WEBVTT

00:00:04.349 --> 00:00:07.209
Estar en parella é sinónimo
de tenrura, de amor compartido.

00:00:07.229 --> 00:00:09.069
Soñamos con ter cativos.

00:00:09.859 --> 00:00:11.159
Un futuro cheo de agarimos.

00:00:12.229 --> 00:00:14.539
De súpeto un día atopámonos na situación.

00:00:14.539 --> 00:00:18.319
E non sempre todo é como pensaramos.

00:00:18.319 --> 00:00:23.729
Nas parellas, como cos fillos,
hai momentos dfíciles.

00:00:23.729 --> 00:00:27.489
Ás veces reaccionamos
de maneira esaxerada.

00:00:27.489 --> 00:00:31.489
Nunca me imaxinaría 
que podería chegar a sentir

00:00:31.489 --> 00:00:35.489
tales impulsos de violencia,

00:00:35.489 --> 00:00:39.969
cara ás persoas que máis quero no mundo.

00:00:39.969 --> 00:00:42.389
Son psicoterapeuta,

00:00:42.389 --> 00:00:44.649
e dende sempre tentei entender

00:00:44.649 --> 00:00:47.019
os motivos do noso comportamento.

00:00:47.019 --> 00:00:51.019
Por que os adultos se comportan
dun xeito tan esaxerado?

00:00:51.019 --> 00:00:53.359
E por que os cativos non fan simplemente

00:00:53.359 --> 00:00:56.379
todo o que lles pedimos?

00:00:56.379 --> 00:00:57.519
(Risas)

00:01:00.598 --> 00:01:04.468
Para responder estas preguntas

00:01:04.468 --> 00:01:06.818
lin e estudei os científicos.

00:01:06.818 --> 00:01:08.888
Hoxe en día todo o mundo fala do estrés.

00:01:08.888 --> 00:01:13.328
Foi o académico Hans Selye
quen introduciu este concepto,

00:01:13.328 --> 00:01:14.708
nos anos 50,

00:01:14.708 --> 00:01:17.878
para describir a reacción
de adaptación do organismo

00:01:17.878 --> 00:01:19.598
fronte aos estímulos.

00:01:19.598 --> 00:01:23.158
É dicir, o estrés é
unha reacción de adaptación.

00:01:23.158 --> 00:01:25.378
Para garantir a nosa supervivencia,

00:01:25.378 --> 00:01:29.578
no noso cerebro hai
unha pequena glándula: a amígdala.

00:01:29.578 --> 00:01:33.028
Dende o comezo dos tempos,
ao mínimo perigo

00:01:33.908 --> 00:01:36.688
esta activa as alarmas no organismo:

00:01:36.688 --> 00:01:38.738
adrenalina, cortisol.

00:01:38.738 --> 00:01:44.338
O noso corpo
prepárase para loitar ou fuxir.

00:01:44.338 --> 00:01:49.348
Se non podo nin loitar nin fuxir,

00:01:49.355 --> 00:01:52.005
paralízome, fago o morto,

00:01:52.005 --> 00:01:55.395
o meu corpo queda insensibilizado.

00:01:55.395 --> 00:02:00.185
Un perigo, pero tamén
unha frustración, un problema

00:02:00.185 --> 00:02:05.085
poden provocar estrés
tanto nos cativos coma nos adultos.

00:02:05.085 --> 00:02:09.015
Consideremos o estrés
coma unha reacción física.

00:02:09.015 --> 00:02:11.655
Adrenalina, cortisol no corpo.

00:02:11.655 --> 00:02:14.695
Aceleración do ritmo cardíaco,
rixidez muscular,

00:02:14.695 --> 00:02:16.755
bloqueamos a mandíbula,

00:02:16.755 --> 00:02:20.275
temos ganas de mallar nalguén,
tirar con todo arredor.

00:02:20.275 --> 00:02:23.275
As nosas pernas queren patalexar, correr.

00:02:23.275 --> 00:02:26.605
Nós, adultos, temos a capacidade

00:02:27.275 --> 00:02:30.335
de controlar esta reacción de estrés.

