0:00:01.712,0:00:03.037
Các bạn không biết chúng.

0:00:04.150,0:00:05.436
Các bạn không thấy chúng.

0:00:06.405,0:00:08.408
Nhưng chúng luôn ở quanh đây,

0:00:09.404,0:00:11.084
thầm thì,

0:00:11.108,0:00:12.922
lên những kế hoạch bí mật,

0:00:13.700,0:00:17.382
xây dựng quân đội với hàng triệu binh sĩ.

0:00:18.826,0:00:20.617
Và khi chúng quyết định tấn công,

0:00:21.435,0:00:23.697
chúng nhất tề tấn công.

0:00:27.130,0:00:28.909
Tôi đang nói về vi khuẩn.

0:00:28.933,0:00:30.258
(Cười)

0:00:30.282,0:00:32.137
Các bạn nghĩ tôi đang nói về ai chứ?

0:00:34.401,0:00:37.595
Vi khuẩn sống trong những cộng đồng[br]như con người vậy.

0:00:37.619,0:00:38.892
Chúng có gia đình,

0:00:38.916,0:00:40.067
chúng nói chuyện

0:00:40.091,0:00:41.933
và chúng lên kế hoạch các hoạt động.

0:00:41.957,0:00:44.614
Và cũng như con người,[br]chúng mưu mô, lừa gạt

0:00:44.638,0:00:46.772
và một số còn gian dối nhau.

0:00:48.127,0:00:51.974
Nếu tôi nói với bạn rằng ta có thể nghe[br]các cuộc trò chuyện của vi khuẩn

0:00:51.998,0:00:55.572
và giải mã thông tin tuyệt mật của chúng[br]sang tiếng người thì sao?

0:00:56.255,0:01:01.053
Và nếu tôi nói với bạn rằng dịch các cuộc[br]trò chuyện của vi khuẩn có thể cứu người?

0:01:02.519,0:01:04.290
Tôi có bằng Tiến sĩ trong Vật lí nano

0:01:04.314,0:01:08.690
và tôi đã dùng công nghệ nano để[br]phát triển công cụ dịch thời gian thật

0:01:08.714,0:01:11.033
mà có thể do thám các cộng đồng vi khuẩn

0:01:11.057,0:01:13.973
để chúng ta có thể nghe lén[br]về mưu đồ của tụi vi khuẩn.

0:01:16.123,0:01:17.719
Vi khuẩn sống ở mọi nơi.

0:01:17.743,0:01:20.072
Chúng ở trong đất,[br]trên đồ nội thất của chúng ta

0:01:20.096,0:01:21.407
và trong cơ thể chúng ta.

0:01:22.083,0:01:26.622
Thật ra, 90% số tế bào sống[br]trong hội trường này là vi khuẩn.

0:01:27.915,0:01:29.514
Một số vi khuẩn tốt cho chúng ta;

0:01:29.538,0:01:32.750
chúng giúp chúng ta tiêu hóa thức ăn[br]hay sản sinh kháng sinh.

0:01:32.774,0:01:34.866
Và một số vi khuẩn rất tệ cho chúng ta;

0:01:34.890,0:01:36.784
chúng gây ra bệnh tật và cái chết.

0:01:37.794,0:01:40.210
Để phối hợp tất cả[br]các các chức năng của vi khuẩn,

0:01:40.234,0:01:42.306
chúng phải có sự tổ chức

0:01:42.330,0:01:44.371
và chúng làm thế y như con người -

0:01:44.395,0:01:45.554
bằng cách giao tiếp.

0:01:46.751,0:01:48.226
Nhưng thay vì sử dụng ngôn từ,

0:01:48.250,0:01:51.192
chúng dùng những phân tử tín hiệu[br]để giao tiếp với nhau.

0:01:52.083,0:01:53.340
Khi có ít vi khuẩn,

0:01:53.364,0:01:56.107
phân tử tín hiệu chỉ trôi đi,

0:01:56.131,0:01:58.636
như tiếng thét của người đàn ông[br]cô độc giữa sa mạc.

