[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.21,0:00:02.95,Default,,0000,0000,0000,,Başka hiçbir organ,
Dialogue: 0,0:00:02.98,0:00:06.63,Default,,0000,0000,0000,,insan hayatında\Nmuhtemelen başka hiçbir nesne
Dialogue: 0,0:00:06.65,0:00:10.81,Default,,0000,0000,0000,,mecaz ve anlam açısından\Ninsan kalbi kadar ilham verici değil.
Dialogue: 0,0:00:11.35,0:00:12.76,Default,,0000,0000,0000,,Tarih boyunca
Dialogue: 0,0:00:12.78,0:00:16.12,Default,,0000,0000,0000,,kalp, duygusal hayatlarımızın\Nbir sembolü oldu.
Dialogue: 0,0:00:16.52,0:00:20.82,Default,,0000,0000,0000,,Pek çok kişi tarafından\Nruhun merkezi olarak düşünüldü,
Dialogue: 0,0:00:20.85,0:00:23.25,Default,,0000,0000,0000,,duyguların saklandığı yer olarak.
Dialogue: 0,0:00:23.28,0:00:30.05,Default,,0000,0000,0000,,Duygu anlamındaki "emotion" kelimesi bile\Nkısmen Fransızca "émouvoir"dan geliyor,
Dialogue: 0,0:00:30.08,0:00:31.62,Default,,0000,0000,0000,,anlamı güçlü bir hisse kapılmak.
Dialogue: 0,0:00:32.03,0:00:36.52,Default,,0000,0000,0000,,Duyguların, çalkantılı hareketiyle\Nanılan bir organla ilişkilendirilmesi
Dialogue: 0,0:00:36.54,0:00:39.49,Default,,0000,0000,0000,,belki de oldukça mantıklı.
Dialogue: 0,0:00:39.51,0:00:41.07,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu bağlantı ne?
Dialogue: 0,0:00:41.49,0:00:44.62,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek mi yoksa tamamen mecazi mi?
Dialogue: 0,0:00:45.43,0:00:47.40,Default,,0000,0000,0000,,Bir kalp uzmanı olarak
Dialogue: 0,0:00:47.42,0:00:52.96,Default,,0000,0000,0000,,bu bağlantının tamamen gerçek\Nolduğunu anlatmak için buradayım.
Dialogue: 0,0:00:53.39,0:00:55.46,Default,,0000,0000,0000,,Göreceksiniz ki duygular,
Dialogue: 0,0:00:55.49,0:01:00.91,Default,,0000,0000,0000,,insan kalbi üzerinde doğrudan\Nfiziksel bir etki yapabilir ve yapıyor da.
Dialogue: 0,0:01:02.45,0:01:03.82,Default,,0000,0000,0000,,Ancak buna geçmeden önce
Dialogue: 0,0:01:03.85,0:01:06.31,Default,,0000,0000,0000,,şu mecazi kalp hakkında biraz konuşalım.
Dialogue: 0,0:01:06.88,0:01:10.94,Default,,0000,0000,0000,,Duygusal kalbin sembolizmi\Nbugün hâlâ yerini koruyor.
Dialogue: 0,0:01:11.42,0:01:16.64,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlara sevgiyle en çok\Nhangi görseli ilişkilendirdiklerini sorsak
Dialogue: 0,0:01:16.66,0:01:20.98,Default,,0000,0000,0000,,listenin en başında sevgili kalbi\Nolacağına hiç şüphe yok.
Dialogue: 0,0:01:21.61,0:01:24.62,Default,,0000,0000,0000,,Kardiyoid denen kalp şekli
Dialogue: 0,0:01:24.64,0:01:26.08,Default,,0000,0000,0000,,doğada yaygın.
Dialogue: 0,0:01:26.55,0:01:31.46,Default,,0000,0000,0000,,Yapraklarda, çiçeklerde,\Npek çok bitkinin çekirdeğinde,
Dialogue: 0,0:01:31.49,0:01:33.43,Default,,0000,0000,0000,,silfiyum da dahil,
Dialogue: 0,0:01:33.45,0:01:36.69,Default,,0000,0000,0000,,ki Orta Çağ'da doğum kontrolü\Nolarak kullanılıyordu
Dialogue: 0,0:01:36.71,0:01:38.37,Default,,0000,0000,0000,,ve muhtemelen kalp,
Dialogue: 0,0:01:38.37,0:01:42.73,Default,,0000,0000,0000,,bu yüzden seks ve romantizmle\Nanılmaya başladı.
Dialogue: 0,0:01:43.71,0:01:45.09,Default,,0000,0000,0000,,Sebebi her neyse
Dialogue: 0,0:01:45.12,0:01:50.03,Default,,0000,0000,0000,,kalpler 13. yüzyılda aşıkların\Nresimlerinde görünmeye başladı.
Dialogue: 0,0:01:50.48,0:01:54.20,Default,,0000,0000,0000,,Zamanla bu resimler\Nkırmızıya boyanmaya başladı,
Dialogue: 0,0:01:54.22,0:01:56.06,Default,,0000,0000,0000,,kan rengine,
Dialogue: 0,0:01:56.09,0:01:57.47,Default,,0000,0000,0000,,bir tutku sembolü olarak.
