WEBVTT

00:00:16.293 --> 00:00:22.490
Ο μεγάλος φυσιοδίφης του 19ου αιώνα 
Αλεξάντερ φον Χούμπολτ, είπε κάποτε,

00:00:23.090 --> 00:00:25.801
«Δεν υπάρχει κοσμοθεωρία πιο επικίνδυνη

00:00:26.521 --> 00:00:29.906
από την κοσμοθεωρία αυτών
που δεν έχουν δει τον κόσμο».

00:00:30.860 --> 00:00:34.954
Πιστεύω ότι το ταξίδι
είναι ηθική υποχρέωση

00:00:34.974 --> 00:00:37.354
για όσους μπορούν 
να το αντέξουν οικονομικά,

00:00:37.474 --> 00:00:40.814
που την οφείλουμε στον κόσμο.

00:00:42.868 --> 00:00:48.062
Όλοι χρειάζεται, σε κάποιο βαθμό,
να εκτεθούν στον ευρύτερο κόσμο,

00:00:48.062 --> 00:00:50.000
και πιστεύω πως αν όλοι περνούσαν

00:00:50.000 --> 00:00:53.470
δύο εβδομάδες σε μια ξένη χώρα
πριν από την ηλικία των τριάντα,

00:00:53.470 --> 00:00:56.823
ανεξάρτητα από το πού πήγαν 
και τι έκαναν εκεί,

00:00:56.823 --> 00:01:01.111
τα μισά από τα παγκόσμια διπλωματικά 
προβλήματα, θα είχαν επιλυθεί.

00:01:01.460 --> 00:01:05.724
Πιστεύω πως αν η κυβέρνηση καταλάβαινε
την κοινωνική λειτουργία του ταξιδιού,

00:01:06.065 --> 00:01:09.195
θα υπήρχαν κρατικά προγράμματα
που θα χρηματοδοτούσαν τα ταξίδια

00:01:09.405 --> 00:01:13.756
όπως έχουμε προγράμματα που χρηματοδοτούν 
την υγεία και την εκπαίδευση.

00:01:14.819 --> 00:01:17.259
Το ταξίδι είναι ταυτόχρονα 
παράθυρο και καθρέφτης.

00:01:17.559 --> 00:01:19.883
Είναι παράθυρο, 
αφού σας επιτρέπει να δείτε

00:01:19.883 --> 00:01:22.611
μια άλλη κοινωνία 
και τον πολιτισμό που επισκέπτεστε.

00:01:23.080 --> 00:01:25.846
Αλλά είναι και καθρέφτης 
αφού όταν πηγαίνετε στο εξωτερικό

00:01:25.846 --> 00:01:28.496
απογυμνώνεστε στον ουσιαστικό εαυτό,

00:01:28.866 --> 00:01:31.110
και βλέπετε ποιος είναι 
ο ουσιαστικός εαυτός

00:01:31.110 --> 00:01:34.458
με μια καθαρότητα που 
δεν επιτυγχάνεται με άλλο τρόπο.

00:01:35.107 --> 00:01:38.029
Όλοι χρειαζόμαστε τους συμπατριώτες μας.

00:01:38.289 --> 00:01:41.132
Αν δεν έχουμε έναν τόπο 
που να τον αποκαλούμε δικό μας,

00:01:41.140 --> 00:01:43.649
είναι αδύνατον να κατανοήσουμε
ποιοι είμαστε.

00:01:44.383 --> 00:01:46.185
Χωρίς ανόμοιους ανθρώπους όμως,

00:01:47.027 --> 00:01:49.640
γίνεσαι καρικατούρα του εαυτού σου.

00:01:50.234 --> 00:01:52.490
Κανένα μοντέλο δεν χρειάζεται 
να υπερισχύσει.

00:01:53.019 --> 00:01:55.246
Κανένα δεν υπονομεύει το άλλο.

00:01:56.124 --> 00:02:00.507
Έχω διπλή υπηκοότητα από τις ΗΠΑ
και το Ηνωμένο Βασίλειο.

00:02:00.930 --> 00:02:06.256
Πέρυσι, ψήφισα ενάντια στο Brexit
κι ενάντια στον Τραμπ,

00:02:06.646 --> 00:02:08.876
κι έχασα και τις δύο φορές.

00:02:08.876 --> 00:02:10.429
(Γέλια)

00:02:11.242 --> 00:02:14.290
Τα αποτελέσματα αυτών των ψηφοφοριών,

00:02:14.290 --> 00:02:16.492
όπως ο διορισμός εθνικιστικών κυβερνήσεων

00:02:16.492 --> 00:02:21.420
στην Πολωνία, την Ουγγαρία
την Τουρκία και τη Ρωσία

00:02:21.420 --> 00:02:24.234
αντιπροσωπεύει την απόρριψη 
της ανθρώπινης ποικιλομορφίας

00:02:24.394 --> 00:02:28.764
και των ανοιχτών συνόρων που έχουν 
χαρακτηρίσει την παγκόσμια τάξη.

00:02:29.744 --> 00:02:34.883
Στο συνέδριο του Συντηρητικού Κόμματος 
τον Οκτώβριο, η Τερέζα Μέι είπε,

00:02:35.723 --> 00:02:39.747
«Δεν υπάρχει πολίτης του κόσμου.

00:02:40.197 --> 00:02:45.055
Αν πιστεύεις ότι είσαι πολίτης του κόσμου,
τότε είσαι πολίτης του πουθενά.

00:02:45.495 --> 00:02:50.298
Δεν καταλαβαίνεις καν την έννοια 
της ιδιότητας του πολίτη».

00:02:51.396 --> 00:02:53.240
Η Τερέζα Μέι κάνει λάθος.

00:02:53.913 --> 00:02:57.278
Ο πατριωτισμός δεν είναι εθνικισμός,

00:02:57.790 --> 00:03:03.080
και μπορείς ν' αγαπάς τη χώρα σου
και ν' αγαπάς και τις άλλες χώρες.

00:03:03.862 --> 00:03:05.613
Δεν είναι δυαδικό.