0:01:59.518,0:02:03.510
Nhưng khi có nhiều vi khuẩn,[br]những phân tử tín hiệu tích tụ

0:02:03.534,0:02:06.526
và tụi vi khuẩn bắt đầu cảm nhận được[br]là chúng không cô độc.

0:02:07.309,0:02:08.643
Chúng lắng nghe lẫn nhau.

0:02:09.459,0:02:12.275
Theo cách đó, chúng theo dõi[br]số lượng đồng loại

0:02:12.299,0:02:15.620
và thời điểm chúng đủ đông[br]để bắt đầu một hành động mới.

0:02:16.575,0:02:20.432
Và khi những phân tử tín hiệu[br]đạt đến một ngưỡng nhất định,

0:02:20.456,0:02:23.577
tất cả vi khuẩn đều cảm thấy cùng một lúc[br]là chúng cần hành động

0:02:23.601,0:02:24.919
một việc chung nhất.

0:02:25.967,0:02:30.293
Vậy là sự giao tiếp của vi khuẩn gồm có[br]sự bắt đầu và phản ứng,

0:02:30.317,0:02:33.389
sự sản sinh một phân tử và sự đáp lại nó.

0:02:35.094,0:02:38.434
Trong nghiên cứu của mình, tôi tập trung[br]do thám cộng đồng vi khuẩn

0:02:38.458,0:02:39.861
ở trong cơ thể con người.

0:02:40.343,0:02:41.588
Chúng vận hành thế nào?

0:02:42.385,0:02:44.300
Chúng tôi có một mẫu bệnh phẩm.

0:02:44.324,0:02:46.862
Có thể là mẫu máu hay nước bọt.

0:02:47.304,0:02:49.841
Chúng tôi bắn electron vào mẫu,

0:02:49.865,0:02:53.785
những electron sẽ tương tác với[br]những phân tử tín hiệu hiện diện

0:02:53.809,0:02:56.190
và sự tương tác đó[br]sẽ cung cấp thông tin cho ta

0:02:56.214,0:02:58.105
về danh tính của vi khuẩn,

0:02:58.129,0:02:59.800
loại giao tiếp

0:02:59.824,0:03:02.117
và chúng nói chuyện với nhau nhiều không.

0:03:04.269,0:03:06.590
Nhưng vi khuẩn giao tiếp như thế nào?

0:03:07.747,0:03:11.507
Trước khi tôi phát triển công cụ dịch,

0:03:11.531,0:03:15.377
giả định đầu của tôi là[br]vi khuẩn sẽ có một ngôn ngữ sơ khai,

0:03:15.401,0:03:18.579
như những trẻ sơ sinh[br]chưa phát triển từ vựng và câu từ.

0:03:19.008,0:03:22.229
Khi chúng cười, tức là chúng vui;[br]khi chúng khóc, tức là chúng buồn.

0:03:22.229,0:03:23.303
Đơn giản thế thôi.

0:03:24.008,0:03:28.123
Nhưng hóa ra, vi khuẩn không sơ khai[br]như tôi nghĩ.

0:03:28.615,0:03:30.855
Một phân tử không chỉ là một phân tử.

0:03:30.879,0:03:33.633
nó có nhiều nghĩa khác nhau[br]dựa theo ngữ cảnh,

0:03:34.404,0:03:37.346
như một đứa bé đang khóc[br]có nhiều ý nghĩa khác nhau:

0:03:37.370,0:03:39.140
nhiều khi là chúng đói,

0:03:39.164,0:03:40.358
đôi khi là chúng bị ướt,

0:03:40.382,0:03:42.401
đôi khi chúng đau hay sợ.

0:03:42.425,0:03:44.775
Cha mẹ biết cách giải mã những tiếng khóc.

0:03:45.624,0:03:47.506
Và để thực sự là một công cụ dịch,

0:03:47.530,0:03:50.503
nó phải có khả năng giải nghĩa[br]những phân tử tín hiệu

0:03:50.527,0:03:54.588
và dịch chúng tùy theo ngữ cảnh.