Dialogue: 0,0:01:57.97,0:01:59.86,Default,,0000,0000,0000,,Roma Katolik Kilisesi'nde,
Dialogue: 0,0:01:59.88,0:02:04.18,Default,,0000,0000,0000,,kalp şekli, İsa'nın Kutsal Kalbi\Nolarak anılmaya başladı.
Dialogue: 0,0:02:04.56,0:02:08.34,Default,,0000,0000,0000,,Dikenlerle süslenmiş\Nve göz alıcı bir ışık yayan kalp
Dialogue: 0,0:02:08.37,0:02:11.56,Default,,0000,0000,0000,,adeta kutsal aşkın nişanı hâline geldi.
Dialogue: 0,0:02:12.04,0:02:16.92,Default,,0000,0000,0000,,Kalp ve aşk arasındaki bu bağ\Nmodern zamanda da ayakta kaldı.
Dialogue: 0,0:02:16.94,0:02:22.11,Default,,0000,0000,0000,,Son evresinde kalp hastası\Nemekli diş hekimi Barney Clark
Dialogue: 0,0:02:22.14,0:02:27.97,Default,,0000,0000,0000,,1982'de Utah'da ilk kalıcı\Nyapay kalp transplantını aldığında
Dialogue: 0,0:02:27.100,0:02:32.84,Default,,0000,0000,0000,,söylenenlere göre 39 yıllık karısı\Ndoktorlara şunu sordu:
Dialogue: 0,0:02:33.78,0:02:35.76,Default,,0000,0000,0000,,''Beni sevmeye devam edecek mi?''
Dialogue: 0,0:02:36.72,0:02:40.18,Default,,0000,0000,0000,,Bugün kalp yalnızca aşkın kaynağı değil
Dialogue: 0,0:02:40.20,0:02:42.20,Default,,0000,0000,0000,,diğer duyguların da kaynağı;
Dialogue: 0,0:02:42.23,0:02:43.88,Default,,0000,0000,0000,,atalarımız yanılıyorlardı.
Dialogue: 0,0:02:43.91,0:02:46.49,Default,,0000,0000,0000,,Ve hâlâ günden güne anlıyoruz ki
Dialogue: 0,0:02:46.52,0:02:51.32,Default,,0000,0000,0000,,kalp ve duygular arasındaki\Nbu bağlantı oldukça derin.
Dialogue: 0,0:02:51.34,0:02:54.01,Default,,0000,0000,0000,,Kalp, hislerimizi yaratmıyor olabilir
Dialogue: 0,0:02:54.03,0:02:56.12,Default,,0000,0000,0000,,ama hislere çok fazla tepki veriyor.
Dialogue: 0,0:02:56.15,0:02:59.05,Default,,0000,0000,0000,,Bir bakıma,\Nduygusal hayatlarımızın bir kaydı
Dialogue: 0,0:02:59.07,0:03:01.21,Default,,0000,0000,0000,,kalplerimizde yazılı.
Dialogue: 0,0:03:01.91,0:03:06.71,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin korku ve yas,\Nciddi kardiyak yaralanmaya yol açabilir.
Dialogue: 0,0:03:06.74,0:03:11.19,Default,,0000,0000,0000,,Kalp atışı gibi bilinçaltı süreçleri\Nkontrol eden sinirler
Dialogue: 0,0:03:11.21,0:03:13.03,Default,,0000,0000,0000,,stresi hissedebilirler
Dialogue: 0,0:03:13.06,0:03:17.99,Default,,0000,0000,0000,,ve kötü huylu bir\Nsavaş veya kaç tepkimesini tetikleyebilir;
Dialogue: 0,0:03:18.02,0:03:21.51,Default,,0000,0000,0000,,bu da kan damarlarının büzüşmesini,
Dialogue: 0,0:03:21.53,0:03:23.26,Default,,0000,0000,0000,,kalbin çok güçlü atmasını
Dialogue: 0,0:03:23.28,0:03:25.86,Default,,0000,0000,0000,,ve ardından tansiyonun\Nyükselmesini tetikler,
Dialogue: 0,0:03:25.89,0:03:27.64,Default,,0000,0000,0000,,bu da hasar demektir.
Dialogue: 0,0:03:27.67,0:03:29.43,Default,,0000,0000,0000,,Diğer bir deyişle
Dialogue: 0,0:03:29.45,0:03:32.09,Default,,0000,0000,0000,,şu giderek netleşiyor ki
Dialogue: 0,0:03:32.12,0:03:37.16,Default,,0000,0000,0000,,kalplerimiz, duygusal sistemimize\Nsıra dışı bir şekilde duyarlı,
Dialogue: 0,0:03:37.19,0:03:40.45,Default,,0000,0000,0000,,mecazi kalbe yani.
