WEBVTT

00:00:03.490 --> 00:00:06.960
[К.Саргсян] Уильям Камкуамбаның
"Армандарыңды қалай жүзеге асыруға болады?"

00:00:06.960 --> 00:00:09.576
деген баяндамасын көрген соң
TEDTalks-ті аудара бастадым.

00:00:09.576 --> 00:00:11.438
Әрі бұл туралы ұлыма айттым.

00:00:11.438 --> 00:00:14.306
Ол маған сенген жоқ.
"Бірақ ол мектепті тастап кетті ғой" деді.

00:00:14.306 --> 00:00:16.365
"Ағылшын тілін білмейді ғой.
Ол бұны қалай істеді?"

00:00:16.365 --> 00:00:18.229
Содан, "Мен бұны аударып беремін" - дедім.

00:00:18.229 --> 00:00:21.323
Оның әр сөзін оқып білгенін қалаймын.

00:00:22.133 --> 00:00:24.844
[В.Дэвис] Тіл - жай ғана сөздер немесе

00:00:24.844 --> 00:00:26.755
грамматикалық ережелер жинағы емес.

00:00:26.755 --> 00:00:29.267
Тіл - адам жанының нұры.

00:00:29.267 --> 00:00:32.214
Тіл арқылы әрбір белгілі бір мәдениеттің рухы

00:00:32.214 --> 00:00:33.631
материалдық әлемге келеді.

00:00:33.631 --> 00:00:35.832
TED-те жасалған әр ісіміз бір мақсатқа,


00:00:35.832 --> 00:00:39.103
яғни идеяны таратуға жетелейді.

00:00:39.103 --> 00:00:41.626
Осы идеяларды таратуды мақсат тұтып,
белгілі бір сәтте

00:00:41.626 --> 00:00:44.430
сіз тек қана ағылшынша
сөйлей алатын жағдайдасыз.

00:00:44.430 --> 00:00:47.888
Ісіміздің түпкі мәні - 
қоғамдық байланыс тудыруымызда.

00:00:47.888 --> 00:00:49.791
Жарқын болашағымыздың қалыптасуына


00:00:49.791 --> 00:00:52.034
үлес қоса алатын көптеген адамдар бар.

00:00:52.034 --> 00:00:54.197
Оларды бұған қатыстырмау ағаттық болар еді.

00:00:54.977 --> 00:00:56.817
[К. Апарта] Мен естімейтін адамдар үшін


00:00:56.817 --> 00:00:58.562
баяндамаларға субтитр қою керектігін,

00:00:58.562 --> 00:01:01.627
сондай-ақ басқа елдің халықтарына
аудару қеректігін айттым.

00:01:01.627 --> 00:01:03.402
Бір адам болуы тиіс,

00:01:03.402 --> 00:01:05.979
белгілі бір баяндаманы
көре сала шабыттанып,


00:01:05.979 --> 00:01:09.399
өз тіліндегі субтитрін жасағысы келетін.

00:01:09.399 --> 00:01:12.094
Алғашында сіңліме арнап аудара бастадым.

00:01:12.094 --> 00:01:14.324
Ол ата-анаммен бірге
менің туған жерім -

00:01:14.324 --> 00:01:16.872
Қазақстандағы шағын ғана
қалада өмір сүреді.

00:01:16.872 --> 00:01:20.642
Оның әлемді зерттеуіне көп мүмкіндігі жоқ.

00:01:20.642 --> 00:01:23.889
Бірақ кейін бұның
тек жанұям үшін емес екендігін түсіндім.

00:01:23.889 --> 00:01:26.678
Барша өзбек тілді азаматтар
бұдан өз пайдасын таба алады.

00:01:27.668 --> 00:01:32.666
[М. Пагель] Қанаттың құстарға
әуе аспанын ашқаны секілді

00:01:32.666 --> 00:01:36.479
тіл де адамдар үшін
бірлесе жұмыс істеу ортасын ашты.

00:01:36.479 --> 00:01:39.006
Спикерлеріміздің барлығы
өз саласының шыңына жетті,

00:01:39.006 --> 00:01:41.214
сондықтан да тілдік қордың да шыңында.

00:01:41.214 --> 00:01:44.746
Олар қолданатын көптеген терминдерді
сөздіктен табу мүмкін емес.

00:01:44.746 --> 00:01:48.469
Шын мәнінде TEDTalks-ті ұқыпты аудару
көбірек ізденуді қажет етеді.

00:01:48.469 --> 00:01:51.088
Техникалылығына, сөздер санына
байланысты аудару үрдісі

00:01:51.088 --> 00:01:52.668
10 сағатқа дейін
созылуы мүмкін.

00:01:52.668 --> 00:01:55.916
Мен спикер туралы,
сондай-ақ оның кітаптарын оқимын,

00:01:55.916 --> 00:01:57.929
содан соң баяндаманың
бүкіл контекстін түсінемін.

00:01:57.929 --> 00:02:00.104
Аудармашылар қауымдастығының арқасында

00:02:00.104 --> 00:02:02.108
кез келген тілдегі спикерлерден келген


00:02:02.108 --> 00:02:04.262
ең ұлы идеяларға бірден қол жеткізіп,

00:02:04.262 --> 00:02:06.392
оларды ағылшынша сөйлейтіндерге,


00:02:06.392 --> 00:02:09.082
сондай-ақ басқа тілдік орталарға тарата аламыз.

00:02:09.082 --> 00:02:11.494
...Уау, мен жалғыз емеспін.

00:02:11.494 --> 00:02:13.468
Көңілі қалған көптеген адамдар бар.

00:02:13.468 --> 00:02:15.841
Іс жүзінде бір арманмен ортақтасқан
көптеген адамдар бар.

00:02:15.841 --> 00:02:19.059
...және оларға шекарадан асқан
жұмсақ ештеңе жоқ екендігін,

00:02:19.059 --> 00:02:23.192
және идеяда шекара болмайтынын көрсету.

00:02:23.192 --> 00:02:28.295
Мен аударып жүрмін, себебі осы идеяларға
көп адамның қолы жеткенін қалаймын.

00:02:28.295 --> 00:02:31.053
Жай ғана білімді жеткізу деген


00:02:31.053 --> 00:02:33.111
көптеген адамдар үшін жомарт іс.

00:02:33.111 --> 00:02:36.871
Адамдарды шабыттандырып, 
үміттерін жоғалтпауы үшін.

00:02:36.871 --> 00:02:40.834
Бұл әлемдегі көп жайтты өзгертеді.