0:03:55.497,0:03:56.648
Và ai biết được?

0:03:56.672,0:03:58.833
Có thể Google dịch sẽ tiếp nhận[br]việc này sớm.

0:03:58.857,0:04:01.226
(Cười)

0:04:02.386,0:04:04.104
Tôi sẽ cho các bạn một ví dụ.

0:04:04.128,0:04:07.717
tôi mang theo một số dữ liệu về vi khuẩn[br]mà có thể hơi khó để hiểu

0:04:07.741,0:04:08.892
nếu bạn chưa được luyện,

0:04:08.916,0:04:10.261
nhưng cũng hãy thử xem nhé.

0:04:11.548,0:04:13.467
(Cười)

0:04:14.959,0:04:18.436
Đây là một gia đình vi khuẩn hạnh phúc[br]đang lây nhiễm trong một bệnh nhân.

0:04:20.261,0:04:22.294
Hãy gọi đây là gia đình Montague.

0:04:23.920,0:04:27.381
Chúng chia sẻ nguồn lực,[br]sinh sản và phát triển.

0:04:28.294,0:04:30.273
Một ngày đẹp trời, chúng có hàng xóm mới,

0:04:32.746,0:04:34.513
gia đình vi khuẩn Capulet.

0:04:34.537,0:04:35.687
(Cười)

0:04:36.157,0:04:38.947
Mọi chuyện đều tốt đẹp,[br]miễn là chúng hợp tác với nhau.

0:04:40.377,0:04:43.383
Nhưng rồi một việc xảy ra ngoài kế hoạch.

0:04:44.449,0:04:48.667
Romeo từ gia đình Montague có một[br]cuộc tình với Juliet từ gia đình Capulet.

0:04:48.691,0:04:49.841
(Cười)

0:04:50.978,0:04:53.873
Vâng, và hai người họ[br]chia sẻ vật chất di truyền với nhau.

0:04:53.897,0:04:56.006
(Cười)

0:04:58.630,0:05:01.381
Giờ, sự chuyển gen này có thể nguy hiểm[br]với nhà Montague

0:05:01.405,0:05:05.471
đang có tham vọng thành gia đình duy nhất[br]trong bệnh nhân mà chúng đang lây nhiễm

0:05:05.495,0:05:06.919
và việc chia sẻ gen sẽ giúp

0:05:06.943,0:05:09.777
nhà Capulet phát triển đề kháng[br]với thuốc kháng sinh.

0:05:11.747,0:05:16.392
Vậy là nhà Montague bàn nội bộ[br]để loại bỏ gia đình kia

0:05:16.416,0:05:18.138
bằng việc đưa ta phân tử này.

0:05:18.688,0:05:19.838
(Cười)

0:05:20.700,0:05:22.062
Và với tiêu đề:

0:05:22.372,0:05:23.978
[Chúng ta hãy cùng tấn công.]

0:05:24.002,0:05:25.293
(Cười)

0:05:25.639,0:05:27.430
Chúng ta hãy cùng tấn công.

0:05:29.148,0:05:32.248
Và mọi người đồng loạt hưởng ứng

0:05:32.272,0:05:36.595
bằng cách đưa ra một loại độc tố[br]sẽ giết chết gia đình kia.

0:05:36.619,0:05:38.387
[Tiêu diệt!]

0:05:40.129,0:05:42.261
(Cười)

0:05:43.338,0:05:47.731
Nhà Capulet đáp trả bằng cách phản công.

0:05:47.755,0:05:48.911
[Phản công!]

0:05:48.935,0:05:50.360
Và họ đánh nhau.

0:05:52.090,0:05:56.708
Đây là đoạn băng thật về cuộc đọ sức[br]của vi khuẩn với bào quan hình kiếm,

0:05:56.732,0:05:58.345
nơi chúng đang cố giết nhau

0:05:58.369,0:06:01.207
bằng cách đâm và chọc thủng nhau[br]theo nghĩa đen.

