WEBVTT

00:00:01.507 --> 00:00:05.354
Şu anda çoğumuz için 
hayatlarımız normalden daha sessiz.

00:00:05.984 --> 00:00:08.428
Sessizlik sinir bozucu olabilir.

00:00:08.849 --> 00:00:10.374
Kendinizi yalnız hissetmenize

00:00:10.398 --> 00:00:13.911
veya kaçırdığınız şeylerin tamamen 
farkına varmanıza neden olabilir.

NOTE Paragraph

00:00:14.427 --> 00:00:16.627
Her zaman sesi düşünürüm.

00:00:16.934 --> 00:00:18.117
Ben bir ses tasarımcısı

00:00:18.141 --> 00:00:20.736
ve "Twent Thousand Hertz" adlı 
podcast'in sunucusuyum.

00:00:21.109 --> 00:00:24.803
Her şey dünyanın en tanınabilir 
ve ilginç sesleriyle ilgili.

00:00:25.196 --> 00:00:28.608
Fakat bence bu, sessizlik hakkında 
konuşmak için mükemmel bir zaman

00:00:29.085 --> 00:00:30.800
çünkü anlamaya başladığım şey,

00:00:30.824 --> 00:00:34.666
sessizlik diye bir şey olmadığı.

00:00:35.260 --> 00:00:38.236
Aklımı bu fikre açan kişi,

00:00:38.260 --> 00:00:41.335
tarihteki en etkili bestecilerden biri.

NOTE Paragraph

00:00:41.359 --> 00:00:43.296
(Piyano müziği)

NOTE Paragraph

00:00:43.320 --> 00:00:46.915
John Cage, avangart müzisyenlerden 
modern dansa ve pop müziğe kadar

00:00:46.939 --> 00:00:50.740
pek çok türde 
sanatçı üzerinde etkili oldu.

00:00:51.109 --> 00:00:53.426
Şu anda, 1948 tarihli "In a Landscape"

00:00:53.450 --> 00:00:54.831
adlı parçasını dinliyoruz.

00:00:54.855 --> 00:00:58.387
Bu versiyon 1994 yılında 
Stephen Drury tarafından kaydedildi.

NOTE Paragraph

00:00:58.411 --> 00:01:04.768
(Piyano müziği)

NOTE Paragraph

00:01:04.792 --> 00:01:08.643
Bu parça aslında John Cage'in yazılarının 
pek tipik bir örneği değil.

00:01:08.667 --> 00:01:12.182
Yenilikleri 
ve avangart teknikleriyle tanınır.

00:01:12.206 --> 00:01:14.206
Ününe rağmen

00:01:14.230 --> 00:01:18.752
kariyerinin en cüretkar parçası olan

00:01:18.776 --> 00:01:22.309
1952'de yaptığı şeye kimse hazır değildi.

00:01:22.657 --> 00:01:26.147
Adı "4'33" olan

00:01:26.171 --> 00:01:31.299
ve bazı eleştirmenlerin

00:01:31.323 --> 00:01:33.887
"müzik" demeyi bile 
reddettiği bir parçaydı

00:01:33.911 --> 00:01:35.100
çünkü parça boyunca

00:01:36.133 --> 00:01:37.604
sanatçı hiçbir şey çalmıyor.

00:01:38.243 --> 00:01:41.807
Teknik olarak sanatçı dinleniyor.

00:01:41.831 --> 00:01:44.942
Fakat seyirciye, hiçbir şey 
olmuyormuş gibi görünüyor.

NOTE Paragraph

00:01:45.601 --> 00:01:48.299
John Cage'in "4'33" "şarkısı

00:01:48.323 --> 00:01:49.977
ilk kez 1952 yazında

00:01:49.977 --> 00:01:52.363
ünlü piyanist 
David Tudor tarafından çalındı.

00:01:52.673 --> 00:01:55.582
New York, Woodstock'taki 
Maverick Konser salonundaydı.

00:01:55.606 --> 00:01:59.656
Bu, dışarıya açılan büyük açıklıkları 
olan güzel ahşap bir yapı.

