WEBVTT

00:00:00.746 --> 00:00:02.199
Ben bir okyanus kimyageriyim.

00:00:02.223 --> 00:00:04.342
Bugünün okyanus kimyasına bakıyorum.

00:00:04.366 --> 00:00:07.366
Geçmişin okyanus kimyasına bakıyorum.

00:00:07.390 --> 00:00:09.454
Geçmişe bakma yolum,

00:00:09.478 --> 00:00:12.629
derin sulardaki mercanların 
fosilleşmiş kalıntılarını kullanmak.

00:00:12.653 --> 00:00:15.295
Bu mercanlardan birinin 
resmini arkamda görebilirsiniz.

00:00:15.319 --> 00:00:19.745
Antarktika yakınlarında, denizin 
binlerce metre aşağısından alındı,

00:00:19.769 --> 00:00:21.857
yani eğer tropikal bir tatil yaptıysanız,

00:00:21.881 --> 00:00:25.662
görecek kadar şanslı olduğunuz türden 
mercanlardan çok farklı.

NOTE Paragraph

00:00:25.662 --> 00:00:27.422
Yani ümit ediyorum ki bu konuşma size

00:00:27.422 --> 00:00:29.615
okyanusun dört boyutlu 
bir görünümünü verecek.

00:00:29.615 --> 00:00:33.462
İki boyutlular, deniz yüzeyi 
sıcaklığının bu güzel

00:00:33.486 --> 00:00:35.080
iki boyutlu görüntüsü gibi.

00:00:35.104 --> 00:00:39.128
Bu görüntü uydu vasıtasıyla alındı, 
yani muazzam uzaysal çözünürlüğü var.

00:00:39.898 --> 00:00:42.764
Tüm özelliklerini anlamak inanılmaz kolay.

00:00:42.788 --> 00:00:46.452
Ekvatora yakın bölgeler sıcak, 
çünkü daha fazla güneş ışığı var.

00:00:46.476 --> 00:00:49.162
Kutup bölgeleri soğuk, 
çünkü daha az güneş ışığı var.

00:00:49.186 --> 00:00:52.107
Bu durum, Antarktika ve yukarıda 
Kuzey Yarım Küre'de

00:00:52.131 --> 00:00:53.941
büyük buzulların oluşmasını sağlıyor.

00:00:54.299 --> 00:00:57.957
Eğer denizde derine dalarsanız veya 
parmaklarınızı denize daldırırsanız dahi,

00:00:57.957 --> 00:00:59.684
aşağı indikçe soğuduğunu bilirsiniz

00:00:59.708 --> 00:01:03.687
ve çoğunlukla bunun sebebi okyanusların 
dibini dolduran derin suların,

00:01:03.711 --> 00:01:06.876
suların yoğun olduğu soğuk 
kutup bölgelerinden gelmesidir.

NOTE Paragraph

00:01:07.845 --> 00:01:10.951
Eğer zamanda 20.000 sene 
öncesine geri gidersek,

00:01:10.975 --> 00:01:12.835
dünya çok farklı görünüyordu.

00:01:12.859 --> 00:01:16.326
Şimdi size bu kadar geriye gitseydiniz 
göreceğiniz en büyük farklardan

00:01:16.350 --> 00:01:18.605
birine dair taslak bir 
versiyonu verdim.

00:01:18.629 --> 00:01:20.311
Buzullar çok daha büyüktü.

00:01:20.335 --> 00:01:23.962
Kıtanın çoğunluğunu kaplıyordu 
ve okyanusa doğru genişliyordu.

00:01:23.986 --> 00:01:26.479
Deniz seviyesi 120 metre daha aşağıdaydı.

00:01:26.503 --> 00:01:30.047
Karbondioksit seviyeleri bugün 
olduğundan çok daha aşağıdaydı.

00:01:30.071 --> 00:01:33.715
Yani dünyanın tamamı muhtemelen 
yaklaşık üç ila beş derece daha soğuktu

00:01:33.739 --> 00:01:36.559
ve kutup bölgelerinde 
çok daha fazla soğuktu.

