1
00:00:00,792 --> 00:00:05,308
Υπάρχει κάτι
που ντρέπομαι να το ομολογήσω.

2
00:00:05,792 --> 00:00:07,351
Στα 17 μου,

3
00:00:07,375 --> 00:00:09,184
ως οπαδός του δημιουργισμού,

4
00:00:09,208 --> 00:00:12,809
αποφάσισα να πάω στο πανεπιστήμιο
και να μελετήσω την εξέλιξη,

5
00:00:12,833 --> 00:00:14,434
με σκοπό να την καταρρίψω.

6
00:00:14,458 --> 00:00:16,143
(Γέλια)

7
00:00:16,167 --> 00:00:17,264
Απέτυχα.

8
00:00:17,458 --> 00:00:21,309
Απέτυχα τόσο θεαματικά,
που τώρα είμαι εξελικτική βιολόγος.

9
00:00:21,333 --> 00:00:24,143
(Χειροκρότημα)

10
00:00:24,167 --> 00:00:27,476
Είμαι παλαιοανθρωπολόγος,
εξερευνήτρια του National Geographic

11
00:00:27,500 --> 00:00:30,143
με ειδίκευση στην αναζήτηση
απολιθωμάτων σε σπήλαια

12
00:00:30,167 --> 00:00:33,358
που βρίσκονται σε ασταθείς,
εχθρικές και διαφιλονικούμενες περιοχές.

13
00:00:33,958 --> 00:00:37,476
Όλοι ξέρουμε ότι,
αν ήμουν άντρας και όχι γυναίκα,

14
00:00:37,500 --> 00:00:40,684
αυτό θα ήταν ατάκα για πέσιμο,
όχι η περιγραφή της δουλειάς μου.

15
00:00:40,708 --> 00:00:42,893
(Γέλια)

16
00:00:42,917 --> 00:00:45,351
Δεν είναι ότι προσπαθώ να πεθάνω.

17
00:00:45,375 --> 00:00:47,518
Ούτε είμαι εθισμένη στην αδρεναλίνη.

18
00:00:47,542 --> 00:00:49,789
Κοίταξα απλώς έναν χάρτη.

19
00:00:50,083 --> 00:00:54,309
Η επιστημονική εξερεύνηση
πρώτης γραμμής δεν είναι τόσο συχνή

20
00:00:54,333 --> 00:00:56,833
σε πολιτικά ασταθείς περιοχές.

21
00:00:57,542 --> 00:01:01,309
Αυτός ο χάρτης δείχνει τις περιοχές
που το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών

22
00:01:01,333 --> 00:01:04,518
θεωρεί επίσημα επικίνδυνες

23
00:01:04,542 --> 00:01:07,809
ή για τις οποίες έχει εκδώσει
κάποια προειδοποίηση κινδύνου.

24
00:01:07,833 --> 00:01:11,018
Θα τολμήσω εδώ να πω
ότι είναι τραγικό να αποκλείεται

25
00:01:11,042 --> 00:01:15,688
από την επιστημονική εξερεύνηση
ένα τόσο μεγάλο μέρος του πλανήτη.

26
00:01:16,042 --> 00:01:19,792
Προφανώς η επιστήμη αντιμετωπίζει
γεωγραφικό πρόβλημα.

27
00:01:20,750 --> 00:01:23,393
Επίσης, ως παλαιοανθρωπολόγος,

28
00:01:23,417 --> 00:01:26,601
αυτός ο χάρτης δείχνει κάποιες
από τις σημαντικότερες περιοχές

29
00:01:26,625 --> 00:01:28,393
στην εξελικτική πορεία του ανθρώπου.

30
00:01:28,417 --> 00:01:32,411
Σίγουρα θα υπάρχουν
συναρπαστικά απολιθώματα εδώ.

31
00:01:32,625 --> 00:01:35,393
Ψάχνουμε, όμως, να τα βρούμε;

32
00:01:35,417 --> 00:01:38,934
Όταν ήμουν φοιτήτρια, μου έλεγαν συνέχεια

33
00:01:38,958 --> 00:01:43,518
ότι οι άνθρωποι, είτε ο homo sapiens
είτε προηγούμενα είδη,

34
00:01:43,542 --> 00:01:47,525
έφυγαν από την Αφρική
μέσω της χερσονήσου του Σινά.

