[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.12,0:00:07.95,Default,,0000,0000,0000,,[nhạc đếm ngược: 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1]\NInternet: Gói tin, Định tuyến & Độ ổn định Dialogue: 0,0:00:07.95,0:00:13.65,Default,,0000,0000,0000,,Xin chào, tôi là Lynn, kỹ sư phần mềm\Ntại Spotify và tôi thừa nhận trước rằng Dialogue: 0,0:00:13.65,0:00:18.97,Default,,0000,0000,0000,,tôi thường coi thường độ ổn định\Ncủa Internet. Lượng thông tin khổng lồ Dialogue: 0,0:00:18.97,0:00:23.17,Default,,0000,0000,0000,,có trên Internet thực sự đáng kinh ngạc.\NNhưng làm thế nào để chắc chắn từng mẩu Dialogue: 0,0:00:23.17,0:00:29.08,Default,,0000,0000,0000,,dữ liệu sẽ được truyền đến bạn?\NNếu muốn phát nhạc trên Spotify, dường như Dialogue: 0,0:00:29.08,0:00:33.99,Default,,0000,0000,0000,,máy tính nối thẳng đến máy chủ Spotify\Nrồi Spotify gửi bài hát cho bạn qua Dialogue: 0,0:00:33.99,0:00:39.41,Default,,0000,0000,0000,,đường dẫn trực tiếp, riêng biệt. Thực ra,\NInternet không hoạt động thế. Nếu Internet Dialogue: 0,0:00:39.41,0:00:43.64,Default,,0000,0000,0000,,cấu thành từ kết nối riêng, trực tiếp\Nthì sẽ chẳng thể nào hoạt động được Dialogue: 0,0:00:43.64,0:00:48.05,Default,,0000,0000,0000,,khi hàng triệu người cùng tham gia.\NNhất là khi không gì đảm bảo mọi đường dẫn Dialogue: 0,0:00:48.05,0:00:53.35,Default,,0000,0000,0000,,và máy tính luôn hoạt động. Thay vào đó,\Ndữ liệu sẽ di chuyển trên Internet kiểu Dialogue: 0,0:00:53.35,0:01:01.21,Default,,0000,0000,0000,,gián tiếp hơn. Cách đây rất lâu, vào đầu\Nnhững năm 1970, tôi và cộng sự Bob Kahn Dialogue: 0,0:01:01.21,0:01:06.87,Default,,0000,0000,0000,,bắt đầu nghiên cứu thiết kế tiền thân của\NInternet ngày nay. Bob và tôi có nhiệm vụ Dialogue: 0,0:01:06.87,0:01:14.79,Default,,0000,0000,0000,,và cơ hội thiết kế các giao thức và\Ncấu trúc Internet. Rồi chúng tôi kiên trì Dialogue: 0,0:01:14.79,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,tham gia phát triển và cải tiến\NInternet suốt từ thời đó cho đến tận Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:25.50,Default,,0000,0000,0000,,bây giờ. Cách thức truyền tải thông tin\Ntừ máy tính này qua máy tính khác Dialogue: 0,0:01:25.50,0:01:30.90,Default,,0000,0000,0000,,cũng rất thú vị, không cần theo đường dẫn\Ncố định, thực ra đường dẫn có thể thay đổi Dialogue: 0,0:01:30.90,0:01:36.10,Default,,0000,0000,0000,,ngay khi hai máy đang trao đổi với nhau.\NThông tin trên Internet đi từ máy tính Dialogue: 0,0:01:36.10,0:01:42.05,Default,,0000,0000,0000,,này sang máy tính kia dưới dạng gọi là\Ngói tin và cách gói tin di chuyển từ nơi này Dialogue: 0,0:01:42.05,0:01:46.36,Default,,0000,0000,0000,,đến nơi khác trên Internet cũng rất giống với\Ncách chúng ta di chuyển giữa các nơi Dialogue: 0,0:01:46.36,0:01:51.42,Default,,0000,0000,0000,,bằng xe hơi. Tùy thuộc vào mật độ giao thông\Nhay tình trạng đường sá, bạn có thể chọn hoặc Dialogue: 0,0:01:51.42,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,buộc phải chọn tuyến đường khác để đi đến\Nnơi đó cho mỗi lần di chuyển. Và cũng giống Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:03.98,Default,,0000,0000,0000,,việc bạn có thể vận chuyển mọi thứ đồ bên trong\Nxe hơi, cũng có rất nhiều loại thông tin số có thể Dialogue: 0,0:02:03.98,0:02:10.36,Default,,0000,0000,0000,,được gửi đi bằng gói tin IP tuy nhiên, cũng có vài\Nhạn chế. Ví dụ giả sử bạn cần di chuyển Dialogue: 0,0:02:10.36,0:02:14.20,Default,,0000,0000,0000,,tàu con thoi từ nơi xây dựng\Nđến nơi phóng tàu. Tàu sẽ không Dialogue: 0,0:02:14.20,0:02:18.78,Default,,0000,0000,0000,,để vừa trong xe tải nên cần phải tách nó ra\Nthành nhiều phần và vận chuyển bằng cả đoàn Dialogue: 0,0:02:18.78,0:02:23.10,Default,,0000,0000,0000,,xe tải. Các xe tải có thể đi các tuyến đường khác nhau\Nvà đến điểm đích vào những thời điểm Dialogue: 0,0:02:23.10,0:02:28.11,Default,,0000,0000,0000,,khác nhau. Nhưng một khi tất cả đã đến đó,\Nbạn có thể lắp ráp các phần thành Dialogue: 0,0:02:28.11,0:02:34.33,Default,,0000,0000,0000,,con tàu con thoi hoàn chỉnh và có thể phóng nó lên.\NThông tin trên Internet cũng hoạt động tương tự. Dialogue: 0,0:02:34.33,0:02:40.09,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn muốn gửi một bức ảnh dung lượng lớn\Ncho bạn bè hoặc đăng lên trang web, Dialogue: 0,0:02:40.09,0:02:44.82,Default,,0000,0000,0000,,bức ảnh đó có thể bao gồm cả hàng chục triệu\Nbit 1 và 0, quá nặng để gửi cùng Dialogue: 0,0:02:44.82,0:02:49.81,Default,,0000,0000,0000,,trong một gói tin. Vì đó là dữ liệu trên máy tính,\Nmáy tính gửi bức ảnh đó có thể nhanh chóng Dialogue: 0,0:02:49.81,0:02:55.72,Default,,0000,0000,0000,,chia nhỏ nó ra thành hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn\Nphần nhỏ hơn gọi là gói tin. Không giống như xe hơi Dialogue: 0,0:02:55.72,0:03:00.23,Default,,0000,0000,0000,,hay xe tải, những gói tin này không cần tài xế\Nvà chúng không tự chọn đường đi cho mình. Mỗi gói tin Dialogue: 0,0:03:00.23,0:03:04.65,Default,,0000,0000,0000,,sẽ có địa chỉ Internet của nơi nó đi\Nvà nơi nó đến. Các máy tính đặc biệt Dialogue: 0,0:03:04.65,0:03:09.43,Default,,0000,0000,0000,,trên Internet mang tên định tuyến đóng vai trò như\Nviên quản lý giao thông, đảm bảo cho các gói tin di chuyển Dialogue: 0,0:03:09.43,0:03:15.24,Default,,0000,0000,0000,,thông suốt trên mạng. Nếu một định tuyến bị nghẽn,\Ncác gói tin đơn lẻ có thể đi đường khác Dialogue: 0,0:03:15.24,0:03:20.37,Default,,0000,0000,0000,,trên Internet và có thể sẽ đến\Nđiểm đích vào thời gian hơi lệch một chút Dialogue: 0,0:03:20.37,0:03:26.57,Default,,0000,0000,0000,,hoặc thậm chí là bị hư. Cùng tìm hiểu xem nó\Ndiễn ra thế nào nào. Là một phần trong giao thức Internet, Dialogue: 0,0:03:26.57,0:03:31.17,Default,,0000,0000,0000,,mỗi định tuyến sẽ theo dõi nhiều đường dẫn\Nđể gửi gói tin và chọn đường dẫn phù hợp Dialogue: 0,0:03:31.17,0:03:37.08,Default,,0000,0000,0000,,rẻ nhất cho từng mẩu dữ liệu dựa trên\Nđịa chỉ IP của điểm đến cho gói tin. Dialogue: 0,0:03:37.08,0:03:42.12,Default,,0000,0000,0000,,Rẻ nhất ở đây không phải chỉ chi phí\Nmà là thời gian và các yếu tố phi kỹ thuật như chính trị Dialogue: 0,0:03:42.12,0:03:47.50,Default,,0000,0000,0000,,và quan hệ giữa các công ty. Thông thường,\Nđịnh tuyến di chuyển tốt nhất của dữ liệu không nhất thiết Dialogue: 0,0:03:47.50,0:03:53.15,Default,,0000,0000,0000,,phải là cái trực tiếp nhất. Có nhiều đường dẫn để lựa chọn\Ncho phép mạng có thể chấp nhận sai sót. Có nghĩa là Dialogue: 0,0:03:53.15,0:03:57.70,Default,,0000,0000,0000,,mạng có thể liên tục gửi gói tin ngay cả khi\Ncó lỗi nghiêm trọng ở đâu đó. Dialogue: 0,0:03:57.70,0:04:04.85,Default,,0000,0000,0000,,Đây là cơ sở cho nguyên tắc chính của \NInternet: độ ổn định. Giờ, nếu bạn muốn Dialogue: 0,0:04:04.85,0:04:09.35,Default,,0000,0000,0000,,yêu