1
00:00:00,746 --> 00:00:01,953
Son química mariña.

2
00:00:01,953 --> 00:00:04,402
Estudo as propiedades químicas
actuais dos océanos.

3
00:00:04,402 --> 00:00:07,330
E as propiedades químicas
dos océanos no pasado.

4
00:00:07,330 --> 00:00:09,448
Para observar o pasado,

5
00:00:09,448 --> 00:00:12,613
utilizo restos fósiles de corais
de augas profundas.

6
00:00:12,613 --> 00:00:15,279
Detrás de min tedes unha imaxe
dun destes corais.

7
00:00:15,279 --> 00:00:19,775
Foi recollido cerca da Antártida,
a miles de metros de profundidade.

8
00:00:19,775 --> 00:00:21,821
Moi distinto, polo tanto,
do tipo de corais

9
00:00:21,821 --> 00:00:25,298
que se cadra tivestes a sorte de atopar
se fostes de vacacións ao trópico.

10
00:00:25,692 --> 00:00:27,332
Con esta charla espero ofrecervos

11
00:00:27,332 --> 00:00:29,529
unha visión do océano
en catro dimensións.

12
00:00:29,529 --> 00:00:33,426
Dúas dimensións, como as desta
fermosa imaxe, que representa

13
00:00:33,426 --> 00:00:35,074
a temperatura superficial do mar.

14
00:00:35,074 --> 00:00:39,128
Tomouse vía satélite, polo que ten
unha resolución espacial altísima.

15
00:00:39,898 --> 00:00:42,758
Os trazos xerais son moi doados
de entender.

16
00:00:42,758 --> 00:00:46,222
As rexións ecuatoriais están máis quentes
porque reciben máis luz solar.

17
00:00:46,476 --> 00:00:49,106
As rexións polares están frías
porque reciben menos luz.

18
00:00:49,106 --> 00:00:52,011
Iso permite que se formen grandes
capas de xeo na Antártida


19
00:00:52,011 --> 00:00:53,941
e no extremo do hemisferio norte.

20
00:00:54,299 --> 00:00:57,701
Se nos mergullamos no mar a gran
profundidade, ou só metemos o pé,

21
00:00:57,701 --> 00:00:59,664
notamos máis frío canto máis
descendemos,

22
00:00:59,664 --> 00:01:03,671
e iso ocorre sobre todo porque as augas
profundas do abismo oceánico

23
00:01:03,671 --> 00:01:06,876
proceden das frías rexións polares
onde a densidade da auga é alta.

24
00:01:07,845 --> 00:01:10,925
Se retrocedésemos no tempo
uns 20.000 anos,

25
00:01:10,925 --> 00:01:12,799
a Terra tería un aspecto
moi distinto.

26
00:01:12,799 --> 00:01:16,280
Este debuxo representa unha das
diferenzas máis importantes

27
00:01:16,280 --> 00:01:18,519
que veríamos se retrocedésemos
todo ese tempo.

28
00:01:18,519 --> 00:01:20,275
As capas de xeo eran moito maiores.

29
00:01:20,275 --> 00:01:23,472
Cubrían gran parte do continente
e estendíanse polo océano.

30
00:01:23,896 --> 00:01:26,423
O nivel do mar era 120 metros
máis baixo.

31
00:01:26,423 --> 00:01:29,557
Os niveis de dióxido de carbono
eran moi inferiores aos actuais.

32
00:01:30,071 --> 00:01:33,659
Así que a temperatura media da Terra era
entre tres e cinco graos máis baixa,

33
00:01:33,659 --> 00:01:36,559
e moitísimo máis baixa
nas rexións polares.

34
00:01:37,908 --> 00:01:39,346
O que trato de entender,

35
00:01:39,346 --> 00:01:41,802
coma outros colegas meus,

36
00:01:41,802 --> 00:01:44,505
é como pasamos daquelas
condicións climáticas frías

37
00:01:44,505 --> 00:01:47,201
ás condicións máis cálidas
das que gozamos hoxe.

38
00:01:47,615 --> 00:01:49,618
Sabemos pola análise de mostras de xeo

39
00:01:49,618 --> 00:01:52,752
que a transición destas condicións frías
a outras máis cálidas

40
00:01:52,752 --> 00:01:57,090
non foi gradual, como cabería predicir
polo lento aumento da radiación solar.

