1 00:00:06,739 --> 00:00:08,999 گەر لە فرۆشگادا بەدوای شیردا گەرایت، 2 00:00:08,999 --> 00:00:12,409 گەلێک بەرهەمی جیاواز هەن بۆ هەڵبژاردن. 3 00:00:12,409 --> 00:00:14,769 شیری ئاژەلی هەیە بەڵام، بەرهەمی رووەکیش هەیە. 4 00:00:15,769 --> 00:00:18,619 بۆ گۆڕینی رووەک کە شیوەی بە شیر بچێ، 5 00:00:18,619 --> 00:00:23,703 پێویست تەڕ بکرێت یان بخوسێنرێت، بشۆردرێت، لەگەڵ ئەوەش بهاردرێت تا خەست ببێت، 6 00:00:23,703 --> 00:00:26,753 یان ئەوەتە وشک بکرێت و بهاردرێت تا ببێت بە ئارد. 7 00:00:26,753 --> 00:00:30,882 دوای ئەمە دۆشاوی رووکەکە یان ئاردەکە لەگەڵ ڤیتامین و کانزاکان لێک دەدرێت، 8 00:00:30,882 --> 00:00:33,842 تام بکرێت و شلکراو دەکرێت. 9 00:00:33,842 --> 00:00:36,452 بە ئەنجامدا چەندین جۆر پەیدا دەبێت 10 00:00:36,452 --> 00:00:39,562 پێشبڕکێی چۆنایەتی لەگەڵ شیری ئاژەڵان دەکەن! 11 00:00:39,562 --> 00:00:42,712 کەواتە کام جۆر شیر باشترینە بۆ تۆ؟ 12 00:00:42,712 --> 00:00:45,732 با پێکەوە قۆڵبینەوە بەناو هەندێک لە شیرە دیارەکان: 13 00:00:45,732 --> 00:00:49,921 ئاژەڵان، بادەم، سۆیا یان شۆفان؟ 14 00:00:49,921 --> 00:00:55,513 250 ملم پەرداخ شیری مانگا بای 8 گرام پرۆتینی تیایە، 15 00:00:55,513 --> 00:00:59,981 12 گرام کاربۆهیدرات، لەگەڵ 2 بۆ 8 گرام چەوری 16 00:00:59,981 --> 00:01:03,981 بەپێ خەستیەکەی، کەم چەوری یان چەوری تەواو. 17 00:01:03,981 --> 00:01:08,947 هەر پێگەشتوەک، ڕۆژانەی پێویستی نزیکەی رێژەی سەدا 15 پرۆتینە، 18 00:01:08,947 --> 00:01:14,399 بە نزیکەیی %10 رێژەی کاربۆهیدراتە، لەگەڵ 2 بۆ %15 چەوری. 19 00:01:14,399 --> 00:01:18,956 زۆربەی شیرە روەکەمەنیەکان کاربۆهیدراتیان کەمترە لە شیری ئاژەڵان. 20 00:01:18,956 --> 00:01:24,020 هەروەها رێژەی چەوری کەمترە، بەڵام لە چەوری بەسود پێکهاتووە. 21 00:01:24,020 --> 00:01:29,589 لە هامان کاتدا ڤیتامان D و کالسیۆم لە شیری گیانداران هەیە 22 00:01:29,589 --> 00:01:34,186 کە لە شیری رووەکدا بە سروشتی بونی نییە، 23 00:01:34,186 --> 00:01:36,986 گەر بە نزیکەی سەیری شیرە روەکەمەنیەکان بکەین، 24 00:01:36,986 --> 00:01:41,447 بادەم و شۆفان رێژەی کەمتر پرۆتینی تێدایە لە چاو شیری گیانداران. 25 00:01:41,447 --> 00:01:45,137 لە هەمان کاتدا، شیری تۆزی بادەم کەمتر سودی خۆراکی هەیە، 26 00:01:45,137 --> 00:01:50,761 شیری شۆفان پرە لە گلوکۆزی بێتا، کە جۆرە فایبەرێکی باشە. 27 00:01:50,761 --> 00:01:55,079 هەروەها، رێژەی زۆرتری کاربۆهیدراتی تێدایە لە چاو شیرە روەکەمەنیەکان-- 28 00:01:55,079 --> 00:01:57,469 هەندێک جار بەقەد شیرە گیانداران تێیدایە. 