0:00:00.000,0:00:02.643
Ah, Dünya'nın okyanusları.

0:00:02.667,0:00:05.875
Çok güzeller, ilham veriyorlar[br]ve hayat sağlıyorlar.

0:00:06.250,0:00:10.000
Onlar ayrıca fark ettiğiniz gibi[br]az çok bozulmuş hâlde.

0:00:10.417,0:00:11.934
Örneğin Seyşeller'de,

0:00:11.958,0:00:15.434
insan hareketleri ve iklim değişikliği[br]mercanları mahvetti.

0:00:15.458,0:00:18.018
Aşırı avlanma balık stoklarını sıfırladı.

0:00:18.042,0:00:19.851
Biyo çeşitlilik tehlikede.

0:00:19.875,0:00:21.184
Öyleyse ne yapabiliriz?

0:00:21.208,0:00:23.851
Tabii ki bazı koruma yöntemleri.

0:00:23.875,0:00:25.601
Doğa çok esnek.

0:00:25.625,0:00:27.809
Deniz alanları[br]stratejik olarak korunduğunda

0:00:27.833,0:00:30.268
tüm ekosistemler[br]eski gücüne kavuşabilir.

0:00:30.292,0:00:33.226
Ancak denizel korunma alanı[br]yaratmak kolay değil.

0:00:33.250,0:00:36.101
İlk olarak nereyi koruyacağınızı[br]çözmeniz gerekiyor.

0:00:36.125,0:00:39.226
Bu mercan kayalıkları uluslararası[br]avlanma rotasını kaplıyor

0:00:39.250,0:00:41.393
ve bu balık kuluçkasıyla[br]etkileşime giriyor.

0:00:41.417,0:00:43.101
Her şey birbiriyle ilişkili.

0:00:43.125,0:00:44.760
Ve deniz koruma planlarında

0:00:44.760,0:00:47.434
bir alanın diğerini nasıl etkilediği[br]dikkate alınmalı.

0:00:47.458,0:00:49.976
Bir de herkesin buna katılımını[br]sağlamak gerek.

0:00:50.000,0:00:52.809
Kıyısal ekonomiler genelde[br]balıkçılık ve turizme dayanıyor.

0:00:52.833,0:00:54.851
Halk işini yapamayacağını düşünürse

0:00:54.875,0:00:59.034
alanın başarılı olması için gereken[br]yerel destek şansınız ortadan kalkar.

0:00:59.042,0:01:01.643
Deniz koruma alanları güçlendirilmeli de.

0:01:01.667,0:01:05.184
Bu da hükûmetin bizzat[br]plana dâhil olması gerek demek.

0:01:05.208,0:01:06.934
Para desteği yeterli olmayacak.

0:01:06.958,0:01:09.518
Son olarak da koruma para gerektiriyor.

0:01:09.542,0:01:10.809
Çok para.

0:01:10.833,0:01:14.393
Ada ve kıyısal ulus hükûmetleri[br]sularını korumak isteyebilir

0:01:14.417,0:01:16.476
ama bu ulusların genellikle[br]çok borcu var

0:01:16.500,0:01:19.018
ve korumayı öncelik yapmak için[br]güçleri yetmiyor.

0:01:19.042,0:01:22.476
Deniz koruması finansmanı için[br]hayırseverlere güvenirsek

0:01:22.500,0:01:24.217
belki burada küçük bir koruma alanı,

0:01:24.217,0:01:26.184
şurada da küçük bir tane elde ederiz.

0:01:26.208,0:01:28.809
Ama uzun etkili olabilmesi için.[br]daha hızlı bir şekilde

0:01:28.833,0:01:30.476
daha çok deniz koruma alanı lazım.

0:01:30.500,0:01:33.851
Öyleyse akıllı okyanus koruması[br]nasıl bir şey?

0:01:33.875,0:01:37.184
Hem yerli ekonomiyi hem de karmaşık[br]ekosistemleri dikkate alan

0:01:37.208,0:01:39.684
hükûmet desteği ve dikkatli planlamayı

0:01:39.708,0:01:41.893
ve de parayı nasıl elde ederiz?