00:01:59.680 --> 00:02:01.903
David Tudor sahneye çıktı,

00:02:01.927 --> 00:02:03.491
piyanoya oturdu

00:02:03.515 --> 00:02:05.443
ve kapağını kapattı.

00:02:05.870 --> 00:02:07.274
Daha sonra sessizce oturdu,

00:02:07.298 --> 00:02:09.814
yalnızca üç hareket arasında

00:02:09.838 --> 00:02:12.433
piyano kapağını 
açıp kapatmak için hareket etti.

00:02:12.457 --> 00:02:13.790
Zaman dolduktan sonra

00:02:13.814 --> 00:02:14.981
ayağa kalktı

00:02:15.005 --> 00:02:16.671
ve sahneyi terk etti.

NOTE Paragraph

00:02:17.537 --> 00:02:18.981
(Piyano müziği)

NOTE Paragraph

00:02:19.005 --> 00:02:21.828
Seyircinin, ne düşüneceği 
konusunda hiçbir fikri yoktu.

00:02:22.037 --> 00:02:26.101
İnsanları, Cage'in kariyerini 
ciddiye alıp almadığını merak ettirdi.

00:02:26.125 --> 00:02:27.855
Hatta yakın bir arkadaşı,

00:02:27.879 --> 00:02:31.260
kariyerini çöpe atmaması için 
yalvararak ona yazdı.

00:02:31.284 --> 00:02:33.601
John Cage, müzik kompozisyonu hakkındaki

00:02:33.625 --> 00:02:35.293
bazı yerleşik fikirlere

00:02:35.317 --> 00:02:38.761
gerçekten meydan okuyan

00:02:38.785 --> 00:02:40.313
bir müzik parçası bestelemişti.

00:02:40.337 --> 00:02:43.105
Bu, müzisyenlerin bugün 
hala tartıştığı bir konu.

NOTE Paragraph

00:02:44.255 --> 00:02:46.786
John Cage'in tam olarak 
ne düşündüğünü anlamak için

00:02:46.810 --> 00:02:48.588
1940'lara geri dönelim.

00:02:48.612 --> 00:02:49.769
O zamanlar John Cage

00:02:49.793 --> 00:02:53.841
Hazırlanmış piyano için beste yaparken 
adından söz ettiriyordu.

NOTE Paragraph

00:02:53.865 --> 00:02:55.077
(Piyano müziği)

NOTE Paragraph

00:02:55.101 --> 00:02:56.315
Böyle müzik yapmak için

00:02:56.339 --> 00:02:58.865
John Cage, piyanonun içine,

00:02:58.865 --> 00:03:00.482
tellerin arasına nesneler koyardı.

00:03:00.784 --> 00:03:02.824
Bunlar vida, bant ve lastik silgiler gibi

00:03:02.824 --> 00:03:05.505
etrafta bulduğunuz şeylerdi.

00:03:05.831 --> 00:03:08.077
Piyanoyu yüksek ve alçak perdelere sahip

00:03:08.101 --> 00:03:10.474
tonal bir enstrümandan

00:03:10.474 --> 00:03:13.497
benzersiz seslerden oluşan bir 
koleksiyona dönüştürdünüz.

00:03:13.800 --> 00:03:16.965
Duyduğunuz müzik, "Sonatas and Interludes
for Prepared Piano"dan

00:03:16.965 --> 00:03:18.997
Cage'in "Sonata V" şarkısı.

00:03:19.370 --> 00:03:22.161
Muhtemelen "4'33" dışındaki en ünlü eseri.

00:03:22.603 --> 00:03:25.169
Bu versiyon Boris Berman 
tarafından gerçekleştirildi.

00:03:25.997 --> 00:03:29.406
John Cage, her bir nesnenin piyanoda 
nereye yerleştirileceğiyle ilgili

00:03:29.406 --> 00:03:31.593
inanılmaz derecede 
ayrıntılı talimatlar yazdı.