Dialogue: 0,0:03:40.47,0:03:44.92,Default,,0000,0000,0000,,İlk olarak yirmi yıl kadar önce\Nteşhis edilen bir kalp hastalığı var,
Dialogue: 0,0:03:44.94,0:03:49.87,Default,,0000,0000,0000,,adı ''takotsubo kardiyomiyopati''\Nveya ''kırık kalp sendromu,''
Dialogue: 0,0:03:49.89,0:03:55.98,Default,,0000,0000,0000,,öyle ki kalp stres ve üzüntüye\Ntepki olarak akut bir şekilde zayıflıyor,
Dialogue: 0,0:03:56.01,0:03:59.89,Default,,0000,0000,0000,,mesela sevgilinizden ayrıldığınızda\Nveya sevdiğinizi kaybettiğinizde.
Dialogue: 0,0:03:59.91,0:04:03.60,Default,,0000,0000,0000,,Bu resimlerde görünen,\Nortada yas tutan bir kalp var
Dialogue: 0,0:04:03.63,0:04:06.82,Default,,0000,0000,0000,,ve soldaki normal kalpten\Noldukça farklı görünüyor.
Dialogue: 0,0:04:06.85,0:04:08.16,Default,,0000,0000,0000,,Donmuş gibi dörünüyor
Dialogue: 0,0:04:08.18,0:04:12.60,Default,,0000,0000,0000,,ve sık sık bir takotsubonun\Nşekline bürünüyor,
Dialogue: 0,0:04:12.62,0:04:13.79,Default,,0000,0000,0000,,sağda gördüğünüz gibi,
Dialogue: 0,0:04:13.82,0:04:17.96,Default,,0000,0000,0000,,alt kısmı geniş, üst kısmı dar\Nbir Japon kabı.
Dialogue: 0,0:04:17.98,0:04:20.86,Default,,0000,0000,0000,,Bunun neden olduğunu tam olarak bilmiyoruz
Dialogue: 0,0:04:20.89,0:04:23.49,Default,,0000,0000,0000,,ve bu sendrom genellikle\Nbirkaç hafta içinde düzeliyor.
Dialogue: 0,0:04:23.52,0:04:25.49,Default,,0000,0000,0000,,Ancak o akut dönem içinde,
Dialogue: 0,0:04:25.51,0:04:28.29,Default,,0000,0000,0000,,kalp yetmezliğine neden olabilir,
Dialogue: 0,0:04:28.31,0:04:30.27,Default,,0000,0000,0000,,hayatı tehdit eden aritmiyaya
Dialogue: 0,0:04:30.29,0:04:31.65,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta ölüme bile.
Dialogue: 0,0:04:31.68,0:04:37.09,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin yaşça olgun bir hastamın kocası
Dialogue: 0,0:04:37.11,0:04:38.66,Default,,0000,0000,0000,,geçenlerde vefat etti.
Dialogue: 0,0:04:39.36,0:04:42.68,Default,,0000,0000,0000,,Hastam üzgündü tabii ama kabullendi de.
Dialogue: 0,0:04:43.57,0:04:45.45,Default,,0000,0000,0000,,Hatta biraz rahatlamış gibiydi.
Dialogue: 0,0:04:45.47,0:04:48.09,Default,,0000,0000,0000,,Uzun zamandır çekiyordu,\Ndemans hastasıydı.
Dialogue: 0,0:04:48.11,0:04:51.68,Default,,0000,0000,0000,,Ancak cenazeden bir hafta sonra\Nbu resme baktı
Dialogue: 0,0:04:52.48,0:04:53.87,Default,,0000,0000,0000,,ve gözleri doldu.
Dialogue: 0,0:04:54.81,0:04:59.88,Default,,0000,0000,0000,,Sonra göğsünde ağrı oldu,\Nardından nefes daralması yaşadı,
Dialogue: 0,0:04:59.91,0:05:02.92,Default,,0000,0000,0000,,boyun damarları şişti, alnı terledi,
Dialogue: 0,0:05:02.94,0:05:06.28,Default,,0000,0000,0000,,bir sandalyede oturuyordu\Nama nefes nefeseydi --
Dialogue: 0,0:05:06.30,0:05:10.29,Default,,0000,0000,0000,,kalp yetmezliğinin tüm işaretleri.
Dialogue: 0,0:05:11.27,0:05:13.49,Default,,0000,0000,0000,,Hastaneye yatış yapıldı,
Dialogue: 0,0:05:13.52,0:05:17.59,Default,,0000,0000,0000,,ultrason şüphelendiğimiz\Nher şeyi doğruladı:
Dialogue: 0,0:05:17.61,0:05:24.04,Default,,0000,0000,0000,,kalp, normal kapasitesinin\Nyarıdan azına zayıflamıştı
Dialogue: 0,0:05:24.06,0:05:28.50,Default,,0000,0000,0000,,ve bir takotsubonun şekline bürünmüştü.
Dialogue: 0,0:05:28.53,0:05:30.99,Default,,0000,0000,0000,,Diğer tahlillerde bir sorun yoktu,
Dialogue: 0,0:05:31.02,0:05:33.45,Default,,0000,0000,0000,,hiçbir yerde tıkalı damar görülmedi.
Dialogue: 0,0:05:34.40,0:05:38.79,Default,,0000,0000,0000,,İki hafta sonra duygusal durumu\Nnormale döndü
Dialogue: 0,0:05:38.82,0:05:43.04,Default,,0000,0000,0000,,ve ultrason da doğruladı ki
Dialogue: 0,0:05:43.06,0:05:44.51,Default,,0000,0000,0000,,kalbi yeniden fonksiyoneldi.
