0:00:09.577,0:00:21.773
(Chuông)

0:00:27.966,0:00:32.567
(Tiếng Pháp) Câu hỏi của chúng con là: [br]Có sự sống sau cái chết?

0:00:37.142,0:00:40.906
(Tiếng Anh) Câu hỏi là: [br]Có sự sống sau cái chết?

0:00:43.085,0:00:45.051
Hai người, một câu hỏi?

0:00:45.051,0:00:46.997
(Cười)

0:00:49.961,0:00:53.912
Sự sống luôn luôn có mặt [br]vào cùng một thời điểm với cái chết,

0:00:55.365,0:00:58.122
chứ không phải chỉ có trước cái chết!

0:01:03.533,0:01:04.633
Và...

0:01:08.565,0:01:10.641
Nó không thể tách rời khỏi cái chết.

0:01:12.084,0:01:18.288
Nơi nào có sự sống, nơi đó có cái chết.[br]Nơi nào có cái chết, nơi đó có sự sống.

0:01:19.423,0:01:22.828
Điều này cần đến thiền định một chút.

0:01:33.458,0:01:35.792
Trong Đạo Phật, chúng ta [br]thường nói về "tương tức",

0:01:37.616,0:01:38.793
"Tương tức".

0:01:39.718,0:01:43.130
Nghĩa là con không đứng một mình.

0:01:44.295,0:01:48.162
Con luôn tương tức với các thứ khác.

0:01:50.438,0:01:52.441
Giống như bên trái và bên phải.

0:01:54.354,0:01:57.263
Nếu không có bên phải[br]thì không có bên trái.

0:02:00.238,0:02:02.630
Nếu không có bên trái [br]thì không có bên phải.

0:02:04.110,0:02:08.197
Không thể tách bên trái khỏi bên phải.

0:02:09.384,0:02:12.944
Không thể tách bên phải khỏi bên trái.

0:02:13.268,0:02:18.710
Ví như Thầy bảo một trong hai con [br]mang bên trái đi về Xóm Hạ.

0:02:19.855,0:02:23.162
và người kia mang bên phải [br]đi về Xóm Mới.

0:02:23.162,0:02:24.381
Điều đó là không thể!

0:02:25.213,0:02:28.912
Bên phải và bên trái, [br]chúng muốn được cùng nhau.

0:02:30.016,0:02:32.844
Bởi nếu không có bên kia, [br]bên này cũng không thể tồn tại.

0:02:33.648,0:02:35.062
Điều này rất rõ ràng.

0:02:35.938,0:02:37.924
Cũng giống như bên trên và bên dưới.

0:02:39.467,0:02:42.373
Không thể có bên trên[br]nếu không có bên dưới.

0:02:43.679,0:02:48.929
Trong đạo Bụt, chúng ta [br]gọi đó là 'tương tức', 'interêtre'.

0:02:50.719,0:02:53.672
Mọi sự đều có mặt cùng nhau và cùng lúc.

0:02:54.584,0:02:56.727
Bởi vậy khi Chúa nói:

0:02:59.271,0:03:00.905
"Để ánh sáng ngự trị",

0:03:03.753,0:03:05.114
ánh sáng nói:

0:03:05.114,0:03:08.126
"Con cần phải đợi, [br]thưa Chúa, con cần phải đợi".

0:03:08.714,0:03:11.071
Chúa nói:" Con đang đợi điều gì?"

0:03:11.690,0:03:16.194
Ánh sáng trả lời: [br]"Con đang đợi bóng tối đến cùng hiển hiện".

0:03:17.777,0:03:20.531
Bởi ánh sáng và bóng tối, chúng tương tức.

0:03:24.386,0:03:26.934
Và Chúa nói:[br]" Bóng tối đã luôn ở đây rồi".

0:03:26.934,0:03:30.165
Ánh sáng thưa:[br]"Thế thì, con cũng đã ở đây rồi".

0:03:33.068,0:03:35.609
Trường hợp của[br]cái tốt và cái xấu cũng vậy.

0:03:37.328,0:03:39.180
Trước và sau,

0:03:39.964,0:03:42.275
đây và đó,[br]bạn và tôi.

0:03:44.094,0:03:46.505
Tôi không thể tồn [br]tại ở đó mà không có bạn.

