1 00:00:16,293 --> 00:00:22,490 Ο μεγάλος φυσιοδίφης του 19ου αιώνα Αλεξάντερ φον Χούμπολτ, είπε κάποτε, 2 00:00:23,090 --> 00:00:25,801 «Δεν υπάρχει κοσμοθεωρία πιο επικίνδυνη 3 00:00:26,521 --> 00:00:29,906 από την κοσμοθεωρία αυτών που δεν έχουν δει τον κόσμο». 4 00:00:30,860 --> 00:00:34,954 Πιστεύω ότι το ταξίδι είναι ηθική υποχρέωση 5 00:00:34,974 --> 00:00:37,354 για όσους μπορούν να το αντέξουν οικονομικά, 6 00:00:37,474 --> 00:00:40,814 που την οφείλουμε στον κόσμο. 7 00:00:42,868 --> 00:00:48,062 Όλοι χρειάζεται, σε κάποιο βαθμό, να εκτεθούν στον ευρύτερο κόσμο, 8 00:00:48,062 --> 00:00:50,000 και πιστεύω πως αν όλοι περνούσαν 9 00:00:50,000 --> 00:00:53,470 δύο εβδομάδες σε μια ξένη χώρα πριν από την ηλικία των τριάντα, 10 00:00:53,470 --> 00:00:56,823 ανεξάρτητα από το πού πήγαν και τι έκαναν εκεί, 11 00:00:56,823 --> 00:01:01,111 τα μισά από τα παγκόσμια διπλωματικά προβλήματα, θα είχαν επιλυθεί. 12 00:01:01,460 --> 00:01:05,724 Πιστεύω πως αν η κυβέρνηση καταλάβαινε την κοινωνική λειτουργία του ταξιδιού, 13 00:01:06,065 --> 00:01:09,195 θα υπήρχαν κρατικά προγράμματα που θα χρηματοδοτούσαν τα ταξίδια 14 00:01:09,405 --> 00:01:13,756 όπως έχουμε προγράμματα που χρηματοδοτούν την υγεία και την εκπαίδευση. 15 00:01:14,819 --> 00:01:17,259 Το ταξίδι είναι ταυτόχρονα παράθυρο και καθρέφτης. 16 00:01:17,559 --> 00:01:19,883 Είναι παράθυρο, αφού σας επιτρέπει να δείτε 17 00:01:19,883 --> 00:01:22,611 μια άλλη κοινωνία και τον πολιτισμό που επισκέπτεστε. 18 00:01:23,080 --> 00:01:25,846 Αλλά είναι και καθρέφτης αφού όταν πηγαίνετε στο εξωτερικό 19 00:01:25,846 --> 00:01:28,496 απογυμνώνεστε στον ουσιαστικό εαυτό, 20 00:01:28,866 --> 00:01:31,110 και βλέπετε ποιος είναι ο ουσιαστικός εαυτός 21 00:01:31,110 --> 00:01:34,458 με μια καθαρότητα που δεν επιτυγχάνεται με άλλο τρόπο. 22 00:01:35,107 --> 00:01:38,029 Όλοι χρειαζόμαστε τους συμπατριώτες μας. 23 00:01:38,289 --> 00:01:41,132 Αν δεν έχουμε έναν τόπο που να τον αποκαλούμε δικό μας, 24 00:01:41,140 --> 00:01:43,649 είναι αδύνατον να κατανοήσουμε ποιοι είμαστε. 25 00:01:44,383 --> 00:01:46,185 Χωρίς ανόμοιους ανθρώπους όμως, 26 00:01:47,027 --> 00:01:49,640 γίνεσαι καρικατούρα του εαυτού σου. 27 00:01:50,234 --> 00:01:52,490 Κανένα μοντέλο δεν χρειάζεται να υπερισχύσει. 28 00:01:53,019 --> 00:01:55,246 Κανένα δεν υπονομεύει το άλλο. 29 00:01:56,124 --> 00:02:00,507 Έχω διπλή υπηκοότητα από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. 30 00:02:00,930 --> 00:02:06,256 Πέρυσι, ψήφισα ενάντια στο Brexit κι ενάντια στον Τραμπ, 31 00:02:06,646 --> 00:02:08,876 κι έχασα και τις δύο φορές. 32 00:02:08,876 --> 00:02:10,429 (Γέλια) 33 00:02:11,242 --> 00:02:14,290 Τα αποτελέσματα αυτών των ψηφοφοριών, 34 00:02:14,290 --> 00:02:16,492 όπως ο διορισμός εθνικιστικών κυβερνήσεων 35 00:02:16,492 --> 00:02:21,420 στην Πολωνία, την Ουγγαρία την Τουρκία και τη Ρωσία 36 00:02:21,420 --> 00:02:24,234 αντιπροσωπεύει την απόρριψη της ανθρώπινης ποικιλομορφίας 37 00:02:24,394 --> 00:02:28,764 και των ανοιχτών συνόρων που έχουν χαρακτηρίσει την παγκόσμια τάξη. 38 00:02:29,744 --> 00:02:34,883 Στο συνέδριο του Συντηρητικού Κόμματος τον Οκτώβριο, η Τερέζα Μέι είπε, 39 00:02:35,723 --> 00:02:39,747 «Δεν υπάρχει πολίτης του κόσμου. 40 00:02:40,197 --> 00:02:45,055 Αν πιστεύεις ότι είσαι πολίτης του κόσμου, τότε είσαι πολίτης του πουθενά. 41 00:02:45,495 --> 00:02:50,298 Δεν καταλαβαίνεις καν την έννοια της ιδιότητας του πολίτη». 42 00:02:51,396 --> 00:02:53,240 Η Τερέζα Μέι κάνει λάθος. 43 00:02:53,913 --> 00:02:57,278 Ο πατριωτισμός δεν είναι εθνικισμός, 44 00:02:57,790 --> 00:03:03,080 και μπορείς ν' αγαπάς τη χώρα σου και ν' αγαπάς και τις άλλες χώρες. 45 00:03:03,862 --> 00:03:05,613 Δεν είναι δυαδικό. 