[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.20,0:00:10.42,Default,,0000,0000,0000,,Her nefes alışınızda hava,\Nsoluk borusundan aşağı doğru ilerler,
Dialogue: 0,0:00:10.42,0:00:12.70,Default,,0000,0000,0000,,bronş denilen bir dizi kanallardan geçerek
Dialogue: 0,0:00:12.70,0:00:17.05,Default,,0000,0000,0000,,sonunda alveol denilen\Nküçük hava kesesi kümelerine ulaşır.
Dialogue: 0,0:00:17.05,0:00:19.98,Default,,0000,0000,0000,,Akciğerlerde 600 milyon \Ncivarında alveol vardır,
Dialogue: 0,0:00:19.98,0:00:25.44,Default,,0000,0000,0000,,bu 75 metrekarelik bir tenis kortunun\Nyüzey alanına denk geliyor.
Dialogue: 0,0:00:25.44,0:00:27.82,Default,,0000,0000,0000,,Sadece bir hücre kalınlığındaki \Nbu küçük keseler
Dialogue: 0,0:00:27.82,0:00:29.76,Default,,0000,0000,0000,,çok önemli bir değişime olanak sağlıyor:
Dialogue: 0,0:00:29.76,0:00:32.76,Default,,0000,0000,0000,,Havadan soluduğumuz oksijeni\Nkan dolaşımımıza alıyor
Dialogue: 0,0:00:32.76,0:00:35.71,Default,,0000,0000,0000,,ve karbondioksiti temizliyor.
Dialogue: 0,0:00:35.71,0:00:38.55,Default,,0000,0000,0000,,Zatürre bu değiş tokuşu mahvediyor.
Dialogue: 0,0:00:38.55,0:00:42.82,Default,,0000,0000,0000,,Zatürre, alveolün sıvıyla dolmasına\Nneden olan bir enfeksiyondur.
Dialogue: 0,0:00:42.82,0:00:46.14,Default,,0000,0000,0000,,Zatürreye neden olabilecek\Nbirçok farklı türde patojenler vardır.
Dialogue: 0,0:00:46.14,0:00:50.01,Default,,0000,0000,0000,,En yaygın olanları ise \Nvirüs ya da bakterilerdir.
Dialogue: 0,0:00:50.01,0:00:54.40,Default,,0000,0000,0000,,Bu mikroskobik istilacılar, \Nya soluduğumuz havadaki damlacıklardan
Dialogue: 0,0:00:54.40,0:00:56.63,Default,,0000,0000,0000,,ya da kirli bir yüzeye dokunduktan sonra
Dialogue: 0,0:00:56.63,0:01:00.29,Default,,0000,0000,0000,,gözlerimize, burnumuza ya da ağzımıza\Ndokunduktan sonra vücudumuza girerler.
Dialogue: 0,0:01:00.29,0:01:04.29,Default,,0000,0000,0000,,Sonra solunum sisteminin savunma\Nhattının ön cephesiyle yüzleşirler:
Dialogue: 0,0:01:04.29,0:01:06.29,Default,,0000,0000,0000,,Mukosiliyer klirens.
Dialogue: 0,0:01:06.29,0:01:10.27,Default,,0000,0000,0000,,Mukosiliyer klirens, \Nistilacıları hapseden mukustan
Dialogue: 0,0:01:10.27,0:01:13.23,Default,,0000,0000,0000,,ve öksürerek çıkarılan,\Nmukusu ağza doğru taşıyan
Dialogue: 0,0:01:13.23,0:01:15.46,Default,,0000,0000,0000,,ve silia denilen küçük kıllardan oluşur.
Dialogue: 0,0:01:15.46,0:01:18.76,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu istilacılardan bazıları \Nmukosiliyer klirensten geçip
Dialogue: 0,0:01:18.76,0:01:21.82,Default,,0000,0000,0000,,alveolla buluştuğu akciğerlere gidebilir.
Dialogue: 0,0:01:21.82,0:01:24.31,Default,,0000,0000,0000,,Alevol, kan ve dış dünyadaki hava arasında
Dialogue: 0,0:01:24.31,0:01:26.69,Default,,0000,0000,0000,,önemli bir değişim noktası\Nolarak görev yapıyor;
Dialogue: 0,0:01:26.69,0:01:31.16,Default,,0000,0000,0000,,kendine özel türde beyaz kan hücreleri,\Ndiğer bir ismiyle makrofajları var;
Dialogue: 0,0:01:31.16,0:01:35.76,Default,,0000,0000,0000,,onları kuşatarak ve yiyerek \Nyabancı organizmalara karşı savunuyor.