0:01:41.917,0:01:44.184
Nature Conservancy'den[br]cesur bir fikri

0:01:44.208,0:01:45.809
sizinle paylaşmak istiyoruz.

0:01:45.833,0:01:48.601
Bu fikir, bütün bunları[br]tek hamlede kapsamayı hedefliyor.

0:01:48.625,0:01:51.768
Şunu fark ettiler ki[br]ada ve kıyı uluslarının borçları

0:01:51.792,0:01:55.809
onları koruma amaçlarına[br]ulaştıracak yegane şey.

0:01:55.833,0:01:58.184
TNC'nin fikri bu borcu[br]yeniden yapılandırarak

0:01:58.208,0:02:00.393
finansman ve siyasi iradeyi canlandırmak

0:02:00.417,0:02:03.684
ve böylelikle kayalıkları, mangrov[br]ve balık av alanlarını korumak.

0:02:03.708,0:02:06.143
Örneğin daha iyi bir faiz oranından[br]faydalanmak için

0:02:06.167,0:02:08.268
evinizi yeniden finanse ederseniz

0:02:08.292,0:02:10.851
belki de çatı yalıtımı için[br]para artırabilirsiniz.

0:02:10.875,0:02:14.726
Blue Bonds for Conservation'ın[br]kıyısal ülkeler için yaptığı şey bu.

0:02:14.750,0:02:16.038
Borcu yeniden finanse edin,

0:02:16.042,0:02:19.059
parayı, denizel koruma alanı[br]yapmada kullanın.

0:02:19.083,0:02:22.393
Bağımsız borç yapılandırması[br]tabii ki bundan daha karmaşık

0:02:22.417,0:02:24.018
ama temel olarak böyle.

0:02:24.042,0:02:26.476
Yatırımcılar hemen[br]40 milyon dolar harcarsa

0:02:26.500,0:02:30.434
1,6 milyarlık okyanus korumasına[br]yol verebilir.

0:02:30.458,0:02:32.184
İşte iş bu şekilde yapılıyor.

0:02:32.208,0:02:34.601
Adım 1: Anlaşmayı sağlamak.

0:02:34.625,0:02:38.934
Kıyısal bir ulus kendi okyanus alanlarının[br]en az %30'unu koruyabilir.

0:02:38.958,0:02:43.067
Karşılığında Nature Conservancy;[br]yatırımcılar, kamu finansmanları

0:02:43.067,0:02:45.316
ve uluslararası gelişim örgütlerini[br]dâhil ederek

0:02:45.316,0:02:48.379
ülkenin borcunun bir kısmını yeniden[br]yapılandırmayı görüşecekler,

0:02:48.379,0:02:51.291
bu daha düşük faiz oranları[br]ve daha uzun ödeme vadeleri demek.

0:02:51.291,0:02:53.559
Adım 2: Bir deniz planı yaratmak.

0:02:53.583,0:02:57.042
Aynı anda Nature Conervancy[br]hem deniz bilimcilerle çalışıyor

0:02:57.042,0:02:59.351
hem de hükûmet liderleri[br]ve yerel hissedarlarla,

0:02:59.375,0:03:01.398
böylece insanların ihtiyaçlarıyla

0:03:01.398,0:03:04.934
okyanus ihtiyaçlarını birleştirecek[br]ayrıntılı bir plan yaratmaya çalışacak.

0:03:04.958,0:03:07.476
Adım 3: Uzun ömürlülük için aktive etmek.

0:03:07.500,0:03:11.476
TNC bağımsız sürdürülen koruma [br]güven fonu kuruyor.

0:03:11.500,0:03:13.195
Borç yapılandırmasından gelen para

0:03:13.195,0:03:15.851
yeni koruma alanlarını[br]desteklemek için bu fona gidiyor.