0:03:50.256,0:03:53.961
Hoa sen không thể tồn tại mà không có bùn.

0:03:56.312,0:03:59.483
Không thể.

0:04:01.269,0:04:04.200
Không có hạnh phúc [br]nào không đi cùng với khổ đau.

0:04:06.183,0:04:08.541
Không có sự sống nào mà[br]tách rời với cái chết.

0:04:10.762,0:04:13.392
Khi một nhà sinh học quan sát...

0:04:14.711,0:04:17.337
cơ thể con người,

0:04:19.856,0:04:24.240
ông thấy rằng sự sống [br]và cái chết xảy ra cùng nhau trong cơ thể.

0:04:25.962,0:04:27.524
Mỗi khoảnh khắc,

0:04:30.439,0:04:33.263
hàng nghìn tế bào đang chết.

0:04:39.121,0:04:44.566
Khi con thử gãi như thế này,[br]rất nhiều tế bào khô rơi xuống.

0:04:46.194,0:04:47.407
Đó là các tế bào chết.

0:04:50.747,0:04:55.388
Và hàng ngày mỗi phút giây [br]rất nhiều tế bào chết.

0:04:58.535,0:05:02.537
Con quá bận nên con[br]không chú ý rằng con đang chết.

0:05:04.321,0:05:06.067
Khi chúng chết, tức là con đang chết.[br]

0:05:06.773,0:05:09.039
Con nghĩ là con chưa chết,

0:05:09.537,0:05:13.719
rằng phải 50 hay 70 năm nữa.

0:05:14.048,0:05:15.535
Điều này không đúng!

0:05:16.641,0:05:20.689
Sự chết không phải ở đâu xa, sự chết[br]xảy ra ở ngay tại đây và ngay lúc này.

0:05:22.876,0:05:28.118
"la mort", hay sự chết,[br]đang xảy ra vào mỗi khoảnh khắc.

0:05:29.585,0:05:32.776
Và vì nhờ sự chết của các tế bào,

0:05:33.284,0:05:36.635
mới có sự sinh ra của các tế bào khác.

0:05:37.780,0:05:41.214
Vào khoảnh khắc hiện tại rất [br]nhiều tế bào cũng đang được sinh ra.

0:05:43.192,0:05:46.980
Chúng ta không có đủ thì giờ [br]tổ chức sinh nhật cho chúng.

0:05:52.426,0:05:56.817
Sự thật là,[br]về mặt khoa học mà nói,

0:05:59.888,0:06:04.178
ta cũng có thể thấy sinh[br]và diệt đang xảy ra lúc này.

0:06:05.799,0:06:11.536
và nhờ các tế bào chết đi [br]mà tế bào khác được sinh ra.

0:06:13.186,0:06:19.103
Vì có tế bào sinh ra, [br]nên có tế bào chết đi.

0:06:20.449,0:06:22.498
Chúng dựa vào nhau để hiện hữu.

0:06:23.646,0:06:28.216
Con đang trải qua sự diệt và sự sinh

0:06:29.207,0:06:30.385
vào mỗi khoảnh khắc.

0:06:31.173,0:06:34.398
Đừng nghĩ con chỉ được [br]sinh ra vào một khoảnh khắc nào đó.

0:06:34.398,0:06:37.255
Giây phút được viết vào giấy khai sinh

0:06:37.255,0:06:38.622
chỉ là một khoảnh khắc.

0:06:40.410,0:06:42.443
Và đó cũng không phải là khoảnh khắc [br]đầu tiên của con trên đời.

0:06:43.102,0:06:47.126
Trước khoảnh khắc đó, con đã có mặt [br]trên đời từ nhiều giây phút trước rồi.

0:06:48.738,0:06:52.318
Trước khi con được thụ thai trong bụng mẹ,

0:06:52.530,0:06:56.331
con đã hiện hữu trong ba và mẹ con rồi,

0:06:56.331,0:06:57.765
dưới một dạng thể khác.

0:06:59.796,0:07:05.324
Vì vậy không có sinh, không có sự [br]bắt đầu thực sự, và không có kết thúc.

