0:00:01.880,0:00:05.840
მონაცემები და მედიცინა

0:00:09.200,0:00:12.080
ახლანდელი დრო ნამდვილად ჯადოსნური[br]ერაა პროგრამული უზრუნველყოფისთვის.

0:00:12.080,0:00:16.580
ახლა კომპიუტერების გამოყენება უამრავი[br]რაღაცის სიმულირებისთვის შეგვიძლია.

0:00:16.580,0:00:21.040
ყველა ადამიანს აქვს დნმ-ს ჯაჭვი,[br]რომელიც 3 მილიარდი ასოსგან შედგება,

0:00:21.040,0:00:22.470
ეს კი ძალიან გერძელი ჯაჭვია!

0:00:22.470,0:00:25.130
და თუ მინდა, შევისწავლო ეს ჯაჭვი,[br]ამას ხელით ნამდვილად ვერ გავაკეთებ.

0:00:25.130,0:00:27.030
დამჭირდება კომპიუტერული[br]პროგრამირების გამოყენება, იმისთვის,

0:00:27.030,0:00:30.630
რომ გავიარო ეს 3 მილიარდ[br]ელემენტინიანი ჯაჭვი

0:00:30.630,0:00:34.180
და დავადგინო, როგორ არის[br]დაკავშირებული დნმ კოდი დაავადებასთან.

0:00:34.180,0:00:39.149
მე რაც მაინტერესებს, ზუსტად ბიოლოგიისა და[br]კომპიუტერული მეცნიერებების გადაკვეთაზეა.

0:00:39.149,0:00:43.865
გვაქვს უზარმაზარი მონაცემთა ბაზა,[br]რომელიც შეიცავს ყველა ცნობილი ორგანიზმს -

0:00:43.865,0:00:47.809
ადამიანებს, მაიმუნებს, თაგვებს,[br]ვირუსებს, ბაქტერიებს.

0:00:47.809,0:00:52.501
ჩვეულებრივ, დღესდღეობით, თუ ექიმი[br]ფიქრობს, რომ ინფექცია გაქვთ,

0:00:52.501,0:00:56.851
თქვენს ასაკზე დაყრდნობით[br]და იმაზე, სად გაქვთ ინფექცია,

0:00:56.851,0:01:00.354
და ყურში გაქვთ, გულში თუ ტვინში,

0:01:00.354,0:01:05.320
ექიმი ეცდება, გამოიცნოს,[br]რა სახის ინფექცია გაქვთ.

0:01:05.320,0:01:10.154
შემდეგ ის გააგზავნის ტესტს[br]ამ კონკრეტულ ბაქტერიებზე.

0:01:10.154,0:01:13.954
თუ ფიქრობს, რომ ყელის ანთება გაქვთ,[br]ტესტს გააგზავნის სტრეპტოკოზე.

0:01:13.954,0:01:20.440
მაგრამ, რადაგანც ჩვენ ნებისმიერი სახის[br]ინფექციას ვამოწმებთ ერთი ტესტით,

0:01:20.440,0:01:26.827
არ გვჭირდება ვარაუდი და ტესტის ასე[br]ჩატარება: ვფიქრობ, ეს იქნება X, y, ან Z.

0:01:26.827,0:01:31.229
ჩვენ უბრალოდ ვნახულობთ,[br]რასთან გვაქვს საქმე.

0:01:31.229,0:01:34.430
თინეიჯერი Cottage Grove-ში ამბობს,[br]რომ ის ყოველ დღე თითო ცხოვრებას ცხოვრობს,

0:01:34.430,0:01:37.630
მას შემდეგ, რაც ძალიან სერიოზული,[br]ამოუცნობი დაავადებით დაავადდა.

0:01:37.630,0:01:42.100
მერი ჯოლას საკუთარი ამბავი აქვს ახალი[br]დნმ-ს ჯაჭვის მეთოდთან დაკავშირებით;

0:01:42.100,0:01:45.420
რომლის დახმარებითაც მისი[br]უჩვეულო დაავადება დაამარცხეს.

0:01:45.420,0:01:51.320
ახლა გაზაფხულია და ჯოშუა ოსბორნსაც, როგორც[br]სხვა თინეიჯერებს, არ შეუძლია სახლში გაჩერება.

