Po sikur të kishte një problem 
shumë të dukshëm

pikërisht para jush?

Një për të cilën po flisnin të gjithë,

një që ju preku juve direkt.

A do të bënit gjithçka brenda fuqisë 
suaj për të rregulluar gjërat

para se të përkeqësohen?

Mos jeni aq të sigurt.

Ne të gjithë kemi shumë më shumë 
të ngjarë se çdonjëri prej nesh do

të donte të pranonte të humbasim
atë që është para syve tanë.

Dhe në fakt,

ne ndonjëherë kemi më shumë
të ngjarë të largohemi nga gjërat

pikërisht për shkak të kërcënimit që 
ato na përfaqësojnë,

në biznes, në jetë dhe në botë.

Unë dua t'ju jap një shembull 
nga bota ime, politika ekonomike.

Kështu kur Alan Greenspan ishte 
kreu i Rezervës Federale,

e gjithë detyra e tij ishte të kujdesej 
për problemet në ekonominë e SHBA

dhe të sigurohej që ata të mos 
dilnin jashtë kontrollit.

Kështu që, pas vitit 2006,

kur çmimet e pasurive të 
patundshme arritën kulmin,

gjithnjë e më shumë udhëheqës 
dhe institucione të respektuara

filluan të ndinin këmbanat e alarmit

në lidhje me huazimin e rrezikshëm 
dhe flluskat e rrezikshme të tregut.

Siç e dini, në vitin 2008 
të gjitha ranë poshtë.

Bankat morë fund,

tregjet botërore të aksioneve
humbën gati gjysmën e vlerës,

miliona e miliona njerëz humbën 
shtëpitë e tyre për shkak të hipotekës.

Dhe në fund,

gati një në 10 amerikanë ishte pa punë.

Kështu pasi gjërat u qetësuan pak,

Greenspan dhe shumë të tjerë dolën 
me një deklaratë dhe thanë;

"Askush nuk mund ta kishte 
parashikuar atë krizë."

Ata e quanin atë "një mjellmë të zezë".

Diçka që ishte e paimagjinueshme,

të paparashikueshme dhe plotësisht 
të pamundshme.

Një surprizë totale.

Përveç se nuk ishte gjithmonë 
një surprizë e tillë.

Për shembull, apartamenti im në
Manhattan gati u dyfishua në vlerë

në më pak se katër vjet.

Unë pashë shkrimin në mur
dhe e shita.

(Të qeshura)

(Duartrokitje)

Pra, shumë njerëz të tjerë gjithashtu
panë paralajmërimin,

folën publikisht

dhe u injoruan.

Pra, ne nuk e dinim saktësisht se si 
do të ishte kriza,

jo parametrat e saktë,

por të gjithë mund të thonim

se gjëja që vinte tek ne ishte po 
aq e rrezikshme, e dukshme

dhe e parashikueshme, si një rinoceront
gjigant gri që po vinte drejt nesh.

Mjellma e zezë na la për të kuptuar

për idenë që ne nuk kemi
fuqi mbi të ardhmen tonë.

Dhe për fat të keq, sa më pak
kontroll që mendojmë se kemi

ka më shumë të ngjarë që ne 
do ta minimizojmë atë

ose ta injorojmë plotësisht.

Dhe kjo dinamikë e rrezikshme 
maskon një problem tjetër,

se shumica e problemeve me të
cilat përballemi

janë kaq të mundshme dhe të dukshme,

ato janë gjëra të cilat mund t'i 
shohim, por ende nuk bëjmë asgjë.

Kështu që unë krijova metaforën
e rinocerontit gri

për të përmbushur atë që ndjeja 
ishte një nevojë urgjente.

Për të na ndihmuar të hedhim një
vështrim të freskët,

me të njëjtin pasion që kishin 
njerëzit për mjellmën e zezë,

por këtë herë, për gjërat që ishin 
shumë të dukshme,

shumë e mundshme, por ende
të lëna pas dore.