Dialogue: 0,0:05:44.98,0:05:50.91,Default,,0000,0000,0000,,Takotsubo kardiyomiyopati\Npek çok stresli durumla ilişkili,
Dialogue: 0,0:05:50.93,0:05:52.71,Default,,0000,0000,0000,,topluluk önünde konuşmak dahil.
Dialogue: 0,0:05:53.03,0:05:55.82,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar)
Dialogue: 0,0:05:58.77,0:06:02.88,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)
Dialogue: 0,0:06:04.95,0:06:08.04,Default,,0000,0000,0000,,Aile içi anlaşmazlıklar, kumar kayıpları
Dialogue: 0,0:06:08.06,0:06:10.20,Default,,0000,0000,0000,,hatta sürpriz doğum günü.
Dialogue: 0,0:06:10.23,0:06:11.82,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar)
Dialogue: 0,0:06:11.84,0:06:16.41,Default,,0000,0000,0000,,Geniş çaplı toplu kargaşa bile\Nbu konuya dahil,
Dialogue: 0,0:06:16.44,0:06:18.60,Default,,0000,0000,0000,,bir doğal afet sonrası gibi.
Dialogue: 0,0:06:18.62,0:06:20.93,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin 2004'te
Dialogue: 0,0:06:20.95,0:06:26.60,Default,,0000,0000,0000,,devasa bir deprem, Japonya'nın\Nen büyük adasında bir bölgeyi mahvetti.
Dialogue: 0,0:06:27.15,0:06:30.87,Default,,0000,0000,0000,,En az 60 kişi hayatını kaybetti\Nve binlerce yaralı vardı.
Dialogue: 0,0:06:31.42,0:06:33.54,Default,,0000,0000,0000,,Bu korkunç olayın yaşandığı sırada
Dialogue: 0,0:06:33.56,0:06:38.60,Default,,0000,0000,0000,,araştırmacılar, takotsubo\Nkardiyomiyopati vakalarının
Dialogue: 0,0:06:38.62,0:06:44.25,Default,,0000,0000,0000,,deprem sonrasında o bölgede\N24 kat arttığını gözlemledi,
Dialogue: 0,0:06:44.27,0:06:46.97,Default,,0000,0000,0000,,kıyaslanan benzer dönem\Nsadece bir yıl öncesiydi.
Dialogue: 0,0:06:48.13,0:06:50.79,Default,,0000,0000,0000,,Bu vakaların sakinleri
Dialogue: 0,0:06:50.81,0:06:53.78,Default,,0000,0000,0000,,sarsıntının şiddetiyle\Nyakından ilişkilendirildiler.
Dialogue: 0,0:06:53.80,0:06:58.13,Default,,0000,0000,0000,,Vakaların neredeyse tümünde\Nhastalar depremin merkezinde yaşıyordu.
Dialogue: 0,0:06:58.90,0:07:05.11,Default,,0000,0000,0000,,İlginç olan, takotsubo kardiyomiyopatinin\Nmutlu bir olay sonrasında da görülmesi,
Dialogue: 0,0:07:05.14,0:07:07.84,Default,,0000,0000,0000,,ancak kalp, farklı bir şekilde görünüyor;
Dialogue: 0,0:07:07.87,0:07:11.65,Default,,0000,0000,0000,,üst kısımda değil\Norta kısımda şişme gözlemleniyor.
Dialogue: 0,0:07:12.38,0:07:17.62,Default,,0000,0000,0000,,Farklı duygusal durumların\Nnasıl farklı kalp değişikliğine yol açtığı
Dialogue: 0,0:07:17.64,0:07:19.28,Default,,0000,0000,0000,,şu an için gizemini korumakta.
Dialogue: 0,0:07:19.57,0:07:24.38,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bugün, belki de\Neski filozoflarımıza bir övgü olarak
Dialogue: 0,0:07:24.41,0:07:30.46,Default,,0000,0000,0000,,şunu söyleyebiliriz ki eğer duygular\Nkalplerimizde saklı değilse bile
Dialogue: 0,0:07:30.49,0:07:35.48,Default,,0000,0000,0000,,duygusal kalp
Dialogue: 0,0:07:36.70,0:07:38.97,Default,,0000,0000,0000,,biyolojik kalbin önüne geçiyor,
Dialogue: 0,0:07:38.100,0:07:42.44,Default,,0000,0000,0000,,hem de şaşırtıcı ve gizemli şekillerde.
Dialogue: 0,0:07:42.95,0:07:46.63,Default,,0000,0000,0000,,Ani ölüm de dahil kalp sendromları
Dialogue: 0,0:07:46.65,0:07:51.72,Default,,0000,0000,0000,,mecazi kalplerinde şiddetli duygusal\Nrahatsızlık ve sarsıntı yaşayan bireylerde
Dialogue: 0,0:07:51.75,0:07:54.41,Default,,0000,0000,0000,,uzun zamandır bildiriliyor.
