1
00:00:06,837 --> 00:00:09,747
ในคริสต์ทศวรรษ 1980
โบโนโบที่ชื่อว่า "คานซี"

2
00:00:09,747 --> 00:00:13,637
เรียนรู้ที่จะสื่อสารกับมนุษย์
ด้วยวิธีที่ไม่เคยมีมาก่อน

3
00:00:13,637 --> 00:00:15,587
ไม่ใช่ผ่านคำพูดหรือท่าทาง

4
00:00:15,587 --> 00:00:20,798
แต่ใช้แผ่นป้ายสัญลักษณ์
ที่สื่อถือสิ่งของและการกระทำต่าง ๆ

5
00:00:20,798 --> 00:00:25,821
โดยใช้นิ้วชี้ไปที่สัญลักษณ์เหล่านี้
เป็นลำดับ เพื่อร้องขอบางสิ่ง

6
00:00:25,821 --> 00:00:28,401
หรือเพื่อตอบสิ่งที่นักวิจัยถาม

7
00:00:28,401 --> 00:00:32,101
หรือเพื่ออ้างถึงบางสิ่ง
ที่ไม่ได้มีอยู่จริง

8
00:00:32,101 --> 00:00:37,041
ความสามารถของคานซีกระตุ้นให้เกิด
การถกเถียงอย่างหนักหน่วงว่า

9
00:00:37,041 --> 00:00:40,151
คานซีได้เรียนรู้ภาษาไปแล้วหรือไม่

10
00:00:40,151 --> 00:00:43,851
สิ่งที่เราเรียกว่าภาษานั้น
เป็นมากกว่าแค่เรื่องของการสื่อสาร

11
00:00:43,851 --> 00:00:46,511
ภาษาเป็นเรื่องของการแบ่งปัน
เรื่องราวต่าง ๆ ของเรา

12
00:00:46,511 --> 00:00:49,871
ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเล่า ความคิดเห็น คำถาม
อดีตหรืออนาคต

13
00:00:49,871 --> 00:00:52,801
เวลาและสถานที่ในจินตนาการ
รวมถึงความคิด

14
00:00:52,801 --> 00:00:54,811
โดยพื้นฐานแล้ว
ภาษาจึงมีลักษณะที่เปิดกว้าง

15
00:00:54,811 --> 00:00:59,005
และสามารถใช้พูดถึงสิ่งต่าง ๆ
ได้อย่างไม่มีขีดจำกัด

16
00:00:59,005 --> 00:01:03,121
นักวิจัยหลายคนเชื่อว่า
มีเพียงมนุษย์เท่านั้นที่มีภาษา

17
00:01:03,121 --> 00:01:07,741
เขาเชื่อว่าการสื่อสารของสัตว์ชนิดอื่น
ที่ใช้เสียงร้องและท่าทางนั้นไม่ใช่ภาษา

18
00:01:07,741 --> 00:01:12,290
เสียงร้องและท่าทางแต่ละแบบนี้
ถูกใช้เพื่อสื่อถึงบางสิ่ง

19
00:01:12,290 --> 00:01:14,510
และมีขอบเขตของสิ่งที่สื่ออย่างจำกัด

20
00:01:14,510 --> 00:01:17,870
ซึ่งไม่สามารถรวมเข้ากัน
เป็นความคิดที่ซับซ้อนได้

21
00:01:17,870 --> 00:01:21,280
เช่น ลิงอาจมีเสียงร้องเตือนจำเพาะ

22
00:01:21,280 --> 00:01:24,550
ที่ใช้สำหรับสัตว์นักล่าบางชนิด
เช่น งู

23
00:01:24,550 --> 00:01:29,459
แต่สำหรับภาษา เรามีวิธีพูดให้ "ระวังงู" 
หลายวิธีจนนับไม่ถ้วน

24
00:01:29,459 --> 00:01:33,404
ตอนนี้ เรายังไม่เห็นว่าการสื่อสารของสัตว์
จะมีความเปิดกว้าง