Këto janë kërcënime të mundshme.

Sapo të filloni të kërkoni
për kërcënime të mundshme

i shihni në tituj çdo ditë.

Dhe kështu ajo që shoh në titujt 
është një tjetër kërcënim i mundshëm,

një krizë e re shumë e 
mundshme financiare.

Dhe pyes veten nëse kemi mësuar 
ndonjë gjë 10 vitet e fundit.

Pra, nëse dëgjoni Washingtonin 
ose Wall Street,

thuajse mund të jeni të falur për
të menduar që ky progres është i lehtë.

Por në Kinë, ku kaloj shumë kohë,

biseda është krejtësisht e ndryshme.

I gjithë ekipi ekonomik,

deri tek vetë presidenti Xi Jinping,

flasin shumë specifikisht dhe qartë

në lidhje me rreziqet financiare 
si kërcënimet e mundshme,

dhe si mund t'i zbehin ato.

Tani, për të qenë të sigurt, 
Kina dhe SH.B.A.

kanë sisteme shumë të ndryshme
të qeverisjes,

gjë që ndikon në atë që ata janë në
gjendje të bëjnë apo jo.

Dhe shumë nga shkaqet kryesore
për problemet e tyre ekonomike

janë krejtësisht të ndryshme.

Por nuk është sekret që të dy
vendet kanë probleme

me borxhin, me pabarazinë dhe
me produktivitetin ekonomik.

Pra, si vjen që bisedat janë
kaq të ndryshme?

Ju mund të bëni këtë pyetje,

jo vetëm për vendet,

por pothuajse për të gjithë.

Kompanitë e automjeteve që 
vendosin sigurinë në radhë të parë

dhe ato që nuk shqetësojnë të 
kujtojnë makinat e tyre të dobëta

derisa të vdesin njerëzit.

Gjyshërit që, gjatë përgatitjes për 
të pashmangshmen -

ata që kanë eulogjinë e shkruar,

menyja për drekën e varrimit.

(Të qeshura)

Gjyshërit e mi e bënë.

(Të qeshura)

Dhe gjithçka, përveç datës 
përfundimtare të gdhendjes së gurit

të varrit. Por në anën tjetër
ju keni gjyshërit

që nuk i rregullojnë punët e tyre 
përfundimtare,

të cilët nuk shpëtojnë nga të gjitha
gjërat e vjetra

që kanë qenë duke grumbulluar
për dekada e dekada

dhe i lejojnë fëmijët e tyre të
merren me të.

Pra, çfarë e bën ndryshimin
midis njërës anë dhe tjetrës?

Pse disa njerëz i shohin gjërat 
dhe merren me to,

dhe të tjerët thjesht nuk i konsiderojnë?

Pra, e para ka të bëjë me
kulturën, shoqërinë,

njerëzit përreth jush.

Nëse mendoni se dikush rreth jush

do t'ju ndihmojë të ngriheni
kur të rrëzoheni

ju keni shumë më shumë të ngjarë
për të parë një rrezik si më të vogël.

Dhe kjo na lejon të kemi shanse të
mira, jo vetëm ato të këqija.

Për shembull, si të rrezikosh
kritikën

kur flet për rrezikun për të cilin
askush nuk dëshiron të flas.

Ose duke shfrytëzuar mundësitë 
që janë disi të frikshme

kështu që në mënyrën e tyre 
janë kërcënime të mundshme

SHBA ka një kulturë shumë individualiste .

Dhe paradoksalisht,

kjo i bën shumë amerikanë shumë 
më pak të hapur për ndryshime

dhe duke marrë rreziqe të mira.

Në Kinë, përkundrazi,

njerëzit besojnë se qeveria do t'i 
ruajë problemet të mos ndodhin

qe jo gjithmonë mund të jetë ajo
që ndodh, por njerëzit e besojnë atë.

Ata besojnë se mund të mbështeten 
te familjet e tyre,

kështu ata janë më të predispozuar
të marrin rreziqe të caktuara.