0:03:15.875,0:03:19.101
Bu fon, daha sonra taahhütleri için[br]hükûmetleri sorumlu tutuyor,

0:03:19.125,0:03:22.334
Blue Bonds'un gerçek koruma[br]çalışmalarını finanse etmesini sağlıyor.

0:03:22.334,0:03:23.684
Bu işe yarayabilir mi?

0:03:23.708,0:03:25.000
Çoktan yaradı bile.

0:03:25.750,0:03:29.958
2016'da Seyşeller'de ulusal koruma planı[br]yaratmada yardımcı oldu.

0:03:31.417,0:03:34.976
TNC, hükûmetin 22 milyarlık borcunu[br]yeniden yapılandırdı.

0:03:35.000,0:03:39.476
Karşılığında hükûmet deniz alanlarının[br]%30'unu korumak üzere anlaştı.

0:03:39.500,0:03:42.043
Bugün, 400.000 km kare[br]okyanus alanını korumak için

0:03:42.043,0:03:44.518
Seyşeller yola koyulmuş durumda.

0:03:44.542,0:03:46.893
Bu alan kabaca Almanya büyüklüğünde.

0:03:46.917,0:03:49.184
Seyşeller mercan kayalıklarını koruyor,

0:03:49.208,0:03:50.893
balıkçılığını tazeliyor,

0:03:50.917,0:03:53.768
iklim değişikliğine[br]dayanıklılığını geliştiriyor.

0:03:53.792,0:03:56.976
Aynı anda, ekonomisini güçlendiriyor.

0:03:57.000,0:03:59.684
Bu başarı diğer hükûmetlere not aldırıyor.

0:03:59.708,0:04:01.268
Çoğu katılmak istiyor.

0:04:01.292,0:04:04.018
Bunu büyük çapta[br]ölçeklendirme fırsatı var.

0:04:04.042,0:04:05.309
Ve hızlı bir şekilde.

0:04:05.333,0:04:09.559
TNC bunun mümkün olduğu[br]20 ulus daha belirledi.

0:04:09.583,0:04:11.476
Ama yapmak için çekirdek sermaye gerek.

0:04:11.500,0:04:14.268
Ve tüm paydaşlarla çalışarak[br]anlaşmaları yapılandıracak

0:04:14.268,0:04:17.309
ve koruma planları geliştirebilecek[br]yerel ekipler bulmak için de.

0:04:17.333,0:04:20.351
İhtiyaç duyulan desteği[br]beş yıl içinde elde edebilirlerse

0:04:20.375,0:04:23.184
dört milyon km kare[br]okyanus alanını koruyabilirler.

0:04:23.208,0:04:24.518
Bu 10 Almanya demek.

0:04:24.542,0:04:26.851
Bu, tüm dünya okyanuslarındaki[br]koruma alanlarını

0:04:26.875,0:04:29.884
inanılmaz bir %15 oranıyla artırabilir.

0:04:30.000,0:04:33.434
Dünyanın devasa[br]mercan kayalıklarının yenilenmesini

0:04:33.458,0:04:36.393
ve sayısız türe koruma sunulmasını sağlar.

0:04:36.417,0:04:38.351
Bu gerçekten harika olurdu.

0:04:38.375,0:04:40.101
Ve bu sadece bir başlangıç.

0:04:40.125,0:04:44.529
Dünyada böyle bir borç dönüştürmenin[br]işe yarayacağı 20 değil,

0:04:44.542,0:04:45.809
neredeyse 100 ülke var.

0:04:45.833,0:04:47.976
Bu yaklaşımla herkes kazanır.

0:04:48.000,0:04:51.268
Hükûmetler, yerel vatandaşlar,[br]finansmanlar

0:04:51.292,0:04:53.851
ve en önemlisi okyanuslarımız.

0:04:53.875,0:04:55.625
Yani aslında, hepimiz kazanıyoruz.

0:04:56.917,0:04:59.000
Ah, Dünya'nın okyanusları.

0:05:01.792,0:05:03.875
[Audacious Project]