35
00:01:48,250 --> 00:01:51,476
Είμαι Αγγλίδα, όπως καταλαβαίνετε
και από την προφορά μου,

36
00:01:51,500 --> 00:01:53,518
αλλά έχω αραβική καταγωγή.

37
00:01:53,542 --> 00:01:56,226
Πάντα λέω ότι μοιάζω πολύ στους Άραβες.

38
00:01:56,250 --> 00:01:58,059
Μπορώ και παθιάζομαι σαν κι αυτούς.

39
00:01:58,083 --> 00:01:59,976
Τύπου: «Είσαι φοβερός! Σε λατρεύω!»

40
00:02:00,000 --> 00:02:03,226
Κατά βάθος, όμως, είμαι πολύ Αγγλίδα,
κι έτσι όλοι με εκνευρίζουν.

41
00:02:03,250 --> 00:02:05,917
(Γέλια)

42
00:02:08,208 --> 00:02:09,476
Είναι αλήθεια.

43
00:02:09,500 --> 00:02:12,818
Το θέμα είναι ότι η οικογένειά μου
είναι από την Υεμένη,

44
00:02:13,042 --> 00:02:16,643
κι έτσι ήξερα ότι εκείνα τα στενά,

45
00:02:16,667 --> 00:02:18,059
του Μπαμπ ελ-Μάντεμπ,

46
00:02:18,083 --> 00:02:20,809
δεν είναι τόσο δύσκολο
να τα διασχίσει κανείς.

47
00:02:20,833 --> 00:02:24,371
Έκανα συνέχεια στον εαυτό μου
την εξής πολύ απλή ερώτηση:

48
00:02:24,625 --> 00:02:30,059
Αν οι μαϊμούδες του Νέου Κόσμου
μπόρεσαν να διασχίσουν τον Ατλαντικό,

49
00:02:30,083 --> 00:02:33,625
γιατί να μην μπορούν οι άνθρωποι
να περάσουν αυτή τη στενή λωρίδα θάλασσας;

50
00:02:34,708 --> 00:02:36,351
Η Υεμένη, όμως,

51
00:02:36,375 --> 00:02:38,351
σε σχέση, λόγου χάρη, με την Ευρώπη,

52
00:02:38,375 --> 00:02:40,434
είχε μελετηθεί τόσο λίγο,

53
00:02:40,458 --> 00:02:43,708
που ήταν σχεδόν παρθένο έδαφος.

54
00:02:44,917 --> 00:02:48,955
Όμως, το γεγονός αυτό, 
σε συνδυασμό με τη θέση της,

55
00:02:48,955 --> 00:02:53,476
έκανε συναρπαστική την πιθανότητα 
και μόνο κάποιας ανακάλυψης.

56
00:02:53,500 --> 00:02:56,351
Είχα τόσα ερωτήματα.

57
00:02:56,375 --> 00:02:59,434
Πότε αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε
το Μπαμπ ελ-Μάντεμπ;

58
00:02:59,458 --> 00:03:04,136
Ποια ανθρώπινα είδη, πέρα από το δικό μας,
έφτασαν στην Υεμένη;

59
00:03:04,250 --> 00:03:08,101
Υπάρχουν άραγε είδη που δεν τα
έχει ανακαλύψει ακόμα η επιστήμη;

60
00:03:08,125 --> 00:03:12,393
Όπως αποδείχτηκε, δεν ήμουν η μόνη
που είχε προσέξει την Υεμένη.

61
00:03:12,667 --> 00:03:15,309
Ήταν και κάποιοι άλλοι ακαδημαϊκοί.

62
00:03:15,333 --> 00:03:20,011
Δυστυχώς εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας
εκείνοι αποχώρησαν, κι έτσι ήρθα εγώ.

63
00:03:20,375 --> 00:03:23,419
Εγώ έψαχνα για σπήλαια:

64
00:03:23,583 --> 00:03:28,643
σπήλαια, γιατί τα σπήλαια
ήταν η πρώτη ακίνητη περιουσία.

65
00:03:28,667 --> 00:03:32,643
Αλλά και γιατί, αν ψάχνεις απολιθώματα
σε ένα τόσο ζεστό κλίμα,

66
00:03:32,667 --> 00:03:36,726
η πιθανότητα διατήρησής τους πάντα
θα είναι μεγαλύτερη μέσα σε σπήλαια.

67
00:03:36,750 --> 00:03:41,296
Τότε, όμως, τα πράγματα στην Υεμένη
πήραν πολύ άσχημη τροπή.