Si blerja e pasurive të patundshme
në Pekin,

ose si të jeni më të hapur për faktin
që ata duhet të ndryshojnë drejtimin,

dhe në fakt, ritmi i ndryshimit në 
Kinë është absolutisht i mahnitshëm

Së dyti,

sa dini për një situatë

sa jeni i gatshëm të mësoni?

Dhe a jeni i gatshëm t'i shihni gjërat
edhe kur nuk është ajo që dëshiron?

Kështu që shumë prej nesh kemi
kaq të vështirë

t’i kushtoj vëmendje gjërave
se ne thjesht duam ti fshehim

ne nuk i duam ato.

Ne i kushtojmë vëmendje asaj që
duam të shohim,asaj që na pëlqen,

asaj me të cilën jemi dakord. Por ne 
kemi mundësinë dhe aftësinë

për të korrigjuar ato pjesë 
që nuk i shohim.

Kaloj shumë kohë duke folur me 
njerëz të të gjitha sferave të jetës

në lidhje me kërcënimet e
mundshme në jetën e tyre

dhe qëndrimet e tyre. Dhe mund të mendoni

se njerëzit që kanë më shumë
frikë nga rreziku,

që janë më të ndjeshëm ndaj tyre,

do të ishin ata që do të ishin më pak 
të hapur për të ndryshuar.

Por e kundërta është e vërtetë.

Unë kam kuptuar që njerëzit

të cilët janë të gatshëm të njohin
problemet rreth tyre

dhe te bëjnë plane

janë ata që janë në gjendje të
tolerojnë më shumë rrezik,

rrezik të mirë, dhe ballafaqohen 
me rrezikun e keq.

Dhe kjo është sepse ne kur
kërkojmë informacion,

ne e rrisim fuqinë tonë për të bërë
diçka në lidhje me gjërat

të cilat kemi frikë. Dhe kjo më 
çon në pikën time të tretë.

Sa kontroll ndieni se keni

mbi kërcenimet e mundshme në jetën tënde?

Një nga arsyet që ne nuk veprojmë

është se ne shpesh ndjehemi
shumë të pafuqishëm.

Mendoni për ndryshimin e klimës,
mund të duket kaq i madh,

se asnjë nga ne nuk 
mund të bëjë një ndryshim.

Kështu që disa njerëz kalojnë 
në jetë duke e mohuar atë.

Njerëz të tjerë fajësojnë të gjithë
përveç vetvetes.

Ashtu si miku im që thotë se nuk do
të heqë dorë kurrë nga SUV-ja e tij

derisa të ndalojnë ndërtimin e
fabrikave të qymyrit në Kinë.

Por ne kemi një mundësi për të ndryshuar.

Askush prej nesh nuk është i njëjtë.

Çdo njëri prej nesh ka mundësinë
për të ndryshuar qëndrimet tona,

dhe ata të njerëzve përreth nesh.

Kështu që sot, dua të ftoj të gjithë ju

të më bashkohen duke ndihmuar të
ndezim një bisedë të hapur dhe të

sinqertë me njerëzit përreth jush,

në lidhje me kërcenimet e
mundshme në botën tonë,

dhe të jemi shumë të sinqertë se sa
mirë po merremi me ato.

Kam dëgjuar shumë herë në Shtetet,

"Epo, sigurisht që duhet të merremi 
me probleme të dukshme,

por nëse nuk e shihni
çfarë është para jush,

ju jeni ose budalla ose injorant ".

Kjo është ajo që ata thonë, dhe unë 
nuk mund të pajtohem fare.

Nëse nuk e shihni se çfarë është 
para jush,

nuk jeni budalla, nuk jeni injorant,

ju jeni njeri.

Dhe pasi të gjithë e njohim atë 
dobësi të përbashkët,

kjo na jep fuqinë për të hapur sytë,

të shohim se çfarë është para nesh

dhe të veprojmë para se të na shtypin.

(Duartrokitje)