0:06:02.784,0:06:06.745
Gia đình nào thắng trận sẽ trở thành[br]gia đình vi khuẩn vượt trội.

0:06:08.360,0:06:11.639
Vậy điều tôi có thể làm là phát hiện[br]các cuộc nói chuyện của vi khuẩn

0:06:11.663,0:06:13.695
sẽ dẫn đến các hành vi tập thể

0:06:13.719,0:06:15.154
như cuộc chiến ta vừa thấy.

0:06:15.633,0:06:18.550
Và điều tôi làm là[br]do thám các cộng đồng vi khuẩn

0:06:18.574,0:06:20.617
trong cơ thể

0:06:20.641,0:06:22.357
của bệnh nhân trong bệnh viện.

0:06:22.737,0:06:25.207
Tôi theo dõi 62 bệnh nhân trong thí nghiệm

0:06:25.231,0:06:28.979
tôi xét nghiệm những mẫu bệnh phẩm[br]của một bệnh cụ thể

0:06:29.003,0:06:32.332
mà không biết gì về kết quả của[br]xét nghiệm chẩn đoán bệnh truyền thống,

0:06:32.356,0:06:36.576
Giờ, trong chẩn đoán vi khuẩn,

0:06:36.600,0:06:38.581
một mẫu được đặt lên bản kính

0:06:38.605,0:06:41.729
và nếu vi khuẩn phát triển trong năm ngày,

0:06:41.753,0:06:44.117
bệnh nhân được chẩn đoán là có bệnh.

0:06:45.842,0:06:48.661
Khi tôi hoàn thành nghiên cứu và[br]so sánh kết quả của công cụ

0:06:48.685,0:06:51.923
với xét nghiệm chẩn đoán bệnh truyền thống[br]và xét nghiệm thẩm định,[br]

0:06:51.947,0:06:53.347
tôi đã rất bất ngờ.

0:06:53.371,0:06:57.082
Nó đáng ngạc nhiên hơn nhiều so với[br]những gì tôi đã dự đoán.

0:06:57.941,0:07:00.180
Nhưng trước khi kể bạn[br]về điều công cụ phát hiện

0:07:00.180,0:07:03.168
tôi muốn kể bạn về[br]một bệnh nhân cụ thể mà tôi theo dõi,

0:07:03.192,0:07:04.359
một cô gái trẻ.

0:07:04.803,0:07:06.253
Cô ấy bị bệnh u xơ nang,

0:07:06.277,0:07:10.017
một bệnh di truyền khiến phổi cô[br]rất nhạy cảm với sự nhiễm khuẩn.

0:07:10.837,0:07:13.233
Cô không tham gia thử nghiệm lâm sàng nào.

0:07:13.257,0:07:16.084
Tôi theo dõi cô ấy vì tôi biết từ bệnh án

0:07:16.108,0:07:18.208
rằng cô chưa bao giờ bị nhiễm khuẩn.

0:07:19.453,0:07:21.558
Mỗi tháng một lần, cô đến bệnh viện

0:07:21.582,0:07:24.236
để khạc ra một mẫu nước bọt[br]mà cô nhổ trong một cái cốc.

0:07:24.916,0:07:28.042
Mẫu này được chuyển đến phân tích vi khuẩn

0:07:28.066,0:07:29.996
tại phòng thí nghiệm trung tâm

0:07:30.020,0:07:33.486
để bác sĩ có thể xử lí nhanh chóng[br]nếu họ phát hiện ra sự nhiễm khuẩn.

0:07:34.099,0:07:37.003
Và việc đó cũng giúp tôi thử nghiệm[br]thiết bị của mình trên đó.

0:07:37.355,0:07:40.767
Hai tháng đầu thử nghiệm mẫu,[br]không có gì cả.

0:07:41.794,0:07:42.961
Nhưng vào tháng thứ ba,

0:07:42.985,0:07:45.641
tôi phát hiện[br]tiếng huyên thiên của vi khuẩn trong mẫu.

0:07:46.473,0:07:49.585
Vi khuẩn đang phối hợp[br]để phá hoại mô phổi của cô ấy.