0:07:09.434,0:07:14.421
Khi chúng ta biết[br]sinh và diệt luôn ở cùng nhau

0:07:15.072,0:07:17.254
ta không còn sợ cái chết nữa

0:07:17.549,0:07:20.143
bởi trong giây phút sinh cũng đã có tử.

0:07:21.917,0:07:24.444
(Tiếng Pháp) Sự sống đến từ cái chết

0:07:25.436,0:07:27.029
Chúng không thể tách rời nhau.

0:07:27.446,0:07:29.753
Đây là phép thiền định rất sâu.

0:07:31.525,0:07:35.200
Con không nên chỉ thiền định[br]bằng tư duy.

0:07:36.104,0:07:38.161
Con còn cần quan sát [br]cuộc sống xung quanh...

0:07:40.918,0:07:42.995
trong đời sống hàng ngày.

0:07:45.985,0:07:50.109
Và con sẽ thấy cái sinh và cái diệt[br]tương tức với nhau trong mọi thứ:

0:07:53.069,0:08:00.822
cây cối, động vật, thời tiết,[br]các vấn đề, năng lượng...

0:08:02.692,0:08:04.895
Các nhà khoa học đã nói,

0:08:05.842,0:08:08.201
không có sinh, không có diệt.

0:08:08.881,0:08:11.568
(Tiếng Pháp) Chẳng cái gì được tạo ra, [br]chẳng cái gì mất đi.

0:08:11.568,0:08:13.586
Chỉ có sự chuyển hóa.

0:08:14.121,0:08:17.935
Sự chuyển hóa là có thể, là thực.

0:08:18.256,0:08:20.596
Sinh diệt là không thực.

0:08:21.806,0:08:25.262
Cái mà con gọi là sống và chết[br]đó chỉ là sự chuyển hóa mà thôi.

0:08:28.362,0:08:31.328
Khi con thực hiện một phản ứng hóa học,

0:08:32.536,0:08:36.644
con trộn các chất với nhau.

0:08:38.839,0:08:43.224
Khi các chất tiếp xúc với nhau,[br]chúng tạo ra sự chuyển hóa.

0:08:44.266,0:08:47.598
Có lúc con nghĩ chất đó không còn nữa,

0:08:48.760,0:08:50.243
nó đã biến mất.

0:08:50.588,0:08:54.625
Nhưng thực ra, nếu nhìn sâu,[br]con sẽ thấy chất đó vẫn còn

0:08:55.087,0:08:56.794
dưới một hình thức khác.

0:08:58.113,0:09:02.893
Khi con nhìn lên trời[br]con không thấy đám mây.

0:09:02.893,0:09:05.499
Con nghĩ đám mây đã chết,

0:09:05.499,0:09:11.831
nhưng thực ra, đám mây liên tục chuyển[br]thành cơn mưa và cứ vậy...

0:09:14.884,0:09:18.128
Tức là sống và chết chỉ là thứ thấy [br]trên bề mặt.

0:09:19.043,0:09:22.816
Nếu con tiếp tục, nhìn sâu hơn,[br]sẽ không còn sống và chết.

0:09:22.816,0:09:24.699
Chỉ có sự tiếp nối.

0:09:30.090,0:09:34.325
Và khi con chạm đến sự tiếp nối, [br]đến bản chất của sinh và diệt,

0:09:34.632,0:09:37.309
con sẽ không còn sợ hãi cái chết nữa.

0:09:40.528,0:09:44.983
Không phải chỉ có đạo Bụt mới nói về[br]không sinh không diệt,

0:09:46.063,0:09:49.146
mà các nhà khoa học cũng nói về[br]không sinh không diệt.

0:09:50.089,0:09:54.167
Hai bên có thể trao đổi kiến thức với nhau[br]Rất là thú vị.

0:09:55.422,0:09:59.188
Chúng ta được mời sống cuộc đời mình[br]một cách sâu sắc hơn.

0:10:00.139,0:10:04.774
Như thế ta có thể chạm tới[br]tự tánh của không sinh, không diệt.

0:10:12.109,0:10:15.061
Và, câu trả lời của Thầy là...

0:10:16.681,0:10:21.908
lời mời thực tập.

0:10:23.935,0:10:28.036
Chúng ta hãy sống đời mình[br]chánh niệm hơn, tập trung hơn

0:10:28.036,0:10:32.216
để xúc chạm một cách sâu sắc hơn[br]với những gì đang xảy ra.