NOTE Paragraph

00:01:37.908 --> 00:01:39.362
Anlamaya çalıştığım şey

00:01:39.386 --> 00:01:42.188
ve diğer meslektaşlarımın 
anlamaya çalıştığı şey,

00:01:42.212 --> 00:01:44.671
o soğuk iklim koşullarından

00:01:44.695 --> 00:01:47.591
bugün sevdiğimiz sıcak 
iklim koşullarına nasıl eriştiğimiz.

00:01:47.615 --> 00:01:49.628
Buz çekirdeği araştırmalarından

00:01:49.628 --> 00:01:53.068
o soğuk koşullardan sıcak koşullara 
geçişin kolay olmadığını biliyoruz,

00:01:53.068 --> 00:01:57.550
güneş ışınımındaki yavaş artıştan 
tahmin edebileceğiniz gibi.

00:01:58.153 --> 00:02:01.394
Bunu buz çekirdeklerinden biliyoruz, 
çünkü buzun içine doğru delerseniz,

00:02:01.394 --> 00:02:04.679
yıllık buz bantları görürsünüz 
ve bunu buz dağında görürsünüz.

00:02:04.703 --> 00:02:06.694
O mavi-beyaz katmanları görebilirsiniz.

00:02:06.698 --> 00:02:10.314
Gazlar buz çekirdeklerinde hapsolmuştur, 
böylece karbondioksidi ölçebiliriz --

00:02:10.314 --> 00:02:12.993
bu yüzden geçmişte karbondioksidin 
daha düşük olduğunu biliyoruz --

00:02:12.993 --> 00:02:15.770
ve buzun kimyası da 
bize kutup bölgelerindeki

00:02:15.774 --> 00:02:17.269
sıcaklık hakkında bilgi verir.

00:02:17.273 --> 00:02:20.952
Eğer zamanda 20.000 sene 
öncesinden bugüne dönerseniz,

00:02:20.976 --> 00:02:22.785
sıcaklığın arttığını görürsünüz.

00:02:22.809 --> 00:02:24.434
Bu kolayca yükselmedi.

00:02:24.458 --> 00:02:26.236
Bazen çok hızlı yükseldi,

00:02:26.260 --> 00:02:27.504
sonra düzlük vardı,

00:02:27.528 --> 00:02:28.793
sonra da hızla arttı.

00:02:28.817 --> 00:02:30.841
İki kutup bölgesinde farklıydı

00:02:30.865 --> 00:02:33.594
ve karbondioksit de atlayarak yükseldi.

NOTE Paragraph

00:02:34.808 --> 00:02:37.854
Bu yüzden okyanusların da 
bununla ilgisi olduğuna eminiz.

00:02:37.878 --> 00:02:40.244
Okyanus büyük miktarda karbon depolar,

00:02:40.268 --> 00:02:42.822
atmosferdekinin 
yaklaşık 60 katından fazla.

00:02:42.846 --> 00:02:46.048
Aynı zamanda ekvator 
boyunca sıcaklığı taşır,

00:02:46.072 --> 00:02:49.841
okyanus besinle doludur 
ve temel üretkenliği kontrol eder.

NOTE Paragraph

00:02:50.142 --> 00:02:53.126
Derin denizlerde neler olup 
bittiğini öğrenmek istiyorsak,

00:02:53.150 --> 00:02:54.743
gerçekten oraya gitmeliyiz,

00:02:54.767 --> 00:02:55.973
orada ne olduğuna bakmalı

00:02:55.973 --> 00:02:57.361
ve keşfetmeye başlamalıyız.

00:02:57.385 --> 00:03:00.432
Bu karadan çok uzakta, ekvatoral 
Atlas'ta, uluslararası sularda,

00:03:00.432 --> 00:03:02.605
yaklaşık bir kilometre derinlikte bulunan

00:03:02.629 --> 00:03:05.609
bir deniz dağında alınan 
bazı olağanüstü görüntüler.

00:03:05.633 --> 00:03:08.682
Araştırma ekibimle beraber 
deniz tabanının bir kısmını gören

00:03:08.706 --> 00:03:10.348
ilk insanlar arasındasınız.

00:03:11.340 --> 00:03:13.084
Muhtemelen yeni türler görüyorsunuz.

00:03:13.108 --> 00:03:13.944
Bilmiyoruz.