0:07:50.534,0:07:54.545
Nhưng chẩn đoán truyền thống[br]không cho thấy bất kì vi khuẩn nào.

0:07:55.711,0:07:57.630
Tôi kiểm tra lại lần nữa tháng tiếp theo

0:07:57.654,0:08:01.282
và tôi thấy các cuộc giao tiếp của[br]vi khuẩn trở nên dữ dội hơn.

0:08:02.167,0:08:04.919
Dù thế, chẩn đoán truyền thống[br]vẫn không cho thấy gì.

0:08:06.456,0:08:10.100
Nghiên cứu của tôi kết thúc, nhưng[br]nửa năm sau, tôi theo dõi tình trạng cô ấy

0:08:10.124,0:08:13.365
để xem vi khuẩn[br]mà chỉ tôi phát hiện đã biến mất

0:08:13.389,0:08:15.404
mà không có sự can thiệp y học hay chưa.

0:08:16.350,0:08:17.500
Chúng chưa.

0:08:18.020,0:08:20.853
Nhưng giờ cô được chẩn đoán[br]bị nhiễm trùng nghiêm trọng

0:08:20.877,0:08:22.195
từ vi khuẩn gây chết người.

0:08:23.511,0:08:27.589
Đó chính là loại vi khuẩn công cụ của tôi[br]đã phát hiện lúc trước.

0:08:28.537,0:08:31.033
Và dù cho điều trị kháng sinh liều cao,

0:08:31.057,0:08:33.586
loại bỏ sự nhiễm trùng là bất khả thi.

0:08:34.816,0:08:37.898
Các bác sĩ dự đoán là cô sẽ[br]không sống được đến năm 30 tuổi.

0:08:40.404,0:08:42.509
Khi tôi xét nghiệm mẫu cho cô,

0:08:42.533,0:08:44.732
công cụ của tôi[br]đang trong giai đoạn khởi đầu.

0:08:44.756,0:08:47.455
Tôi còn không biết là[br]phương pháp của tôi có đúng không,

0:08:47.479,0:08:49.626
nên tôi thỏa thuận với các bác sĩ

0:08:49.650,0:08:51.511
không nói họ công cụ tôi phát hiện gì

0:08:51.535,0:08:53.675
để tránh phá hoại việc điều trị.

0:08:54.111,0:08:56.914
Vậy là khi tôi thấy những kết quả[br]không có tính xác thực,

0:08:56.938,0:08:58.290
tôi không dám tiết lộ

0:08:58.314,0:09:01.121
vì chữa bệnh cho bệnh nhân không có bệnh

0:09:01.145,0:09:03.755
cũng có ảnh hưởng tiêu cực đến bệnh nhân.

0:09:05.092,0:09:06.714
Nhưng giờ chúng tôi biết nhiều hơn

0:09:06.738,0:09:10.137
và có nhiều chàng trai và cô gái trẻ[br]còn có thể được cứu

0:09:11.172,0:09:14.596
vì rất đáng tiếc là trường hợp này[br]xảy ra rất nhiều.

0:09:14.620,0:09:16.163
Bệnh nhân bị nhiễm bệnh,

0:09:16.187,0:09:19.664
vi khuẩn không xuất hiện trên[br]xét nghiệm chẩn đoán truyền thống

0:09:19.688,0:09:23.540
và đột nhiên, bệnh phát triển trong[br]bệnh nhân với triệu chứng nghiêm trọng.

0:09:23.564,0:09:25.722
Và lúc đó thì mọi chuyện đã quá muộn.

0:09:27.219,0:09:30.773
Kết quả đáng ngạc nhiên[br]từ 62 bệnh nhân tôi theo dõi

0:09:30.797,0:09:33.340
là thiết bị của tôi phát hiện[br]giao tiếp của vi khuẩn

0:09:33.364,0:09:35.580
trong nửa số mẫu bệnh phẩm từ bệnh nhân

0:09:35.604,0:09:38.535
được chẩn đoán âm tính[br]bởi các phương pháp truyền thống.