0:10:33.152,0:10:37.416
Khi đó ta sẽ có cơ hội được tiếp xúc với[br]tự tánh chân thật của thực tại:

0:10:37.733,0:10:39.412
không sinh không diệt.

0:10:42.477,0:10:47.716
Đó là cái mà đạo Bụt nhắc đến[br]với khái niệm "Niết bàn".

0:10:48.563,0:10:50.859
'Niết bàn' là không sinh, không diệt.

0:10:52.409,0:10:54.976
Trong Thiên Chúa giáo các con gọi là:

0:10:57.256,0:10:59.010
'Đấng Tối cao', là 'Chúa'

0:11:00.005,0:11:03.109
Chúa là tự tánh chân thật của[br]không sinh không diệt.

0:11:04.704,0:11:07.391
Chúng ta không phải đi tìm Chúa.

0:11:08.800,0:11:10.393
Chúa là tự tánh chân thật của chính ta.

0:11:11.050,0:11:12.682
Như là một con sóng.

0:11:14.722,0:11:18.301
Con sóng tin rằng nó có sinh và diệt.

0:11:21.382,0:11:26.454
Mỗi khi nhô lên, và bắt đầu lao xuống,

0:11:26.663,0:11:28.341
nó sợ chết.

0:11:32.361,0:11:35.115
Con sóng sợ chết.

0:11:36.372,0:11:39.309
Nhưng nếu nó nhận ra rằng [br]nó là nước,

0:11:40.669,0:11:42.219
nó sẽ chẳng còn sợ nữa.

0:11:44.027,0:11:48.321
Trước khi đi lên, nó là nước.[br]Đi xuống, nó là nước.

0:11:48.965,0:11:52.269
Sau khi đi xuống,[br]nó vẫn tiếp tục là nước.

0:11:54.068,0:11:55.268
Không có cái chết.

0:11:57.814,0:12:03.477
Vì vậy quan trọng là [br]con sóng phải biết thiền,

0:12:05.739,0:12:11.027
để nhận ra rằng nó là sóng,[br]nhưng đồng thời cũng là nước.

0:12:12.487,0:12:17.348
Và khi nó biết nó là nước,[br]nó sẽ không còn sợ hãi nữa.

0:12:18.291,0:12:22.497
Đi lên nó cảm thấy tốt,[br]đi xuống nó cũng cảm thấy tốt.

0:12:22.887,0:12:24.370
Nó không còn sợ hãi.

0:12:25.684,0:12:29.949
Đám mây cũng vậy,[br]sẽ không còn sợ chết.

0:12:29.949,0:12:34.478
Chúng biết rằng, nếu chúng không là mây,[br]chúng có thể là cái gì đó khác,

0:12:34.485,0:12:37.410
cũng đẹp như vậy, như là mưa[br]hay là tuyết.

0:12:48.704,0:12:52.148
Vì thế sóng không đi tìm nước.

0:12:54.484,0:12:58.903
Nó không phải đi đâu tìm nước,

0:12:59.090,0:13:01.877
Bởi vì ngay lúc này, ngay ở đây,[br]nó đã là nước.

0:13:02.253,0:13:04.341
Với Chúa cũng vậy.

0:13:04.341,0:13:05.789
Ta không phải...[br]

0:13:07.525,0:13:08.785
đi tìm Chúa.

0:13:09.556,0:13:12.484
Chúng ta là Chúa,[br]Chúa là tự tánh chân thật của chúng ta.

0:13:14.533,0:13:17.106
Con không phải đi đâu[br]để tìm kiếm Niết bàn.

0:13:17.106,0:13:18.579
Niết bàn là bản chất của chúng ta.

0:13:20.588,0:13:22.841
Đó là lời dạy của Bụt.

0:13:23.536,0:13:26.691
Một số chúng ta đã có thể[br]nhận ra điều đó.

0:13:28.185,0:13:30.607
Chúng ta tận hưởng[br]giây phút hiện tại.

0:13:30.813,0:13:33.612
Chúng ta biết rằng [br]chúng ta không thể chết.

0:13:46.541,0:13:51.805
(Chuông)