41
00:01:58,153 --> 00:02:01,218
Sabémolo polas mostras de xeo,
porque, ao perforar o xeo,

42
00:02:01,218 --> 00:02:04,673
atopamos bandas anuais, como
podedes observar neste iceberg.

43
00:02:04,673 --> 00:02:06,658
Son esas capas azuis e brancas.

44
00:02:06,658 --> 00:02:10,298
Os gases quedan atrapados no xeo,
polo que podemos medir o CO2 --

45
00:02:10,298 --> 00:02:12,707
por iso sabemos que había
menos CO2 no pasado--

46
00:02:12,707 --> 00:02:15,790
e a composición química do xeo
dinos a temperatura

47
00:02:15,790 --> 00:02:17,299
das rexións polares.

48
00:02:17,299 --> 00:02:20,926
Se avanzamos dende
hai 20.000 anos ata hoxe,

49
00:02:20,926 --> 00:02:22,775
vemos que a temperatura aumentou.

50
00:02:22,775 --> 00:02:24,474
Non aumentou de xeito gradual.

51
00:02:24,474 --> 00:02:26,236
Ás veces aumentaba moi rápido,

52
00:02:26,240 --> 00:02:27,498
logo estabilizábase,

53
00:02:27,498 --> 00:02:28,777
logo aumentaba rápido.

54
00:02:28,777 --> 00:02:30,825
Era distinta nas dúas rexións polares,

55
00:02:30,825 --> 00:02:33,594
e o CO2 tamén aumentou a tiróns.

56
00:02:34,808 --> 00:02:37,894
Así que estamos convencidos de que
o océano ten moito que ver.

57
00:02:37,894 --> 00:02:40,304
O océano almacena cantidades enormes
de carbono,

58
00:02:40,304 --> 00:02:42,872
60 veces máis do que hai
na atmosfera.

59
00:02:42,872 --> 00:02:46,088
Tamén intervén no transporte de calor
dun lado ao outro do ecuador,

60
00:02:46,088 --> 00:02:49,841
e está cheo de nutrientes e controla
a produtividade primaria.

61
00:02:50,142 --> 00:02:53,176
Así que se queremos saber o que pasa
nas profundidades do mar,

62
00:02:53,176 --> 00:02:54,803
temos que baixar alí,

63
00:02:54,803 --> 00:02:55,973
ver o que hai

64
00:02:55,973 --> 00:02:57,125
e comezar a explorar.

65
00:02:57,125 --> 00:02:59,866
Estas son imaxes espectaculares obtidas
nun monte submarino

66
00:02:59,866 --> 00:03:02,915
a un quilómetro de profundidade
en augas internacionais

67
00:03:02,915 --> 00:03:05,609
na zona ecuatorial do Atlántico,
lonxe de terra firme.

68
00:03:05,633 --> 00:03:08,742
Sodes dos primeiros en ver
este anaco de fondo mariño,

69
00:03:08,742 --> 00:03:10,348
xunto co meu equipo.

70
00:03:11,340 --> 00:03:13,134
Igual estades vendo especies novas.

71
00:03:13,134 --> 00:03:14,300
Non o sabemos.

72
00:03:14,300 --> 00:03:18,004
Habería que recoller as mostras e facer
unha análise taxonómica rigorosa.

73
00:03:18,004 --> 00:03:19,891
Aquí vedes o fermoso
Paragorgia arborea.

74
00:03:19,891 --> 00:03:22,179
Nestes corais viven ofiuras.

75
00:03:22,179 --> 00:03:25,289
Son esas cousas con forma de tentáculo
que saen dos corais.

76
00:03:25,289 --> 00:03:28,099
Corais de distintas formas
de carbonato de calcio

77
00:03:28,099 --> 00:03:31,529
viven no basalto deste enorme
monte submarino,

78
00:03:31,529 --> 00:03:34,963
e o material escuro que se ve
son corais fosilizados,

79
00:03:34,963 --> 00:03:37,278
dos que imos falar un pouco máis

80
00:03:37,278 --> 00:03:38,610
ao retrocedermos no tempo.

81
00:03:39,030 --> 00:03:41,545
Para iso temos que fretar
un barco de investigación.

82
00:03:41,545 --> 00:03:44,599
Este é o James Cook, un buque
oceánico de investigación

83
00:03:44,599 --> 00:03:45,903
atracado en Tenerife.