Dialogue: 0,0:07:55.24,0:07:57.04,Default,,0000,0000,0000,,1942'de
Dialogue: 0,0:07:57.06,0:08:02.21,Default,,0000,0000,0000,,Harvard fizyoloğu Waltor Cannon\N"Lanetli Ölüm" adlı bir çalışma yayımladı
Dialogue: 0,0:08:02.23,0:08:05.99,Default,,0000,0000,0000,,ve çalışmada lanetlendiklerine\Ninanan insanların
Dialogue: 0,0:08:06.01,0:08:08.43,Default,,0000,0000,0000,,korkudan ölme vakalarını anlattı,
Dialogue: 0,0:08:08.46,0:08:12.71,Default,,0000,0000,0000,,mesela cadı bir doktor\Nveya tabu bir meyve yemenin sonucu olarak.
Dialogue: 0,0:08:13.32,0:08:18.05,Default,,0000,0000,0000,,Pek çok vakada mağdur, tüm umudunu\Nkaybetmiş ve olay yerinde vefat etmiş.
Dialogue: 0,0:08:19.14,0:08:23.70,Default,,0000,0000,0000,,Bu vakaların ortak yanı, kurbanların
Dialogue: 0,0:08:23.70,0:08:27.12,Default,,0000,0000,0000,,sonlarını getirecek dış bir güç olduğuna\Nmutlak surette inanmalarıydı
Dialogue: 0,0:08:27.14,0:08:29.53,Default,,0000,0000,0000,,ve de savaşmak için güçsüz olduklarına.
Dialogue: 0,0:08:29.92,0:08:33.53,Default,,0000,0000,0000,,Cannon'ın açıklamasına göre\Nbu algısal kontrol eksikliği,
Dialogue: 0,0:08:33.55,0:08:36.86,Default,,0000,0000,0000,,tamamen kötü bir fizyolojik\Ntepkimeye yol açıyordu,
Dialogue: 0,0:08:36.88,0:08:41.49,Default,,0000,0000,0000,,buna göre kan damarları\Nöylesine daralıyordu ki
Dialogue: 0,0:08:41.51,0:08:44.72,Default,,0000,0000,0000,,kan hacmi akut bir şekilde düşüyor,
Dialogue: 0,0:08:44.75,0:08:46.39,Default,,0000,0000,0000,,tansiyon birden alırı düşüyor,
Dialogue: 0,0:08:46.41,0:08:47.99,Default,,0000,0000,0000,,kalp akut şekilde zayıflıyor
Dialogue: 0,0:08:48.01,0:08:52.13,Default,,0000,0000,0000,,ve taşınan oksijen yetersizliği sonucu\Nciddi organ hasarı meydana geliyor.
Dialogue: 0,0:08:53.85,0:08:56.12,Default,,0000,0000,0000,,Cannon'a göre lanetli ölümler
Dialogue: 0,0:08:57.02,0:09:00.72,Default,,0000,0000,0000,,endüjen veya "ilkel"\Ninsanlarla kısıtlıydı.
Dialogue: 0,0:09:01.51,0:09:06.36,Default,,0000,0000,0000,,Ancak yıllar geçtikçe bu ölüm türleri
Dialogue: 0,0:09:06.39,0:09:09.06,Default,,0000,0000,0000,,her tür modern insanda da\Ngörülmeye başladı.
Dialogue: 0,0:09:09.64,0:09:15.69,Default,,0000,0000,0000,,Bugün yas sonucu ölüm\Neşlerde ve kardeşlerde gözlemleniyor.
Dialogue: 0,0:09:16.22,0:09:20.41,Default,,0000,0000,0000,,Kırık kalpler mecazi olarak da\Nkelimenin tam anlamıyla da ölümcül.
Dialogue: 0,0:09:20.86,0:09:23.75,Default,,0000,0000,0000,,Bu ilişkilendirilmeler\Nhayvanlar için bile geçerli.
Dialogue: 0,0:09:24.78,0:09:30.93,Default,,0000,0000,0000,,"Science" dergisinin 1980 yılında\Nyayımladığı inanılmaz çalışmada
Dialogue: 0,0:09:30.95,0:09:34.80,Default,,0000,0000,0000,,araştırmacılar kafesteki tavşanları\Nyüksek kolesterollü gıdalarla besledi,
Dialogue: 0,0:09:34.83,0:09:38.02,Default,,0000,0000,0000,,amaçları bunun katdiyovasküler\Netkilerini izlemekti.
Dialogue: 0,0:09:38.62,0:09:44.14,Default,,0000,0000,0000,,Şaşırtıcı şekilde bazı tavşanlar\Ndiğerlerine göre daha çok hasta oldu,
Dialogue: 0,0:09:44.16,0:09:45.78,Default,,0000,0000,0000,,ancak sebebini bulamadılar.
Dialogue: 0,0:09:45.80,0:09:51.56,Default,,0000,0000,0000,,Tavşanların beslenmesi, çevreleri\Nve genetik alt yapıları benzerdi.
Dialogue: 0,0:09:51.58,0:09:54.20,Default,,0000,0000,0000,,Bu durumun sebebinin
Dialogue: 0,0:09:54.23,0:09:58.40,Default,,0000,0000,0000,,teknisyenin tavşanlarla olan etkileşim\Nsıklığı olabileceğini düşündüler.
