[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.73,0:00:08.49,Default,,0000,0000,0000,,İnsulin pompasıyla hayat kolaylaşır.
Dialogue: 0,0:00:08.49,0:00:13.44,Default,,0000,0000,0000,,Dünyadaki 415 milyon diyabetli\Ninsan hayata böyle tutunur.
Dialogue: 0,0:00:13.44,0:00:16.24,Default,,0000,0000,0000,,Pompa kan şekerini izler,\Ngerekli insulini verir.
Dialogue: 0,0:00:16.24,0:00:20.24,Default,,0000,0000,0000,,Böylece sürekli parmak delmeye\Nve kan testine gerek kalmaz.
Dialogue: 0,0:00:20.24,0:00:23.38,Default,,0000,0000,0000,,Bu küçük alet bir pompa ve iğneden oluşur,
Dialogue: 0,0:00:23.38,0:00:26.66,Default,,0000,0000,0000,,iğne glukozu ölçüp pompaya veri gönderir
Dialogue: 0,0:00:26.66,0:00:30.28,Default,,0000,0000,0000,,ve daha sonra vücuda ne kadar\Ninsulin gönderileceği hesaplanır.
Dialogue: 0,0:00:30.28,0:00:32.02,Default,,0000,0000,0000,,Ama sistemin bir de eksisi var:
Dialogue: 0,0:00:32.02,0:00:33.60,Default,,0000,0000,0000,,Geçiciler.
Dialogue: 0,0:00:33.60,0:00:37.70,Default,,0000,0000,0000,,Glukoz sensörleri birkaç günde bir\Nçıkarılarak yenisiyle değiştirilmelidir.
Dialogue: 0,0:00:37.70,0:00:42.60,Default,,0000,0000,0000,,Bu problem, sadece glukoz sensörleri\Nve insulin pomplarına özgü değildir.
Dialogue: 0,0:00:42.60,0:00:46.28,Default,,0000,0000,0000,,Vücuda takılan bütün implantlarda\Nzamana dayalı değiştirme problemi yaşanır.
Dialogue: 0,0:00:46.28,0:00:50.99,Default,,0000,0000,0000,,Mesela plastik diz protezlerinin\N20 yıl ömrü vardır.
Dialogue: 0,0:00:50.99,0:00:54.31,Default,,0000,0000,0000,,Kozmetik amaçlı kullanılan \Ndiğer implantlar da
Dialogue: 0,0:00:54.31,0:00:57.03,Default,,0000,0000,0000,,10 yıl sonra aynı kaderi paylaşır.
Dialogue: 0,0:00:57.03,0:01:01.56,Default,,0000,0000,0000,,Tek problem bu da değildir: \NBu süreç pahalı ve riskli olabilir.
Dialogue: 0,0:01:01.56,0:01:05.30,Default,,0000,0000,0000,,Aslında problemin kaynağı ise\Nvücudumuzun bağışıklık sistemidir.
Dialogue: 0,0:01:05.31,0:01:10.02,Default,,0000,0000,0000,,Yüzyıllarca süren evrimle\Ngelişen bu savunma gücü
Dialogue: 0,0:01:10.02,0:01:14.37,Default,,0000,0000,0000,,yabancı cisimleri anında tanıyacak\Nkadar iyi hale gelmiştir.
Dialogue: 0,0:01:14.37,0:01:15.71,Default,,0000,0000,0000,,Öyle bir sistem ki
Dialogue: 0,0:01:15.71,0:01:20.04,Default,,0000,0000,0000,,muhteşem cephaneliğinde yavaşlatacak,\Ndurduracak ve yok edecek her silah vardır.
Dialogue: 0,0:01:20.04,0:01:22.93,Default,,0000,0000,0000,,Yeter ki bir cismin orada olmaması\Ngerektiğine inanmış olsun.
Dialogue: 0,0:01:22.93,0:01:25.77,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu sıkı gözetim bir de\Nolumsuzluğa yol açar.
Dialogue: 0,0:01:25.77,0:01:29.77,Default,,0000,0000,0000,,Vücudumuz insulin pompası gibi \Nyardımcı implantları tanımaz
Dialogue: 0,0:01:29.77,0:01:34.37,Default,,0000,0000,0000,,ve onlara zararlı bir virüs \Nveya bakteri muamelesi yapar.
