Có khoảng mười nghìn ngôi sao
cho mỗi hạt cát trên trái đất,
trong vũ trụ quan sát được.
Ta biết rằng có hàng nghìn tỉ hành tinh.
Vậy thì người ngoài hành tinh ở đâu hết rồi?
Đây chính là nghịch lí Fermi.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về nó,
hãy xem phần một.
Ở đây, chúng ta sẽ tìm hiểu về các
giải pháp có thể cho nghịch lí Fermi.
Vậy, liệu ta sẽ bị tiêu diệt hay là có một
tương lai huy hoàng đang chờ chúng ta?
[Nhạc nền]
Du hành không gian rất khó.
Mặc dù khả thi, du hành tới các
vì sao khác là một thử thách khổng lồ.
Một lượng rất lớn vật liệu phải
được đưa lên và lắp ráp trên quỹ đạo.
Một hành trình nhiều hàng ngàn năm,
phải duy trì được một lượng dân số đủ lớn
để cho một sự khởi đầu mới.
Và hành tinh có thể không thích hợp
để sống như khi nhìn từ xa.
Rất khó để có thể làm được một tàu
không gian có thể sống sót qua chuyến đi.
Một cuộc xâm lược liên sao
có thể là bất khả thi.
Ngoài ra, còn vấn đề thời gian nữa.
Vũ trụ rất là già.
Trên Trái Đất, sự sống đã tồn tạ
ít nhất khoảng 3.6 tỉ năm.
Loài người thông minh đã tồn tại
được khoảng 250.000 năm.
Cách đây một thế kỉ, chúng ta mới có
công nghệ để liên lạc qua khoảng cách lớn.
Có thể, những đế chế ngoài hành tinh tiên
tiến đã lan tỏa tới hàng ngàn hệ mặt trời.
Và tồn tại hàng triệu năm, chỉ là
chúng ta không thể tìm thấy được họ.
Có thể có những tàn tích của sự sống
ở khắp những thế giới xa xôi.
99% các loài vật trên Trái Đất
đã tuyệt chủng.
Rất dễ để nói rằng sớm muộn gì
ta cũng sẽ như vậy.
Sự sống thông minh có thể phát triển,
lan truyền qua vài hệ mặt trời rồi biến mất,
Hết lần này qua lần khác.
Có lẽ, việc phát triển một văn minh
ở cấp độ thiên hà là không thể.
Thế nên, có thể trải nghiệm chung của sự sống
khắp vũ trụ là luôn ngước nhìn các vì sao và tự hỏi:
"Mọi người đâu hết rồi?"
Nhưng không có lý do nào để cho rằng
người ngoài hành tinh giống chúng ta cả.
hoặc cách nghĩ của chúng ta cũng giống với họ.
Có thể chỉ là cách liên lạc của chúng ta
còn quá đơn giản và lạc hậu.
Tưởng tượng bạn đang ngồi trong nhà
với một máy phát mã Morse.
Bạn cứ gửi đi thông điệp
nhưng không ai trả lời cả,
và bạn cảm thấy cô đơn.
Có lẽ chúng ta chưa được phát hiện bởi
các giống loài thông minh ngoài hành tinh.
và vẫn như vậy cho đến khi ta tìm ra
được cách liên lạc phù hợp.
Thậm chí nếu ta gặp người ngoài hành tinh,
có thể ta quá khác biệt để giao tiếp với họ.
Hãy thử tưởng tượng một chú sóc
thông minh nhất mà bạn có thể.
Cho dù cố đến đâu, bạn cũng không thể
giải thích được xã hội của ta cho nó.
Dù sao thì, từ góc nhìn của con sóc,
cái cây là thứ thông minh phức tạp
duy nhất mà nó cần biết để tồn tại.
Nên, việc con người chặt rừng
là một việc điên rồ.
Nhưng chúng ta không phá rừng
với lý do chúng ta ghét các con sóc,
chúng ta chỉ muốn lấy tài nguyên thôi.
Mong ước và sự sinh tồn của con sóc
không phải là vấn đề ta quan tâm.
Một nền văn minh loại III đang cần tài nguyên
có thể đối xử với chúng ta theo cách tương tự.
Họ có thể làm bốc hơi đại dương của chúng ta,
để thu hoạch những thứ họ cần dễ hơn.
Một trong số họ nghĩ ngợi vài giây rằng:
"Huh, chỉ là mấy con kiến nhỏ bé thôi mà,
chúng xây những công trình bê tông rất dễ thương.