00:03:05.819 --> 00:03:08.570
Αν οι πολιτικές ταυτότητας
των τελευταίων 20 ετών,

00:03:08.570 --> 00:03:10.429
δεν μας έδωσαν τίποτε άλλο,

00:03:10.429 --> 00:03:13.739
μας έδωσαν τουλάχιστον
το λεξιλόγιο της διαθεματικότητας,

00:03:13.769 --> 00:03:18.455
την κατανόηση ότι όλοι έχουμε
πολλαπλές ταυτότητες συνεχώς,

00:03:18.998 --> 00:03:24.040
και μπορείς να είσαι ηλικιωμένος
και Συντηρητικός και Βρετανός και γκέι,

00:03:24.510 --> 00:03:28.790
ή νέος και κωφός 
και προοδευτικός και Γάλλος,

00:03:29.480 --> 00:03:35.430
ή Άγγλο-αμερικανός και Ευρωπαίος
και πολίτης του κόσμου.

00:03:36.240 --> 00:03:38.240
Είναι χαρακτηριστικό της πολυπλοκότητας

00:03:38.240 --> 00:03:41.720
να ανέχεται και να γιορτάζει
ταυτότητες που συμπίπτουν,

00:03:41.720 --> 00:03:48.024
και η απουσία αυτής της ικανότητας
είναι δείγμα αποξένωσης και αντίθεσης.

00:03:48.714 --> 00:03:52.770
Σφάλουμε όμως αν υποθέτουμε
πως επειδή έχουμε κοινά προβλήματα,

00:03:53.110 --> 00:03:55.799
χρειαζόμαστε και τις ίδιες λύσεις.

00:03:56.747 --> 00:04:01.530
Όταν εργαζόμουν στην Καμπότζη, 
γνώρισα μια γυναίκα ονόματι Φάλι Νιόν,

00:04:01.920 --> 00:04:06.279
που είχε ζήσει απίστευτο τρόμο
κατά τη γενοκτονία εκεί.

00:04:06.819 --> 00:04:11.769
Υποχρεώθηκε να παρακολουθεί
καθώς βίασαν κι αργότερα σκότωσαν

00:04:11.769 --> 00:04:13.919
την κόρη της, μπροστά της.

00:04:14.229 --> 00:04:16.170
Το μωρό της πέθανε

00:04:16.170 --> 00:04:19.230
επειδή ήταν πολύ υποσιτισμένη 
για να παράξει μητρικό γάλα.

00:04:19.710 --> 00:04:24.870
Το τέλος του πολέμου, τη βρήκε 
σε στρατόπεδο στα σύνορα της Ταϊλάνδης,

00:04:25.573 --> 00:04:27.540
και παρατήρησε πως στο στρατόπεδο,

00:04:27.730 --> 00:04:29.890
υπήρχαν πολλές γυναίκες, κυρίως,

00:04:29.890 --> 00:04:34.670
που είχαν με κάποιο τρόπο γλυτώσει
τις τρομακτικές προσβολές και αγριότητες,

00:04:34.670 --> 00:04:37.930
αλλά που κάθονταν τώρα
μπροστά στις σκηνές τους στο στρατόπεδο,

00:04:37.930 --> 00:04:42.470
κοιτάζοντας το κενό, παραμελώντας
τα παιδιά τους, αδρανείς.

00:04:42.859 --> 00:04:45.520
Πήγε σε αυτούς
που διεύθυναν τα στρατόπεδα.

00:04:45.540 --> 00:04:49.019
«Είμαστε απασχολημένοι με
τις μολυσματικές ασθένειες» είπαν εκείνοι.

00:04:49.029 --> 00:04:51.360
«Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι' αυτό».

00:04:52.040 --> 00:04:54.819
Έτσι αποφάσισε ότι έπρεπε 
εκείνη να κάνει κάτι.

00:04:55.159 --> 00:04:58.270
Και σκέφτηκε αυτό που ανέφερε 
όταν μίλησε σε μένα

00:04:58.270 --> 00:05:00.270
ως το «πρόγραμμα τριών σημείων».

00:05:00.640 --> 00:05:03.469
«Θα πήγαινα πρώτα 
σ' αυτές τις γυναίκες», είπε

00:05:04.099 --> 00:05:05.810
και θα τις δίδασκα να ξεχάσουν -

00:05:06.530 --> 00:05:09.240
όχι πως θα ξεχάσουν ποτέ 
τα φριχτά πράγματα

00:05:09.240 --> 00:05:10.790
που τους συνέβησαν,

00:05:11.040 --> 00:05:13.910
αλλά θα τους έδινα 
άλλα πράγματα να σκεφτούν

00:05:13.910 --> 00:05:16.070
θα γέμιζα το μυαλό τους με κάτι άλλο,

00:05:16.460 --> 00:05:19.380
κι αυτή θα ήταν η αρχή 
ενός είδους λησμονιάς.

00:05:20.052 --> 00:05:24.138
Έπειτα θα τις δίδασκα να εργάζονται.

00:05:24.558 --> 00:05:26.900
Κάποιες δεν θα μπορούσαν
παρά να καθαρίζουν σπίτια

00:05:26.900 --> 00:05:29.299
κάποιες έχουν ικανότητα στη χειροτεχνία


00:05:29.299 --> 00:05:31.719
κάποιες μπορούν να κάνουν
πιο προχωρημένα πράγματα,

00:05:31.719 --> 00:05:33.329
όλες όμως χρειάζονται κάτι

00:05:33.329 --> 00:05:36.640
που να ξέρουν ότι είναι 
αυτό που μπορούν να κάνουν».

00:05:37.090 --> 00:05:41.060
«Αφού τις μάθαινα να ξεχνούν
και να δουλεύουν», είπε,

00:05:41.640 --> 00:05:45.230
θα τις δίδασκα πώς να κάνουν
μανικιούρ και πεντικιούρ».

00:05:46.000 --> 00:05:47.860
Κι εγώ είπα: «Ορίστε;»

00:05:47.890 --> 00:05:49.209
(Γέλια)

00:05:49.499 --> 00:05:53.280
«Αυτό που οι άνθρωποι έχουν χάσει 
αυτή την περίοδο των Ερυθρών Χμερ

00:05:53.600 --> 00:05:55.990
είναι η ικανότητα
να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλο.