00:02:30.335 --> 00:02:32.165
Mesmo sen ser sempre fácil

00:02:32.165 --> 00:02:34.255
cando a nosa parella deixa todo tirado

00:02:34.255 --> 00:02:37.595
ou o cativo de dous anos
non quere calzarse.

00:02:37.595 --> 00:02:41.215
Porén, o cerebro dos cativos

00:02:41.215 --> 00:02:45.995
aínda non lles permite
controlar este estrés.

00:02:45.995 --> 00:02:50.315
Cando os nosos fillos estouran,
sempre escoitamos:

00:02:50.315 --> 00:02:53.215
"Hailles que pór uns límites!"

00:02:53.215 --> 00:02:55.645
E entramos na relación de forzas.

00:02:55.645 --> 00:02:57.445
A risco de perder a nosa forza,

00:02:57.445 --> 00:02:59.835
porque iso é o que acaba pasando.

00:03:00.745 --> 00:03:04.745
Na loita por ser o máis forte,
todo o mundo perde.

00:03:04.745 --> 00:03:10.615
Ás veces cremos que facemos
entrar ao neno en razón.

00:03:10.615 --> 00:03:12.895
Porque deixa de molestar.

00:03:12.895 --> 00:03:14.765
Non é que se faga bo.

00:03:14.765 --> 00:03:17.235
Simplemente está inmobilizado

00:03:17.235 --> 00:03:20.165
pola acción do estrés.

00:03:22.369 --> 00:03:25.329
Poñer límites é coma...

00:03:25.329 --> 00:03:28.309
poñer un testo sobre o leite que ferve.

00:03:28.309 --> 00:03:31.349
O leite bótase fóra de todos os xeitos.

00:03:31.349 --> 00:03:34.069
Hai que manter a presión.

00:03:34.069 --> 00:03:35.969
E teremos que limpar todo arredor.

00:03:35.969 --> 00:03:39.739
Tampouco é cuestión de quedar a mirar
como se bóta fóra

00:03:39.739 --> 00:03:41.159
sen facer nada.

00:03:41.159 --> 00:03:44.408
E se pechamos o gas?

00:03:44.408 --> 00:03:47.788
Vouvos contar como un día,

00:03:47.788 --> 00:03:54.038
miña nai soubo apagar o gas
cando me botei fóra.

00:03:54.038 --> 00:03:56.128
Eu tiña 13 anos.

00:03:56.128 --> 00:03:59.018
E deille unha labazada a miña nai.

00:03:59.018 --> 00:04:02.108
Si, deille unha labazada a miña nai.

00:04:02.108 --> 00:04:05.076
Non o fixen intencionadamente.

00:04:05.076 --> 00:04:07.116
E ela entendeuno.

00:04:07.116 --> 00:04:10.416
Por suposto, naquel momento
devolveume a labazada.

00:04:10.416 --> 00:04:12.836
Pero despois deste acto reflexo

00:04:13.636 --> 00:04:15.426
veu falar comigo.

00:04:15.426 --> 00:04:17.156
Facerme falar.

00:04:17.156 --> 00:04:18.466
Ela sabía que

00:04:18.466 --> 00:04:22.286
cando un cativo vai ao médico

00:04:22.286 --> 00:04:24.556
para que lle poñan unha inxección,

00:04:24.556 --> 00:04:26.026
cando volve á casa

00:04:26.026 --> 00:04:30.426
non para ata que todo o mundo recibe unha.

00:04:30.426 --> 00:04:33.792
Poñéndose sempre do lado bo da xiringa.

00:04:33.792 --> 00:04:39.162
Miña nai buscou a orixe desta labazada.

00:04:39.162 --> 00:04:42.052
Eu viñera da casa dunha amiga

00:04:42.052 --> 00:04:46.702
e conteille á mina nai
a escena que presenciara.

00:04:48.202 --> 00:04:51.512
A miña amiga tivera
unha discusión moi forte con súa nai.

00:04:51.512 --> 00:04:55.842
Esta déralle unha labazada
e a miña amiga devolvéralla.