Dialogue: 0,0:01:35.76,0:01:40.48,Default,,0000,0000,0000,,Patojenler, akciğerlere girdiğinde\Nmakrofajlar onları yok etmeye çalışıyor.
Dialogue: 0,0:01:40.48,0:01:42.79,Default,,0000,0000,0000,,Bağışıklık sistemi, yardımcı olması için
Dialogue: 0,0:01:42.79,0:01:45.44,Default,,0000,0000,0000,,daha fazla beyaz kan hücresini\Nalveolden salıveriyor.
Dialogue: 0,0:01:45.44,0:01:47.62,Default,,0000,0000,0000,,Bu immun hücreler patojenlerle savaşıyor,
Dialogue: 0,0:01:47.62,0:01:51.82,Default,,0000,0000,0000,,iltihap ve iltihapın bir yan ürünü olarak\Nsıvı meydana getiriyor.
Dialogue: 0,0:01:51.82,0:01:53.36,Default,,0000,0000,0000,,Bu sıvılar biriktikçe
Dialogue: 0,0:01:53.36,0:01:56.98,Default,,0000,0000,0000,,alveoldaki gaz değiş tokuşunu\Nçok daha zorlaştırıyor.
Dialogue: 0,0:01:56.98,0:02:00.64,Default,,0000,0000,0000,,Kan dolaşımındaki karbondioksit seviyesi\Nyükselmeye başladıkça
Dialogue: 0,0:02:00.64,0:02:05.36,Default,,0000,0000,0000,,vücut onu temizlemek ve daha fazla oksijen\Nalmak için daha hızlı nefes alıyor.
Dialogue: 0,0:02:05.36,0:02:09.14,Default,,0000,0000,0000,,Bu hızlı soluma, zatürrenin\Nen yaygın belirtilerinden biridir.
Dialogue: 0,0:02:09.14,0:02:14.30,Default,,0000,0000,0000,,Vücut ayrıca öksürerek\Nalveoldaki sıvıyı dışarı atmaya çalışıyor.
Dialogue: 0,0:02:14.30,0:02:17.04,Default,,0000,0000,0000,,Zatürrenin sebebini \Nbelirlemek zor olabilir
Dialogue: 0,0:02:17.04,0:02:20.78,Default,,0000,0000,0000,,ancak bir kez belirlendiğinde\Ndoktorlar antibiyotik yazabilir,
Dialogue: 0,0:02:20.78,0:02:25.35,Default,,0000,0000,0000,,antibakteriyel ya da antiviral\Ntedaviler de uygulanabilir.
Dialogue: 0,0:02:25.35,0:02:29.27,Default,,0000,0000,0000,,Antibiyotikli tedavi, enfeksiyonu\Nkontrol altına almaya yardımcı oluyor.
Dialogue: 0,0:02:29.27,0:02:31.22,Default,,0000,0000,0000,,Patojen temizlendikçe
Dialogue: 0,0:02:31.22,0:02:35.66,Default,,0000,0000,0000,,vücut sıvıyı ve ölü hücreleri\Natıyor ya da emiyor.
Dialogue: 0,0:02:35.66,0:02:38.59,Default,,0000,0000,0000,,En kötü belirtiler,\Nyaklaşık bir hafta içinde kayboluyor
Dialogue: 0,0:02:38.59,0:02:42.03,Default,,0000,0000,0000,,ancak tamamen iyileşmek\Nbir ay kadar sürebilir.
Dialogue: 0,0:02:42.03,0:02:45.71,Default,,0000,0000,0000,,Bunun dışında sağlıklı bireyler,\Nzatürreyi genelde evde atlatabiliyorlar.
Dialogue: 0,0:02:45.71,0:02:48.88,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bazıları için zatürre\Ndaha şiddetli geçebilir,
Dialogue: 0,0:02:48.88,0:02:52.50,Default,,0000,0000,0000,,vücut enfeksiyonla savaşırken hastanede \Ntedaviye, oksijene, solunum cihazına
Dialogue: 0,0:02:52.50,0:02:56.50,Default,,0000,0000,0000,,ya da diğer destekleyici önlemlere \Ngereksinim duyulabilir.