00:05:56.240 --> 00:06:00.840
Αυτές οι γυναίκες έχουν περάσει χρόνια
χωρίς μια ευκαιρία να αισθανθούν όμορφες.

00:06:01.150 --> 00:06:04.490
Τις καλούσα στην καλύβα μου,
και τη γέμιζα με ατμό,

00:06:04.510 --> 00:06:05.809
και μέσα σε λίγα λεπτά,

00:06:05.809 --> 00:06:10.530
έτειναν τα χέρια και τα πόδια τους
σε αγνώστους με αιχμηρά εργαλεία».

00:06:10.530 --> 00:06:11.470
(Γέλια)

00:06:11.500 --> 00:06:12.920
«Μέσα σε λίγα λεπτά,

00:06:12.920 --> 00:06:16.060
άρχισαν να διηγούνται 
η μια στην άλλη τις ιστορίες τους.

00:06:16.360 --> 00:06:21.658
«Τότε προσπάθησα», είπε, «να τις διδάξω
ότι δεν είναι τρεις χωριστές δεξιότητες,

00:06:21.828 --> 00:06:24.499
αλλά μέρος ενός τρόπου ύπαρξης.

00:06:24.879 --> 00:06:27.840
Κι όταν το κατανόησαν αυτό,

00:06:27.860 --> 00:06:31.029
ήταν έτοιμες να επιστρέψουν στον κόσμο».

00:06:31.739 --> 00:06:34.490
Μια δημοκρατική κυβέρνηση
πρέπει να είναι προσηλωμένη

00:06:34.490 --> 00:06:36.410
στην προοπτική του μέλλοντος,

00:06:36.410 --> 00:06:38.462
κι αυτό προϋποθέτει λησμονιά.

00:06:39.082 --> 00:06:43.659
Πρέπει όμως να αγωνιστούμε
και για την εργασία και την εμπιστοσύνη.

00:06:43.909 --> 00:06:50.289
Για την ώρα, ξεχνάμε πολύ καλά,
κι εργαζόμαστε κι εμπιστευόμαστε κάκιστα.

00:06:50.749 --> 00:06:53.519
Κατά την προεκλογική του εκστρατεία
ο Ντόναλντ Τραμπ είπε,

00:06:53.519 --> 00:06:57.470
«Δεν έχω χρόνο για ταξίδια. Η Αμερική
χρειάζεται τώρα την προσοχή μου».

00:06:58.290 --> 00:07:02.829
Μπορείς να δεις την Αμερική αν δεν 
την κοιτάζεις κάποιες φορές από απόσταση;

00:07:04.130 --> 00:07:08.017
Υπάρχει η εντύπωση σε όλα
τα εθνικιστικά κινήματα

00:07:08.017 --> 00:07:10.977
ότι η διαφορά είναι
απειλητική παρά όμορφη.

00:07:11.327 --> 00:07:16.399
Μέρος της κοινής λειτουργίας τους
είναι να απορρίψουμε την ανθρωπιά μας.

00:07:16.984 --> 00:07:18.600
Γι' αυτό και δε μας κάνει εντύπωση

00:07:18.600 --> 00:07:20.869
που τους μήνες μετά
την ψήφο για το Brexit

00:07:20.869 --> 00:07:24.370
Ο αρχηγός της Λονδρέζικης Αστυνομίας 
μίλησε για μια φρικτή άνοδο

00:07:24.370 --> 00:07:27.370
των εγκλημάτων μίσους,

00:07:27.370 --> 00:07:30.969
ενώ το Κέντρο Νομικής Βοήθειας Απόρων
στις ΗΠΑ κατέγραψε

00:07:30.989 --> 00:07:35.589
περισσότερα από 1.000 περιστατικά μίσους
τις τρεις εβδομάδες μετά τις εκλογές.

00:07:36.629 --> 00:07:38.799
Όταν δεν γνωρίζουμε ο ένας τον άλλο,

00:07:38.799 --> 00:07:41.720
είναι ευκολότερο να αλληλοσκοτωθούμε.

00:07:42.950 --> 00:07:47.020
Περίπου στα έξι μου χρόνια,
ήμουν στο αυτοκίνητο με τον πατέρα μου.

00:07:47.290 --> 00:07:49.350
Οδηγούσαμε στην ύπαιθρο.

00:07:49.610 --> 00:07:51.070
Άρχισε να μου λέει μια ιστορία

00:07:51.070 --> 00:07:53.940
που περιείχε μια νύξη για το Ολοκαύτωμα.

00:07:54.270 --> 00:07:57.819
Νόμιζε πως ήξερα γι' αυτό
αλλά έκανε λάθος.

00:07:58.319 --> 00:08:02.170
Ζήτησα να μου εξηγήσει και το έκανε,

00:08:02.170 --> 00:08:05.390
και δεν έβγαζα νόημα 
και ζήτησα να το εξηγήσει ξανά.

00:08:05.760 --> 00:08:09.050
Το εξήγησε ξανά,
και όταν ρώτησα για τρίτη φορά,

00:08:09.050 --> 00:08:11.500
απάντησε «Ήταν το απόλυτο κακό».

00:08:12.020 --> 00:08:15.509
Το είπε με τέτοιο τρόπο
που υπονοούσε το τέλος της συζήτησης.

00:08:16.340 --> 00:08:18.470
Αλλά είχα άλλη μια ερώτηση.

00:08:18.979 --> 00:08:25.179
«Γιατί εκείνοι οι Εβραίοι δεν έφυγαν
όταν όλα έγιναν τόσο άσχημα;» είπα.

00:08:26.269 --> 00:08:31.119
Κι ο πατέρας μου απάντησε:
«Δεν είχαν πού να πάνε».

00:08:31.859 --> 00:08:36.439
Θυμάμαι να σκέφτηκα ακόμα και τότε,
ακόμα και στα έξι μου χρόνια,

00:08:36.439 --> 00:08:39.269
πως δεν γινόμουν ποτέ
ένας από αυτούς τους ανθρώπους,

00:08:39.589 --> 00:08:42.509
πως θα είχα πάντα κάπου να πάω,

00:08:43.069 --> 00:08:45.190
πως θα είχα ανθρώπους να με καλωσορίσουν

00:08:45.190 --> 00:08:48.759
με ανοιχτές αγκάλες, 
σε κάθε κατοικημένη ήπειρο.