00:04:55.842 --> 00:04:58.992
Eu quedara alucinada.

00:05:00.992 --> 00:05:02.952
Non o entendía.

00:05:02.952 --> 00:05:06.491
Volvín á casa coma unha autómata.

00:05:08.939 --> 00:05:11.459
Incapaz de pensar,

00:05:11.459 --> 00:05:12.846
de sentir,

00:05:12.846 --> 00:05:14.176
de falar,

00:05:15.481 --> 00:05:18.391
mesmo de comprender
o que sucedera dentro de min,

00:05:18.391 --> 00:05:20.751
ata que vin a miña nai.

00:05:22.321 --> 00:05:24.111
Nese intre

00:05:24.111 --> 00:05:26.861
ao ver a miña nai, a miña seguridade,

00:05:26.861 --> 00:05:30.701
foi coma se o meu corpo tivera permiso

00:05:30.701 --> 00:05:34.941
para saír da súa parálise.

00:05:34.942 --> 00:05:36.232
E foi entón

00:05:36.232 --> 00:05:37.902
cando a tensión,

00:05:39.373 --> 00:05:45.003
reprimida dende a escena das labazadas
na casa da miña amiga,

00:05:45.003 --> 00:05:47.373
saíu á superficie.

00:05:47.373 --> 00:05:49.643
Adrenalina, cortisol,

00:05:49.643 --> 00:05:52.063
o meu corpo espertaba.

00:05:53.323 --> 00:05:56.013
Rixidez muscular, comezaba a sentirme

00:05:56.013 --> 00:05:58.543
cada vez máis anoxada e tensa.

00:05:59.299 --> 00:06:03.079
Como sentira esta agresividade

00:06:03.079 --> 00:06:07.909
dende o intre no que vin a miña nai,
atribuínlle a ela a causa.

00:06:09.346 --> 00:06:12.336
Enfadeime con ela por un nada.

00:06:13.896 --> 00:06:15.136
E foi entón

00:06:16.016 --> 00:06:19.246
cando o meu corpo fixo algo
que me deixou estupefacta.

00:06:20.307 --> 00:06:22.247
Reproduciu a labazada.

00:06:23.131 --> 00:06:24.971
O meu cerebro,

00:06:24.971 --> 00:06:28.091
ao non atopar as palabras
para explicarlle a situación a miña nai,

00:06:28.091 --> 00:06:32.091
guiou o meu corpo para amosarlle

00:06:32.091 --> 00:06:34.461
a labazada que me fixera dano.

00:06:35.786 --> 00:06:37.226
Para que me axudara.

00:06:37.226 --> 00:06:38.776
E axudoume.

00:06:38.776 --> 00:06:42.776
Axudoume a poñerlle nome 
ás miñas emocións.

00:06:42.776 --> 00:06:45.746
Axudoume a apagar o gas,

00:06:45.746 --> 00:06:49.266
baixo o leite que fervía no meu interior.

00:06:50.226 --> 00:06:53.266
Podía confiar nela.

00:06:56.372 --> 00:06:58.322
Outra situación.

00:06:58.322 --> 00:06:59.442
Na rúa.

00:07:00.647 --> 00:07:02.227
Unha nai e o seu fillo.

00:07:02.227 --> 00:07:04.537
O neno camiña tranquilamente.

00:07:05.927 --> 00:07:09.717
Hai moitos coches, a nai enfádase e di:

00:07:09.717 --> 00:07:11.767
"Dáme a man agora mesmo!"

00:07:12.617 --> 00:07:18.227
O neno rexeita
a man da súa nai e afástase.

00:07:18.967 --> 00:07:20.421
Para o neno,

00:07:20.421 --> 00:07:23.651
o acto de rexeitar a man
non é unha decisión consciente.

00:07:23.651 --> 00:07:26.841
É unha reacción automática de estrés.

00:07:28.225 --> 00:07:31.405
O noso estrés estresa aos nosos fillos,

00:07:31.405 --> 00:07:35.065
e provoca unha reacción biolóxica

00:07:35.065 --> 00:07:41.255
que desconecta
as capas superiores do seu cerebro.