46 00:03:05,819 --> 00:03:08,570 Αν οι πολιτικές ταυτότητας των τελευταίων 20 ετών, 47 00:03:08,570 --> 00:03:10,429 δεν μας έδωσαν τίποτε άλλο, 48 00:03:10,429 --> 00:03:13,739 μας έδωσαν τουλάχιστον το λεξιλόγιο της διαθεματικότητας, 49 00:03:13,769 --> 00:03:18,455 την κατανόηση ότι όλοι έχουμε πολλαπλές ταυτότητες συνεχώς, 50 00:03:18,998 --> 00:03:24,040 και μπορείς να είσαι ηλικιωμένος και Συντηρητικός και Βρετανός και γκέι, 51 00:03:24,510 --> 00:03:28,790 ή νέος και κωφός και προοδευτικός και Γάλλος, 52 00:03:29,480 --> 00:03:35,430 ή Άγγλο-αμερικανός και Ευρωπαίος και πολίτης του κόσμου. 53 00:03:36,240 --> 00:03:38,240 Είναι χαρακτηριστικό της πολυπλοκότητας 54 00:03:38,240 --> 00:03:41,720 να ανέχεται και να γιορτάζει ταυτότητες που συμπίπτουν, 55 00:03:41,720 --> 00:03:48,024 και η απουσία αυτής της ικανότητας είναι δείγμα αποξένωσης και αντίθεσης. 56 00:03:48,714 --> 00:03:52,770 Σφάλουμε όμως αν υποθέτουμε πως επειδή έχουμε κοινά προβλήματα, 57 00:03:53,110 --> 00:03:55,799 χρειαζόμαστε και τις ίδιες λύσεις. 58 00:03:56,747 --> 00:04:01,530 Όταν εργαζόμουν στην Καμπότζη, γνώρισα μια γυναίκα ονόματι Φάλι Νιόν, 59 00:04:01,920 --> 00:04:06,279 που είχε ζήσει απίστευτο τρόμο κατά τη γενοκτονία εκεί. 60 00:04:06,819 --> 00:04:11,769 Υποχρεώθηκε να παρακολουθεί καθώς βίασαν κι αργότερα σκότωσαν 61 00:04:11,769 --> 00:04:13,919 την κόρη της, μπροστά της. 62 00:04:14,229 --> 00:04:16,170 Το μωρό της πέθανε 63 00:04:16,170 --> 00:04:19,230 επειδή ήταν πολύ υποσιτισμένη για να παράξει μητρικό γάλα. 64 00:04:19,710 --> 00:04:24,870 Το τέλος του πολέμου, τη βρήκε σε στρατόπεδο στα σύνορα της Ταϊλάνδης, 65 00:04:25,573 --> 00:04:27,540 και παρατήρησε πως στο στρατόπεδο, 66 00:04:27,730 --> 00:04:29,890 υπήρχαν πολλές γυναίκες, κυρίως, 67 00:04:29,890 --> 00:04:34,670 που είχαν με κάποιο τρόπο γλυτώσει τις τρομακτικές προσβολές και αγριότητες, 68 00:04:34,670 --> 00:04:37,930 αλλά που κάθονταν τώρα μπροστά στις σκηνές τους στο στρατόπεδο, 69 00:04:37,930 --> 00:04:42,470 κοιτάζοντας το κενό, παραμελώντας τα παιδιά τους, αδρανείς. 70 00:04:42,859 --> 00:04:45,520 Πήγε σε αυτούς που διεύθυναν τα στρατόπεδα. 71 00:04:45,540 --> 00:04:49,019 «Είμαστε απασχολημένοι με τις μολυσματικές ασθένειες» είπαν εκείνοι. 72 00:04:49,029 --> 00:04:51,360 «Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι' αυτό». 73 00:04:52,040 --> 00:04:54,819 Έτσι αποφάσισε ότι έπρεπε εκείνη να κάνει κάτι. 74 00:04:55,159 --> 00:04:58,270 Και σκέφτηκε αυτό που ανέφερε όταν μίλησε σε μένα 75 00:04:58,270 --> 00:05:00,270 ως το «πρόγραμμα τριών σημείων». 76 00:05:00,640 --> 00:05:03,469 «Θα πήγαινα πρώτα σ' αυτές τις γυναίκες», είπε 77 00:05:04,099 --> 00:05:05,810 και θα τις δίδασκα να ξεχάσουν - 78 00:05:06,530 --> 00:05:09,240 όχι πως θα ξεχάσουν ποτέ τα φριχτά πράγματα 79 00:05:09,240 --> 00:05:10,790 που τους συνέβησαν, 80 00:05:11,040 --> 00:05:13,910 αλλά θα τους έδινα άλλα πράγματα να σκεφτούν 81 00:05:13,910 --> 00:05:16,070 θα γέμιζα το μυαλό τους με κάτι άλλο, 82 00:05:16,460 --> 00:05:19,380 κι αυτή θα ήταν η αρχή ενός είδους λησμονιάς. 83 00:05:20,052 --> 00:05:24,138 Έπειτα θα τις δίδασκα να εργάζονται. 84 00:05:24,558 --> 00:05:26,900 Κάποιες δεν θα μπορούσαν παρά να καθαρίζουν σπίτια 85 00:05:26,900 --> 00:05:29,299 κάποιες έχουν ικανότητα στη χειροτεχνία 86 00:05:29,299 --> 00:05:31,719 κάποιες μπορούν να κάνουν πιο προχωρημένα πράγματα, 87 00:05:31,719 --> 00:05:33,329 όλες όμως χρειάζονται κάτι 88 00:05:33,329 --> 00:05:36,640 που να ξέρουν ότι είναι αυτό που μπορούν να κάνουν». 89 00:05:37,090 --> 00:05:41,060 «Αφού τις μάθαινα να ξεχνούν και να δουλεύουν», είπε, 90 00:05:41,640 --> 00:05:45,230 θα τις δίδασκα πώς να κάνουν μανικιούρ και πεντικιούρ». 91 00:05:46,000 --> 00:05:47,860 Κι εγώ είπα: «Ορίστε;» 92 00:05:47,890 --> 00:05:49,209 (Γέλια) 93 00:05:49,499 --> 00:05:53,280 «Αυτό που οι άνθρωποι έχουν χάσει αυτή την περίοδο των Ερυθρών Χμερ 94 00:05:53,600 --> 00:05:55,990 είναι η ικανότητα να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλο. 95 00:05:56,240 --> 00:06:00,840 Αυτές οι γυναίκες έχουν περάσει χρόνια χωρίς μια ευκαιρία να αισθανθούν όμορφες. 