68
00:03:41,500 --> 00:03:45,153
Λίγες μέρες πριν από
το προγραμματισμένο μου ταξίδι,

69
00:03:45,417 --> 00:03:48,983
ο εμφύλιος πόλεμος κλιμακώθηκε
σε περιφερειακή σύγκρουση,

70
00:03:49,167 --> 00:03:51,268
το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας
βομβαρδίστηκε

71
00:03:51,292 --> 00:03:53,972
και οι πτήσεις απαγορεύτηκαν.

72
00:03:56,000 --> 00:04:00,334
Οι γονείς μου, πριν γεννηθώ,
πήραν αυτή την απόφαση:

73
00:04:00,708 --> 00:04:02,873
θα γεννιόμουν Βρετανίδα.

74
00:04:04,000 --> 00:04:08,000
Δεν είχα κανέναν ρόλο στη λήψη
της καλύτερης απόφασης της ζωής μου.

75
00:04:09,833 --> 00:04:10,848
Τώρα...

76
00:04:11,292 --> 00:04:16,434
όσοι από την οικογένειά μου
ήταν τυχεροί έχουν φύγει,

77
00:04:16,458 --> 00:04:19,351
ενώ οι υπόλοιποι βομβαρδίζονται

78
00:04:19,375 --> 00:04:23,958
και σου στέλνουν μηνύματα που σε κάνουν
να μισείς που είσαι ζωντανός.

79
00:04:27,500 --> 00:04:30,309
Αυτός ο πόλεμος γίνεται
εδώ και πάνω από τέσσερα χρόνια

80
00:04:30,333 --> 00:04:35,583
και έχει οδηγήσει σε ανθρωπιστική κρίση.

81
00:04:36,625 --> 00:04:38,518
Στη χώρα υπάρχει λιμός,

82
00:04:38,542 --> 00:04:40,726
λιμός που προκλήθηκε από τον άνθρωπο,

83
00:04:40,750 --> 00:04:43,434
όχι από φυσικά αίτια.

84
00:04:43,458 --> 00:04:47,018
Γι' αυτόν τον λιμό ο ΟΗΕ προειδοποιεί

85
00:04:47,042 --> 00:04:51,292
ότι μπορεί να είναι ο χειρότερος λιμός
των τελευταίων εκατό ετών.

86
00:04:52,417 --> 00:04:55,393
Αυτός ο πόλεμος με έκανε 
να δω πιο καθαρά από ποτέ

87
00:04:55,417 --> 00:04:59,777
ότι σε κανέναν τόπο, σε κανέναν άνθρωπο
δεν αξίζει να μένει πίσω.

88
00:05:01,083 --> 00:05:04,726
Έτσι, άρχισα να μπαίνω σε άλλες ομάδες
και έκανα καινούριες συνεργασίες

89
00:05:04,750 --> 00:05:06,704
σε άλλες ασταθείς περιοχές.

90
00:05:06,958 --> 00:05:10,209
Ήθελα, όμως, απεγνωσμένα
να γυρίσω στην Υεμένη,

91
00:05:10,209 --> 00:05:13,417
γιατί για μένα ήταν κάτι πολύ προσωπικό.

92
00:05:15,083 --> 00:05:20,143
Προσπαθούσα, λοιπόν, να σκεφτώ
τι θα μπορούσα να κάνω στην Υεμένη,

93
00:05:20,167 --> 00:05:22,917
που θα τραβούσε την προσοχή
σε αυτό που συνέβαινε εκεί.

94
00:05:23,875 --> 00:05:27,101
Όλες μου οι ιδέες έπεφταν στο κενό

95
00:05:27,125 --> 00:05:30,726
ή είχαν μεγάλο ρίσκο,
γιατί, ας είμαστε ειλικρινείς,

96
00:05:30,750 --> 00:05:35,048
η χώρα είναι πολύ επικίνδυνη
για μια ομάδα δυτικών ερευνητών.

97
00:05:35,875 --> 00:05:41,559
Τότε έμαθα ότι η Σοκότρα,
ένα νησί στην Υεμένη,

98
00:05:41,583 --> 00:05:44,809
άπαξ και έφτανες, ήταν ασφαλής.

99
00:05:44,833 --> 00:05:50,551
Τελικά αποδείχθηκε ότι μερικοί ντόπιοι
και ξένοι ερευνητές δούλευαν ακόμα εκεί.