00:03:13.944 --> 00:03:17.944
Numuneler toplayıp bazı yoğun 
taksonomi yapmak gerekir.

00:03:17.948 --> 00:03:19.901
Güzel kabarcık mercanları görebilirsiniz.

00:03:19.901 --> 00:03:22.139
Bu mercanlarda büyüyen 
kırılgan yıldızlar var.

00:03:22.163 --> 00:03:25.219
Bunlar mercanlardan çıkan 
dokunaç benzeri şeyler.

00:03:25.243 --> 00:03:28.145
Kalsiyum karbonatın farklı türlerinden 
oluşmuş mercanlar var,

00:03:28.145 --> 00:03:31.515
bunlar devasa deniz altı dağlarının 
bazaltında büyüyorlar

00:03:31.539 --> 00:03:34.903
ve bu koyumsu şeyler, 
bunlar fosilleşmiş mercanlar

00:03:34.927 --> 00:03:37.222
ve zamanda geriye gittikçe bunlar hakkında

00:03:37.222 --> 00:03:38.610
biraz daha fazla konuşacağız.

NOTE Paragraph

00:03:39.030 --> 00:03:41.555
Bunu yapmak için bir araştırma 
teknesi tutmamız lazımdı.

00:03:41.555 --> 00:03:44.579
Bu James Cook, Tenerife'de 
demirlenmiş okyanus sınıfı

00:03:44.603 --> 00:03:45.873
bir araştırma teknesi.

00:03:45.897 --> 00:03:47.229
Güzel görünüyor, değil mi?

00:03:47.554 --> 00:03:49.554
Harika, eğer usta bir denizci değilseniz.

00:03:49.702 --> 00:03:52.200
Bazen biraz daha bunun gibi görünür.

00:03:52.200 --> 00:03:55.449
Değerli numuneleri kaybetmediğimize 
emin olmaya çalışan bizler buradayız.

00:03:55.453 --> 00:03:58.290
Herkes etrafta koşuşturuyor ve 
beni de fena hâlde deniz tutuyor,

00:03:58.294 --> 00:04:01.282
yani her zaman eğlenceli değil, 
ama tamamını düşününce öyle.

NOTE Paragraph

00:04:01.282 --> 00:04:03.998
Bunu yapmak için cidden 
çok iyi haritacılar olmamız gerekliydi.

00:04:03.998 --> 00:04:07.661
Bunun gibi olağanüstü mercan 
bolluğunu her yerde göremezsiniz.

00:04:07.685 --> 00:04:10.725
Küresel ve derin,

00:04:10.749 --> 00:04:13.063
ama gerçekten doğru 
yerleri bulmamız lazım.

00:04:13.077 --> 00:04:16.503
Biraz önce küresel bir harita gördük 
ve üzerindeki geçen sene yaptığımız

00:04:16.503 --> 00:04:17.542
deniz yolculuğuydu.

00:04:17.990 --> 00:04:19.466
Bu yedi haftalık bir yolculuktu

00:04:19.466 --> 00:04:21.434
ve bu yedi haftada kendimize

00:04:21.458 --> 00:04:25.529
deniz tabanının yaklaşık 75.000 kilometre 
karesinin haritasını çıkaran bizleriz,

00:04:25.553 --> 00:04:28.069
ama bu deniz tabanının 
sadece küçük bir bölümü.

00:04:28.069 --> 00:04:29.908
Büyük ölçekli bir haritada okyanusun

00:04:29.908 --> 00:04:33.392
özelliksiz görünecek bölümünde 
batıdan doğuya doğru seyahat ediyoruz,

00:04:33.416 --> 00:04:36.673
ancak bu dağların bazıları 
Everest kadar büyük.

00:04:36.697 --> 00:04:38.620
Teknede oluşturduğumuz haritalarla

00:04:38.620 --> 00:04:40.642
yaklaşık 100 metre çözünürlük alıyoruz,

00:04:40.646 --> 00:04:43.715
ekipmanımızı konuşlandırmak üzere 
alanları seçmek için bu yeterli,

00:04:43.715 --> 00:04:45.533
ama fazlasını görmek için yeterli değil.

