Buvingiz sizni yoshligidagi jasurligi 
bilan lol qoldirsa ham,

siz buvingiz trapez ustasi bo'lganiga
ishonishingiz qiyin bo'lsa kerak.

Ammo bel va tirsakdagi og'rig', qariyalar
orasida keng tarqalgan tizza qirsillashi

shunchaki “qarilik” emas.

Aslida, bog'imdagi qotish holati 
ko'plab yoshlarni ham azoblantiradi.

Sabachisi artrit.

Bu kasallik bo’g’imlarda yallig’lanish va
og’riq keltiradi.

AQShda 90 million kishilarda mavjud.

Ammo qotgan va qirsillaydigan 
bo'g'imlar muqarrar holatmi?

Nima sababdan artrit 
ko'p uchraydiga kasallik

va nima uchun haligacha bu keng 
tarqalgan kasallikga da'vo topmadik?

Birinchi to'siq bu artritning

yuzta turli hil holatlardan iboratligi.

Bu barcha holatlarda bo'gimda og'riq hamda
yallig'lanish kuzatiladi.

Ammo, bularni nima keltirishi hamda
simptomlar avjligi farqlanadi.

Hattoki, eng tarqalgan turi osteoartritni

oldini olish biz oylagandek oson emas.

Artrit aynan bir yosh guruhiga 
munosibligi notog'ri tushunchadir.

Osteoartrit sababi ko'pincha
bemorning yoshligidagi

oddiy jarohat tufayli yuzaga kelgani
aniqlanishi mumkin.

Immunitet hujayralari tezda shikastlangan
joyni tozalash va tiklashga yordam berib,

fermentlarni ishlab chiqaradi.

Bu fermentlardan bir turlari bu matritca 
metalloproteinazlari va agrekanazlaridir.

Bular shikastlangan joydagi toqimalarni 
tozalaydi va yallig'lanishni qozg'atadi.

Tez shishish tizza bog'imining
tiklanish vaqtida himoya qilsa ham,

lekin toqimar to'liq bitmasa immunitet
hujayralari vaqtdan ortiq qolib ketadi.

Fermentlar to'htamay ishlab chiqarilishi
to'g'ayni yemiradi,

bo'g'imni kuchsizlantiradi, va artrit 
holatini yaratadi.

Artritning barcha turlari o'tmishdagi
sport shikasti tufayli emasdir.

AQShda 1, 3 million kishida uchraydigan 
romatoid artritini misol qilib olamiz.

Bu kasallik aslida autoimmun kasalligidir,

autoantitanalar tabiiy holda ishlab 
chiqariladigan oqsillarga hujum qiladi.

Bu oqsillardan bir turini bog'im tog'ayi
ishlab chiqaradi.

Bunga sababchi nima ekanligi
hali ham no'malum.

Ammo, hulosa shuki organizm bog'im 
toqimasini horijiy bosqinchi deb ko'radi.

Immunitet hujayralari toqimani sozlashga
hojat bo'lmasa ham bostirib kiradi.

Bu reaktciya surunkali yallig'lanishga
olib borib,

suyak va to'g'ayni yemiradi.

Yana bitta kassalik turi, 
spondiloartrit,

bu paytgacha etib otilgan kasalliklarga
o'hshash joylari bor.

Bemorlar bog'imlarida doimiy 
yallig'lanish kuzatiladi,

Bu holat pay va chandirlar suyakka 
qoshiladigan, hattoki avval

shikast yetqazilmagan joylarda
ham kuzatiladi.

Fermentlar toshib kelib, osteoartritdagi 
yemirilish holatiga oboradi.

Ammo, buni sababchisi 
sitokin oqsillari bo'ladi.

Fermentlar to'g'ayni yemirgani sari,

organizm kichik bo'g'imlarni qo'shib 
ularni barqarorlashtirishga urinadi.

Bu jarayon paytida ba'zan suyak shporalari
deb ataladigan o'simtalar paydo bo'ladi,

bu o'simtalar kuchli bo'g'im og'rig'i va
zichlanishiga sabab bo'ladi.

Artrit kasalligini keltiradigan 
omillar ko'p.

Shu bois hozirda faqat 
alomatlarni da'volash usullari qollanadi,

kasallik sababchilarini emas.

Bu usullarning biri МАТХ metodi bo'lib,

to'g'ayning bo'laklaridan hujayralar 
to'planib, ulardan yangi toqima yasaladi.

Boshqa bitta usul bu mikrofraktura.

Hirurglar kickik teshiklar yaratib,
ular orqali

suyak iligidan ildiz hujayralari 
oqib chiqib yangi to'g'ay yaratadi.

Eng ohorgi chora

to'g'ayi butunlay yemirilgan bemorning
toliq bo'g'imini almashtiriluvi.

Ammo bu kabi keskin choralar
bo'lsa ham

autoimmun artritni yaratuvchi sabablarini

da'volash hali ham mushkul masaladir.

Olimlar NOF-alfa oqsil terapiya usullarini
qollab oldinga ketayaptilar.

Bu oqsil romatid artrit yallig'lanishing 
asosiy sababchilaridar biridir.

Ammo, bu usul ham kasallik sababini emas,
kasallik alomatlarini da'volaydi holos.

Bu orada esa, artrit oldini olishning eng 
yanhshi himoyasi bu hayot tarzidir, misol

sog'lom vazn ushlash, bu bo'g'imlarga 
bosimni tushiradi, yoki

yoga va velosiped minish kabi oson 
mashq'ulotlar bajarish, va chekmaslik.

Bu kabi artrit oldini oladigan faoliyatlar
uzoq umr kechirishimizga yordam beradi.

Bizlar turli hil artrit kasalliklarini 
da'volash yollarini

tadqiqot yoli bilan izlashni 
davom etamiz.