Dialogue: 0,0:02:56.50,0:02:58.46,Default,,0000,0000,0000,,Sigara içmek siliaya zarar verir,
Dialogue: 0,0:02:58.46,0:03:02.14,Default,,0000,0000,0000,,bu durumda zatürreyle birlikte\Nartan miktar bir yana,
Dialogue: 0,0:03:02.14,0:03:04.47,Default,,0000,0000,0000,,silia, normal miktardaki mukus\Nve salgıları bile
Dialogue: 0,0:03:04.47,0:03:05.92,Default,,0000,0000,0000,,daha az temizleyebiliyor.
Dialogue: 0,0:03:05.92,0:03:07.59,Default,,0000,0000,0000,,Genetik ve otoimmun hastalıklar,
Dialogue: 0,0:03:07.59,0:03:11.70,Default,,0000,0000,0000,,zatürreye neden olabilecek patojenleri\Ndaha hassas kılabilir.
Dialogue: 0,0:03:11.70,0:03:13.55,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca, küçük çocuklar ve yaşlılarda
Dialogue: 0,0:03:13.55,0:03:16.66,Default,,0000,0000,0000,,bozulmuş klerens ve daha zayıf \Nbağışıklık sistemi bulunuyor.
Dialogue: 0,0:03:16.66,0:03:18.51,Default,,0000,0000,0000,,Eğer birisinde viral zatürre varsa
Dialogue: 0,0:03:18.51,0:03:22.04,Default,,0000,0000,0000,,bakteriyel solunum\Nenfeksiyon riski daha yüksek.
Dialogue: 0,0:03:22.04,0:03:23.67,Default,,0000,0000,0000,,Zatürre kaynaklı ölümlerin birçoğu
Dialogue: 0,0:03:23.67,0:03:26.27,Default,,0000,0000,0000,,sağlık hizmetlerine\Nulaşım yokluğundan meydana geliyor.
Dialogue: 0,0:03:26.27,0:03:28.76,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bazen uygun bakımla bile
Dialogue: 0,0:03:28.76,0:03:33.67,Default,,0000,0000,0000,,vücut, sürdüremeyeceği \Nbir enfeksiyona karşı savaşa giriyor;
Dialogue: 0,0:03:33.67,0:03:36.26,Default,,0000,0000,0000,,sadece akciğerlerdeki değil,
Dialogue: 0,0:03:36.26,0:03:38.74,Default,,0000,0000,0000,,tüm vücuttaki iltihaplı yolları\Nharekete geçiriyor.
Dialogue: 0,0:03:38.74,0:03:40.72,Default,,0000,0000,0000,,Bu aslında koruyucu bir mekanizma
Dialogue: 0,0:03:40.72,0:03:44.32,Default,,0000,0000,0000,,ancak bu durum çok uzun süre devam ederse\Norganlar durmaya başlıyor,
Dialogue: 0,0:03:44.32,0:03:46.90,Default,,0000,0000,0000,,şoka ve bazense ölüme neden oluyor.
Dialogue: 0,0:03:46.90,0:03:48.94,Default,,0000,0000,0000,,Peki zatürreyi nasıl önleyebiliriz?
Dialogue: 0,0:03:48.94,0:03:51.60,Default,,0000,0000,0000,,İyi beslenmek, yeterince uyumak \Nve egzersiz yapmak
Dialogue: 0,0:03:51.60,0:03:54.26,Default,,0000,0000,0000,,vücudunuzun enfeksiyonlarla\Nsavaşmasına yardımcı oluyor.
Dialogue: 0,0:03:54.26,0:03:57.79,Default,,0000,0000,0000,,Aşılar, zatürreye yol açan yaygın\Npatojenlere karşı bizi koruyabilirken
Dialogue: 0,0:03:57.79,0:04:01.14,Default,,0000,0000,0000,,ellerinizi düzenli olarak yıkamak\Nbu patojenlerin yayılımını önlemede
Dialogue: 0,0:04:01.14,0:04:02.72,Default,,0000,0000,0000,,ve şiddetli zatürreye karşı
Dialogue: 0,0:04:02.72,0:04:05.67,Default,,0000,0000,0000,,bu en savunmasız varlıkları\Nkorumada size yardımcı oluyor.