00:08:49.209 --> 00:08:52.350
Αυτό έγινε καθοριστικό
κομμάτι της ζωής μου.

00:08:52.809 --> 00:08:56.890
Βρισκόμαστε σε μια στιγμή απομόνωσης
που οι άνθρωποι έχουν ξεχάσει

00:08:56.924 --> 00:09:01.980
ότι το πλέγμα της ασφάλειας
είναι να έχεις πολλά μέρη να πας.

00:09:03.190 --> 00:09:05.480
Ήμουν στη Μόσχα, πριν ένα χρόνο

00:09:05.480 --> 00:09:08.589
όταν ο Πούτιν πέρασε
μερικά από τα αυταρχικά του μέτρα.

00:09:09.043 --> 00:09:12.370
Ήμουν με τον Αντρέ Ρόιτερ, κάποιον
που γνωρίζω εδώ και πολλά χρόνια,

00:09:12.389 --> 00:09:14.950
είχε λάβει μέρος στο πραξικόπημα,

00:09:14.950 --> 00:09:16.870
όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση,

00:09:16.870 --> 00:09:20.650
και πολέμησε ιδεαλιστικά 
για ελευθερία και δικαιοσύνη.

00:09:21.300 --> 00:09:23.209
«Το μετανιώνεις;» τον ρώτησα.

00:09:23.569 --> 00:09:26.542
«Μετανιώνεις που επένδυσες
τόση ενέργεια σ' αυτές τις ελπίδες

00:09:26.542 --> 00:09:28.366
που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν;»

00:09:28.945 --> 00:09:34.220
Με κοίταξε και είπε:
«Αν μετανιώνω; Όχι δεν μετανιώνω.

00:09:34.240 --> 00:09:38.111
Είναι η κινητήριος δύναμη
για οτιδήποτε έκανα από τότε».

00:09:38.614 --> 00:09:44.087
«Αυτή η στιγμή του ιδεαλισμού», είπε,
«ήταν σαν μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία».

00:09:44.387 --> 00:09:46.620
Ήταν αυτό πάνω στο οποίο
μπορείς να χτίσεις

00:09:46.620 --> 00:09:49.527
ώστε να αντιμετωπίσεις
ό,τι πρόκειται να έρθει στην πορεία.

00:09:50.311 --> 00:09:52.260
Συνειδητοποίησα εκείνη τη στιγμή

00:09:52.860 --> 00:09:56.360
πως μια συντετριμμένη ελπίδα
είναι διαποτισμένη με ευγένεια

00:09:56.360 --> 00:09:58.789
που η απελπισία δεν μπορεί ν' αγγίξει,

00:09:59.149 --> 00:10:03.300
και πως η στιγμή που τα πράγματα αλλάζουν
μπορεί να είναι πολύτιμη στο παρόν,

00:10:03.300 --> 00:10:05.869
ανεξάρτητα από το πού οδηγεί 
η ίδια η αλλαγή,

00:10:06.420 --> 00:10:11.700
και αυτή συμβαίνει μόνο
μετά από πολλές εκκινήσεις της ελπίδας.

00:10:13.020 --> 00:10:16.990
Τον Φεβρουάριο του 2002,
αμέσως μετά την εισβολή,

00:10:17.561 --> 00:10:19.040
πήγα στο Αφγανιστάν.

00:10:19.340 --> 00:10:22.429
Πήγα ως ένα βαθμό επειδή σκέφτηκα
πως δεν μπορεί να είναι μια χώρα

00:10:22.429 --> 00:10:27.010
που αποτελείται από πολεμοχαρείς αγρότες
και διεφθαρμένους γραφειοκράτες,

00:10:27.010 --> 00:10:30.780
που ήταν η εικόνα που είχε 
στον Τύπο της Δύσης, τότε.

00:10:31.503 --> 00:10:34.780
Είχα κάποιον εκεί που ήταν 
ο διερμηνέας και διορθωτής μου,

00:10:34.780 --> 00:10:37.590
και παραμένει ένας 
εξαίρετος φίλος: Ο Φαρούκ.

00:10:38.280 --> 00:10:41.479
Του είπα πως ήθελα να πάρω
ένα από εκείνα τα γούνινα καπέλα

00:10:41.479 --> 00:10:43.310
όπως αυτά που φορά ο Καρζάι.

00:10:43.749 --> 00:10:45.440
«Αν το θέλεις αυτό», είπε ο Φαρούκ,

00:10:45.440 --> 00:10:48.709
«πρέπει να πάμε στο δρόμο 
με τους καπελάδες για να το προμηθευτούμε.

00:10:48.709 --> 00:10:50.399
Πήγαμε και παραγγείλαμε ένα καπέλο,

00:10:50.399 --> 00:10:52.560
και την επόμενη μέρα, 
πήγαμε να το πάρουμε.

00:10:52.700 --> 00:10:56.282
Και ο Φαρούκ είπε «Το επόμενο ραντεβού μας
είναι μόλις πέντε λεπτά από εδώ».

00:10:56.282 --> 00:10:58.870
«Μπορούμε να περπατήσουμε
μέσα από την αγορά».

00:10:59.220 --> 00:11:01.630
Εγώ συμφώνησα, κι εκείνη την εποχή

00:11:01.630 --> 00:11:04.880
οι περισσότεροι άνθρωποι της Δύσης
που ήταν στο Αφγανιστάν

00:11:04.880 --> 00:11:06.870
ήταν είτε του ΟΗΕ, είτε στρατιωτικοί,

00:11:07.170 --> 00:11:10.490
και απαγορευόταν να περπατούν
σε πολυσύχναστες αγορές.

00:11:10.760 --> 00:11:12.950
Καθώς περπατάμε, μου λέει ο Φαρούκ:

00:11:13.380 --> 00:11:14.750
«Φόρεσε το καπέλο σου».

00:11:14.780 --> 00:11:18.600
«Φαρούκ, οι ξένοι που παριστάνουν
τους ντόπιους δείχνουν γελοίοι», είπα.

