym faktem
dzisiejszego życia jest,

229
00:11:52,475 --> 00:11:56,284
że jedno na dwa małżeństwa
w Stanach kończy się rozwodem,

230
00:11:56,284 --> 00:11:59,585
a reszta świata nie pozostaje
daleko w tyle.

231
00:11:59,585 --> 00:12:01,684
Można wszystkim wybaczyć
błędne przekonanie,

232
00:12:01,684 --> 00:12:05,344
że kłótnie poprzedzające rozpad małżeństwa

233
00:12:05,344 --> 00:12:08,877
nie są doskonałym materiałem
do obliczeń matematycznych.

234
00:12:08,877 --> 00:12:10,777
Ciężko określić, co należałoby mierzyć,

235
00:12:10,777 --> 00:12:13,834
albo określić ilościowo.

236
00:12:13,834 --> 00:12:20,407
Nie powstrzymało to psychologa,
Johna Gottmana, od przeprowadzenia badań.

237
00:12:20,407 --> 00:12:25,602
Gottman obserwował rozmowy setek par

238
00:12:25,602 --> 00:12:28,064
i nagrał właściwie wszystko, co się dało.

239
00:12:28,064 --> 00:12:30,551
Nagrał całą treść rozmów,

240
00:12:30,551 --> 00:12:32,614
zarejestrował przewodnictwo skóry,

241
00:12:32,614 --> 00:12:34,534
mimikę twarzy,

242
00:12:34,534 --> 00:12:36,874
bicie serca, ciśnienie krwi,

243
00:12:36,874 --> 00:12:43,324
właściwie wszystko, oprócz tego,
czy żona miała zawsze rację.

244
00:12:43,324 --> 00:12:46,348
Nawiasem mówiąc, oczywiście, że miała.

245
00:12:46,348 --> 00:12:49,268
Gottman i jego zespół odkryli,

246
00:12:49,268 --> 00:12:51,762
że jednym z najważniejszych
wskaźników zwiastujących,

247
00:12:51,762 --> 00:12:53,962
czy para się w przyszłości
rozwiedzie, czy nie,

248
00:12:53,962 --> 00:12:59,022
było pozytywne, czy też
negatywne nastawienie w rozmowie.

249
00:12:59,022 --> 00:13:01,634
Pary, gdzie ryzyko było niskie,

250
00:13:01,634 --> 00:13:05,861
zebrały więcej "pozytywnych" punktów
na skali Gottmana, niż "negatywnych".

251
00:13:05,861 --> 00:13:08,001
Natomiast, w złych związkach,

252
00:13:08,001 --> 00:13:10,793
przez które mam na myśli te,
które zapewne się rozpadną,

253
00:13:10,793 --> 00:13:15,405
małżonkowie wpadali
w spiralę negatywnej energii.

254
00:13:15,405 --> 00:13:17,758
Używając tak prostych narzędzi,

255
00:13:17,758 --> 00:13:20,260
Gottman i jego grupa
byli w stanie przewidzieć

256
00:13:20,260 --> 00:13:23,103
z 90% dokładnością,

257
00:13:23,103 --> 00:13:25,758
która z par się rozwiedzie.

258
00:13:25,758 --> 00:13:29,152
Jednak dopiero współpraca
z matematykiem Jamesem Murrayem

259
00:13:29,152 --> 00:13:33,541
pomogła zrozumieć,
co powoduje spirale negatywności

260
00:13:33,541 --> 00:13:35,601
i jak one się pojawiają.

261
00:13:35,601 --> 00:13:37,308
Wnioski, do których doszli,

262
00:13:37,308 --> 00:13:41,667
okazały się imponująco proste
i interesujące.

263
00:13:41,667 --> 00:13:46,005
Równania pokazują jak mąż i żona zareagują

264
00:13:46,005 --> 00:13:47,971
przy okazji następnej rozmowy

265
00:13:47,971 --> 00:13:50,099
i jakie będą przedstawiać nastawienie.

266
00:13:50,099 --> 00:13:51,896
Wynik równania zależy

267
00:13:51,896 --> 00:13:54,242
od nastroju osoby, kiedy jest sama,

268
00:13:54,242 --> 00:13:56,276
nastroju, kiedy jest z partnerem,

269
00:13:56,276 --> 00:13:58,845
ale co najważniejsze, 
zależy też od wpływu

270
00:13:58,845 --> 00:14:01,824
jaki mają na siebie nawzajem.

271
00:14:01,824 --> 00:14:04,532
W tym miejscu zwrócę uwagę,

272
00:14:04,532 --> 00:14:07,852
że ten sam wzór okazuje się być

273
00:14:07,852 --> 00:14:10,498
idealny do opisania działań

274
00:14:10,498 --> 00:14:14,256
między dwoma krajami, 
biorącymi udział w wyścigu zbrojeń.