96 00:06:01,150 --> 00:06:04,490 Τις καλούσα στην καλύβα μου, και τη γέμιζα με ατμό, 97 00:06:04,510 --> 00:06:05,809 και μέσα σε λίγα λεπτά, 98 00:06:05,809 --> 00:06:10,530 έτειναν τα χέρια και τα πόδια τους σε αγνώστους με αιχμηρά εργαλεία». 99 00:06:10,530 --> 00:06:11,470 (Γέλια) 100 00:06:11,500 --> 00:06:12,920 «Μέσα σε λίγα λεπτά, 101 00:06:12,920 --> 00:06:16,060 άρχισαν να διηγούνται η μια στην άλλη τις ιστορίες τους. 102 00:06:16,360 --> 00:06:21,658 «Τότε προσπάθησα», είπε, «να τις διδάξω ότι δεν είναι τρεις χωριστές δεξιότητες, 103 00:06:21,828 --> 00:06:24,499 αλλά μέρος ενός τρόπου ύπαρξης. 104 00:06:24,879 --> 00:06:27,840 Κι όταν το κατανόησαν αυτό, 105 00:06:27,860 --> 00:06:31,029 ήταν έτοιμες να επιστρέψουν στον κόσμο». 106 00:06:31,739 --> 00:06:34,490 Μια δημοκρατική κυβέρνηση πρέπει να είναι προσηλωμένη 107 00:06:34,490 --> 00:06:36,410 στην προοπτική του μέλλοντος, 108 00:06:36,410 --> 00:06:38,462 κι αυτό προϋποθέτει λησμονιά. 109 00:06:39,082 --> 00:06:43,659 Πρέπει όμως να αγωνιστούμε και για την εργασία και την εμπιστοσύνη. 110 00:06:43,909 --> 00:06:50,289 Για την ώρα, ξεχνάμε πολύ καλά, κι εργαζόμαστε κι εμπιστευόμαστε κάκιστα. 111 00:06:50,749 --> 00:06:53,519 Κατά την προεκλογική του εκστρατεία ο Ντόναλντ Τραμπ είπε, 112 00:06:53,519 --> 00:06:57,470 «Δεν έχω χρόνο για ταξίδια. Η Αμερική χρειάζεται τώρα την προσοχή μου». 113 00:06:58,290 --> 00:07:02,829 Μπορείς να δεις την Αμερική αν δεν την κοιτάζεις κάποιες φορές από απόσταση; 114 00:07:04,130 --> 00:07:08,017 Υπάρχει η εντύπωση σε όλα τα εθνικιστικά κινήματα 115 00:07:08,017 --> 00:07:10,977 ότι η διαφορά είναι απειλητική παρά όμορφη. 116 00:07:11,327 --> 00:07:16,399 Μέρος της κοινής λειτουργίας τους είναι να απορρίψουμε την ανθρωπιά μας. 117 00:07:16,984 --> 00:07:18,600 Γι' αυτό και δε μας κάνει εντύπωση 118 00:07:18,600 --> 00:07:20,869 που τους μήνες μετά την ψήφο για το Brexit 119 00:07:20,869 --> 00:07:24,370 Ο αρχηγός της Λονδρέζικης Αστυνομίας μίλησε για μια φρικτή άνοδο 120 00:07:24,370 --> 00:07:27,370 των εγκλημάτων μίσους, 121 00:07:27,370 --> 00:07:30,969 ενώ το Κέντρο Νομικής Βοήθειας Απόρων στις ΗΠΑ κατέγραψε 122 00:07:30,989 --> 00:07:35,589 περισσότερα από 1.000 περιστατικά μίσους τις τρεις εβδομάδες μετά τις εκλογές. 123 00:07:36,629 --> 00:07:38,799 Όταν δεν γνωρίζουμε ο ένας τον άλλο, 124 00:07:38,799 --> 00:07:41,720 είναι ευκολότερο να αλληλοσκοτωθούμε. 125 00:07:42,950 --> 00:07:47,020 Περίπου στα έξι μου χρόνια, ήμουν στο αυτοκίνητο με τον πατέρα μου. 126 00:07:47,290 --> 00:07:49,350 Οδηγούσαμε στην ύπαιθρο. 127 00:07:49,610 --> 00:07:51,070 Άρχισε να μου λέει μια ιστορία 128 00:07:51,070 --> 00:07:53,940 που περιείχε μια νύξη για το Ολοκαύτωμα. 129 00:07:54,270 --> 00:07:57,819 Νόμιζε πως ήξερα γι' αυτό αλλά έκανε λάθος. 130 00:07:58,319 --> 00:08:02,170 Ζήτησα να μου εξηγήσει και το έκανε, 131 00:08:02,170 --> 00:08:05,390 και δεν έβγαζα νόημα και ζήτησα να το εξηγήσει ξανά. 132 00:08:05,760 --> 00:08:09,050 Το εξήγησε ξανά, και όταν ρώτησα για τρίτη φορά, 133 00:08:09,050 --> 00:08:11,500 απάντησε «Ήταν το απόλυτο κακό». 134 00:08:12,020 --> 00:08:15,509 Το είπε με τέτοιο τρόπο που υπονοούσε το τέλος της συζήτησης. 135 00:08:16,340 --> 00:08:18,470 Αλλά είχα άλλη μια ερώτηση. 136 00:08:18,979 --> 00:08:25,179 «Γιατί εκείνοι οι Εβραίοι δεν έφυγαν όταν όλα έγιναν τόσο άσχημα;» είπα. 137 00:08:26,269 --> 00:08:31,119 Κι ο πατέρας μου απάντησε: «Δεν είχαν πού να πάνε». 138 00:08:31,859 --> 00:08:36,439 Θυμάμαι να σκέφτηκα ακόμα και τότε, ακόμα και στα έξι μου χρόνια, 139 00:08:36,439 --> 00:08:39,269 πως δεν γινόμουν ποτέ ένας από αυτούς τους ανθρώπους, 140 00:08:39,589 --> 00:08:42,509 πως θα είχα πάντα κάπου να πάω, 141 00:08:43,069 --> 00:08:45,190 πως θα είχα ανθρώπους να με καλωσορίσουν 142 00:08:45,190 --> 00:08:48,759 με ανοιχτές αγκάλες, σε κάθε κατοικημένη ήπειρο. 