00:11:18.600 --> 00:11:19.560
(Γέλια)

00:11:19.560 --> 00:11:21.600
«Δεν θα φορέσω το καπέλο».

00:11:21.600 --> 00:11:23.220
«Ω, έλα τώρα!» είπε εκείνος.

00:11:23.220 --> 00:11:25.330
«Αλήθεια, Φαρούκ, καλύτερα όχι», απάντησα.

00:11:25.330 --> 00:11:27.280
«Σε παρακαλώ, βάλε το καπέλο σου» είπε.

00:11:27.300 --> 00:11:30.250
Κι εγώ: «Εντάξει, θα το φορέσω».

00:11:30.554 --> 00:11:35.650
Φόρεσα λοιπόν το καπέλο μου και έξαφνα,
όλοι γύρω μας άρχισαν να χειροκροτούν.

00:11:35.650 --> 00:11:36.780
(Γέλια)

00:11:36.780 --> 00:11:40.200
Κι ένας γέρος άνδρας ήρθε κοντά 
και με αγκάλιασε.

00:11:40.670 --> 00:11:44.860
«Ήσουν ξένος, αλλά ήρθες στη χώρα μας,

00:11:44.880 --> 00:11:46.850
και είσαι μαζί μας στην αγορά,

00:11:46.870 --> 00:11:50.630
φοράς ένα αληθινό αφγανικό καπέλο
με τον αφγανικό τρόπο,

00:11:50.630 --> 00:11:55.389
και θέλουμε να ξέρεις 
πως είσαι ευπρόσδεκτος εδώ».

00:11:57.181 --> 00:11:59.251
Μια εβδομάδα αργότερα, έπαιρνα συνέντευξη

00:11:59.251 --> 00:12:02.251
από τρεις ακτιβίστριες,

00:12:02.251 --> 00:12:05.670
κι ήρθαν να με συναντήσουν
φορώντας μπούρκα,

00:12:05.670 --> 00:12:09.170
την οποία και έβγαλαν αμέσως, 
ώστε να κάτσουμε να μιλήσουμε.

00:12:09.180 --> 00:12:13.530
Όμως εγώ τους είπα:
«Δεν κάνουν πια κουμάντο οι Ταλιμπάν.

00:12:13.540 --> 00:12:17.430
Δεν χρειάζεται να φοράτε αυτά τα πράγματα.
Γιατί τα φοράτε ακόμα;»

00:12:17.970 --> 00:12:21.677
Η πρώτη γυναίκα είπε «Μα αν βγω
χωρίς μπούρκα και με βιάσουν,

00:12:22.010 --> 00:12:24.477
όλοι θα πουν ότι το λάθος είναι δικό μου».

00:12:25.127 --> 00:12:29.470
Η δεύτερη είπε «Αν βγω χωρίς μπούρκα,

00:12:29.470 --> 00:12:31.660
και οι Ταλιμπάν ανακτήσουν την εξουσία,

00:12:31.660 --> 00:12:35.405
μπορεί να τιμωρήσουν όσες γνωρίζουν 
πως κυκλοφορούσαν χωρίς μπούρκα».

00:12:36.160 --> 00:12:40.755
Η τρίτη όμως μου είπε:
«Ορκίστηκα όταν οι Ταλιμπάν απέτυχαν,

00:12:40.755 --> 00:12:45.298
ότι θα έκαιγα αυτό το ρούχο
και δεν θα έβλεπα όμοιό του ξανά.

00:12:46.626 --> 00:12:51.893
Μετά από πέντε χρόνια όμως,
συνηθίζεις να είσαι αόρατος,

00:12:52.770 --> 00:12:57.259
και η προοπτική να είσαι πάλι ορατός
είναι πολύ αγχωτική».

00:12:58.371 --> 00:13:00.899
Κατάλαβα πως η αορασία έδωσε

00:13:00.920 --> 00:13:04.709
σ' εκείνη τη γυναίκα,
ένα είδος ελευθερίας.

00:13:05.479 --> 00:13:10.567
Ταυτόχρονα όμως αναγνώρισα πως αυτή 
η ελευθερία είναι από μόνη της φυλακή,

00:13:11.150 --> 00:13:14.736
και πως συχνά αυτοί που είναι
λιγότερο ελεύθεροι,

00:13:15.502 --> 00:13:18.020
καταλαβαίνουν βαθύτερα την ελευθερία.

00:13:18.610 --> 00:13:19.990
Όπως είπε ο Τόνι Μόρισον,

00:13:19.990 --> 00:13:24.543
«Αφού ελευθερωθείς πρέπει να διεκδικήσεις 
έναν απελευθερωμένο εαυτό».

00:13:25.900 --> 00:13:28.045
Σε μια ελεύθερη κοινωνία, 
έχεις την ευκαιρία

00:13:28.045 --> 00:13:30.755
να επιτύχεις τις φιλοδοξίες σου.

00:13:30.755 --> 00:13:33.579
Σε μια κοινωνία ανελεύθερη, 
δεν έχεις αυτή την επιλογή,

00:13:33.889 --> 00:13:37.291
πράγμα που συχνά οδηγεί
σε πιο οραματιστικές φιλοδοξίες.

00:13:38.300 --> 00:13:42.180
Άτομα που είναι περιορισμένα
χρησιμοποιούν πιο δυναμικά τα λόγια τους,

00:13:42.490 --> 00:13:45.730
αλλά η λέξη «ελευθερία» είναι ρήμα.

00:13:46.155 --> 00:13:49.825
Χρειάζεται να τη ζεις 
και να την επιτυγχάνεις καθημερινά.

00:13:50.150 --> 00:13:51.800
Δεν παραμένει στατική.

00:13:52.400 --> 00:13:55.940
Δεν είναι μια κατάσταση που μπορεί
να θεωρηθεί συνεχόμενη.

00:13:56.280 --> 00:14:00.470
Απαιτεί τόσο πολύ χρόνο
και τόση πολλή δέσμευση

00:14:00.810 --> 00:14:02.420
η απόκτηση της ελευθερίας.