84
00:03:45,903 --> 00:03:47,229
Precioso, non si?

85
00:03:47,554 --> 00:03:49,384
Fantástico, se un non é
un gran mariño.

86
00:03:49,702 --> 00:03:52,236
En ocasións ten máis ben
estoutro aspecto.

87
00:03:52,236 --> 00:03:55,459
Estes somos nós tratando de non
perder mostras moi valiosas.

88
00:03:55,459 --> 00:03:58,300
Todos á carreira, e eu
maréome moitísimo,

89
00:03:58,300 --> 00:04:01,282
así que non sempre é divertido,
aínda que en xeral, si.

90
00:04:01,282 --> 00:04:03,938
Para dedicarse a isto hai que ser
moi bos cartógrafos.

91
00:04:03,938 --> 00:04:07,641
Non se atopa en calquera sitio esa
espectacular abundancia de coral.

92
00:04:07,641 --> 00:04:10,709
É global e está a gran profundidade,

93
00:04:10,709 --> 00:04:13,047
pero hai que buscala nos lugares
adecuados.

94
00:04:13,047 --> 00:04:16,237
Acabamos de ver un mapamundi,
no que sinalamos

95
00:04:16,237 --> 00:04:17,482
a travesía do ano pasado.

96
00:04:17,990 --> 00:04:19,396
Foron sete semanas de viaxe,

97
00:04:19,396 --> 00:04:21,474
e este é o mapa que nós fixemos

98
00:04:21,474 --> 00:04:25,523
en sete semanas duns 75.000
quilómetros cadrados de fondo mariño,

99
00:04:25,523 --> 00:04:28,125
unha porción diminuta do fondo do mar.

100
00:04:28,125 --> 00:04:29,868
Desprazámonos de oeste a leste,

101
00:04:29,872 --> 00:04:33,376
sobre unha zona da que un mapa
a gran escala non mostraría nada,

102
00:04:33,376 --> 00:04:36,667
aínda que algúns destes montes teñen
o tamaño do Everest.

103
00:04:36,667 --> 00:04:38,620
Cos mapas que facemos a bordo,

104
00:04:38,620 --> 00:04:40,636
obtemos unha resolución duns 100 metros,

105
00:04:40,636 --> 00:04:43,549
o que abonda para decidir
onde despregar o equipo,

106
00:04:43,549 --> 00:04:45,477
pero non permite ver gran cousa.

107
00:04:45,477 --> 00:04:48,223
Para facer isto precisamos
dispositivos con control remoto

108
00:04:48,223 --> 00:04:50,461
que se desprazan a uns cinco metros
do fondo.

109
00:04:50,461 --> 00:04:53,716
Dese xeito podemos obter mapas
cunha resolución dun metro

110
00:04:53,720 --> 00:04:55,828
a miles de metros de profundidade.

111
00:04:55,828 --> 00:04:57,675
Este é un deses dispositivos remotos,

112
00:04:57,679 --> 00:04:59,984
un vehículo de máxima precisión.

113
00:04:59,984 --> 00:05:02,510
Dispón de grandes focos
na parte superior,

114
00:05:02,510 --> 00:05:05,579
cámaras de alta definición,
brazos robóticos,

115
00:05:05,579 --> 00:05:08,532
e múltiples caixiñas e cousas
para gardar as mostras.

116
00:05:09,087 --> 00:05:12,799
Esta era a nosa primeira inmersión
nesta expedición concreta.

117
00:05:12,799 --> 00:05:14,519
Estámonos mergullando.

118
00:05:14,519 --> 00:05:17,196
Imos rápido para que
outros barcos non afecten

119
00:05:17,196 --> 00:05:19,163
aos nosos dispositivos
con control remoto.

120
00:05:19,163 --> 00:05:20,385
Imos descendendo,

121
00:05:20,385 --> 00:05:22,593
e estas son as cousas que se ven.

122
00:05:22,593 --> 00:05:26,123
Estas son esponxas de augas profundas,
a escala dun metro.

123
00:05:26,817 --> 00:05:31,059
Aquí vemos unha holoturia nadando --
en esencia, unha pequena lesma mariña.

124
00:05:31,059 --> 00:05:32,396
Esta está a cámara lenta.