275
00:14:14,256 --> 00:14:16,394
(Śmiech)

276
00:14:18,194 --> 00:14:21,635
Kłócąca się para, wciągająca się
w spiralę negatywnych emocji,

277
00:14:21,635 --> 00:14:24,159
chwiejąca się nad przepaścią
potencjalnego rozwodu,

278
00:14:24,159 --> 00:14:28,107
jest matematycznym odpowiednikiem
początku wojny nuklearnej.

279
00:14:28,107 --> 00:14:30,606
(Śmiech)

280
00:14:30,606 --> 00:14:33,159
Najważniejszym elementem równania
jest wpływ,

281
00:14:33,159 --> 00:14:35,877
jaki ludzie mają na siebie nawzajem,

282
00:14:35,877 --> 00:14:38,900
a w szczególności punkt zapalny
negatywnego nastawienia.

283
00:14:38,900 --> 00:14:40,579
Punkt, który określa

284
00:14:40,579 --> 00:14:45,072
jak irytujący może być mąż,

285
00:14:45,072 --> 00:14:49,254
zanim żona naprawdę się wkurzy
i vice versa.

286
00:14:49,254 --> 00:14:54,408
Myślałam, że udane małżeństwo oparte jest
na kompromisie i zrozumieniu

287
00:14:54,408 --> 00:14:57,261
i dawaniu wolnej przestrzeni,
gdzie każdy może być sobą.

288
00:14:57,261 --> 00:15:00,558
Myślałam, że najbardziej
zadowalające związki odznaczają się

289
00:15:00,558 --> 00:15:04,024
wysokim punktem zapalnym spirali.

290
00:15:04,024 --> 00:15:05,692
To pary odpuszczające wiele spraw

291
00:15:05,692 --> 00:15:08,487
i obgadujące je, kiedy staną się poważne.

292
00:15:08,487 --> 00:15:12,023
Matematyka oraz późniejsze
odkrycia zespołu pokazały,

293
00:15:12,023 --> 00:15:15,238
że prawda jest inna.

294
00:15:15,238 --> 00:15:17,907
Najszczęśliwsze związki,
czy z największymi sukcesami

295
00:15:17,907 --> 00:15:21,519
wyróżniają się niskim punktem zapalnym.

296
00:15:21,519 --> 00:15:25,378
To pary, które nie pozwalają,
by jakieś sprawy pozostały pominięte

297
00:15:25,378 --> 00:15:28,399
i pozwalają też na chwile narzekania.

298
00:15:28,399 --> 00:15:33,733
To pary, które zawsze starają się
naprawiać swój związek

299
00:15:33,733 --> 00:15:36,418
i mają znacznie lepszą
perspektywę na małżeństwo.

300
00:15:36,418 --> 00:15:38,516
Nie odpuszczają sobie nawzajem

301
00:15:38,516 --> 00:15:44,426
i nie pozwalają rzeczom trywialnym
stać się naprawdę poważnymi.

302
00:15:44,426 --> 00:15:50,023
Oczywiście nie wystarczy 
niski punkt zapalny

303
00:15:50,023 --> 00:15:54,162
i nie stawianie na kompromisy,
by odnieść sukces w związku.

304
00:15:54,162 --> 00:15:56,650
Wydaje mi się to bardzo ciekawe,

305
00:15:56,650 --> 00:15:59,053
że matematyka dysponuje dowodami,

306
00:15:59,053 --> 00:16:02,480
które opowiadają się za tym,
by nie ignorować gniewu.

307
00:16:02,480 --> 00:16:04,488
Przedstawiłam wam
trzy najlepsze wskazówki,

308
00:16:04,488 --> 00:16:07,383
które mogą wam pomóc
w miłości i w związkach.

309
00:16:07,383 --> 00:16:09,826
Mam nadzieję,
że prócz posłużenia jako wskazówki,

310
00:16:09,826 --> 00:16:13,928
dały wam też trochę wglądu
w siłę matematyki.

311
00:16:13,928 --> 00:16:18,293
Dla mnie to nie są zwykłe
równania i symbole.

312
00:16:18,293 --> 00:16:23,119
One mają głos,
który wyraża niesamowity urodzaj natury

313
00:16:23,119 --> 00:16:24,929
i oszałamiającą prostotę w schematach,

314
00:16:24,929 --> 00:16:29,384
które kręcą się, zaginają i ewoluują
wokół nas i opisują wszystko,

315
00:16:29,384 --> 00:16:32,187
od sposobu, w jaki działa świat,
po nasze zachowanie.

316
00:16:32,187 --> 00:16:34,785
Mam nadzieję, że wgląd 
w matematykę miłości

317
00:16:34,785 --> 00:16:36,926
zarazi choć kilkoro z was

318
00:16:36,926 --> 00:16:40,134
miłością do matematyki.

319
00:16:40,134 --> 00:16:41,521
Dziękuję.

320
00:16:41,521 --> 00:16:43,815
(Oklaski)