00:07:42.205 --> 00:07:46.075
Ás veces pedímoslle aos cativos

00:07:47.591 --> 00:07:50.891
que reflexionen sobre o seu comportamento,
sen moito resultado.

00:07:50.891 --> 00:07:54.061
Comprensible, porque o seu cerebro
xa non está conectado.

00:07:54.061 --> 00:07:59.731
Que facer para reconectar
o cerebro dos nosos fillos?

00:07:59.731 --> 00:08:03.731
Que facer para desactivar
o circuíto do estrés?

00:08:03.731 --> 00:08:06.931
Convocamos á "señora Oxitocina".

00:08:07.731 --> 00:08:11.863
A oxitocina,
a hormona do amor, das relacións.

00:08:11.863 --> 00:08:18.643
A hormona que permite reducir o estrés.

00:08:18.693 --> 00:08:21.293
Tocar ao neno.

00:08:21.293 --> 00:08:23.663
Miralo con agarimo.

00:08:24.655 --> 00:08:27.755
Comunicarse de xeito tenro con el,

00:08:28.836 --> 00:08:34.716
permítelle activar outra vez
o cerebro e xestionar o estrés.

00:08:34.716 --> 00:08:38.146
Foi o que fixo miña nai comigo.

00:08:39.904 --> 00:08:41.274
"Porén...

00:08:41.274 --> 00:08:46.088
non recompensa iso
un comportamento inaceptable?",

00:08:46.088 --> 00:08:48.328
dirán algúns.

00:08:48.328 --> 00:08:52.678
A maioría de nós aprendemos a considerar

00:08:52.678 --> 00:08:55.338
o amor coma unha recompensa.

00:08:56.522 --> 00:09:00.522
A neurociencia demostrou

00:09:00.522 --> 00:09:04.012
que manifestarlle
o noso amor aos nosos fillos

00:09:04.012 --> 00:09:08.012
desencadea unha secreción de oxitocina,

00:09:08.012 --> 00:09:11.472
multiplica o número de receptores
de oxitocina no noso cerebro,

00:09:12.993 --> 00:09:16.343
diminúe as hormonas do estrés,

00:09:16.343 --> 00:09:18.733
aumenta a inmunidade,

00:09:18.733 --> 00:09:24.903
e desenvolve os circuítos neuronais 
no córtex prefrontal.

00:09:24.903 --> 00:09:29.323
O córtex prefrontal é
o que permite a empatía,

00:09:29.323 --> 00:09:31.823
o autocontrol.

00:09:31.823 --> 00:09:35.413
O que permite o control das emocións,

00:09:35.413 --> 00:09:36.793
a anticipación,

00:09:36.793 --> 00:09:41.153
a capacidade de entender e de identificar
o impacto das nosas accións,

00:09:41.153 --> 00:09:42.593
a responsabiilidade.

00:09:42.593 --> 00:09:46.543
Esta parte do cerebro é a que temos 
que desenvolver nos nosos fillos.

00:09:46.543 --> 00:09:47.973
Grazas

00:09:49.813 --> 00:09:54.223
a un xesto, un sorriso, 
un chisco de atención,

00:09:54.229 --> 00:09:58.619
preparamos os nosos cativos
para a felicidade.

00:10:00.919 --> 00:10:04.299
Literalmente, equipámolos
para enfrontarse ao estrés.

00:10:05.458 --> 00:10:08.288
Ensinámoslles

00:10:10.259 --> 00:10:11.989
a non reaccionar de xeito esaxerado,

00:10:11.989 --> 00:10:16.389
a non facelo máis tarde,
cando tamén eles teñan fillos.

00:10:16.389 --> 00:10:20.949
O amor é coma combustible 
para controlar o estrés.

00:10:20.949 --> 00:10:22.519
Concretamente,

00:10:23.677 --> 00:10:26.497
gustaríame compartir convosco

00:10:26.497 --> 00:10:28.887
unha pequena técnica que levamos a cabo,

00:10:28.887 --> 00:10:30.407
a miña parella e mais eu.