00:03:31.617 --> 00:03:35.864
Ancak her sanatçı için aynı nesneleri 
elde etmek imkansız

00:03:35.888 --> 00:03:38.387
bu nedenle aldığınız ses 
her zaman farklı.

00:03:38.411 --> 00:03:41.148
Temel olarak rastgele şansa bağlı.

00:03:41.458 --> 00:03:43.918
Bu oldukça zorluydu 
ve çoğu besteci ve müzisyene

00:03:43.942 --> 00:03:47.767
bir şeyler yapmayı öğretme şekline 
oldukça yabancıydı.

NOTE Paragraph

00:03:48.927 --> 00:03:51.458
John Cage, şans ve rastlantısallıkla

00:03:51.482 --> 00:03:53.664
gittikçe daha fazla ilgileniyor ve evrenin

00:03:53.688 --> 00:03:56.498
"Bundan sonra hangi notayı çalmalıyım?"

00:03:56.522 --> 00:03:58.588
sorusuna yanıtlamasına izin veriyordu.

00:03:59.212 --> 00:04:01.418
Sorunun cevabını duymak için

00:04:01.442 --> 00:04:03.243
önce dinlemelisiniz.

00:04:03.561 --> 00:04:05.014
1940'larda

00:04:05.038 --> 00:04:08.037
evreni dinlemek gittikçe zorlaşıyordu.

NOTE Paragraph

00:04:08.458 --> 00:04:10.283
(Asansör müziği)

NOTE Paragraph

00:04:10.307 --> 00:04:12.641
Muzak şirketi 30'lu yıllarda kuruldu.

00:04:12.665 --> 00:04:13.855
Gerçekten yükseldi

00:04:13.879 --> 00:04:17.363
ve kısa süre sonra neredeyse her yerde 
sürekli fon müziği vardı.

00:04:17.911 --> 00:04:19.932
Kaçmak neredeyse imkansızdı.

00:04:20.584 --> 00:04:23.707
John Cage, insanların 
dünyanın fon müziğini

00:04:23.731 --> 00:04:26.091
kapatma seçeneğini 
kaybettiklerini fark etti.

00:04:26.457 --> 00:04:30.337
Muzak'ın insanların sessizliği tamamen 
duymasını engelleyeceğinden endişeliydi.

NOTE Paragraph

00:04:31.454 --> 00:04:32.755
1948'de,

00:04:32.779 --> 00:04:35.438
"4'33" yazmadan dört yıl önce

00:04:35.462 --> 00:04:38.572
John Cage, dört buçuk dakikalık 
bir sessizlik yazıp

00:04:40.049 --> 00:04:42.461
Muzak şirketine 
satmak istediğinden bahsetti.

00:04:42.485 --> 00:04:44.572
Politik bir açıklama

00:04:44.572 --> 00:04:46.795
ya da hazırlıksız bir 
yorum olarak başladı

00:04:46.819 --> 00:04:49.794
ancak bu fikir yükseldi ve hızla gelişti.

00:04:50.176 --> 00:04:53.457
John Cage sessizlik hakkında 
derinlemesine düşünmeye başlamıştı.

00:04:53.981 --> 00:04:57.314
Gerçekten sessiz bir yeri 
ziyaret ettiğinde

00:04:57.338 --> 00:04:59.338
şaşırtıcı bir keşif yaptı.

NOTE Paragraph

00:05:00.195 --> 00:05:04.354
John Cage, Harvard Üniversitesi'nde 
sessiz bir odayı ziyaret etti.

00:05:04.378 --> 00:05:07.078
Sessiz odalar, sesi neredeyse 
sıfıra indirmek için

00:05:07.102 --> 00:05:09.553
akustik olarak işlenen odalar.

00:05:09.911 --> 00:05:11.712
Bu odalarda ses yok

00:05:11.736 --> 00:05:14.587
bu yüzden John Cage 
herhangi bir şey duymayı beklemiyordu.

00:05:15.101 --> 00:05:18.147
Yine de kendi kan akışını duydu.