ờ, giờ thì chúng chết hết rồi."
sau đó họ kích hoạt bước nhảy siêu tốc.
Nhưng nếu có một nền văn minh ngoài kia
muốn tiêu diệt các sinh vật sống khác,
rất có thể họ làm vậy là vì văn hóa
hơn là vì mục đích kinh tế.
Và dù sao thì, sẽ hiệu quả hơn nếu tự động hóa
quá trình bằng cách làm ra những vũ khí hoàn hảo.
Một con tàu vũ trụ có thể tự tái tạo
làm từ các cỗ máy nano.
Chúng vận hành ở cấp độ phân tử,
cực kì nhanh chóng và chết chóc,
với sức mạnh có thể tấn công
và phân hủy bất kì thứ gì trong nháy mắt.
Bạn chỉ cần đưa chúng bốn chỉ dẫn sau:
Một, tìm một hành tinh có sự sống.
Hai, phân hủy bất kì thứ gì trên hành tinh
thành các phần nhỏ hơn.
Ba, dùng các nguồn tài nguyên
để xây thêm tàu thăm dò vũ trụ mới.
Bốn, lặp lại.
Một cỗ máy hủy diệt như thế này có thể
thôn tính cả một thiên hà trong vài triệu năm.
Nhưng sao lại phải bay nhiều năm ánh sáng
để thu thập tài nguyên hay diệt chủng làm gì?
Tốc độ ánh sáng thật ra không nhanh lắm.
Nếu ai đó có thể di chuyển với tốc độ ánh sáng thì
vẫn mất hơn một trăm ngàn năm để đi hết Milky Way.
Và bạn thật sự di chuyển chậm hơn nhiều.
Có thể có thứ hay hơn nhiều so với việc
hủy diệt các nền văn minh và xây dựng đế chế.
Một khái niệm thú vị là "Bộ não Matrioshka"
Một siêu cấu trúc bao quanh một ngôi sao.
Một máy tính với sức mạnh tính toán
đủ để cả một giống loài có thể tải tiềm thức của họ lên nó
và sống trong vũ trụ mô phỏng.
Họ có thể trải nghiệm tiên cảnh một cách vĩnh viễn
mà không bao giờ bị buồn chán.
Một cuộc sống hoàn hảo.
Nếu xây dựng quanh một sao lùn đỏ,
chiếc máy tính này có thể chạy trong hơn mười ngàn tỉ năm.
Ai lại muốn phiêu bạt khắp dãy thiên hà hoặc tìm kiếm những dạng sống khác nếu đây là lựa chọn.
Tất cả các giải pháp cho nghịch lí Fermi đều có một vấn đề:
Chúng ta không biết giới hạn
thật sự của công nghệ đến đâu.
Chúng ta có thể đã tới gần
giới hạn đó hoặc không chút nào cả.
Và có thể siêu công nghệ đang chờ đón chúng ta,
cho chúng ta khả năng bất tử,
đưa chúng ta đến những thiên hà khác,
biến chúng ta thành chúa.
Một điều mà chúng ta phải thừa nhận
là chúng ta thật sự không biết gì cả.
Nhân loại đã dành suốt
90% thời gian tồn tại đi săn bắt và hái lượm.
500 năm trước chúng ta nghĩ
chúng ta là trung tâm của vũ trụ.
200 năm trước, ta ngừng sử dụng sức con người
như là nguồn năng lượng chính.
30 năm trước chúng ta chĩa một đống vũ khí
chết chóc vào nhau vì những bất đồng chính trị.
Và ở phạm vi thời gian của thiên hà
chúng ta vẫn còn là các bào thai.
Chúng ta đã tiến xa,
nhưng vẫn còn một chặng đường dài để đi.
Ý nghĩ rằng chúng ta là trung tâm của vũ trụ
vẫn còn rất mãnh liệt trong mỗi chúng ta,
nên ta dễ đưa ra những phỏng đoán
kiêu ngạo về sự sống trong vũ trụ.
Nhưng cuối cùng,
chỉ có một cách để tìm ra, phải không nhỉ?
Này mọi người, chúng tôi cuối cùng
đã có tài khoản trên Reddit.
Dùng để khảo sát, thảo luận về
những video tiếp theo, FAQ và những thứ tương tự.
Video này làm được là nhờ sự hỗ trợ của bạn trên Patreon.
Nếu bạn muốn chúng tôi làm thêm video,
và có một avatar hình con chim của riêng bạn,
hãy lướt qua nó một chút.