125
00:05:32,396 --> 00:05:34,683
A maioría das imaxes que amoso
están aceleradas,

126
00:05:34,683 --> 00:05:36,641
porque todo isto leva moito tempo.

127
00:05:37,474 --> 00:05:40,413
Esta é outra fermosa holoturia.

128
00:05:40,897 --> 00:05:43,443
E o animal que ides ver agora
foi unha gran sorpresa.

129
00:05:43,443 --> 00:05:46,429
Nunca vira algo así e colleunos
a todos un pouco por sorpresa.

130
00:05:46,429 --> 00:05:49,721
Levabamos unhas 15 horas traballando
e estabamos algo sobreexcitados

131
00:05:49,721 --> 00:05:53,788
e de repente este monstro
pasou a rolos por diante de nós

132
00:05:53,788 --> 00:05:56,918
Chámase pirosoma, ou tamén
tunicado colonial.

133
00:05:56,932 --> 00:05:58,703
Non era isto o que buscabamos.

134
00:05:58,703 --> 00:06:01,389
Nós andabamos á procura
de corais de augas profundas.

135
00:06:02,194 --> 00:06:04,466
Ides ver deseguida
unha imaxe dun destes.

136
00:06:04,466 --> 00:06:07,125
É pequeno, duns cinco centímetros de alto.

137
00:06:07,125 --> 00:06:10,467
Está composto de carbonato de calcio
e vemos os seus tentáculos,

138
00:06:10,467 --> 00:06:12,648
que se moven coa corrente.

139
00:06:13,180 --> 00:06:16,291
Un organismo coma este vive
probablemente uns cen anos.

140
00:06:16,295 --> 00:06:19,849
Ao medrar, vai tomando substancias
químicas do océano.

141
00:06:19,849 --> 00:06:22,069
E a cantidade destas substancias

142
00:06:22,069 --> 00:06:24,767
depende da temperatura, do pH

143
00:06:24,767 --> 00:06:26,347
e dos nutrientes.

144
00:06:26,347 --> 00:06:29,611
Se logramos entender como se integran
estas substancias no esqueleto,

145
00:06:29,615 --> 00:06:32,107
podemos voltar, recoller
espécimes fósiles

146
00:06:32,107 --> 00:06:35,301
e reconstruír como era
o océano no pasado.

147
00:06:35,305 --> 00:06:38,755
Aquí estamos recollendo ese coral
cun sistema de baleiro,

148
00:06:38,755 --> 00:06:41,030
para poñelo nun recipiente de mostras.

149
00:06:41,030 --> 00:06:43,519
Debo engadir que o facemos
con moitísimo coidado.

150
00:06:43,519 --> 00:06:45,862
Algúns destes organismos viven
aínda máis tempo.

151
00:06:45,862 --> 00:06:48,288
Esta é unha foto dun coral negro
chamado leiopathes.

152
00:06:48,288 --> 00:06:52,574
Foi tomada por un colega, Brendan Roark,
en Hawaii, a 500 metros de profundidade.

153
00:06:52,574 --> 00:06:54,657
Catro mil anos é moito tempo.

154
00:06:54,962 --> 00:06:58,091
Se collemos unha póla dun
destes corais e a pulimos,

155
00:06:58,091 --> 00:07:00,414
isto son uns 100 microns.

156
00:07:00,763 --> 00:07:03,248
Brendan analizou varias seccións
deste coral

157
00:07:03,248 --> 00:07:04,908
--pódense ver as marcas--

158
00:07:04,908 --> 00:07:07,821
e puido demostrar que en realidade
se trata de franxas anuais,

159
00:07:07,821 --> 00:07:09,988
de modo que mesmo a 500 metros
de profundidade

160
00:07:09,988 --> 00:07:12,760
os corais poden rexistrar
cambios estacionais.

161
00:07:12,760 --> 00:07:14,552
o cal é bastante espectacular.

162
00:07:14,556 --> 00:07:18,368
Pero 4.000 anos non abonda para chegar
ao punto máximo da última glaciación.

163
00:07:18,368 --> 00:07:19,550
Que facemos entón?

164
00:07:19,550 --> 00:07:21,587
Pois imos por estes espécimes fósiles.

165
00:07:22,180 --> 00:07:25,085
Por isto non lle caio moi ben
ao meu equipo.