00:14:02.760 --> 00:14:07.722
Αλλά και οι ελευθερίες που αποκτήθηκαν 
με κόπο, μπορεί να εξαλειφθούν ταχύτατα.

00:14:08.532 --> 00:14:11.470
Ο Ναζισμός, το απαρτχάιντ,
το εξτρεμιστικό κόμμα των Χούτου,

00:14:11.470 --> 00:14:13.670
η Μεγάλη Σερβία -

00:14:13.670 --> 00:14:18.150
κάθε ένα από αυτά έφτασε και σάρωσε 
τη δικαιοσύνη που είχε προηγηθεί.

00:14:19.725 --> 00:14:23.940
Όταν ήμουν στην Κίνα
πέρασα ένα διάστημα με τον Ζανγκ Μπειλί,

00:14:23.940 --> 00:14:27.356
έναν καλλιτέχνη που ήταν ανάμεσα 
στους φοιτητές της εξέγερσης

00:14:27.356 --> 00:14:30.356
στην πλατεία Τιενανμέν το 1989.

00:14:30.356 --> 00:14:34.737
Ήταν εκεί, έφυγε από το γεγονός
κι έκανε έναν πίνακα με όσα είδε

00:14:34.737 --> 00:14:37.042
και τον κρέμασε
από μια γέφυρα στη Χανγκζού,

00:14:37.042 --> 00:14:40.232
κι έπειτα έπρεπε να κρυφτεί
γιατί τον καταζητούσαν.

00:14:40.880 --> 00:14:46.140
Μου είπε «Ήταν μάλλον σωστό
αυτό που έγινε

00:14:46.405 --> 00:14:49.820
διότι αν δεν είχε συμβεί,
θα είχαμε επαναστατήσει

00:14:49.820 --> 00:14:53.420
και θα είχαμε εκατοντάδες 
χιλιάδες πιθανούς νεκρούς»

00:14:54.010 --> 00:14:57.660
«Πώς μπορείς να το λες αυτό Πέϊλι;»
τον ρώτησα.

00:14:57.660 --> 00:15:00.970
«Παραλίγο να χάσεις τη ζωή σου, γι' αυτό.
Κρυβόσουν γι' αυτό.

00:15:01.190 --> 00:15:04.314
Πίστευες σθεναρά 
σ' αυτή τη φοιτητική διαμαρτυρία».

00:15:04.784 --> 00:15:09.920
«Είμαι καλλιτέχνης, και ο ιδεαλισμός 
είναι το δικαίωμά μου ως καλλιτέχνης.

00:15:10.440 --> 00:15:15.681
Αλλά ο ιδεαλισμός στα χέρια
ενός ηγέτη είναι τρομερό πράγμα».

00:15:17.658 --> 00:15:20.480
Εγώ και ο σύζυγός μου, η οικογένειά μας,

00:15:20.480 --> 00:15:24.810
φιλοξενήσαμε πρόσφατα
έναν Λίβυο πρόσφυγα, τον Χασάν.

00:15:25.490 --> 00:15:30.500
Το κάναμε εν μέρει επειδή οι ζωές
που ζούμε ως ομοφυλόφιλοι Αμερικανοί

00:15:30.730 --> 00:15:35.730
είναι άπιαστο προνόμιο για τους γκέι 
στη δική του πλευρά του κόσμου,

00:15:35.750 --> 00:15:38.230
και για πολλούς ομοφυλόφιλους 
ανά τον κόσμο,

00:15:38.270 --> 00:15:41.359
και εν μέρει με την αίσθηση
ότι όλοι έχουμε μια ηθική υποχρέωση

00:15:41.359 --> 00:15:43.810
να βοηθήσουμε σ' αυτόν
τον καιρό των προσφύγων,

00:15:44.260 --> 00:15:47.270
κι εν μέρει επειδή θέλαμε 
να στείλουμε ένα μήνυμα,

00:15:47.910 --> 00:15:53.680
στα παιδιά μας, στους φίλους μας,
ακόμη και στους εαυτούς μας,

00:15:54.342 --> 00:15:58.080
ότι αυτός ο πολύ κακοποιημένος
«άλλος» μπορεί να είναι κάποιος

00:15:58.080 --> 00:16:02.030
ο οποίος δεν είναι μόνο γνώριμος, 
αλλά και αγαπητός.

00:16:02.540 --> 00:16:07.452
Είναι πολιτική πράξη για εμάς να έχουμε 
τον Χασάν, ως μέλος του σπιτιού μας,

00:16:07.682 --> 00:16:11.970
παρόλο που προπονεί τον γιο μας
στο ποδόσφαιρο, εργάζεται σε νοσοκομείο,

00:16:12.400 --> 00:16:16.810
και ψήνει φανταστικά κέικ,
και μας κάνει να γελάμε.

00:16:17.750 --> 00:16:22.800
Ήλπιζα ότι ο χρόνος θα αφαιρούσε
από την παρουσία του την πολιτική,

00:16:23.240 --> 00:16:27.820
αλλά αυτό το ενδεχόμενο απομακρύνθηκε
τη βραδιά των Αμερικανικών εκλογών.

00:16:28.990 --> 00:16:33.517
Ο Ιταλός πολιτικός στοχαστής
Αντόνιο Γκράμσι είπε κάποτε

00:16:33.517 --> 00:16:39.921
ότι η επανάσταση απαιτεί απαισιοδοξία
λόγω πνεύματος κι αισιοδοξία λόγω θέλησης.

00:16:40.441 --> 00:16:43.774
Νομίζω πως κάθε κοινωνική αλλαγή απαιτεί

00:16:43.774 --> 00:16:47.578
απαισιοδοξία λόγω πνεύματος
κι αισιοδοξία λόγω θέλησης.

00:16:48.429 --> 00:16:51.410
Την εποχή που τελείωσε το απαρτχάιντ

00:16:51.440 --> 00:16:53.860
πήγα να κάνω ρεπορτάζ στη Νότιο Αφρική.

00:16:54.300 --> 00:16:58.351
Ένιωσα ότι ερχόμουν από μια κοινωνία
στην οποία λειτουργεί η δημοκρατία

00:16:58.358 --> 00:17:01.746
σε μια που αυτή ήταν μόνο
μια μακρινή ελπίδα στον ορίζοντα.