NOTE Paragraph

00:05:18.171 --> 00:05:19.851
(Nabız)

NOTE Paragraph

00:05:19.875 --> 00:05:22.133
Kişisel olarak
sessiz bir oda deneyimledim

00:05:22.157 --> 00:05:24.117
ve ses ve sessizlikle ilgili algılarınızı

00:05:24.141 --> 00:05:26.410
tamamen değiştirebilecek

00:05:26.434 --> 00:05:28.574
gerçekten etkileyici bir deneyim.

00:05:28.926 --> 00:05:31.974
Gerçekten, beynimin aç gözlüce 
herhangi bir şey duymak için

00:05:31.998 --> 00:05:34.149
yükselticiye dönüştüğünü hissettim.

00:05:34.575 --> 00:05:35.853
Tıpkı John Cage gibi

00:05:35.877 --> 00:05:39.821
kanımın vücudumda dolaştığını
çok net bir şekilde duyabiliyordum.

NOTE Paragraph

00:05:39.845 --> 00:05:42.191
John Cage o anda nerede olursak olalım

00:05:42.215 --> 00:05:46.350
bedenlerimizin bile 
ses çıkardığını fark etti.

00:05:46.790 --> 00:05:50.544
Temelde mutlak sessizlik diye bir şey yok.

00:05:50.949 --> 00:05:53.044
Vücudunuzda olduğunuz sürece,

00:05:53.068 --> 00:05:55.059
her zaman bir şeyler duyarsınız.

NOTE Paragraph

00:05:55.538 --> 00:05:58.561
John Cage'in şansa 
ve rastlantısallığa olan ilgisi

00:05:58.585 --> 00:06:00.847
sessizliğe olan ilgisini 
burada karşıladı.

00:06:01.260 --> 00:06:04.237
Dikkat dağıtıcı olmayan 
bir ortam yaratmanın

00:06:04.237 --> 00:06:06.704
sessizlik yaratmakla 
ilgili olmadığını fark etti.

00:06:07.220 --> 00:06:09.753
Gürültüyü kontrol etmekle 
ilgili bile değildi.

00:06:10.149 --> 00:06:13.165
Zaten orada olan seslerle ilgiliydi.

00:06:13.189 --> 00:06:15.673
Ama gerçekten dinlemeye hazır olduğunuzda

00:06:15.697 --> 00:06:18.030
aniden ilk kez duyarsınız.

NOTE Paragraph

00:06:19.204 --> 00:06:22.355
"4'33'' hakkında sıklıkla 
yanlış anlaşılan şey bu.

00:06:22.379 --> 00:06:24.541
İnsanlar bunun 
bir şaka olduğunu varsayıyor

00:06:24.541 --> 00:06:26.895
ancak bu, gerçeğin ta kendisi.

00:06:26.919 --> 00:06:29.212
Çaldığınız her yerde farklı duyuluyor.

00:06:29.236 --> 00:06:30.887
Mesele de bu.

00:06:30.911 --> 00:06:33.752
John Cage'in gerçekten 
duymamızı istediği şey,

00:06:33.776 --> 00:06:36.848
çevremizdeki sonik dünyanın güzelliği.

NOTE Paragraph

00:06:36.872 --> 00:06:40.124
(Kuş cıvıldaması)

NOTE Paragraph

00:06:40.785 --> 00:06:45.166
(Örtüşen sesler)

NOTE Paragraph

00:06:45.190 --> 00:06:49.037
(Kilise çanı)

NOTE Paragraph

00:06:49.061 --> 00:06:53.227
(Cırcır böcekleri cıvıldaması 
ve baykuş ötmesi)

NOTE Paragraph

00:06:53.982 --> 00:06:56.339
"4'33''" olayları olduğu gibi kabul etmeye

00:06:56.363 --> 00:07:00.264
odaklanmanıza yardımcı olacak 
dikkatli bir deneyim olmalı.

00:07:00.590 --> 00:07:04.629
Bu, başka birinin size nasıl hissetmeniz 
gerektiğini söyleyebileceği bir şey değil.

00:07:04.653 --> 00:07:06.053
Tamamen kişisel.