166
00:07:25,085 --> 00:07:26,285
Cando nos mergullamos,

167
00:07:26,289 --> 00:07:27,891
vemos moitos tiburóns xigantes,

168
00:07:27,891 --> 00:07:30,443
pirosomas, holoturias nadando,

169
00:07:30,443 --> 00:07:31,728
esponxas xigantes,

170
00:07:31,728 --> 00:07:34,337
pero eu obrígoos a baixar
ás zonas mortas dos fósiles,

171
00:07:34,337 --> 00:07:37,927
onde pasan horas remexendo
o fondo mariño.

172
00:07:37,927 --> 00:07:41,306
Recollemos todos estes corais,
subímolos e clasificámolos.

173
00:07:41,306 --> 00:07:43,635
Son de distintas idades, e

174
00:07:43,635 --> 00:07:45,560
se logramos determinar
a de cada espécime

175
00:07:45,560 --> 00:07:48,106
e medir eses sinais químicos,

176
00:07:48,106 --> 00:07:49,558
iso axúdanos a saber

177
00:07:49,562 --> 00:07:52,065
que aconteceu no océano
en épocas pasadas.

178
00:07:52,558 --> 00:07:54,256
Para obter a imaxe da esquerda,

179
00:07:54,256 --> 00:07:57,312
collín unha sección de coral,
pulina con moito coidado

180
00:07:57,312 --> 00:07:59,306
e fotografeina.

181
00:07:59,306 --> 00:08:00,472
Para a imaxe da dereita

182
00:08:00,472 --> 00:08:03,606
puxemos o mesmo anaco de coral
nun reactor nuclear,

183
00:08:03,606 --> 00:08:04,788
inducimos a fisión

184
00:08:04,792 --> 00:08:06,437
e cada vez que hai desintegración

185
00:08:06,437 --> 00:08:08,373
queda unha marca no coral,

186
00:08:08,373 --> 00:08:10,522
e así podemos ver
a distribución do uranio.

187
00:08:10,522 --> 00:08:11,521
Por que facemos isto?

188
00:08:11,521 --> 00:08:13,832
O uranio é un elemento
con moi mala reputación,

189
00:08:13,832 --> 00:08:15,005
pero a min encántame.

190
00:08:15,005 --> 00:08:18,261
A desintegración axúdanos a coñecer
os ritmos e as datas

191
00:08:18,261 --> 00:08:19,804
do que acontece no océano.

192
00:08:19,804 --> 00:08:21,506
Se lembrades o que dixen ao comezo,

193
00:08:21,506 --> 00:08:24,233
iso é o que queremos saber
cando pensamos no clima.

194
00:08:24,233 --> 00:08:26,884
Así que aplicamos un láser
a estes corais para analizar

195
00:08:26,884 --> 00:08:29,347
o uranio e un dos seus
produtos fillos, o torio,

196
00:08:29,347 --> 00:08:32,036
e iso dinos con exactitude
a idade dos fósiles.

197
00:08:32,742 --> 00:08:34,928
Esta fermosa animación
do Océano Antártico

198
00:08:34,928 --> 00:08:38,077
servirame para ilustrar como
empregamos estes corais

199
00:08:38,077 --> 00:08:42,182
para obter información
sobre o océano arcaico.

200
00:08:42,182 --> 00:08:44,622
Podedes ver a densidade
das augas superficiais

201
00:08:44,622 --> 00:08:47,060
nesta imaxe animada creada
por Ryan Abernathey.

202
00:08:47,481 --> 00:08:49,482
Mostra os datos dun só ano

203
00:08:49,482 --> 00:08:52,152
pero pódese ver o dinámico
que é o Océano Antártico.

204
00:08:52,500 --> 00:08:55,891
A intensa mestura, sobre todo
o Paso de Drake,

205
00:08:55,891 --> 00:08:58,362
sinalado cun recadro,

206
00:08:58,362 --> 00:09:00,988
é de feito unha das correntes
máis fortes do mundo

207
00:09:00,988 --> 00:09:03,219
a que flúe por aquí
de oeste a leste.

208
00:09:03,219 --> 00:09:04,572
A mestura é moi turbulenta,

209
00:09:04,572 --> 00:09:07,488
porque circula sobre eses enormes
montes submarinos,

210
00:09:07,488 --> 00:09:12,003
o cal permite o intercambio
de calor e CO2 coa atmosfera.