00:04:45.533 --> 00:04:48.439
Bunu yapmak için deniz tabanından 
yaklaşık beş metre yukarıda

00:04:48.439 --> 00:04:50.557
uzaktan kumanda edilen 
araçları uçurmamız gerek.

00:04:50.557 --> 00:04:53.716
Eğer bunu yaparsak, binlerce metre 
aşağıda bir metre çözünürlüğe

00:04:53.740 --> 00:04:55.834
sahip haritalar alabiliriz.

00:04:55.858 --> 00:04:57.675
İşte uzaktan kumandalı bir araç,

00:04:57.699 --> 00:05:00.010
araştırma sınıfında bir araç.

00:05:00.034 --> 00:05:02.516
Tepede bir dizi büyük ışık görebilirsiniz.

00:05:02.540 --> 00:05:05.589
Yüksek çözünürlüklü kameralar, 
manipülatör kollar ve

00:05:05.589 --> 00:05:08.562
numunelerinizi koymanız için 
bir sürü küçük kutu ve nesne var.

NOTE Paragraph

00:05:09.087 --> 00:05:12.805
Bu özel yolculuğun ilk dalışında işte biz,

00:05:12.829 --> 00:05:14.535
okyanusun içine doğru dalıyoruz.

00:05:14.539 --> 00:05:17.452
Uzaktan kumanda edilen araçların 
diğer gemilerden etkilenmemesini

00:05:17.456 --> 00:05:19.229
sağlamak için oldukça hızlı gidiyoruz.

00:05:19.229 --> 00:05:20.401
Ve aşağı iniyoruz

00:05:20.425 --> 00:05:22.599
ve bunlar görebildiğiniz türde şeyler.

00:05:22.623 --> 00:05:26.123
Bunlar derin deniz süngerleri, 
metre ölçeğinde.

00:05:26.817 --> 00:05:31.065
Bu yüzen bir deniz hıyarı -- 
bu esasında küçük bir deniz salyangozu.

00:05:31.089 --> 00:05:32.276
Bu yavaşlatılmış.

00:05:32.300 --> 00:05:34.689
Size gösterdiğim çoğu 
görüntü ise hızlandırılmış,

00:05:34.713 --> 00:05:36.641
çünkü bütün bunlar uzun zaman alıyor.

00:05:37.474 --> 00:05:40.413
Bu da çok güzel bir deniz hıyarı.

00:05:40.897 --> 00:05:43.913
Bu göreceğiniz hayvanın çıkması
ise büyük bir sürprizdi.

00:05:43.913 --> 00:05:47.019
Bunun gibi bir şey daha önce görmedim 
ve hepimizi biraz şaşırttı.

00:05:47.019 --> 00:05:50.461
15 saatlik bir çalışma sonrasındaydı 
ve biraz diken üstündeydik,

00:05:50.461 --> 00:05:53.122
birden bu devasa deniz canavarı 
yanımızdan geçti.

00:05:53.122 --> 00:05:56.908
Ona pirozom veya isteğe göre
koloni tulumlular denir.

00:05:56.932 --> 00:05:58.719
Aradığımız şey bu değildi.

00:05:58.743 --> 00:06:01.389
Mercanları, derin deniz 
mercanlarını arıyorduk.

00:06:02.194 --> 00:06:04.492
Birazdan birinin fotoğrafını göreceksiniz.

00:06:04.516 --> 00:06:07.151
Küçük, beş santimetre uzunlukta.

00:06:07.175 --> 00:06:10.493
Kalsiyum karbonattan oluşmuş, 
dokunaçlarını burada görebilirsiniz,

00:06:10.517 --> 00:06:12.648
okyanusun akıntısında hareket ediyorlar.

00:06:13.180 --> 00:06:16.291
Bunun gibi bir organizma muhtemelen 
yaklaşık 100 sene yaşar.

00:06:16.315 --> 00:06:19.855
Büyüdüğü sırada okyanustan 
kimyasalları alır.

00:06:19.879 --> 00:06:22.085
Kimyasallar veya kimyasalların miktarı

00:06:22.109 --> 00:06:24.783
sıcaklığa bağlıdır, pH'a bağlıdır,

00:06:24.807 --> 00:06:26.353
besinlere bağlıdır.