Dialogue: 0,0:01:34.37,0:01:37.48,Default,,0000,0000,0000,,İnsulin pompası deriye takılır takılmaz
Dialogue: 0,0:01:37.48,0:01:41.84,Default,,0000,0000,0000,,Varlığı "yabancı cisim uyarısı"\Nolarak algılanır.
Dialogue: 0,0:01:41.84,0:01:44.05,Default,,0000,0000,0000,,Serbest dolaşan proteinler\Nhemen hareketlenir.
Dialogue: 0,0:01:44.05,0:01:47.14,Default,,0000,0000,0000,,Kendilerini implantın yüzeyine\Nyapıştırmaya başlarlar.
Dialogue: 0,0:01:47.14,0:01:49.51,Default,,0000,0000,0000,,Bu proteinlerin içinde\Nantikorlar da vardır.
Dialogue: 0,0:01:49.51,0:01:52.19,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar, yabancı cismi \Netkisiz hale getirmeye çalışırlar.
Dialogue: 0,0:01:52.19,0:01:55.62,Default,,0000,0000,0000,,Aynı zamanda diğer bağışıklık hücrelerine\Ndavet sinyalleri gönderirler.
Dialogue: 0,0:01:55.62,0:01:58.15,Default,,0000,0000,0000,,Artık saldırı gücü kuvvetlenecektir.
Dialogue: 0,0:01:58.15,0:02:00.16,Default,,0000,0000,0000,,İlk cevap iltihap hücrelerinden gelir.
Dialogue: 0,0:02:00.16,0:02:02.51,Default,,0000,0000,0000,,Yani nötrofil ve fagositler
Dialogue: 0,0:02:02.51,0:02:05.09,Default,,0000,0000,0000,,hemen bu acil çağrıya koşarlar.
Dialogue: 0,0:02:05.09,0:02:08.28,Default,,0000,0000,0000,,Netrofiller içi enzimle dolu \Nküçük taneciklerle saldırmaya başlar.
Dialogue: 0,0:02:08.28,0:02:12.01,Default,,0000,0000,0000,,Enzimler insulin pompasının \Niğnesini parçalamaya çalışır.
Dialogue: 0,0:02:12.01,0:02:14.48,Default,,0000,0000,0000,,Fagositler de enzimlerini salarlar.
Dialogue: 0,0:02:14.48,0:02:16.76,Default,,0000,0000,0000,,Nitrik oksit radikallerini de \Ndevreye sokarlar.
Dialogue: 0,0:02:16.76,0:02:21.42,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar, yabancı cismi zamanla\Nyıpratan kimyasal reaksiyona yol açarlar.
Dialogue: 0,0:02:21.42,0:02:25.57,Default,,0000,0000,0000,,Eğer fagositler yabancı cisimden \Nkolayca kurtulamazlarsa
Dialogue: 0,0:02:25.57,0:02:30.87,Default,,0000,0000,0000,,birleşerek "dev hücre" denen \Nbir hücre kitlesi oluştururlar.
Dialogue: 0,0:02:30.87,0:02:34.03,Default,,0000,0000,0000,,Aynı anda fibroblast denen hücreler
Dialogue: 0,0:02:34.03,0:02:39.01,Default,,0000,0000,0000,,o bölgeye giderek cisim üzerinde\Nyoğun bir bağ doku oluşturmaya başlarlar.
Dialogue: 0,0:02:39.01,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Pompanın insulin vermek için kullandığı\N
Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:45.28,Default,,0000,0000,0000,,ve şekeri ölçtüğü iğneyi kuşatırlar.
Dialogue: 0,0:02:45.28,0:02:47.76,Default,,0000,0000,0000,,Zamanla bu yapı kalınlaşır
Dialogue: 0,0:02:47.76,0:02:51.32,Default,,0000,0000,0000,,ve implantın çevresinde \Nbir yaraya dönüşür.
Dialogue: 0,0:02:51.32,0:02:54.76,Default,,0000,0000,0000,,Yara artık geçilmez bir duvar gibidir.
Dialogue: 0,0:02:54.76,0:02:57.10,Default,,0000,0000,0000,,Hayati etkileşimleri öyle bir durdurur ki
Dialogue: 0,0:02:57.10,0:02:59.62,Default,,0000,0000,0000,,vücut ve implant haberleşemez.