0:01:51.320,0:01:54.050
ჯოში: "დღეს თავს შესანიშნავად[br]ვგრძნობ, გარეთ 80 გრადუსია,"

0:01:54.050,0:02:01.250
გასულ ზაფხულთან შედარებით დიდი ცვლილებაა,[br]მაშინ აქ იყო, საავადმყოფიში, კომაში.

0:02:01.250,0:02:03.890
სიმპტომები აპრილში დაეწყო,

0:02:03.890,0:02:07.140
მაღალი სიცხეებით და თავის ტკივილით[br]და უფრო და უფრო ცუდად ხდებოდა.

0:02:07.140,0:02:09.360
კლარკი: "ჰოსპიტალში გადაყვანა იყო საჭირო."

0:02:09.360,0:02:14.083
ჯოშს შეიძლება არ ახსოვს საავადმყოფოში[br]გატარებული დრო, მაგრამ მამამისს, ახსოვს.

0:02:14.083,0:02:18.400
"ყველაფერზე შეამოწმეს, რაც კი იცოდნენ.[br]შეამოწმეს ვირუსებზე და ბაქტერიებზე,

0:02:18.400,0:02:25.420
გაუკეთეს ტვინის სკანირება და ორჯერ[br]თუ სამჯერ აუღეს სინჯი ხერხემლიდან.

0:02:25.420,0:02:30.490
რაღაც საშინელი მილები ეკეთა. მახსოვს,[br]იმ შაბათ-კვირას, როდესაც ამას ვუკეთებდით,

0:02:30.490,0:02:35.071
ისე ცუდად იყო, გვეგონა, ვერ გადარჩებოდა.

0:02:35.071,0:02:37.940
ჯოშის ექიმმა მისი ანალიზის[br]პასუხები მოგვცა და გვითხრა,

0:02:37.940,0:02:40.940
რომ ნებდებოდა. წარმოდგენა არ ჰქონდათ.

0:02:40.940,0:02:46.390
მილიონობით დოლარი დაიხარჯა ამ ბავშვის[br]ანალიზებში, ათასობით ტესტი გამოიყენეს.

0:02:46.390,0:02:51.962
ასობით გაიგზავნა CDC-ში, სხვადასხვა[br]ლაბორატორიაში და პასუხს ვერავინ გვაძლევდა.

0:02:51.962,0:03:04.950
ამდენი ფული დაიხარჯა და მოგვიბრუნდეოდნენ[br]და გვეუბნებოდნენ: "უნდა ვიცოდეთ, რა სჭირს."

0:03:04.950,0:03:08.489
აქ გვაქვს გენური სეკვენსორები.

0:03:08.489,0:03:13.869
ჯოშის სპინალური სითხის[br]მცირე რაოდენობა დაგვჭირდა,

0:03:13.869,0:03:16.311
ეს არის სითხე, რომელშიც[br]მოთავსებულია ტვინი,

0:03:16.311,0:03:21.569
ძალიან ძლიერი კომპიუტერული ალგორითმებით[br]ვნახეთ ყველა ადამიანური ჯაჭვი,

0:03:21.569,0:03:28.559
რომელიც არსებობდა მონაცემებში.[br]შემდეგ მივაღწიეთ არაადამიანურ ჯაჭვამდე.

0:03:28.559,0:03:31.410
გადავამოწმეთ ეს გენები[br]უზარმაზარ მონაცემთა ბაზაში,

0:03:31.410,0:03:36.310
რომელშიც თავმოყრილია ყველა[br]ცნობილი ორგანიზმის ჯაჭვები.

0:03:36.310,0:03:42.877
მალევე ვნახეთ, რომ ეს გენი[br]ეკუთვნოდა კონკრეტულ ორგანიზმს,

0:03:42.877,0:03:45.690
რომელთანაც, სავარაუდოდ,[br]ჯოშს მაშინ ჰქონდა კონტაქტი,

0:03:45.690,0:03:49.070
როცა პუერტო რიკოში[br]იმოგზაურა, ცხრა თვის წინ.