00:06:26.377 --> 00:06:29.611
Eğer bu kimyasalların iskelete 
nasıl girdiğini anlarsak,

00:06:29.635 --> 00:06:32.133
o zaman geri dönüp 
fosil örnekleri toplayabiliriz

00:06:32.157 --> 00:06:35.301
ve geçmişte okyanusun benzediği 
şeyi yeniden oluşturabiliriz.

00:06:35.325 --> 00:06:38.761
İşte burada bizi o mercanı vakum 
sistemiyle alırken görüyorsunuz

00:06:38.785 --> 00:06:41.386
ve bir numune kabına koyuyoruz.

00:06:41.390 --> 00:06:43.509
Eklemem gerekir ki bunu çok 
dikkatli yapabiliriz.

NOTE Paragraph

00:06:43.509 --> 00:06:45.872
Bu organizmaların bazıları 
daha da uzun yaşar.

00:06:45.872 --> 00:06:49.344
Bu Leiopathes adı verilen siyah bir 
mercan; bu resim bir meslektaşım olan

00:06:49.344 --> 00:06:52.720
Brendan Roark tarafından Hawaii'nin 
yaklaşık 500 metre aşağısında çekildi.

00:06:52.720 --> 00:06:54.657
4.000 yıl uzun bir zaman.

00:06:54.962 --> 00:06:58.097
Eğer bu mercanlardan 
bir dal alıp parlatırsanız,

00:06:58.121 --> 00:07:00.414
bu yaklaşık 100 mikron genişliğinde.

00:07:00.763 --> 00:07:03.254
Ve Brendan bu mercanda 
bir miktar analiz yaptı --

00:07:03.278 --> 00:07:05.084
işaretleri görebilirsiniz --

00:07:05.088 --> 00:07:08.087
ve bunların gerçekten yıllık bantlar 
olduğunu göstermeyi başardı,

00:07:08.091 --> 00:07:10.044
yani okyanusun 500 metre 
derinliğinde bile,

00:07:10.044 --> 00:07:12.796
mercanlar mevsimsel 
değişiklikleri kaydedebiliyor,

00:07:12.820 --> 00:07:14.552
ki bu oldukça olağanüstü.

NOTE Paragraph

00:07:14.576 --> 00:07:16.396
Fakat 4.000 sene bizi son buzul devri 


00:07:16.396 --> 00:07:18.424
maksimumuna ulaştırmak için yeterli değil.

00:07:18.424 --> 00:07:19.556
O zaman ne yapacağız?

00:07:19.580 --> 00:07:21.587
Bu fosil örnekleri için dalıyoruz.

00:07:22.180 --> 00:07:25.105
Araştırma ekibimde bu benim gerçekten 
sevilmememi sağlıyor.

00:07:25.105 --> 00:07:26.209
Devam edince

00:07:26.209 --> 00:07:27.977
her yerde devasa köpek balıkları var,

00:07:27.977 --> 00:07:30.449
pirozomlar var, 
yüzen deniz hıyarları var,

00:07:30.473 --> 00:07:31.744
dev süngerler var,

00:07:31.768 --> 00:07:34.363
ama ben herkesin 
bu ölü fosil alanlara gidip,

00:07:34.387 --> 00:07:37.937
deniz tabanında uzun süre
küremelerini sağlıyorum.

00:07:37.937 --> 00:07:41.412
Bütün bu mercanları topluyoruz, 
yanımızda götürüyoruz, onları ayırıyoruz.

00:07:41.412 --> 00:07:43.455
Ancak bunların her biri farklı bir yaşta

00:07:43.455 --> 00:07:45.596
ve eğer kaç yaşında 
olduklarını bulabilirsek,

00:07:45.600 --> 00:07:48.112
o zaman o kimyasal sinyalleri ölçebiliriz,

00:07:48.136 --> 00:07:49.558
bu da bizim geçmişte 


00:07:49.582 --> 00:07:52.065
okyanusta neler olduğunu 
bulmamıza yardımcı olur.

NOTE Paragraph

00:07:52.558 --> 00:07:54.262
Buradaki sol taraftaki resimde

00:07:54.286 --> 00:07:57.318
bir mercandan bir parça aldım, 
dikkatlice parlattım

00:07:57.342 --> 00:07:59.312
ve optik görüntüsünü aldım.