0:09:39.501,0:09:43.055
Nói cách khác, nửa số bệnh nhân[br]về nhà và nghĩ rằng

0:09:43.079,0:09:44.764
họ không bị nhiễm bệnh,

0:09:44.788,0:09:47.536
dù họ đang mang theo[br]những vi khuẩn nguy hiểm.

0:09:49.257,0:09:51.554
Trong những bệnh nhân bị chẩn đoán nhầm,

0:09:51.578,0:09:54.598
vi khuẩn đang phối hợp cho[br]một cuộc tổng tấn công.

0:09:55.530,0:09:57.248
Chúng đang thầm thì to nhỏ với nhau.

0:09:57.892,0:09:59.517
Cái tôi gọi là "vi khuẩn thì thầm"

0:09:59.517,0:10:02.551
là vi khuẩn mà các phương pháp[br]truyền thống không thể chẩn đoán.

0:10:03.383,0:10:07.326
Cho đến giờ, chỉ có công cụ dịch[br]có thể phát hiện những vi khuẩn thầm thì.

0:10:08.364,0:10:11.767
Tôi tin là khoảng thời gian[br]lúc vi khuẩn còn đang thì thầm

0:10:11.791,0:10:14.778
là cơ hội cho[br]các liệu pháp điều trị nhắm đích.

0:10:15.608,0:10:18.741
Nếu cô gái được điều trị[br]trong khoảng thời gian cơ hội kia,

0:10:18.765,0:10:21.270
có khả năng sẽ giết được vi khuẩn

0:10:21.270,0:10:22.785
trong giai đoạn đầu,

0:10:22.785,0:10:24.935
trước khi sự nhiễm khuẩn[br]vượt ngoài kiểm soát.

0:10:27.131,0:10:31.102
Điều tôi đã trải qua với cô gái trẻ kia[br]khiến tôi quyết định làm mọi thứ có thể

0:10:31.126,0:10:33.331
để đưa công nghệ này vào các bệnh viện.

0:10:34.212,0:10:35.363
Cùng với các bác sĩ,

0:10:35.387,0:10:38.356
tôi sẵn sàng ứng dụng công cụ này vào y tế

0:10:38.380,0:10:40.202
để chẩn đoán sớm bệnh nhiễm khuẩn.

0:10:41.319,0:10:44.563
Dù không biết các bác sĩ[br]điều trị cho bệnh nhân thế nào

0:10:44.587,0:10:46.400
trong giai đoạn vi khuẩn thầm thì,

0:10:46.424,0:10:50.127
công cụ này có thể giúp bác sĩ[br]để tâm đến các bệnh nhân rủi ro.

0:10:50.548,0:10:53.830
nó có thể giúp bác sĩ biết[br]liệu pháp điều trị thành công hay không

0:10:53.854,0:10:56.618
và nó có thể giúp trả lời[br]những câu hỏi đơn giản:

0:10:56.642,0:10:58.372
Bệnh nhân có bị nhiễm khuẩn không?

0:10:58.396,0:11:00.206
Và tụi vi khuẩn đang trù tính gì?

0:11:00.958,0:11:02.745
Tụi vi khuẩn nói chuyện,

0:11:02.769,0:11:04.795
chúng mưu đồ

0:11:04.819,0:11:07.642
và chúng gửi nhau những thông điệp mật.

0:11:08.253,0:11:10.932
Nhưng chúng ta không chỉ có thể[br]phát hiện chúng thầm thì,

0:11:10.956,0:11:13.423
chúng ta còn có thể học mật ngữ của chúng

0:11:13.447,0:11:16.326
và tự trở thành những vi khuẩn thầm thì.

0:11:16.973,0:11:18.687
Và như vi khuẩn sẽ nói,

0:11:19.656,0:11:22.754
"3-oxo-C12-aniline." [Tôi xin hết]

0:11:23.763,0:11:24.931
(Cười)

0:11:24.955,0:11:26.040
(Vỗ tay)

0:11:26.064,0:11:27.248
Cảm ơn các bạn.