1 00:00:06,539 --> 00:00:09,450 Korkusuz gençlik hikâyeleriyle sizi eğlendirirken 2 00:00:09,450 --> 00:00:13,364 büyükannenizin önceden trapez sanatçısı olduğuna inanmak zor olabilir. 3 00:00:13,364 --> 00:00:18,344 Fakat yaşlılarda çok yaygın olan sırt, dirsek ve diz ağrıları 4 00:00:18,344 --> 00:00:20,497 sadece yaşlılıktan kaynaklanmıyor. 5 00:00:20,497 --> 00:00:25,157 Aslında bu tutulma ve sertleşme birçok genci de etkiliyor. 6 00:00:25,157 --> 00:00:26,838 Bunun suçlusu "artrit". 7 00:00:26,838 --> 00:00:29,974 Eklemlerde ağrıya ve iltihaba neden olan bu hastalık 8 00:00:29,974 --> 00:00:33,694 yalnızca Amerika'da bile 90 milyondan fazla insanı etkiliyor. 9 00:00:33,694 --> 00:00:36,567 Tutulmuş ve kireçlenmiş eklemler kaçınılmaz son mu? 10 00:00:36,567 --> 00:00:38,781 Artrit neden bu kadar yaygın 11 00:00:38,781 --> 00:00:42,619 ve neden bu hastalığa bir çare bulamadık? 12 00:00:42,619 --> 00:00:45,538 Bunun önündeki ilk engel aslında artritin 13 00:00:45,538 --> 00:00:48,949 100'den fazla artrit hastalığı kapsaması. 14 00:00:48,949 --> 00:00:53,103 Bu hastalıkların hepsi eklem ağrısına ve iltihabına neden oluyor. 15 00:00:53,103 --> 00:00:57,120 Fakat, bu semptomların nedeni ve şiddeti değişiyor. 16 00:00:57,120 --> 00:00:59,812 En yaygın tip olan osteoartritin bile önlenmesi 17 00:00:59,812 --> 00:01:02,217 düşünüldüğünden daha zor. 18 00:01:02,217 --> 00:01:06,242 Artritin sadece yaşlılarda görüldüğü genel bir yanılgı. 19 00:01:06,242 --> 00:01:10,640 Osteoartritin başlangıcı genelde hastanın gençliğindeki 20 00:01:10,640 --> 00:01:13,681 herhangi bir eklem hasarına dayanır. 21 00:01:13,681 --> 00:01:18,211 Darbe sonrası bağışıklık hücreleri, onarım ve temizleme için hasarlı bölgeye gider 22 00:01:18,211 --> 00:01:20,001 ve o bölgede enzim üretmeye başlar 23 00:01:20,001 --> 00:01:24,065 matriks matelloprotenaz ve agrekanaz gibi. 24 00:01:24,065 --> 00:01:28,221 Bu enzimler hasarlı dokuyu temizler ve iltihap oluşumuna katkıda bulunur. 25 00:01:28,221 --> 00:01:31,695 Bu ani şişme, iyileşme sürecinde eklemi korusa da tam iyileşmemiş doku 26 00:01:31,695 --> 00:01:36,215 bağışıklık hücrelerinin orada gerekenden fazla kalmasına neden olabilir. 27 00:01:36,215 --> 00:01:39,741 Sürekli enzim akışı kıkırdağı bozmaya başlar 28 00:01:39,741 --> 00:01:43,133 ve eklemi güçsüzleştirerek artrite neden olur. 29 00:01:43,133 --> 00:01:47,813 Her artrit türünün nedeni eski bir spor sakatlanması değildir. 30 00:01:47,813 --> 00:01:52,583 Amerika'da 1,3 milyon kişiyi etkileyen romatizmal artrit buna bir örnek. 31 00:01:52,583 --> 00:01:54,767 Bu aslında bir otoimmün hastalığı, 32 00:01:54,767 --> 00:01:59,175 otoantikorlar vücudun kendi ürettiği proteinleri tehdit olarak görürler. 33 00:01:59,175 --> 00:02:02,364 Bu proteinlerin bazıları kıkırdak hücreleri tarafından salgılanır. 34 00:02:02,364 --> 00:02:04,824 Bu davranışa neyin sebep olduğunu hâlâ bilmiyoruz 35 00:02:04,824 --> 00:02:08,195 ama sonucunda vücut eklem dokusunu yabancı bir istilacı olarak görür. 