00:07:59.336 --> 00:08:00.488
Sağ tarafta ise,

00:08:00.512 --> 00:08:03.612
aynı mercan parçasını aldım, 
nükleer reaktöre koydum,

00:08:03.636 --> 00:08:04.788
fizyon indükleme yaptım

00:08:04.812 --> 00:08:06.387
ve biraz bozulma olan her seferde

00:08:06.387 --> 00:08:08.479
bunun mercanda işaretli 
olduğunu görebilirsiniz,

00:08:08.479 --> 00:08:10.362
böylece uranyum dağılımını görebiliriz.

00:08:10.386 --> 00:08:11.537
Bunu neden yapıyoruz?

00:08:11.561 --> 00:08:13.848
Uranyum pek kabul görmeyen bir element,

00:08:13.872 --> 00:08:15.031
ama ben seviyorum.

00:08:15.055 --> 00:08:18.287
Bozulma okyanusta neler olup bittiğine 
dair değerleri ve tarihleri

00:08:18.291 --> 00:08:19.830
bulmamıza yardımcı oluyor.

00:08:19.854 --> 00:08:21.276
Eğer başını hatırlarsanız,

00:08:21.276 --> 00:08:24.023
iklimi düşününce elde etmeyi 
istediğimiz şey buydu.

00:08:24.023 --> 00:08:26.834
Bu yüzden bu mercanlarda uranyumu 
ve yavru çekirdeklerinden

00:08:26.834 --> 00:08:29.453
biri olan toryumu analiz etmek 
için lazer kullanıyoruz,

00:08:29.453 --> 00:08:32.456
bu da bize fosillerin tam olarak kaç 
yaşında olduğunu söylüyor.

NOTE Paragraph

00:08:32.742 --> 00:08:34.918
Şimdi kullanacağım Güney Okyanusu'nun 


00:08:34.918 --> 00:08:38.363
bu güzel animasyonu bize antik 
okyanuslarla ilgili bazı geri bildirimler

00:08:38.363 --> 00:08:42.188
almada bu mercanları nasıl 
kullandığımızı gösteriyor.

00:08:42.212 --> 00:08:44.638
Ryan Abernathey'in bu animasyonunda

00:08:44.662 --> 00:08:47.060
yüzey sularının 
yoğunluğunu görebilirsiniz.

00:08:47.481 --> 00:08:49.462
Sadece bir yıllık veri,

00:08:49.462 --> 00:08:52.512
ama Güney Okyanusu'nun ne kadar 
dinamik olduğunu görebilirsiniz.

00:08:52.512 --> 00:08:55.907
Yoğun karışım, özellikle de

00:08:55.931 --> 00:08:58.368
kutuyla gösterilen Drake Geçidi,

00:08:58.392 --> 00:09:00.988
gerçekten buraya gelen dünyadaki en güçlü

00:09:00.988 --> 00:09:03.285
akıntılardan biridir, 
batıdan doğuya doğru akar.

00:09:03.285 --> 00:09:04.608
Çok türbülanslı karışımdır,

00:09:04.632 --> 00:09:07.504
çünkü o devasa deniz altı dağlarının 
üzerinde hareket eder

00:09:07.528 --> 00:09:12.009
ve bu karbondioksit ve ısının atmosferle 
değiş tokuşuna izin verir.

00:09:12.033 --> 00:09:15.540
Esasen okyanuslar 
Güney Okyanusu ile nefes alırlar.

00:09:16.865 --> 00:09:22.153
Bu Antartika geçidi boyunca 
ileri geri giderek mercan topladık

00:09:22.153 --> 00:09:25.410
ve benim uranyum yaş tespitimle 
oldukça sürpriz olan bir şey bulduk:

00:09:25.410 --> 00:09:27.907
Mercanlar, buzuldan buzul arası döneme

00:09:27.931 --> 00:09:31.054
geçiş sırasında güneyden 
kuzeye taşınmıştır.