143 00:08:49,209 --> 00:08:52,350 Αυτό έγινε καθοριστικό κομμάτι της ζωής μου. 144 00:08:52,809 --> 00:08:56,890 Βρισκόμαστε σε μια στιγμή απομόνωσης που οι άνθρωποι έχουν ξεχάσει 145 00:08:56,924 --> 00:09:01,980 ότι το πλέγμα της ασφάλειας είναι να έχεις πολλά μέρη να πας. 146 00:09:03,190 --> 00:09:05,480 Ήμουν στη Μόσχα, πριν ένα χρόνο 147 00:09:05,480 --> 00:09:08,589 όταν ο Πούτιν πέρασε μερικά από τα αυταρχικά του μέτρα. 148 00:09:09,043 --> 00:09:12,370 Ήμουν με τον Αντρέ Ρόιτερ, κάποιον που γνωρίζω εδώ και πολλά χρόνια, 149 00:09:12,389 --> 00:09:14,950 είχε λάβει μέρος στο πραξικόπημα, 150 00:09:14,950 --> 00:09:16,870 όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση, 151 00:09:16,870 --> 00:09:20,650 και πολέμησε ιδεαλιστικά για ελευθερία και δικαιοσύνη. 152 00:09:21,300 --> 00:09:23,209 «Το μετανιώνεις;» τον ρώτησα. 153 00:09:23,569 --> 00:09:26,542 «Μετανιώνεις που επένδυσες τόση ενέργεια σ' αυτές τις ελπίδες 154 00:09:26,542 --> 00:09:28,366 που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν;» 155 00:09:28,945 --> 00:09:34,220 Με κοίταξε και είπε: «Αν μετανιώνω; Όχι δεν μετανιώνω. 156 00:09:34,240 --> 00:09:38,111 Είναι η κινητήριος δύναμη για οτιδήποτε έκανα από τότε». 157 00:09:38,614 --> 00:09:44,087 «Αυτή η στιγμή του ιδεαλισμού», είπε, «ήταν σαν μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία». 158 00:09:44,387 --> 00:09:46,620 Ήταν αυτό πάνω στο οποίο μπορείς να χτίσεις 159 00:09:46,620 --> 00:09:49,527 ώστε να αντιμετωπίσεις ό,τι πρόκειται να έρθει στην πορεία. 160 00:09:50,311 --> 00:09:52,260 Συνειδητοποίησα εκείνη τη στιγμή 161 00:09:52,860 --> 00:09:56,360 πως μια συντετριμμένη ελπίδα είναι διαποτισμένη με ευγένεια 162 00:09:56,360 --> 00:09:58,789 που η απελπισία δεν μπορεί ν' αγγίξει, 163 00:09:59,149 --> 00:10:03,300 και πως η στιγμή που τα πράγματα αλλάζουν μπορεί να είναι πολύτιμη στο παρόν, 164 00:10:03,300 --> 00:10:05,869 ανεξάρτητα από το πού οδηγεί η ίδια η αλλαγή, 165 00:10:06,420 --> 00:10:11,700 και αυτή συμβαίνει μόνο μετά από πολλές εκκινήσεις της ελπίδας. 166 00:10:13,020 --> 00:10:16,990 Τον Φεβρουάριο του 2002, αμέσως μετά την εισβολή, 167 00:10:17,561 --> 00:10:19,040 πήγα στο Αφγανιστάν. 168 00:10:19,340 --> 00:10:22,429 Πήγα ως ένα βαθμό επειδή σκέφτηκα πως δεν μπορεί να είναι μια χώρα 169 00:10:22,429 --> 00:10:27,010 που αποτελείται από πολεμοχαρείς αγρότες και διεφθαρμένους γραφειοκράτες, 170 00:10:27,010 --> 00:10:30,780 που ήταν η εικόνα που είχε στον Τύπο της Δύσης, τότε. 171 00:10:31,503 --> 00:10:34,780 Είχα κάποιον εκεί που ήταν ο διερμηνέας και διορθωτής μου, 172 00:10:34,780 --> 00:10:37,590 και παραμένει ένας εξαίρετος φίλος: Ο Φαρούκ. 173 00:10:38,280 --> 00:10:41,479 Του είπα πως ήθελα να πάρω ένα από εκείνα τα γούνινα καπέλα 174 00:10:41,479 --> 00:10:43,310 όπως αυτά που φορά ο Καρζάι. 175 00:10:43,749 --> 00:10:45,440 «Αν το θέλεις αυτό», είπε ο Φαρούκ, 176 00:10:45,440 --> 00:10:48,709 «πρέπει να πάμε στο δρόμο με τους καπελάδες για να το προμηθευτούμε. 177 00:10:48,709 --> 00:10:50,399 Πήγαμε και παραγγείλαμε ένα καπέλο, 178 00:10:50,399 --> 00:10:52,560 και την επόμενη μέρα, πήγαμε να το πάρουμε. 179 00:10:52,700 --> 00:10:56,282 Και ο Φαρούκ είπε «Το επόμενο ραντεβού μας είναι μόλις πέντε λεπτά από εδώ». 180 00:10:56,282 --> 00:10:58,870 «Μπορούμε να περπατήσουμε μέσα από την αγορά». 181 00:10:59,220 --> 00:11:01,630 Εγώ συμφώνησα, κι εκείνη την εποχή 182 00:11:01,630 --> 00:11:04,880 οι περισσότεροι άνθρωποι της Δύσης που ήταν στο Αφγανιστάν 183 00:11:04,880 --> 00:11:06,870 ήταν είτε του ΟΗΕ, είτε στρατιωτικοί, 184 00:11:07,170 --> 00:11:10,490 και απαγορευόταν να περπατούν σε πολυσύχναστες αγορές. 185 00:11:10,760 --> 00:11:12,950 Καθώς περπατάμε, μου λέει ο Φαρούκ: 186 00:11:13,380 --> 00:11:14,750 «Φόρεσε το καπέλο σου». 