25
00:01:33,404 --> 00:01:34,724
เหมือนอย่างภาษาของมนุษย์

26
00:01:34,724 --> 00:01:37,574
เรายังไม่รู้แน่ชัดว่าสัตว์คิดอะไร

27
00:01:37,574 --> 00:01:40,053
จึงเป็นไปได้ว่าการนิยามภาษาเช่นนี้

28
00:01:40,053 --> 00:01:43,103
หรือวิธีชี้วัดความเป็นภาษาของเรานี้ 
จะไม่เข้ากันกับภาษาของสัตว์

29
00:01:43,103 --> 00:01:46,593
แต่เท่าที่เรารู้
มีเพียงมนุษย์เท่านั้นที่มีภาษา

30
00:01:46,593 --> 00:01:50,593
ในขณะที่มนุษย์พูดภาษาที่แตกต่างกัน
ประมาณ 7,000 ภาษา

31
00:01:50,593 --> 00:01:53,323
เด็กทุกคนยังสามารถเรียนรู้ภาษาใดก็ได้

32
00:01:53,323 --> 00:01:56,813
นั่นชี้ให้เห็นว่ากลไกทางชีววิทยา
อยู่เบื้องหลังภาษา

33
00:01:56,813 --> 00:01:59,003
และเป็นเรื่องปกติสำหรับเราทุกคน

34
00:01:59,003 --> 00:02:01,663
แล้วภาษามีความหมายต่อมนุษย์อย่างไร

35
00:02:01,663 --> 00:02:05,931
มันช่วยให้เราทำอะไรได้บ้าง
และเราได้มันมาได้อย่างไร

36
00:02:05,931 --> 00:02:10,210
แน่นอนว่าเรายังถกเถียงกันอยู่ว่า
เราได้รับความสามารถนี้มาเมื่อไร

37
00:02:10,210 --> 00:02:13,720
ชิมแปนซีและโบโนโบ
คือญาติที่ใกล้ชิดที่สุดของเรา

38
00:02:13,720 --> 00:02:17,870
แต่สายวิวัฒนาการที่กลายมาเป็นมนุษย์
ได้แยกออกจากลิงใหญ่ชนิดอื่น

39
00:02:17,870 --> 00:02:20,580
เมื่อประมาณกว่า 4 ล้านปีที่แล้ว

40
00:02:20,580 --> 00:02:24,350
ในระหว่างนั้น ยังมีอีกหลายสปีชีส์
ที่ทั้งหมดสูญพันธ์ไปแล้ว

41
00:02:24,350 --> 00:02:29,167
ซึ่งยากจะรู้แน่ชัดว่าพวกมันมีภาษา
หรืออะไรบางอย่างเช่นนั้นหรือไม่

42
00:02:29,167 --> 00:02:33,277
แต่ลิงใหญ่ก็ได้ให้คำใบ้ที่มีค่า
ต่อการเข้าใจจุดกำเนิดของภาษา

43
00:02:33,277 --> 00:02:37,277
ภาษาอาจเริ่มจากการใช้ท่าทาง
มากกว่าคำพูด

44
00:02:37,277 --> 00:02:40,662
ลิงใหญ่สื่อสารด้วยท่าทางต่อกัน
ในป่าอย่างเป็นอิสระ

45
00:02:40,662 --> 00:02:42,622
มากกว่าที่จะใช้เสียงร้อง

46
00:02:42,622 --> 00:02:46,072
ภาษาอาจเริ่มต้นเป็นรูปเป็นร่าง
ในสมัยไพลสโตซีน

47
00:02:46,072 --> 00:02:50,314
นั่นคือประมาณ 2-3 ล้านปีที่แล้ว
พร้อมกับการกำเนิดของสกุลโฮโม

48
00:02:50,314 --> 00:02:54,509
ซึ่งวิวัฒนาการมาเป็นพวกเรา
โฮโมเซเปียนส์ในท้ายที่สุด