00:10:30.941 --> 00:10:32.781
Explícovos a situación:

00:10:32.781 --> 00:10:34.971
son as 7 da tarde,

00:10:34.971 --> 00:10:36.841
pasei o día cos nenos,

00:10:36.841 --> 00:10:39.751
é un pouco tarde, e cando el chega

00:10:39.751 --> 00:10:45.111
resulta que esqueceu a compra
que lle pedira que fixese.

00:10:45.111 --> 00:10:46.751
Encabúxome.

00:10:48.341 --> 00:10:50.181
A miña parella séntese culpable.

00:10:50.181 --> 00:10:54.181
Senta diante do televisor
ou volve saír para ir á farmacia.

00:10:54.181 --> 00:10:58.181
É normal: un home non ten dereito
de facerlle dano a unha muller.

00:10:58.181 --> 00:11:00.851
Non quere loitar. E foxe.

00:11:01.877 --> 00:11:04.827
Pero mesmo se volve saír
para mercar o que lle mandara,

00:11:04.827 --> 00:11:06.797
non me vale tampouco.

00:11:06.797 --> 00:11:10.357
De feito, a compra, a farmacia,
non eran máis que excusas.

00:11:10.357 --> 00:11:13.745
O que precisaba era que me abrazase.

00:11:13.745 --> 00:11:16.465
Por que non llo pedín?

00:11:16.465 --> 00:11:19.145
Non parece moi lóxico que lle berre.

00:11:19.145 --> 00:11:20.375
Porén,

00:11:20.375 --> 00:11:23.435
debemos ver que si que é lóxico.

00:11:23.435 --> 00:11:26.145
Sentinme soa, impotente todo o día.

00:11:26.145 --> 00:11:30.065
É normal que queira
recuperar un pouco de poder,

00:11:30.065 --> 00:11:31.785
sentirme forte,

00:11:31.785 --> 00:11:34.305
levar a razón polo menos unha vez.

00:11:35.005 --> 00:11:37.294
Por iso berro, ataco,

00:11:38.434 --> 00:11:40.354
estou baixo os efectos do estrés.

00:11:40.354 --> 00:11:43.224
É aquí onde entra en xogo a nosa técnica.

00:11:43.224 --> 00:11:46.064
Cando estou a piques de rebentar,

00:11:46.064 --> 00:11:49.424
el vén, abrázame con tenrura

00:11:49.424 --> 00:11:50.594
e dime:

00:11:51.764 --> 00:11:52.534
"Veña!

00:11:53.474 --> 00:11:55.024
Veña!"

00:11:55.024 --> 00:11:56.994
Por suposto, intento apartalo.

00:11:57.525 --> 00:11:59.045
Porque...

00:11:59.783 --> 00:12:01.473
sería demasiado fácil!

00:12:01.473 --> 00:12:02.566
(Risas)

00:12:02.566 --> 00:12:03.776
E despois,

00:12:04.778 --> 00:12:06.408
éntrame a inseguridade

00:12:08.367 --> 00:12:12.797
de se me seguiría querendo
se deixase de ser forte e perfecta.

00:12:13.997 --> 00:12:16.557
É incrible se pensamos niso.

00:12:16.557 --> 00:12:19.087
Atácoo ou fuxo del para que me queira.

00:12:21.032 --> 00:12:22.782
Así que dígolle:

00:12:23.541 --> 00:12:26.401
"Para, ho! Non ves que teño
máis cousas que facer?

00:12:26.401 --> 00:12:28.181
Sempre pensando no mesmo!"

00:12:28.181 --> 00:12:29.161
(Risas)

00:12:29.161 --> 00:12:32.001
Fuxo porque xa non o podo atacar.

00:12:32.001 --> 00:12:34.621
Aínda estou baixo o efecto do estrés.

00:12:34.621 --> 00:12:38.621
Se el aguanta sete segundos,

00:12:39.841 --> 00:12:43.841
a oxitocina comeza
a inundar o meu cerebro.

00:12:44.651 --> 00:12:46.421
Síntome mellor.