187 00:11:14,780 --> 00:11:18,600 «Φαρούκ, οι ξένοι που παριστάνουν τους ντόπιους δείχνουν γελοίοι», είπα. 188 00:11:18,600 --> 00:11:19,560 (Γέλια) 189 00:11:19,560 --> 00:11:21,600 «Δεν θα φορέσω το καπέλο». 190 00:11:21,600 --> 00:11:23,220 «Ω, έλα τώρα!» είπε εκείνος. 191 00:11:23,220 --> 00:11:25,330 «Αλήθεια, Φαρούκ, καλύτερα όχι», απάντησα. 192 00:11:25,330 --> 00:11:27,280 «Σε παρακαλώ, βάλε το καπέλο σου» είπε. 193 00:11:27,300 --> 00:11:30,250 Κι εγώ: «Εντάξει, θα το φορέσω». 194 00:11:30,554 --> 00:11:35,650 Φόρεσα λοιπόν το καπέλο μου και έξαφνα, όλοι γύρω μας άρχισαν να χειροκροτούν. 195 00:11:35,650 --> 00:11:36,780 (Γέλια) 196 00:11:36,780 --> 00:11:40,200 Κι ένας γέρος άνδρας ήρθε κοντά και με αγκάλιασε. 197 00:11:40,670 --> 00:11:44,860 «Ήσουν ξένος, αλλά ήρθες στη χώρα μας, 198 00:11:44,880 --> 00:11:46,850 και είσαι μαζί μας στην αγορά, 199 00:11:46,870 --> 00:11:50,630 φοράς ένα αληθινό αφγανικό καπέλο με τον αφγανικό τρόπο, 200 00:11:50,630 --> 00:11:55,389 και θέλουμε να ξέρεις πως είσαι ευπρόσδεκτος εδώ». 201 00:11:57,181 --> 00:11:59,251 Μια εβδομάδα αργότερα, έπαιρνα συνέντευξη 202 00:11:59,251 --> 00:12:02,251 από τρεις ακτιβίστριες, 203 00:12:02,251 --> 00:12:05,670 κι ήρθαν να με συναντήσουν φορώντας μπούρκα, 204 00:12:05,670 --> 00:12:09,170 την οποία και έβγαλαν αμέσως, ώστε να κάτσουμε να μιλήσουμε. 205 00:12:09,180 --> 00:12:13,530 Όμως εγώ τους είπα: «Δεν κάνουν πια κουμάντο οι Ταλιμπάν. 206 00:12:13,540 --> 00:12:17,430 Δεν χρειάζεται να φοράτε αυτά τα πράγματα. Γιατί τα φοράτε ακόμα;» 207 00:12:17,970 --> 00:12:21,677 Η πρώτη γυναίκα είπε «Μα αν βγω χωρίς μπούρκα και με βιάσουν, 208 00:12:22,010 --> 00:12:24,477 όλοι θα πουν ότι το λάθος είναι δικό μου». 209 00:12:25,127 --> 00:12:29,470 Η δεύτερη είπε «Αν βγω χωρίς μπούρκα, 210 00:12:29,470 --> 00:12:31,660 και οι Ταλιμπάν ανακτήσουν την εξουσία, 211 00:12:31,660 --> 00:12:35,405 μπορεί να τιμωρήσουν όσες γνωρίζουν πως κυκλοφορούσαν χωρίς μπούρκα». 212 00:12:36,160 --> 00:12:40,755 Η τρίτη όμως μου είπε: «Ορκίστηκα όταν οι Ταλιμπάν απέτυχαν, 213 00:12:40,755 --> 00:12:45,298 ότι θα έκαιγα αυτό το ρούχο και δεν θα έβλεπα όμοιό του ξανά. 214 00:12:46,626 --> 00:12:51,893 Μετά από πέντε χρόνια όμως, συνηθίζεις να είσαι αόρατος, 215 00:12:52,770 --> 00:12:57,259 και η προοπτική να είσαι πάλι ορατός είναι πολύ αγχωτική». 216 00:12:58,371 --> 00:13:00,899 Κατάλαβα πως η αορασία έδωσε 217 00:13:00,920 --> 00:13:04,709 σ' εκείνη τη γυναίκα, ένα είδος ελευθερίας. 218 00:13:05,479 --> 00:13:10,567 Ταυτόχρονα όμως αναγνώρισα πως αυτή η ελευθερία είναι από μόνη της φυλακή, 219 00:13:11,150 --> 00:13:14,736 και πως συχνά αυτοί που είναι λιγότερο ελεύθεροι, 220 00:13:15,502 --> 00:13:18,020 καταλαβαίνουν βαθύτερα την ελευθερία. 221 00:13:18,610 --> 00:13:19,990 Όπως είπε ο Τόνι Μόρισον, 222 00:13:19,990 --> 00:13:24,543 «Αφού ελευθερωθείς πρέπει να διεκδικήσεις έναν απελευθερωμένο εαυτό». 223 00:13:25,900 --> 00:13:28,045 Σε μια ελεύθερη κοινωνία, έχεις την ευκαιρία 224 00:13:28,045 --> 00:13:30,755 να επιτύχεις τις φιλοδοξίες σου. 225 00:13:30,755 --> 00:13:33,579 Σε μια κοινωνία ανελεύθερη, δεν έχεις αυτή την επιλογή, 226 00:13:33,889 --> 00:13:37,291 πράγμα που συχνά οδηγεί σε πιο οραματιστικές φιλοδοξίες. 227 00:13:38,300 --> 00:13:42,180 Άτομα που είναι περιορισμένα χρησιμοποιούν πιο δυναμικά τα λόγια τους, 228 00:13:42,490 --> 00:13:45,730 αλλά η λέξη «ελευθερία» είναι ρήμα. 229 00:13:46,155 --> 00:13:49,825 Χρειάζεται να τη ζεις και να την επιτυγχάνεις καθημερινά. 230 00:13:50,150 --> 00:13:51,800 Δεν παραμένει στατική. 231 00:13:52,400 --> 00:13:55,940 Δεν είναι μια κατάσταση που μπορεί να θεωρηθεί συνεχόμενη. 232 00:13:56,280 --> 00:14:00,470 Απαιτεί τόσο πολύ χρόνο και τόση πολλή δέσμευση 233 00:14:00,810 --> 00:14:02,420 η απόκτηση της ελευθερίας. 