100
00:05:51,417 --> 00:05:53,787
Ήμουν πολύ ενθουσιασμένη,

101
00:05:54,667 --> 00:05:58,865
γιατί δείτε πόσο κοντά στην Αφρική 
βρίσκεται η Σοκότρα.

102
00:06:00,125 --> 00:06:05,375
Παρόλα αυτά, δεν έχουμε ιδέα
πότε έφτασε ο άνθρωπος σε αυτό το νησί.

103
00:06:06,750 --> 00:06:09,476
Όσοι από εσάς ξέρετε την Σοκότρα,

104
00:06:09,500 --> 00:06:12,721
μάλλον την ξέρετε
για έναν τελείως διαφορετικό λόγο.

105
00:06:13,125 --> 00:06:16,143
Θα την ξέρετε ως
τα Γκαλαπάγκος του Ινδικού Ωκεανού,

106
00:06:16,167 --> 00:06:20,842
γιατί είναι από τα μέρη του πλανήτη
με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα.

107
00:06:21,333 --> 00:06:23,768
Είχαμε, όμως, πληροφορίες

108
00:06:23,792 --> 00:06:28,569
ότι αυτό το απίστευτα εύθραυστο περιβάλλον
και οι άνθρωποί του κινδύνευαν,

109
00:06:28,750 --> 00:06:32,478
γιατί ήταν στην πρώτη γραμμή τόσο
της πολιτικής κατάστασης στη Μέση Ανατολή

110
00:06:32,542 --> 00:06:34,546
όσο και της κλιματικής αλλαγής.

111
00:06:34,750 --> 00:06:40,018
Τότε αντιλήφθηκα ότι η Σοκότρα
θα ήταν το πρότζεκτ μου για την Υεμένη.

112
00:06:40,042 --> 00:06:45,059
Ήθελα να φτιάξω μια τεράστια
διεπιστημονική ομάδα.

113
00:06:45,083 --> 00:06:49,393
Θέλαμε να διασχίσουμε το αρχιπέλαγος
πεζοί, με καμήλες και με καΐκια,

114
00:06:49,417 --> 00:06:51,976
για να κάνουμε έναν πλήρη
έλεγχο του νησιού.

115
00:06:52,000 --> 00:06:55,851
Αυτό είχε επιχειρηθεί
άλλη μία μόνο φορά στο παρελθόν, το 1999.

116
00:06:55,875 --> 00:07:00,059
Κάτι τέτοιο, όμως, δεν γίνεται εύκολα.

117
00:07:00,083 --> 00:07:02,518
Έπρεπε επειγόντως 
να γίνει αναγνώριση της περιοχής.

118
00:07:02,542 --> 00:07:05,476
Για όσους από εσάς δεν γνωρίζετε τι είναι,

119
00:07:05,500 --> 00:07:07,351
είναι σαν αποστολή εξερεύνησης,

120
00:07:07,375 --> 00:07:08,893
όπως η στρατιωτική αναγνώριση.

121
00:07:09,557 --> 00:07:15,018
Λέω συχνά πως μια μεγάλη αποστολή
χωρίς αναγνώριση

122
00:07:15,042 --> 00:07:19,184
είναι σαν να βγαίνεις ραντεβού στα τυφλά.
Δεν ξέρεις τι σε περιμένει.

123
00:07:19,208 --> 00:07:20,809
(Γέλια)

124
00:07:20,833 --> 00:07:23,226
Γίνεται. Αλλά θα το συνιστούσατε;

125
00:07:23,250 --> 00:07:27,809
(Γέλια)

126
00:07:27,833 --> 00:07:30,268
Κάτι ξέρετε και γελάτε.

127
00:07:32,422 --> 00:07:36,809
Ευτυχώς η αναγνωριστική μας ομάδα
γνώριζε από ασταθείς περιοχές,

128
00:07:36,833 --> 00:07:38,934
κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό,

129
00:07:38,958 --> 00:07:42,184
γιατί θέλαμε να πάμε σε ένα μέρος
μεταξύ Υεμένης και Σομαλίας.