Dialogue: 0,0:02:59.62,0:03:04.30,Default,,0000,0000,0000,,Mesela kalp pillerinin etrafında oluşan\Nyara pilin en önemli işlevi
Dialogue: 0,0:03:04.30,0:03:07.48,Default,,0000,0000,0000,,olan elektrik akımını durdurabilir.
Dialogue: 0,0:03:07.48,0:03:11.39,Default,,0000,0000,0000,,Diz protezleri de eskidikçe\Nparçacıklar kopabilir,
Dialogue: 0,0:03:11.39,0:03:15.05,Default,,0000,0000,0000,,bağışıklık hücreleri bunların\Netrafında iltihaba sebep olur.
Dialogue: 0,0:03:15.05,0:03:19.89,Default,,0000,0000,0000,,Daha da kötüsü bağışıklık sisteminin \Nbu saldırısı hayatı bile tehdit edebilir.
Dialogue: 0,0:03:19.89,0:03:23.40,Default,,0000,0000,0000,,Neyseki araştırmacılar \Nyeni yollar buluyorlar da
Dialogue: 0,0:03:23.40,0:03:28.21,Default,,0000,0000,0000,,bağışıklık sistemine implantları \Nkabul ettirmeye çalışıyorlar.
Dialogue: 0,0:03:28.21,0:03:31.68,Default,,0000,0000,0000,,Mesela implantları bazı\Nkimyasal ve ilaçlarla kaplamak
Dialogue: 0,0:03:31.68,0:03:33.100,Default,,0000,0000,0000,,bağışıklık sistemini püskürtebiliyor.
Dialogue: 0,0:03:33.100,0:03:37.99,Default,,0000,0000,0000,,Daha doğrusu implantlar\Nbağışıklık sistemi tarafından görülmüyor.
Dialogue: 0,0:03:37.99,0:03:41.31,Default,,0000,0000,0000,,Bir başka yol da implantları\Ndoğal malzemelerden yapmak
Dialogue: 0,0:03:41.31,0:03:44.08,Default,,0000,0000,0000,,veya dokuları taklit eden biçimler vermek.
Dialogue: 0,0:03:44.08,0:03:46.55,Default,,0000,0000,0000,,Böylece vücut daha zayıf\Nbir saldırı başlatıyor.
Dialogue: 0,0:03:46.55,0:03:50.100,Default,,0000,0000,0000,,yapay implantlara verdiğinden\Ndaha sönük bir tepki.
Dialogue: 0,0:03:50.100,0:03:53.13,Default,,0000,0000,0000,,Bazı tedavilerde implant\Nkullanılmasında amaç
Dialogue: 0,0:03:53.13,0:03:56.79,Default,,0000,0000,0000,,kayıp veya hasarlı dokunun\Ntekrar oluşturulmasıdır.
Dialogue: 0,0:03:56.79,0:04:00.30,Default,,0000,0000,0000,,Böyle durumlarda implantların\Nbileşenleri de tasarlanarak
Dialogue: 0,0:04:00.30,0:04:02.59,Default,,0000,0000,0000,,özel sinyaller gönderilmesi\Nsağlanabiliyor.
Dialogue: 0,0:04:02.59,0:04:06.81,Default,,0000,0000,0000,,Böylece bağışıklık sisteminin tepkileri\Ndikkatlice kontrol edilebiliyor.
Dialogue: 0,0:04:06.81,0:04:11.02,Default,,0000,0000,0000,,Bağışıklık sistemini göz önünde bulunduran\Nbu tür çalışmalar gelecekte
Dialogue: 0,0:04:11.02,0:04:14.09,Default,,0000,0000,0000,,tamamıyla yapay organlar \Nüretmemizi sağlayabilir.
Dialogue: 0,0:04:14.09,0:04:16.31,Default,,0000,0000,0000,,Vücudumuzun reddetmeyeceği protezler
Dialogue: 0,0:04:16.31,0:04:18.86,Default,,0000,0000,0000,,ve kendiliğinden iyileşen \Nyaralar gerçek olabilir.
Dialogue: 0,0:04:18.86,0:04:22.27,Default,,0000,0000,0000,,Bu tedaviler bir gün\Ntıpta devrim yaratabilir
Dialogue: 0,0:04:22.27,0:04:25.88,Default,,0000,0000,0000,,ve sonsuza kadar içinde \Nyaşadığımız vücutları dönüştürebilir.