234 00:14:02,760 --> 00:14:07,722 Αλλά και οι ελευθερίες που αποκτήθηκαν με κόπο, μπορεί να εξαλειφθούν ταχύτατα. 235 00:14:08,532 --> 00:14:11,470 Ο Ναζισμός, το απαρτχάιντ, το εξτρεμιστικό κόμμα των Χούτου, 236 00:14:11,470 --> 00:14:13,670 η Μεγάλη Σερβία - 237 00:14:13,670 --> 00:14:18,150 κάθε ένα από αυτά έφτασε και σάρωσε τη δικαιοσύνη που είχε προηγηθεί. 238 00:14:19,725 --> 00:14:23,940 Όταν ήμουν στην Κίνα πέρασα ένα διάστημα με τον Ζανγκ Μπειλί, 239 00:14:23,940 --> 00:14:27,356 έναν καλλιτέχνη που ήταν ανάμεσα στους φοιτητές της εξέγερσης 240 00:14:27,356 --> 00:14:30,356 στην πλατεία Τιενανμέν το 1989. 241 00:14:30,356 --> 00:14:34,737 Ήταν εκεί, έφυγε από το γεγονός κι έκανε έναν πίνακα με όσα είδε 242 00:14:34,737 --> 00:14:37,042 και τον κρέμασε από μια γέφυρα στη Χανγκζού, 243 00:14:37,042 --> 00:14:40,232 κι έπειτα έπρεπε να κρυφτεί γιατί τον καταζητούσαν. 244 00:14:40,880 --> 00:14:46,140 Μου είπε «Ήταν μάλλον σωστό αυτό που έγινε 245 00:14:46,405 --> 00:14:49,820 διότι αν δεν είχε συμβεί, θα είχαμε επαναστατήσει 246 00:14:49,820 --> 00:14:53,420 και θα είχαμε εκατοντάδες χιλιάδες πιθανούς νεκρούς» 247 00:14:54,010 --> 00:14:57,660 «Πώς μπορείς να το λες αυτό Πέϊλι;» τον ρώτησα. 248 00:14:57,660 --> 00:15:00,970 «Παραλίγο να χάσεις τη ζωή σου, γι' αυτό. Κρυβόσουν γι' αυτό. 249 00:15:01,190 --> 00:15:04,314 Πίστευες σθεναρά σ' αυτή τη φοιτητική διαμαρτυρία». 250 00:15:04,784 --> 00:15:09,920 «Είμαι καλλιτέχνης, και ο ιδεαλισμός είναι το δικαίωμά μου ως καλλιτέχνης. 251 00:15:10,440 --> 00:15:15,681 Αλλά ο ιδεαλισμός στα χέρια ενός ηγέτη είναι τρομερό πράγμα». 252 00:15:17,658 --> 00:15:20,480 Εγώ και ο σύζυγός μου, η οικογένειά μας, 253 00:15:20,480 --> 00:15:24,810 φιλοξενήσαμε πρόσφατα έναν Λίβυο πρόσφυγα, τον Χασάν. 254 00:15:25,490 --> 00:15:30,500 Το κάναμε εν μέρει επειδή οι ζωές που ζούμε ως ομοφυλόφιλοι Αμερικανοί 255 00:15:30,730 --> 00:15:35,730 είναι άπιαστο προνόμιο για τους γκέι στη δική του πλευρά του κόσμου, 256 00:15:35,750 --> 00:15:38,230 και για πολλούς ομοφυλόφιλους ανά τον κόσμο, 257 00:15:38,270 --> 00:15:41,359 και εν μέρει με την αίσθηση ότι όλοι έχουμε μια ηθική υποχρέωση 258 00:15:41,359 --> 00:15:43,810 να βοηθήσουμε σ' αυτόν τον καιρό των προσφύγων, 259 00:15:44,260 --> 00:15:47,270 κι εν μέρει επειδή θέλαμε να στείλουμε ένα μήνυμα, 260 00:15:47,910 --> 00:15:53,680 στα παιδιά μας, στους φίλους μας, ακόμη και στους εαυτούς μας, 261 00:15:54,342 --> 00:15:58,080 ότι αυτός ο πολύ κακοποιημένος «άλλος» μπορεί να είναι κάποιος 262 00:15:58,080 --> 00:16:02,030 ο οποίος δεν είναι μόνο γνώριμος, αλλά και αγαπητός. 263 00:16:02,540 --> 00:16:07,452 Είναι πολιτική πράξη για εμάς να έχουμε τον Χασάν, ως μέλος του σπιτιού μας, 264 00:16:07,682 --> 00:16:11,970 παρόλο που προπονεί τον γιο μας στο ποδόσφαιρο, εργάζεται σε νοσοκομείο, 265 00:16:12,400 --> 00:16:16,810 και ψήνει φανταστικά κέικ, και μας κάνει να γελάμε. 266 00:16:17,750 --> 00:16:22,800 Ήλπιζα ότι ο χρόνος θα αφαιρούσε από την παρουσία του την πολιτική, 267 00:16:23,240 --> 00:16:27,820 αλλά αυτό το ενδεχόμενο απομακρύνθηκε τη βραδιά των Αμερικανικών εκλογών. 268 00:16:28,990 --> 00:16:33,517 Ο Ιταλός πολιτικός στοχαστής Αντόνιο Γκράμσι είπε κάποτε 269 00:16:33,517 --> 00:16:39,921 ότι η επανάσταση απαιτεί απαισιοδοξία λόγω πνεύματος κι αισιοδοξία λόγω θέλησης. 270 00:16:40,441 --> 00:16:43,774 Νομίζω πως κάθε κοινωνική αλλαγή απαιτεί 271 00:16:43,774 --> 00:16:47,578 απαισιοδοξία λόγω πνεύματος κι αισιοδοξία λόγω θέλησης. 272 00:16:48,429 --> 00:16:51,410 Την εποχή που τελείωσε το απαρτχάιντ 273 00:16:51,440 --> 00:16:53,860 πήγα να κάνω ρεπορτάζ στη Νότιο Αφρική. 274 00:16:54,300 --> 00:16:58,351 Ένιωσα ότι ερχόμουν από μια κοινωνία στην οποία λειτουργεί η δημοκρατία 275 00:16:58,358 --> 00:17:01,746 σε μια που αυτή ήταν μόνο μια μακρινή ελπίδα στον ορίζοντα. 276 00:17:02,458 --> 00:17:04,851 Αυτά τα πράγματα όμως, μπορούν ν' ανατραπούν. 