130
00:07:43,158 --> 00:07:46,893
Ύστερα από άπειρες παρακλήσεις,

131
00:07:46,917 --> 00:07:49,018
ακόμη και προς τον υποδιοικητή,

132
00:07:49,042 --> 00:07:52,600
καταφέραμε τελικά να κινηθούμε,

133
00:07:53,375 --> 00:07:56,893
αν και πάνω σε ένα φορτηγό πλοίο
από ξύλο και τσιμέντο,

134
00:07:56,917 --> 00:08:00,184
πλέοντας σε πειρατικά ύδατα
στον Ινδικό Ωκεανό,

135
00:08:00,208 --> 00:08:02,018
και με αυτό για τουαλέτα.

136
00:08:02,042 --> 00:08:03,476
(Γέλια)

137
00:08:03,500 --> 00:08:05,425
Το βλέπετε;

138
00:08:07,125 --> 00:08:10,792
Όλοι δεν έχουν μια προσωπική
ιστορία περί τουαλέτας;

139
00:08:11,875 --> 00:08:15,365
Δεν είχα κολυμπήσει ποτέ μαζί με δελφίνια.

140
00:08:16,333 --> 00:08:18,878
Όμως έτυχε να περνάνε από κάτω μου όταν...

141
00:08:18,878 --> 00:08:21,457
(Γέλια)

142
00:08:23,375 --> 00:08:30,101
Επίσης, ανακάλυψα
πως φοβάμαι πολύ λιγότερο

143
00:08:30,125 --> 00:08:31,726
τα πειρατικά νερά

144
00:08:31,750 --> 00:08:35,308
από τις κατσαρίδες,

145
00:08:35,332 --> 00:08:37,138
οι οποίες ήταν τόσες πολλές,

146
00:08:37,138 --> 00:08:39,355
που κάποια στιγμή πήγα στο κάτω κατάστρωμα

147
00:08:39,355 --> 00:08:42,418
και το πάτωμα είχε γίνει μαύρο,
και φαινόταν να κινείται.

148
00:08:42,418 --> 00:08:44,038
(Επιφωνήματα από το ακροατήριο)

149
00:08:44,038 --> 00:08:48,059
Το βράδυ για να κοιμόμαστε,
είχε τρεις εξέδρες,

150
00:08:48,083 --> 00:08:51,476
αλλά στην ομάδα ήμασταν τέσσερα άτομα.

151
00:08:51,500 --> 00:08:54,309
Οπότε, αν κοιμόσουν στην εξέδρα,

152
00:08:54,333 --> 00:08:57,601
τη νύχτα είχες να παλέψεις
με λίγες μόνο κατσαρίδες,

153
00:08:57,625 --> 00:08:59,875
ενώ, αν κοιμόσουν στο πάτωμα,
καλή σου τύχη.

154
00:09:00,875 --> 00:09:04,518
Ήμουν η μόνη γυναίκα στην ομάδα
και σε ολόκληρο το πλοίο,

155
00:09:04,542 --> 00:09:07,399
οπότε το γλίτωνα το πάτωμα.

156
00:09:07,583 --> 00:09:09,976
Κάποια στιγμή, την τέταρτη ή πέμπτη νύχτα,

157
00:09:10,000 --> 00:09:15,047
ο Μάρτιν Έντστρομ γυρίζει και μου λέει:
«Έλλα, πιστεύω στην ισότητα των φύλων».

158
00:09:15,167 --> 00:09:18,208
(Γέλια)

159
00:09:19,750 --> 00:09:24,809
Ήμασταν πάνω στο πλοίο τρεις μέρες,

160
00:09:24,833 --> 00:09:28,500
όταν αρχίσαμε να βλέπουμε στεριά.

161
00:09:29,458 --> 00:09:32,018
Ύστερα από τρία χρόνια αποτυχιών,

162
00:09:32,042 --> 00:09:34,322
έβλεπα επιτέλους την Υεμένη.

163
00:09:34,792 --> 00:09:39,518
Δεν υπάρχει παρόμοιο συναίσθημα με αυτό
που νιώθεις στο ξεκίνημα μιας αποστολής.

164
00:09:39,542 --> 00:09:42,768
Είναι εκείνη η στιγμή
που πηδάς έξω από το τζιπ

165
00:09:42,792 --> 00:09:45,101
ή κοιτάς μέσα από τη βάρκα

166
00:09:45,125 --> 00:09:47,934
και ξέρεις ότι υπάρχει αυτή η πιθανότητα,

167
00:09:47,958 --> 00:09:50,018
έστω και μικρή,

168
00:09:50,042 --> 00:09:52,226
ότι πρόκειται να ανακαλύψεις κάτι

169
00:09:52,250 --> 00:09:57,476
που μπορεί να αλλάξει τη γνώση μας για
το ποιοι είμαστε και από πού προερχόμαστε.