Dialogue: 0,0:09:58.42,0:10:00.19,Default,,0000,0000,0000,,O yüzden çalışmayı tekrarladılar,
Dialogue: 0,0:10:00.21,0:10:02.57,Default,,0000,0000,0000,,tavşanları iki gruba ayırdılar.
Dialogue: 0,0:10:02.59,0:10:05.11,Default,,0000,0000,0000,,İki grup da yüksek kolesterollü beslendi.
Dialogue: 0,0:10:05.88,0:10:10.11,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bir grupta, tavşanlar\Nkafeslerinden çıkarıldı,
Dialogue: 0,0:10:10.13,0:10:14.43,Default,,0000,0000,0000,,kucaklandı, okşandı,\Nonlarla konuşuldu ve birlikte oynandı.
Dialogue: 0,0:10:14.45,0:10:17.28,Default,,0000,0000,0000,,Diğer grupta ise\Ntavşanlar kafeslerinde tutuldu
Dialogue: 0,0:10:17.31,0:10:18.64,Default,,0000,0000,0000,,ve tek başlarına bırakıldı.
Dialogue: 0,0:10:19.25,0:10:22.66,Default,,0000,0000,0000,,Bir yılda, otopside,
Dialogue: 0,0:10:22.68,0:10:25.58,Default,,0000,0000,0000,,araştırmacıların bulgularına göre
Dialogue: 0,0:10:25.58,0:10:30.14,Default,,0000,0000,0000,,insan etkileşimi yaşayan\Nbirinci grup tavşanlar
Dialogue: 0,0:10:30.16,0:10:36.34,Default,,0000,0000,0000,,diğer gruba göre yüzde 60\Ndaha az aortic hastalık geliştirdi,
Dialogue: 0,0:10:36.36,0:10:41.40,Default,,0000,0000,0000,,üstelik aynı kolesterol düzeyi,\Ntansiyon ve kalp oranı olmasına karşın.
Dialogue: 0,0:10:41.70,0:10:47.83,Default,,0000,0000,0000,,Bugün kalp bakımı\Nfilozofların başlıca konusu değil,
Dialogue: 0,0:10:47.85,0:10:52.80,Default,,0000,0000,0000,,onlar kalbin\Nmecazi anlamlarıyla ilgileniyorlar
Dialogue: 0,0:10:52.83,0:10:56.51,Default,,0000,0000,0000,,ve bu benim gibi doktorların\Nkonusu hâline geliyor,
Dialogue: 0,0:10:56.53,0:10:59.36,Default,,0000,0000,0000,,silah teknolojileri bile yüzyıl öncesinde
Dialogue: 0,0:10:59.38,0:11:02.48,Default,,0000,0000,0000,,insan kültüründe kalbin\Nonurlu statüsünden ötürü
Dialogue: 0,0:11:02.50,0:11:03.84,Default,,0000,0000,0000,,tabu kabul ediliyordu.
Dialogue: 0,0:11:04.22,0:11:08.46,Default,,0000,0000,0000,,Bu süreçte kalp,
Dialogue: 0,0:11:08.48,0:11:13.57,Default,,0000,0000,0000,,mecaz ve anlam yüklü\Nneredeyse doğaüstü bir nesneden
Dialogue: 0,0:11:13.60,0:11:17.99,Default,,0000,0000,0000,,manipüle ve kontrol edilen\Nbir makineye dönüştü.
Dialogue: 0,0:11:19.04,0:11:21.36,Default,,0000,0000,0000,,Ama kilit nokta şu:
Dialogue: 0,0:11:21.38,0:11:24.54,Default,,0000,0000,0000,,şimdi anladığımız bu manipülasyonlar
Dialogue: 0,0:11:24.57,0:11:29.49,Default,,0000,0000,0000,,kalbin binlerce yıl boyunca\Nbarındırdığı inanılan
Dialogue: 0,0:11:29.51,0:11:32.75,Default,,0000,0000,0000,,duygusal hayata gösterilen\Ndikkatle tamamlanmalı.
Dialogue: 0,0:11:33.84,0:11:37.33,Default,,0000,0000,0000,,Lifestyle Heart Trial'ı düşünün örneğin,
Dialogue: 0,0:11:37.36,0:11:41.86,Default,,0000,0000,0000,,1990 yılında İngiliz dergisi\N''The Lancet''te yayımlandı.
Dialogue: 0,0:11:41.88,0:11:45.93,Default,,0000,0000,0000,,Orta veya şiddetli\Nkoroner hastalığı olan 48 hastaya
Dialogue: 0,0:11:45.95,0:11:48.70,Default,,0000,0000,0000,,rastgele sıradan bakıma verildi
Dialogue: 0,0:11:48.72,0:11:54.16,Default,,0000,0000,0000,,veya yoğun bir yaşam tarzı,\Nbu da az yağlı vejetaryen diyet,
Dialogue: 0,0:11:54.19,0:11:56.04,Default,,0000,0000,0000,,orta düzeyde aerobik egzersiz,
Dialogue: 0,0:11:56.06,0:11:57.63,Default,,0000,0000,0000,,grup psiko sosyal destek
Dialogue: 0,0:11:57.65,0:11:59.60,Default,,0000,0000,0000,,ve stres yönetimi tavsiyesi içeriyordu.