49
00:02:54,509 --> 00:02:59,347
โฮโมมีสมองใหญ่ขึ้นสามเท่า เดินด้วยสองขา
และมีมืออิสระที่ใช้เพื่อสื่อสาร

50
00:02:59,347 --> 00:03:02,497
เป็นไปได้ว่ามีการเปลี่ยนจาก
การสื่อสารด้วยท่าทาง

51
00:03:02,497 --> 00:03:04,060
มาเป็นการสื่อสารด้วยภาษามือ

52
00:03:04,060 --> 00:03:07,060
จากการใช้นิ้วชี้ไปยังสิ่งต่าง ๆ
และแสดงท่าทาง

53
00:03:07,060 --> 00:03:10,353
ไปสู่การสื่อสารอย่างเป็นนามธรรม
และมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

54
00:03:10,353 --> 00:03:15,384
ความเป็นนามธรรมของการสื่อสารด้วยท่าทาง
น่าจะลบล้างความจำเป็นของการมองเห็น

55
00:03:15,384 --> 00:03:18,394
และเป็นการตั้งฐานรองรับ
การเปลี่ยนไปสู่ภาษาพูด

56
00:03:18,394 --> 00:03:21,484
การเปลี่ยนผ่านนี้น่าจะมาในภายหลัง

57
00:03:21,484 --> 00:03:25,956
การใช้เสียงพูดติดต่อกันยาว ๆ
ขึ้นอยู่กับรูปร่างของทางเดินเสียง

58
00:03:25,956 --> 00:03:30,356
แม้แต่บรรพบุรุษที่ใกล้กับเรามากที่สุด
อย่างนีแอนเดอทัล และเดนิโซแวน

59
00:03:30,356 --> 00:03:32,716
ก็ไม่ได้มีทางเดินเสียงที่เหมาะแก่การพูด

60
00:03:32,716 --> 00:03:34,986
พวกเขาจึงมีเสียงพูดที่จำกัด

61
00:03:34,986 --> 00:03:36,976
และรวมถึงการใช้ภาษาได้อย่างจำกัดด้วย

62
00:03:36,976 --> 00:03:40,156
มีเพียงมนุษย์เท่านั้น 
ที่มีทางเดินเสียงที่ดีที่สุด

63
00:03:40,156 --> 00:03:45,544
การพูดทำให้เราสามารถใช้มือเพื่อทำสิ่งต่าง ๆ
เช่น ใช้เครื่องมือ และขนสิ่งของ

64
00:03:45,544 --> 00:03:48,074
ดังนั้นอาจเป็นเพราะการเกิดขึ้นของการพูด

65
00:03:48,074 --> 00:03:52,394
ไม่ใช่ตัวภาษาเอง ที่ทำให้สปีชีส์ของเรา
ขึ้นมามีอำนาจ

66
00:03:52,394 --> 00:03:57,894
ภาษานั้นเกี่ยวข้องอย่างลึกซึ้ง
กับความคิดที่ซับซ้อน การรับรู้ การเคลื่อนไหว

67
00:03:57,894 --> 00:04:01,998
ซึ่งยากที่จะแยกออกจากจุดกำเนิดทางชีววิทยา

68
00:04:01,998 --> 00:04:04,448
แต่ก็ยังมีสิ่งที่ลึกลับที่สุดอยู่

69
00:04:04,448 --> 00:04:08,178
ความสามารถทางภาษาหล่อหลอม
ความเป็นมนุษย์มากแค่ไหน

70
00:04:08,178 --> 00:04:11,338
และความเป็นมนุษย์
มีผลต่อรูปแบบของภาษาแค่ไหน

71
00:04:11,338 --> 00:04:15,638
อะไรมาก่อน ระหว่างภาพที่เป็นไปได้จำนวนมาก
ที่เราสามารถจินตนาการได้

72
00:04:15,638 --> 00:04:17,788
กับความสามารถของเรา
ในการแบ่งปันสิ่งเหล่านั้น