170
00:09:57,500 --> 00:10:00,684
Δεν υπάρχει άλλο συναίσθημα σαν και αυτό,

171
00:10:00,708 --> 00:10:04,268
είναι ένα συναίσθημα
που το βιώνουν πολλοί επιστήμονες

172
00:10:04,292 --> 00:10:08,476
αλλά σπάνια σε πολιτικά ασταθείς περιοχές.

173
00:10:08,500 --> 00:10:13,309
Γιατί οι δυτικοί επιστήμονες
αποτρέπονται ή αποκλείονται

174
00:10:13,333 --> 00:10:16,160
από το να δουλέψουν σε ασταθείς περιοχές.

175
00:10:16,875 --> 00:10:18,143
Αυτό είναι το θέμα:

176
00:10:18,167 --> 00:10:21,934
πολλοί επιστήμονες ειδικεύονται
στις ζούγκλες,

177
00:10:21,958 --> 00:10:25,726
δουλεύουν μέσα σε βαθιά
συστήματα σπηλαίων,

178
00:10:25,750 --> 00:10:30,351
προσδένονται σε πυραύλους
και εκτοξεύονται στο διάστημα,

179
00:10:30,375 --> 00:10:32,643
αλλά το να δουλεύουν σε ασταθείς περιοχές

180
00:10:32,667 --> 00:10:34,789
θεωρείται υπερβολικά επικίνδυνο.

181
00:10:35,083 --> 00:10:37,768
Είναι τελείως παράλογο.

182
00:10:37,792 --> 00:10:42,583
Ποιος από εσάς δεν μεγάλωσε
ακούγοντας ιστορίες περιπέτειας;

183
00:10:43,167 --> 00:10:47,708
Οι περισσότεροι ήρωες ήταν
επιστήμονες και ερευνητές.

184
00:10:48,750 --> 00:10:51,893
Η επιστήμη είχε να κάνει με το άγνωστο,

185
00:10:51,917 --> 00:10:56,934
με την παγκόσμια εξερεύνηση,
ακόμα και αν υπήρχαν ρίσκα.

186
00:10:57,208 --> 00:11:02,601
Από πότε είναι αποδεκτό
να αποφεύγεται η επιστήμη

187
00:11:02,625 --> 00:11:04,717
στις πολιτικά ασταθείς περιοχές;

188
00:11:05,833 --> 00:11:08,768
Δεν λέω όλοι οι επιστήμονες
να σηκωθούν και να πάνε

189
00:11:08,792 --> 00:11:10,594
και να δουλέψουν σε τέτοιες περιοχές.

190
00:11:10,634 --> 00:11:12,354
Δεν είναι κάλεσμα για δράση.

191
00:11:12,708 --> 00:11:14,250
Όμως,

192
00:11:15,792 --> 00:11:19,917
όσοι έχετε κάνει έρευνα,
καταλαβαίνετε τα πρωτόκολλα ασφαλείας

193
00:11:20,917 --> 00:11:22,184
και είστε εκπαιδευμένοι,

194
00:11:22,208 --> 00:11:24,898
μην αποτρέπετε
αυτούς που θέλουν να το κάνουν.

195
00:11:25,083 --> 00:11:26,333
Επιπλέον,

196
00:11:27,417 --> 00:11:31,559
επειδή ένα τμήμα της χώρας
είναι ενεργή εμπόλεμη ζώνη,

197
00:11:31,583 --> 00:11:33,476
δεν σημαίνει ότι είναι και όλη η χώρα.

198
00:11:33,500 --> 00:11:36,368
Δεν λέω να πάμε
σε ενεργές εμπόλεμες ζώνες.

199
00:11:36,542 --> 00:11:40,262
Αλλά το Ιρακινό Κουρδιστάν είναι
πολύ διαφορετικό από τη Φαλούτζα.

200
00:11:40,917 --> 00:11:44,934
Μάλιστα, μετά την αποτυχημένη μου
προσπάθεια να μπω στην Υεμένη,

201
00:11:44,958 --> 00:11:46,601
με υιοθέτησε μια άλλη ομάδα.

202
00:11:46,625 --> 00:11:51,208
Η ομάδα του καθηγητή Γκράεμ Μπάρκερ
ήταν στο Ιρακινό Κουρδιστάν

203
00:11:52,458 --> 00:11:55,351
και έκανε ανασκαφές στο σπήλαιο Σανιντάρ.