00:07:06.542 --> 00:07:08.375
Aynı zamanda sonik dünyamız hakkında

00:07:08.375 --> 00:07:10.505
oldukça büyük soruları da 
gündeme getiriyor.

00:07:10.831 --> 00:07:13.362
"4'33''" müzik mi, ses mi,

00:07:13.386 --> 00:07:14.879
sesli müzik mi?

00:07:14.903 --> 00:07:16.545
Bir farkı var mı?

00:07:16.919 --> 00:07:18.641
John Cage, müziğin dinlemeye değer

00:07:18.641 --> 00:07:22.235
tek ses türü olmadığını hatırlatıyor.

00:07:22.546 --> 00:07:24.946
Tüm sesler düşünmeye değer.

NOTE Paragraph

00:07:25.339 --> 00:07:27.717
Kulaklarımızı sıfırlamak için

00:07:27.741 --> 00:07:29.513
ömür boyu bir kez fırsatımız var.

00:07:29.839 --> 00:07:32.449
Duyduklarımızın bilincine varırsak

00:07:32.449 --> 00:07:35.402
doğamız gereği dünyamızın sesini 
daha iyi hale getireceğiz.

00:07:36.149 --> 00:07:40.117
Sessizlik, zihnimizi 
sese kapattığımızda değil,

00:07:40.435 --> 00:07:42.733
dünyayı tüm ses güzelliğiyle 
gerçekten dinlemeye

00:07:42.733 --> 00:07:45.746
ve duymaya başlayabildiğimiz zaman oluşur.

NOTE Paragraph

00:07:46.184 --> 00:07:47.807
Bu ruhla

00:07:47.831 --> 00:07:50.418
nerede olursanız olun

00:07:50.442 --> 00:07:51.974
birlikte "4'33"" çalalım.

00:07:51.998 --> 00:07:53.400
Sadece üç hareketten oluşuyor

00:07:53.400 --> 00:07:55.438
ve başladıklarında size haber vereceğim.

00:07:55.438 --> 00:07:58.650
Şu anda çevrenizdeki seslerin 
dokusunu ve ritmini dinleyin.

00:07:59.037 --> 00:08:00.664
Her sesi benzersiz kılan

00:08:00.688 --> 00:08:02.498
yüksek ve yumuşak, armonik, ahenksiz

00:08:02.522 --> 00:08:06.331
ve tüm küçük ayrıntıları dinleyin.

00:08:06.668 --> 00:08:11.831
Bu zamanı bu gerçek hayattaki sonik anda 
dikkatli ve odaklanmış olarak geçirin.

00:08:12.279 --> 00:08:15.831
İşitme ve dinlemedeki 
ihtişamın tadını çıkarın.

00:08:16.331 --> 00:08:18.264
İşte ilk hareket geliyor.

00:08:18.288 --> 00:08:19.621
Başlıyor...

00:08:19.645 --> 00:08:21.038
şimdi.

NOTE Paragraph

00:08:21.062 --> 00:08:22.213
[I. Sessizlik]

NOTE Paragraph

00:08:22.237 --> 00:08:23.387
(Ses yok)

NOTE Paragraph

00:08:50.158 --> 00:08:51.758
Şimdi de ikinci hareket.

00:08:51.782 --> 00:08:54.315
2 dakika, 23 saniye sürecek.

NOTE Paragraph

00:08:54.952 --> 00:08:56.103
[II. Sessizlik]

NOTE Paragraph

00:08:56.127 --> 00:08:57.277
(Ses yok)

NOTE Paragraph

00:11:17.844 --> 00:11:19.577
Son hareket.

00:11:19.601 --> 00:11:22.068
1 dakika, 40 saniye sürecek

NOTE Paragraph

00:11:23.090 --> 00:11:24.241
[III. Sessizlik]

NOTE Paragraph

00:11:24.265 --> 00:11:25.415
(Ses yok)

NOTE Paragraph

00:13:03.214 --> 00:13:04.412
Bu kadar.

00:13:04.436 --> 00:13:05.586
Başardık.

00:13:06.119 --> 00:13:07.749
Dinlediğiniz için teşekkürler.