cầu một vài dữ liệu và không phải tất cả được\Ntruyền đến thì sao? Giả sử bạn muốn nghe nhạc. Dialogue: 0,0:04:09.35,0:04:14.83,Default,,0000,0000,0000,,Làm sao bạn chắc chắn được 100% rằng toàn bộ dữ liệu\Nsẽ được truyền đến để bài hát chạy thật mượt? Dialogue: 0,0:04:14.83,0:04:21.44,Default,,0000,0000,0000,,Giới thiệu với bạn một người bạn mới, TCP\N(giao thức điều khiển truyền nhận). TCP quản lý việc gửi Dialogue: 0,0:04:21.44,0:04:26.53,Default,,0000,0000,0000,,và nhận toàn bộ dữ liệu của bạn dưới dạng gói tin.\NNó như kiểu dịch vụ gửi thư đảm bảo. Dialogue: 0,0:04:26.53,0:04:31.67,Default,,0000,0000,0000,,Khi bạn yêu cầu một bài hát trên thiết bị của mình, Spotify\Nsẽ gửi đi một bài hát đã được chia nhỏ thành nhiều gói tin. Dialogue: 0,0:04:31.67,0:04:37.21,Default,,0000,0000,0000,,Khi các gói tin của bạn đến nơi, TCP tiến hoàn kiểm định\Ntoàn diện và gửi lại xác nhận Dialogue: 0,0:04:37.21,0:04:42.84,Default,,0000,0000,0000,,đã nhận từng gói tin. Nếu tất cả các gói tin đều\Nở đó, TCP sẽ ký nhận giao hàng và thế là Dialogue: 0,0:04:42.84,0:04:54.82,Default,,0000,0000,0000,,hoàn tất. (bài hát được phát) Nếu TCP thấy thiếu\Nvài gói tin, nó sẽ không ký hoặc không thì Dialogue: 0,0:04:54.82,0:04:59.93,Default,,0000,0000,0000,,bài hát của bạn sẽ nghe chẳng mượt hoặc có thể\Nbị thiếu vài đoạn. Với mỗi gói tin bị thiếu hoặc Dialogue: 0,0:04:59.93,0:05:05.93,Default,,0000,0000,0000,,chưa hoàn chỉnh, Spotify sẽ tiến hành gửi lại.\NMột khi TCP xác thực đã nhận được nhiều gói tin Dialogue: 0,0:05:05.93,0:05:13.37,Default,,0000,0000,0000,,của bài hát yêu cầu, bài hát sẽ\Nbắt đầu được phát. TCP và hệ thống Dialogue: 0,0:05:13.37,0:05:19.22,Default,,0000,0000,0000,,định tuyến tuyệt vời ở chỗ chúng có thể mở rộng.\NChúng có thể kết nối với 8 hoặc 8 tỷ thiết bị. Trên thực tế, Dialogue: 0,0:05:19.22,0:05:23.45,Default,,0000,0000,0000,,nhờ những nguyên tắc chấp nhận sai sót\Nvà dự phòng này mà chúng ta thêm càng nhiều định tuyến Dialogue: 0,0:05:23.45,0:05:28.07,Default,,0000,0000,0000,,thì Internet lại càng ổn định. Điều tuyệt vời\Nnữa là chúng ta có thể phát triển và mở rộng Internet Dialogue: 0,0:05:28.07,0:05:34.38,Default,,0000,0000,0000,,mà không làm gián đoạn dịch vụ của bất kỳ ai\Nđang sử dụng. Internet cấu thành từ hàng trăm nghìn Dialogue: 0,0:05:34.38,0:05:39.28,Default,,0000,0000,0000,,mạng lưới và hàng tỷ máy tính\Nvà thiết bị kết nối với nhau về mặt vật lý. Dialogue: 0,0:05:39.28,0:05:44.36,Default,,0000,0000,0000,,Những hệ thống cấu thành nên Internet này\Nkết nối và giao tiếp với nhau Dialogue: 0,0:05:44.36,0:05:51.29,Default,,0000,0000,0000,,và phối hợp với nhau nhờ vào những tiêu chuẩn đã\Nđược thống nhất về cách thức gửi dữ liệu trên Internet. Dialogue: 0,0:05:51.29,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Thiết bị điện toán hay các định tuyến trên Internet\Ngiúp tất cả các gói tin tìm được đường Dialogue: 0,0:05:56.00,0:06:02.79,Default,,0000,0000,0000,,đến nơi chúng sẽ được tập hợp lại\Ntheo thứ tự nếu cần. Việc này diễn ra hàng tỷ Dialogue: 0,0:06:02.79,0:06:08.89,Default,,0000,0000,0000,,lần mỗi ngày bất kể khi bạn và\Nmọi người đang gửi email, lướt web Dialogue: 0,0:06:08.89,0:06:13.87,Default,,0000,0000,0000,,gọi video, dùng ứng dụng điện thoại hay khi\Ncác cảm biến hay thiết bị trên Internet Dialogue: 0,0:06:13.87,0:06:14.91,Default,,0000,0000,0000,,giao tiếp với nhau.