204
00:11:55,375 --> 00:11:58,434
Στο σπήλαιο Σανιντάρ,
πριν από μερικές δεκαετίες,

205
00:11:58,458 --> 00:12:02,917
είχε ανακαλυφθεί ένας Νεάντερταλ
γνωστός με την ονομασία Σανιντάρ 1.

206
00:12:04,042 --> 00:12:08,393
Για τις ανάγκες της σειράς του BBC/PBS
φέραμε στη ζωή τον Σανιντάρ 1.

207
00:12:08,417 --> 00:12:11,748
Θέλω να γνωρίσετε τον Νεντ,
τον Νεντ τον Νεάντερταλ.

208
00:12:13,625 --> 00:12:16,226
Ποιο είναι το πιο ενδιαφέρον
πράγμα για τον Νεντ;

209
00:12:16,250 --> 00:12:18,351
Αυτός εδώ που βλέπετε

210
00:12:18,375 --> 00:12:21,444
είναι πριν τραυματιστεί.

211
00:12:21,708 --> 00:12:25,766
Αποδείχτηκε ότι ο Νεντ
ήταν βαριά ανάπηρος.

212
00:12:26,000 --> 00:12:30,511
Τόσο βαριά, που δεν υπήρχε 
περίπτωση να είχε επιβιώσει

213
00:12:30,625 --> 00:12:33,226
χωρίς τη βοήθεια άλλων Νεάντερταλ.

214
00:12:33,250 --> 00:12:35,018
Αυτό αποδείκνυε,

215
00:12:35,042 --> 00:12:38,976
τουλάχιστον για τον συγκεκριμένο
πληθυσμό Νεάντερταλ,

216
00:12:39,000 --> 00:12:40,851
ότι ήταν σαν κι εμάς

217
00:12:40,875 --> 00:12:42,957
και μερικές φορές φρόντιζαν

218
00:12:43,024 --> 00:12:45,594
όσους δεν μπορούσαν
να φροντίσουν τον εαυτό τους.

219
00:12:46,042 --> 00:12:49,309
Ο Νεντ είναι ένας Ιρακινός Νεάντερταλ.

220
00:12:49,333 --> 00:12:51,059
Τι άλλο μας λείπει;

221
00:12:51,083 --> 00:12:54,534
Τι άλλες απίστευτες
επιστημονικές ανακαλύψεις χάνουμε

222
00:12:54,654 --> 00:12:56,662
επειδή δεν ψάχνουμε;

223
00:12:58,042 --> 00:13:01,851
Με την ευκαιρία, αυτά τα μέρη
αξίζουν ιστορίες ελπίδας.

224
00:13:01,875 --> 00:13:04,999
Η επιστήμη και η εξερεύνηση 
μπορούν να έχουν ρόλο σε αυτό.

225
00:13:05,333 --> 00:13:08,643
Μπορούν έμπρακτα
να βοηθήσουν την ανάπτυξη.

226
00:13:08,667 --> 00:13:13,250
Τέτοιες ανακαλύψεις είναι
τεράστια πηγή τοπικής υπερηφάνειας.

227
00:13:13,833 --> 00:13:18,408
Έτσι έρχομαι στον δεύτερο λόγο
που η επιστήμη έχει γεωγραφικό πρόβλημα.

228
00:13:19,833 --> 00:13:23,568
Δεν ενισχύουμε τους ντόπιους ερευνητές.

229
00:13:23,875 --> 00:13:25,851
Δεν είναι ότι δεν το βλέπω,

230
00:13:25,875 --> 00:13:29,158
ότι στο πεδίο της παλαιοανθρωπολογίας,

231
00:13:29,990 --> 00:13:31,893
ενώ μελετάμε την προέλευση του ανθρώπου,

232
00:13:31,917 --> 00:13:35,612
έχουμε τόσο λίγους επιστήμονες
διαφορετικής προέλευσης.

233
00:13:36,458 --> 00:13:40,101
Αυτά τα μέρη είναι γεμάτα
φοιτητές και ακαδημαϊκούς,

234
00:13:40,125 --> 00:13:42,518
που είναι απεγνωσμένοι για συνεργασία.

235
00:13:42,542 --> 00:13:48,864
Η αλήθεια είναι ότι αυτοί έχουν
λιγότερα θέματα ασφαλείας από εμάς.