00:12:46.421 --> 00:12:52.321
A oxitocina provoca
sensación de benestar, de confianza,

00:12:52.831 --> 00:12:54.651
de atención polo outro.

00:12:55.272 --> 00:12:59.892
Despois de vinte segundos,
síntome moito mellor.

00:12:59.892 --> 00:13:03.892
Reláxome e bótome a chorar.

00:13:03.892 --> 00:13:07.372
Está claro que isto
non funciona con todo o mundo.

00:13:07.962 --> 00:13:11.772
Ás veces hai persoas
que non aturan os abrazos.

00:13:12.512 --> 00:13:15.162
Son aqueles e aquelas que,
cando eran cativos,

00:13:15.162 --> 00:13:18.162
foron rexeitados polos seus propios pais.

00:13:19.379 --> 00:13:22.469
Teñen menos receptores de oxitocina.

00:13:22.469 --> 00:13:24.849
Teñen un circuíto de estrés moi activo,

00:13:24.849 --> 00:13:27.649
e unha impulsividade moi forte.

00:13:27.649 --> 00:13:31.339
Pero iso pódese arranxar con amor.

00:13:31.339 --> 00:13:35.509
O amor tamén é
moi eficaz cos nosos fillos.

00:13:36.655 --> 00:13:40.655
O amor tamén é
moi eficaz cos nosos fillos.

00:13:40.655 --> 00:13:42.765
Lembrádesvos do leite?

00:13:43.525 --> 00:13:48.245
O amor é coma un súper botón
para apagar o gas.

00:13:49.295 --> 00:13:51.185
A próxima vez

00:13:51.185 --> 00:13:54.805
que sintades vir a relación de forza,

00:13:55.924 --> 00:13:59.924
teredes unha nova idea
para poñer en acción:

00:14:01.121 --> 00:14:02.541
respirar,

00:14:03.864 --> 00:14:07.864
retomar o contacto
co amor que sentides polo voso cativo

00:14:07.864 --> 00:14:10.074
e abrazalo con forza.

00:14:10.074 --> 00:14:12.844
Canto menos, eu míroo con tenrura.

00:14:12.844 --> 00:14:15.954
Se cadra non se tranquiliza decontado.

00:14:15.954 --> 00:14:19.474
Pode ser que aínda precise
liberar un pouco de tensión.

00:14:19.474 --> 00:14:22.724
O máis importante é
que creemos un vínculo.

00:14:22.724 --> 00:14:24.304
Cando o facemos,

00:14:26.190 --> 00:14:28.240
podo reconectar o seu cerebro.

00:14:28.240 --> 00:14:31.060
Eu recupero tamén o meu,

00:14:31.060 --> 00:14:36.310
e volvo ser capaz de dicirlle
tranquilamente o que debe facer.

00:14:36.310 --> 00:14:37.730
"Na rúa, a man!"

00:14:38.868 --> 00:14:43.148
E á miña parella,
de enviarlle un SMS cunha soa palabra:

00:14:43.148 --> 00:14:45.248
"Farmacia".

00:14:46.961 --> 00:14:49.861
Responder con amor 
a una situación de crise

00:14:51.771 --> 00:14:53.541
require moito esforzo

00:14:53.541 --> 00:14:55.391
que se ve rapidamente recompensado.

00:14:55.391 --> 00:14:57.801
Así gañamos moito tempo.

00:15:00.663 --> 00:15:01.363
E se

00:15:02.421 --> 00:15:06.421
encheramos o depósito antiestrés

00:15:06.421 --> 00:15:07.561
dende pola mañá?

00:15:07.561 --> 00:15:09.961
Se traballaramos con antelación

00:15:09.961 --> 00:15:13.151
para que poidan afrontar mellor o seu día?

00:15:14.558 --> 00:15:18.558
Cinco minutos de tenrura todos os días

00:15:18.558 --> 00:15:20.668
poderían cambiar as nosas vidas?

00:15:21.448 --> 00:15:23.218
Paga a pena intentalo!

00:15:24.416 --> 00:15:25.486
Grazas.

00:15:25.486 --> 00:15:29.486
(Aplausos)