29 00:01:57,469 --> 00:02:01,698 لە هامن کاتدا، شیری سۆیا رێژەی پرۆتینی هەر بە قەد شیری مانگایە 30 00:02:01,698 --> 00:02:05,111 هەەوەها، سەرچاوەیەکی باشی پۆتاسیۆمە. 31 00:02:05,111 --> 00:02:07,931 پاقلەی سۆیا ئێسۆفلاڤۆنی تیایە، 32 00:02:07,931 --> 00:02:11,301 کە خەڵک پێی وایە دەبێتە هۆی تێکدانی هاوسەنگی هۆرمۆنەکان 33 00:02:11,301 --> 00:02:13,481 بە لاسایی کردنی چالاکی ئیسترۆجین. 34 00:02:13,481 --> 00:02:18,038 بەڵام لە بنچینەدا، پاقلەی سۆیا بە ريژەکی کەم ئایسۆفلاڤنی تیایە. 35 00:02:18,038 --> 00:02:22,102 کە گاریگەری زۆر کەمە لەسەر لەشمان لە چاو کاریگەری ئیسترۆجین. 36 00:02:22,102 --> 00:02:24,702 بە پێی بارودۆخی تاکەکەسی، 37 00:02:24,702 --> 00:02:27,682 یەک لەم شیرانە لەوانەیە براوەی بەرچاو بێت: 38 00:02:27,682 --> 00:02:31,682 گەر لاکتۆزت پێنەکەوت، کەواتە شیری روەک بۆ تۆ باشترینە 39 00:02:31,682 --> 00:02:35,232 بەڵام گەر هەستیاریت هەیە بە تۆ خۆراکیکان، بادەم لێ فرێدە دەرەوە. 40 00:02:35,232 --> 00:02:39,433 بۆ ئەو کەسانەی کە ناتوانن بە هەموو جۆرە خۆراکێ بگەن، 41 00:02:39,433 --> 00:02:43,433 شیری ئاژڵان شیاوترینە بۆ پەیداکردنی مادە خۆراکیەکان 42 00:02:43,433 --> 00:02:46,993 بەڵام بە گشی هەموویان یەکسانن، هەر یەکێ لەو شیرانە 43 00:02:46,993 --> 00:02:50,383 مادەی خۆراکی تەواویان تێدایە بۆ بەدەست هێنانی ژیانيکی تەندروست. 44 00:02:50,383 --> 00:02:53,393 لەبەر ئەمشە بە گشی باشترین شیر، 45 00:02:53,393 --> 00:02:56,383 لە راستیدا، ئەم شیرەیە کە بۆ هەسارەکەمان بەشە. 46 00:02:56,383 --> 00:03:01,869 کەواتە کامەیان کەمترین سەرچاوەی پێیوستە و کەمترین گازی ژاهراوی دروست دەکات؟ 47 00:03:01,869 --> 00:03:07,328 پێویستیمان بە ٤ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە بۆ بەرهەم هێنانی تەنها یەک پەرداغ شیر 48 00:03:07,328 --> 00:03:11,541 خاکەکە دوچاری لە ناوچوونی دارستان و زیدەوەران دەبێتەوە. 49 00:03:11,541 --> 00:03:17,002 زۆربەی ئەو خاکەیە کە مانگاکانی لێی دەژین، لەگەل هەندێک بەش بۆ چاندنی خۆراکیان دانراوە. 50 00:03:17,002 --> 00:03:19,912 زۆربەی مانگاکان پاقلەی سۆیاو شۆفان دەخۆن. 51 00:03:19,912 --> 00:03:23,752 پاقلەی سۆیاو شۆفان شوێنی کەمتریان پێویستە بۆ ڕوان بۆ شیر 52 00:03:23,752 --> 00:03:26,292 لەوەی دەدرێت بە مانگا بۆ دروست بوونی شیر-- 53 00:03:26,292 --> 00:03:29,472 تەنها پێیوستی بە چارەگێ کیلۆمەترە بۆ هەر پەرداخەک. 