236
00:13:50,458 --> 00:13:54,351
Συνέχεια ξεχνάμε ότι γι' αυτούς
δεν είναι εχθρικό περιβάλλον.

237
00:13:54,375 --> 00:13:56,478
Είναι το σπίτι τους.

238
00:13:57,000 --> 00:13:59,059
Σας λέω,

239
00:13:59,083 --> 00:14:03,559
η έρευνα που γίνεται σε ασταθείς περιοχές
με ντόπιους συνεργάτες

240
00:14:03,583 --> 00:14:06,934
μπορεί να οδηγήσει
σε απίστευτες ανακαλύψεις.

241
00:14:06,958 --> 00:14:11,458
Αυτό ελπίζουμε να κάνουμε στη Σοκότρα.

242
00:14:12,875 --> 00:14:14,635
Λένε ότι η Σοκότρα

243
00:14:15,333 --> 00:14:18,351
είναι το πιο εξωγήινο μέρος στη Γη.

244
00:14:18,375 --> 00:14:24,018
Εγώ και οι συνεργάτες μου
μπορούμε να καταλάβουμε γιατί.

245
00:14:24,042 --> 00:14:25,726
Κοιτάξτε αυτό το μέρος.

246
00:14:25,750 --> 00:14:29,018
Αυτά τα μέρη δεν είναι τρύπες της κόλασης
ούτε ξεχασμένα από τον θεό.

247
00:14:29,042 --> 00:14:33,018
Στο μέλλον θα είναι η πρώτη γραμμή
της επιστήμης και της εξερεύνησης.

248
00:14:34,042 --> 00:14:36,625
Το 90% των ερπετών σε αυτό το νησί,

249
00:14:37,698 --> 00:14:39,923
το 37% των φυτικών ειδών

250
00:14:39,933 --> 00:14:43,093
υπάρχουν μόνο εδώ
και πουθενά αλλού στον κόσμο.

251
00:14:43,333 --> 00:14:45,893
Σε αυτά περιλαμβάνεται 
και το «αίμα του δράκου»,

252
00:14:45,917 --> 00:14:48,575
το δέντρο που βγάζει
αυτό την κόκκινη ρητίνη.

253
00:14:49,000 --> 00:14:50,726
Υπάρχει και κάτι άλλο.

254
00:14:50,750 --> 00:14:55,178
Κάποιοι από τους κατοίκους της Σοκότρα
ζουν ακόμα σε σπηλιές.

255
00:14:55,542 --> 00:14:57,226
Αυτό είναι συναρπαστικό,

256
00:14:57,250 --> 00:15:00,309
γιατί σημαίνει ότι, αν η σπηλιά είναι
το κύριο ακίνητο τώρα,

257
00:15:00,333 --> 00:15:02,601
ίσως ήταν και πριν 
από μερικές χιλιάδες χρόνια.

258
00:15:02,625 --> 00:15:06,309
Χρειαζόμαστε, όμως, αποδείξεις,
τα απολιθώματα, τα λίθινα εργαλεία.

259
00:15:06,583 --> 00:15:10,101
Γι' αυτό, η αναγνωριστική μας ομάδα
συνεργάζεται με άλλους επιστήμονες,

260
00:15:10,125 --> 00:15:12,393
με ανθρωπολόγους και αφηγητές,

261
00:15:12,417 --> 00:15:15,726
ξένους και ντόπιους,
όπως ο Αχμέντ Αλαρκμπί,

262
00:15:15,750 --> 00:15:18,934
και θέλουμε απεγνωσμένα
να ρίξουμε φως σε αυτό το μέρος

263
00:15:18,958 --> 00:15:20,833
πριν να είναι πολύ αργά.

264
00:15:22,667 --> 00:15:26,101
Τώρα πρέπει κάπως να γυρίσουμε πίσω

265
00:15:26,125 --> 00:15:28,434
για εκείνη την πολύ μεγάλη αποστολή,

266
00:15:28,458 --> 00:15:30,143
γιατί η επιστήμη

267
00:15:30,167 --> 00:15:32,812
αντιμετωπίζει γεωγραφικό πρόβλημα.

268
00:15:33,625 --> 00:15:35,726
Ήσασταν πραγματικά υπέροχο ακροατήριο.

269
00:15:35,750 --> 00:15:37,018
Σας ευχαριστώ.

270
00:15:37,042 --> 00:15:39,612
(Χειροκρότημα)