36 00:02:08,195 --> 00:02:13,245 Bağışıklık hücreleri eklemde hasar olamasa da oraya hücum ederler. 37 00:02:13,245 --> 00:02:15,984 Bu da kronik iltihaba neden olup 38 00:02:15,984 --> 00:02:18,893 kemik ve kıkırdağı tahrip eder. 39 00:02:18,893 --> 00:02:21,648 Başka bir hastalık spondiloartrit 40 00:02:21,648 --> 00:02:24,711 bahsettiğimiz formların ikisine de benzerlik gösterir. 41 00:02:24,711 --> 00:02:27,876 Hastaların eklemlerinin yanı sıra tendon ve bağların 42 00:02:27,876 --> 00:02:30,909 kemikle birleştiği yerler sürekli iltihap toplar, 43 00:02:30,909 --> 00:02:33,265 herhangi bir yaralanma yaşanmamış olsa bile. 44 00:02:33,265 --> 00:02:37,835 Bu da osteoartritte olduğu gibi enzim yüklenmesine ve aşınmaya neden olur. 45 00:02:37,835 --> 00:02:42,027 Fakat bu iltihap yapan sitokin proteinlerinden kaynaklanır. 46 00:02:42,027 --> 00:02:44,363 Enzimler kıkırdağı aşındırırken 47 00:02:44,363 --> 00:02:48,409 vücut daha küçük eklemleri kaynaştırarak dengelemeye çalışır. 48 00:02:48,409 --> 00:02:52,548 Bu süreç bazen kemik çıkıntılarına yol açar. 49 00:02:52,548 --> 00:02:56,023 Bu durum yoğun tutulma, sertleşme ve eklem ağrısına neden olur. 50 00:02:56,023 --> 00:02:58,296 Artrite neden olan birçok etken olduğundan 51 00:02:58,296 --> 00:03:01,405 şu anki tedaviler, altta yatan nedenler yerine 52 00:03:01,405 --> 00:03:03,405 belirli semptomları önlemeye çalışıyor. 53 00:03:03,405 --> 00:03:05,839 Bunlara örnek ümit vadeden MACI yöntemi olabilir 54 00:03:05,839 --> 00:03:09,928 bu yöntemde yeni doku üretmek için kıkırdak parçalarından hücreler alınır. 55 00:03:09,928 --> 00:03:12,267 Ya da mikrokırık denilen, 56 00:03:12,267 --> 00:03:14,772 cerrahların kemikte küçük delikler açıp 57 00:03:14,772 --> 00:03:19,182 kemik iliği kök hücrelerinin dışarı sızıp yeni kıkırdak oluşturduğu bir yöntem. 58 00:03:19,182 --> 00:03:21,922 En son çare olarak kıkırdağı dejenere olan hastalara 59 00:03:21,922 --> 00:03:24,832 eklem replasmanı ameliyatı ile protez uygulanabilir. 60 00:03:24,832 --> 00:03:26,663 Bu etkili ve ciddi önlemler dışında 61 00:03:26,663 --> 00:03:29,425 otoimmün artrite yol açan nedenler 62 00:03:29,425 --> 00:03:32,441 tedavi açısından hâlâ büyük zorluk teşkil ediyor. 63 00:03:32,441 --> 00:03:36,368 Bilim insanları romatoid artrit iltihabına neden olan 64 00:03:36,368 --> 00:03:40,847 başlıca proteinlerden TNF-alfa proteinini engelleyen tedaviler geliştiriyorlar. 65 00:03:40,847 --> 00:03:46,017 Fakat bu bile sadece semptomları iyileştiriyor, hastalığın nedenini değil. 66 00:03:46,017 --> 00:03:51,509 Bununla birlikte artrite karşı en iyi savunma hayattaki tercihlerimiz. 67 00:03:51,509 --> 00:03:54,538 Eklemlerdeki baskıyı azaltmak için sağlıklı bir kiloda olmak, 68 00:03:54,538 --> 00:03:59,258 yoga ve bisiklet sürmek gibi hafif sporlar yapmak, sigara içmemek gibi. 69 00:03:59,258 --> 00:04:03,192 Artritle savaşan bu tutumlar daha uzun yaşamamızı sağlayabilir 70 00:04:03,192 --> 00:04:06,712 bu sayede bizler de muazzam çeşitlilikteki artrit hastalıklara 71 00:04:06,712 --> 00:04:09,102 çare ve tedaviler aramaya devam ederiz.