54 00:03:29,472 --> 00:03:31,942 شیری بادەم هەمان ڕووبەری پەیوەستە. 55 00:03:31,942 --> 00:03:35,122 بەڵام شوێنی خاکیش بەهەمان شێوە هەر کێشەیە 56 00:03:35,122 --> 00:03:39,122 کێڵگەکانی پاقلەی سۆیا هاندەری گەورەن بۆ لە ناوبردنی دارستانەکان، 57 00:03:39,122 --> 00:03:42,482 لە کاتێکدا شۆفان و بادەم وانین. 58 00:03:42,482 --> 00:03:46,052 لە هەموو هەنگاوەکانی شیردا، ئاو بەکاردێت 59 00:03:46,052 --> 00:03:50,152 بەڵام لە هەنگاوی کشتوکاڵکردندا جیاوازی گەورە دروست دەکات، 60 00:03:50,152 --> 00:03:55,847 شیری ئاژەل زۆرترین ئاوی دەوێت-- بە نزیکەی 120 لیتر بۆ هەر پەرداخێک، 61 00:03:55,847 --> 00:03:58,867 زۆربەی بەکار دێت بۆ ئاودان بە ئاژەلەکە و خۆراکی. 62 00:03:58,867 --> 00:04:03,945 بادەم رێزبەندی دووەم دەگرێت، زیاتر لە 70 لیترە ئاوە بۆ هەر پەرداخێک. 63 00:04:03,945 --> 00:04:07,235 زۆربەی ئەو ئاوە بەکاردێت بۆ ئاودان بە داری بادەمەکە، 64 00:04:07,235 --> 00:04:11,095 کە پێویستی بە سالێکە بۆ ئەوەی بادەم دروست بکات. 65 00:04:11,095 --> 00:04:14,285 پێویستە دارەکان بە بەردوامی ئاودرێن یان ئەوەتە وشک دەبن، 66 00:04:14,285 --> 00:04:18,451 لە هەمان کاتدا زۆربەی دانەوێڵەکان دەتوانرێت جێبهێڵرێت و بەروبووم دروست بکەن. 67 00:04:18,451 --> 00:04:22,749 هەر وەکو دەڵێن، سۆیا و شۆفان ئاوی کەمتری دەوێت بۆ گەشە کردن: 68 00:04:22,749 --> 00:04:26,459 تەنها 5 بۆ 10 لیتر بۆ هەر پەرداخێک شیر. 69 00:04:26,459 --> 00:04:30,089 دروستکردنی شیر دەبێتە هۆی دروستبوونی گازی دژ بە ژینگە 70 00:04:30,089 --> 00:04:35,749 لە بارەی 0.1 بۆ 0.2 کیلۆگرام بۆ یەک پەرداخ لە شیری روەکەمەنیەکان. 71 00:04:35,749 --> 00:04:40,427 بەڵام لە شیری مانگادا، مانگاکان خۆیشیان گازی پیس بەرهەم دێنن 72 00:04:40,427 --> 00:04:44,936 لەرێی فرێدان و فس کردن، بڕەکی زۆر لە گازی میسان فرێ دەدەن. 73 00:04:44,936 --> 00:04:47,336 بە گشتی، لە هەر کۆپێکی شیری ئاژەڵاندا 74 00:04:47,336 --> 00:04:51,934 بەشدارە لە دروست بوونی زیاتر لە نیو کیلۆ گازی دژ بە ژینگە. 75 00:04:51,934 --> 00:04:54,734 کەواتە لە کاتێکدا پشتبەستن بە خۆراکی مادەی پەیوەست، 76 00:04:54,734 --> 00:04:59,277 هەموو ئەم جۆرە شیرانە لەوانەیە گونجاو بن بۆ تەندروستی هەسارەکەمان 77 00:04:59,277 --> 00:05:02,467 کەیسێکی گەورە هەیە بۆ هەلبژاردنی شیرە روەکەمەنیەکان، 78 00:05:02,467 --> 00:05:04,797 بە تایبەتی شیری شۆفان و سۆیا.