00:17:02.458 --> 00:17:04.851
Αυτά τα πράγματα όμως, 
μπορούν ν' ανατραπούν.

00:17:04.999 --> 00:17:06.971
Αμέσως μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου,

00:17:06.971 --> 00:17:09.249
ο Νοτιοαφρικανός καλλιτέχνης,
Γουίλιαμ Κέντριτζ,

00:17:09.249 --> 00:17:12.462
με τον οποίο πέρασα πολύ χρόνο,
ήρθε στην Νέα Υόρκη,

00:17:12.482 --> 00:17:14.636
και συζητήσαμε γι' αυτά που συνέβησαν.

00:17:14.964 --> 00:17:20.128
«Το συνταρακτικό», είπε, «δεν είναι 
το πόσο σοκαρισμένος είσαι τώρα,

00:17:20.149 --> 00:17:23.860
αλλά πόσο ανακουφισμένος 
θα είσαι σε έξι μήνες».

00:17:24.640 --> 00:17:28.967
Το εξέλαβα ως πρόκληση 
να παραμείνω σοκαρισμένος.

00:17:29.277 --> 00:17:31.940
(Γέλια)
(Χειροκρότημα)

00:17:36.001 --> 00:17:36.920
Ευχαριστώ.

00:17:37.180 --> 00:17:39.810
Το να παραμείνεις σοκαρισμένος
είναι μεγάλη υπόθεση.

00:17:40.380 --> 00:17:45.255
Απαιτεί να αντισταθούμε σ' αυτά
που η επανάληψη μας απ-ευαισθητοποιεί,

00:17:45.685 --> 00:17:52.511
και ν' αναγνωρίσουμε ότι ως κοινωνία,
κινδυνεύουμε τώρα να γίνουμε κτηνώδης

00:17:52.511 --> 00:17:55.551
και πρέπει ν' αντισταθούμε 
σ' αυτήν την τάση.

00:17:56.056 --> 00:17:58.319
Το ταξίδι είναι το αντίθετο 
του σοβινισμού.

00:17:58.756 --> 00:18:01.143
Ο σοβινισμός είναι η στροφή προς τα μέσα.

00:18:01.433 --> 00:18:03.656
Το ταξίδι είναι το άνοιγμα προς τα έξω.

00:18:03.881 --> 00:18:05.874
Η εμπειρία ενός παγκόσμιου κόσμου

00:18:06.534 --> 00:18:10.162
είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους
δημιουργίας ενός παγκόσμιου κόσμου.

00:18:11.184 --> 00:18:13.710
Ο Αμερικανός ποιητής Ρόμπερτ Φρόστ έγραψε,

00:18:14.360 --> 00:18:21.376
«Πριν χτίσω έναν τοίχο θα ήθελα να ξέρω
τι θα κλείσω μέσα και τι έξω,

00:18:21.558 --> 00:18:24.200
και ποιον θα μπορούσα να προσβάλλω.

00:18:25.197 --> 00:18:27.770
Υπάρχει κάτι που δεν αγαπά τον τοίχο

00:18:29.020 --> 00:18:30.570
και θέλει να τον γκρεμίσει».

00:18:31.330 --> 00:18:34.220
Σε αυτό ο γείτονας του ποιήματος
μπορεί μονάχα ν' απαντήσει,

00:18:34.220 --> 00:18:36.520
«Οι καλοί φράχτες, 
κάνουν τους καλούς γείτονες».

00:18:36.520 --> 00:18:38.808
Όμως η ιστορία μας δείχνει 
πως οι καλοί φράχτες

00:18:38.808 --> 00:18:41.678
δημιουργούν κυρίως αληθινούς εχθρούς.

00:18:41.678 --> 00:18:44.950
Ο Ντόναλντ Τραμπ, μιλά
γι' αυτό το μεγάλο έργο

00:18:44.950 --> 00:18:47.757
που θα χτίσει τείχη ανάμεσα
στις ΗΠΑ και το Μεξικό.

00:18:48.193 --> 00:18:51.936
Η Μεγάλη Βρετανία χτίζει
το μεγάλο τείχος του Καλαί,

00:18:51.940 --> 00:18:55.662
το οποίο υποτίθεται ότι θα αποτρέψει
τη λαθρομετανάστευση από την ήπειρο.

00:18:56.005 --> 00:18:58.420
Τα ειρηνικά τείχη στη Βόρεια Ιρλανδία

00:18:58.420 --> 00:19:01.070
πρόκειται να διατηρηθούν σε μερικά σημεία.

00:19:01.070 --> 00:19:03.096
Η Ουγγαρία έχει υποσχεθεί να κατασκευάσει


00:19:03.106 --> 00:19:06.570
έναν τεράστιο συνοριακό φράχτη
γύρω από όλη τη χώρα.

00:19:06.890 --> 00:19:10.684
Και το Ισραήλ ετοιμάζεται να γίνει
ένα περιφραγμένο έθνος.

00:19:11.239 --> 00:19:14.742
Τα τείχη είναι αδιάσειστα 
σύμβολα αποκλεισμού,

00:19:15.123 --> 00:19:18.990
και ο αποκλεισμός συχνά πληγώνει
αυτούς που αποκλείει

00:19:18.990 --> 00:19:22.556
όσο κι εκείνους που απομονώνει.

00:19:22.941 --> 00:19:25.960
Αυτή η διαδικασία, παραβλέπει

00:19:25.990 --> 00:19:29.795
πώς η φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη
ωφελεί όλα τα έθνη,

00:19:30.151 --> 00:19:34.500
και περιφρονεί τη διάδοση του πολέμου,

00:19:34.920 --> 00:19:36.931
για πυρηνική εξάπλωση.

00:19:37.367 --> 00:19:39.880
Θα έκανε την Αμερική αδύναμη ξανά

00:19:40.830 --> 00:19:42.539
και το ίδιο και τη Μεγάλη Βρετανία.