Dialogue: 0,0:11:59.63,0:12:04.38,Default,,0000,0000,0000,,Araştırmacıların bulgularına göre\Nbu yaşam tarzı hastalarında
Dialogue: 0,0:12:04.40,0:12:09.53,Default,,0000,0000,0000,,koroner plak rahatsızlığı\Nyaklaşık yüzde beş azalma gösterdi.
Dialogue: 0,0:12:09.56,0:12:11.57,Default,,0000,0000,0000,,Diğer yandan kontrol grubu hastaları
Dialogue: 0,0:12:11.60,0:12:16.07,Default,,0000,0000,0000,,bir yılda yüzde beş daha fazla\Nkoroner plak rahatsızlığı yaşadılar
Dialogue: 0,0:12:16.09,0:12:18.50,Default,,0000,0000,0000,,ve beş yılda bu oran yüzde 28'e çıktı.
Dialogue: 0,0:12:18.53,0:12:22.91,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca kardiyak vaka oranı\Nneredeyse iki katına çıktı,
Dialogue: 0,0:12:22.94,0:12:26.32,Default,,0000,0000,0000,,kalp krizi, koroner bypass ameliyatı
Dialogue: 0,0:12:26.34,0:12:28.22,Default,,0000,0000,0000,,ve kalple ilgili ölümler gibi.
Dialogue: 0,0:12:28.25,0:12:29.82,Default,,0000,0000,0000,,İlginç bir bilgi daha:
Dialogue: 0,0:12:30.72,0:12:36.01,Default,,0000,0000,0000,,Kontrol grubundaki bazı hastalar\Nyoğun yaşam şekli hastalarıyla
Dialogue: 0,0:12:36.04,0:12:40.29,Default,,0000,0000,0000,,neredeyse aynı yoğunlukta\Nbeslenme ve egzersiz planı benimsediler.
Dialogue: 0,0:12:41.20,0:12:43.29,Default,,0000,0000,0000,,Kalp hastalıkları yine de ilerledi.
Dialogue: 0,0:12:44.90,0:12:50.23,Default,,0000,0000,0000,,Beslenme ve egzersiz tek başına koroner\Nhastalığı geriletmede yeterli değildi.
Dialogue: 0,0:12:50.74,0:12:53.54,Default,,0000,0000,0000,,Hem bir yıllık\Nhem de beş yıllık takiplerde,
Dialogue: 0,0:12:54.53,0:12:57.50,Default,,0000,0000,0000,,stres yönetimi
Dialogue: 0,0:12:57.52,0:12:59.57,Default,,0000,0000,0000,,koroner hastalığın iyileşmesinde
Dialogue: 0,0:12:59.60,0:13:01.12,Default,,0000,0000,0000,,egzersizden çok daha ilgiliydi.
Dialogue: 0,0:13:02.00,0:13:05.62,Default,,0000,0000,0000,,Şüphesiz bu ve benzer çalışmalar küçük
Dialogue: 0,0:13:05.64,0:13:08.82,Default,,0000,0000,0000,,ve tabii ilişkilendirmeler\Nnedene kanıt teşkil etmiyor.
Dialogue: 0,0:13:08.85,0:13:13.20,Default,,0000,0000,0000,,Stresin sağlıksız alışkanlıklara\Nyol açması kesinlikle mümkün
Dialogue: 0,0:13:13.23,0:13:16.51,Default,,0000,0000,0000,,ve artan kardiyovasküler riskin\Nasıl sebebi de bu.
Dialogue: 0,0:13:16.53,0:13:20.13,Default,,0000,0000,0000,,Ancak sigara ve akciğer kanseri de\Naynı ilişkilendirmeye konu,
Dialogue: 0,0:13:20.16,0:13:23.41,Default,,0000,0000,0000,,pek çok çalışma aynı şeyi gösteriyor.
Dialogue: 0,0:13:23.44,0:13:26.85,Default,,0000,0000,0000,,Nedensel bir ilişki açıklamak için\Ngerekli koşullar sağlandığında da
Dialogue: 0,0:13:26.87,0:13:31.28,Default,,0000,0000,0000,,bir nedenin varlığını reddetmek\Nkonusunda gelgit yaşıyoruz.
Dialogue: 0,0:13:31.80,0:13:34.05,Default,,0000,0000,0000,,Çok sayıda doktorun ortak çıkarımı
Dialogue: 0,0:13:34.05,0:13:38.35,Default,,0000,0000,0000,,ve benim de kalp uzmanı olarak\Ngeçirdiğim yaklaşık 20 seneden öğrendiğim,
Dialogue: 0,0:13:39.03,0:13:43.44,Default,,0000,0000,0000,,duygusal kalbin yolu,\Nşaşırtıcı ve gizemli şekillerde
Dialogue: 0,0:13:43.46,0:13:46.02,Default,,0000,0000,0000,,biyolojik eşinin yoluyla kesişiyor.