277 00:17:04,999 --> 00:17:06,971 Αμέσως μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου, 278 00:17:06,971 --> 00:17:09,249 ο Νοτιοαφρικανός καλλιτέχνης, Γουίλιαμ Κέντριτζ, 279 00:17:09,249 --> 00:17:12,462 με τον οποίο πέρασα πολύ χρόνο, ήρθε στην Νέα Υόρκη, 280 00:17:12,482 --> 00:17:14,636 και συζητήσαμε γι' αυτά που συνέβησαν. 281 00:17:14,964 --> 00:17:20,128 «Το συνταρακτικό», είπε, «δεν είναι το πόσο σοκαρισμένος είσαι τώρα, 282 00:17:20,149 --> 00:17:23,860 αλλά πόσο ανακουφισμένος θα είσαι σε έξι μήνες». 283 00:17:24,640 --> 00:17:28,967 Το εξέλαβα ως πρόκληση να παραμείνω σοκαρισμένος. 284 00:17:29,277 --> 00:17:31,940 (Γέλια) (Χειροκρότημα) 285 00:17:36,001 --> 00:17:36,920 Ευχαριστώ. 286 00:17:37,180 --> 00:17:39,810 Το να παραμείνεις σοκαρισμένος είναι μεγάλη υπόθεση. 287 00:17:40,380 --> 00:17:45,255 Απαιτεί να αντισταθούμε σ' αυτά που η επανάληψη μας απ-ευαισθητοποιεί, 288 00:17:45,685 --> 00:17:52,511 και ν' αναγνωρίσουμε ότι ως κοινωνία, κινδυνεύουμε τώρα να γίνουμε κτηνώδης 289 00:17:52,511 --> 00:17:55,551 και πρέπει ν' αντισταθούμε σ' αυτήν την τάση. 290 00:17:56,056 --> 00:17:58,319 Το ταξίδι είναι το αντίθετο του σοβινισμού. 291 00:17:58,756 --> 00:18:01,143 Ο σοβινισμός είναι η στροφή προς τα μέσα. 292 00:18:01,433 --> 00:18:03,656 Το ταξίδι είναι το άνοιγμα προς τα έξω. 293 00:18:03,881 --> 00:18:05,874 Η εμπειρία ενός παγκόσμιου κόσμου 294 00:18:06,534 --> 00:18:10,162 είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους δημιουργίας ενός παγκόσμιου κόσμου. 295 00:18:11,184 --> 00:18:13,710 Ο Αμερικανός ποιητής Ρόμπερτ Φρόστ έγραψε, 296 00:18:14,360 --> 00:18:21,376 «Πριν χτίσω έναν τοίχο θα ήθελα να ξέρω τι θα κλείσω μέσα και τι έξω, 297 00:18:21,558 --> 00:18:24,200 και ποιον θα μπορούσα να προσβάλλω. 298 00:18:25,197 --> 00:18:27,770 Υπάρχει κάτι που δεν αγαπά τον τοίχο 299 00:18:29,020 --> 00:18:30,570 και θέλει να τον γκρεμίσει». 300 00:18:31,330 --> 00:18:34,220 Σε αυτό ο γείτονας του ποιήματος μπορεί μονάχα ν' απαντήσει, 301 00:18:34,220 --> 00:18:36,520 «Οι καλοί φράχτες, κάνουν τους καλούς γείτονες». 302 00:18:36,520 --> 00:18:38,808 Όμως η ιστορία μας δείχνει πως οι καλοί φράχτες 303 00:18:38,808 --> 00:18:41,678 δημιουργούν κυρίως αληθινούς εχθρούς. 304 00:18:41,678 --> 00:18:44,950 Ο Ντόναλντ Τραμπ, μιλά γι' αυτό το μεγάλο έργο 305 00:18:44,950 --> 00:18:47,757 που θα χτίσει τείχη ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Μεξικό. 306 00:18:48,193 --> 00:18:51,936 Η Μεγάλη Βρετανία χτίζει το μεγάλο τείχος του Καλαί, 307 00:18:51,940 --> 00:18:55,662 το οποίο υποτίθεται ότι θα αποτρέψει τη λαθρομετανάστευση από την ήπειρο. 308 00:18:56,005 --> 00:18:58,420 Τα ειρηνικά τείχη στη Βόρεια Ιρλανδία 309 00:18:58,420 --> 00:19:01,070 πρόκειται να διατηρηθούν σε μερικά σημεία. 310 00:19:01,070 --> 00:19:03,096 Η Ουγγαρία έχει υποσχεθεί να κατασκευάσει 311 00:19:03,106 --> 00:19:06,570 έναν τεράστιο συνοριακό φράχτη γύρω από όλη τη χώρα. 312 00:19:06,890 --> 00:19:10,684 Και το Ισραήλ ετοιμάζεται να γίνει ένα περιφραγμένο έθνος. 313 00:19:11,239 --> 00:19:14,742 Τα τείχη είναι αδιάσειστα σύμβολα αποκλεισμού, 314 00:19:15,123 --> 00:19:18,990 και ο αποκλεισμός συχνά πληγώνει αυτούς που αποκλείει 315 00:19:18,990 --> 00:19:22,556 όσο κι εκείνους που απομονώνει. 316 00:19:22,941 --> 00:19:25,960 Αυτή η διαδικασία, παραβλέπει 317 00:19:25,990 --> 00:19:29,795 πώς η φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη ωφελεί όλα τα έθνη, 318 00:19:30,151 --> 00:19:34,500 και περιφρονεί τη διάδοση του πολέμου, 319 00:19:34,920 --> 00:19:36,931 για πυρηνική εξάπλωση. 320 00:19:37,367 --> 00:19:39,880 Θα έκανε την Αμερική αδύναμη ξανά 321 00:19:40,830 --> 00:19:42,539 και το ίδιο και τη Μεγάλη Βρετανία. 