211
00:09:12,003 --> 00:09:15,540
En esencia, os océanos respiran
a través do Océano Antártico.

212
00:09:16,865 --> 00:09:22,123
Recollimos corais ao longo
de todo este paso antártico,

213
00:09:22,123 --> 00:09:25,324
e descubrimos algo bastante sorprendente
grazas á datación do uranio:

214
00:09:25,324 --> 00:09:27,907
os corais migraron de sur a norte

215
00:09:27,911 --> 00:09:31,044
durante esta transición da glaciación
ao período interglaciar.

216
00:09:31,044 --> 00:09:32,285
Non sabemos ben por que,

217
00:09:32,285 --> 00:09:34,758
pero pensamos que ten que ver
coas fontes de alimento

218
00:09:34,758 --> 00:09:37,118
e se cadra coa concentración
de osíxeno na auga.

219
00:09:37,118 --> 00:09:38,333
Neste punto nos atopamos.

220
00:09:38,333 --> 00:09:41,239
Vou ilustrar o que penso que levamos
descuberto sobre o clima

221
00:09:41,239 --> 00:09:43,063
grazas aos corais do Océano Antártico.

222
00:09:43,063 --> 00:09:46,608
Subimos e baixamos montes submarinos.
Recollimos pequenos fósiles de coral.

223
00:09:46,608 --> 00:09:48,332
Así o represento eu.

224
00:09:48,332 --> 00:09:50,171
Pensamos que durante
a glaciación,

225
00:09:50,171 --> 00:09:52,238
segundo as nosas análises dos corais,

226
00:09:52,238 --> 00:09:55,358
a zona profunda do Océano Antártico
era moi rica en carbono

227
00:09:55,358 --> 00:09:58,031
e había unha capa de baixa densidade
xusto encima

228
00:09:58,031 --> 00:10:00,894
que impedía que o carbono
saíse do océano.

229
00:10:01,752 --> 00:10:04,344
Entón atopamos corais
dunha idade intermedia

230
00:10:04,348 --> 00:10:08,932
que demostran que o océano se mesturou
no medio desa transición climática.

231
00:10:08,932 --> 00:10:11,439
Iso permite ao carbono
saír da zona máis profunda.

232
00:10:12,154 --> 00:10:15,247
E se analizamos corais máis
próximos á época moderna,

233
00:10:15,247 --> 00:10:17,515
ou se baixamos hoxe mesmo alí

234
00:10:17,515 --> 00:10:19,755
e medimos as propiedades químicas
dos corais,

235
00:10:19,755 --> 00:10:23,773
vemos que pasamos a unha situación
na que pode haber intercambio de carbono.

236
00:10:23,773 --> 00:10:25,851
Este é o modo en que os corais fósiles

237
00:10:25,851 --> 00:10:28,193
nos axudan a aprender cousas
sobre o medio.

238
00:10:29,827 --> 00:10:31,935
Déixovos cunha última diapositiva.

239
00:10:31,935 --> 00:10:35,892
É unha imaxe fixa tirada da primeira
gravación que mostrei.

240
00:10:35,892 --> 00:10:38,028
É un xardín de corais espectacular.

241
00:10:38,028 --> 00:10:40,600
Non esperabamos atopar
algo tan fermoso.

242
00:10:40,600 --> 00:10:42,508
Está a miles de metros de profundidade.

243
00:10:42,508 --> 00:10:43,932
Hai especies novas.

244
00:10:44,416 --> 00:10:46,269
É simplemente un lugar fermoso.

245
00:10:46,269 --> 00:10:47,714
Tamén hai fósiles,

246
00:10:47,714 --> 00:10:50,429
e veño de prepararvos para
valorar os fósiles de coral

247
00:10:50,429 --> 00:10:51,648
que se atopan aló abaixo.

248
00:10:51,648 --> 00:10:54,548
A próxima vez que teñades a sorte
de voar sobre o océano

249
00:10:54,548 --> 00:10:55,981
ou de navegar por el,

250
00:10:55,981 --> 00:10:58,662
lembrade que aló abaixo
hai enormes montes submarinos

251
00:10:58,662 --> 00:11:00,563
que ninguén viu aínda,

252
00:11:00,563 --> 00:11:02,164
e fermosos corais.

253
00:11:02,164 --> 00:11:03,039
Grazas.

254
00:11:03,039 --> 00:11:08,349
(Aplausos)