Dialogue: 0,0:13:46.04,0:13:50.82,Default,,0000,0000,0000,,Ama bugün tıp, kalbi bir makine olarak\Nkavramsallaştırmaya devam ediyor.
Dialogue: 0,0:13:51.31,0:13:54.48,Default,,0000,0000,0000,,Bu kavramsallaştırmanın\Nharika faydaları var.
Dialogue: 0,0:13:55.03,0:13:57.58,Default,,0000,0000,0000,,Alanım kardiyoloji
Dialogue: 0,0:13:57.61,0:14:00.32,Default,,0000,0000,0000,,şüphesiz son 100 yılın
Dialogue: 0,0:14:00.32,0:14:03.86,Default,,0000,0000,0000,,en büyük başarı öykülerinden birine sahip.
Dialogue: 0,0:14:05.17,0:14:10.82,Default,,0000,0000,0000,,Stentler, kalp pilleri, defibrilatörler,\Nkoroner bypass ameliyatı,
Dialogue: 0,0:14:10.84,0:14:12.16,Default,,0000,0000,0000,,kalp nakilleri --
Dialogue: 0,0:14:12.19,0:14:16.14,Default,,0000,0000,0000,,bunların hepsi II. Dünya Savaşı\Nsonrasında geliştirildi.
Dialogue: 0,0:14:16.16,0:14:18.27,Default,,0000,0000,0000,,Ancak şu ihtimali düşünelim ki
Dialogue: 0,0:14:18.29,0:14:23.58,Default,,0000,0000,0000,,bilimsel tıbbın\Nkalp hastalığını yenmek için
Dialogue: 0,0:14:23.60,0:14:25.20,Default,,0000,0000,0000,,mevcut sınırlarına yaklaşıyoruz.
Dialogue: 0,0:14:25.23,0:14:28.59,Default,,0000,0000,0000,,Gerçekten de kardiyovasküler\Nölümlerdeki azalma oranı
Dialogue: 0,0:14:28.62,0:14:32.30,Default,,0000,0000,0000,,son on yılda ciddi anlamda yavaşladı.
Dialogue: 0,0:14:33.31,0:14:36.29,Default,,0000,0000,0000,,Yeni bir bakış açısı edinmemiz lazım,
Dialogue: 0,0:14:36.32,0:14:40.31,Default,,0000,0000,0000,,alıştığımız ilerlemeyi\Ndevam ettirebileceğimiz bir bakış açısı.
Dialogue: 0,0:14:40.34,0:14:43.76,Default,,0000,0000,0000,,Bu bakış açısında,\Npsikolojik ve sosyal faktörler
Dialogue: 0,0:14:43.76,0:14:47.91,Default,,0000,0000,0000,,kalp rahatsızlıklarını anlamada\Nbizim için birincil olacak.
Dialogue: 0,0:14:48.68,0:14:50.82,Default,,0000,0000,0000,,Bu zor bir savaş olacak
Dialogue: 0,0:14:50.85,0:14:54.79,Default,,0000,0000,0000,,ama henüz keşfedilmemiş bir alan.
Dialogue: 0,0:14:55.96,0:15:01.12,Default,,0000,0000,0000,,Amerikan Kalp Derneği\Nhâlâ duygusal stresi
Dialogue: 0,0:15:01.14,0:15:04.94,Default,,0000,0000,0000,,kalp hastalığı için düzeltilebilir, önemli\Nbir risk faktörü olarak listelemiyor,
Dialogue: 0,0:15:04.96,0:15:08.48,Default,,0000,0000,0000,,kısmen sebebi belki de\Nkan kolesterolünü düşürmenin
Dialogue: 0,0:15:08.48,0:15:12.46,Default,,0000,0000,0000,,duygusal ve sosyal rahatsızlığı\Nazaltmaktan çok daha kolay olması.
Dialogue: 0,0:15:13.58,0:15:15.97,Default,,0000,0000,0000,,Ama belki de\N''kalbi kırık'' dediğimiz zaman
Dialogue: 0,0:15:15.100,0:15:20.88,Default,,0000,0000,0000,,gerçekten de kırık ve hasarlı bir kalpten\Nbahsediyor olabileceğimizi kabul edersek
Dialogue: 0,0:15:20.90,0:15:25.51,Default,,0000,0000,0000,,tüm bunlara daha iyi bir yol bulabiliriz.
Dialogue: 0,0:15:25.54,0:15:29.43,Default,,0000,0000,0000,,Kalp sağlığımızı düşünürken
Dialogue: 0,0:15:29.43,0:15:33.84,Default,,0000,0000,0000,,duygularımızın gücü ve önemini\Nkesinlikle göz önüne almak zorundayız.
Dialogue: 0,0:15:34.44,0:15:36.78,Default,,0000,0000,0000,,Şunu öğrendim ki duygusal stres
Dialogue: 0,0:15:36.80,0:15:39.68,Default,,0000,0000,0000,,çoğu zaman hayatla ölüm arasındaki fark.
Dialogue: 0,0:15:41.05,0:15:42.21,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler.
Dialogue: 0,0:15:42.23,0:15:47.56,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)