322 00:19:42,579 --> 00:19:44,640 Είναι η υποτίμηση μιας εύθραυστης ειρήνης 323 00:19:44,640 --> 00:19:47,210 σφυρηλατημένης έπειτα από δύο παγκόσμιους πολέμους, 324 00:19:47,210 --> 00:19:49,159 που δεν είναι ποτέ δεδομένη. 325 00:19:49,879 --> 00:19:53,239 Επειδή τα τείχη είναι η μπούρκα μας, 326 00:19:53,859 --> 00:19:58,539 είναι σύμβολα ασφάλειας που μας καταπιέζουν φοβερά 327 00:19:58,539 --> 00:20:01,197 και υποφέρουμε πίσω τους. 328 00:20:02,119 --> 00:20:04,600 Όσοι υποστηρίζουμε τον διεθνισμό 329 00:20:04,600 --> 00:20:07,529 πρέπει να παραδεχτούμε ότι μπορεί να προκαλεί σύγχυση 330 00:20:07,529 --> 00:20:09,370 και είναι δύσκολο να διαπραγματευτεί. 331 00:20:09,510 --> 00:20:12,350 Η φθηνή εργασία καταργεί θέσεις εργασίας στη Δύση 332 00:20:12,350 --> 00:20:15,863 την ίδια ώρα που η διαχείριση της Δύσης εκμεταλλεύεται τους διάσπαρτους 333 00:20:15,863 --> 00:20:16,883 φτωχούς του κόσμου. 334 00:20:16,883 --> 00:20:17,849 Πρέπει να θυμόμαστε 335 00:20:17,849 --> 00:20:20,889 ότι τα κενά της γλώσσας οδηγούν σε παρεξηγήσεις, 336 00:20:20,889 --> 00:20:23,346 και οι αξίες συχνά αμφισβητούνται. 337 00:20:24,216 --> 00:20:29,881 Αλλά όσο ο κόσμος υποφέρει από πόλεμο, πείνα και φτώχεια, 338 00:20:30,209 --> 00:20:32,789 θα υπάρχουν άνθρωποι που θα αγωνίζονται να ξεφύγουν 339 00:20:32,789 --> 00:20:34,999 από τα ταραγμένα κι εξαθλιωμένα μέρη 340 00:20:34,999 --> 00:20:38,669 προς εμφανώς λιγότερο ταραγμένα και πιο επιτυχημένα μέρη. 341 00:20:39,669 --> 00:20:42,801 Δεν φεύγουν επειδή η μετανάστευση έχει γούστο. 342 00:20:43,792 --> 00:20:45,947 Δεν πηγαίνουν να εκμεταλλευτούν τα άλλα μέρη. 343 00:20:46,574 --> 00:20:48,530 Δεν φεύγουν χωρίς τύψεις. 344 00:20:49,110 --> 00:20:53,680 Βρίσκονται σε κατάσταση σοκ, είτε το θέλουν, είτε όχι. 345 00:20:55,056 --> 00:20:59,489 Κάνοντας ρεπορτάζ από την Τρίπολη στο τέλος του καθεστώτος Καντάφι, 346 00:20:59,489 --> 00:21:03,562 Μίλησα με όλους τους υπουργούς της κυβέρνησής του. 347 00:21:04,080 --> 00:21:09,131 Μου έκανε εντύπωση ότι όσοι γνώρισα που ήθελαν αποκατάσταση σχέσεων με τη Δύση 348 00:21:09,141 --> 00:21:13,655 είχαν ζήσει ή σπουδάσει στις ΗΠΑ τη Μεγάλη Βρετανία, ή τη Δυτική Ευρώπη. 349 00:21:13,655 --> 00:21:18,279 Και όσοι ήθελαν η Λιβύη να παραμείνει ένα αδίστακτο τρομοκρατικό κράτος, 350 00:21:18,279 --> 00:21:19,789 δεν το είχαν κάνει. 351 00:21:20,748 --> 00:21:24,087 Αποκλείοντας τη διαφορετικότητα, κλειδώνοντας ανθρώπους απ' έξω 352 00:21:24,598 --> 00:21:27,758 καλλιεργείται μέσα μας η άγνοια που δημιουργεί το μίσος. 353 00:21:28,787 --> 00:21:31,840 Είναι το άνοιγμα προς τα έξω που μας κάνει ασφαλείς. 354 00:21:32,346 --> 00:21:35,279 Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, 355 00:21:35,279 --> 00:21:38,199 οι πόλεις με τον μεγαλύτερο πληθυσμό μεταναστών, 356 00:21:38,199 --> 00:21:42,469 φοβούνται λιγότερο τη μετανάστευση από τους ανθρώπους σε κλειστές περιοχές. 357 00:21:43,163 --> 00:21:47,293 Αυτοί που φοβούνται περισσότερο τους μετανάστες δεν έχουν συναντήσει κανέναν. 358 00:21:47,500 --> 00:21:50,316 Τα τείχη δεν λύνουν το πρόβλημά τους. 359 00:21:50,937 --> 00:21:54,192 Είναι μια αδυναμία που μεταμφιέζεται ως οχύρωση. 360 00:21:55,122 --> 00:21:58,932 Η εμπλοκή είναι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός. 361 00:22:00,052 --> 00:22:02,920 Η Τερέζα Μέι το πήρε ανάποδα. 362 00:22:03,871 --> 00:22:07,690 Πρέπει ν' αναλάβουμε δράση ως πολίτες των χωρών μας, 363 00:22:08,060 --> 00:22:10,500 αγκαλιάζοντας το ευρύτερο όλον. 364 00:22:11,030 --> 00:22:16,080 Πιστεύοντας ότι δεν μπορούμε να είμαστε πολίτες του κόσμου, θα χάσουμε τον κόσμο 365 00:22:16,530 --> 00:22:18,650 του οποίου θα μπορούσαμε να είμαστε πολίτες. 366 00:22:19,160 --> 00:22:20,225 Ευχαριστώ. 367 00:22:20,225 --> 00:22:22,624 (Χειροκρότημα) 368 00:22:24,184 --> 00:22:25,369 Ευχαριστώ. 369 00:22:26,641 --> 00:22:27,991 Ευχαριστώ. 370 00:22:28,075 --> 00:22:30,755 (Χειροκρότημα) 371 00:22:31,835 --> 00:22:34,465 Ευχαριστώ, ευχαριστώ.