00:19:42.579 --> 00:19:44.640
Είναι η υποτίμηση μιας εύθραυστης ειρήνης


00:19:44.640 --> 00:19:47.210
σφυρηλατημένης έπειτα
από δύο παγκόσμιους πολέμους,

00:19:47.210 --> 00:19:49.159
που δεν είναι ποτέ δεδομένη.

00:19:49.879 --> 00:19:53.239
Επειδή τα τείχη είναι η μπούρκα μας,

00:19:53.859 --> 00:19:58.539
είναι σύμβολα ασφάλειας
που μας καταπιέζουν φοβερά

00:19:58.539 --> 00:20:01.197
και υποφέρουμε πίσω τους.

00:20:02.119 --> 00:20:04.600
Όσοι υποστηρίζουμε τον διεθνισμό

00:20:04.600 --> 00:20:07.529
πρέπει να παραδεχτούμε 
ότι μπορεί να προκαλεί σύγχυση

00:20:07.529 --> 00:20:09.370
και είναι δύσκολο να διαπραγματευτεί.

00:20:09.510 --> 00:20:12.350
Η φθηνή εργασία καταργεί 
θέσεις εργασίας στη Δύση

00:20:12.350 --> 00:20:15.863
την ίδια ώρα που η διαχείριση της Δύσης
εκμεταλλεύεται τους διάσπαρτους

00:20:15.863 --> 00:20:16.883
φτωχούς του κόσμου.

00:20:16.883 --> 00:20:17.849
Πρέπει να θυμόμαστε

00:20:17.849 --> 00:20:20.889
ότι τα κενά της γλώσσας οδηγούν
σε παρεξηγήσεις,

00:20:20.889 --> 00:20:23.346
και οι αξίες συχνά αμφισβητούνται.

00:20:24.216 --> 00:20:29.881
Αλλά όσο ο κόσμος υποφέρει 
από πόλεμο, πείνα και φτώχεια,

00:20:30.209 --> 00:20:32.789
θα υπάρχουν άνθρωποι που 
θα αγωνίζονται να ξεφύγουν

00:20:32.789 --> 00:20:34.999
από τα ταραγμένα κι εξαθλιωμένα μέρη

00:20:34.999 --> 00:20:38.669
προς εμφανώς λιγότερο ταραγμένα 
και πιο επιτυχημένα μέρη.

00:20:39.669 --> 00:20:42.801
Δεν φεύγουν επειδή 
η μετανάστευση έχει γούστο.

00:20:43.792 --> 00:20:45.947
Δεν πηγαίνουν να εκμεταλλευτούν 
τα άλλα μέρη.

00:20:46.574 --> 00:20:48.530
Δεν φεύγουν χωρίς τύψεις.

00:20:49.110 --> 00:20:53.680
Βρίσκονται σε κατάσταση σοκ, 
είτε το θέλουν, είτε όχι.

00:20:55.056 --> 00:20:59.489
Κάνοντας ρεπορτάζ από την Τρίπολη
στο τέλος του καθεστώτος Καντάφι,

00:20:59.489 --> 00:21:03.562
Μίλησα με όλους τους υπουργούς
της κυβέρνησής του.

00:21:04.080 --> 00:21:09.131
Μου έκανε εντύπωση ότι όσοι γνώρισα
που ήθελαν αποκατάσταση σχέσεων με τη Δύση

00:21:09.141 --> 00:21:13.655
είχαν ζήσει ή σπουδάσει στις ΗΠΑ
τη Μεγάλη Βρετανία, ή τη Δυτική Ευρώπη.

00:21:13.655 --> 00:21:18.279
Και όσοι ήθελαν η Λιβύη να παραμείνει
ένα αδίστακτο τρομοκρατικό κράτος,

00:21:18.279 --> 00:21:19.789
δεν το είχαν κάνει.

00:21:20.748 --> 00:21:24.087
Αποκλείοντας τη διαφορετικότητα, 
κλειδώνοντας ανθρώπους απ' έξω

00:21:24.598 --> 00:21:27.758
καλλιεργείται μέσα μας η άγνοια
που δημιουργεί το μίσος.

00:21:28.787 --> 00:21:31.840
Είναι το άνοιγμα προς τα έξω
που μας κάνει ασφαλείς.

00:21:32.346 --> 00:21:35.279
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός 
ότι η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο,

00:21:35.279 --> 00:21:38.199
οι πόλεις με τον μεγαλύτερο
πληθυσμό μεταναστών,

00:21:38.199 --> 00:21:42.469
φοβούνται λιγότερο τη μετανάστευση
από τους ανθρώπους σε κλειστές περιοχές.

00:21:43.163 --> 00:21:47.293
Αυτοί που φοβούνται περισσότερο τους 
μετανάστες δεν έχουν συναντήσει κανέναν.

00:21:47.500 --> 00:21:50.316
Τα τείχη δεν λύνουν το πρόβλημά τους.

00:21:50.937 --> 00:21:54.192
Είναι μια αδυναμία 
που μεταμφιέζεται ως οχύρωση.

00:21:55.122 --> 00:21:58.932
Η εμπλοκή είναι ο μόνος δρόμος 
προς τα εμπρός.

00:22:00.052 --> 00:22:02.920
Η Τερέζα Μέι το πήρε ανάποδα.

00:22:03.871 --> 00:22:07.690
Πρέπει ν' αναλάβουμε δράση 
ως πολίτες των χωρών μας,

00:22:08.060 --> 00:22:10.500
αγκαλιάζοντας το ευρύτερο όλον.

00:22:11.030 --> 00:22:16.080
Πιστεύοντας ότι δεν μπορούμε να είμαστε 
πολίτες του κόσμου, θα χάσουμε τον κόσμο

00:22:16.530 --> 00:22:18.650
του οποίου θα μπορούσαμε 
να είμαστε πολίτες.

00:22:19.160 --> 00:22:20.225
Ευχαριστώ.

00:22:20.225 --> 00:22:22.624
(Χειροκρότημα)

00:22:24.184 --> 00:22:25.369
Ευχαριστώ.

00:22:26.641 --> 00:22:27.991
Ευχαριστώ.

00:22:28.075 --> 00:22:30.755
(Χειροκρότημα)

00:22:31.835 --> 00:22:34.465
Ευχαριστώ, ευχαριστώ.