0:03:49.070,0:03:53.298
საბედნიეროდ, ეს ორგანიზმი ბაქტერიაა.

0:03:53.298,0:03:57.577
მისთვის ძალიან მარტივი[br]მკურნალობა არსებობს: პენიცილინი.

0:03:57.577,0:04:03.318
ექიმმა ჯოშს წამალი მისცა და[br]24 საათის შემდეგ ის კარგად იყო.

0:04:03.318,0:04:07.196
"მხოლოდ ის შემიძლია ვთქვა,[br]რომ მიხარია, რომ ცოცხალი ვარ,

0:04:07.196,0:04:16.531
ბევრი ოცნება მაქვს და[br]მათ მისაღწევად ვიბრძოლებ."

0:04:16.531,0:04:23.165
მონაცემთა ანალიზი ცვლის მთლიანად მედიცინას,[br]არა მხოლოდ დიაგნოზირების ნაწილს.

0:04:23.165,0:04:27.045
ის ცვლის დაავადებების[br]მკურნალობის აღმოჩენის გზებს.

0:04:27.045,0:04:29.400
მას შემდეგ, როცა მკურნალობის გზა ცნობილია,

0:04:29.400,0:04:31.890
ის გვეხმარება პაციენტებისთვის[br]მედიკამენტების მიწოდებაში.

0:04:31.890,0:04:34.550
მაგალთად, აფრიკაში პოლიოსთან[br]ბრძოლის შემთხვევაში, გვეხმარება,

0:04:34.550,0:04:37.710
გადავანაწილოთ ვაქცინები[br]ყველაზე, ვისაც სჭირდება.

0:04:37.710,0:04:45.770
პოლიოს დასამარცებლად საჭიროა, ვიპოვოთ[br]ყველა ბავშვი და სამჯერ გავუკეთოთ ვაქცინა.

0:04:45.770,0:04:53.950
ამისთვის, ვიღებთ სატელიტურ სურათს და ვიყენებთ[br]ვიზუალურ ანალიზს პოპულაციის გასარკვევად.

0:04:53.950,0:05:01.020
შემდეგ შეგვიძლია შევამოწმოთ, თუ ვაგზავნით[br]იმდენ წამალს, რომ ყველა ბავშვამდე მივაღწიოთ.

0:05:01.020,0:05:06.470
გასაოცარია, რომ ხშირად, პოლიტიკური[br]ტერიტორიების საზღვრებთან, ხდება ისე,

0:05:06.470,0:05:12.140
რომ ერთ ჯგუფს ჰგონია, რომ იქ[br]მედიკამენტები მეორე ჯგუფმა მიიტანა.

0:05:12.140,0:05:16.780
გარდა ამისა, შეგვიძლია, თან[br]წავიღოთ GPS-ს მქონე მობილურები

0:05:16.780,0:05:21.503
და დღის ბოლოს შევაერთოთ ისინი კომპიუტერში

0:05:21.503,0:05:24.335
და ვნახოთ, სად ვიყავით[br]დროის ნებისმიერ მონაკვეთში.

0:05:24.335,0:05:30.180
სწორედ ეს ქმნის განსხვავებას, რადგან[br]მხოლოდ 80%-ის დაფარვა და 90%-ის დაფარვა -

0:05:30.180,0:05:33.748
ეს არის სხვაობა წარმატებასა[br]და წარუმატებლობას შორის.

0:05:33.748,0:05:38.599
ეს პროგრამები გვეხმარება, დავაკვირდეთ[br]გუნდების გადაადგილებას:

0:05:38.599,0:05:43.020
ვუყურებთ სატელიტურ რუკას,[br]ვაგროვებთ სტატისტიკურ მონაცემებს

0:05:43.020,0:05:45.536
და აღვნიშნავთ გადაადგილებებს რუკაზე.[br]სწორედ ამ ყველაფრის დახმარებით,

0:05:45.536,0:05:49.744
პოლიო იქნება მეორე დაავადება,[br]რომელსაც სამუდამოდ დავამარცხებთ:

0:05:49.744,0:05:55.305
სისტემური ანალიზი და პროგრამული[br]უზრუნველყოფის ჯადოქრობა.