00:09:31.054 --> 00:09:32.481
Nedenini gerçekten bilmiyoruz,

00:09:32.481 --> 00:09:34.864
ama besin kaynağı ve belki de 
sudaki oksijenle

00:09:34.888 --> 00:09:36.845
bir ilgisi olduğunu düşünüyoruz.

NOTE Paragraph

00:09:37.718 --> 00:09:38.807
İşte buradayız.

00:09:38.807 --> 00:09:41.759
Güney Okyanusu'ndaki bu mercanlarda 
iklimle ilgili bulduğumuzu

00:09:41.759 --> 00:09:43.093
düşündüğüm şeyi göstereceğim.

00:09:43.093 --> 00:09:46.598
Deniz dağlarında aşağı yukarı gittik. 
Küçük fosil mercanlarını topladık.

00:09:46.598 --> 00:09:48.232
Bu benim onu gösterimim.

00:09:48.232 --> 00:09:50.207
Mercanlarda yaptığımız analizlerden

00:09:50.231 --> 00:09:52.254
buzul devrini düşünüyoruz,

00:09:52.278 --> 00:09:55.364
ki Güney Okyanusu'nun derin kısmı 
karbon yönünden çok zengindi

00:09:55.388 --> 00:09:58.071
ve üzerinde ise düşük yoğunluklu 
bir katman duruyordu.

00:09:58.071 --> 00:09:59.331
Bu karbondioksidin 


00:09:59.331 --> 00:10:01.752
okyanustan gelişini önlüyor.

00:10:01.752 --> 00:10:04.338
Sonra orta yaşta mercanlar bulduk

00:10:04.338 --> 00:10:06.472
ve bu bize okyanusun 
iklim geçişi sırasında

00:10:06.472 --> 00:10:08.972
kısmen karışık olduğunu gösterdi.

00:10:08.972 --> 00:10:11.739
Bu da karbonun derin 
okyanuslardan gelmesini sağladı.

00:10:12.154 --> 00:10:15.253
Sonra eğer günümüze yakın 
mercanları analiz edersek

00:10:15.277 --> 00:10:17.531
veya bugün oraya aşağıya giderek

00:10:17.555 --> 00:10:19.755
mercanların kimyasını ölçersek,

00:10:19.755 --> 00:10:21.953
karbonun içeri dışarı 
değiş tokuş yapabildiği

00:10:21.953 --> 00:10:23.803
bir duruma gittiğimizi görürüz.

00:10:23.803 --> 00:10:25.861
İşte fosil mercanlarını, çevre hakkında

00:10:25.861 --> 00:10:27.843
öğrenmek için bu şekilde kullanabiliriz.

NOTE Paragraph

00:10:29.827 --> 00:10:31.991
Sizi bu son yansıyla baş başa 
bırakmak istiyorum.

00:10:31.991 --> 00:10:35.908
Yine size gösterdiğim ilk çekimden alındı.

00:10:35.932 --> 00:10:38.044
Bu olağanüstü bir mercan bahçesi.

00:10:38.068 --> 00:10:40.626
Bu kadar güzel şeyler görmeyi 
beklemiyorduk bile.

00:10:40.650 --> 00:10:42.534
Burası binlerce metre derinlikte.

00:10:42.558 --> 00:10:43.932
Yeni türler var.

00:10:44.416 --> 00:10:46.315
Yalnızca güzel bir yer.

00:10:46.339 --> 00:10:47.720
Aralarında fosiller var

00:10:47.744 --> 00:10:50.435
ve şimdi oradaki fosil mercanlara 
değer vermek üzere

00:10:50.459 --> 00:10:51.658
sizi eğittim.

NOTE Paragraph

00:10:51.658 --> 00:10:55.134
Bir sonraki sefer okyanus üzerinde uçacak 
veya okyanusta yelkenle gidecek

00:10:55.134 --> 00:10:56.037
kadar şanslıysanız,

00:10:56.037 --> 00:10:58.688
sadece düşünün -- 
aşağıda daha önce kimsenin görmediği

00:10:58.712 --> 00:11:00.579
devasa deniz dağları

00:11:00.603 --> 00:11:02.220
ve güzel mercanlar var.

NOTE Paragraph

00:11:02.244 --> 00:11:03.395
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:11:03.419 --> 00:11:08.349
(Alkış)